장음표시 사용
11쪽
Auctores quoad causam proximam uater se nequaquam consentinnt , et hujusmodi opini num discrimen originem ducit a sormarum disserentia , quibus ingruit morbus scrophulOSusa In praesens duae extant sententiae auctoribus magis communes et sortiter Propugnatae, nempe alii in languore sive asthenia totius corporis et
Praecipue systematis lymphatici eam ponunt alii vero tu irritatione hujusmodi systematis. Nos quidem de hac sententia convenimus, id est sit lenta et specifica plilogosis systematis lymphatici,
nam si asthenia esset causa proxima scrophialarum, Systema lymphaticum non amplius evolutum actuosius Observeretur, sed potius emaciatum et viribus magnopere destitutum. Cum musculi sint admodum crassi, vasa sanguinea extricata et fluido opteta, color cutis subruber, Pectus latum, tum systema sanguineum omnibus,
praevalere et vim sua tu esse auCtum asserimus;
hoc posito cum eadem occurrant in Systemate lymphatico, asserere opus est ab asthenia nunquam derivari. observamus praeterea aetatibus variis eas corporis partes serophulis frequenter obnoxius quae irritabiliores ac sensiliores Sunt, uti abdomen in insantibus et praesertim Pars trunci superior, in pueris pectus, adultis vero cavitas abdominis. Si morbus scrophulosus astite uiae effectus cssct, contraria sequi vidcrentur , ncnipe partus potius dcbiliores ut magis praedihi visitae scrophulis corriperuntur. Ubsui vatur
12쪽
deinde generatim partes languore adsectae, pr gressu temporis in atrophiam ineidere, dum partes vero incitabilioros ac irritatas de die in diem vo lumine et energia augentur 3 hoc quidem evenit systemati lynphatico, et sorophulae igitur non ab asthenia sed potius ab irritatione proficisci debent. Textus lymphatici morbo sorophuloso Oh-
rupti, tumere incipiunt, rubescunt atque do olent, quae symptomata sino dubio propria sunt exclusive verae instam mationi. Quidam auctores Probarct credunt hunc morbum ab asthetita derivare, ex causis debilitantibus quibus originem ducit, et a cura tonica quae magis convenit ad
hunc morbum debellandum. In primis , salsum
est quod causae quas evolutionem lavent fer Phularum, sint Omnes deprimentes; at ponimus hoc esse uti asserunt, istact agere debent syst ma sanguineum deprimendo et vim quidem systematis lymphatici augendo, nam inter haec duo systemata emulatio sxtat talis, ni cum nus omittat, eo magis alius vim aquirat; hi nosystema lymphaticum actuosius factum, magnam praesesert dispositionem ad scrophulas. Quoad curam praeterea tonicam; haec si utilis quandoquo fuit, accidit quia systemati sanguinoo torporem aufert, eoque vim impertit, et vitalitas systematis lymphatici tunc imminuitur; hisce Pe
spectis iure concludere possumus causam proXi
mam consistere in lenta et si scilica Phlogosi
13쪽
Tanta est causarum remotiarum varietas ab
auctoribus huic morbo assignata, ita ut vald Pere Obscura eruitur aetiologia: de scrophiilis recte pronunciat D.r Faure: En Parmurant Iesaiateiara, qui en one emit, on mit; qu' il n I a Pnesque mini de cause , qu' on ne mi ait
Omnes sere Medici distinguere solent causas in Praedisponentes et occasionales sive excitantes. Causae praedis Ponent .m Haereditas: major insantum pars a genitoribus scrophulosis orti, dispositionem PraeS serunt ad hunc morbum. Dillicultas intelligendi morbum non contagiosum liaereditarium esse Posse, caussa suit qua nonnulli medici negaverint Characterem habere haereditarium; nihilo tamen secius experientia docet, hoc potissimum dari ;et revera nonnulli insantes non modo praedispositionem , sed etiam formam hujusmodi adfectionis praeseserunt, ita quidem nasci videntur cum oculorum inflammatione, exulcerationibus , eruptionibus cutaneis, et similibus. O Aeri systema lymphaticum absorbet in aere principia vitae, ut planta absorbet ex sinu terrae fluidum Mutriens : cum igitur aer impurus , noxiis exhalationibus contaminatus , Et praesertim frigidus et luce orbatus sit , torporem edit in functionibus organicis, Pro quo elab
14쪽
Isratio, ac adsimilatio, impersectae fiunt, conge.
