장음표시 사용
131쪽
HISTORIA PHYSIOLOGIAE. IIIbito respectu ad vigentes tum hypotheses, Vena sectionibus et antiphlogisticis remediis optimo curasset successu, chemiatricorum et hic dissipata fuerunt commenta. - De jatro hemicis novi oribus Daulo inferius sermonem facturi, ad alteram modo transibimus scholam.
SPBENGEL Op. cit. IV. p. 34O-49943 IaJatro mathematicorum schola.
Circuitus sanguinis inVentio g. 29. n. 2.9 et propagata Carto sit philosophia c*. 3ο. n. 4.9Praecipuam videntur dedisse occasionem medicinae mathematicae. Coepit gutem doctrina haec primum in Italia coli, ubi ad eXemplum magni illius physici et mathematici , Galilaeo GALILEI f 1642. , physica eΣperimentalis et mathematica 'disciplinae quam diligentissime excultae fuerunt. Condiderunt . discipuli Galileiani 1657. Florentiae academiam eXPerimentalom Academia det cimento , e qUα plurimi prodierunt Viri, qui j retro mathematicam dein fundarunt scholam. 1 Erant tamen complures modici, qui prius iam mathematicos ad medicam disciplinam adplicuerunt calculos. Huc praeprimis spectret Sanctorius SANCTORIUS prof. Patav. et Venot. t 1636.9, qui ad initium seculi XVII. perspirationem cutis insensibilem calculo subjecit. Instituit vir iste Varia eum in 1finem pericula, ut quantitas perspiratae materiae innotesceret, simulque Pateret , quibus ne caUsis perspiratio augeatur vel minuatur; multos tamen, ut suovido bimus loco, commisit errOPES.
132쪽
H4 INGRESSUS. et) Vorus j atro mathematicae scholae fundator orat Jo. Alphon. BORELLI: Condidit iste motuum animalis corporiS mechanicam theoriam ;comparaVit OSSa Cum V e Ctibu S, musculares Virect cum pondere, et posuit punctum fixum in juncturtis; subjecit membrorum motus calculo mathematico , quo Virium quantita S positiva, atque
Iucrum et dispendium earum Paterent. Proximam trimen motus muscularis causam a fluidi nervet Cum Sanguine effervescentia repetiit. Cordis vires, re Spirationem et Ventriculi actionem mechanica eXPonebat ratione ; Secretiones donique a Varia VaSorum repetebat diametro .
Istius discipulus, Laur. BELLINI pros. Flor. i 1713. , Secretiones a Vas ortam quidem diam stroot dispositione repetiit , defendit tamen , fer-
monta ingenita esse organis Secretoriis.
3 coluerunt quidem plures in Italia viri
col. disciplinam medicam mathematicorum methodo , ipsasque functiones vitae calculis subjecerunt; erant tamen multi, qui debite perspexerunt , medicinam Practicam hac ratione perficiendam minime eSSe : unde medicinam theo -
roticam ab arte Bracti Cre Sejungendam Putarunt. - Sic processit Ge Org. BA GLIVUS C. 29. 11. 5. , qui theoriam Sequebatur mechanicam, et ipsasotiam operationes Chemicas ad' mechanismum reduxit'. operantur denteS ut forsi Ces; Vasa Sanguifera sunt canales hydraulici ; comparavit viscera cribris, thoracem follibus, et musculos vectibus; chemici autem Pro Cessus animalis cor- Poris, ut B. docet, per Particulas minimas accidunt, quae pro Varia figura tanquam Vectos aut cunei operantUr. In PraXi autem Sua Hippocratis et Sy dentium i soquebatur Principia.
133쪽
- Similem tenebat de usu mathematum Osini O-nem Jos. DON ZELLINI med. Venet. .
4) Pauciores in Gallia mathematica theoridi invenit fautores , ubi j atrochemiae plurimi inhaeserunt. Claud. PERRAUL Τ animales motus
m 'thematicis illustravit principiis , ot dedit
Primus talem Vocis theoriam ; ostondit simulvo Cem solo formari Iarynge. - Dion. DODART' acad. Paris. t 17ο7. , inde ab a. 1668-96. Sanct o r i i experimenta in proprio repetiit corpore , quo 1 unctionem cutis porro illustravit; per focit id om Perra ultianam theoriam de voce: ostendit enim, Variam rimae glottidis aporturam ad tonorum diversitatem nihil conferre,
verum ligamentorum Vibrationes varias diversos producere tonos , is Sumque igitur Vopis organon cum Chordato ComParandum es Se instrumento. - Dod artianam theoriam Porro essendit
Jo. Exup. BERTIN cacad. Paris. i 1785.), ab Hen. Jos. B. ΜΟNTAGNAT Penitus refutatus. - Mathematicas hypotheses , chemicorum figmentismi stas, Proposuit Franc. QUESNE Y carch. R. GaIL' 1774. . Phil. HEcQUET theoriam mathematicam cum Fr. HOFFΜANNI Principiis conjungere Conabatur. Celebratissimus autem inter Gallos fuitiatro mathematicus Franc. B. de SAUvAGES pros.
