Omnium gentium mores, leges et ritus,

71쪽

liorum alius' senum seorsinu regio posito Fuere etia Magi qui, Chaldaei dicebantur, tales Magonim ossi

quales in Aegypto lacerdotes,ad deorum cultureia. instiniit,per omnem uitam philosophari, astroruperitiam tenere, nunc auguriis, nuc carminibus sacris mala hominis auertere, bono assicere auaguria insomnia prodigia s, sida interpretatione explanare. Ijec foris instituebantur,ut Graeci,sed a parentibus disciplinam,uelurii aereditaria sor/titi:pueri domestice discebant, quia perpetua crura facilis sequebatur profectus:una, cosian i dicendi ratio,nstuarias anceps qualis adud Graecos,ubi qui eam tradere consueuerunt, i de principiis rerum causis,atq; inter se repugnantia disserebant. Sed hi mundum communi assenui3ternu opinati nem principium habuisse,neq; ianem habiturum, uniuersorum orditiem&ornatum diuina prouidentia constare: coelestia corpo Mundus aetera ramo sua sponte fortuitoue motu, sed lege qua ui habii 'da,certo , numinis iudicio moueri Astroru eur b d ' sium uetusta obseruatione perscrutari, multa ex illo rum inspectione mortalibus futura uaticinari. Aiaximam uim planetis tribuere,praesertim huic psanetarim re quem nostri Saturnum uocant Chas issimum in xiv nium Solem arbitrari Vcui praecipua adesset uirtus. Martem, venerem Mercurium, Io, uem prae caeteris ob eruati quoniam uelut pro prium cursiim sortiri futura ostenderent,tanquadeorum interpretes. Quod Ipsum usq; adeo 'per uasum habuerunt, ut quatuor illa astra uno nomine. Mercurios appellarent ventis prete, rea, Imbribus, aestu tametis,solis &lunae desecluterrae hiatuimultis denis signis, salubria simul Hac perniciosa praedicere, imaginati ad haec alia

72쪽

nusphseso,alia subterraneo uagam: pari ad haec cum Aegyptiis errore duodecim sibi deos sistrae runt, quorii singulis mensem, munum in Eodia lco signum tribuere. Multa quidem regibus uen tura uaticinabantur iit Alexandro uictoriam cit id. Au Dario dimicaturo Hircanori deinceps Seleuco,

successoribus non pauca, quCrum euentus fideno caruit.Numerant praeterea sydera quatuoris uiginti, rextra gladiacum, ad boream duodecim, reliqua austrum uersus horum quae appareant ad uiuos pertinere arbitrati: reliqua ad eos, qui uita defuncti essent. Haec illi ad alias rerum amfbages offuderunt mortalium oculis: ut quae de Tepotum per annorum obseruatione meminerunt, quadraginChaldaeos sup ta tria annorum millia a prima suarum rerum putatio falsa memoria ad Alexandri ascensum colligentes, quod impudenti quidem mendacio asserebant, nisi aliquis eam annorum rationem menstruam

anterpretetur , qualis apud Aegyptios fuit. De Iud sao Iudaeorum uiuendi ritibus, legibus ac institutis A PVT ID Alaestina, quae eadem est quae Iudaea particulam Syriae prouincia, inter Coelosyria

iacensi Arabiam petream, ad occasium Aegyptiaco alluitur pelago perfunditur Dorda ACanariae terra e fluuio ad Orientem solem hanc terram lacte inmeis bibliaci libri, Iosephus eos secutus, Canan eam fluens appellant: terram uariarum opum diuitem, frugibus fertilem aquis illustrem, opimam balsamo. In medio orbis constitutam, quo sit, ut nec frigo remnuo rigeat, nec calore torreatur. ob quam

