장음표시 사용
141쪽
Editio haec mihi quidem non est via; a raritate autem laudatur in Bibliotheca Anoum. Nor imbergae I 38. in 8.edita p. t 3 : Biblia haec sunt certe rariora quam rarissima. In der Epist. Iudae v. 23. hat ein Catholisther Buclidrueheo Geseu das Fege -Feuer hineingedruchi, dasi es stelier: V Macbet ethobe mit Fartat 1elu, una ruc et sis aus dem
BIBLIA Germanica Memeliana. Argentor. Is o. ini. min. Cum fg.
Libri Canonici Ver. Testam. Duplaei typis exscripti sunt, sicut finis testatur: Geritio a zuDui lacti xes Vestin Vo
142쪽
mentum sub titulo: Das gantae Nem Testament, in vivorten ver seniger verteuisebet durcb Mart. Luther, Ino. Pleniorem enarrationem hujus operis Biblici ex diversis translationibus congesti habes in Aug. Bayeri Arcanis Sa- eris Bibliotbecarum Dresdens p. 46. sq.
haee Bibliorum infrequentissima est, paucissimisque cognita, quam recenset Anonymus in nutalichen undamertesenen -bὸiten der Gelebrien im Reiche, P. V. p. 377.
Versio haec perrara est, licet sepius recusa; vocari plerumque solet Leonis Iudae, quae revera Lutheri est, sed Interpolata. Quo in labore Leonis Iudae, Ministri Tigurini, partes potiores fuerunt; in primis in iis, quibus Textum ipsum originalem pressius sequi, & accuratius exprimere annisus fuit. Historiam & editiones Bibliorum Ligurinorum inde ab anno I as. ad I 638. ordine recenset Jo. Henr. Ho tino erus in Bibliothecario quadripartito p. Is 3 sqq. dc qui Hortingerrum corrigit Jo. Diecmannus in operibus Germas. P. II. p. I 4. δc Ioa sqq. itemque Gust. Georg. Zelinerus denssis HersionibmBibliorum Germanicis non temere vulgandis,
p. 7. Addatur his Io. Bapt. Ottii Dissertatio de Bibliis dia- Dcto Helvetica expressis, quam ex ΜSto edidit Christ. Frid.
143쪽
goemeras in Additamentis ad Jae. Ie Long Bibliothecam Sacram T. II. p. 249 sqq. Jo. Iac. Hottingeri Helvetisebe
creben - Historie, P. III. L. VI. p. 2M. Theoph. Sinceri Bibliotheca Historieo-Crit. Libror. rarior. p. 66. & qui singularia quaedam habet alibi non obvia Autor Anonymus uiscis. Tigur. P. III. p. II4. Nos operis hujus Biblici tres pollidemus editiones: Primam de A. is3 o. apud Chris AHUMover, in 8. alteram de A. Isq. U. eundem, in 8.mul Tertia est de A. Istr. apud eundem, in 8. maj. Hanc Cl. Bructerus omnium optimam nominar, simillimam editionide A. Is s. in fol. quam copiose recenset P. XVI. der MF-traeo tur itfebre Historie der deuschen Spracbe p. 3I sq. Nostrae editiones mire una ab altera differunt; ac singuinlatim editio Anni Is 3o. propius accedere videtur in quia busdam Versioni Lutheri. Excusa est typis latinis, titulo& praefat. exceptis.
