장음표시 사용
31쪽
dum in hoc compendio scientiam anatomicam salias valde prolixam in idoneam epitomen ita redigere allaboravi, ut commodissime in Aeadem iis pro usu studiosae juventutis adhiberi queat. Etenim praemissa generaliori an atomes notitia, ac subjunctahrevi OsIium doctrina , quae funda me ut umb& sustentaculum suut reliquarum corporis humani partium, ad partes molles progressum fecit ubi prius tegumenta corporis communia, brevibus in tabellis,c ut vocant, explicavi. Deinde eadem methodo partes abdominis, thoracis Se capitis, ac tandem arterias, venas, nervos, & musculos exposuit in quarum omnium descriptione rem ita dirigere studui, ut plerumque singulam partiem organicam una
in pagina, vel in duabus, e regione sibi positis, explicaverim: quo iuvenes, sub uno quasi aspectu . intueri queant, quid in qualibet parte notandum
occurrat: quod ad attentionem excitandam, memoriamque tyrouum adiuvandam quam plurimum con fert. Aliquoties tamen etiam plures paginas, ob re rum circa partes nonnullas dicendarum copiam, ad inhibere coactus sum; quas tamen ita distribui, ut non facile confusionem parianir formamque hanc libri prae majoribus elegi, ut sit gestabilis, atque usus commodioris . Quamvis vero paucis saepe verbis me expediverim, tamen ea pro indice & norma, dicendorum S dicendorum commodissima, sufficere observavi. Nam cum Pro .collegiis, lit vocant, & demonstrationibus anatomicis hic libellus potissimum sit compositus, ubi breviora non solum oratione , sed & demonstratione illustrantur, &prolixiores libri iuvenibus haud adeo
commodi, ac saepe nauseam creant, satis Inde pa tebit brevitatis ratior quam tamen tantam non esse puto, ut auditor & spectator attentus rem indi
32쪽
catam . aut breviter descriptam , inde intelligere non possit. Conseribere vero iam coepi hocce compendium, annis mei tyrocinii an atomici: sed verbis brevissimis , de solum pro meo usu, ex ipsa VER HEYENI anat mia, tanquam tunc temporis usitatissima; ut in se ctionibus & inquisitionibus cadaverum breviter atque in epitome mox perspicere possem, quaenam quavis in parte, quam pervestigaturus eram, inquirenda essent; & si deinde in Austorum lectione, a tu fasia S-rum sectione, aliquid ostenderam, quod in VER HE-YEN Ο & tabulis meis non aderat; vel aliter, quam ab ipso descriptum erat, observaveram, illud notavi. tabulisque meis addidi; atque sic sensim . ob rerum ad ..ditarum copiam , in maiorem molem , quam a initio erat, accrevit, aliamque tandem prorius iaciem
Hoc deinde, eum anatomen alios docere Ineipeis rem . adhuc maiori mihi fuit usui; nam, tolles. quoties sectionem & demoni rationem aggressurus eram, tabulam pirtis demonstrandae cogitate peris currebam ; sic deinde investiganda & de monitranda facilias in memoria habebam , eaque levior opera exhibere poteram . . Tandem , quia haec methodus mihi in accurata anatomes cognitione comparanda multum profuerat , -- tui eam invidere auditoribus meis. eamque per aliquot annos describendam ipsis concessi; ne tam multa ad VER HEVENUM, vel alium Autorem, annotare necesse haberent; iisque rabulis, tam pro commodae repetitione, quam pro norma, si quando ipli in lectionibus isse exercereat, felicius uir possent . Denique vero,, ut ipsos a deseribendi taedio libera rem, praesertim cum saepe in describendo multos com--tterent errores, ip rum desiuiditio, decrevi , totum
33쪽