stiones efformantur in vasis lymphuticis, ex quisbus irritationes et scrophulae Oriuntur. G Immundities: materies excrementitia in cutis superficie accumulata, traus pirationem cu- laneam impedit, et a vasis lymphaticis abso pia , in massam humorum transfertur , et hino secretiones varias vitiantur, digestio ob consensum quae cutim et ventriculum intercsedit depravatur , lympha acris indolis secreta vasa lymphatica irritat, et hic morbus ex hoc ori ginem ducitit Nimia spiritus contentio i maxima est re- Iatio intor cerebrum et ventriculnm, uti ex anatomia patet et hodierna observatione quod edaces tardi ingenii sunt, et ii qui studiis desa-tigantur , pravam serunt semper digestionem 3 et revera vires quae inservire debent digestioni et evolutioni corporis labefactantur, et hino prava secretio lymphae, functionis systematis lymphatici infirmantur, et diathesis scrophulosa
adparet. eu Vita sedantaria i pueris necessarium est Exercitium instar alimenti ; desectus exercitii vis motricis et nervosae debilitatam parit, quaruventriculus omnesque aliae secretiones vitian tur, et praedispositionem osserunt ad scrophulas. i Aetas atque sexust Insantes a secundo nativitatis anno ad pubertatem usque et iuvenes
plusquam adulu scrophulis obnoxii sunt, ob
15쪽
phatici abundantiam , humorum serowrum Coopiam et pronitatem ad acida. Foeminae ob debilitatem constitutionis et sensilitatem nervosam majorem , sunt magis praedispositae quam homines : sic exprimit Ioppocrates mulieris cor tis humidius est quam Diri ; et alio loco, mulieres naniore et molliore came e e , quam
vi iactatio artificialis: si comparentur insantes qui nutritioncm accipiunt a matre, Cum iis qui aluntur artis ciali modo, obsorvabimus , Primos generatim Pingues , fauosque, cum alii dubites, languentes sint, praesertim primo anno instantiao; et revera infans artificiali lactationation potest ops labiorum motuum , miseero salivam cum lacte, ut ex hac miscella accipiant quamdam animalisationis Speciem, et sic facilior reddatur digestio; hinc saepe sa Pius saburris plerumque acidis obnoxii sunt, chilus eductus acidas indolis, glutinosus , t nax , nec adsimilationi accommodatus, lento circulat in vasis lacteis, irritat membranas illorum et obstructiones quidem insuper ansam Praebet, quae maximam pracdispositionem osserunt ad scrophialas. M Abusus medicaminum t nocet valdOpere, Pueris , quia naturale robur ventriculi insit mant atque irritant huiusmodi membranam mucosam , dubilia ac irritabilia facta insulatum iu-
16쪽
I7 testina crebra purgatione , magis magisque infirmantur, unde pituitosa Saburrae nccumulatio, vermium soboles et resultans inde iterum it rumque purgandi necessitas , digestio turbata , adsimilatio male conficitur et morbus scrophu-Iosus adparet. υ Vermes intestinates : quibus Persaepe conflictantur insantes, corpus scropia ulis obnoxium
reddere possunt, quum illi et digestionis vires laedant, et pituitam acrem lymphaticis vasis
insensam progignant. Omnos morbi qui natura sua aut cura quibus convenit diu perturbant digestionem et Praecipue nutritionem aut vasa lymphatica quodammodo irritant, causam esse Possunt morbi scrophulosi: hae sunt: insitio variolarum sin
cautela instituta , ubi pus a Pueris depromitur aut labe scrophulosa jam detentis aut alio quodam morbo insuntili jam laborantibus, magnam cutis exulcerationem immo et cariem ossium ad locum insitionis hac de causa enatam EsSe expertus sum. subros intermittentes , aliaeque adsectiones organicae quae ventriculum But
nobiliora viscera perturbani. prima dentitio dinscitis , menstruatio irregularis aut hujusmodi Sia Pres,i O, di arrhoea Cronica, at apud M. Hebre-ard leucori lioea, Dequentes uteri haemorrhagine; ct apud IIalterum, impetigines ac cruStae lucteae retropulsae; syphilis et praesertim cura mercuri isi aliae quoque recenseri debent inter
17쪽
scrophialarum causas : sic veneris abusus , Onania , narcoticorurn ae emeticorum abusus ; balnea frigida ; apud Petit etiam partus; mrthon , vita celitis; juxta Hussulanil, timor, terror , resectio crinium saepe saepius iterata insantibus noxia et Sic Porro. Causae occasionales. Inter causas excitantes enumerantur contusiones , vulnera , ictus , et equitatio , presSiOnes glaudularum ab angustis vestimentis, aut alio modo saetas , penis ulcus , Phlegmasiae variae uti observavit Sydentiam ius; et apudet. Fabre, dentes molares cariosi ete. ita quoque in inr causas excitantes recensentur Omnes
morbi qui elective agunt in systema lymphaticum , et huic irritationem adficiunt, uti variolae , morbilli , acarlatina, impetigines praese tim retropulsae , tempestates et praecipue ve ni tempus , quia calor frigusque vicissim sibi Succedunt, qua causa adsectiones eatarrhatos in membranis mucosis excitantur, hinc irritationes adserunt praesartim systemati lymphatico et evolvi possunt scrophulae. Sic ait Hosta anni Befrigerium post vehementem corporis excalescentiam admissum , disphagiam produxit, et progressu temporis intumescentias glandularum lymphaticarum totius corporis.