BIBLIA Germanica a Crypto Calvinianis
SaxoniciS, interque hos praeprimis a L. JO. Salimath,
Concinasore Aulico , A. IS89 edi coepta, nec tamen utra Paralipomenon libros producta, in Biblioth. Dresdensi recondita sunt, & inclusa, ac postea ad pulveris pyrotechnicil cucullos subinde depromta & adhibita. Prolixius haec enarrat G. G. Zelincrus de Hersion. Bibl. Germ. non temere vulganae p. II sqq. & Ii7. In Catalogo Bibliothecae Polyc. L seri, Pros Helmstad. p. I 8 I. haec leguntur: Biblia Germanica, eum Gis Crypto-Calvinianis in B. Sal ibi. Dres IS93. fol. praeter hoc reliqua fere omnia Exemplaria auto ritate publica si pressa sunt. si Vnde evidenter satis colligi potest inter rarissimos referenda ea omnino esse Libros. Vid. Viri egregie docti Jac. Burchliares Historia Bibliothecae Augustae Molfenbuitelensis p. I 34. Caeterum accurata etiam hujus operis Biblici enarratio legitur in Collectione XIII. der forigefetzteu nutΣlichen Anmer ungen uber aderbanae Muterim aus der Theologie, p. s sqq. ut & in Hamburgistaen Gelebrim Berichim A. I a. p. 33s sqq. Ex quibus discimus, ritulum etiam Bibliis hisce esse praefixum hoc rubror Dia DUBuebei uertentsebet durob D. Mart. Luther, darianen, neben Eurieter Vorreri uber ieris Bacb, insionder heis eis dedes Capitet Ordentilab ingemise mersi Iund Parm
144쪽
Historiam & fata hujus Versionis longe rarissimae, cujus prima saltem pars, usque ad I Sam. XVII. sed aeternis mancipata tenebris, excusa est, enarrant G. G. Velinerus in Vitis Theolog. Aliorsinor. p. 398. 4os. Nova Antiqua Iraeol. A. I IO. p. 8OO-8O8. Specimen totius operis , in quo saepissime Lutheri Versio grata mente retenxa, alias vero saepius etiam interpolata fuit, typis subjecit Christ. Frid. Boe nerus in Bibliotheca nor. le Long Obseruationibus suis locupletata, Cap. IX. p. 223 sqq. ubi Cap. IV. Geneseos integrum exscriptum typis, una cum observationibus, sistitur. Conferri etiam poterit Abr. Calovii kurtzer Enimur felli-eber Ursachen, da s die neue Hem 'aediisebe Bibel, derenAb druch anginangen, nichi Eu publiciren , qui legitur in laudata Zelineri Diff. de nou. Veson. Bibliorum German. non vulganae in Appenae Exemplar hujus Versionis donum ipsius Sauberti extat in Bibliotheca Jo. Lud. Bunemanni P. I OT. cum adposito pretio 3 o. taleror. Nuperrime etiam Bibliorum Saubertinorum Historiam omnium accuratissime contexuit Cl. Jo. David Κοliter in Tom. XIV. Hisorifcb. Miinet-Belusti ung. a pag. 162. I68. Cui, si placet, adde
145쪽
BIBLI A Germanica inerthelmen .
Deshituimur adhuc Histora harum Translationum hodie parum obviarum.. Pleraeque enim editiones Bibliorum in Dialecto Saxoniae inferioris suntrarae; utut non negandum, alias aliis esse rariores.
Binxi Α Germanica iniDialecto Saxonite inferioris Lubeeensia, A. ID .
Hoc titulo: De Biglie, mit vhthiger aebtinge recht vadem Latine in Dud ch averrestiet mit vorlacbtinge undalasse diss hoc elaerden Pastiliatoers Nicolai de Ilaca, undeanderer velen hiillhen Doctoren. Gedrue t Lubio i p . sol. mai. Magni hodiernum fiunt tum ob raritatem, tum ob glossam potissimum eam risu certe dignissimam, qua verba Genes III. I6. ita reddita & exposita fuit: Under der Mnestris Mannes spera tu mesende, und he sebal aver ὐherseboten, δε votaeneto p egbende, undio flande. Agit de hoc Codice satis copiose doctis nobisque amicissimus Io. Henr. vonse elen Sperim. Selectorum Litterar. p. 2II-a I.
BIBLIA Germanica, Lingua Saxonice inferioris Halber dii isaa. in sol.
Evulgata, utpote longo rarissima, paucissimisque visa, lu- eulenter & copiose describit idem Cl. I. H. von Seelen Sper. XI. Selector. Litter. p. 398- 26. qui simul observat, Versionem hane ab homine ponticeio fuisse adornatam, ὀe post Conringium docet, editionem Halbe, stadiensem exprenam vere esse; quamvis in scrib endi parirer ac dicendi rationi. bus, haud levis sit differentia , ex editione Lubeeensi ni I494.
146쪽
B1BLIA Germanica Lingua Saxonite inferio-- ris Lubecensia, A. ΙΠ3.
Biblicum non quidem ipso interprete, attamen monitore ac si1aso re prelum subitile. Vir harum rerum, dum viveret,
studiosissimus Dietericus von Staden de Auroribus hujus Versionis scribit: Man hali insgemein datar, dasi die deutri selie Bibet Lutheri von D. Joh. Bugenhagen, Pomerano, ins Niedersachsische ubersetret sey. Woheraber iches gubeweisen, habebisher heine Nachrichi findenhonnen; inol aber dasse es vota einigen Studiosis aus hiesiger Gegend an der eser burtig, die bey des sel. Hrn. Lutheri Zeiten in Wittenbem gelebet, und Vielleichi unter D. Bugenha- gens Direction, geschehen sey. o Hos inter Studiosos fuisse Io. Hodderseia,conjecit laudatusSta lenius ex verbis, quae offendit A. I 697. in Ducatus Bremensis Uico Bittiel, in fenestra Viduae Hodderseniae: H. Bbannes Hoddersen, Pastos, in Hasi,meliarden, hal unter D. Martin Luther
Metum Biitret ilim anbefoliten, die er durcii Uicarien ver- Walter. 4 Vid. J. Η. von Seeten Memoria Stadeniana p. 3ss sqq. Rarissima haec editio inter reculas nostras superiastitans, satis accurate gesseripta est a laudato J. H. von Seelen Selector. Litterar. Specim. V p. I gh Cons. Jo. Chr. Coleri Acta Historico-Ecelesiasica P. II. p. 192. I99.
