Opera omnia medica in quatuor tomos divisa, studio et opera M. Jacobi Thevart, [...] cum praefatione Theodori Tronchin [...] Tomus tertius. Consiliorum medicinalium lib. secundus et tertius

발행: 1762년

분량: 557페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

61쪽

38 CONSILIORUM MEDICINALIUM,

secta vena est , quum parOXysimus redire deberet. At nondum de circubtionis tempore nobis certum erat.

Caepit sata periodo reberti, idque noctu Longum arduumque esset de periodis morborum disputare sa. Nec enim id hoc loco tractandum est : ne omnia uno loco simul explicentur. Solum duo nobis sunt explicanda an quod periodo malum rediret, aut dispositionem partis, aut humoris proprietatem seqUeretur. Quum malum in cerebro sedem habet causamque fixam , fere non intermittit, ut qUidam putant : in eoque distinguunt cerebri affectionem per protopathiam , ab ea

quae fit per Uympathiam , quod illa stabilis sit, haec instabilis & sugax : sic distinguunt deliria phreniticorum , ut ante dictum est, ab iis quae in

febres continuas symptomatice contingunt, quod haec fugacia sint, haereantque minime , illa Vero stent permaneantque et quamquam nec hoc verum est, nisi forte in acutis s3. Nam quum febris urget, aut dolor capitis, si causa haeret cerebro fixaque est , ea habet fixa symptomata , facta comparatione cum iit quae a causa pendent extra cerebriam posita. Sed inechronicis , quoniam cuique humori sua est periodus & μν r , non est necesse perpetuo malum civire, licet in cerebro diathesis sit, aut humor et sic dolores dentium exacerbantur hac aut illa hora, tametsi cauisa in cerebro loco proximo denti affecto lateat: & ophthalmia certo quodam tempore exasperatur, licet causa in procinctu fuerit. Unde quaestio est subardua, an intermissio in aegro demonstrarit aut in cerebro dispoitionem esse, causamque latere , an aliunde manere. Nam est quibus actumens aegrotat, ii non perpetuo delirant, sed etά τιμά (s ). Quod si ut plurimum fiat, non necessario in cerebro causa posita esse videtur: nisi forte aliud esse dicas intermissionem , aliud remissionem. In morbis quorum aut causa, aut (t in cerebro locatur, est potius cis , remissio ; in morbis quinum causa longius posita est , intermissio esse videtur Et quocumque in loco humor positus fuerit, certas tamen habet inclin tiones , quum antea docuerimus nil in LatUra sine ordine & circuitu fieri . unde alii morbi nocturni, alii diurni, alii matutini, alii vespertini exsistunt. Et quod huic nostro aegro maxime media nocte malum eXacerbaretur , ta jam in suspicionem male affecti pulmonis venisset , illud suppum. Epid. Hi- rati nobis opinionem fecit: Si id Verum qued scribit Hippocrates: Prossiau. o. . i , is *mssibui suppurcuombui, es hi si quae circa oeulam sum, dolores

Restitimis narrabat, ad a

62쪽

LIB. II. HISTORIA I. 3'

paroXysimo, meminerunt eorum quae acta sunt, quodammodo audiunt, dc

actionum quorumdam recordantur. Febre carebuit.

Polliciti sumus ante dicturos nos cur Hippocrates saepe dicat, absque febre , Avur, rempsivi tabi sq: quoniam indicationes sumuntur ex eo quod febris adsiit, vel non adsit. Et ut prius annotavimus ex secundo Diae secat venam in aphonia si sine febre sit: quasi velit in aphonia febrem quodammodo dehortari phlebotomiam. Id autem propterea fit quod si febris adsit, ea cruditatem succi possit dissolvere atque quodammodo coquere: ita epilepsiam quartana solvit, & tetanum sebris , & febris item commode aliqua do convulsioni supervenit. Et Hippocrates scribit: Subitaneis apoplexi is , si febris mediocris adsit ( quod Graece Mλ upra: serimus eri veti up (x; vocat)perniciosum , ut Numenii filio. Acuit enim potius humorem , & deteriorem facit , naturamoue debilitat, non autem dissipat, & frigus corrigit. Accedit quod quum parva est febris ta multus humor crudus, plus sumi excitatur & minus dilautitur. Et alibi passim calor febrilis dolores hypochondriorum ab obstructione , aut frigida materia natos solvit et quod est audiendum quum febris est potius symptomatica, quam essentialis, de quum in caloris potius non putrentis excessu , quam in putrente, ut sic dicam , calore consistit. Nam quum in putri materia accenditur , quoniam putredo inimica est naturae , major noxa naturae infertur. Et miror , ut