18쪽
Triplicem, ut omnes morbi, Scrophula te minationem agnoscit, in sanitatem nempe , tu mortem, et in alios morbos. In salutem tra situs quandoque conceditur, si morbus sit in Primo aut principio secundi stadii, tumores recentes, mobiles, plane indolentes ac intam-tionis expertes, nee mutatus ullo modo cutis color aut textus ; si decursus sit simplex absinque complieatione , uti ait De-Ηaen nrisi glan-ndularum in ρuenis, tumores alieno malo adjutin sint, imi sanitiati non solum nil amme detri- η menti , sed quoqua myectionem eum quodammmodo reddere. Si adparent in insantibus potius, quam in adultis, nam in plurimis casibus tem
Dre pubertatis robore corporis aucto et in keminis excretione menstrua accedente, Scrophula disparet; si demum prompta artis subsidia , aptum regimen diaeteticum , ac reliquae saven tes circumstantiae praesto sint ad cauSam morbi proximam illico debellandam. Sub oppositis conditionibus , frequentissimus
hujus morbi exitus in mortem est ; hinc si morbus ad tertium periodum pervenit , si totum sere corpus tumeat et praesertim abdomen doleat . si articulationibus tumores adsint albi , si symptomata gaavissima sunt , aut morbus complicatur rachitide aut variis phlegulastis Or-
19쪽
ganorum , quae Plures glandulas continent, si neglecta aut prava medendi methodus , aptas diaetae et circumstantiarum laventium desectus, si diu persistit morbus pharmacis rebellis et
tussis pertinax Sioca, molesta exsurgat atque Cor. Pus ovidenter emaciatur , ProgresSu temporis , labos mesenterica , aut phthisis sic dicta scro- Phulosa oriuntur, quae genSim Sensimque mortem asseranti Cum conditiones medium teneant inter eas quae sanitati opitulantur , et quas mortem adducunt, scrophula in alios transit morbos. neni Potniantibus in rachitidom , phlegmasias chronicas catarrlialas et praesertim conjunctivae ocularis, pituitariae et mucosae intestinatis , in suppurationes glandularum externarum , cutim des dationes , impetigines , et similes 3 in adolescen-libus transit saepe in phlegmasias membranao mucosa a bronchiorum, urethrae , vaginae , in luxationes spontaneas etc. In adultis vero in hydropes , eruptiones cutaneas, ulcera maligna ,εtrumam etc. quae interdum magnum aquirit volumen, ita ut comprimon do tracheam, dinscitem reddat transpirationem, deglutitionem, et vocem nonnihil impeditam.
Plurimae obstructas glandulae , induratae , emaciatae , ulceratae, Stagnans latex , Pra Vamateries multiplex collecta grisea aut albida clo
20쪽
in serophiilosorum cadaveribus obvia sunt, curia
vix hoc morbo extinguantur , nisi ad insignem gradum provectus suerit, vel atrophiam, phthi- sim, hydropem post se traxerit 3 infantibus a- trophia laborantibus , lien et hepar tumidum , obstructum induratum , et uti ait Lieutaud , siccum quandoque reperiere medicit ita etiam epiploon liquefacto adipe susum, collectiones
copiosas muci tenacis saepe viridescentis in abdomine, stagnationes varias in pectore et capite, SerOSM , SaniOSaS , purulentas , sarcomata Poly-POsa ventriculo et intestinis extus et intus adnatas inventa suere. . Prognosis.
Cognitis morbi terminationibus atque Cir cumstantiis , ad prognosi minianc deveniendum cst. Major auctorum pars , morbum ScroPhu- Iosiam disiicilis curationis seni per judicarunt
tamen si tumores sint externi , mobiles, reCentes , Superficiales , et nobiliores partes internas non obsideant, si habitus corporis non sit Pra-vus , aut inquinatus rachitide, si Philide, Scor-buto, impetiginibus , si a Solis procatarcticis
Causis Prosici Scatur, apta medela et flaventibus circumstantiis , sans tus exitus sp 'raudus ESLPericulosae o Contra sunt scrophulae, quia Plu
vibus locis erumpunt et quo plures ac nobilio res Partes inturnus laedunt , et si ad uetatem