Bis LIA Germanica Lingua Saxonite inferioris Magdeburgensia is33. in 8.
Editio haec multum abit a Versione praecedenti, &tam ignora est in orbe litterario, ut ex millibus vix unus sit, qui eam oculis unquam usiirparit, judice S. Venerando Reiminanno, cujus in Bibliotheca pars III. hujus operis extat. Vid. Catalog. p. Do. Partem IL deprehendi in Tom. III. Autographorum Lucteri er Coaetaneorum, P. 229.
147쪽
LIBRORVM.RARIOR VΜ. HI Bisti A Germanica Lingua Saxoniae inferioris Magd urgensia, A. 1336. in fol. apud Mich.
Lotter, qui Vitemberga relicta Magdeburgum Typographiam suam transtulerat. Extant in Bibliotheca Reimmanniana, qui observat, edi- tionem hanc multis in locis ab hodiernis Versionibus plane esse diversam, e. g- Genes XLI, 42. He lub vortem uthropen, dat man de re vor ebm bogen scholde. Vid. Matalog. Biblioth. Reimmann. p. 21a. II 39. log
Bin LIA Germanica Lingua Saxoniae inferioris mittenbergensia, apud D. Lust, isqI. fol.
Laudant praeprimis hanc editionem a priori in pluribus rebus differentem, quam frustra in Tomis II1. Autographorum Luiberi quaesivi, Gus . Georg. Zelrner vom Leben una Fatis Hans Luses p. o. & Jo. Melch. Krast in der Nach-riret vox der ιss . num algerersen gehuc ten Bibet Lutheri,
ris Ma eburgensia, is i. in fol.
Ηoe rubro: Biblia, dat is, die gauite hillige Schrist, mrdudesta dorch D. Mart. Lmber. Ut der letzten Correcturmer sies verberare, unde mit grotensilete corrigeret. - - - - - VItembergensia, An. IA8.
Extant in Bibliotheca Ussenbachiana. Vid. Catalom T. I. pag. 8.
Adsunt in Bibliotheca nostra, & expressa videntur ad editionem Magdeburgensem A. Is s. cum qua & illud commune habent, quod Bugenhagius Scholia cum Summariis omnia ex illis exemerit, atque u fasce comprehensa in sine subjecerit.
----- Vitembergensia, A. i per
148쪽
in der BibeL p. I . asseritque editionem Lubecensem A. Is 33. reculam fuisse A. I s69. a Jo. Luctio. Sic ocularis inspectio nos docuit expressam fuisse hanc Vitembergensem editionem ad posteriores Vitembergenses, quae in plurimis abeunt ab illa Lubecensi.
Bis 1 A Germanica Linguae Saxoniae infe- rioris mittembergensia, A. 67 . dorch Hans Luse, in fol.
Adsunt in Bibliotheca nostra. - - - - - mittemberct, dorchimns
Vid. Jo. Henr. von Seeten Memoria Stadeniana, p. 71.
- - Germanica Lingua Saxonite inferioris, opera M. Dav. Wolderi. Hamburg, b Aacob Lucius, den jungern, is96. in fol.
Rarissima esse testatur , qui & ulteriorem eorundem notitiam suppeditat, Dietericus vonStaden in Erhurung der
Adsunt in Bibliotheca nostra. - - - Germanica LingUa Pomeranorum,
ex mandato Seren. Ducis Bogistat edita, A. 1388. Barth, in der Fresithen Drueherie, dorch Hansumiten, In ρ
Editionem hane oculis usurpavi; adest in Bibliotheca S. Rev. Conradi Ihen. Docet nos Dan. Cramerus in Chron. Gelesiast. Pomeromae Libr. III p. 2s I. confectam esse hane Versionem juxta editionemnitembergens. A. is s. in Lingua Saxonue superioris. Verba Praefationis clarius hoc indicant: wente wy hebben in dissem Asdruche sunderiteli gesol. iret deme corrigereden Exemplare , wethere noch byle- bende des Hexrn D. Mart. Luth. A. Is s. tho Wittemberg gedruche
149쪽
gedruchi un uthgegalin is; und hebben tegen datsalvige andere gehoiden &c. is Tantum de Libliis Germanicis. BipLIA HISPANICA. B i E L i h Hispanica Libris apud nos rarioribus sunt annuis meranda , ram illa quae interpretibus Judaeis, quam quae a Christianis edita sint.