ante dictum est, Medicos adeo ignaros ut in apoplexia, epilepsia, vertiagine , paraplegia , quum vident percipiuntque febrem, juste venam secari oportere putent: & in suis deliberationibus a febre ipsa secandae venae iii dicationem sumunt: immo quia adest febris , a phlebotomia est temperamdum. Ac mehercle videndum , cur in quibusdam asseetibus absentiam febris commendet, ut quum loquitur de sanguinem ex ore rejicientibus, in aliis vero ejusdem prassentiam febris laudet. Nisi forte quis dicat, Hippocrates quum dixit : Si quis fit aphonos sine febre , venam secato , vocem & diorismum istum, Absque febre, non tam addi ut)ejus prate, tia phlebotomiam dehortetur, quam ut nobis tacite aliquid demonstret, nimirum si febris ipsius aphoniae causa est , non secabis venam , non quod

fortasse non locus eo in casu phlebotomiae sit si , sed quod indicatio cinrandi non ab aphonia , sed a febre capienda sit. Febris enim forte phle-hotomiam, forte aliud remedium indicat. Sed aphonia ipsa per se , quatenus talis , sine febre , ut febris ipsa nil indicet, phlebotomiam postulat. Exempli causa sputum sanguinis postulat sectionem venae , nisi si pleuritis , nam pleuritis dissuadet: quasi vero in pleuritide non sit secanda vena : immo tunc secandi capitur occasio , quum sputum cruentatur. Cur

ergo ait pleuritin indicare ne secetur vena in sputo sanguineo hoc non vult Hippocrates : quamquam littera id Videtur indicare. Sed considerat sputum cruentum , Vel ut morbum, vel ut symptoma : ut morbum quum

H a est

corum

Pari. g. fere 3. lib. s. D. vide Com. ad

h. is. lib. 1. Aph.( Exsoluto paralytice febricitare.

63쪽

6o CONSILIORUM MEDICINALIUM,

est proprio vitio pulmonis , dc tunc aratui ei ( dicuntur s6 ; ut symptoma quum sit ob pleuriti t. Quum enim fit ob pleuritin, non ex se postulat phlebotomiam , est enim ipsa pleuritis quae forte postin lat, aut non : Nam quum medendi pleuritidi alia ratio sit quam per phlebotomiam , fieri potest ut sputum sanguitiis nullo modo phlebotomiam indicet, quatenus symptoma est, . quatenus morbus , omne sputum cruentum phlebotomiam insinuat. Spiratio 'equens , non magna , rara , licet deliraret. Aetius quum disputat de catocho varias spirandi difficultates explicavit: ait enim, spiritus densus, aliquando rarus, ex intervallis magnus et quod in hoc aegro contigit. Ac primum quod magna difficultas esse debeat in a sectibus partium in ventre contentarum, non solum in thoracis partibus( quot male quidam autumant) primum ex Galeno patet: Perspicuum es quod ventriculus , peritonaeon, splen , hepar , alvus , superiora tenuia intesina , o musculi, praecordiorum in magnis thoracis motibus dolore vexantur, mi-

lib. i. nus in parvis. Ob id parvus es densus, non solum in pleuriticis , sed in ven- D' relatisi doloribus O totius ventris, spiritus erit. Minus vero prout eis sensus minor es. II Consimiliter respirabunt qui hepar , aut splenem, aut agiquod ex

eis membrum, affectum habebunt: omnia enim talia , partim appensa, partim agnata respiratoriis in rumentis, ad horum motum commoventur. Omnino

autem densus es parvus spiritus fignum es doloris ominum animalis pretici

larum quae juxta resspirauimem commoventur.

