장음표시 사용
401쪽
aeta ' Hem Pi de ciceeli commentarius
is late exposuimus in Dissert. prooem. IX.
168s q. Sed & insta libro tertio videri bimus , omnia haec capita , quae Auctorri juri gentium tribuit, partim plane ad jus,, non pertinere, partim ex ipso jure naturaeis sequi. Certissimum igitur est, bellum s
M leuare ex iure geutrum Oppositum bella minus MDleniri non dari.
lis 3 Comparatio huc non quadrat; nam aliae solennitates a lege sunt praescriptae testamentis, aliae codicillis, adeoque hi aeque solennes sunt suo modo , ac ipsa testamenta. At jus naturae omni bello uniformem solennitatem praescripsi ; quae si deficit . bellum non est , nec minus solenne. Si igitur bellum s lenne dicitur, quod secundum solennitates juris naturae geritur, omne hellum est solemne , & sic non datur minus solenne. Insa nuptia contubernio servili opponuntur 3 Auctor novam suam distinctionem in ,, bellum publicum Jὸlenite, minus solen- ue, illustrat exemplo rastrunmti , ξζ eoa,
o ritu , nec non exemplo Hriptiarum , e ,, contufernii. Teditamentum enim certas,, quasdam solennitates habere . ait, codiis cillis non communes: illuu enim non est , , nisi unum , hi autem plures existere pos-ri sunt; in illa solo de haereditate directa disse poni potest , non in his; in illa solo haere. ditas adimi potest, secus ac in codicil-
lis. &c.,, Ita unptias quoque effectus quosdam pata ticulares habere, ait , qui in contubernio, , non Obtinent; nuptias enim non Contra-
is hunt nisi cives Romani Sc., mutubernium, , autem cum servis est; in illis jus mori est, is non in Me. In illis nupta uxor dicitur, ,, in hir contubernalis, I. 34. S. 3. R. X. L.
ia. f. de Iumum. legis. Se te . c utrOD. 21. Petron. c. 66. Gron. h. In illis requi. ,, ritur consensus parentum. secus ac in com, , tr ernio : in illit effectus patriae potestatis ,, Obtinent, etiam civiles , in Me non nisi
,, Pari ratione Auctor ait, in bella sublico ostrami i. e. quod inter duas summas po- testates geritur . & publico decreto indi- , chum est gentes quosdam effectus singu-- lares introduxisse, qui tu bella publIco ni ri Vur solemti i. e. quod vel non a summari utrinque potestate geritur , vel indictum non est non obtineant. Atque hinc ait, se in priori bella iustitiam causae non requiri,
o in boo requiri: In illa res, & personas, , hostiles capi. & occidi posse in inta itumis S ultra modum debiti, ac poenae , in hoc , , non nisi pro quantitate debiti, & iuxta pro. , , portionem delicii : in hoe hostem, quiri sine justa causa bellum gerit, vel qui etiam si justum bellum gerens ultra modum debiti, is & poenae hostem laedit, pro fure, & pro
is homicida haberi, ad eum effectum, ut is apud alias gentes ad restitutionem compelli, & a quocunque puniri possit; omnia autemo secus se habere priori casu , in bello nimi-
rum , ubi gentes certas solennitates intro. , , duxere : in hoc enim omnes illos actus,ri jure naturae injustos, justos, ac licitos fieri, ,, ad effectum scit. dominii externi, & im-M punitatis. - At haec omnia gratis dicuntur: Neg, is mus enim t. dari jus gentium voluntarium,
- & bella jure gentium sciennia. Adeoque
is negamus a. gentes unquam certas solennio tales circa bellum constituisse . eisque enis laetus allegatos tribilisse. Ex insta dicendis , . constabit, solennitates, quas Grotius, , iuri gentium tribuit, ex ipso iure natu se fluere; Hoc enim jure beEum publicum est , quod inter duas summas potestates is praevia indictione geritur. 4. Bella igitur,
, quae Grotius minus solennia vocat, vel sunt vere publica , vel privata , vel plane non
si sunt bella, sed effectus imperii : Via.
is mira u. 2. Negamus s. jure gentium deo mum Constitutum esse, ut ultra modum
,, debiti, & poenae hostis laedi polsit: nam
,, jure nazurae quoque omnia in hostem licent ,, in infinitum. Negamus 6. jure naturaeis eum, qui ex injusta causa bellum gerit. ari quocunque alio puniri posse : Gens enimis in aliam gentem imperium non habet, necis ejus judicio subest. OQ. is . Pro . IX.
peculiares quosdam ex iure cisili essectus habeant J A Dictum jam est, unam latrem esse se solennitatem in bellis publicis , quae ex se jure naturae originem trahit; & jus gentium . utpote quod plane non agnoscimus nihilo hic mutasse. auia uotari utile es J ,, Imo nullam obse se vatio haec in jure naturali, adeoque nec in ,, materia bellorum , utilitatem habet.
Voce jusi male intellicia J , , Quia scit. nonis distinguunt id , quod justum est jure gen- , , tium ad emeetus saltem quosdam peculiares, , , ab eo, quod semper, S ubique iustum est. is At hanc differentiam refutavimus supra
402쪽
Damvar i, putant, bella omnia , quibus illa illi appellatio non contieuit J o Et merito talia , , bella damnant, quia bellum justum nullaia ratione dici potest , nisi solennitates juris, , naturae habeat; justa autem hella ad es. ,, sectus quosdam peculiares ex jure gentium
Ut hel um solennest ex iure gentium J I.
e. ut effectus quosdam particulares ex jureri gentium habeat, vel ut in Proteg. S. 4 I. is loquitur, ut duntaxat effectum quendam, , externum ad instar illius primitivi iuris pa. - riat : Vid. Dissent pro . IX. 3. 63. u. 6.
qui autem snt illi ellacius particulares ,ri late exposuimus. a. disi. IX. S. seq.
Ut gerasur utrinque is eo, qui summam
paeditatem habeat J Imo tunc hellum non ,, solenne est ex jure gentium utpote qualeis non dari diximus , sed ex ipso jure nais turi : Vid. Gros. l. 3. c. f. 4.
