Opera omnia medica in quatuor tomos divisa, studio et opera M. Jacobi Thevart, [...] cum praefatione Theodori Tronchin [...] Tomus tertius. Consiliorum medicinalium lib. secundus et tertius

발행: 1762년

분량: 557페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

81쪽

is CONSILIORUM M BDICINALIUM,

ea quae a partu es, quod b*c non solum copiam , sed etiam insignem pariat

humorum pravitatem. Est etiam menstrua purgutio, nou solum eυacuatio, sedes purgatio. Sed non est inqualis copia vit miserum humorum ei quae gestationis tempore congeritur, quam a partu edamari oportet. Et hic ex Galeno

patet , solitam menstruorum evacuationem re lochiorum v c καθά c - (t Domine coerceri et quamquam per se, de ratione sui sanguis qui stagulis mensibus, praesertim siletate Luna, ut omnium doctissime explicat Aristo-C - - lib. i. teles, offunditur, potius quantitate peccat: In morbosa muliere qualitate q Aβη uqet facile peccat, ut de in viro morboso et in morbos a. muliere , sive toto corpore sit talis , sive praesertim utero, cui magna vis inest ad totum cors. Abh. Fus 8 immutandam , nam ec ex Galeno uterus fere toti corpori consimitalis est. Is porro si a suo temperamento discesserit, si1 biliosos humores,

aut in acetabulis, aut in cornibus, aut inter tunicas, aut suo sinu collegerit, tunc sanguinem menstruum, ejusque maxime partem quae primum ad eum pervenerit, inque eo rursus resederit, donec menstrui excernendi tempus advenerit, eodem vitio inficit atque depravat, unde forte ea m leficia , quae Plinius menstruo attribuit, consequuntur , de menses erum p. g. lib. s. punt albicantiores, de minime florentes. Hoc Galenus expressit, ob uteri ' Imp proprios morbos, tum qui in processibus supernis, de cornibus, tum qui A in collo , tum qui in toto ejus tergore consistunt, menstrua aliquando plura , aliquando pauciora eveniunt, aliquando non prodeunt, vel mala prodeunt. Ergo ex praecedentibus patet, de menstruam evacuationem dc lochio

ob-- ha xum, Purgationem esse. Nec ad id omittendum illud Galeni F. i. F. ,' hei. Q. (u rra enim purgatio Vitiosorum quae gestationis tempore: acervata

l. lib. 1. sunt et absumptum enim Utilius est a feta , remansiit vitiosius quod ante Prorrh. singulis mensibus evacuabatur. Ergo notabis evacuari aliquid vitissum singulo quoque mense, De fluore albo nunc restat agendam. Si superiores eTacuationes , praesertim menstrua de naturalis , purgationes sunt, multo magis dc fuc diviti&HE. I x : nam sive saniosas sit, sive assius, sive alius generis, aut vitium in itero designat, aut in toto corpore et nec solum suppressionem aliquam humoris & coacervationem sequitur , sed ec perennem generationem: alioqui facile exhauriretur : sed de dispositio v arita ( in utero, de partium a quibus manat malitia, istam perennitatem affert. Si sola cerebri dispositio crearrhosa in causa esset, non tam Operosa esset curatio. Quicquid itaque ab iis partibus effluit praeter menses ordinarios statosque, illud

symptomaticum est, de malum et Nam aut uteri vitium, aut totius corporis tamquam causam consequitur. Etenim quibus mulieribus viscera refri gerata sunt, vel obstructa , vel dura, Vel cruditates cachexiam induxe runt, corruptus humor in varias pastes effasias, in uterum siepe procum bit, dc illac decurrens corpus totam eXpurgat, quod aliis per renes, aliis

