장음표시 사용
361쪽
N O T IE. Concit. Later. p. 16. cap. 3. De Cantuatiens Mea tropoli egi in cap. r. ae rescripti de textum hunea . Aniuini U. J Ita etiam legit ut in ptima exposui in cap. eum contra , de pisn . collectione , fas hoc tis. cap. 4. & post
Via in omnibus fere locis ita crimen usurarum invaluit, vs multis aliis negotiis a praetermissis, quasi licite usuras exerceant, & qualiter utriusque Testamenti pa
gina condemnentur, non attendant: ideo constituimus, ut usurari j b manifesti . neca communionem admittantur altaris, nee christianam, si in hoc peccato decesserint , accipiant sepulturami sed nec oblationes eorum quispiam accipiat. Qui autem acceperit, aut christianae tradiderit sepulturae ἀδc ea quae accepit, reddere com
pellatur ; & donec ad arbitrium sui Episcopi satisfaciat, ab ossicij sui maneat executione suspensus.
a T Ate aures. J lia etiam legi int in prima eo l-
lectione , ob hoc rit. cap. I. R extat textus
hie in ipso Coneilio generali Lateranens celebrato sub Alexandio ii l. cap. as. De quo Concilio nonnulla a duxi in cap. nonnulli, de reseri'.
, qui ita palam usulas ex eleent, ut ipsa operis iniquitas eos usurarios publieὸ demonstret, &nulli tergiuei itione possi eelari eos usui aliam
attem exercere , iuxta textum in cap. 6 cientia , &ibi tradita,ae accusit. secun ab etiam dicunt ut mani sti , qui in iudicio consessi cint climen usurae italis enim consessio in iure facta rem Reiemani sistam , di notoriam , cap. torra, cap. M. ubi probaui δε cohasis eloic immo ob delicii de testatione in , s usurarius coram pluribus testibus fide digni, Dieatur se usurarium esse , praecipue ii ex ptimat pit sonas a quibus vlutas accepit, inaniis sestus v ratius dicit ut , ut pluribus ongestisrtobat Caballos t/m. i. q. I l. ct q. 337. num. s. Dicuntur etiam usu tatu mani sisti, qui sententia iudiei, ita declarati stitit. . . Glossa vel bo moifestos, cap. r. hoe th. in s. quia iligi eis sinientiarem Deit notoriam . cv. snai. ae rasabit. clerit. Unde non dieetur manitestus usurarius ille , con. tra quem extat legitima testium probatio asset Entium , usurarium esse , ut v lita tepetentes in pr e. senti docent Couarr. lib. s. r. p. 3. num. 4. ius. Clatus s. Gibalinus lib. , cap. I I. . dit. I. Menochius deari ιν. Osa 133. villagulli. delfin. q. 3s . Gutierte et lib. 2. Orionis. U. l9.
II. r. cap. 1 o. distur. 22. Canisus de Q. cap. 7. m. a. Ex quibus illud notandum est , non esse necessarium , vi quis manifestus usuratius dira tur , quod exercuerit mani sistas usuras , vel elatas ; sed satis esse, quod palliatas , vel renni sistas.
quaseunque sei licet, vel cuiusvis generis usuras uno ex dictis modis exercuerit. e com uianem. 4 Hanc poenam Innocentius in prasinii num. i. it exponit amy nsu admittaniis au comm Anem Latii Quem sequitur Couati. Iis. 3. taxi . cap. , num. s. quae est vera interpretatio. Nee audiendi sunt Abbas antiquus, de Panormiti in praesenti , --. 2. qui. verba explieant, ut non admitrantui in Eccle-sa , quis diu diuina olseia eelebrantur. Nam siae hac excommunicatione sensissent Patres Concilii , si ustia adderent vel ba illa , aecipiam turam , fea nec oblationes chira iam in prae vii
poena hae e comprehengeietur. d Suti sinam. J Consonant textus in eap. cum tu 1. cap. cum in Larces , hoc tis. cap. quamquam, e . th. in s. element. 1- eod. tis. l. s. th. I 3. p. i. &metilo hie poena imponitur usuratiis mani stis, quia deeedentibus in peeeato notorio denegatur e celes asti ea sepultura, cap. ati Lq. 2.e nal. 88. dis. cop. placuit 13. q. s. cap. l. de torneam. cap. 1. de raptor. cap. fure qandam, cap. cum ad mona/νί- , risisti monach. D. loan. vela ae isti I. ea Inal. num. 1O. Ab hae autem poena , & reliquia excusabitur usularius , quem poenituit, & propter notam omnibus paupertatem restituere non valet ;tune enim praestita iurator: a cautione excusatur . a. cap. cum tu, hoc tit. a. cap. quamquam , ibi: Hostiamtim iis sim futtillatam. Pluribus relatis do
eet Villagiath d0 3 3. de et fur concitis. 6.e obiurion s. J Consonat D. Clemens Id. 4.
consit. cap. s. nam eum oblationes iii Popiliationem pro peccatis offerant ut, ut eo stat in cap. s. o 13. Deateron. cap. quia facerrites , cap. 5a Ioram a C. q. r. ab usuratio manifesto ,& a peccato non recedente . sed in eo permanente non debent admitti . cap. oblationes , 96. Hs. Ae
cedit quia pet huli1smodi oblationes profitebat ut
quaedam eommunio inter vivos, & defunctos . pro quibus offerebantur.Concit. Arelat. 2. can. . Concit. vasense l. ean. 1. Altissio dor. can. 17. Autel. 2. cadi. a1. Tolet. ii. c. . a 2. Quare generaliter eo tum , qui non communieant, oblationes reiiciuntur , cap. 28. conch. Istilo. ubi nota
Dir & eorum qui in peccata grauiora lapsi sunt. veluti qui sibi mortem eonseiverunt, a. can. II. Conta, A sis M. Aurelian. h. eo. is. qui filios suos haereti eis baptirandos tradiderunt. Concit. Illerdense e . a 3. oppressores pauperum. Condit. Carthag 4. can. 9 3. ct 9 . & alij. de quibus sua-reet de rei g. tom. i. ι . . cap. 6. num . Albaspineus lib. l. observ. cap. s. ct 6. Lemaist te λ bonis Getis 2. p. lib. i. ae dei imis , cap. s. Theoph. Raynaud.