Quae hoc loco dicuntur a Galeno valde sunt notanda; fere enim omnes quum difficilem respirationem vident, accusant pulmones. Et ex iis quae dicta sunt duo valde notanda erunt: prius est. quod propter difficiblem respirationem, causa ipsa thoracem non egrediente, saepe dolor oboritur in partibus ventris aut in Ventriculo ipso et 3 8 dc tunc male Medici partibus dolentibus manum applicant, quum dolor oriatur eX even tu ; quia nimirum pendentes aut agnatae partes Ventris inferioris instru mentis respiratoriis trahuntur in consortium partium superiorum. Sic invalidis tussibus, praesertim quum inanes. sunt, dolorem audivimus tantum in ventriculo natum, ut necessario opitulandum ventriculo ipsi fuerit. Posterius quod notandum est , . quemadmodum difficultas respirationis sicit ut vi sympathiae dolores in partibus ventris inferioris: oriantur, sic difficultas aliqua spirandi oritur ob laesionem doloremque partium in versire contentarum x de tunc est adminiculandum partibus ventris inserioris, relicto thorace, de partibus ejus : quod maxime in aegro nostro conti git, nam summa dissicultas erat respirationis , de causam affectis pulmo nibus aut thoraci assignabamus, sed male erat enim latens in hypo chondriis. Quaestio alia, cur quum deliraret, aliqua ex parte magnum de rarum ,

sed frequentem saepe spiraret : Magna de rara enim spiratio delirantium

est.(s Haemoptoici ec sanguinem expuentes,

64쪽

LIB. II. HISTORIA I. si

est. Etenim, ut praeclare demonstrat Galenus et Immoderaram facere spiritus attractionem , quod est magnum spirare , O rursum immoderatiam qui

rem (quod es rarum spirare ) ejus es qui neque quando definere ab actione

Oporreat, nec quando incipere ob ignorantiam nesciat. Et quoniam de iis abunde Galenus, libro adducto, ta ne forte omnia hic confundam*s , hoc diorismo rem definiemus: Non quoties quis delirat, magnum & rarum spirat, sed quoties magnum & rarum spirat, mente motus est; nisi occurras de incestis & sollicitis qui dum angantur , magnum & rarum spirant: sed non tam proprie est magna re rara respiratio, quam suspiariosa, & velut dupla intro revocatio, ut loquitur Hippocrates. De diastinctione causarum i respirationis in maestis de in deliris, quamquam ana-

Ioga esse videtur, Galenus cap. 6. Iib. 2. de A . resp. Sic magna & rara spiratio est propria delirii , non tamen inseparabilis. Praeterea omnibus delirus potest comes adjungi rara magnaque spiratio , non omnibus deibris et quia contingit hunc aut illum delirantem, & habere aliquam affectionem quae necessario alteret illam respirationem , quae ex se quidem phreniticorum propria est, sed ex eventu immutata; ut si quis delirat & phreniticus est, unaque costa aut inflammatur, aut hepax priuertim ad gib- has , aut lienis pars superior, aut os tum Ventriculi, aut tenue intestis-num, aut musculi thoracis, non hic expectanda est etiam praesenteidelliario magna raraque spiratio, sed densa , , parva. Et ut ait Galenus, Si a sola delirio respirationis integritas confunditur, munus es rarus spiritus erit

perpetuo : s a solo do ore parvus es densus , s delirium es dolor concurrat,

dolor superet, obscura ex delirio alteratio erit: Nam si dolor fortis es, pen- Cap. q. lib. di secte mineis respirationis di cultatem, quae ex delirio inducitur, ut non am- ct dij re p. plius magna es rara sit. Maxime vero stolor immutat , si abet inflammatio, ne non ea quae phlogosis dicitur , sed phlegmone , ut placet Galeno eodem in loco. Ceterum praeter cetera , valde est commemorabile quod Galenus docet cur nimirum Dealcis uRor delira per totum morbum, tamagnum rarumque per tempus spiraverit, quod delirii proprium fuit, de rursus brevi ira ( Graece Res varis: quum tamen deliraret. Sed notam dum quod dixit, hinc magnus oc rarus spiritus per tempus, ita quo dubitatur an per omne, an per aliquod tantum tempus : fere audiendum est per omne tempus et nam sub finem historiae ait, pespetuo erat magnus, Serarus spiritus, sed utrumque cohaeret. Quum diuit per tempus, voluit