Ut ritus quidam missus 3 Scit . clarigatio , , , vel belli in nunciatio : Dici. Di . pro . , IX. j. 6 I. u. 4. At haec clarigatio semper,
o & ex ipsa naturae ratione requiritur , ex-
Haec quia contuiniim requirinitur , ideo ritertim e altera no timcit 3 . , Verum hoc ,, est: at utraque solennitas est ex jure na- tutae , non ex jure gentium. Disi. Proam.
privatos, Auctorem habere nuιgi rarum quemvis: I, , Auctor, bellum publicum minus,, solenne esse , ait: l. si non duae potestates
i. summae , sed vel summa potestas cum suis, , subditis; aut IL cum subditis alterius civise,, talis hellum gerit; vel ill . si inferior magi- , , stratus pro defensione suae civitatis bellum ,, vicinae civitati insert: lv. si indictum non ,, est publice. Atque in hoc bello minus so- lenni V. statuit, I. justam requiri causam. - a. capi res, & personas hostiles non posse,ia, nisi pro modo debiti, & pcenae, I. exce- is dentes a quocunque tanquam praedones , &- homicidas puniri posse. Vid. Dig. Proetias. IX. f. 7o seq.M At primum exemplum non potest reterri,s ad bellum aliquod publicum minus solen- ne. Nam si summa aliqua potestas laeditura
suis subditis, hi jure, 6c vi imperii ccer-
Centur, non bello. Et si sicundo casu ,, summa potestas laeditur ab alterius civitatis is subditis, princeps laesus a hedentis subditi, Principe sati factionem exigere potest , quiri si eam neget, non cum subdito bellum est, , , sed cum Principe ipso reparationem negam te; Atque hoc bellum publicum est, &,, solenne natura. Idem quoque dicendum, is si alieni subditi a vicina summa potestate se laeduntur ; hoc enim casu subditus laesus is suum adit principem , eique iniuriam sibi ,, illatam exponit ; hic nomine sui subditiis reparationem a principe laedente postulat. ,,quam si neget, non subditus bellum m--fert, sed Princeps injuriam subdito suo il-nlatam bello vindicat, adeoque tunc iterum se bellum est publicum , & solenne. VII. Iupra S. I. Sed & in tertis casu, si magiri stratus aliquis inferior, forte Pro rex, Dux is Provinciae &c. , vini, R injuriam a vicino se Principe civitati illatam arinis vindicat, id is bellum non potest dici minus solenne; sedis est bellum publicum . & natura solenne. , , magistratus enim, provinciae, seu civitatiis tuendae praepositus, nihil agit suo nomine. ri vel suo iure, sed omne jus agendi habet A ex concessione, & mandato susterioris ; &ia sic actio non est magiitratus, sed Principis ,, mandantis : nisi princeps improbet factum is magistratus, tunc enim plane non est helu,, lum; sed magiitratus injuria agit. inde- que bona, ac persona hedei itis dedi lae ibo debent : quod Samnites obtulerunt Roma-
nis apud Liv. l. v. e. I. , de qua deditio, , ne inde iusta I. a. c. I 6. f. I 2. c. 2 I. u. a. c. et t. f. 4. u. I. S. 6. 7.
Bene autem notandum est , singulos quori que subditos vim sibi a vicina gente , ejus- is que subditis allatam , vi repellere posse ; at tunc erit bellum mere privatum, & vis,. repellitur iure necessariae defensionis. Viaeri Distri. Pro . IN. S. 6o. u. 7. Neque ,, exemplum, quod quarto loco a Mitur,
is bellum minus .lenne dici potest . si Q. ,. indietio non piaecessit; nam tunc bellumis publicum est , sed injustum. Pleniuς haea
se explicavimus in Dis . Pr-m IX. S. I 66. , Eliactus autem , qui quiuio proponun-- tur , & quos Auctor bello minus solenniri particulares esse fingit, sponte corruunt ex , , praecedentibus, & ex iis , quae diximus ino os . Proam. IX. S. I 68.
D Due , s citra leges civiles res spectatir J,, i. e. si ex iure naturae, & gentium res de-,i cidenda ellat : Sam juxta sententiam au-clutis
403쪽
,, ctoris, iure civili demum statutum est . ., quod laesae maiestatis reus sit, qui injussuo principis bellum gerit. L. 3. F. L. gredis Ma . Via. Dissert. Promis LX. f. 6o. Via. ων omnis Magistratus, Acut ad tuerimi vi plebem Abi creditam S . ms habere belligerendi I , , Magistratus subditos contra vim
se extraneam defendit mandato superioris ex-- prella , vel tacito; utroque casu erit bel- , , tum publicum, & solenne , quod inter ., duas summas potestates geritur. Ita ad exercendam iurisdictiovem , s sis occurras eri. J ,, Imo tunc vis adhibetur non
jure belli, sed jure imperii, via u.seq.
Ideo fer ne omulum putilorram legibus carmium es 3 o Mens Auctoris haec est: iure natu. M Ne unumquemque magistratum jus helli ha- , , bere ad tuendum sibi subditos, suamque . jurisdictionem; sed jure gentium cautum, , esse , ne magistratus id jus belli inscio , principe eXercere possit, ob pericula , quae, , ex bellis sequi solent. Diss Pr eni. IX. 63. Verum dictum jam est, Magistr si tum suo jure numquam jus belli inserendi
.. habere : adeoque non legibus demum ci- . vilibus, nedum legibus juris gentium vo-M luntarii. quales non exiliunt sed ab ipsa natura jus belli illis denegatur: de quo ple-
is nius I. a. c. I T. f. 2Ο. u. 1. L. 3. c. 18.
