Nicolai Tulpii Amstelodensis exconsulis Observationes medicæ

11쪽

Qui fruiniosa, non qui multa scit, sapit.

Noli itaque pede nimis libero vagari, sed coercestudiorum cumrem, intra orbitam rationis, sic usus. Et ut apes, ex floribus , fragrantia mella: sc elige tibi, ex optimis auctoribus, sapientiae rore asspersum,potissimum facit ad hominissalutem Certus, nulla re, Medicum propius ad Deum accedere, qua alute hominibus danda . Euam certe Arcton tibi gines s erum vigabis feliciter quamcunque Oar bdim. Et ubi sinimum instruxeris vera, inter

udque eruditione, dinpelles facillime a te, utiles quisquilias, ce' confragosas illas, ineptarum dissumtionum , s, quibus dignitas Merica magis obscuratur, m=u illustratur. Euod F vero animus

te ducat adseditiones an tomicus: missis immoreris in externis ineamentis; iscende ad interioria, in- ire non tunium in v turum viscerum praecipue in loca, c musas a rusorum morborum Eu,

bus probe cognitis, licebit deinceps, est lumen, in aliorum immivere animos: F ubi ea duntaxat ab ob Cionis injurid vindicaveris, quin sciri, cognoscique publice interest , mereberis optime, non tantum de sirte , quam colis , se potissimum de Republicd , cujus civibus salutariter Medicinam facie . Suae duo e uidem exanimo voveo , qui tibi sum, nou minus affectu, quum nututa ter. Amstet redami, ad annum salutis humanarcIo Io cxLI. xv I Κalend. Octob.

12쪽

amplissimi Consulis

argenteo numismate expressam. AMstelidum Consul, medicaelux Tulpius artis, Ter duodenorum gloria prima Patrum et Alba licet superet, crinis candore, ligustra; ore nives s animo candidiore viget. Felici effgie dum vultus pectora monstrat, Quid sit & exterius, quid sit & intus, habet. I. S I x.

EPITAPHIUM ILLUSTRIS

NICO LAI T ULPII,

Amstet octi mensis exconsulis. Eregius pariter pietate, Vel arte, Vel annis, Amstelidum Consul Tulpius hic tegitur rNec tegitur snam clara Viri monumenta super sunt Nec, toties vitam qui dedit, omnis obit. I. S I X.

15쪽

NICO LAI TUL PII

dum viveret,

MEDICI

Experientissimi, Conmis, Curatoris, Scabini Illustri Fimi

VIT A.

A BABRAHAMO SALOMONO vAunxR VOORT, M. D. Ex divers monumentis excer s. B. L.

Perre pretium existimavi L.B. non inutile fore in hac Novissima Nobilissimi Tubii editione praemittere Vitam auctoris. in stiper in fine operis adjunxi textus Hippocratis Medicorum Coryphaei, A. C. Celsi Medicinae literis eleganter Romanis Illustratoris, aliorumque auctorum ab ipso Tul-pio quidem allegatorum, at non illustratos , sed mea cura hic adjunctos. Ut tibi L. B. Constare possit, qualis extiterit N. Tulpius, sic habeto. praedictus N. Tulpius natus Ammstelodami anno millesimo quingentesimo term

16쪽

NICO LAI TUI PO

tio & nonagesimo. A. D. V. id. och. Patrem habuit qualem dare Honoratissimum ista P tria potuit, Emporii maXimi mercatorem

magnarium, Virum eXimium ac opulentum,

Petrum Theodori. Vitam & virtutem N. Tulpius a parentibus accepit, caetera sibi ac

virtuti suae debuit; quae solida demum & vera laus est. Ipse Illustris Tulpius virtute sua adeptus est honores Amplissimos, Auctor suae nobilitatis, princeps generis, fortunae faber. Literas sibi potissimum amplectendas persuasissimum habebat: eruditionem enim proXimam adveram nobilitatem viam putabat; etsi rem recte nobiscum computamus, ex solae

sunt quae hominem supra se, caeterosque quoslibet extollunt mortales, id est vere nobilem efficiunt. Mox igitur ad sapientiae templum, musiarum domicilium, omnis eruditionis matrem & altricem Leydam se contulit, ubi doctissimos piae memoriae Viros, Adolphum Vorstium, Heurnium, aliosque salutaVit, ac audivit: dein Doctor Medicinae

designatus, Creatus , ac proclamatus fuit. praxin Medicam Amstelodami exercuit summo Cum honore ac indefesso labore, consul fuit, dum viveret, Amstelodamensis,&Athenaei Curator. Ipsius eximiae observationes Cum adjunctis aureis monitis Medicis, quas

nobis CL annosa experientia in aeternam memmoriam reliquit , impressae extant pro prima

17쪽

editione Ao. I 6 I. sequentibus editionibus Ao. I 6sa , 6TZ, & I68s. in lucem prolatis accessit observat. Medic. liber quartus. & ut pluribus prodesse postent, moribunda quomqtae manu, ac ipsa negante ossicium , ore jam pallido, at mentis semper Compos , in pam

trium Vertit sermonem. Non opus est, L. B. Ut multum laudemUS, ac commendemus Has

Illustris Tulpii F μ a me e rae ObserVationeS, quia omnibus Viris, Hippocratico studio in- Cumbentibus , satis notae sunt. Illas lege, illas fove, illas ama, si cupias magnus esse Medicus. Sanctum illud caput, nivali Canitie ornatum semper a nobis Venerandum est.