BIBLIA Hispanica ex Versione Ferrariensit Judaeorum hunc habet titulum: Biblia en tengua Espanota, traduZida palabra por patebra de latverdad Hebraica, por muy excesentes Letrados. Uista & examinada por et Oncio de la Ynquisicion. Ferrariae, sumtibus rim Tob Atio A. C iss3. in fol.
Codices hujus editionis variant in sine. Quidam enim sunt Iudaeorum, quidam Christianorum usibus accommodari. In prioribus haec leguntur ad calcem: A gloria di Dor de nuestro Sentior se acabo D presente Biblia en tengua Eoanota tradu ida de la verita dera orien Hebruca pormo ex Hentes Letraris ; con Ddustria a diligenesis δε Asrabann Vsque Poriques. Epangata en Fer rara a Costa γ dipsa de Inm LOb Atias hbo de Levi Atias Eoannocen I . de Adar de 3 313. In posterioribus vero usibus Christianorum accommodatis : Con industria di diligenesa de Duai te Pinet Poringues. Epamputa en Ferrara a Cossa Idipsa de Geroumo de Vargas L anno en 1. de Marmode Issa. Uberiorem hujus editionis enarrationem habes in Jacobi te Long Bibliotheca Sacra edit. Loerner. Tom. II. p. IgΙ. sqq. Recusa est haec editio Ferrariensis Ampelodami A. 837I. Chrisi i 6 II. in fol. in cujus calce monetur, nullam originalis literam esse mutatam ; iterumque Amstelodami, in vicina Gistis Dosi, I 646. in fol. Vid. J . Chrin. olfi Biblioth. Hebr. T. 1U. p. Ipo. Ip7. Aliam Ferrariensem editionem A. I 63o. constantem foliis 293. itemque Amseladan; ensem a Sam. de Caeteres recognitam, receniet laudatus Wolfius L c.
150쪽
11 VOGI II CATALOGUS B 1 B L IA Hispanica a Christianis translata inseribuntur: La Biblia, que es los sacros Librosi
Locus impressionis, qui fuit Boria, & nomen Interpretis, in titulo quidem non leguntur; ex sine tamen pr.efationis apparet, hanc editionem illam ipsam esse, quam Jac. GasD- rellus ceu rarissimam, &pro Versione Iudaeorum Granarensium habitam, aliquot centenorum florenorum pretio Car-cavio, Regiae Bibliothecae Paris Curatori, vendidit Conspiciuntur enim binae Litterae C. Iti ad quas provocar Rich. Si mon, de Versione hac Dureis tributa disputans, atque contra Carcaviuna evincens, eam n qnnisi a Cassii, loro Reyna 1iis ceptam. id. Rich. simon Lettres Chor ies T. I. p. I 8O. Hujus oditionis I 6oo. Exemplaria fuisse impresa quidem, penitus autem distracta, scribit Cyprianus de Valera in Praefatione repetitae editionis quie prodiit hoc rubro: La Biblia, queos Di Doros Libros det vibo F nuevo Testamento. Segunda Edicion. Re ista γ confer ida con los Textos Hebreos γ ie-gos, F con diver fas translaciones, por Θpriano de Valero. En Amserdam, en Calla de Lorenco Iacobi, I 6o a. in GLit. Francfori 1622. in ψ. Editio secunda in titulo nuncupatur, non respectu aliculus prioris, quam emiserat Valera; led, ut in Praefatione uberius dicitur, respectu illius, quam publ1caverat Cassio donis de Reyna1369. Unde haec nostrirnon tam noVa translatio est, quan Remanae muratae & emendatae reperitio. Recenset hanc nostiam editionem Serpiliui de Libris rarioribus p. IS9. sqq. Habeo ego in manibus editionem A. Ι622. in A. maj. En DLibreria de Daniel γDavid Aubri', a de Clement Schleiob. Statim in limine legitur praefatio latina, quae deest in Amstelo mens. In calce
autem haec verba : Anno det Sennor 1sι9. en Septiembre. His fele inducor, ut credam, non novam esse nostram editionem, sed ipsistimam anni Is 69. Bis L 1Α HVNGARICA.