,, . I. EXc. Si pars sit administrationis ;,, Tunc enim bellum est publicum, ac solen- ,, ne , quia bellum illud gerunt nomine sui se principis, S ex ejus mandato , sive tacito, o sive expressio. ,, Atque hoc extra dubium elt tu hella de-- feris , si scit. magistratus vim sibi illaiam
is armis repellit. Sane tunc mandatum prin-
, , cipis notorium est; magistratui enim, cui custodia provinciae commissa est, omnia ea . . mandata censentur, sine quibus civitas illa se custodiri nequit. Sed & si de mandato non se constaret, iure necessariae defensionis civi. tas privata auctoritate vim repellere posset: ct tunc erit bellum privatum. At in bellari ossensibo mandatum illud dubium est: hinc
, , videndum, an Princeps factum magistraritus approbet, an non; priori casu erit, , bellum publicum, polieriori casu plane, , non est bellum , sed magistratus puniri. - & laeso dedi debeti Vid. supr. n. v. ad Persea
iam non ex iure aliquo gentium, sed ex ,, naturali ratione deducit. Unde ius , quod
si illis principibus jus belli tribuit, metito ex is ordine naturali deducit Augustinus ab A.
Et tu Romano iure Majesatis tesseri dicitur J Vid. L. ad L. Iul. Maj. Iumen Populi rixerat ἰex Corne a J - Ra-- tio differentiae est , quod Lex I. sub Imperi ratoribus lata sit; resertur enim a Marci, is no , qui sub Antoninis , & Alexandro
D Tu. de orig. iur. 37. Lex Cornelia autem temporibus Reipublicae a Sylla lata est. In is hoc igitur statu nemo bellum gerere potuitis injussu populi; at in statu regio jussus Im- Peratorum requirebatur, inprimis postquam, , omnis potestas in principes live jure , sive,, vi translata fuit. Pantumvis umersilia , aequitarem 1 - 3piunt inter retem J ., Lex generalis naturaeri est , parendum superiori , & parentibus ,ri at haec lex suas patitur exceptiones, li 2.ri praecipiunt quaedam contraria legibus divi-
Ita se' hae lex J A M. lex gentium, quaeis jus belli magistratui denegati H dictum est ,
is magistratui nec jure naturae jus belli, nisiri ex mandato principis, competere: & tuncis non magistratus bellum gerit, sed Princeps., , adeoque cst bellum pub icum , & solenne. Nam prinum, qtiis ei, gni sui isdictioui praejs, liceat per apparitores suos vi cogere paruos impa, entes J imo vis , qua magistratus utitur in subditos, non est bellum, nec publicum . nec privatum, sed imperium, et usque executio. Adeoque male belli jura tribuuntur iurisdietioni, & pessime confunditur tuti, dictio quae nulla est nisi in subditos iunctumque ei imperium cum bello , quod non est nisi in extraneos , & hostes, ct pars supremi imperii. Utrumque igitur ex. peditur a summo Imperio per vim; sed in altero vis infertur jure imperii, in altero jure belli
Ipse Auctor L. T. e. z. S. I. dixit, duo esse genera decertandi, alterum per discep. tationem , alterum per vim: prius fit in miliariis, ubi magistratus decidit, & decisa sua, adhibitis, si opus eli, armis, executioni mandat: posterius fit per belliini, adeoque non nisi ubi judicia deficiundi Executio igitur magistratus est effectus dinceptationis per iudicia, non ejus disceptationis , quae per vim fit; & licet vis aliquando in exequendo adhibeatur. id non hellum est, sed pars, & sequela executionis.
Poties ad eam rem copiis masribus opus
404쪽
Omnes 3 se Imo omnes copias suae provinciae, , conscribere potest, si subditi refragantur:
M idque non jure belli , sed jure incii , cto, magistratus. Nec periculum imminet civitati J Imo,, causa tariculi tunc non est magistratus , qui
suam jurisdictionem defendit, sed subditi
, rebelles: interim prudens magistratus peri- culum Principi nunciabit, ac tum auxi- ,, lium , tum consilium ab eo expetet. Nos, , quaerimus, quid jure naturae agere possiti
bitari nequit J A At dictum est , id tune,, fieri jure magi liratus . vi jurisdictionis: ,, non jure belli , quod cum subditis rebellibri bus non est. Si ita praesens sit periculum, ut tempus non serat eum consuli , qui supremwn is cita sate ius habes J . . Dictum jam est , hoc casuis non esse bellum minus solenne, uti A M ctor errat, sed bellum publicum , & solen- ne. Magistratus enim tunc resistit non suo Uiure, ac nomine, sed jure, ac nomine,, principis, qui custodiam civitatis , eoque is omnia ei commisit, sine quibus custodiri ea ,, non potest; adeoque & facultatem ar-M mis civitatem defundendi, si alitet non possit. Necessisas exceptionem porriget 3 Extrari neces litatem defensionis nunquam jus belliis magistratui competit, adeoque hic non de; , exceptione, sed de regula agitur. Hoc iure rastis LMcius Pinarius J Contendebant Carthaginenses, & Romani de urbe Siciliae Enna. Romani praesidium ibi habebant. Pinarius , praefectus praclidio , oppidanos , qui claves extorquere vi volebant. circumsuis milite occidit. Factum hoc insanis dum dixere Siculi ; res in Senatu agitata fuit; Praefectus causabatur, pactos fuisse cives cum Amilcare Poeno hoste de dedenda civitate ratias civitates jam desecissh, Romanorumque praesidium interemisse ; testatur simul superos,& inferos ut propitii non sint, si vitandae , non inserendae fraudis causa hoc consi tum ceperit. E contrario obmovebatur, Marcellum consulem prope urbem castra habuisse , vias nec clausas, nec in mora periculum luisse &e. Livius nihil decidit, sed causam in medio relinquit, addens saltem : ita Amramala, aris necessario facinore retenta es stib. 24. c. 39. scilicet nullo, si oppidani vim ultimam non intentarunt; necessario, si vim mitimam intentare parati fuere. Sane nariscellus factum non improbavit, sed praedam Ennensium militibus concessit. d. I. 24. c. 39,
Extra talem meusitatem ad xindicandasHjuriar , quas rex pergeoi negligit , itu belliani o pidauis dare ausus es Uc. V abria b is inepta haec est sententia Victoriae. o cum enim populus omne imperii jus in is principem transtulerit, hujus est iudicare, si an bellum gerendum, i. e. an injuria repa-- randa sit, an non : subditis nil nisi obsequii gloria relicta eae AD S. V. A M belrum tale pnblicum Iis dicendum 3 ,
In iis casibus , quibus magistratus bellum gerunt, potest esse bellum publicum . potest quoque esse privatum. Nam cum talis magistratus ex duplici capite bellum gerere ponsi, I. ex mandato principis, saltem tacito, a. ex iure necessariae de sensionis : Illo casuerit bellum publicum, quia non suo jure cuvitatem defendit, sed jure principis ; hoc casu erit hellum privatum, quia propriam vitam , suaque bona tuetur , idque non jure, ac nomine principis, sed proprio. Si publicum imu aliud dicimus , quam quod
D Iure Magi attis 3 - in subditos nimirum
is Contumazes, rid. S. Praec.Aditio. B. Parens in prodromo I. G. Diff. I. I 2. ineptam , ait, hanc quantionem , am, , quod luseriores magibbattis ius armorti
is exercent, oblicum sis bellum ' quia hiri nullum omnino ius belli habent, non ,, magis quam singuli milites ; sed mera suntri instrumenta , ac ministeria summe potesta,ritis, cujus solius est jus belli; quod ma-- gistratibus vel expresse , vel tacite mano data sc. ipsis civitatis defensione ) commitis tit, & quod ipse tum summus Princeps, , per magistratus illos gerit. At monendumis hic est, Auctorem non loqui de magistratu ἡ bellum movente , sed de eo, qui in subdi- tos contumaces vi agit: quod plane bellum non est, nedum publicum. hium non es , quin talia bella suspriblica 3 ,, Imo plane bella non sunt, quia , , magistratus vi magistratus nunquam belli se jus habent, sed in subditos rebelles agunt ,, vi jurisdictionis.