Mons pel. ' 1767o , qui Principia mathematica cum psychico conjunxit Statilii systoniate. 5 Ad initium seculi XVII. Jo. Christ. L. B. a WoLF pro f. et cancell. Univ. Hall. t 1754.
methodum mathematicam in philosophicas induxit disciplinas, unde et jatro mathematica cloctrina in Germania, Hollandia et Anglia sex coli magis coepit. Frid. ΗΟFFΜANNUS , Arch. ΡIT-ic ARN et II. BOERUA AVF mathematicam mollio dum in functionisus exponendis aliqua saltem
134쪽
seqvehantur ratione, Viribus Vitalibus plurimum tribuentes. - Perfecit autem plurim Um jatrom. thooriam ingeniosus Jo. BERNO ULLI pro f. Basi I. ' 1748. , analyseos sublimioris inventor. Vidit nempe , elementarem geometriam , ab Italis adhibitam , ad animale corpus adplicari minimo posse , siquidem in isto nec linea recta nec plana superficies existat, Undo calculo differentiali et integrali cum theoria lineae cUrVae quam ipse cum Loibnit gio et New tono invenit) , pro dilucidandis corporis functionibus utebatur. Celphrata multum fuit Borno ullii thooria des musculari motu: statuit cum BO Pollio, musculares fibras e Vesicularum Constare serie; intumescunt CarneS , ut putat, cum sangUis submotu majore impetu in eas fertur, hujus qUo globuli, qui Vesiculae sunt, a serem suum dimit tunt; explicat dein mutationes, quas fibrarum V siculae Subeunt, e curVarum linearum theo via per sublimiorem analysin. Ingenioso leutamine vir idem corPori S decrementUm Per eVaporationes et eVacuationes Varias Calculo eruero nitobatur: statuit hominem intra annum Unumduns tortias corporis SVi amittere partes ; nutritur vero CorPUS Per attractionem particularum similarium, quae Vasis recipiuntur, diam stro et figurae particularum re Spondentibus. Illustravit Bornoul Iianam theoriam filius auctoris D aniel, qui divulgata hydrodynamica quoque inclaruit. 69 Thoor; am Newtoni do altractione cum principiis mathematicis conjunxit Jac. KEILL mod. Non iliam plon. ' 1719.): Docuit iste, o solis me etianicis legibus secretio nos haud Oxponendas, Verum et rettractionem duplicem, gonoralem seu heterogeneam , ac SPecialem sua
135쪽
H1sΤORIA PHYSIOLOGIAE. II homogene Im , considerandam esse. Calculavit cordis vires et celeritatem motus sanguinis , Cum
varia eo sine institueret Oxperimenta; denique Sanctorii etiam pericula cF. h. n. 1. et 4.) in
ciavit K o i l l i i calculos Jac. JURIN Secret. acad. Lond.θ. - Porspexit post Bellinium Ale X. TΗΟΜSON, Phaenomena vitalia e legibus
mechanicis explicanda minime esse, unde Prae ter Cordis vim arteriarum se laterem et irritationem neces Saria statuit, quo sanguis in cunctas Perducatur partes. - Prodidit systema aliquod , e mathematicis , Newtonianis et chemicis principiis compositum, Georg. CHEYNE 1724, Spirituum vitalium rejiciens theoriam, docendo, So- Iam attractionem earum Particularum , qHae 1fibras componunt animalis corporis, vitalium actionum efficere CaUSam.
) Erant modo plures in Anglia scriptores,
qui Newtonianam theoriam ad medicinam adplicuerunt: - Νico I. ROB INSON 1725. docuit, flui
derandos tanquam chordas solidas, quae in organis sensuum papillis desinunt et sensationes conducunt papillas istas ab objectorum impressionibus tendi, quo oscillationes oriuntur, ad cerebrum usque Pro Pagandae; plurimum autom oscillat aether, quem R. fluido nerveo substituit. Propugnavit eandem theoriam Bryon ROB INSON, qui calorem animalem a sanguinis motu , et Secretiones a Specifica organorum attractione repetebat, atque aetheris animalis oscillationes pro causa muscularis motus habebat. oppugnavit hanc theoriam Thom. Μ ORGAN , simu I docens, secretiones Per motum glandularum accidere; glandulas tunica instrui musculari, quae Per stimulos in motum Ponitur, adeO-
136쪽
INGRESSUS. quo humorum qualitates' a solidorum pondore conditione. - Ad modum Sau Vages g. h. n.