indicare exiguum quoddam intervallum, in quo brevispira esset , sed illud

intervallum non fuit tanti, ut Hopterea in toto morbo non diceretur magnum cae rarum spiritum habuisse : nam quod raro incidit, non pervertit continuitatem. Et ad hunc locum demonstrandum Galenus citat alium in quo Hippocrates vult docere totum anniam Vacavisse flatibus , quamvis adjecerit, Etesiae parvi sparsim spiraverunt: hoc enim continuitatem xv As sac (et, absentis non interturbat. Et ob eas a nobis allatas causas aeger non magnum dc rarum spirabat, tum quod dxibus plane non esset

65쪽

s. Epid.

lib. s. Epid.

6, CONSILIORUM MEDICINALIUM,

tum quod dolor aderat de quo quereretur, qui etiam si delirasset, maganitudinem dc raritatem respirationis intervertisset. Ilia ducendo. Varia multiplex fuit respiratio : Et ductio ipsa elatioque laboriosa hypochondriorum magnum aliquid subesse iudicabat quod naturam ad agen dum aliquid incitaret: quemadmodum enim antea docuimus, si quid est

praeter naturam contentum in ventre inferiore , maxime circa ventriculios, illud ratione continuitatis dissicultatem respirationis afferre potest. Ut etiam pondus & oppressio ventriculi homines eγγarpi auric reddere potest, id est , quasi ex ventre loquentet , quia libertas sermonis ob oppressio nem erepta est sy: quod Polemarchi uxori contigit et Circa cor, ait, ali quid eolligi videbatur, respirabat more Dbmersorum, ex pectore su repebat, Oeluti qui clauso ore loquuntur, vocant. Et qui spirant Ilia ducendo , aut propriam in pulmonibus latere affectionem indicant, aut in ventre inferiore. Ut mulieres dum hystericae fiunt, antequam omnino ae . a) fiant, spiritum ex Ilibus ducere videntur, diaphragmatis, quod liberae respirationis instrumentum est, oppressione. Aliquid hypochondriacum erat congenitum. Hoc non absque ratione additum est, ut latentis mali & Medicorum captum superantis probabilis aliqua ratio reddatur. Nemo fere erat qui inspectis oculis, colore, gestu, actionibus, capillo, & reliquis id genus, item more morbi, non dixisset id esse melancholicum. Actiones quodammodo phreniticae erant, propterea diximus ante, more phreniticorum in liebar: aut ut Verius dicam, aliquid erat larestivis (b). Taciturnus valde erat et & ut, inquit Galenus, perpetuo loqui phreniticum

est, sic tacere melancholicum. Sic ad melancholiam affectum erat corpus, ut ante diximus, quum ejus temperamentum eXplicaremus, duoque hypochondriacorum melancholicorum genera proponeremus: accedebat & illa causa procat arctica, metus, de moeror de quibus ante quoque explanatum est. Quod autem hic dicitur de congenito habitu hypochondriaco, illud sicco pede non praetereundum, nec aure supina audiendum. Hippocrates in Hibtoria de sua Eur anaclidis postquam eas destillationes explicavit quibus erat obnoxia, quae mortem accelerare potuerunt sub finem ait, in Ie v. Ninnupse, tabidum erat congenitum 6O, Galenus in Com. ait et Meminisse autem oportet cur Hippocrates dicat ingenitum

esse rabidum propter Sophi ias qui nullum assectam innatum esse asserunt. C rerum illa innata tabes es dispoiissio tam repente illam filiam non susulisset, sed

quia cum eo abfectu natitio erat quoque extinctio facultatis naturalis, id repentinae mortis causa restitit. Circa ea quae de filia ista tabida a prima origine , tria observanda iunt, primam est quod natura gentilitii sunt morbita innati: secundum quod ii per se non tollunt perimuntque nisi aliquid aliud

