Aphorismi Hippocratis graecè et latinè vnà cum Galeni commentariis Nicolao Leoniceno Vincentino interprete. Necnon Ioan. Signoreti, ... Excerpta aphoristica, cum symbola. Accesserunt adnotamenta marginalia ..

발행: 1668년

분량: 854페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

Comment. Liber V 439

modum in commentariis de temperasuris determinavimus, ostendentes octo esse numero omnes intemperaturqs, simplices quidem quatuor, quarum nunc Hippocr. meminit, compositas autem alias quatuor, his

simplicibus inuicem complicitis. Vbi igitur Bigiditas ion modica exuperat, aded vi Vterus spissior efficiatur , angusta quidem sunt

supra modum Ora vasorum , quae ad ipsum .pertingunt: mulieres vero steriles, cum neque secundae possint adnasci ad ora vasorum ; neque ii hos fiat aliquando, possit, bene nutriri conceptus. Vel enim nullo modo fiunt hisce mulieribus purgationes, vel omnino paucae, & hae ipsae vitissae , solo te- nuiore atque aquosiore sanguine pei labente. Sed &Haec quoque ora facile obstruuntur, dc propter natiuam angustiam , & quoniam magna ex parte hae mulieres humorem aggregant pituitosum , siquidem corpus totum fere est utero simile. Contingit autem& maris semen in talibus uteris refrigerari, nisi sit natura calidissimum. De frigida ita: que temperatura Hippocrates secit primum mentionem, inquiens: aeuacunque frigidos syissos uteros habεnt. Non per Iovem volens limul coniungere in ipsis, cum frigiditate densitatena, veluti si siccitatem , aut humidia. E e tatem

442쪽

talem adclidisset. Harum enim neutra semis . per consequitur frigiditatem , δέ properea ipsi modo una , modo altera actiungiter. Densitas vero ex necessitate valde frigidos uteros comitatur , Ob quam non possulit c cocicipere, ut diximus. Quare ita sera n rnem totum, huius aphorismi accipiamus: Qihaecunque frigidos uteros habent , non concipient , propter substantiae ipsorum spissitudinem. Cur vel 5 spissitudo aduerse- stur conceptioni, dicere praetermisit, tanquam nobis potentibus iἀtelligere.

. cumque uteros nimis humidos habent. non com lcipient. Extinguitur enim genitura , quemadmodum in aerra palustri, cerealia semina. lEt quacunque siccessive praealidos habent vim li ros , propter defectum alimenti non rencipiant. Nam in siccis uteris tale quid accidit, quale ubi aut arenae,aut argillo lae terrae,aut petro. sae mandantur semina. In habentibus autem immodicam caliditatem,quale ubi valde calidae terrae semina comittuntur, 'ucinadm dum in aestibus sub Cane contingit.' Sic quidem quatuor qualitatu Hippocrates mearii it, singularum seorsum facultatem eXP nens : ut si quando inuicem misceantur,ma ' nisesta sit earum commistio. Post haec autem l -2ua inque vero ex utrissm modice γ tempe

443쪽

temperata sunt , foecunditatem habent. Ex utrisq; autem,non qualitatibus scilicet Isunt enim quatuor sed ipsarum impositionibus. sicuti enim dictum est in libro de temperaturis, una quidem est bona remperatura, eae moderata calidi & frigidi c5mixtione: altera vero humidi.& sicci, & fieri potest ut sit alia quis uterus secundum unam qui de oppositi

nem bene teperatus,secundum alteram ver5 male. Sed ne mulier concipiat,potest vel altera efficere intemperatura. Mulierem vero

esse foecundam , sine ambabus bonis temperaturist,est impossibile.Hippocr.igitur, sicuti totum sermonem superiorem de mulieribus seripsit,sic etiam nuper habitum de uteri in teperaturisinihil tamen adiecit de vitis :lvei quia propium nobis sit ex iis quae dicta sunt, easdem intemperaturas ad semen transferre, vel quia distulit ad sequetia, sed postea oblitus est. Quidam autem sequentem aphortiamum de maribus adscripsero, cuius est initium : similiter is in marib. . Sed probatis. simi aptiorismorum expositores aiunt,ipsum M ab Hippocratis mente,& modo elocutionis,manifeste deficere. Et quidem secundum Proportionem illorum, quae de mulieribus scripsit, licet nobis ad viros transcendentiabus dicere, quod vel propter teperaturae fri- E e 3 '