de literi mouit p. 2. cap. 2. num. 22. spondanus is ametere. I . . Op. num. 3. quia iuxta Eeclesiasticum eap. 3 . te . a 3. Dona ni isti m non
362쪽
V X hoc ea none sequens communiter deducit ut , hi, i, Caisertio : Mani est Uuramir , D. ele, ei, sis
6. Sed hie asserito disse ilis redditur sequenti
Iia..eu, cons deratione. Omni iure, tam naturali, dui ino,
unia . quam postiuo, usurae pomissae sunt igittit eas ηιτα AP aecipientes puniti non debent. Iure naturali usu 3x m ras permitti , constat; nam ius hoe dictat homi. num commeteia , & societates conseruari, ii nequibiat Respublica vix seruari potest : auctor est Cicero II. . di legisti . Sed maior sat 1 hgmatii commereii eonsistit in usuris exigendis , IV. lecta o. ae rebus otastis. Ergo usurae iuri naturali eonsonae sunt. Accedit, nam quid naturali rationi magis congruum est , quam ut qui mercedem recipit, gratiscetur, Lsa si a s. constit is, L. ad petit. LMais. J.6. f. d. fou. exportata. Osual dus i . Don sti, cap. 2. Ergo qui pecuniam mutuauit, iuste ob renumerationem usuras exigit. Iure diuino . tam legis veteris , qu m nouae usuras inis distincte improbatas non esse . constat ex cap. 23. Demosti. ibi: Non faene b. AI, arri ris au isti,
pectiniam, nec stiges , nec quamlibri alia Fem; sualisnor finia a seis ixo squis et fura id quod in is es, commodiabis. Et in eodem libro , cap. is. ibi: λα- nouerti gentis his , ct ipse M 1 viro fumos Mentis . Ex quibus, ct aliis locis congessis a villa guth. de ur. q. . ipse probat usuras non fuisse indistincte prohibitas in lege veteti, sed tantum prohibitum sui in Hebraeis, vi inter se ad inuicem usuras exercerent , non autem ut Gentilibus,& extetis nationibus mutuarent sub xsutis: quod probatur ex ea sinat. ιη . Lege gratiae usuras approbatas sutile, constat ex cap. i9. Iruca , ibi iEt quare non de si pectiniam meam au mensa , ch lego teniens ctim disti s vllae exuissem illam. Et cap. 1 f. Mi his, ibi: Oportias ergo te com se M. pectiniam meam mmmiariis , O viniens recepi seMettique θεοa m tim is com isti a. In quibus locis expresse Dominus seruum increpat, qui pecuniam sibi eommillam non dedit ad usuram ; qui san Enon reptehendet et ut, si usura illicita, aut damnata esset. Iure etiam positivo v sutas permitti saeit E probat ut eri l. solam so. f. proscio, l. s. leg. Iuliarius, C. de actionis. empti: N ex quam plura buslegibus compilatis in iii. f. O C. de et stiris, cap. con u/sus, cap. sis, irer , Me th. Ergo non rectE in praesenti statuitur , usurarios manifestos puniendos esse. Deinde aduersus poenam priuationis communionis Ecclesiae , quam P P. Concilii Lateran . imponunt manifestis v surariis, se in surgo: In eo quis puniri debet, in quo peerauit,
deat delicto . I. regie; n ii. l. istis facta ic. f. de pactis , I. ωιλ υ, c. eod. tis. Sed usuratius reccat auaritiae peccato, iniustoque pecunia , vel alieni lueti dei de io..t latet ea cap. virMn , cap. bonorum, cap. sitit, . a s. ergo poenis pecuniariis , non ver1 ptiuatione communionis punien
Qua dubitandi ratione non obstante vera est praesens asstitio . pro euius expositione sciendum V,v. est , vsuram ab usu , seu utendo dictam sitae, de arx Mouita quod ex usu cuiusque rei alicui accedit, v - rram nuneupari. Cicero I b. i. vatis Mam. ibi: Naici io O Lati et suam et Ita tanquampri tinia , nona praesita a die. Idem iri VoHm 7. usuram lueis dixit M 3. epi A lad Appium , usitam temporis posuit pro usu. Plautus etiam in Trinummo ait : Nee adeo hoste emi reis; , me Asia M a ; idest ad usum meum. Et hae sani sicatione et editot ipse usuram dat, ni illiina ite mutuum est sine usura , idest sine usu. usura velli, quam debitot pro usu pecuniae soluit, longe aliam notionem habet ; se ut enim
vectura vocatur merces , qua pro vectione datur. mercatura luctum de merce; similiter N v suta est merces, quae pio usu pecuniae datur, ut notarunt
Salmasus ri io . cap. Arnoldus vii sus Id. i. f., 3. cap. 9. Et lieet in illicta significatione usura accipiatur pro ea quantitate , quae penditur pto usu foenebris pecuniae; lato tamen modo accipit ut
pro ea, quae ex alia usa, quam mutui,ut lx conia uentione, aut mora debetur, c tutor i. g. r. A. de et ire. i. ac psam i9. C. eod. l. 4. C. de compos. Et .
Deinde seletidum est , vatias usura definitiones
363쪽
dum est cum Leothardo is et sim q. t. mun. a. v su tam cile aecessionem sortis debitae ex solo tempore tarsae solutionis r quam ipse docte ei plicat petiolam quaestionem illam. Deinde selendino est, usuram inhonestum luctum esse docuit te philosophos, & sanctos viros. Atilio l. lib. . Eia M. cap. i. foeneratores eodem loco ponit, quo lenones. Seneea 7. de bene iis,
n mana inpia lati, eat a narinam quas a ne i-na. D. Gregorius N3isetius, usuram partum ei se ait , quem parturit auaritia , obsteti teatur inhumanitas. Philo ae ihi ine, se nus vocat sciuilis, di illiberali, animae studium degen tantis in ima manitatem. D. Ain biosus id ς. efficier. rapinam& latrocin una appellat. D. Baslitis .is Amphilo s.ca r iniussum luetum. Plutarchus in veterem ac in tot tabilem pestem , ae tandem Pettalcha. 8 tu tota in fori . faenus ob
O centiatio relabitur et is proc si ; cum Muin re et emit, cam gemitti reum id es e non ιν tamen placitam ex vi denoti mare , semper saeue is indis a. Iur , mergis nati se os , tisas exuit, O icis piato retivitii. Ei cap. io. inquit, nihil iniciei se intersimus , & sci nus , inter mortem. 3e sortem. sanctus Leo fi Mone s. ae ieiun. septim sensi. Mad ἱ-plicat in bi tu is faetitias inici is iner mentia i sta moris fulsa a coma sis, quoniam Dum ρει ia funus is anima. Quid enim de huius- . modi hominibus sentiat Deli, sacratissinu, proph. David mariis stati, J.i . vi de interrogatus Cato, quid de scenote sentiret, respondet idem esse G nerati , ae hominem occidere, ut resut Cicero ita. i. A Q. D. Hue spectat sanctus Ambiosus I b. a. Tosia, cap. i . VIuram per eis. scisso re es. Illi, stat Nouatinus 5 io. s. feci asmatis , cap. 1 3.