66쪽

LIB. II. HISTORIA I. 63

aliud concurrerit: tertium & maxime praecipuum est , quod sub fuem Com. Galenus addit: nimirum cur parum sollicite & artificiose Hippocrates dies criticos annumeraverit in tractanda ista Historia, quod in ceteris tam negligenter non fecit: Nil est , ait, cur tam curiose de diebus eriticis quaeramus, quum illi in i ta histaria nullum habeant ordinem , quia mortem a capite destillimo attulit, es nativum tabidum. Quasii vero non fuit natura ordinata in morbis, tametsi occasio & a naturali constitutione fuerit, taa capite. Numquid morbi capitis periodon suam habent 8 Immo ante docuimus nil in natura fieri, sine periodo de ordine. Id quod hoc loco a Galeno dicitur, habet me-hercules aliquid stupendum de notandum, quum ait: Nullum ordinem dierum in ea historia servat Hippocrates, quoniam mortem & destillatio a capite attulit, ta nativum tabidum.. Quod ut iblustremus, hoc unum dicemus: Morbi cui irpo pta, & crudi mra, (c sequuntur vitium totius substantiae, & ip ora usi d) consistunt: sic producuntur , aut repente interimunt prout latens in eis malignitas se prodit ac profert. Unde videmus eos qui stirpe tabida sati sunt, aut latens a natura vitium contraXere, minime opinantibus nobis eripi, quod morbi eorum non habeant aliquid ordinatum , periodicum , ut qui in humoribus consistunt. Humores enim habent fluxum re refluom , momenta & i clinationes , quo fit ut sese nobis facile prodant. At id quod connatum est, & in interiore partium natura immersum ac implicitUm , quum nostros sensus lateat, saepe incerti sumus de iis quar scirca ea geruntur, &quae ab eis pendent. Aliquid pulmonicum putabant, aut a pure vaporem, aut tuberculum.

Qui pulmonicum quempiam dicit, nil certi designat, & erratur hic

maxime et tmen politico loquendi modo pulmonicum aliquem dicimus quum vel satum parentibus pulmonicis videmus, vel certa sese nobis offerunt signa quibus labem aliquam in pulmone latere colligamus. Quum tussiculosus est, quum stridulam habet vocem ; dum impeditam ; dum Praeter rationem emaciari videmus, dum genae rubicundum floridum qu aliquid habent, in ceteris pendulae videntur. Quam loquendi formam secutus Hippocrates aliquem, id est, pulmonicum esse dicit, quem

nos tabidum vocamus: oc ideo Cornarius vertit , uetae nMυQuum quis

ex pulmonis affectu tabescit , postea enim hoc explicando aperit omnia signa quae adesse solent in phthisico. Ceterum ideo suspicabantur aliquid esse pulmonicum, quod olim sanguinem rejectavisset ore i at nos docubanus ante hoc fuisse potius hypochondriacum quam pUlmoniciam. Dolor isse , ta calor repentinus a tetro vapore efferri putabatur, ob collectam circum pulmones materiam : nam quum insolentia ista videreum tur symptomata, omnes causas confingebamus, ta undique eruebamVi. Et in tam ancipiti negotio ignorabatur a qua parte id maneret, dc cui auri

liandum seret. Quo loco possumus recensere illud quod de epilepsia dixit Hippo

67쪽

Lib. t. Prorrh. In Coacti, lib. DComm. inpart. IT.lib. .

Acuto.

morbis.