73쪽

elementorum gratiam restimauerunt Israeliue Hebro gens antiqtiissima mapti quam so/lam a prima hominis formatione testis ac ueri numinis cognitio cultush; t primum idioma ii

permansit, eam esse, quae patribus olim Abra et is, Abitha, hae Isaacs Iacob promissa a numine esset,lerram promissa. uidelicet lacteat melle fluentem ideo Iosue fortissumi ducis ductu quadragesimo anno postquaAegyptum exiissent suae ditionis fecerunt, uno .., vos miriginta regibus in ea potenti manu deui ii sit .ctis Leges Israelitae tenent, ac secundum eas uiuunt, quas a Mose primo suo duce acceperunt quamuis remultis ante Mosen seculis abs, que lege aliqua scripta pie anctecs uixerint,ve/ritatem diurnis oraculis animici acumine Sin, gnitudine c5secuti. Existima' 'at eximius ille theo dilogus Moses nullam ciuitatem sine iuris reae quitatis ultu diutiu consistere posse iam quum bo/IIOrum praemiis, impiorum suppliciis suos ad

amplexandam uirtutem mimpietatem fugien/dam, satis exhortatus est et, tandem uper decem

illa legum capita duabus rabulis ad Sinam perlata,alia populo lages ciuilias' instituta semulga

uit. Hae quum adeo multae sint ut lae integrum librum praestare possent:memorabiliores tantum illic pona caeteraea Iosepho bibliaciscit, libris pe altantur. Sanxit Moses,ut pueri initio leges discat pum lege, di quum disciplinam illae in se optimam c5tineant. - Qui Dei nomen blasphemia laeseritpcrdiem siti . spendatur,in sepultus abiiciatur ut ex meretricia pecunia lacrum nullum fiat.Septe sint in singulis urbibus principes, qiustitia&prudelia caeteros bIasphemi sua antecellat,ut duo cultis leuitici munistri iudacet mene niu

in re iussi cada aut si quid rectu sit,iudicibus pa/

74쪽

ra decernatur Ne unus testis recipias, ac ne duo: De testimo, quide, nisi horum prius sit spectara fides: Tres rinitim ferant te testimonii dicat Sed ne nullier te, sit, ne pr mancipium quod in hoc fortunas leuitas in illa merito suspecta habeatur. Praeterea ne ex eo sitis arboribus aliquid aiate inarti annui attingatur, ut tunc ex frugibus decimae detur. Propinquis hospites no nihil peipiant, quod reliquii fuerit agricolatori; sit, ut semina nitida no mixta terraecsidantur,s dissimi m comunione terra no gaudeat.ulci uiator no a frugibus arceatur,sed qua tui uolet ex his legatus lectas praesens usus exigat Si pudor obstet, ultro accerseatur. Qiiae turpem quaestu fecerit, alteriue nupserit uxori ducatur ut puella pro uirgine ducta si corrupta sit corpo, re reperta flagi tricis conuicta lapidibus obruatur aut uiua cremetur. Si quis uirginem alteri despocaram, non inuitam uitiauerit,uterm extremo supplicio assiciatur. Salis illata fuerit, iniuriae aut

vidua sine sibe pMnam luat, sui ne liberis uidua relicta est,

xi, relictaeui fra ridefuncti coniugi nubat, ex ecci, matrimo,

obat nio in successionem generis prolem tollat: si eam

ducere nolit,causam apud seniores dicat Sicati FiIius patetitissam probauerint,cui uolet illi nubendi facultas usi liturius su sit.ut Iuctus in trigesimum diem extendam satipendatur. esse, tempus sapienti ad lachrymas.Filius si pa

t i F-iniurius fuerit extra urbem suspenda

P tur. Hostis bello prostratus non insepultus Iaceat Si pignus ab inope creditor acceperit ante nocte restituat. Qui non fuerit soluendo,apud eum, idebet seruitutem seruiat. Si quis contridule emerit emptus sexto mox anno liber existat. Qui auruci argentum iri uenerit,inuentu palam praeconis