ri ece compendium typis mandandum; id quod etiam An. lTIs. Incepi, atque R n. 27l7 primum ab lolvi. Cum vero hic labor ab eruditis non male tuerit susce-Ptu S , atque exemplar a primae editionis brevi distracta fuerint, Bibliopolae rogatu, alteram edit Ionem, ω Post aliquot annos tertiam , prioribus longe auctiorem re nitidiorem edidi , eique, figuras aliquot novas mearum potissimum observationum adieci . Hanc Vero quartam editionem, maxima sane indus ria adhuc longe auctiorem atque emendatiorem reddere nudui; quemadmodum eruditi facile agnoscent. Quapropter non dubito, hocce jam compendium adhuc majoris uillitatis et Ie posse, quam antea i dum non solum majori perspicuitate illud digessi ; sed etiam omnes rursus novos Auetores, quos obtinere potui, per Volvi; Ommaqtie, quae in eis scitu digna e sse inve . ni, in illud trani tuli; quod profecto in tanta scripto Ium reaumque inVel tisandarum copia sine magno labore heri non potuisse, quivis facile cognosceti pr3 sertim cum pauca pro veris descripserim , quae non ipse in cadaveribus humanis prius exploraverim, di vera esse invenerim . Ego autem ipso non solum artium Studiosis& tyronibus Medicinae, sed etiam forte doctio. ribus & inprimis etiam anatomes Professoribus , uiuiesse potest, qui vel in compendio res, in anato me hucusque cognitas, noste , vel eas ipsi docere desiderar . Quam ob caullam Auctorcs recentioreS, Hul a natOmen suis observationibus locupletarunt, & V ERHE-YENO ignoti, vel saltem citati non erant, in re censo ne observationum novarum, tanquam , plerumque citavi, ut sic ii, qui prolixiorem earum rerum notitiam expetunt, eos i pios evolvere queant. Dentque etiam huic editioni iterum is denologiam , ac deinde notas, indicemque rerum locupletissirmim addidit; ut sic totius anatomes compendium si per se. ctius a
34쪽
ctius, 3e tanto majori utilitati esse queat. In cade uom uia haud perfunctorie materiam de glandulis , hodie adeo controversam, pertractavi; Si quae partes proslandulis habendae, & quae e glandularum censu proscribendae, idoneis, ut spero, rationibus indicavi. In notis, ad calcem rejectis, loca varia obscuriora , dubia , vel nova, praesertim , ubi ob tabularum rationem brevior esse coactus fui, illustravi & prolix iisus descripsi, controversas modeste excussi, res, quae mihi incertae aut falsae visae sunt, emendare studi, &quid eirca eas observaverim , candide aperui. Quae vero quia debita modestia ubique a me peracta sunt, spero neminem se a me inique offensum esse, iure conqueri posse; nam utilitatis publicae caussa res duinbias & errores tetigi; ut vel auctores ipsi, vel alii, res, quae mihi dubiae, aut falsae visae sunt, vel melius demonstrare, vel, si erratum fuerit, errores
Postremo. quae de MANGETI Theatro anatomiaeo in praecedenti editione monui, hi repetere nolo. Hoc tamen, opere i Ilo penitius perspecto, asseverare possum, me plus laboris in hoc parvo conficiendo libello impendisse, quam Mangeturan vastis suis voluminibus adhibuisse videtur ι quippe in quibus facram dis ei plinam anatomicam, prout fere res in mentem& manus inciderunt, s si nihil dissimulare volumus Isne justo eorum examine, sine prudenti selectu, &, quod praeeipuum, sine manuum ad cadavera applicatione, ex aliis, & quidem non temper optimis, cum gravissimis saepe illorum erroribust, exscripsit, ut Ce L
M ORGAGNIUS: in doctissimis tuis Adversiariis,
quam plurimis docuit exemplis, & adhuc pluribus.s opus esset, ostendi posset i imo ne unicam figuram aut inventum novum, suo martem toto ampli stima
opere protulit. Unde apparet, illud Reuereno, qui pluri
35쪽
PRAEFATIO. x xxx pluribus scatet erroribus, haud praeserendum, par vumque propterea hocce compendium, in quo innumeri horum errores correcti, deiectusque suppleti, majori usui esse posse. Va Ie, Lector benevole, me. isque Iaboribus lave, iisque cum fructu utere; donee forte aliquando major nostra Analome, vel alia perfectior prodeat.