per alvum fieri solet: immo ita utero tandem idem sit quod de in alvo, Nam

82쪽

LIB. II. HISTORIA II. yy

Nam ut diuturnitate profluvii alvus ipsa laXatur magis laevisque sit, ita cum sus perennitate Uterua laevior fit: & ut ham et serra (T , vocare possis i 3- ηαλ a). Bifariam enim laevitas, Graece nc, Uteris adesse potest ;rino modo quum perennitate fluendi corpus uteri lubricum magis fit , quo in sensu accipimus paullo ante: posteriore modo Ut corpus ipsUm aUt na tura sua, aut ulceribus innatis MAM fiat: Hae dissicilius retinent fetum. De laevitate uteri Hippocrates. Porro aliud est corpus uteri esse heve, Graece Micu , & leve , id est stu*ον ; leves enim lateri fiunt, qUtam auisevacuati, aut resiccati sunt, Graece A Mi ηαι ἀνανθ-rei b) dicuntur : & ut laevitas causa est corruptionis fetus, ita ista levitas subitae sustocationis hyste- i. Ah, ,h.ricae causa existit Hippocrati.Fluor iste uterinus , fluctr albus dicitur politico loqUendi modo, quamquam stapassime alienioris est coloris : sed lenitate verbi tristitiam de foeditatem morbi mitigare Volunt. Quum apud Hippocratem Muruma (c le- i. do morbis guntur, dubitari potest an intelligatur ine fluor muliebris de quo agitur et mulierum. nam & absolute eta Moere leguntur , & ris vetet amet M A d) , ut ante

citavimus ex Com. de natura muliebri. Et diximus nomine visi ho mira M-- , vere, fluorem uterinum intelligi, praesertim pituitosum, sed no- θ των Π videtur alluct atadiendum. Hippocrates primum ita scribit : Si mugieri a partu cum febre alba retineantur, pes mum. Galenus mi- Par. q. lib. I ratur cur Hippocrates non dixerit absolute retentionem de sanguinis , & Prorrhseu,

biliosi excrementi malam esse , sed solorum alborum meminit et sed uno dicto cetera audiuntur O : ae videtur nomine M in se) purgationis rea ua audire. Et peculiariter non significat uterinum fluorem , sed meo sudicio excretionem cujusdam mucoris, aut lacteae substantile quae post partum exigi foras commodo enixarum solet. Quod autem peculiariter

significent hiskae purgationem a partu patet ex Epid. Mulier, ait, in Laris D si id D pro uans erat, decimo mense sanguis multu a suxit, I . exc dit puer mo

tuus , tertia die, noctu eadem hora qua prodiit puer secunda excreta es,eta Assisis, id es, purgamenta alba. Aristoteles vero va Mumd proprie in r. Cap. Id fpuellis considerat, quibus loco mensium aequositates , superfluitates excedi de his. ani-nuntur. Verba ejus sunt et Feminis eodem tempore exsurgunt ubera (quod mqu

eveniunt , es magis s cibo vim itur lamidiora: haec incremento corpus proli bent, et illud valde extenuant. Idem mes Musire vult venire iisdem puellis loco menstruorum quum sanguis incoctus es crudus est. P quam enim de eruptione mensium egit , subdit, quum excrementum mutatum est in s huinem , tunc menstrua erumpunt, si coctum non est, paullatim subinde aliquid secernietur, ideo mae M α καλ(g) parυis adhuc O puellis eveniunt. Fer

83쪽

Comm. ad

u. s. lib. I. Ad pari. I 8. sin . s. lib. I.

Prorrh.

g, CONSILIORUM M BDICINALIUM,

nite narrat septennibus, & idem est ac ista Tm Aristotelis Misae. Nos septennem vidimus puellam valde sanam qUae crederetur laborare mosi Mo- sic (i , quod cum serva fluorem Uterinum patiente concubuisset.

Moxae h) , vere (I) sunt: Galenus autem vas cir vere desinit ejus quod qualitate molestum est evacuationem : & tunc generaliter sumitur , sive a medicamento fiat, sive a natura , sive etiam symptomatice fiat ut Thucydides annotavit. Idem hac de re ita sentit, vacuatio est propriae materiae , ubi quantitate eri superat , purgatio est alienae quae affligit per qualitatem. Et notanda est haec vox, Proseria materia, quia essentiam v cuationis statuit, & illa, Aliena materia , quae purgationis naturam explicat. Siquidem non solum quantitas, de qualitas veram essentiam Sc di ferentiam horum constituunt: fere fit enim ut cum qualitate peccet quam litas , & tunc non intacic, sed uilor tac (m) dicitur: ut quum de pur