Haneque nefariam usurat utra attem ostendunt mala . quae ex scenerandi licentia proueniunt; siqui- dein patrimonia eluium euertit, totas familias in
summam egestatem redigit, suisque latibus eiu es. oppida denique ipsa destitui saeti. unde Iustinianus in nouel. 3 i. te seri, incolas Thraeiae ita olima sueneratoiibus vexatos sutile , ut plerique diffugerint . pletique fame pelletini. De esui talibui Asiae haee te fert Plutare lius in Lucul-lo : V lo A a Domatores τί M adio dilacera lant , ιι ρ, libo; , fili is xi I 86, pallia pii lina, donaria , Deorum uesaris die e-
. Deinceps selendum est, usuram omni tute pro vi h i,i habitam esse, naturali videlicet, diuino , & p ναο, via si tuo. Fuse probat Castillo de alimensis , cap. 48. A N et xx A. Paulus Melius in ad D. au ipsam , Beyettinet, iniuriis. Verba VIura , K ling. I s. s. Ioc. com -
- , cap. 3. 3e natu tali iure probium esse probatur ex eo , nam creditor lucrum ex re aliena percipiens locupletatur eum alterius iactura; quod per naturam seri non de et, nam Me rustira,
A. δε liber. agnos. Deinde quia pecunia non parit pecuniam ; quam ob resti te ei pete aliquid vitia
summam illam pecuniae, contra naturam est, P tiusque capi dicit ut ex industria, quam ex pecunia , quae non germinat, vi tradit Aristot . . s. a. pol t. cap. 6. Zethb. . Et ut . eap. i. Quibus , &aliis rationibus moti hane senientiam tenuerunt Couatr. Aes. OA i. Molina de itistit. 1. t . a - i. so Lellius de Astis. lib. 2. cap. ro. Leo: sard. de , . q. 1. m. 25. Gibalinus eo Atrac3. lib. r. cap. 7. Mi. i. . Et si contrarium tenuerint Abulens sin cap. s. Masi tui, qua . t i. o Ipi. Volineus de com ae 3. qvis. 7 . m. Giotius di iti, heir; Lb. 1. cap. i et .nti .aci. iure etiam diuino , tam legis veteri , quaris nouae usuras improbatas esse. constat eae e p. is. Leci r. ibi: Ne accipias et inauab eo , nee a litis quism riisti Et cap. 18. Ee e chialis , ibi: Si au disti n/n conis oricia, Og litis non accipe - , ab Δἰ ti tale atior tis mauum iam , his itistis tha miser, non m Alin. Et eo
plum, sed tantum timili in contineti, verumtamen est,praeceptum exprimi ; ideoque Eeeses a saepe saepius asseruit,vsutam utriusque Testamenti pa- .gina condemnati, ut in praesenti textu , de in c. s
& ita ei iure diuino .sulam prohibitam est e docuit Basl. Imperator apud Harmenopulum sis. I. promptuiny . cap. r. ibi : os maiorum nos plexi ue diis . se totidia dum esse et finitim fo&tionem propter cretarem forte molestias, O incommoda ; nos fam n a 3 65 a Repriblica chrisiana penea lana atio tam , O exetranuam esse cen ἱ-
Iure etiam ciuili diuersatum gentium usurae improbatae suetunt; nam Megirenses non solum Hora
Athesiis legem tulit, ne pecuniarum creditarum actio, petiti εve esset. Diogenes Laertius L . i. ea 7. Samuel Petitus au im Ait cum lis. s. is . . Lucullum etiam Asae Regem inter eaetera illus deereuisse , ne uitia duplum usurae exigetentiat ;quod ante ab AEgyptiis eo nititutum suetat, refert Diodotus Sieulus i. s. i. de ex eo Cuiae. l. b. s. εἴ- fou. cap. 38. Romani etiam maiori odio petie sequebantur eneratores , quim fures ; siquidem sutes dupli poeni sceneratores velli quadrupli eon. demnabant. teste Varrone in initio de re &vsutatium scenus, quod olim ex libidine locuple tum agitabour ex iure ciuis pii md lege i 1.Tabul. vneiatium sienus peti sum suit,iacis uncia suetulis metis bus pro centum. Tacitus lib. 6. annal. quod
364쪽
de Inge anno ab urbe condita 3s c. reperitum fuit lege Dulia Menenia. Liuiu, lis. 7. postea anno iti lege Genutia redactum sitit ad semiuii. ciam , idest dimidium unciae. Tacitus . A. i. s. deinde lata fuit alia lex Muci Luculli, quam tulit in Proconsulatu Aliae , teste Plutate ho metus dilia , ut v suta non possent exeteseere vitta
duplum sotiis εἰ acceptamque Romae fuisse credo ex Tacito ita proxime , ubi de Tiberio aetens narrat consuluisse egestati debitorum , dispoii- iis per mensam nummis , & sacta copia mutuandi sti e ustiti, rei triennium . s debitor populo in duplum piae dii, cauissit : ubi praediis eatiere, est h3potheeas praedio tum suppone te in duplum, idest pro sorte , & pro altero tanthm usurarum nomine i quia inde non poterant excedere usurae , notiel a I M. O i 38. suadet ut etiam
dA. & ex Paulo lib. a. sem. ι t. I . s. a. tui .cta intei pretatione Aniani, quam etiam sequu- tu, fuit Culaeius in pinat. au tiri cod. de et sum. de lis. 4. Aserti. cap. 3 s. de lib. 3. ν DU. PA- n. m ι. 4. s. i. A. de nati P. foeno,. Reuardus ira ι. non aesti i. g. in re , f. de R. I. sauarus ad Sidoniam lib. . epis. a . quamuis alit et idem Cuiae. in notu au Patiram sera, & Id. a. qq. Papia. m l. i. A. de et finis e quae lex ita accepta sibit eonstitutione Antonini in I. is, .lo. Cod. a. v ν. ut reciperetur in illis , quae excurrunt , & exactae non sunt , ne excedant
alterum tantum sotiis a sed non in exactis, quae possent in infinitum exerescere , quandiu sors non soluatur . notat Budeus ad tit. de Dr. Iul. Afri s. in Ase. Sed lustinianus in vitiei. iii. 38. ct iso. abrogauit constitutionem Antonini , sanetens ne ullo modo usurae excedetent duplum . idest alteium tantum sortis. Postremo vitiata fuit omnis vel suta , ut inquit Tacitus M. Horime . lege sellieri Cabinia , de qua Cicero I b. s. epis. ad Atticam. Quid sit vet. sura , nihil mirum s Iulius Lipsti, ad lib. s.
Culaeius is cili T. I. i. dieat a nemine intellisti poste , de exposuit sumere pecuniam sub usu ris , vi usulae debitae exsoluantur : sed nullo
probati auctoris testimonio utitui ; quare verius eredo versaram sacere elle eambiare , & re cambiate , indeque reportare quaestum , atque usuras ex usulis exigere , vi suadet ut ex Suet
nio in Aui, o , cap. 39. ibi : Notauitque ali. quos costetit enisus vfinis moti e , gratii ori senore colocine . hoc est D. . me sinam. Alia de lese Gabinia , de modo usurarum congellat Masus iis. i. svia. o n. cap. 8. Igitur quia con-Diuentibus Magistratibus sensiti scetietatio in mores hominum irrepsit , eui malo cum vix
mederi possetit Reipublicae principes , faenori modum praeseripserunt: & com Romani ad as,& eentenatium numerum referrent, ita v suta rum praestationes ad eundem numerum resere bant , de usuram centes inlam , quae summa est,
Mintur. ttitis. Duncupatur ea , quae ex centum
nummis duodeeim nummos annuos parit , Meentesimo mense aequat sortem , unde eius nomen tractum est , quia videlicet centesino men,
se sortem aequaret , vel quod sortis pars centesima singuli, mens bus praestabatur. Cicero I. ad isti m , epist. 9. de ιβ. s. epist. ii. Seneca v . ia8. diei tui usura legitima in s. .a. GLD.D. Covetat. in Decreta l. Tom.V. TLoris is roris. I. lina, A. de re tν dit. 1Plinio Id. io. . p. 1 3. Petto Rauen. serio. 1 f.
pis au creti . Sauatus ad Sidonium lib. . e s. et Veteres enim in sngulos menses usuras stipulati consueuerunt , ut liquet eae l. l icta , A. ae re- s credi . Quare menses a D. Basilio ad Amphiloch. cap. I . dicuntur Pp . Deneratores t & in
comoediis Alistophanis albi tot quidam optat
luna catere . & ne unquam reditent Kalendae. Et Horatius satyri 3. tristes Kalendas dixit. D. Ambrosii, ita. δε Tobia , cap. ii. inritini Aatin-da , para fris centesimi r Oeniunt mensι , singuia generamur is, a. Quia in singulis Kalendis usu rae stipulantiit , etsi eatum solutio in Idus disset-
retus. Vnde Horatius M. h. ait:
nem Mauit tuum pecuniam, urit Karena a teneo. Besso vitatae erant ζ cum ex centum nummis octo singulis annis debitores petistabant , i. eos, s. i.
Semis , suta dieebatut , quae ex centum nummis senatio, anniuersarios patit , & ducentis mens-bus sortem squat , & media centesmae usurae
dieii ut in I. fit. coci. de Isai. Uur. Eam ciuilem , & modicam usu tam appellat Plinius I s. i . L, M. cap. & legitimam esse dixit lusin.
i. eos , Cod. δε τον. quincunces usurae dicebantur cum ex eentenatio anniuersatius quinaritia conficitur , id est ex eentum annua quinque , ictim
quidam , f. Me titulo , I. alimenta , 6. Eas i. A. is a Mentis. Hucusque allust Horatius ιι. i.
si ioas, peragam antas fuciore a tine. 'Trientes usurae etant, quae in si guJos centena Hos quaternos nummos quotannis patium , &continent tertiam partem centesinae , i. c. m quidam , s. tu. A. de Uur. I. eos, f. i. Coa. eou. tit.