4. systema Statili unum cum principiis jutro
mathematicorum Coni Un Xerunt Fran. NICHOLLS , Gul. ΡΟΗΤERFIELD et JΟ. TABOR. - Geor. ΜΑΗ-ΥINE Newtonianam Sequebatur philosophiam; caloris animalis ortum ab adfrictu globulorum sanguinis in VaSorum Parietes deduxit , quae opinio ab omnibus sec. XVII. mechanicis recepta morat. R efutavit autem hypothesin hanc Io.SΤEVENSON, qui Calorem animalem per Continuam chemicorum Principiorum permutationem, quae in corpore obtinet, oriri praecepit. - Cli G
perimenta, quibUS Vasorum sanguiferorum robur, atque fibrarum elementarium, quibUS animale corpu8 Conflatum est, exilitatem determinare sategit. - Tuebatur apud Anglos cum pluribus aliis mathematicam modicae disciplinae mollio dum Richard. ΜEAD archiat. Reg. ' I7. 4J, Suaque manutenebat auctoritate , principiis Newtonianis addictus. - A moris autem R. M o a d i i, B a c o n i s praemoniti prae copiis , et Syden hami exemplo g. 3ο. n. 6.) invitati , Angli plurimi
methodum sequebantur empiricam , eratque S
Ius ferme Ed. BARRY, qui altero istius seculi dimidio mathematicis inhaeserat principiis. 8J Post Frid. II of fm annum et Germani methodum mathematicam sequebantur , eratque diu in scholis plurimis usitatum, disciplinas medicas ad eam reducere formam , qua philosophia Wolsiana proponi solebat , mutuatis tamen αBorellio ot Eoi Ilio calculis mathematicis. - Erli. ΗΑΜBERGER g. 29. n. 3. inde ab a. 1729.jatro mathematicorum sequebatur principia: Causas functionum corporis in vitali quidem quae-
137쪽
HISTORIA PHYSIOLOGIAE.' 119 rebat Vi, ipsum autem modum, quo ista operatur, Per mechanicam et 'mathesin eruendum sutabat; circuitum sanguinis o logibus hydraulicis et hydrostaticis oxposuerat ; sanguinem Veno SUm multo minorom hahoro specificam graVitatem, et iter ejus sine valvularum actione EXPOnen dum esse Statuit; secretiones a sanguinis mora et attractione organorum erga Particulas, specificis pondere sibi aequales , repetebat. - Jo. Frid.
methodum penitus sequebatur , Omnemque Phyrsiologiam demonstrationibus cumulabat mathematicis. - Jo. Gott fi BRENDEL pros. Gotting. ' i 58 Berno ullii adoptavit theoriam. - Jo. Goli I. KRuGER pros. Hall. et Heliost. ' 176ο. Nowtonianam doctrinam do attractionibus cum mattismaticis conjunxit demonstrationibus, simul tamen monuit, Vires organicas mechanicis viribus superiores , nec Cal Culo eruendas PS SQ.
Inter ultimos hujus aetatis latro mathematicos refertur Ern. Jerem. NEI FELD med. pracl. Po-lon. , qui a. 1751.J theoriam divulgavit socre tionum; rej scit chemiatricam doctrinam et theoriam de poris organicis, is Se Vero Systema Se quebatur dynamicΟ- me Chanicum.
Schola dynami C a. Qui principia sequebantur chomica et mechanica 3ο. 31.), vel nullum habueruut causao Vitalis respectum, vel confugerunt ad animam rationalem, quam Pro motuum constituerunt principio. Erant autem latro mathematici plu-
138쪽
animum pro suprema habuerunt vitae causa, qui discrimen inter Uoluntarios et involuntarios motus Sustulerunt, et Prima Statiliani systematis jecerunt fundamenta. - Claud. ΡERRA ULT g. 29. n. 6. a. 168O. animae influxum in fun-rtiones quasvis uberius jam exposuit ; et ipse etiam CARΤESIUS. f. 30. n. 4. animae eandem tribuit potontiam. Opitulabatur dein psychicae theoriae doctrina Ρ ara celsi de archeo g. 28. n. 2.) , quae sub finem sec. XVII. per Germaniam Te eesta plurimum fuit, quam quo S t a ti I i i quoque Praeceptor, Geor. Wolfg. WEDEL tuebatur.