ganda pituita agit Galenus , dixit, s superabundet pitvita, molesta fit, ph et

magogo uteris, verbum mor eor (U ) copiam docet, ro 'a -οχλι- o) qualitatem significet. Et idem quum loquitur de commodo fluxus haemor rhoidalis ait eum conferre non solum ratione evacuationis, sed & qualitatis humoris ratione: Sed quis dubitat quin ta plenitudo, & cacochyinia esse possit: ut cacochymia spectet qualitatem, plenitudo copiam. Nam

materia: propria multa & superabundans, quae proprie evacuari dicitur , dum mora corruptionem acquirit, aliena tunc materia dicitur, & quali re quanto peccat. Sic conciliandus Fuchssius cum aliis. Galenus aliud statuit discrimen inter x mcire H καθ cir, suum excernuntur quae corrupta sunt, purgatio corporis dicitur , quum excernuntur quae Ti morbi fiunt, vacuatio.

Quasi vero symptomatice, id est vi morbi, prava non possint evacuari, ut in pestilenti constiturione vi morbi dejectiones variae excretae sunt, tapurgatio erat. Sed hoc Vult auctrum vi morbi propriam materiam, & vitium facientem minime aliquando excerni, at hoc scum c est, non kilbae cur

Sed si corrupta sit, quovis modo id fiat, sive arre, sive natura, sive symptomatice , per quemcumque locum , M a quocumque loco , generaliter et iureia tris continetur. Et ita Thucydidem accepisse docuimus. Ut quum prava excernuntur languide & tarde , & vi morbi ob jecur male affectum perpetuo tale quod generans, numquid vasariric dicitur Politi. cus modus Vocat utrumvorei (p . Naeo Corpore laxo , molli, capite porriginoso , d frateriis obnoxia. Haec adduntur ut praetexatur aliqua occasio istius fluoris, & ut ratio habeatur corporis ipsius ad medendum. Considerandae sunt enim mulierum n , aurae, ait Hippocrates , quoniam aliae sunt albidiores es sudiores, aliae siceiores O nigriores. Illae fluori muliebri sunt obnoxiae. II. Caput(- Albis mentibus.

liebris , Ac menses albi.

84쪽

LIB. II. HISTORIA II. 8r

XI. Caput πιτυ ιωAc est quum Immensa pexum porrigine ning ' . . di provenit a vitioso corporis humore salsave pituita, ves a vitiolis sero- erenui. sis humoribUS. Aliis id Cenoreum videtur, 'e veteris mali reliquias causari oporteat

sive recens sagransiue libido, Oc.

Suspicionem & conjecturas multas attulit tam inauditus & repentinus hujus mali ortus. Videtur enim nonnullis fieri posse, ut longa equitatione incalesaevis quis, iniens mulierem, ob virosum semen, ela serosum, incalefactum Sc Me 8θα (q quid habens cessi iubet stria r (r , ardorem mulieri injiciat talem, qualis gonorrhoea laborantibus evenit. Item cur non fiat, ut si quis natura praesertim salax, & coire solitus , diu venere prohibeatur, quin ejus semen corrumpatur, tanto facilius, quanto & dif- scilius quis a venere abstinet, ta semen turgentius habet Semen enim , ut res benignissima, suppressum, dum nanciscitur aliquid cacoethiae, inficere potest ac contaminare. Sed credibilius malum aliunde accersitum

esse,

Alii eomagionem moris muliebris adscitam putant Quaeritur inter Medicos an si quis coeat cum muliere alba patiente , deinde suam adeat, eam inficere possit aliena foeditate. Si, ut verisimile est, fluor muliebris, praesertim qui aliquid malignum habet, ut non solum sit superflua quaedam humiditas quam natura evacuat , sed virulenta excretio qua natura corpus eluit & expurgat, contagiosus est, & concubitu , dc congressu, de consuetudine praesertim familiariore potest ad alias serpere : immo & vir potest infici. Sed quia mulier mulieri proximior est, & assinior, ut oculus lippus assicit non nares sed oculum, & phthbsicus solum pulmones alterius inficit, ita a viro cum impura congresso , impuritas in aliam traduci potest. Sed haec subtilius examen exquire

rent.