Itaque leuiore, nuncupantur in ι.s i gatum, Uaaver. palis. Hue pertinei lex s. s. tuo. au IV.F e d. quae auctore Hermolao barbaro , cui ait en stBudeu, δε aes, se accipienda est, ut s duodeeim in annos singulos relinquantiat, de dubium si, quantum hites legatariis expensum serre debeat, statuamus quoties priuato suetit legatum, ad semisses ustitas summam esse reducendam . atque ideo ducenta legat aliis impurati in ineunda rati
ne Faleidiae. Quoa s Reipublicae in annos siti
gulos duodecim relinquantur , trecenta Reipublicae imputabunt ut, idest, auctore Marcello, quanis tum fulgetat sotii ad usuras trientes. Tandem v ra unciaria dieitur, quae ex centum quotannis sngulos nummos eonficit , ut in I. Duim , s. 'με- EAM,=. dZMin str. ti. r. Prosequuntur alia de usulis apud Romanos ustatis Guibertus Costantia lib. I. θ' iuri cap. I. Molineus, & Hotho mamis is
Leoihaidus de et furi qua . . Bionei, Orst. cera. r. frit. . Salmasus ae et in. Gibalinus eod. t a. c. 7.art. . quid tamen ius lustinianeum ei tea usui asstatuetit, late prosequuntur Gibalinus da. . artis.
ius I, in an tim circa Uuras sartieris ρ Iure etiam
365쪽
eeclesiastico usuras prohibitas semper fuisse, eonis stat ex canonibus supta pro illi stiatione conclusonis relatis. Manet ergo . vsutatum exactionem omni iure improbatam esse: vnge , Docto tibus saepius querit ut , an ad iudiem ecclesiasti eum , vel saeularem cognitio, punitioque huius delicti spectet. Et aliqui asset uetum, elimen hoe mere ecclesiasticum esse , & ideo ad iudicem erelesiasti eum eius punitionem spectate t pro qua sententia faciunt
textus in cap. I. e p. t miti s. cap. praterea T. hoctis cap. i. O 2. . ait. lib. s. in quibus videmus ee-elesiasti eos iudices , tam contra saeculares, qu meontia ecclesiasticos usu titios procedere. unde ita docuerunt Gloria, & repetentes in cap. quamquam, Me iii. in s. alij congesti a Couati. r. b. 3 tiar. cf. . m. i. alis illati a Cenedo costiar. 3 o. ad DHνHal. num. 2. de vitta eos alii laudati a Ceuallos ι . i. comm . opin. qua'. i i. Glossa in .ap. ex Deris 3 1. de lineiuν. usuratum causam quasi spiritualem esse dixit. Alii diserimen agnouerunt inter quaestionem facti . & ititis circa v sutas, idia
est ut eum solum dubitatur , an contractus cel
bratus si ustitatiui . neene , iudex iaculatis possit adiri, quia non eognoscit virum sit peceatum. vel non , sed tantum illud punit : at velli
quando vestitui quaestio iuris , ut tum contractus tali modo e elebratus si v sutatius, vel non, tune iudicem saeculatim incompetentem esse , ne cognoscat de peceato. Ita doeuerunt Baitolus in I Titia , num. 7. A. solui. Matram. Aleiatiis in cap. i. ae esse. orain. nam. 77. Iul. Clarus lib. s.fent. q. usura , num. s. de s. sinu. quas. 37. -
spino cai. isam. 1leg. a 3. rubric. nam. 67. Sed hi, omissis vel tot sententia docet. et i menhoe esse mixti λti . & posse puniti in laicis etiam
1 potestate vitaque, & propriis poenis damnati, nee quaestionem tutis , & s.cti esse hoe loeo di stin tuendam , sevi nee in sacrilegio . aliisque eiusmodi delictis , quae ab utraque potestate damnati , & puniti constat, ἡis inguitur,st pluribus relatis docti Bins ld. A praesenti rahie. κ
rab. I . comitis. 6. Rod rigue et de annias ν acii, Lbus, ιο. 3. quas. 3. nnm I xi. Gibalinus iis. i. d. t r. cap. 7. inrt. 8. conject. 9. D. Ioseph. vela iaeap. i. aeos e. orata. - . 73. Omitto Molineum Gisis. quas. io. m. m. is s. Salmas is et lari &eaetetos hetetodoxos , qui prosequuntur odio
Romanos Pontifices , illisque omnem hia ui eti-
minis eognitionem adimunt i me poenis etiameeelesiastieis ab eo plecti posse contendunt sine iniuria lateae potestatis r quod qualis sal ,δε:& te
miratiὸ asstinetur , iam notaui in cari. 28. Concni, uber.
Quibit, ita constitutis apparet quὶm recta Pa. . t sis Concilij Latet . in praesenti iuxta ius natu. tale , diuinuidi , de posituum statut tint, usitatios manifestos esse communione Ecclesiae , de sepultura priuandos; nam eum usurarii manifesti prae beant seandalum populo , & manifesta peccata. non occulta , sed publica eorrectione puniri de
beant . ad vitandum nandalum , cap. a poenis. O
fer. Ap. i. D. Greg. tis.12. epis. 3 . ad periem SLiaria Disopura, Tridenti se . 14. de resim. cap. 8.id o incini sisti usurati j priuatione communionis, di sepulturae ecclesiastieae . ae aliis etiam poenis assiciuntur, tam laici, Mim elerici, quas dabimus insta in cap. P alerea.
Nee obstat dubitan i ratio supra expensa;
nam etsi commeteia tuti naturali consona sint, tamen id ploeedit in eommerciis, & negotiatio. nibus lieitis. non vel b in illicitis, vi sunt con tractus vfutaris. Nee interest . quod iure naturali teneam ut ad remunerationem benescii aceepit: nam alio modo possumus tependete gratias , aut remunerationem . quam usuris promissis , & luti . Nee obstant testimonia factae paginae utriunqtie Testamenti. Non ptimum ex die a cap. 18. De trion. in illi, vel bis r D senemabis semilis muriis , 's orem a sesso fantis accipies. Nam respondendum est . Denerati in eo loco non sgnis-cate mutuum dare sub usulis, sed ianthici mutilare: in qua signis eatione accipitiat in cap. a x. ρν re γλ ibi: Diti/s pavonus imperas: es quἱ ace; is mutuum , fritias es fano amis. Et cap. a . Eecisas. ibi: Frenis amo no mo tuo in te Me M usta, , .Lι m. Promist enim Deus in . I. cap. 18. Iudaeis legem suam obseruantibus omnium rerum abundantiam , diuitiasque multas, & in illius obser- raritiae praemium dixit , sinoalis inast misismuhis , quali dieetet, telum omnium a filuentia abundabis . vi egentibus multis inuitium dare posita, a nemine autem indigeas aecipe e , ut exponunt congesti ab Atagon dict. quas. 78. to Tolia eonetaso. Nee obstat textus in dies. cap. 13. tiro . in illis verbis: Non funeralis farri iurisa ali o. Nam omisia solutiori e Ioannis Pa
qui existimes illud , sta ariano , este notam marginalem , quae in totum irrepsi : & Hieron.
de Luea in ira A. de campiis , cap. 2. numeri r s.
qui ait pati ieulam illam adiectam suisse a Con-eilio Sane etin, quos te sellit Gibalinus dies.
cap. 7. ars. a. dicendum cst , Iudaeis permissum fuisse exigere ab alienigenis v suras ad vitandum maius malum , ut etiam illis petivissum fuit repudium , ne scilicet ob suam duritiam, di auatit iam stat res spoliarent. D. Thomas I. a. pusione ica. ari. 3. erantque alienigenae , de
quibus loquitur textus ille Chananaei . Ama. laebitae, & Amotthaei . qui iniuste detinebant terram populo Hebraico promissam , nempe Palaestinam : quo si , iure optimo Hebraeos ab iniusti, possess)ribus pecuniam exigite po
tuisse, argumento textus in cap. i. in Ine , Letis. e ..3. Hodi , cap. a ait Dominus i . ἐρ--sione s. ubi docetur . populum Hebraicum Dei auctoritate absque sulti obligatione vasa aurea.& algentea ab Agyptiis abstulisse : iuxta quam interpretationem intelligendus est textus in ea finali , i . qua'. 4. ubi D. Ambrosus asserit,
usuras iustε exigi pose ab iis , quorum bona iure belli eapi possunt i nam intelligendus est.
