Aphorismi Hippocratis graecè et latinè vnà cum Galeni commentariis Nicolao Leoniceno Vincentino interprete. Necnon Ioan. Signoreti, ... Excerpta aphoristica, cum symbola. Accesserunt adnotamenta marginalia ..

371쪽

HippocratiS,

COMMENTARIORVM

Conuulsio ex hedeboro, lethalis es. Iis qui helleborum accipiunt. album scili-eet thunc enim simpliciter helleboria nominare consueuerunt: non sicuti nigrum, cum adiectione iis,inquam,si ex purgatione conuulsio aduenerit,casum ait esse lethalem. Fie enim non ab initio purgationis, quando poriculum est ne homo sustocetur : sed quando vomentes vehementius vellicantur, utpote per ipsamj vomitus vehementiam neruis laborantibus,ob, cosensum quem habent cumore 'entriculi , ob quod alias vidimus, ubi Aa a sortius

372쪽

fortilis mordetur, fieri

fuerit mitissima. Continguoro ter ipsam evacuationem supra

exi m pyrs ει eonuulsionem adu sunt in suris musculorum. Sed 'fisi one fieri conuulsionem. Sed &

dis tali 2,Jo Vi ad distributionem min

oa Vehementilis,eontingit neruorum sub-Σ ,m Violentius exsiccari. Ipse enim nos Hippocr.qudd fit conuulso ex re ditione x inanitione,corporim videlicet

373쪽

Comment. Liber m. 373

, uos um , a quibus motus voluntarij perficiuntur. Sunt autem haec, nerui, ligamenta, musculi &tendones.Sicuti enim foris vid mus lora & chordas tendi, ubi vehementius exsiccantur, aut multa madent humiditate: . sic & in corporibus animalium par. est fieri non raro conuulsionem. Liquet porro quod . ex repletione conuulsio,sanabilis est per eua Luationem. Ea vero quae sit exinanitione,&neruorum siccitate , non facile admittit curationem. Fit autem,ut dixi,& propter consensum conuulsio : quam non debemus existimare suisse ab Hippocrate praetermissam. Eam enim quae primario fit, conuulsionem ostendit,cum ait conuulsionem ex repletione atque inanitione generari. Atqui scimus etiam morsos ratione fieri in ore ventriculi

singultum , adeo ut quispiam & neruos itidem pati existimauerit. Et videbitur ista conuulsio iis, qui helleboro purgati sunt,aliquando fieri,ab Hippoc. praetermissamisi per Iouem,illam dixerit quispiam fieri ex inanibtione, cum humores mordaces vim habeant exsiceangi .Hi itαq: modi sunt eorumqui ex helleboro couelluntur. Sanatur aute eX ipsis, 'tum quae propter morsum, tum quae propter vomitus vehementiam euenitiquς autem exsiccitate accidit,insanabilis est. Non absque Aa s . ratione ,

374쪽

ratione igitur totum hoc gelius Hippocrates ait esse lethale , quoniam nonnullae eius speeses cum dissicultate sanantur:Vna autem insanabilis est.

Conuulsio ex vulnere, tithalis est. Sicuti in eo qui hunc antecedit aphorismo , mortalem dixit esse conuulsionem, quod idem est,ac si di ceret periculosam, atque ad mortem saepius terminantem j sic ununc eam,quae fit ex vulnere,conuulsionem, lethalem dixit esse non tanquam ex hecessitate ac semper mortem afferentem, sed tanquam admodum crebro. Sic & in multis ex prioribus aphorismis, hethalis nomine, usus est. Ex vulneribus igitur fiunt conuulsiones, ratione sequentis ipsa inflammationis , v bipartes neruosas attigerit. Et primum quidem videntur conuelli, quae e directo sunt partium inflammatione laborantium: deinde postquam & prines plumari;Dxit, passio ad

totum eXtenditur corpus.

375쪽

Vbi sanguis plurimur fluxerit,singultus Ausonuulsio seuperueniens, malum. . .

Non est existimandum aliud significari superiore nomine , iathale , quam praesenti, malum, videlicet. Consueuit liquidem Hippocrat .casus illos ita nominare,quos lethum saepe subsequitur. Si cui vero per magis αminus differre haec nomina videantur,maius periculum per vocem lethala, quam per ma-l- , ostendetiir. Quae igitur fit ex plurima sanguinis profusione conuulsio , ex altero genere causarum ipsam efficientium consistit, ut antea dictum est.

fm superueniensi malum. .

Quod aliquando iis qui helleborum sumpserunt diximus fieri, hoc nunc ostendi in omnibus qui quovis modo purgantur. Convelluntur enim qui ultra modum purgantur, cassic ob causas quas diximus in iis qui hel. - leborum assumpserunti,& iis qui hac ratione laborant, non paruum periculum imminer, siquidem multo peior est ea quae fit ex inanitione conuulsio,altera quae fit ex repletis A a 4

376쪽

ne. Quod autem & singultus conuulsios1t stomachi secundum Hippocratem, nos nisque nouimus.

vorem recuperet.