Honestius temperamento mulieris tri uitur. i r

Quicquid sit, aquea, mollis, ta effeminata corporis hujus dispositio, magnam propensitatem attulit ad subito labem hanc suscipiendam. Et inusta utero labes esse visa est , quod tantus doloris sensus aliquando, Mangustiae praesertim in dextris foret: fieri enim potest ut intactis sinistris

dextrae laborent: uterus enim geminus est. In reliqua Commentarius.

Sive aliquid foret venereum, sive quid soris adscitum esset, sive domesticum foret, iidem fere scopi sunt curationis: neque enim quum id effuxum habeat , inficietur lue mulier et itaque cavendum ne statim supprimatur. Restant itaque haec dicenda : primum de speciebus fluoris uterini ex Hippocrate breviter dicetur ; secundo an ejus sit aliquis usus, & tenus et an tuto sisti queat: Item notae quaedam & distinctiones quibus aut

a capite esse colligas , aut a toto corpore, aut ab utero et quamquam sa-

85쪽

8, CONSILIORUM MEDICINALIUM,

tis hac in parte factum jam putamus: denique curationis capita perstrina gentur. Sed antequam omnia sigillatim eXplicemus , videndum are per easdem venas illuvies ista fluat, & sanguis menstruus , nam ab interna capacitate videtur quoque manare isse Fui (s ). Quum bene ordinata sunt omnia, menses sua periodo fluunt, deinde fluor muliebris cessat; meimstruo cessante redit aliquando sine ordine , aliquando cum ordine quodam fluor muliebris et aliis & album & rubrum confundi videtur, & excernunt subalba & subrubra; aliis menses dicuntur decolores ut cacochymis, ta tamen proprie non dicitur , sed decolores isti menses Ciu--ον (i fere praecedunt. Decolores autem fiunt aut vitio totius corporis, ut quum . in massa sanguinis cruditas est magna , aut cacochymia, aliquando vitio WV - hoc quodam uteri. Unde ante notavimus fieri posse ut in acetabulis, aut cor-m et vasis uteri peculiari vitio accumuletur sanies quaedam & quod- xiij. dami es ac ( u , quod menses insicit, licet sanguis qui affuit ad uterum menstruam purgationem facturus floridus sit & laudabilis (Ia) : etenim

sensim ad partes uteri affuit& hic moratur donec menstrua periodus adventarit, ista quam fecit mora inficitur menstruum & exalbescit Immo Duretus annotivit evenire posse , sine febre , cum febre , sine ulcere ullo uteri, ut circum venas uteri , praesertim fundum eius ,

purulentum quid de albicans acervetur ( quod forte fit aut quia sanguis diutius moram in venis faciens albescit, aut quia est pituitosior , aut vebuti quadam imbecillitate uteri quod dum evacuatur Fr facit, sed id pauca quantitate excernitur: nec credere oportet tunc ulcus in utero esse

Credo uxorem Sellatoris id pati. Et sorte ista sunt M- τί (x; , quae a

partu consequuntur, diuturnitate temporis sanguine alborem acquirente Car id. hae Galenus enim passim ait, si sanguis tantam in venis moram & arteriis tr q. de Uupari heret , quantam semen in vasis spermaticis seminis more alberet: ut non

in amplius mirum sit si in corpore ipsius uteri exalbescat humor , de praese tim sanguis. Atque ultimam loco quisionem explicemus.. Uterus pars est valde nobilis & momentanea, maxime quod ad propagationem generis humani comferat. Et ut tali dignitate pars, praedita est , ita admirabiles habet ), motus, s ( et ) , ut ea ratione Platoni mu dicatur. Quod amplius diximus in no iro libro de morbis mulier Ratione istius muneris

multa vasa ad eum pertinent, Venat, arteriae, nervi, ta vasa spermatbca. Ratione situs , ta quia illac sese natura: repurgat quodam excreme to , dc quia capacitas estia facile illuviem aliarum partium excipit , pra sertim a partibus situm superiorem tenentibus. Quod si corpus cacochymum sit, uterus, ut pars abdita & pervia , facile excrementis scatet. Immo tametsi ex proprio instituto illac sanguinem excernit eumque puram natura tamen ob Vasorum multitudinem , situm, consensum partium cum partibuS: (i Fluxu . . t 3 Inclinationes, Fluxum muliebrem ( et Et impetus, animaIes.suo Purulentum a J Anima