6 CONSILIORUM MEDICINALIUM,

Hippocrates, nam , ad alios morbos converti potest. Gravius habent ab epilepsia quibus hic morbus adest nullam significationem praebens egqua corporis parte initium sumat: nam quibus ex capite initium capit, aut latere, aut manu, aut pede, facilius curatur. Et rursus differunt haec genera, nam qUae a capite sunt, gravissima sunt, deinde quae a latere: quae a manibus de pedibus , facillime curantur. Quomodo dicimus eos cito mori qui fortiter , saepe , ta sine causa manifesta exsolvuntur et quasi vero si eaesolvantur a tuberculo in corde (est enim causa quaedam manifesta praesertim quum suis se signis exhibuit) illud minus malum sit: sed haec per

comparationem audienda sunt : nam id fit ob curationem. Si enim certo scias a capite malum esse, aut a brachio, aut alia parte, illud est quo dammodo numerandum inter Tin parap* e) , praesertim si compares cum latente sede, & latente causa. At Medicus in eo maxime debet itaborare ut eti stiaeposit, , aut hoyici is, aut cetan visic (F venetur & exploret sedes affeetas. Non aliena erat suspicio e tuberculo v porem efferri horum aUictorem et nam quum diuturnus aliquis lateris dolor est qui ordinariis remediis non cedit, is in stuppuratum abit, ait Hippocrates. Et lib. de morbis adhaesum pituitae ad costas, inflammationem inducere ait, & dolorem pleuritidi similem et ac si ea pituita valde putianaloga inflammetur , quis dubitat quin non efferri possit teter vapor cerebrum feriens y Ita enim scribit: Si pus in ventre moret , totum corpus ab eo calescit, maxime partes vicinae. Calescente corpore humiditas eliquatur, sese. Quomodo autem caput facile incalescael ob affectos pulmones, Galenus explicat in acuti S, Aut areiculorum pulmonis con Ilionem.

Quia desipiebat, & ita torquebatur, quasi pungens Sc stimulans aliquid circum pectus eum sollicitaret, ideo veniebamus in opinionem illius morbi quem Hippocrates amamucrum v p se virum vis 3M oroc (g ) vocat. Hujus vide descriptionem in lib. de morbis. iio , sectio , maturmis flagitabatur.

Fere de crudo tuberculo laborabamus omnes: ac tum quaerebamus num maturandum esset, quod a maturatione forte plus periculi. At Hippocrates loquens de pleuritide in qua crudum est tuberculum ait: Melius es suppuratum seri etiam F dolorosum fuerit. Minus enim letale es. Et eodem Issi quum loquitur de iis qui jam suppurati erant, sed translatum

est pus a laco in locum, ita dicit, oportet autem rursum pus maturari: Nam

ex eo quod pus ad ampliorem locum devmnit, perseveratum es . O sic re-Cruduit.

Alii ephialtem es h poctondriaeum sussicabantur. Quum morbi tam insolenter invadunt, se nisi suis pathognomonicis signis te Manifesta (g convulsionem articulorum pulmin(f) Ratiocinatione , coniectura , aut num. analogismo aut signis syllogisticis.

68쪽

LIB. II. HISTORIA I. 6s

ias aperiant, dissicile est de iis statuere: nam multa simi signa hae in

έμομεν. (h), quae multis conveniunt morbis: Incubo laborantes, & hypochondriaca passione multa habent signa silmilia. Ceterum quum olim tantum sanguinis rejecisset, & tamen calido , sicco esset temperamento,

illud humores sinceriores reddere potuit, id est , sero suo nativo ( quod

humores mansuefacit) destitutos. Et Galenus docet siccos non serre ev

mationem sanguinis, id est, quibus alvus sicca, & qui squalidi sunt isthaemorrhagia etiam critica eis mala est et multo magis si critica non merit 62. Ceterum non abs re de hypochondriaca affectione dubitabamus, nam omnes tere hypochondriaci per sympathiam quamdam occultam thoracem dolent. Et Medici existimant in pulmonibus latere malum , aut

costis , quum id fiat tantum ratione dispositionis hypochondriacae, in quariatus excitantur pessimi, qui oberrantes dolorem pectori inferunt, & dis ficultatem spirandi afferunt. Unde etiam ante diximus, Gemmexu (i comtingere posse propter affectum Sc mesenterii, , ventris inferioris. It credibile enim quanta patiantur hypochondriaci melancholici. De quibus, flant historiae apud Hippocratem de Nicanore, Damocle, Phoenice, qui

quum essent melancholici varios dolores in spina , collo , capite, tendianibus pertulerunt. ItaQUE Medici debent maxime ad corporis naturam