75쪽

VI ME, II. subce faciat,ut aberrans pecus ad magistrus re/gis reducatur,vet,quoad nse stat custodiae,

ut Issraelitarum nemo uenena c6ficiat, neq; core vendiis itiisee cta aliunde emat. Qui uenenum alicui miscuerit re Iudaeis proasceleris Guictus id bibat. Qui oculum alicui per bibitum. iniuria eruerit pari clade puniatur. Si taurus que

quam peremerit cornu,lapidibus obruatur, eius rami es non attingatur. Depositum ut sacrum cu stodianti .ut filius patris scelus no luat nec par

ribu, Eit fraudi si quid sitius deliquerit Et se Leeeseulaeseu

domi Militiae uero illa ut bellum priuid infera, turres per legam aut praecones repetantur, fires non reddatur, dum placet,rite inferatur. Ad

ministradi belli sumni penes hunc sit, qui stre nuitares prudentia alios anteibit ut miles ex omni multirudine fortissimus legatur . Si hostis obsidione premitur frugiferae arbores ne laedantum aes enim si uocem habeant couitium face rei populatori. Rebelles uictor ad unum interfi, ciat, Caeteri quum uicti fuerint tributari aut e sagi in Iudaeictigales fati Nequa mulier belli tepore uirile a mimium-ringat instrumetum, neq; uir muliebre ut ueste di anguinis ustus in uniuersum Israelitis nullus esset.Lepra infecti, requibus genitale semen sp Leprosi et Go te flueret, ciuitate expelleretur: si1 his mulieres montes uitam septenis diebus, smestruae essent, octauo rediis rent: totide dies aberat, qui funesta domu habe

ret ut lacerdos duabus agius B eo faciat is lG 3p'At 'n' tW uiti seminis pqete passus est ipseq; prius frigida

aqua ingrederem . Parici ratione expiaretur, qui eum coniuge parum legitimis diebus cocu buisset. Puerpera dies replo arcearur mare enixa fuisset, si foemina octoginta.Qii uxore inipudieaarbitraretur,hordeacea farine assarium sectiosos

76쪽

tpectar uxor offerret: mo ea ad templi postes constituta in se texpurgatio cerd Itis uerba iurare cogeretur, nihil laesam id se pudicitiam, Si falleret femore dextro disiuncto uteroci putrefacto moreretur. Si caste iuraret, decimo mense puerum sitne uteri noxa eniteretur: tum ut sacerdos dei in membrana nomen dilues

Adus eii pes, phiala ' iuratTmulieri bibendum. Adulterio

incesto, Edomiticae, foeditati capitalem poenam irrogauit ut lacerdos manco debili ue corpore altaris ascensu prohiberetur: aleretur amensia. - ,his; obse cxii Oblati nibus, ut terra septimo quom anno, siti, id quando cananeam Iudaei obtinuissent aratri es Iobeseus praeei, set immunis, Quae tellus sua sponte ferret quin, pitur obseruari quagesimo quom anno qui iobeleus dicebatur, tribulibus essem extraneis ccmmunis, debirae relaxarentur pecuniae,libertate serui donaretur, praedia quae uillustiaenissent antiquis possessuri bus redhibes tur. His ille in fili tutis demi foris csub id tempus quo uita decessit, Israelitas instru, xit Adhibuit reprecatione solemnem pro eorumccessu, qui rite leges Instatuta sancte custodirent,cotradit asina precationes in praeuaricato/res Postremo populum secramento adegit, ut di/uinas rentinianas leges quae semel latae essent pei. - - - petu Cbseruaret: nec si quis uiolare esset ausus

iudae, laeto impune factuna pateretur: Caeterus quia satis c5

stat nullum genus hominum caeremoniarum stup diosius magisq; religiosum fuisse unqd Israelitae fuere, quae fuerit apud illos Lacrificandi ratio ab initio instituta Cpci spreclum duco breuiter, exaplicanda. Duobus ab initio sacrorii generibus IuΗNocaustum dae usi sunt quorue unus holocaustu dixere, idq; aeriferum pri primores gerisIpertabant:*erat siue boue, sitie