Habes igitur in hoc precioso thesauro non Confuse, tanquam in Lapidicinis, sed ordinate ut in annulo aureo divites gemmas Coa- Cervatas. reperies in istis Selectis observationibus, Laconum brevitatem atticamque perspicuitatem. hic videbunt & mirabuntur, quos ista tenet curiositas, in arteriis calculos, in corde polypos, in vesica capillos, hic

deprehendent innoxios cancros , abscisses pulmonis absque periculo lobos : hic obstupescent alium visu intelligentem verba surdum, alium respirantem per attres, rursus mutum loquentem alium : hic legent fractas calvarias, & sialutarem modioli urum; Epilepsias sponte sanatas, capitisque dolorema natura devictum: hic longos sudores & an-

18쪽

norum triginta sanguineum sputum: hic ejectas ore ius undas : hic matrum intemperiesta in faustos partus &c. quae quidem observatu dissicilia, usui uctuosa, juCunda perceptu longe etiam plura haberemus, nisi malinum auctorem graviores curae distrinxi sient, ct laudem ipse suam sibi invidisset. imo dolendum est quod caremus illo libro quem flammis dari jusserit, in quo erudite docebat nullam in orbe terram sic esse a noVOrCante natura eXpositam, quae non suis malis nativa

proferret & genuina, ac propria remedia, quae cum obvia sint & congruentia, promptius & certius destinatos veluti hostes vin-Cere Credenda sunt. sint haec in transitu dicta de utilitate observationum Tulpii, pergamus ulterius ad ejus vitam. In matrimonium duxit noster Tulpius Evam Emertiam van der egh,eX Cujus prima conjuge suscepit Petrum Medicinae Doctorem, Egbertum Mer-Catorem , Nicolaum prima juventa florentem prae matura mors abstulit: nisi quod ex Catharina nepotes sustulit duos, hunc Virum Clarissimum Henricum Tholinx Jurisconsultum, Petrum, Centurionis optionem: Neptes itidem duas, Evam & Margaretam . qui quidem omnes patre nati sunt Viro Amplisssimo, Arnoldo Tholinx, Medicinae Doctore. Sed nec ex altera conjuge Margareta declaming ab Oudshoorn susceptam omnem

19쪽

prolem tollere potuit & educare. Studiis operam dantem amisit Symonem; atque in ipso vitae ingressu etiam EVam et sola Margareta relicta erat, sui seXus ornamentum, ac

Conjux Amplissimi Viri, Joannis Sixit, Domini de Vromade, Amstelodamensis, dum viveret, scabini. dum vixit nobilis Tulpius,

hoc Symbolo usus est ardentis lucernae, aliis inser endo consumor. Celebrabat suum Jubilaeum solenni convivio octuagenarius seneX , exacto Senatorii laboris anno quinquagesimo. Senile ejus corpus affixit atrophia, abhorrente natUra ab omni alimonia: moX secuta est Ana sarca, lethali humore per omnia se diffundens, permeans omnes artUS, parteseque consistentes pessime macerans, ac in foedas aquas diluens. Cum finis vitae instabat, secutus est ad quietem volens lubensque in beatorum sedes , qui nec erat mansurus in opere invitus . in ipso enim opere versantem, stantem administrantemque rempublicam, volventemque animo casus patriae divina jubsa deprehenderunt. Quid cessas igitur, domine, quid moraris, inquiebat' mox anheli pectoris singultus audiens, adest, en i inquit , audin illam & in ipsa voce extinctus

est, anno millesimi sexcentesimo septuage, simo quarto, tam tacito animae uecessu, utatos falleret. i mortuus est

spectatores quoque m id vixit ceu moriturus aliquando

20쪽

NICOLAI TUI PII VITA

Ceu aeternum victurus et fuit quicquid erat Tulpius, fuit Medicus & Senator duobus& quinquaginta annis ; fuit Medicus & sextum scabinus , fuit Medicus & quartum Consul : nec fuit tamen Tulpius 1 quem non dicam sibi supers item esse ac vivere in Marmorea statua, quam habet spirantem Sixius ex arte quellini Amstelodamensis famigeratissimi Sculptoris , in librorum monumentis, quos edidit ipse; in fama Am-s elodamenus civitatis sempiterna: at vivit N. Tulpius in animis nostris , vivit in pectoribus in pia recordatione Virtutum, quas nulla unquam delebit oblivio. Haec veros int quae de Tulpio ad posteros transmitti-