attendere, Ut non temere affectus unus pro altero su onature: nam novi plerisque hypochondriacis sectam esse venam ob dolorem lateris, quum is tantum esset ratione cujusdam flatus ab hypochondrio stagentis. Quamquam Hippocrates ventositatem flatuosam phlebotomia solvit, sed de ea audit quae cum phimosi est, ut in hydrope sicco ob inflammationem la elium, ut phlogosis sufficiat ad flatum generandum, non ad dissipandum. Pos purgationem con aluit. Illud usurpavimus , melancholicos infra purgatos comes: (α . Tentavimus vomitoria, Hippocratem secuti, 'qui obiter praeclarum praeceptum proponit: In purgationibus inclituendis , ventres subpurgabis in morbis, quum matura suerint, infra, ubi confidisse videris et Signum habes, s nec anxii , aut capite gravati fueriat, aut quum pos exacerbationes cessariath: Drsum sero in exacerbationibus 63 et 'Tunc enim sua sponte elevantur , quum anxii, O . cmpite gravati fuerint, ac se jacrarint. Hic Canones explicantur adhibendae purgationis sursum aut deorsum quum casus icti praecipites existunt.

Eruperant pustulae ambustis similes, an quia splenicus 3 Nemo intelliget illud cur adjectum fuerit, An quia splenicus 3 nisi res

Commentario illustretur. TuberculorUm & efflorescentiarum quaedam mulignum quid habent, & caelo tribuendum, quaedam a corpore sunt Quae a corpore, alias cacochymiam sequuntur, alias aliquod peculiare habent , & certam partis alicujus dispositionem sequuntur : ut qui sunt m Eallonii Oper. Tom. III. I lancho-

Comm. inpari. t. lib. I. Prorrh.Part.s. lib. 2, Prorrh.

69쪽

M. T. lib. 2.

66 CONSILIORUM MEDICINALIUM,

lancholici, aut hepatici, aut aliter affecti, aliquando aut tuberculis, aut maculis inficiuntur, quae sunt notae peculiares affectionis partis, aut temperamenti corporis. Sic in pulmonicis suffusio genarum, in hepaticis frontis & seciet norescenti e quaedam, in convulsione articulorum pulmonis circulares notae in tibiis apparent, in quodam fluore albo mulierum , dc in morbo pituitoso appellato eminentiae quaedam cutis apparent subtumidae quas Hippocrates C(I appellat: Ita & lienosi habent maculas

quasdam nigri cantes, aut affecto lieni, aut toti corpori congeneres. Quod Hippocrates annotavit de fratre Aristaei uxoris, huic tubercula parva ter-

Ac si reddat rationem, cur talis eruptio contigerit, ut dispositio in splene talis eruptionis causa fuerit. Ideo quaerimus de aegro, an quia splenicus erat Z Ideo Medici quum aliquid foras vident insolenter erumpere,

non statim malum quid ominari debent Tandem multis evacuatis valido medicamento restitutus persecte fuit. Ut ex curationis eventu qui multis ultro citro tentatis rerum fidem fecit tandem collegerimus a sappressione peculiaris cujuslam excrementi in prima regione corporis tantum morbum, tantis comitatum symptomatis obtigisse. Sed ad ideam tanti morbi & causae procatarcticae, & v udi aerecta ( o )i concurrerunt Porro plura multo in historiam morbi traducenda erant , nisi nos comsuetudo Hippocratis quem unum ut ducem optimum imitari consilium est, ab ea re revocasset. J on enim ille, ut Thucydides, omnia narravit , quod historici proprium est, non Medici praesertim compendium consectantis Thuc' ides , ait Galenus , omnia scripst , etiam idiotis usta ; Hippomates vero pauca ex iis ci ae ad affectionem pertinent, circa Psae aegrotus in peri Hilarus : multa vero alia seripsit idiotis neglecta , artificiosam tamen es exactam cognitionem eri sientia, O ab ae etiam optimos Medicos latere possunt