stuι in tali Hai specie J o Sc. quoties sub is diti resistunt magistratui jus dicenti
In petuas incidaut contumacium adPersis
suprase positos 3 se Contumaces non coercen- , , tur, nec adiguntur iure belli , utpote F f is, quis
405쪽
etas Henrici de cicerii cinamentaristr
is quod non est . & per naturam esse nonia potest i cum subditis , qui superiorem ha-- hent: sed vi jurisdictionis. Si vero pi licum sumitur in excellentioris-guificatu pro eo, quod solemi e 6 J - l. e. ri quod jure gentium certas solennitates h ,, het, unde effectus juris singulares oriun-ri tur. At hoc sensu bellum solemae non dari, is passim jam diximus. Ut rape sumi , extra contraversam est 3M Imo bellum publicum solenne in sensu simis choris a nemine hominum unquam sumtum is est.
Musit hella isa publica 3,, Sc. solennia ;ri at diximus plane non esse bella, quia exe- ,, cutio in contumaces est pars imperii. stria mi Vtius juris pleuit udiuem 3 o I. e. Θ, ad id, ut bellum publicum solenne dici ,3 Possit. Tum micium summa potesaris, tum alia requiruntur J ,, Dixit enim Auctor, ad id , ,, ut bellum solenne sit, ex jure gentium duo
is requiri, I. ut utrinque a summa potestatem geratur, a. ut ritus quidam adsint, i. e. ,, belli de nunciatio. Viae supra I. 4. N. I.
,, U Dissert. Proclem. IX. S. 63. Tum adia I ,, Scit. denunciatio d. S. 4. Ac mi.uilas etiam concedi J ,. Quod res, , subditis contumacibus aeque, ac hostibuso auferri , ct aliis tribui possint, id ex ipso,, jure naturae est; at ex diversa causa id fit :is Nam hostibus res auseruntur jure helli ,
se subditis jure imperii, & vi jurisdietionis;
quia imperii effectus inter alios hic est, utia Princeps leges naturae ad coercendam ma- ,. litiam hominum exasperare, adeoque t se lem quoque legem statuere possit, quae, , contumacibus bona in p unam auserat, , , quod fit in crimine perduellionis. Nin id belli solemiis non ita proprium es,uι non sibi etiam locum habere polis 3 is V si rum hoc est; at ex alia causa res auferun- ,, tur hosti, ex alia subditis. a In imperio late pagente e c. I , , Quod sum-- mae potestati competit, non jure magiis stratus. Alli trichoaudi J Adeoque vicinos offendendi ; talis autem concessio probari debet , ne. que enim id praesumitur: secus si de defensione necessaria agit uti Nam vim vi repellere ipsa natura permisit, etiam citra mandatum superioris. Couee n haleant potesatin J , , Concediri talis potestas solet in terris dissitis. Ita Gu- , bernatoribus provinciarum Americanarum ,
, , Ω Ιndicarum hodieque talis potestas delega
Ex vi summa potestatis 3 I. e. gerunt bellum iure, & nomine summae potestatis : adeoque est bellum publicum, S solenne. Eius ipse Auctor censetur J is Quad plenius is examinabimus infra c. I r. S. 6. N 7. Au roi tale mandatum non es, suscira 3
conjectura voluntatis J Si provincia aliter defendi nequit, concessio sequitur non ex conjectura voluntatis, sed ex ipsa naturae rati ne. Princeps enim, qui alicui committit de sensionem provinciae, necessario ei commi tit sine quibus illa civitas defendi nequit, adeoque etiam vim opponere aggressori. si
aliter non possit; ast, uti aggressor ille vim non infert praesecto, sed ei, ad quem pro vincia pertinet: ita & praesectus non suo jure sed iure, & pomine principis vim illam repellit; & se vere lis est inter δuas summas potestates, eoque bellum publicum, &solenne.
Extra dubium ergo politum est , praesectum ad defendendum ea , quae aggressior provinciae illi vi detraxit, arma adhibere posse, idque mandatum ei esse si iudicium superioris expeti non potest, nec res moram s rat ; secus si res moram serat, uti seri in bello mere ossentivo, tunc enim Principis voluntas explorari debet: inprimis si ex ossensione illa majus damnum imminere possit. Aduuio.., Oronovius tu not. h. exempla affert bebis lorum ex mandato tacito gestorum. Ita is enim Anicius Gallus Praetor Illyrico, obis tale bellum gestum triumphavit. LED. L. M 4 . c. 32. E' L. 4 . c. 43. Et Cn. Ma
se lio ob devictos, licet injussu populi, Gali
is graecos, triumphus decretus est. UD. L. 38. M c. 44. usque ad c. s .