444쪽

giditatem non bene semen concoquuum at-

qtie ideo si mediocris quidem sit intempe- ratura in ipso,indiget utero calido multum: si Verd immodica sit, omnino sterile est: vel quod propter humiditatem rursus non concoquitur : & hoe etiam indiget, si modica sit intemperatura, utero calidiori ac sicciori , si vero immodica, sterile est. Eodem modo quod propter excedentem. calorem semenni tosto simile. Ob siccitatem vero, quod ubi primum excidit, neque extendi potest: quod maximὸ est necessarium, si mulier debeat concipere. ostensum est enim in sermone de semine, nisi per uteriaeauitatem parte plurima semen extendatur, mulierem non concipere. His velut quibusdam elementis a nobis adstructis, deinceps dicamus id quod ab initio distulimus dicere , quod etiam a Platone in Thealeto proponitur.Inquit enim& hoe esse maximum opus obstςtricum, scire coniungere inuicem corpora apta ad

conceptionem quod nunc in sermone dictum est j simul posse discernere qui viri sint in foecundi, & quae mulieres steriles.

Nam immodicae sintemperaturae , horum sunt cauta, modicaei veto si sint, & contrariis coniungantur, tunc concipient mulieres;si vero similibus non crancipient. Neque

445쪽

Commenti Liber T. 4 3

enim fieri pptest,ut frigidum semen in utero frigidiore sit fertile, neque siccum in siccio

Te , & aliorum utrumque eodem modo i sedi indiget semen quidem frigidius,utero tanto halidiore,quanto deficit ab optima temperatura:& humidius sicciore : &in aliis eodem

modo. Cognitio autem Omnium immodicarum uteri intemperaturarum est quam paulo antE dixit Hippocrates, in suffitu qui fiti per aromata. Frigiditas enim, spissitudinis ratione, non permittit usque ad os & nares

.. ferri aromatu exhalationem. Eodem modo& siecitas. Humiditas veris,sicuti ab ipso dicta est extinguere genituram,sic & aromatuqualitatem. Reliqua est vehemens caliditas,nquidem ea ratione qua vincit aromatum facultatem, alterat,atque corrumpit,ac propterea non permittit ipsa seruantia suam naturam si ceram , ad os& nares serri. Sufficiet autem in hisce naturis ex suffitu aromatum cognitio. Si vero non potest lim

sufficienter haberi, ex aliis indiciis nobis erit tal Is natura inuestiganda , hoc ipsum cognoscentibus , qudd rara admogum est huiuscemodi temperatura in mulieribus, s- quidem foemina est mare frigidior. Vnde ob

hoc, ea quam facit Hippocrates ex aromatum suffitu dignotio, in sterilibus mulieri-

446쪽

bus utilissima est, vel quia omnis immo dita intemperatura isti subiicitur, vel quia rari L si me una ipsam subterfugit in mulieribus illis quae tenues apparent,nigrae& hirtanitavi ex his signis percipiatur earum immodica intemperatura, sine suffitu aromatum.

Similiter autem 'is in maribus. Aut enim repto corporis raνitalem stiritu extra fr- rur , ita ut semen non τra mittat ad os , vel

propter θυsitu inem humor non exit foras;vel proptιr frigiditatem non eoncalescis , iraqtuis eo loco concrescit; et propter caliditatem ἡγidem accidit. Qui hunc interposuit aphorismum , ne proprias. quidem voces intellexit. Nam cum profiteretur , eundem de viris sermo. nem se facturum , sicut Hippocrates dentulieribus, scripserat, non adimpleuit hoc.