quoties aeeipitur usura , & retinetur in damni compensationem ab hoste iniusto illati, vel ubi bona ab hoste possessa sunt ipsius mutuanistis , aut ad eum pertinent, quemadmodum piae
dia Terrae Promissionis , Chananaei, possessa ad ludio, diuina largitione pertinebant: quo modo textum illum , & loeum D. Ambrosi in a A. ea
et r. explieant Cardinalis in clement. I. A in. g. vlt. quas. M. Conradus de centra A. stiast. 2.concrus x. Turriserem. in di I. cap. tu. Solus I 5.6. de ici A. suasione i. int. a. alii relati a Couar. ZA. ita. 3. cap. r. num. . post Gersonem Rounsilius i s. s. isor. c. p. i. num. 9. Aror 3. pari. in . lib. r. cap. s. P. Glegor. 5s. s. partis. ιὰ.I. cap. 1. Nee obstant auctoritat ea D. Matthaei,&Lucaea
366쪽
Luedi ; nam intelligi debent metaphorice de us
D spiritualiam bonorum , vel uirtutum, ut latius constat ex eodem c quinimmo etsi in sensu naturali , vel rerum naturalium parabola illa aeciperet ut , Deile tespondeti post ci ver-hum Uina , non esse aeeipiendum de usura re. proba , & iniusta , sed de luero iusto ; unum enim , & alterum sensum habete potest usurae Nomen , , t textum illum exposuerunt Sotiis, Molina , α Atagon supra laudati. Nee obstant iuris Cael rei testimonia, ubi usurae permitaura tur . nam usurae iure ei uili tolerabant it , non tanquam iustae . sed tanquam impunitae , ut suri, notavi. Nee tandem obstant textus in AEI.
cap. conquesus , cap fiati iter, hoc tis. quorum ve- tam interpretationem dabimus in eorum commentariis. Nee tandem obstat , quod ultimo loco expendebamus , videlicet in praesenti casu imponendam esse remiam pecunia iam . seu temporalem 1 nam etsi in praesenti usurati j manifestitantum pii uentur Ommunione Eeclesiae , tamen non negat ut aliis poenis eeelesiastieis . & Geula tibus eos alliciendos esse , ut dicimus insit in
Sed supra traditis obstat textus in eap. 3. de md i f. in illis verbis i A semimis quoque aciesοι- rate initi imi , ιι s d.M - . vel aecusone, ita
Ex quibus expresia dedi ei tui . s detuliarem non solum teneti in sortem principalem , verum &in accessiones , idest in viatas a si quidem ustiradicit ut aeeessio , I. si amenti, Coa. de et siri I. mi. iis M. Cod. vi iure dot. Igit ut quia usurae non stitit improbatae pet sacros ea non es. Cui dillieultati saliis ciendum est asserendo , velum esse fidei ut rem in sotiem principalem aecep tum tute eivili etiam in usuras teneri , ut in eo textu probaui ; attamen in eo textu pontifex per aecessiones non usuras intellexit , sed prenam obligationi. prinei pali adlectam , ut suditis praediorum , vel arborum . seu pensiones do
motum. Quae omnia accessionum nomine eo nistinentur , ut prodat Leothard. δε et μυ θωκ-sione I. m. a. Etiam opponi possunt textus iri
cap. ita suo , iunctis adductis in eius commentatio , cap. per te servi , de domat. in is r iuncti, ibi notatis ; eo. χo. Cencii. Istiter. cum ibi adducti,, cap. quoniam 47. dis. cum dicto Leothardo ri uris .ri . .
Alexand. III Tanormis. Archiepiscopo.
SVper eo verδ , quod a nobis tua deuotio postulauit, utrum possit in recipienda
pecunia ad usuram fieri dispensatio, ut pauperes, qui in b Sarracenorum captiuitate tenentur , per eandem possint pecuniam liberati; praesentibus tibi literi, duximus respondendum, quod cum usurarum crimen utriusque Testamenti pagina detestetur, L pet hoc dispensationem aliquam non videmus adhibendam , quia cum Scriptura sacra pto hibeat vel pro alterius vita mentiri muli 4 magis est prohibendus quis, ne pro η redimenda vita captiui usurarum crimine inuoluatur.
a Disti mitos. J Ita etiam legi tui in prima
I collectione , siae tit. cap. 3. & post Concit. Later. para. 16. cap. i. De Panormitana Ecclesia iam lion nulla adduxi in ea, . de eis es. b Misacenorum. ' Nam paulo antὴ tempore Alexandii IlI. tota sere sicilia occupararierat', Sarracenis , eum quibus Siculi his. t potibus saeuum bellum gerebant, vi post alio resert D. Ro-esius Pitto rom. i. Acilia Iae,a , in notitia λω Mit. Ecessa, anno 8 9. e Meruis J Cap. v atitem η. 22. θ . a. cap. squis coamώ 3. ar. p. .f. plura Theophilus Ra1
seph. de Retes Ma . o sui. cap. 3. qui late agunt de mendae io osseioso, di quando liceat amphiaboloeticis clausulis vii. ἡ μάλenua. J Et ira nee etiam pro pia causa licet usuram exercere . quia non sunt facienga mala , ut inde eueniant bolia ; lieet legamus aliquando in belli subsidium peeuniam Ecclesae aeripi , Principe taeulari sub annuo censu . non sub speeie mutui . sed pleeatij. ut in eo ei lio Leptinensi sub Zaehatia i . Conei l. Ratis bonensi sub eodem di notauit Circinius ad tis. dis recariis. inde apud Antiquo valde dubitarum fuit de
montibus Pietatis. Est autem mons pietatis eumv-D. D. Gone . in Decretae. Tom. v. latus aeris aceruus , qui subleuandis per mutuum miseriis pauperum destinatur ea lege, ut mutua tarius pignotibus datis pro secutitate , exiguum aliquid soluat pro Oantitate accepta. Et Caietanus 3. ιom. v c. is monte Pietatui solus tis. 6. de iustis. θ MA a. int. 6. tenuetunt huiusmodi
montem pietatis illicitum esse , quia iam iecipitur aliquid ratione mutui ut ita sorteira plin- palim. Sed eoti tinia sententia, immδ licitum este incitor . de teceptior est , & etiam approbata sisti m I V. innoceptium ulli. Iul. ii. Leonesti X. in Conei l. Lateran. f. . io. de pet Tridenti fess. 11. d. iasu M. cap. 8. ubi inter alia pia opera montes isti tecensentur. Eorum aequitatem , & iustitiam defendunt Molitia 2 i .
CVm usuratum piohibitio a tute naturali, ii uino pioveniat, non pinest Pontifex , vel alius sustemus Pi inceps dispensate , periraittetόva
367쪽
vstitatum exercitium . cum tuti naturali, aut diuitio restagari ullus legissator non possit, cap.