Mihi tu adrisium in non videtin J A Au- ctor loquitur de casu , ubi res moram fert, o ubi merito judicium principis expetendum
Neque enim boe sufficit Didere Iege. 3 is Senis sus est , quod circa conjecturam de volun- tate Principis non inspiciendum sit , quidis ille in praesenti peticulo illius provinciae,, consultus , voluisset sine dunio enim ri bellum decreturus suisset; ) sed quid illo,, se inconsulto cupiat fieri, si de ea re lexis serenda sit ' improbaturum enim tuncia principem putat, quod cum moram res,, tulerit, magistratus consilium non experi tinriti
406쪽
,, Dixi , mandatum in casu , quo de deis sensione necessaria quaestio est , sequi ex
, , ipsa naturae ratione; frustra ergo ibi de , , conjectura voluntatis quaeritur. At si resis moram fert, cessat illa ratio naturae: adeo- ,, que injuria bellum insertur, non ex defe-o ctu conjecturae voluntatis . sed quia nonis sunt termini necessariae defensionis. Ubi res moriani fert J , , V. g. ubi iniuria is jam illata est, nec ulterius damnum me-
tuitur; adeoque ubi agitur de vindicanda is iniuria jam perlacta. Aut dubiam habet deliberationem J A Ut si is vires non lassiciant, si majus damnum meis tuendum esset. &c.
Si de ea re lex ferenda esset J Scit. de
,, quaestione, an praesectus inconsulto prim, Cipe, si res moram fert, bellum inchoa- re possit. Nam ut maxime in secto aliquo particulari I,, Sensus Auctoris hic esse videtur : in serio , , res potestates nec ex tacito mandato sup ,, rioris quod conjecturam voluntatis vocat ri bellum inchoare S injuriam illatam vi ,, dicare posse, s res moram feri r ratio- nem addit, quia etsi ccsset ratio parisse liculariter inspecta in facto aliquo particuis lari, tamen ratio universalis manet, quae is periculis occurri vult. I. e. etsi forte conis stet, vicinos hostilia meritos esse , eoque ratio impediendi bellum .peculiariter in ,, hoc laeto cesset ; rationem tamen univeris saliter sumtam magistratui obstare , putat, , , ne bellum injussu imperantis inchoet. Ra- , , tionem enim universalem velle, ut pericuis lis Occurratur : id autem cum effectu fieri , , non posse , ait , si magistratui de eo judi- , , care liceret. Hinc concludit, judicium de ,, Occurrendo periculo, adeoque de inseren-
do bello , soli imperanti relinquendumo esse. ,, Nos veram rationem jam dedimus, curis iniussu Principis, si res moram fert, ins is rior potestas bellum inferre nequeat.
γω feri non potes, s ejus rei ad se m gimatus graisque militatim trahat J imperan-
, tis enim iudicio relinquendum est, an eo republica st dissimulare factum , an ulcio sci ; an ad pacis venire conditiones , En ,, ad arma procurrere; nam iure suo , quod , , saepe cum damni periculo conjunctum est, is uti nemo cogitur: quae sunt verba Auctorisse infra n. 4. Non ergo injuria acer fatus finit Cn. 3I-Ibis J Scipio Africanus missus fuerat ad debel- I. cap. III. F. V. a a
landum Antiochum , quem copiis suis Gallo. graeci adjuvabant. Victo Antiocho pax facta,& Romanis portio terrae usque ad Taurum montem cessia, & Cn. Manlio defensio illius terrae commissa est Hic vicinos Gallo. graecos bello invasit, & vicit, ideoque trium. phum petiit. Negabat pars major decem legatorum , quia justum bellum non fuerit, utpote injussu populi Romani gestum. Reg rebat Manlius , securitatem in illis oris suturam nunquam fuisse , nisi devictis his populis , quod perpetuo infestarent illas terras. Lis. L. 38. c. ta. ξε 4s. Equidem quaestio hic saeti est ; si verum est , Gallo - graecos perpetuis incursionibus turbasse Manlii provinciam, juste bellum ipsis intulit, quia aliter defendi provincia non poterat, nec triumphus ipsi denegari potuit; si vero saltem ob metum vicinae potentiae bellum intulit, non bellum fuit, sed latrocinium, utpote a privato gestum. Additio. , Senatum factum illud probasse , vel ex-
, , inde apparet , quod caula Cognita trium , , phus ei decretus fuerit, iam L. 38. c. l . Au ea injuria rar Gaia graeos exsequendae set J ,, imo non tam eam injuriam vindicavitri Manlius. quod in exet citu Antiochi testi Q nes Gallorum fuerint: sed quod omnesis A fae civitates infestarcnt, agros eorum Uis starent, praedam abigerent, captivos imis molarent &c. Cous L. 3. c. 3. g. IO. Nun in o. Mantii J - imo sub mandato se de defendenda provincia jus armorum comis tinctatur.
Dedi Germanis 3 Caesar injuta populi Romani oppugnavit Germanos , qui ideo Laesarem sibi dedi postulabant: Cato, plurimique Senatorum ita opinabantur. Detou iu
Auctor merito improbat poenae genus a Catone propositum. Equidem injuria fecisse Caesarem certum est , cui in mandatis saltem erat conficere bellum Gallicum , quo finito non debuisset novum bellum inconsulto p pulo Romano inchoare. CDQ. myisa prudentia iuris pnbi. e. 6. f. M. Sed negatur ideo eum Germanis dedendum fuisse. Hi enim queri non poterant, quia Gallis auxilium tulerunt, adeoque justa in eos Romanis causa belli fuit; at injuria facta est populo , cujus injussu bellum inchoavit. igitur a B manis puniendus, non vero Germanis querentibus dedendus fuit, uti studio partium Cato opinabatur. O . l. 3. c. 3. f. Io.
407쪽
228 Hemici de Cocceii Comuntarius
Non tam jus respiciem J is Non loquitur de , , poena, hanc enim meritus iure est et sedi, de modo poenae , quae nec Germanis deo bebatur, nec per deditionem statui jureis poterat.