447쪽

Clim enim ille de quatuor intemperatu- xis fecisset mentionem , oportuit hunc etiam quatuor in maribus , ut nos fecimus, in medium adducere: verum non sic iste, sed primum quidem statim damnat cor poris raritatem , quae in mulieribus fuit praetermissa. Deinde, ne eius quidem se ino, si ipse seorsum diligentius examinetur verus dcprehendetur. Videntur siquiadem viri multi habentes rarum corpus, semen tamen habere foecundissimum , neque id mirum . Raritas squidem corporis in calidioribus atque humidioribus prouenit temperaturis, quae plurimo semine & foe- eundissimo abundant. Nam & materiam habent ex qua semen generatur copiosum, vim a qua concoquitur. Vasa autem seminaria suo robore expressum semen extra iaculantur, nec spiritus est qui propellit, mquidem substantia spiritualis cum humore, Permiscetur seminis , quae & ipsa indiget

exprimentibus , sicuti & humor : qui tantum siccum superexcedit, quanto & celerius extra eiicitur,& ad longius spatium defertur. Haec igitur fiunt ab eo ignorata,qui aphori Dmiam adiecit, & praeterea cum ait humorem Propter spissitudinem non exire foras. Si enim alium humorem a semine dicit, sermo - , delirus

448쪽

delirus est. Si vero ait semen propter crip ris totius spissitudi nem non exire foras, ignorat omnino quae sit structura instrumentorum quae seminaria vocantur: melius enim fuerat ipsorum causari angustiam. Et iquidem id quod deinceps est dictum , usque ad aliquid verum, non habet id quod sequi- tu , intelligibile. Nam quod propter temperaturae frigiditatem semen non concal scat, ac propterea sit in foecundum, verum existit. Quod autem concrescat in eo loco,

superstud adiectum est, praeter id quδd neque locus ab ipso explicatur, sed a nobis in- telligendus relinquitur:& tamen id verbum: hunc , ad ea quae prius dicta sunt, habet relationem. Sed haec quidem parva sunt: qui vero sca finem error , est magnus, cum dicat propter ipsius caliditatem hoc idem euonire ; nam manifeste ad illud quod antea ductum est,sermo iste resertur. Dictum autem ante fuit, quod propter frigiditatem non

concalescat, itaque concrescat in eo loco. Quare propter calorem oportet intelligere non concalescere, sed concrescere in vasis seminariis semen .Hoc autem est aperte absumdu.Nam torreri aut assari,aut tale aliquid sonae pati propter calore,rationem habet; n0n concaletiere amo est omiuno perabsurdum.

449쪽

viro se Iebricitantibus , is quibuι Upochon- Aria sustensa murmurant, is silicui sis: ma Ium aurem quibus in febribu, acutis bia Ilosa sunt derectiones, θ' quibus sanguinis multi dei. ita facta s. Conuenit autem tabidis dare, qui non valde mutium febrieliant, o in febribus Iovis,'paruis is nutam ex sum Pictis signis assuerit, is prater rationem con

sumpti . .

et Quod lac facile alteretur , & quod duplicem habeat alterationem: quando in multo versatur calore , statim in nidorem abiens: quando autem pauco, cito acescens: tibi li- cet perdiscere, partim statim cam ex mam- '

mis MinUt,ad ignem elixanti:partim ipsum

a s iacere

450쪽

iacere per seipsum permittenti. Nam dum coquitur, in nidorem fit abitio: negleisto autem , acor omnino aduenit , vel citius , vel itardius. Sic autem & in sanis , si non bene lconcoquatur, in quibusdam acescit, in quibusdam autem nidorem concipit : in ventriculo quidem bigidiore acescit, in calidiore vero nidorulentum euadit. Lac qui- 'dem quod bene concoquitur, nutrit & bonos facit humores: aum vero concoquitur,

attollit hypochondria, & serit caput. Hos effectus & palsones in sanis etiam videbis.. Verum quae aegrotis accidunt , percurrit

Hippocrates: Quae semper quidem experiri volentibus manifestantur: & possunt etiam ante experientiam cognosci.Vbi enim in iis s. ysi integra sanitate seuuntur, videmus lae capiti dolorem afferre, & hypochondria imflare: non est difficile intelligere quod iis qui iam eaput dolent,vel suspensa habent hypochondria , sit inimicissimum. Reete autem i. dicit hypochondria suspensa, licet dicere potuerit inflata & flatuosa.Neque enim haee l1bla lac potest offendere, sed εc alia omnia quouis modo suspensa, propter aliquam i lem,qualis est inflammatio,vel erysipelas,vel scirrhus, vel cedema, passionem. Adhuc au- tem magis si abscessus nondum sit in hypo - chonario

SEARCH

MENU NAVIGATION