Et lib. 3. δὲ raptibile. ibi: Hiae tigi Me de uari seu U, nec a vini ea hae aliquia Leo, nusola a uini peres , nec vero acie per Sena tim, istis per populum Ioria hae lege positirem 2 nee reis alia ira Roma , alia Athenis , alia sene , alia p. 3; Ita in .mvis sint/a , ct omni tempodio tra Ira, O f. phona exu i murali is. Quae verba maxima eum laude rescit Lactantius Firmianus de mero tiatia mi In.6. cap.8. pro qua sententia facit etia' legem a superiote latam insitio tem ab toga te noti posse, cap. ι .m iis ιν - , de malamis. O Med. v nde cum Deus huiusclegis diuitiae . . a tutatis auctor iit, cap. a. de stiriana Trinis. cap. in ore ualliis Q, quor . . oportet legem ab eo latam immutabilem esse. Quare recte in praesenti docetur , non polle Ponti item dispensate, ut pro tedimendis Chii.
stianis eviluis , sarracenis . si irae exercerentur, quia stiam praetextu boni malum fieti non debui , cap. non est pcitanda a . quast. i. cap. nic inbi
m. s. Lupus , Antoninus . & alii, quos laudat, de sequiitit Gibalinus lib. i. A Uuri cap. 7. ασι. e. conse l. i. Maiolus .iri. eami l. cost . i. de 'sa. Adain m. Inde etiam in seitur, nulla consuetudine vicunque immemoriali, induet posse , ut vita rarum exercitium licitum sit. Ctimenti et c. in sua Princip. hoc sit. argumento capitis finalis , .e ιιn iura. docent Cotiat. etli β'a , Contadosae comtrari. Pal. 23. Lupus d. ών. com m. 4. s. q. m. T. Maiolus etsi prox Me r quod intelligetidum est quoad solum intellium , in quo conis suetudo non excusat quoad Deum : in solo v id contentioso respectu poena temporalis longe diuei sum erit a nam ab ea procul dubio excusabit ut, qui raetextu consuetudinis usuras extorquet , algumento textu, in i qui sifigitiuus ι . . via Labeonem, te s Ego stilo , Ibis . ais. editi. v bi notavii Bariolus.
Idem , Salernitano Archiepiscopo.
CVm tu , scuta seris , manifestos usurarios, scilicet qui in illo peccato decesse
rint, communione altaris , & ecclesiastica , iuxtat decretum nostrum , quod nuper in ' Concilio promulgatum est, praeceperis sepultura priuandos, donec reddatur , quod tam prauh receperant. : quidam eorum dicunt, ad soluendas perceptas usuras proprias non lassicere facultat est alij vero promittunt partem usurarum , quas habent piae manibus , reddit iros , sed usuras alias, quas extorserant, cum de his possessione, comparatae sint , & eorum filiis, vel parentibus traditae, se non posse reddere confitemur. Alij vero ad excusandas excusationes in peccatis , imprudenter assirmant, illas dumtaxat usuras restituendas, quae sunt post interdictum nostrum receptae, nec aliquos ad soluendas usuras , quas ante interdictum nostrum receperant , debere compelli. Super his duximus i. d. respondendum : quod siue ante, siue post interdictum nostrum usuras extorserint, cogendi sunt per poenam , quam statuimus in Concilio eas his , a quibus extorserint, vel eorum haeredibus restituere; vel his non superstitibus, pauperibus erogare, dummodo in facultatibus habeant , unde ipsas restituere possint i clim iuxta verbum Beati η Augustini, non remittatur peccatum, nisi restituatur ablatum . illi' autem , qui non habent de saeui talibus, de quibus usuras valeant restituere, non debent illa poea mulctari , cum eos nota paupertas euidenter ex tet. Possessiones vero, quae de usulis sunt comparatae , debent vendi , & ipsarum pretia his , a quibus usurae extoriae sunt, resit tui, ut se non solum a poena illa , ued etiam a peccatis possent , quae per vi uratum extorsonem incurretant , liberari. NOTAE.a Cisontiano. J Ita etiam legitur in prima ecl. Olectione , ob hoc tit. cap. s. & post Concit.
Laterati. pari. c. c. o. r. De sciet nitana diceos egiis cap. a. de Uic iticiis
b coniicio. 4 Latet a iis , relato supr, in
I. e Inrema Atim nostrum. J Quae excusatio veta esset, si pio libitio hie vitulatum plo ueniret ab hoe Cone illo Lateranens, ex traditis in cap. tire is, is consis. Sed in praesenti easu omnino irrationabilis erat , cum prasina prohibitio stiuris naturalis , ti diuitii, ut probaui si ii in
4. as. 6. Bouisaeius VII l. in νία peccatum, H R. I. I s. s. e Pusisso L J Quarum dominium non ad soluentem usuras spes at, sed ad usularium . quia res empta ex pecunia aliena , veluti Titii , non si Titii , sed mea . in meoque dominio manet, i. si eae ea pecunia 6. ι β υ reponis s. Cia de R .
368쪽
- 1 .caa. de pignori probant Couarr. 2 a cap. 3. m. 6. Bilis elatiis in praesenti , D . . Leothaidas
est . quia tacita hypotheca tantum eontrahitur
in eas bus a iure expressia, ι. i. g. quibus mοα κ -mώ. unde eum talis h)potheca ex iure naturali, ciuili, vel eanonico colligatur , ideo non est ratio cur eam inducamus. Nee obstat quod Alexandet in praesenti iubet pollessiones ex pecunia usu ratia comparatas vendi debere , nam non iubet
Alexander eas possessiones a tetrio posse re auia ferri , sed tantum vendi debete , ut caetera bona ab usuratio aequalita ; quia posse siones ille non sunt magis oblitiae restitutioni usurarum , quam caetera usuratii bona: nam quilibet alius, ex euiuspeeunia piae gram comparatum est, tantum habet actionem ad pecuniam repetendam , l. i. O 8. Cod.
ΡRo huius textu, expositione sciendum est,
usuram impiam este eontra Deum, iniquam contra proximum , de perieulosam in seipsum; id oque dare ad usulam pecorum lethale est, vi
Recapit. ibi: D musta an pecari. Tum etiam quia ex iure diuino, 5e humano prohibitum est usuras
exercere: quare haereti eum esse allirmare, usuras accipere peeeatum non esse . ex Clementina unica, s.fante , hoe it. defendunt Nauartus , Ae alii congesti ab Ajeuedo in a cta l. i. m. 7. Vnde quemadmodum tenetur quis ablatum restituere ratione acceptionis iniustae , ut constat ex es.siras aseno i uast. , D. Augustino supti relato. D.Thom.
1.2. p. .si. art. I. ita etiam tenetur vntarius ad eius restitiitionem, quoa per usuram ex Ortit, e . Prate ea 7. cap. tua 9. cap. uti I 3 cum se . hoc tit. cap. quamquam, eod. tit. iri 6. au no Dam, et r. Ee iureiur. cap. I. cum si et . quast. . La. tit. as.
Iariis. s. Haemati tamen solit , an dominium usu ratum in aecipientem tran, latur ὶ Et videtur in eum transsem, nam quaecunque eondictio competat pro repetendis usuris . videlicet ob turpem causam, ut voluerunt Aeroias In cap. 3. hoc tis. sylvestet te, D VIura s. m. i. siue eo dictio in
cap. num. . supponimui dominium translatum fuisse in usurarium , qui condictiones competunt aduersus eum, qui dominium rei aequi fuit, i. Aminu. 13. g. l. conata. Dib. unde hane 'sen. tentiam tenuerunt Glossa Derba Rapiriam , in cap. si quis et inam i 4 pu . . Nam pr. in manuari, cap. II. m. solus, Henrieus , &alii telati , villagiit. ae et fur. U. 1s. sed eo nitati a sententia . videlicet dominium usulatum acci pientem non aequi tete , solidissimis probatur tationibus. Prima quia usura , furtum, vel rapina dieitur, cap. s quis a 4. quas. . rei autem nititiae dominium in sutem non transmittitur, ut
constat ex Isinas. Ui rha.quem si ea Mat. erisgo nee in usuratium usurae dominium transfertur.