'rum agno rem diuina lactinus,sive quid aliud immo

77쪽

lia eris adhibenda:altaris ora sacerdos uictiniali cruore perfundebat, inde hostia membr tim dissi bis essetam super arani concremabat, Alterum genus erificium. plebeius in quo maiora anniculis offerebataeruo recti super aram diffus ,renes,adeps,omentarim ponebantur flammis: pectoras crura dextera lacerdotibus dabans, quae supererat intra bido, . si rem diuina fecissentisitabant nopia sis pre ''opuminebantur columbas offerre,aut turture duas palli e sin, quarum haec in holocaustum abibat,illa saccrdo quentium ires sortiebantur. Qiii imprudens deliquislet, huic annicula agna erat authoedus piaculum Qui oc culti sibi criminis fuisset conscius, ecpraescripto p ,sseum ciet legis caeso ariete expiari oportuit, hobe carn Ibus siejuni. uescebantur sacerdotes inteplo, tam publicis qpriuatis sacrificiis: mundissima faritia adiicitur in agno as Iarii mensura,in ariete duorum, In tau/ro triunt Adhiberii oleum, quod lacris infun/debatur Agnus mane d uesperi publice immo

lari, Septimis qui diebus, quae ipsis ex legema 2 i, rum xlmesiacrae erant,&ssabbata dicebantur, gemina, et u '-

hostiae aris admouebentur. Principio mensis duo boues cum septem anniculis agnis , ariete uno,&hoedo uno piaculi causa. Adiiciebant di/nos hoedGS, horum unus extra fines missus multitudinem expiabat:in suburbana alter delatus,leco purissimo cu totis uelleribus cremabatur, P detifex taurum in id secrum, in holocaustum arietem dabat. Fuerunt&illis alia sacra, statis, ere Mena, nuper. montis fertisue permixta, quale fuit, is mensis urietheum dieique Macedones h peruerem reum dixeriit, reuertet autumno tabernacula figere, holocati'

vis ferus tenenb stata quotan isreddere myr

78쪽

principium sumebat annus subplenilunii diem

Aryme unx egredi coligimet mustico agno faciebant. Inde agymorum feri .luna itide plena paucis interiesciis diebus celebres erat gen ti: tatim duo aries unus, agni septe liotidie Pei eos dies holocaubsto cremabantur Adliciebatur hyrcus unus piae culi nomine. Secunda agymo' primitiae frust umpentheeoste crumna assario da alatur, frugum principitc

agnus in holocaustum. Erat repeia rhecostes stati dies, Asarthan id illi tepus uocitabant id est qriquagesimam fermentatos tum panes ex siccisalphitis offerebant.Agnas duas in holocaustum, uitulos duos,arietes totidem, duosci pro piaculo hyrcos. De Iudae s& Mose duce eoru Elnici scriptores ab Ecclesiasticis dissentiunt. Cornelius enim Tacitus iri diurnalium libro egressionemri, sitae, Ahgβnni illiuSe Aegypto non diuinae uoluntati a pio equis sed necessitati tribues scribit, orta per Aegyptuscabie prurigine foeda Bocchorim regem in Hamonis templo remediuna petiisse iussum re, num purgare alvillud houim genus deis inutissum alias in terras ablegare. Quo expulso ubi ingens scabiosorum colluuies uastis in locis reli,ctacosediiset,caeteris per lachrymas torpetibus, Mosen unum exulum monuisse, ne qua deorum hominum II opem expectarent: sed sibi, ut duciis crederent, assiensium esse atq; omnium ignaros

fortuitum iter arripuisse sed nihil aeque quimaquae inopia laborates: cit iam haud procul exi/tio totis capis procubuerat, uidisse agrestiuisi, horum gregem a pastu indipem nemore opaci