Ac provide uora erat J Adeoque Germa , , ni non potuere reparationem injuriae po-- stulare , quae ipsis facta non fuit.
Si modo insa fuit Populi Romani causa I, , Saepius diximus, inter duas sumnias pote. - states de justitia causae non constare , nisi ,, per ultimam victoriam. Cum igitur bello,, victus fuerit Antiochus , moraliter Roni is norum causa pro julta haberi debet. Praesertis cum uulgum periculum immis rei 3 i, Adeoque ubi necessaria non erat de- fensio, quae sola mandata Caesari fuit. Plane ut Carthaginenses Rom.inis respα ι J Annibal Saguntum oppugnaverat in. jussu Senatus Carthaginensis, & socios hos Romanorum eo necessitatis redegit , ut se, &civitatem concremarent. Romani postulabant dedi sibi Annibalem . quod injussu Senatus bellum inchoaverit. Nerito autem re gerebat Senatus, de eo non quaeri , nec hactenus injuriam factam Romanis, sed soli Senatui, cum Romanis solam quaestionem esse , an per Redus licuerit oppugnare Saguntum; quae aliam supponit quaestionem, an scit. sociorum nomine tantum intelligantur socii, qui tempore foederis fuere, an etiam futuri ρ de qua vide L. a. c. I 6. S. II. Additis.., Equidem Cronovius, & Τesmarus ca-riptiosam hanc responsionem fuisse putant, , , Romanosque ture quaesivisse , an jussu Smis natus, an injussu bellum Annibal Sagunto is intulerit ' ut scirent, an actionem con-- tra ibium Annibalem , an contra totum is populum haberent. At cum de eo ipso dinis putaretur, an Saguntum sub findere comis prehensiun esset, an non, adeoque anis Romani queri de violato foedere potuerint; merito senatus pra liminarem hanc quaestio. nem tractandam esse, aiebat : An iure - , gummn occupatum D , uu iniuria ' Si iure, ., k uti si sub foedere non esset Oomprehensa
is civitas ) otiosa quaestio fuisset: vitiis in istiis Seuasus occvaverit Θ utpote cum eo casuis injuria non Romanis, sed Senatui Cartha- , ginensi facta fuisset. s Desenuit M. T. Cicero factum Octavit, set Bruti J D merito; nam Antonius privatus erat; arma in Principes rei publicae movebat; Seuatus nec auctoritatem habebat, nec exercitum imperii: adeoque succedebat jus necessariae de sensionis. Adustis.,, Respublica oppressa torpebat sub Antonii is dominatione . uti loquitur Vellei. L. 2.
e. Ir. Hinc Cicero monet Brutum L. a. is ep. 7. ne in libertare , ῆe Olute populi M- rmini eouservanda ara oritatem exspectit S is natus nondum liberi & tum addit: Dolumis tas Seuatur pro auctoritate Moeri debet, cum is auctoritas impeditur nutu
Seuattis, popuIique micitim exspectari debuisset J At r. non erant liberi , nec z. exeracitum impetii habebant, quod inter membra Senatus divisum erat. Certi erant demente Senatus: Cicero enim publice contra Antonium declamavit, eumque hostem p iliae appellavit, non contradicente Senatu. Sed & 4 periculum ad omnes pertinuit; hinc jure privatae defensionis oppugnari Antonius potuit.
lnsto . belli eventum Bruto non sui selicem. Resp. i. non propter desectum justitiae causae . sed quia luebat caedem Julii. quod ex apparitione spectri probatur . a. Octavius e contrario felicissime id bellum gessit. Nam jure suo, quod saepe cum damni perisculo coniunctam est , uti uenio regitur Jis Hoc se verum ; sed nec dissentit Senatus, nec im- , , probavit: in eventus probavit, non in
is vito Senatu id bellum gelium suisse. Qui se quid sit, Antonius Octavio , & Bruto vim M parabat, adeoque hi jure se defendere po-M tuerunt, cum Senatus auctoritas deficeret.
is Hactenus igitur bellum justum fuit, sedis privatum.
Per quos potisstatim tu bellum geri selistia Dum Senatus non dissentit, in hos consenis filia videtur : inprimis cum postea facta si octavii rati habuerit. Sed & dictum jam est , eos propriam causam defendisse. rape euim tempori ,saepe affectibus ferrium 3 ε,, O . proi. g. 4o. A uctor innuit hic Cicer , , nem factum Octavii defendentem; Constat Q enim , eum Antonii inimicissimum fuisse .n adeo ut imitatus Demosthenem quid iose in Philippum Philippicas scripserat con- , , tra Antonium plures pronunciaverit orati is nes, quas etiam Philippicas inscripsit. Bellin publicum geri non debere nisi ab eo, et quis nam potesarem histi J . Ex hypothesiis Auctoris hoc tantum verum est in bello p blico solenni. Vid. supra S. I. u. I. g. 4.,, n. l. V f. l. n. r.
408쪽
D ad huius rei 3 o L e. ad intellectum belli publici. D ad quaestiones Elius, qua es de bella solemti J is Quia ex hypothesi Auctoris bellum
. is publicum solenne non est, nisi quod utrinisque a summa potestate geritur z d. s. 4. d. g. Atque adeo ad alia multa J Quae scit . ad interpretationem belli puhlici, Se selennis pertinent, quae vide in os . pro em. IX.
f. 63 Useq. di sit si ita illa potesas I asae scilicet
Auditis.,, Equidem prolixus admodum est Auctoris in demonsi ratione hujus theseos, quis sisADiuma paesas, id cui competat Τ Princi is pii loco ponit, natura summas potestates is incognitas esse , ct cuique privato ius esseri suam , ct alienam injuriam vindicandi: id
is vero jure gentium ob utilitatem communem is mutatum esse , quia gentes cum in civitates, , coluerunt , omne jus suum vi agendi in ri civitatem contulerunt. Unde concludit,
se judicia facto demum hominum introductari esse.