Repletis nei uis talis conuulsio sit. Solet . autem facillime eos replere vinum, ut quod calidam habeat temperatura ; talis siquidem natura prompte omnia subintrat, cum praesertim non admodum crassam substantiam habuerit.Substantiae igitur copia vinu neruis affert conuulsionem. Rursus autem qualit te sanat eam quam fecit dispositio hem,ner uos calefaciendo atque exsiccando , & si hoc 'aliquando facere nequeat, mortem subsequi est necessarium. Qua autem vi diiunius vinum sanare coniiulitones , cadem videlicet& febris sanat.Hic vero maxime obseruanda est Hippocr.consuetudo,qui mutos nominae . illos

377쪽

Commens. Liber V. 377

' Illo qui quovis modo obstupuerunt.Verum. Proprie stupor nominatur totius corporis insensibilitas atque immobilitas repentina. Hanc itaque dispositionem consueuit Hi P. Pocrates ex uno symptomatum nominare:&st proculdubio neruoru D principio patiente. 'Neque enim aliter potest omnino corruelli corpus, antequam id principium patia' tur, vel primario vel per consensum : alterin prius patiente membro . Liquet autem omnem capitis noxam ex vino factam,a Graecis craepalem, id est, crapulam nominari. Vnde nonnulli vocabuli fecere etymologiam, P. ara Eii Ur,quod significat caput con cuti. Horam autem qua crapulae soluunturi tempus nominauit. Est autem hoc tempus non praecisum, neque circumscriptum omnibus una mensura. Quidam enim postridie a crapula sunt liberati, quidam vero sequentria hos e,quidam vero tertio die, & fit hoc pro inultitudine ac vi epoti vini, & eius qui potauit natura. Sicuti enim neque cibus unum habet in omnibus tempus coctionis praefinitum: sic neque vinum.Aut igitur Oportet nos segri naturam habere experientia compe Lam,aut postremuria terminum obseruare: in quo si neque febricitare, neque loqui antici-Pauerat, conuulsus morietur.

378쪽

diebus pereunt : si vero ιοί, est gerint, sani

sunt. - Teianus morbus peracutus est, ut qui compositus sit ex emprostho tono, id est, ad anteriora tensi ine,& opisthotom,id est, ad Posteriora tensione, ita qu5d citius in ipsodit iudicatio, non tolerante natura longiori tempore tensionis laborem. In primo igitur dierum iudicatoriorum circuitu P ssio πι- dicaturi v IL -

Liuibusicunque morbi comitiales sunt anulubertate mutat sonem accipiunt : quibuscumque autem vigesimoquinto anno, fre commo

riuntur.

Proprie quidem passionis mutationes nominant, quando ex una parte transeunt ad aliam et per abusionem etiam omnes sol tuto-Mes ita nominantur ι & mihi videtur Hipp. in

379쪽

Comment. Liber V. 379

In secundo significatu usus esse appellatione. Non modo enim ad alias partes transatis iis qui morbum comitialem faciunt humoribus, soluitur passio, sed etiam omnino curatis. Sunt enim hi crassi, frigidi, & pituito si.

Cessant etiam ob aetatem ad sicciorem naturam transmutatam, & ob exercitationem, &vietum exiccantem , adiunctis ad haec idoneis medicinis. Verum Hippocrates nune sciam eius meminit mutationis, quae excetate sit: a qua docti, sormam etiam victus vita cum medicinis inueniemus. Q d igitur in altera parte aphqrismorum dicit, L uianeνbo comitiali laborant , si iuuenes fuerint , mutarionibuου maxime atatu, is r gionum , victin , liberantur : hoc nune in ipsis passionibus declarauit e morbos comitiales qui ante pubertatem fiunt, cessare ex aetatis commutatione : qui vero ultra vigesimumqti intum annum processEre, commorifinquietis. Vnde liquet,qudd pubertatis tempus, usque ad vigesimum quintum annum extendi arbitratur, cum sumat initium post secundam septimanam. Certum est au-Lem quod nequc omnibus sanabitur passio ex P ibere state, nisi& alia recte gesserint: nequo quibus iii hac accidit omnino permanet, si bonam victus rationem adhibeant. . Verum

quod

380쪽

38o Gal. in Aphor. Hipp.

quod non habeant ex aetate sanatioMena, sed quantum ad eam attinet, pastio consenescat, liquido ostendit. Non tamen adhuc manifeste dictum est, quamuis videatur manifestum ris,qui negligentius accipiut verba illa, Κυι-bus vero vigsmoquinto anno, commoriuntur.

Neque enim iis solis passio commoritur, quibus vigesimumquintum annum agentibus aduenit , sed multo magis etiam ultra hanc aetatem progressis.Addentes igitur se moni Hippocratis illud quod deest,uerum ex omni parte ipsum faciemus:Morbi comitiales , qui quidem ante pubertatem fiunt, in eius aetatis tempore finiunt: qui ultra pubertatem procedunt commoriuntur. Tempus autem pubertatis est post quartumdecimum annum usque ad vigesimumquintum . . Est autem & alia scriptura talis : Luibuscunque jvigesimoquinto anno accidunt. fere commo- riuutur, fgnificante verbo idem quod plurima ex parte.

L uicunque morbo laterali laborantes, ire quatuordecim diebiu non returga*tur , ij a suppurationem veriuntur. , Eam