36쪽
H Avendo ve duro per la sede di Revisio
ne, & Approbatione det P. F. Paolo To- malo Manuelli Inquisitore net Libro . inti tota to: D. Laurentii Risisterii: Compendium Amat micum non v' effer cos' alc una contro la Santa Fede Cattolica , & parimente per Attestato dei Segretario Nostro a niente contro Prencipi , & buoni Costumi , concedemo LicenEa a Sebastiano Coleti Stam patore , che possi esset stam pato , osservando gl ordini in materia distam pe , & presentando te solite copte alle Publiehe Librarie di venetia, oc di Padoa .
37쪽
figuram, nexum, fabricam, MI H ctionem, & usum partium corporis humani. 1. OBIECTUM ejus primarrum, est eorpus obse humanum ; secundarium Vero, quaevis alia an ctum .matiar ut per haec illud accuratius cognoscatur, di ut quandoque deiectum cadaverum humanorum suppleant. Vocatur haec bestiarum anaiatome, votomia , sive Anatome comparativa. a 3.SUBIECTUM anatomes est Vir,cadavera subi humana&bruta recte dissecandi, pers picueque m. demonstrandi peritus: ut ipectatores inde paristium posituram, communicationem, structuram , actionem & usum rite addiscere queant ;Vocaturque talis, Anatomicus, aut Prosector. 4. MEDIA, quibus Anatomicus haec perficit, mula. sunt praecipue sectio , seve cadaverum inciso , m erosiopia , iniee iones , aliaque infrumenta, de quibus mox seorsum dicemus. Media vero,
a De hae videri merentur M. A. saverinι Zoot ma Democriteaι Blasi Anatome Animalium3Collisis Anatomes Dissee iones anatomica variorum animais hum Parisis olim institutae a Valentini Amphitheatrum Zootomicum.
38쪽
vuibas distentes babitum in hac si comparare possunt, est l. di Iigens observatio, quando an atomici exerei fati cadavera incidunt; a. imitatio, tam in bestiis, quam in hominibus; g. bonorum scriptorum lectio. s. Horum primarii &quasi principes sunt, ex antiquioribus, Galenus, Vecilius , Carol. Stephanus, Eustachius, Ingrassas, s nimirum respectu scriptorum anatomicorum ) Columis bus , Fallopius, Coit erus, Vidius, Varo lius, Valver da , Fabricius ab Aqua pendente, Bau-hinus, Spigelius, Camerius, Laurentius, Asel. lius, Laurem bergius, Pavius, Casp. Bartholius Pater, M.A.Severinus, Casp. Howmannu S. 6. Ex recentioribus, Harveus, Vestingius,
Riolanus filius, warthonus, Glissonius, Pec- queres, wulisius, Lo erus, Highmorus, Need ham, Marchetti, Molinetius, Diemer broech, Kerkringius, Blasius, Steno, Malpi-ghius, Bellinus, Rolfincius, Schneiderus, Hornius, Graafius, Sωam merdam, Thom. Bartholinus, Rudbeckius, Lyserus, Gaglia dus, Peyerus, Bourdonus, Drelincuri, Nuckius, Haverus.