., Alibi hoc systema refutavimus, ct sumis
is mas poteitates natura existere, asseruimus:
idque ex simplicissimis principiis probavi-M mus. Cettum enim est, Deum homini-- bus jura quaedam concessisse , eisque pro- ,, pria esse voluisse. Hoc probato, necessariori sequitur, Deum quoque media hominibus
is concessisse iura illa defendendi, quia Deus, , alias frustra ea concessisseti Vid. Dis ,, P aem. XII. S. 6o8. seq. , Naturali autem ratione hoc jus defen- is dendi solis patribus familias competit, Ris membra familiae leges a capite familiae accuri piunt. Summa potestas igitur natura fami-- liis inhaeret, & a patribus familias exerceri tur: qui postea jus illud in civitates com, , tulerunt ea lege , & intentione , ut contra ,, iniurias aliorum communi ope defendam
,, tur. d. Diff. S. 6ri. seq. Hoc imperium deserti civitati potest Dia, , jure proprio , ves jure administrationis. Iure proprio desertur, si populus omne,, jus suum, & in se , vel in unum, vulis in plures transfert, etsi illa potestas pactis . forte restricta sit et iure Ministinatioris, , , si jure ossicii unus ille agit, etsi illa poteris as sit plenissima. stusque ex usu magis rerum praesemison 3ν, l. e. ex potentia agendi; cum aliud sit de
is re quaerere, aliud de modo habendi. Vid. ., tu ira ,. II. D I 4. Rem per se harad expeditam secto impediatiorem reddiderunt 3 At videbimus aeque infeliciter Auctorem rem expedivisse. Antequam autem ad examen principiorum Grotii acced mus , nostra principia praemittere necessarium esse duximus. PROPOSITIO LSumma potesas tantum iuris tuendi cario es costituta. Viae δά. Jur. G. II.
Nam I. certum est, Deum auctorem natu
rae leges humano generi dedisse, eique necessitatem juxta leges illas agendi imposuisse. Cum autem II. frustra illae leges conditae essent, nili aliquis superior existeret, qui leges
illas naturae exequeretur, & negligentes coemceret ἔ necessario sequitur, imperium aliquod a natura constitutum esse, quia sine imperio jus naturae effectum habere non potest. Pos. V 4: Si enim e Xecutor legum non esset.
libera cuique laret facultas agendi quicquid iubet, Vid. L. a. f. Iς. F. de Orig. iur. Extra omne dubium igitur III. est . solam , ct unicam introducti imperii causam esse , ut jura naturae inter homines salva sint. Atque intra hos fines omnis potestas superioris re stricta est, quos si superior excedit, fit impotentia , ct desinit esse imperium. Unde quoque dissert Imperium a tyrannide , quod haec evertat justitiam, illud conservet. Atque in eo IV. omnes gentes consentiunt, imperia steris tuendi causa esse consituta: quod
late auctoritatibus confirmat marra iub EN. prisc. L. 3. cap. I. imitte UOLMmuhetii. Cic. L. I. de leg. c. 42. Arabis.
Hinc triplex e lupol scitis pars necessaria est ι
. legislazoria , qua iussamitur : a. Iudicimria, qua Ius applicatur: 3. deliberativa, qua es vim ejus, sed itasque defenditur.
uod printimi partem attinet , constat ex adductis, potestatem legislatoriam sequi ex ipsa natura ; Civilis enim juris mater est ipsa ex consensu obligatio. quae ex natur. li jure vim suam trahit. Vid. Prol. f. I 6. Neque obsat, jus a natura jam definitum esse, adeoque iacultatem jura ulterius sta-
409쪽
tuendi non nisi ex arbitrio hominum oriri pol Ie. Resp. obscurior aliquando est juris naturae notitia, inprimis inter hebetioris ingenii homines : adeoque legislatoria potestas id explicat. Sed & juris naturae vigor non temper applicari potest ad praesentem rerum statum, inprimis secuta corruptione : adeoque officium legislatoris est, moderari illum rigorem. Sed & denique multa negotia quotidie obveniunt, quae ex dispositione homi-nnm originem habent, indeque sormam ,
ct jus recipiunt. De his igitur quoque leges statui a summa potestate possi int. Unde jus civile nihil aliud est, quam ubi aliquid vel additur, vel detrahitur juri naturae. L 6 1.
Astera pars itidem ab ipsa natura est, Se
imperio necessario cohaeret. Is enim, qui imperium exercet, non potest juxta naturae iura pronunciare, nisi de hominum factis cognoscat. i. e. nisi auditis partibus . examinatis testibus &c. Quod potest vel ipse sacere , vel aliis committere: unde judicialia potestas originem habet. Denique tertia imperii pars quoque ex naturae ratione fluit: Cum enim suprema lex sit ratus populi ι p aeterea is, qui imperat, de utilitate , ct felicitate civium deliberare debet , quo pertinent commercia, luxus , moneta , & omnia , quae hodie reseruntur ad politiam , Germ. μὰ γAuditi. ,, Hujus utilitatis, ct felicitatis rationes late, exposuit B. parens in Autonomia juris gen-
P l. c. 4. f. 8. P o post Tio III. De itur igitur stiminim potesas, facultas legitima mendi civitaram, eiusque iura publica , V privata : idque pace, Des bella. DR MONSTRATIO Dixi enim , solam, & unicam Imperiorum rationem consistere in jure naturae tuendo: hactenus enim vices Dei imperantes gerunt. Jura autem illa civitatis, quae a summa pO- testate defendi debent, sunt vel publica , ut privata : publica , quae ad statum civitatis publicum pertinent; privata, quae singulis propria sunt. Utraque defenduntur vel contra sublitos imperio, & executione, vel contra extraneos bello. Psto post Tro IV.
yumma potesas natura torum competu humano seueri. Da MONSTRATIO.
Cum enim necessarium sit inter homines imperium , id vel uni concessum a Creatore esse debet, vel pluribus . vel omnibus. Atqui non traii concessum est ; quis enim ille esset quis literas suas a Creatore producere potest Sed & omnis homo insana nascitur, cui exercitium imperii natura competere non potest.