86쪽

LIB. II. HISTORIA II. 8a

partibus, &, ut clarius dicam , ob nunilitatem, pars ipsa secundario , de

veluti secunda intentione alias sordes excipit,ia quibus facilen obruitur , , inquinatur. Denique acquirit dispositionem pasμaeetiugia (b) excipiendo, ta opportunitate recipiendi. Per uterum fluit naturali instituto sanguisisque menstruo circuitu : si1 mulier e natura habet, justa quantitate effuit,ta talis est qualis e recens victima jugulata fluit et sin habet contra naturam , pallidior est excretio , aut pituitosior, vel quod talis in venis sit, vel ob alienae materiae admixtionem et & tunc haerae hinor dicitur poc, c c : sit autem id vel vitio unius uteri, vel totius corporis , Ut sanguis Iaudabilis sit qui ad uterum fluat , sed contagione inficiatur. Item per Ut rum fluunt Araia ( d) , quae pertinent ad menses proprie dictos ; item emcernitur hUmor albus secretus & separatus a sanguine , dc dicitur

fus : Ultimo virulenta hi quoque excretio quae gonorrhoea h dicitur, ut distinguatur a muliebri gonorrhoea , in qua mulieri crudum

quoddam & aqueum semen excernitur, tum ob imbecillitatem vasorum spermaticoriam, tum ratione ipsius materiae quae parum comparui coactaque consistit: B, β α νον βι- (i infligit impurus concubitus. Haec

tametsi communia mialta habent, tamen ut curationis scopi evarient, omnium notas atque distinctiones nosse oportet. Ac primum, ut ingenue

dicam, tametsi prava & morbosa mensirua a fluore uterino non visi simus separare, tamen longe differunt. Quod autem disserant, vel ex ipso Hipapocrate notum est et nam lib. I. de morbis mulierum innumeras species morbosorum (h) explicavit, nomine m proprie usura palos, ut morbosum menstruum sano opponatur. Sed lib. I. non utitur Domine aere Tre ,-- , sed Tu scis (I) , ta ejus varias species enarrat. Sie quemadmodum tractationes horum differunt, sic & nomina , , ideae morborum affectionumque , ut jam hoc loco aliud sit fu υ νο- σα : (m). Menses per venas internas uteri fluunt ab hypogastria dependentes , itemper eXternas quasdam ad cervicem pertinentes. Et magna quaestio est quomodo mulieribus gravidis, ta virginibus illibatis , integris menses fluant: nam si mulieribus ab interno uteri corpore mensis fluit , 'in graviditate ipsa oportet aperiri uterum, ut obvius fiat sanguini menstruo trames: quod est absurdum. Itaque Columbus & gravidae, & non gravidae vult menses fluere per hypogastriam cujus pars in cervicem uteri desinit, & Hac fluit sanguis non per internam capacitatem uteri : quod valde ambiguum

est. Porro a trunco venae cavae inferioris in lumbis oriuntur Venae, adu

87쪽

8 CONSILIORUM MEDICINALI Um,

epiffidymidem dictam , & substantiam absumitur de obliteratur surculis aliquot tenuibus in suam peritonaei apophysin sparsis ; in mulieribus dimidio sui in testes inseritur, altero dimidio uteri latera & fundum nutriendum, & per hunc ramulum menses expurgantur, tuncqUe ab interno uteri corpore manant: quamquam de hoc digladiantur auctores. Nam Galenus a testibus in cornua iter esse vult in interiorem uteri sinum per quod semen intrudatur. Alii Herophilum secuti e testium involucro iteresse voluerunt in nervosam uteri cervicem , non autem in interius uteri corpus juxta osculum interius. Alii tum in cervicem, tum ini capacitatem uteri e testibus uias duci volunt, quarum ortus ab iis Venae , arteriae majoris ramis trahitur, qui utrimque ad coxas ta crura contendunt. Ecquum uterus clauditur, non affectat sanguis per capacitatem viam, sed resiliens refluensque per cervicis vias elabitur : ergo per spermaticam ipsam menses fluunt: item re per ramum hypogastriae. Nam ut spermatica a trunco venae cavae inferioris exit , ita a ramis duobus illis hypogastria ducta in partes omnes hypogastrii. protenditur ac projicitur, in vesicam ubrilem minore ramo sese insinuat, in vesicae collum & penem majori , item