79쪽

eoncedere secutum Mosen,quo sibi in posterum

ventem firmaret novos ritus contrarios ira caete Iudaeoruris mortalibus indidisse. Profana illic omnia,que ' is

apud nos sacra, rursum concella, quae nobis nee e iit uii. D. Animalis effigiem, quo monstratare sitim errorenici: depulerat penetrali lacrauere,caes ariete

in contumelia Hamonis Bos quom immolatur, quem Aegyptii apim colunt. Sue abstinent obscabiem uitandam cui animal hoc obnoxium Septimo die octantur, quia is finem laborum tulerit, deinde blandiente inertia septimum quo Vanis

num ignauiae datum:alii honorem eum Saturno

haberi ob famem reieiunia, Panis eorum no fermentatur. Hiritusqu(quomodo induci defendtinetur:& quia apud ipsos, si des obstinata, remisericordia in promptu est, sed aduersius oes alias gentes hostile odium: separati epulis, discreti cubilibus,proiectissima in alibidinem gens alienabeeocubitu abstinent anter se nihil illicitum,circu/cidere genitalia instituere,ut diuersitate noscanatur. Nec quIcq prius imbuunt quam cotemnere

deos.Animas praelio aut supplicio peremptorum Relim iudaeoaeternasputar: eade cura de inferis is suasio coelestium.Cotra Aegyptii plaermi ianimalia ef/figies smopositas uenerantur,Iudaei mente sola, unumsit, numen intelligunt.Prophanosis deoprimagines in species hominum singunt. Haecimulta alia Cornelius Tacitus mTrogus lib. t stridunt Iudaeorum sectae tres comuni reliquorum uita di retae erant, Pharisaeorum, Saducaeorum, Emeorum. Pharisaei culturaustero, mulctu perparco utebantur, traditiones suas statuentesqbus traditione Mosi determinabant Pitacia

chartarii in Dote gerebat, Min sinistro brachio

80쪽

quibus decalogus inscriptus erat si dixerat diis

habebis, quasi lappensum inter oculos tuosin in manu tua. Et haec phylateria dicebatur, phir lexe quod seruare est de rhorat lege Hi etia maiiores sini rias fremes spinas eis assigebat Mbus puncti inter eundum memores mandatorum dei sierent uniuersa deo deputabat. Emarme,ni, id est fato a re sdem quaestist a sunt uel negligererin arbitrio horum phil imum esse dicebant in in singulis adiuuare Emarmenem quam ex motibus corporus seperioru fieri plua ansu perioribus suis renatu maioribus nunq'trarius respondebant Iudicius de futurus credere, oena animam iamrruptam esse, solas bonorum animas Animas in alia in alia transire corpora usq; ad resurrectionem,

TQ cra migra iudicium:malorum aut aerernis detrudi carceri hus: S quia a comuni horum habitu diuersi erat ideo Pharisaei dicebatur Saducaei marmenem negabant deuin inspectorem ortam dicentes, hinarbitrio holum situm esse ut bonum malum uera Animas ea cocciant animarum post hanc vir:i uel upplicia nepinabusinterire gabant hi gaudia, quo ei esurrectione mortuost futuram negabant,animas mori cum corporibus

putates: nec angelos esse dicebat lo quinq; i.

bros Mosi recipiebant. Ipsi seueri nimis erat, nec inter se sticiales,ob quam seueritate Saducmsad Estaesum uisa est, iusto Ss en in ilia, in omnibuestora monasti ea monastica agebant uitam nuptias & foeminarum coheresiuili omnino fastidientes nonae conmmam hominiam successione cens rent perimenda, sed cauend i inteperatariam multerum nullii eapomnia flagi sidem seruare uiro putantes. Omnia habebanteetmimarii aerat comunia prolira unguetum, balneus duceres,

squalorem decus putarent, dummodori tres,