Et multa alia eo loco scripsit de distinctione modi scribendi Thucydidista Hippocratiis. Si nos longiores fuimus in scribendo , quam ratio postulavit, & ab Hippocratis via, quam tamen nos velle sequi ut optimam prosessi sumus, deflectere videamur: id nos duabus de causis fecisse intelligat quisque, velimus et partim ut multa suppetant ad alias , quas deinceps scripturi sumus , historias; ex his enim quae in unius hominis paullo sorte amplius abundantiusque historia conscripsimus, multa eruemus eliciemusque quae tamquam professione aliqua probata certaque ad aliorum fidem demonstratio. nemque pertinebunt: partim quoniam vidimus aliud esse interpretis langi

officio , aliud scriptoris. Dum enim momenta rerum omniUm inquirimus , cur fiant, quorsum pertineant, si id Verbo , conciseque docere volemus, intra brevitatis angustos parietes legentium animos cogemus et quod vitici Ieprehensioneque cariturum non eae

70쪽

x ouod omnis morbus febris dicatur isque communissimus , ex eo patet quod frequereti mus, O sepe acutis mus , a ut acutis prope omissius connexus A.

Vere enim I noctus; durate continua, aidem , tertiana , plurimum saevit; Autumno quartaea vel erratica ; Hieme quotidiana et Caelo sco acuta, pluvio diuturna. Podagra mulieribus , P- , eunuchis parcit, aetati es sexui ; Morborum plurimi tantum animalem , vitalem , aut naturalem acriovem latant, febris omnes actiones labefactat. suam ob causamforte Romani febrem ne noceret coluisse dicuntur, ut sevissimam es malignissimam

et Vel quia nullum fere malum , nullus morbus adoritur quemquam , quin f hris non satim consequatur.3 Hoc notandum es. Et nuper in D. Comite apparuit qui vitio jecoris imur iit. Febris enim non saris videbatur ad eum naecandum. Febris capitalis, O particularis quid D. Gassenus com. ad Aphor. N. lib. I. clas appellationes rescit, febris limosa , hepatica aut capitalis. Hippocrates initio lib. T. Epid. narrat de quibusdam sobribus epidemiis quae orant valde mites es iniret , id est lenes, Mi non videremur se ire aegrotantes , nisi tu temporibus , A febris capitalis erat. 6 Rigor inanis in paro Sis dolorem capitis accersit, O saepe rigores in dolorem terminari videmus et es (quod mirum i in sorore Dominae G uter, idem rigor dolorem lateris jam praesentem sue sudore, sine ulla excretionesia P. Unde Arculanus cap. 1 f. de incubo loquens ait, id fieri propter pororum oppilationes , per quos poros spirituum lintiones motus fiunt: Et ut sunt periclam oppilationem , ita aegre solvuntur sepe: O Hippocrates lib. de Iudicationibus ait, initio febrium hepar intumescere es expandi. Hinc Galenus in Prorrh. explicans eum locum , refrigeratio cum duritie, Graece , fignum malum s in solis aece ovibus Febrium id fiat, id es durities ea contingat cum

quadam perfrigeratione, mesum moderatius indicat: s diutius permanet, m-jus ; si vero perpetuo , mora Ticina est. Sic apparet duritiem apparere in pa-rox ramis eamque non esse valde malam. 8 Inter eneros locos unus es commemorabilis ad pari. q;. secl. 2. acui. ubi Aeet Galentis deliria initio morborum esse contra naturam es judicatoria, vique tantum morbi fieri.' Incredibilia sunt simplomata quae eveniunt in principiis accessionum. Hinc Hieron mus Gabucinius nabat quemdam juvinem vidist se febre quotidiana laborantem , qui simul ac accessio prehenderet , I neopletaret, deinde e septico modo conυellebatur. Eodem pertinet Hi lar. Dominae Viriliaia , es ejus quae ad moriarium aureum habitabat: es id multis eontingit similiter. IO Aliquando , nam Galenus 3. locorum assee . docet eos quibus titissimae

sunt Cenae aptos esse ut humorem melancholicum comerant.

II Henus es Bacchus dicuntur Marma huc (p) , es nervi agi, quam ob cam

SEARCH

MENU NAVIGATION