in muliebrem vesicam & uterum majore, in cervicem Vero Vesticae uteri minore inseritur : cujus minoris obsequio & ductu interdum gravidis, sano. fetu , saepe virginibus menses repurgantur. Sic ars secandorum, cor porum docet abunde excretionem sive sanguinis sive cujuspiam rei alienae quaecumque de ab utero , ta per uterum fluit, bifariam fieri posse,. ta per internum corpus, re per externum uteri corpus. Per internum ut per spermaticam , & per majorem ramum hypogastriae, cujus . minor ramus inseritur in collum uteri: per interiores vero sinus eo modo et per externum: corpus beneficio ejus. ramuli qui in collum uteri implantatur , quam solam viam menstruis sive virginum, sive mulierum , sive praegnat lium attrihuit Columbus , ut dictum est, neglectau omni speculatione e rum quae in interiores sinus uteri injiciuntur. Immo negat consensura mammarum cum Utero fierii ob epigastriae ramos obvios mammariis & rectos. abdominis musculos , fel ad fieri per hypogastriae surculos istos. qui cervicibus uterorum applicantur & implantantur. Probabilior vero ratio eorum est: qui a testibus vias in collum, tum in capacitatem uteri investigant. Ergo quum uterus tanto usu & dignitate praestet,1 ut eum, tamquam

communis propagationis: naturaeque agrum seminariumque Deus constituererit, si qua eluvies sese illac ultro proripiat, ido non naturae praescripto sed velut quodam interdicto fieri putandum est Immo, quod notandum Valdei est , natura quoad potest eum sertum tectum retinet, re ab omnis. --. vi ampetuque asserit. I Declarat id quod primus & solus Hippocrates animadvertit nimirum , s solum in mima parte ureri ulcus sat, es mulier

in utero concipiat, 'a etiam i labet ulcus , se sanata est, masculum enixuram spes est. Si in dextra parte ulcus fiat, ct concipiat, semineum fetum

enixura est: Adeo satagit natura ita uterorum incolumitate retinenda unius.

88쪽

LIB. II. HISTORIA II. 8s

gonorrhoea sive foeda, sive naturalis per easdem vias fiat. Menses Omnes, sive sani, sive morbosi sint, per idem iter fieri probabile est. At

major dubitatio de ceteris, maxime de fluore muliebri: nam gonorrhoeam utramque a spermaticis vasis fieri certum est. Et quum impurus cum muliere pura consuescit, semen occasionemque gonorrhoeae ala re (o injiciens, ob affinitatem Sc societatem seminin cum semine, potius inficit vasa spermatica quam venas alias et quamquam postea per continuitam

rem ceterae venae contaminantur. Fernelius fκν α mmis a virulenta gonor- p.rs. II. .

rhoea distinguit, non ex materiei qualitate , nam saepe fluoris materia eg- Patho o. ternas qualitates omnino similes habet humori virulentam gonorrhoeam

committenti (de internis non loquor ) sed ex e cretionis fluendique modo. Nam, ait, hinc maxime MosasAc excretio a vulgari fluore distinguitur, quod ille a spermaticis vasis prodeat , hic ab utero , & quod ille

prorumpentibus mensibus non desinat, uterinus vero fluor cessiet in men strua eruptione, & aliquanto post tempore : deinde luis venereae signa se produnt quaedam pathognomonica. Duas priores differentiae rationes non valde probo : quid enim est dicere virulentam gonorrhoeam a spermaticis esse, fluorem uteri ab utero si enim uteri nomine solam capacitatem aindit, errat; si in toto corpore manat humor proreptans Uterum, oportet turm praeterfluere quaedam vasa, & sic ab utero esse non . potest, quina