Sed nec pluribus concessum videri potest; qui enim sunt illi plures Τ unde probabunt Creatorem ipsis prae aliis vices suas commisisse pSuperest igitur . ut omnihil concessum sit: quia tertium non datur. Dum enim imperium neces larium est inter homines . illud autem neque uni, neque pluribus concessum appareat , ex medii necessitate sequitur, omnibus hominibus id concessum esse : quod vel exinde confirmatur, quia omnes homines aequale jus in suas actiones habent, neuter in alterius; & omnes homines natura liberi nascuntur , non ergo in alterius potestate :adeoque totum demum humanum genus in singulos exercere imperium potest , quod egregie illustratur ex I. M. θ. Colleg. ubi dicitur , in omnibus corporibus id obtinere, ut omnium jus sit in singulos: quod cum in corporibus minoribus Obtineat , multo magis verum erit in corpore illo magno, ab ipso Creatore in perpetuum statuto. Sed & alibi demonstravimus, humano generi ius plenum in hanc terram competere, vi . Pos. s. adeoque & imperium, utpote quod ad juris plenitudinem maxime pertinet': Vid. Mercit. au Grol. 2. S. Denique si non data esset humano generi, alii concessa esse deberet extra humanum genus, & in ipsum genus humanum : atqui humano genere aliquid suis perito; non datur. Non ergo tolerandi sunt illi, qui dicunt natura imperium competere sertiori; eo ipso enim innuunt, nullum a natura esse imperium, sed a vi. & fraude demum hominum originem cepisse. Veterum Germanorum eam sententiain suisse. refert Mela in Gogr. L. 3.
c. , qui ius suum se in armis ferre dixere a idem quoque de Gallis recenset Lim l. s. e. 36. quos Germanos fuisse probavi in iur-
410쪽
notavit Τacitus I. 4. e. 62. , & de Te Chteris , in I. e. 64. Camillus eum habere jus armorum, ait, qui fortior eli, apud Plui. tu Camill. e. 26. Ipse Polybius natura sortiori competere imperium . dixit, exemplo animantium , ubi robustiora praecedunt. Itis. l. 6. c. a. Hanc barbariem Scriptores ecclesiastici Scythismum appellabant, cuius originem alibi explicavimus. Vid. L. 2. c. I S.
b. s. n. I. V l. 3. c. 9. S. I 8. u. I. caeterum natum quoque rationibus conistrariatur haec opinio ; nam I. administratio
justitiae , quae unicum imperii caput est, pracipue in animi facultetibus consistit, inprudenti consilio: adeoque magis animo , quam corpore perficitur. Sane alias helluae superarent homines, utpote viribus hos praevalentes; quod bene explicat Seneca L. 4.hmef. c. I 3. 2. Vires corporis sunt res momentaneae , qtne singulis momentis variant & tunc competeret alteri sortiori in hunc,
qui ante habuit, unde bellum perpetuum so-ret: idque egregie describit Justinus L. t . e. 3. dum ait: Matu tunc tanquam praedam inpaee, quisquis fortior fuit. Neque obstat 3. naturam non frustra vires corporis dedisse; nam datae sunt ad sui desensionem contra vita injustam. At id extendi non debet ad offensionem : Neque enim ideo animantibus
arma natura dedit. Psto post Tro V. Diviso genere humωιο eadem smniara potestas gulis cisitatibus competit.
Cum enim totum humanum genus divi. sum in civitates amplius convenire non possit, eoque imperium cum effecta a toto humano genere exerceri nequeat; necessario supponendum est , jus , quod antea toti humano generi competiit, in singulas civitates translatum esse: adeoque civitates in suos cives tantundem iuris habere . quantum humanum genus antea habuit in omnes ho
visa, omnIsus, i. e. toti populo, naturaeompetit ι sed bello, pactis tu nullari varie potes.
Adeoque surrogatus ille civitatum status
sapit naturam status primaevi: uti enim in prumaevo statu imperium penes omnes homines suit, ita in statu hoc surrogato , facta nimiarum divitione , impinium est penes omnes
At mutari hic status potest I. jure belli, si scit. populus ille per ultimam victoriam in
alterius potestatem redigitur; tunc enim vuctor eam reipublicae formam vietis tribuere potest, qualem vult: de quo vide Grat. lib. I.
c. r. II. Ex pacto et cum enim jus hoc imi tii sit jus civitatis, haec vel ipsa , vel per alios id administrare . eoque disponere potest, ut vel unus, vel plures jure successionis imperare debeant: unde omnes reipublicae turmae sequuntur. De quibus mox. Auditio. - Ad illustramlam hanc B. Parentis senten. se tiam de Orestiue summae potesatis. inserereis hic liceat tria loca, ubi ex pto sesso de , , origine summae potestatis egit. - Prior locus exstat in Prodromo juris g ritium Merc. a. S. 17. se' seq. postquam
enim B. Parens existentiam obligationis naia is turalis L exerc. a. f. I. seq. probavit, ita pergit in j. 17. Obligatione ita costistita , qtia homines t nemur fines juris Natura , seu divina vestim
ra fodire, nec natura suis motus, ac libidines Jeqnendo , eos egredi s seqNitio pono , nece fJ ariam esse in terris poteditatem, qua sacros iuris hos fines in triplici isto statu regat, ac tueamr: atque iam Deum , qui per summam
suani sanctitatem id , quod voluit, By qtio prolude optiminia, sanctissimum eqs , non
potes nou inviolatum velle per Pos 4. n. q. nee posse nou velle potesatem , sdie qua tu ο
tmeri , emi non potes, Per pus. 4. n. 4. Hac eatissa plura complectitur , qtia Deus inter homines fieri, adeoque necessorio interris potesarem esse voluit; siue qua explicari ea uou possinit, d. POL 4. n. 4. Enim Ders
Deus Creatois hominem ratione partiti 'astii γpraditum ita condidit, ut quas mutuo haedere Iibi Auctori suo paxeret, vicisim feliciter
xi erat. Cons. Deuti x. U. I 3. & c. v. v. I 6.
alias tit perduellis, Se Mytis exscinciendus.
Cons. Deuti a . & 28. per tot. Gal. 3. V. IO. inam re cum suris couveniunt gentium vidi
cia, vid. Auton. J. Genti c. 2 o. L l8 1 9. His lex, V conditio creati hominis utilia Dipyle vim, atque esseclam in terris sortiri