Seeun 3 quia etsi ire usuratum solutione interueniat traditio , eum tamen non oroueni x iusta D. D. Gone it . in Decretal. Tom. v.
eausa, sed poti ut ex turpi , de litium , tali, ita
ditio non est sussciens ad transferendum domi niuin , ex s. nunquam si . f. de acquis. dou in Viterius quia ex ς citractu nullo non transset tut d minium , ut ex I neu ι istam , C . A L stis , notant Bariolus , de Doctores. Quare hane sententiam tenuerunt plutibus relatis sitisset . Me , solus lis. s. δε in via , quast. l. a t. . Couari. Id. 3. r. cap. 3. num. 6. Spino in Specul. testam. stosf. a 3.. νarica, num. 17. vii lagut. de et umqua l. as. In quo
Interpretum gigidio placuit sententia Bellametae india. cap. seu s. ioam ; quam sequitur Didaeu,
dei ieet vi attento iuris rigore, re inspecta iuria ei alli; subtilitate, prior sententia verior sit, po4
stelior vero procedat attento iure naturali, de eius aequitate, quam eam sequatur ius ea, onicum, creasso eo attento dominium usurarum noti aequiter evntatium , & ita r stituti em earum non in poenam criminis , nee legis postiuae auctoritate statutam suille . sed a iure naturali praeeeptam , ex ipsusque rei natura introductam : unde etiam dedueitur, ad eam restitutionem faciendam none se necessariam iudieis declarationem , sed ante eam ipso iure fieri debere , ut constat ex praesentite tit, ibi , ipso iure. Quia licet in poenalibus expectetiit iudieis declaratio, ca . cum fretinatim, defuisti in s. festis qui, fide iure fisci , notaui iacap. te gentis , at he eitc. tamen cum hae e testitutatio pto poena usuratio non imponatur, statim , 5e
absqu8 .lla iudieis sententia , vel declaratione fieri debet. Nee tam dio usurae sunt testituendae , verum &fructus , 5e accessione . si res fructifera pto usura data sit , de omne id , quod interest mutuatariis bi . suras non suilla ablata, . ratione damni ipsi
inde emergentis , aut lueti cessantis , ut probant Gaspar Rod riguer lib. 3. δε annias redit. quas. t r. m. i . Molina de ii . tract. i. disput. 327. Salas de is in. Ab. 39. num. D Bin se ld. in trasenii, qua
de raptoti comparatur e eigo tenetiat etiam ad id,
quod interest. Nee obstabit si dicas, usuras te
peti pet condictionem indebiti, vel per eonaictionem ob turpem causam . 'ut supri dixi, sed
in neutra eκ his eoi dictionibus veniunt aurae, I. i. pa. ae concita. . . . t quoties 4. Coa. de coΛ. I A. si is . ldil . .e 2. Immo nec in condictione surtiua repetuntur unquam usurae, sed tei dumtaxat fluctus , I.8. g. a cona A. f.ihist. Igitur editivi oratius non si petat Die, non debet teneti ad imetelse. Nam' respondeo , magnum versari discrimen intur usulas, & interesse ; votae enim non proueniunt naturalitet ex ipsa pecunia , de nummorum corpore , nee sulit illius naturales
aecessiones , i.s natiis. g. de R. V. l. 1 1 i. g. AV. S. interesse autem sequitiat iiuuram. aut rei,
aut detentionis eius i ideoque debet ut ex aequitate naturali , chira usurae nisi ex aliquo superaddito , pacto videlicet , stipulatione , alit lege non debeant ut i quare iii eondictionibus, quae sunt stricti iuris, usurae non veniunt ; at vel 5 quanti interest , sue interesse , in omnibus , de ex quamcunque causa debetur . I. Cod. A fem ni is. Ma pro ιο . sussis piosequitur Gibalinus lib. i. ae et tira cap. te. Mil. 3. Pr
369쪽
3 34 In Librum V. Decretalium,
Haec autem obligatio restituendi usuras limita' tut in praesenti , si usurarius ad inopiam peruenerit. Faesuiu textus in cap.q-elam 1 o. cap.Heia a T. A lineiών. l. ram his s. g.vi dolo. Ratio ist , quia nemo ad moraliter impossibile obligatur, nee te. Detur ad id , quoa proprias vites excedit, ut ex
D.Thom. 1. 2. quas .62. - . Ut tradit Co tr. insediti necartim, in princip. num. a. Si ergo in sa- cultatibus habeat usuratius unde testituat , debet
restituere . s creditor certus sit ; si vero incertus sit, debet testituete, pauperibus pro anima ipsus creditoris , ut in praesenti probatur . & in ea quia pleri is, di immisis. Eccles cap. s άθη- 6. f./os,
de iam eia. cap. nemo i 4. quai f. s. l. a. tis s. p tis. 6. Tapia tom. i. Lb.3. i. 3 C. πιι. 3. tia tame Α, vi quando inuenitur creditor, vel eius haeres,
usure 1 auperibus non sunt testituendae: quare sabsem si creditor . saltem suinptibus eius ad eum vntae sunt transimittendae , argumento legis opere, . ad op . libri . docuerunt Laelius Mane in . faciaturis eam, . distur. 3 i. per ιM. Petrus Greg. iis. 3. partis. tit. s. cap. 6. Quari tamen solet, an haec restitutio usurarum pauperibus saesenti libera sit, ita ut Episeopi dispensationem non exigat Et non esse nee iratiam Episcopi auctoritatem , -- tu , potius usinarium per se, vel per alium a se deputatum restituere usuras debere . defendunt Felinus in cap. . . sit, num. q. d. ivaletis, Nauaris
rus D marruari , ea i7. m. 8 I. D. Thomas 2.2. φ .62. a r. s. solus de ii sit. lib. . 63.7. Couar. in cap. 3. de te iam. m. s. Matieneto in ι. I . , . r. num. 6. tu. . tib s. νecvit. Nee contrarium proba tur in hoe textu, quatenus in eo docetur , vs rarium ab Episcopo cogendum esse ut restituat
do in , ,el haeredibus , in eorumque desectu pauperibus e nam Episcopi osse tum in praesenti
eam solum consistit in eoinpellendo usuratium, v crestituat, non tamen in restitutione ipsa sacienda. Nec etiam obstat textus in cap. 3. cap. ttia nobis II. cap. Da es, di amen . ubi probatur in disti i-butione facienda ab executo te testamenti debete
interuenite auctoritatem Episeopi ; quibus iuribui moti contiatiam sententiam tenuetunt Hostiens sti Anania in prasenii, Couarr. N Matienaci etia pro ι nam debent intelligi data testituentis, vel ipsius testamentat ij, aut haeredis negligentia , xt smilii et in easu legi, miri, Od. de Epiri op. O ι seris. ubi desderatur Episeopi auctoritas in distribuendi, botii, defuncti, quia defunctus pcregii-nus erat,& sine harede decesserat: se etiam in cap. . timst, ΣΦ Itiuatis, des deratur Episeopi auctorii asin restitutione facienda Christianis , quia Iudaeus qui neete eam deb-bat , suspectus repetiebatur. Quae omnia cum cessen; in usurario testituentev iuras pauperibus , ideo in ea facienda non des-deratur Episcopi auctoritas.
IN - ciuitate tua dicis saepe contingere, quod quidam piper , seu cinnamomum,
aut alias merces comparant, quae tunc vltra quinque libras non valebant, & promittunt per publicum instrumen rum se eis, a quibus illas merces accipiunt, sex libras statuto termino soluturos. Licet autem contractus huiusmodi ex forma non possit censeri nomine usurarum , nihilominus tamen venditores peccatum incurrunt , nis dubium sit, merces illa, plu, minusve tempore , quo pretium debent recipere , Va lituras : M ideo ciues tui saluti suae bene consulerent, s a tali contractu cessarent, cum cogitationes hominum omnipotenti Deo nequeant occultari.
a TAntiens. J Ita etiam legit ut post Concilium
a Lateran. pari. is. cap. a. de In I. cessi A. ius.