vasis uteri ; quod si verum est, etiam potest a spermaticis esse fluor, a quibus spermaticis etiam menses defluunt. Quod ad aliam, rationem spinasit, nimirum quod fluentibus mensibus desinat fluor muliebris, non dinsinat autem virulenta excretio, est quodammodo velle insinuare per easdem, venas & pup muliebrem fieri, & menstruam purgationem, sed diverso naturae instituto. is , ut adest periodus menstrua, tum natura sistat cursum fluoris muliebris , inchoet autem solennem evacuationem qua cessante ille humor qui inducias dederat , repetit. At videmus Dasdam mulieres quae cessantibus mensibus pes, (p) patiuntur tantum per dies albquot: in quibus credibile per idem vas id fieri, ut menstrua eruptio ap merit viam atque fluidiores venas fecerit: Aliae sunt quibus perpetuo fluit humor albicans , & dum eunt menses , sinus pudoris non desinit esse imbutus eo humore pravo ; in quo differet hem c---& poetae es. vo vis pis (q ; nisii forte dicas illud menstrua periodo ferri, tametsi madum , , hunc non periodo, ferri ulla; ut menstruum malum ab ipsis vasis proprie esse dicatur, fluor muliebris a quibusdam inanitatibus & caecis viis ,

aut venulis quibusdam quae non tam vasorum rationem' habent , - quam inanium maeandrorum & ductuum : sed, hoc conjectura nititur. Quamquam quis dicat gonorrhoeam utramque a , vasis potius esset spormaticis , alias fluxiones ab aliis venis, sed naturales & legitimas, esse potius abi internis, vasis j, s illegitimas ab externis vasis in IIUm uterorum desinentu

89쪽

86 CONSILIORUM MEDICINALIUM,

bus. Quid tamen impediet quominus qUe admodum in venis me raicis importatur chylus, , exportatur semicriadus sanguis, ut diversa materia uno loco contineatur, sed ob varias partium facultates varie dividatur,

distribuatur, & dissiuat Revera quum in Venis crudus est sanguis, ta decolor est id quod effuit, ut etiam subalbicans sit, si modo certam habeat periodon , licet diutius duret, tum quia serositus est quod effuit, tum quod aquosius , tum quia mulier forte est humidior , ut jam ad leuco-

phlegmatian accedat, tamen puc non dicetur, sed iamressu mire (r . Admirabile enim est quod in natura observatur. Nam videmus saepe mulieres laborantes , quibus color alioqui defoedatus est tum ratione morbi ,

tum praesentis cacochymiae, quibus sit per phlebotomiam demitur sanguis, ille maxima ex parte est corruptus, de vitiatUs, de talis apparet, immo etiam larga detractione talis conspicitur : Si iisdem , eo denique tempore mensis erumpit, id quod effvet erit laudabile dc floridulum : quid hoc significat 3 an non ab iisdem vasis, de ab eodem fonte utrumque manat Cur ergo non illaudabilis conspicitur aequi ab utero , quemadmodum de

qui e brachio detrahitur Sed meo judicio id fit, quoniam quum demitur e brachio sanguis, si vires praesertim Valent, dum facultas excretrix& totius corporis, de partis laborantis, suo fungitur ossicio, per modum quemdam defaecationis , , Expurgationis, expellit id quod molestum est qua data porta: Argumento est, quoniam si vis est infirma, remanet Scsubsistit deterrimum, emuit laudabilis sanguis. At quum per uterum menstrua fit excretio, non tanta vis facultatis excretricis patet, quippe anguis non peccat qualitate, sed quantitate: de tametsi neque utroque peccet, arcano Sc admirabili quodam consilio naturae, aut Dei potius,

menstrua ista excretio a natura tentatur, ad QtUram procreationem; humectatur enim uterus, ta ut natura doceat se adhu c habere reliquum sanguinem quo semen conceptum foveatur de alatur, si forte concipiatur: vulgo enim flores dicuntur , quod fructum praecedant, dc sint certa signa futurae conceptionis de generationis, dc Hippocrates politico verbo dixit