Vir melancholicias, summae adrogantiae, Omnis eruditionis osor, sustoque sententiae inhumanuS propugnator , Georg. Ernest. STA HL
pro f. Hallensis et dein archiat. R. Borus s. l 734- , inde ab a. 1684. systema di Vulgavit PSYChicum. Rejecto Daturae universae studio, Physica, chemia et anatomia penitus neglectis, Ieges organici corPoris per empiriam rationalem eruendas voluit: Omnis mRteria omne qUecorpus est iners, ne C aliter mo Vetur, quam per
substantius immateriales , unde motus quivis haud aliud est, quam rectus spirituali S ; organismus est corpus tale, quod partibus instruitur sic comparatis , ut communi respondeant destinationi. Ut autem discrimen inter Corpora Organica et non organica viva et mista bene intelligatur, difforontias adjecit St. momentosissimas, quas hodierni adhuc adducunt physiologi.
Causam primariam energiae organici corporis ST AHLIUS senti adscribit immortali, quod
animam dicit. - Ηaec autem anima motuS non soIum Ponit voluntarios. verum et Corpo-
139쪽
HISΤORIA PHYSIOLOGIAE. Di reos motuS aC Sensationes s Uscitat; non operatur hic cum deliberatione ot manifesta cum ConSCicnt Ia, attamen ad scopum rationalem Omnia Peragit mUnera. Cum I FIENIT EIUS Objecisset, in Corpoream animam corporeos non BOS Se Su- se 1tare motus, STAΗL materialem animae concessit indolem, ejusque immortalitatem a divina gratia saltem sperandam dixit. - Anima eadem, Ut St. docet, gonerationi prospicit; redintegrat partes deperditas corporis , sibique ipsa
struit ot conservat corpias ; nutritionem, tanquam generationem Continia atam , eadem Per ag1t anima, quae sine informatione optime no-VIt, quae ne principia corpori et cuique ejus Parti conveniant. Secretiones exponit S ΤΑ ΗLIUS per solum particularum fluidarum a crassioribus re Cessum, quem anima custodit et gubernat. Docet praeterea, arterias in Venas immediate haud transire, Verum Porosos e Sse VISOrum Parietes, per quos trans sudationes ac Cidant. Organa sensuum
sub sonsationibus active se habent, quod ipsum an 1ma officit. Non refrigeratur sanguis in pulmon IbUS, verum potius manifeste calefit in iis . Existit quidam motus tonicu S, quo Partes molles isenduntur et relaxantur, quo sanguis et
tur adfectionos ; et hujus motus causa efficiens Ipsa quoque est anima. - Sanguis non movetur ad leges physicas, sed ad regulas organici corpor 1s, et reducitur Per Venas Solo motu tonico. Ubi tonicus motus relaxatur, Somnus Oritur. Qu1 initio hanc sectabantur doctrinam, aU-etoris potissimum erant discipuli, nec multum ab ejus recesserunt principiis. Erant autem
140쪽
gent. θ et C. et Magis exculta fuit haoc theoria apud Anglos , qui mathematica cum ea conjunXerunt Principia g. 31. n. 6. 7.). Geor. CHEYNE , Cum Vidisset mochanismum solum pro exponendi SVitae functionibus minimo sufficere, ad anim rem tanquam motuum confugit causam. NegaVitidem, discrimen dari inter voluntarios et involunt 'rio S motus , docens , omnes animi arbitrio e S se subjectos, ipsumque etiam cordis motum per desuetudinem involuntarium reddi; adserit de in , notum sibi misso hominem , qui motum cordis et arteriarum pulsum pro lubitu sistere poterat. -- Similes tenebant ideas BRYON et Nic. ROB INSON, Jo. TABOR et Fran. ΝIcΗΟLLS , CUjus opinione anima corpus tandem deserit ea de caUSct, quod praesentiat putredinem ei instaret Defondit autocraticam animae potentiam in morbis Per curandis Rich. Μ EA D. - GUil. PoRTER FIELD omnes corporis motus ab anima repetiit , statuens, animam sibi ipsi certas defigere leges , quas nece S Sitatis Causa et per asuetudinom sine omni sequitur reflexione. - Rob.
recessit doctrina: praecepit enim, motus suscitari Per vim , quae mUSculis a nervis suppeditatur; statuit motus triplices: voluntarios, qui per animi imperium ponuntur ; inVoluntarios , stimulis excitandos , et naturales , qui Per nervorum influxum suscitentur. Primariam tamen motuum Causam W. in anima intellectuali quaerendam putat.