, hec iij. e . . ubi additur pars ea tis Harernitas tua. unde cognoscitur in praesenti testiti partem textus in cap. . de Uonsa δε .b Cissea r. J Quae Ianuens s eivitas mater est mercatorum , vi probaui in cap. per iobas, de δε-
sed pro dubitandi ratione in priscntem asser- Σ
tionem ita insurgo. Qui vendit rein ea ius ob dilatam solutionem , non violat iustitiam commutativam , idest nee vendit eatius iusto ple- Diratio, nee amplius quim iustam suae rei aestima. tionem recipit r ergo non peccat. Antecedens probatut , quia in tali venditione inter emen tem , & vendentem seruatur aequalita, iustitiae commutatiuae , quae postulat , ut sciat emptor sentit utilitatem & eommodum , te empta statim tradita a se etiam vena tor, eum ex tali dilatione solutionis pletii incommodum patiatur , aliquid aliud in huiusmodi compensationem accipit i nam quemadmodum qui ante
diem so t. plus soluere dieitur ; ita similiter mi
370쪽
tius soluit qui tat de soluit , t fodiatim sue. λ δε-
Iur. ιsint i a. diris minus , A. iE V.S. Vnde propici dilatam solutionem habita ratione interus viij medii temporis, usuras deberi, recipique con fiat eae
ditis , f. Od. Ergo licet e riui vendere ob solutio. nis dilationem. Accedit , nam qui legis aueti it
is acquiri posse . sed . legis auctoritate conceditur, quod tanti aestinaci ut res , ouanti vendi possit, I. Barabasti 8i . f.- leg. Falciae ibit si vii Momὸn
plus eii , naturalitet licet eontrahentibus ad inuicem se decipere , in ea se , ia r. l. m ordane i 7.
mers Idem Pomponius . A. ad minor talem se pretis 2 s.f. M. O iocari. Igitur ex tutis pei missione recte potest venditor ob dilatam solutionem remearilis vendere.
Qua dubitandi ratione non obstante, veta est praesens asscitio , pro euius expositione sciendum est, quoddam ei se mutuum sotinale expressum, vel elatum , tam secundum sormam,vel usuram eon. tractus , de intentionem eontrahentium, quam secundom iuris regulas,& eius declarationes : de quo mutuo agitur λ ι r. D. O Coa. ad νὸ υ creuit. Aliud vero mutuum est occultum , palliatum, praesuinpiumve, quando in verbis, di exteriori figura contractus ostendunt contrahentes celebrare venditionem. vel locationem ; sed in rei verita. te attenta latet oecultum , & palliatum , vel virtuale mutuum , quod ita iuris interpretatione. rei vetitate attenta, de implecta simulatione, mutuum
ereditur ex ι. . 9 38. g. id O. O Ata. O per tot Cod tale, e quod agitur e de qua palliati,vel praesumpti mutui Qeeie agitur in cap. sto et ei, de pigno. cap. au noram, impr. O tenuis. cap. confruitat, cap. . mi, Me si . de in praesenti textu, ubi mutuum saei se dedueit ut ex intentione ven3ito
ris , qui eo quod iusti piet ij solutionem differt,
ereditur, & ptae unitur iustum pretium, tanquam de praesenti tempore contractus, ementi mutuare,sque ad diem , vel terminum allatae tolutio tui. vi aeeipiat aliquod luctum , videlicet superexerencentem quantitatem vitta iustum.pretium : in qua acceptione usu tam palliatam in hoc palliato mu
Molina , Salas . & alii , quos refert, de sequitiit Leothardus dict. p. . 1 . ρὸν totam. Vnde illa vetaba praesentis textus, non pus A censeri nomine 1 rinum, intelligenda esse ae 'usula vera , & soritia li , non veto de usura palliata, quae pro uelut ex mutuo praesumpto, ipsi docent. Deinde sciendum est pio expostione secundae patris huius conclusionis, quae docet propter pro
iij incertitudinem , & dubium euentum , excusati vendentem rem eatius , ob solutionis dilationem: sciendum,inquam est, pietium mercium vel rerum
vendibilium duobus modis considerari posse. Primo secundum se idest ieeundum velum, & insalli bilem valorem neglem, vel remota industria eon.
trahentium ,& varietate , vel mutatione temporis non attenta. Secundo modo pretium rerum aestiniatur habita consideratione industriae paratum
contrahentium , vel negotiantium ; & mutationis , vel varietatis temporum , & ubertatis , vel sterilitatis.'Ρtetium primo modo acceptum dicitur ab interpretibus legitimum . vel iustum , utpote lege iusta laxatum 1 & in eo pretio res non
valete stagis in futurum creditas , quim de prae-
senti valent, & aestimantur, certissimum est hoe enim habito respectu ad pretium legitimum , perpetua , vel in perpetuum vina . de eadem letum aestimatio est , iuxta legem a. f. ae contrahend. em
pilon. ibi : chius hiaι .a , ae per I tua es aris Probaui in tu de empt O senu t. hoc enim pretium consilii in indivis bili, & in eo pretio lege iussi laxato nullus dati potest excessus ratione tem poris , vel euius bet alterius respectus, vel circunuantiae ; sed omni tempore vi uin , & idem pre lium est, ut resoliuini solus at i stiria lil.6 qii. . i. ait Molina Δ ἰυ.ιom. a.dis Ll. 7. I cssus iis 1.
de A ilia , cap. 1i. At t. a. Morta me Ner. til. 9. U. 6. num . . Nec conitari ii in probant textus iuιat O , I in s xii are 73. .is di m , & ε agna δε- Arario . f. au Q. FAι ici. Is mandatu=o 22. Adaeir ubi d cetur ratione , vel respectu temporis res pluris . minotisque aestimati. Nam accipiendi sint de pretio secundo modo accepto, quod ab interpletibus dicit ut naturale, cum scilicet ad rei , quae vendi tui, valotera a stimandum habet ut ratio ,& respectus ad varias citctitistantias vari tatis tempoi um , industriae negotiantium , diuersitatis locotum, ubertatis , vel si erat ital is: propter quas Omnes circunstantias . vel respectus pretium hoc naturale cie it . vel deetescit, i. et a s 3 . .
dus. i. Quibui se eonstitutis , apparet praesentem tex- s. tum non procedere respectu iusti, scii legitimi pre- r, ob alii, eam in eo pretio non possit res eatius vendi Tua r μῆ- ob dilatam, vel ei editam solutionem; ac proinde vendens ad exeditum , re plus aecipiens , quim es. ην 'sit ac pruttis , si venderet de praesenti, illud quod plus accipit , tenetur restituere : qitare praesens textus necessarid intelligi, vel acet si debet de pretio naturali. in quo iuxta supta tiadita , eo habito te spectu, sei licet quod tempore suturo tes,endenda plus , mitiusve valere potest , & quod hoe sit dubium, & ineeitum , tecte potest aliquantulum callus , vel maiori pretio in futurum , vel creditum vendi, quam valeat de praesenti, iuxta piae sentem textum in v eis. tib tim cui iungendus est textus in eap. nas. Me iit. in illis verbis:
Et ita duplex citetinstantia hoe casu ut vitetur pee catum, concurrite debit. Prima, quod incertitudo i meritoniat respectu pietiit secuitur, quod tempore contra ius non esset .endi tot venditurus , sed inatum tempore creditae solutionis , ut notarunt
l, ut circunstantii , recte potest venditor ahquid amplius quam res valeat de pta senii, accipere ad creditum i illis autem citcuti stantiis cetrantibus. Don poterit res ad creditum vendi catilis, quam valeat de praelemi; quia cum pretium iei existentiana comitetur, & res secundum se, vel seeundum suam naturam plus non valeat de fututo, quina depraesenti. , nisi habito respectu ad adiectas citeun uanitas, non autem simpli estet ag transcursum temporis, quia ut bene cons derat Guilene1 ubi
supti, num. 37. nulla Respubliea eiusdem rei diuersa pictia , ad c teditum virum Icilieet, & alte-