Tre ketet elanpis etro Hr (S et ut inde colligere dc concludere liceat contra eos qui tantam maleficentiam sanguini menstruo attribUant. Praeterea per ut rum , credo , talem naetura sanguinem suo instituto proprioi excludit , qualem asservavit ad ij nutritionem fetus. Sed per apertam venam expellentis robore quodammodo desecatur , secernitur , dc velut a massia san

guinis eximitur id quod nocet qualitate, de hujus judicium est maximum in excreto sanguine. Accedit quod si demitur sanguis, non nisi aegro corpore sit 'aegraque parte ( alioqui excerneretur floridus) : si ea ratione sit, praesertim si inflammatio est aliqua aut putredo in parte , necessario

putris essivit. Et etiam si in utero inflammatio est, qui ab eo inflammato educetur, illaudabilis foret: quamquam hic falli non oportet: nam fieri potest ut etiam per uterum menstruum eaeuat , quod tametsi floridumst, tamen internam malem qualitatem habeat; de si fieri posset ut reponeretur in vas , quomodo in phlebotomiis sit, necnon vi facultatis in sanguine

90쪽

LIB. II. HISTORIA II. 8

guine etiam detracto residentis secretio fieret humorum, ut illaudabilis in vase appareret, quum in sindone laudabilis & floridus cernatur. Sed revera, nili ingens in tota massa corruptio sit, aut facultatis excretricis summa vis appareat, aut confusio fiat laudabilis humoris cum illaudabili , menstruum saepe apparet laudabile , etiam in mulieribus pF t) l horantibus: Id quod arguit, necessario per alias vias eherpi menstruum ,& per alias fluorem fieri muliebrem : nisi forte id eveniat quod ante diximus, ut generatione & substantia, & qualitate laudabilis sanguis ad uterum alluat, sua periodo effluxurus, qui per contagionem ipsius uteri hin mentioris, & collectionem semimali humoris in suis vasis continentis, d, edetur ac contaminetur, & tunc Medici judicium fallitur, ignorantis,

an talis a corpore manaverit, an non.

Tandem aliquando concludendum Videtur, ut non per easdem vias omnino fluat menstruum naturale & sis u . Non naturale menstruum , quod proximum est ei, & naturale, quae toto genere differunt ob in teriae varietatem , consentiunt in hoc quod per easdem vias serantur. Savonarola vir diligentissimus & prudentissimus, ita de fluore muliebri, ta men ruo senti : Rusis quidam humiditatum quarumdam in mulieriatius sit a menstruo alienus , , hic ab Avicenna Curius matricis vocatur: hoc autem differt a menstruo, quoniam hoc a venis matricis venit, illae aquositates a superioribus sunt vasis quae deseruntur ad matricem, tamquam ad sentinam

Quicquid sit aut a corpore ipsius uteri, pote humidiore, id manat, aut est e viisa (x) a superioribus partibus, Is Et quum uterus ratione sutus facile recipiat excrementa aliunde allabentia, potest eae ratione hume lior fieri, ut idem utero contingat, quod & ori eorum qui cerebrum humidius habent. Tanta enim in os saliva occurrit , ut cogantureas , id est, loquenta balbutire, & expinant, id est , dum loquuntur

prae nimia humiditate , , copia humoris bullas circum dentes excitant , vi spiritus o pulmone exsufflati ad vocem edendam. Et forte curiosius fuit quod inquisivimus per quas venas , re an per easdem Venas menstruum & gQ effluat et nil enim interest quo communem medendi raditionem,

Restant haec explicanda , ut quaedam species m his dimissis ( eXpi, centur ex Hippocrate, ut quaeramus.' an fluor muliebriae sistendus, an ejus aliquis usus: Item ut notas assignemus quibus colligas vel hinc , vel illinc adveni e et quarto ut curationem instituamus, nisi forte hoc reserendum putamus ad nostrum librum de morbis mi breum. De primo dicamus ducti consilio Hippocratis qui in Diae ita ait Proderetia es egressa nosse oportet, unde raverum, ubi desere, quantum di uisa sunt, item cohores , salsuginem , dulcedinem , tenuitatem, corpus tempus.. Mem varias Iecies vi καπαμm- explicat, menses enim sunt pituito i, alii ' pelli

Ultima sine lib. s. Egia

SEARCH

MENU NAVIGATION