. Ex recentissimis Ruyschius Bidloo,du Ve neus, Bohnius, Brunne rus, Uieussenius, ομtlobius, Verheyenus, Schelha merus, Io . Mau ric. Howmannus, Dionis , Co perus, Ridie iis, Casp. Bartholinus nepos, Keilius, Hovius, Morgagnus, Valsalva, Palfinus, Dougiamus, Dra kius, Fant onus, Pacchi onus, Blanchus, Vercellonius, Chesel denius, Arent Cant, NO-gueZ, Santorinus, winsious, Albinus, Garen-geot: Quibus adhuc iungi possitnt Anatomici,
ore itatis causa hie non nominati,quorum stri. pia in Mangeli Bibliothera cT TMatro anatomico
39쪽
De Anatome ἰn vn versum . qeontinentur; itemque observationes novae ana. tomicae, quae in Ephemeridibus Gallorum, Anglorum, Italorum, atque Germanorum, subinde prodeunt. Plures qui nosse desiderat scriptores anatomicos, evolvat Garlic rei H i storiam Anatomiae, Iacobi Dougias specimen Bibliographiae anatomicae, & Orationem nostram de incrementis anatomes in hoc seculo XVIII, anno i ro. Helm stadii evulgatam . 8. FINIS anatomes mu itiplex est: primarius fio stamen est operum mirabilium Supremi Numl- stoma nis in corpore humano cognitio & admiratio: ris . cum artificiosissimae fabricae contemplatio, partium admiranda figura, connexio, communicatio, actio &usus, Creatoris non solum existentiam, sed & immensam & stupendam sapientiam manifestissime , contra Atheos, demonstrent, & ad cultum ac venerationem ejus
invitent ; ideoque finis primarius Anatomia gloria Dei e so . Atque hoc sensu Anatomia Philosopbica, aut plasea, imo Theologica VO- cari potest, omnibus verae sapientiae ac Theo. Iogiae cultoribus utilissima. s. Fines secun Iarii plures sunt: inter quos fecun- primum ponimus anitatem, quem alii pri-dartu 3 marium constituunt thesaurum in hac vita primu maximum, ut, cognita rite fabrica corporis humarii, sanitatis tanto melior cura haberi queat, & morbi facilius praeveniantur, citi usque & melius curentur: a quo fine Ana
IO. Deinde, si jussu Magistratus cadavera, .lter 'act Caussas mortis violentae vel suspectae inquirCridas, aperienda, ut inspectionis vera
relatio, atque aptum iudicium dari possit rutrum scilicet mortuus ex plaga infliota,
40쪽
Veneno, aliave caussa violenta interlerit; a ob caussam aliam, sive externam, sive InteInam, mortuus sit: quod proiecto sitne accura ta Anatomes cognitione fieri non potest. At que hanc Anatomiam, forensem & 1uridicam appellare possumus, & propterea non solum
Medicis & chirurgis, sed etiam Jureconsultis
sane perquam utilem: qui ea ipsa quoque la-ο ictus de impotentia, de arcta& lterili, cauliniis divortii, iusto partus tempore, abortu, partu dissimulato, vitalitate foetus, mi antI-cidio, vulneribus lethalibus, allisque calibus
medico. legalibus dictis, indicare & pronunciare poterunt. a
M. Tertior quindo cadam mo dissecamus, ob caussas morborum & mortis 1 vestigandas: quam Anatomiam practicam VO-cant; quia in praxi medica magnam habet utllitatem. dum multae abditae morborum caul.
sae ea detectae sunt, & adhuc subinde detegun- quae alias latuissent; quoipio dein taci
i ius agnoscuntur N: felicius curantur: exem plo calculi vesica, em Dematis, ascitis, bern arum suffusionis sive catarame, glaucomatis, trepana rionis, colica, & multorum aliorum. b)la. Hinc ob varios fines Anatominalia philo 3ne ouo. θρbica, ρ sica, aut theologica; alia oren , me ruditiae dico legatis aut iuridiea; alia medica , dici poteli. Praeterea alia Anatomia speculativa liye tbe retica audit, quando quidam ex inspectione cadaverum, dum alii protecant, aut ex libris, fabricam corporis humani addiscunt, quantum pro a) Haud pridem Dissertationem habui de Medicina
ubi longe plures adhue utilitates demonitravi. vid. Baneri sepulchretum anatomicum.