장음표시 사용
331쪽
pantur allia lina, calx Vel urina. Scilicet multorum annorum experientia compertum est, lixivium ali quando tantam adquirere consistentiam, quod in ossicinis pinguescere dicitur), ut et crystalli aegre secernantur, et quae prodeunt, variis heterogeneis irretitae reperiantur. Hisce incommodis, allia linis praelertim obicem ponere tentatum fuit, quum lixivium aciditate abundaret. Cineres clauellati et calx, siue usta, siue cruda, acidum absorbent, etsi iusta adduntur dos, peregrina noxia re vera praecipitando minuunt, quod, cognita lixi uiolum indole g. IX),
luculentius patebit, urina autem nihil ossicit, nisi quatenus aikali volatili praedita. Negari tamen non potest, quin noui sales peregrini immisceantur, nimirum athali vegetabile vitriolatum, vel alii, pro diuerso 'additamento, sine dubio sublatis magis inno- cui, sed nihilo minus pro alumine non vendendi. E) Quum alumen Romanum aliis praestet, Arunsiliti nostris temporibus alumen confici coepit, illi merito substituendum, si inuentores audiamus. Hoc Chemice exploraui et cobalto tinctum inueni ). Quin cobalti minera usta lixivio immittatur, vix dubito, tum enim acidum liberum calcem metallicam adgreditur, et roseam generat solutionem, sub crystallisatione tingentem. Hoc alumen, aqua solutum, cum aikali fixo urinosum, cum phlogisticato non ferrum, sed cubaltum prodit, quod etiam, eiusdem basin praecipitatam cum borace fun-
yὶ Cel. ER XL FBEN idem reperiisse video in eiusdem
332쪽
dendo, violaceo limo te scit colore. Dignoscitur quoque stiis crystallis, totis tinctiis, acerbii, minusque, quam Romanae, acidis. Crystallus aluminis Romani in carbone, mediante tubo ferruminatorio flammae eae posita, mox Obscuratur, intumescit, si timat, sed cito immobilis persistit spongiosam assula alba, Bruns-- vicensis autem minus tumet, vix spumat, sed funditur et tandem viridis sit, simulque statim ab initio arsenicalem sumum copiose estiat. Non distiteor me aliquando cum aluminis Romani basi rosea caeruleum obtinuisse vitrum, filiore t sed dein vel centies idem frustra tentavi. Dubium itaque adluic est principium colorans, sed quod ex laoc bonitas minime pendeat certi, nouimus. AlU- minis Brunsviconsis in arte tinctoria habitum non
stione viginti quatuor horis spissatur φ), quo facto
ignis extinguitur. terrestre instrumentis aufertur, et
depuratione per subsidentiam finita, latex, foramine aperto, de luit in receptacula quercina, ubi qua-.tuordecim diebus crystalli satur, dein vero lixivium
2 Non comi eniti ni autoptae de metallo alieni. D. AN 'GYRSTEN cupreum dicit freti duin et latera lapidea; Cel. FERBER sint plieiter alienimi cupi cum memorat;
D. POUGEROUX fundum plumbeum; D. MAZLA alienum plumbeum,cob alti praesentia euinceretur, modo semper accide-
dum mihi explorare licuit. F) Ad Tosum lixivium in aheno agitatum co- in alia latiora. sed humiliora receptacula deducitur, ut denuo crustallos deponat, tandemque in puteum
333쪽
magistralem. Nulla huic adhibetur crystallisatio depuratoria , ideoque alumen Romanum non raro incentenario quinque, et Vltra continet terrestris rosei libras. Minerae centenarius numquam duas exhibet aluminis libras. Lixiuium magistrale pingue apparet et aegre crystallos ponit, in vasis tamen amplis et humilibus genuinum praebet alumen, quamuis opus sit lentae uaporatione spontanea. Puteolis lixivium, calore soli digestum, tandem in superficie crystallos format, quae collectae in receptaculo conico lapideo , aqua calida iterum soluuntur, et ibidem puriores crystallisantur, euaporatione ἡ naturali calore per adla. Minera hei csaepe praebet ultra quadraginta aluminis libras e centenario , sed martiali plerumque contaminati. g. IX. Lixiuia propius examinata. Vt adcuratius diuersa cognoscantur lixivia, tria in primis exploranda existimo: illud nimirum, quod mediante minera usta frigide salino satiatur et crudum vocari solet: de in illud liquidum, quod, alumine altera vice ci ystallicato , remanet: t tandemque ultimum lixivium, magistrale vulgo dictum. Haec lixivia non possunt non in diuersis locis pro indoleminerae et Variatione operationum plus minus discrepare, linino etiam, posita minera eadem, ae
qualiterque usta, primum nillilo minus maiori atmosphaerae calore ditius euadet, secundum per to
334쪽
tuna annum minimam patitur differentiam, tertium vero maximam, quum a primo vere in serum autumnum continuo materiis per Ugrinis oneretur. Quamuis igitur magna neces latio Occurrat varietas, non tamen inutilis erit it 'scriptio experimentorum,
quibus lixivia, anno 1776 ad Garphyttan haustaniense Septembri, et dein probe clausa Vpsalia in transpoitata, qua contenta e X ploraui. A) Lia D tum ira ditur ea in calore medio grauitate gaudebat specifica, ut volumen aquae destillatae 2: granorum, pomi ere aequi ualeret aque granis, quod 9 nummulos donotat.'Puluis lutescens ad fundum ampullae collectus erat. Lixi uiuiti flauebat parum virescens, sapore praeditum aluminoso, sed paullo magis auctero vel terrestri. I 'apyrus heliotropio tincta, hoc lixivio cillita mox rufescit, sed intense caerulea, quae sac
Athali phlogisticatum mox caeruleum Berotinense deiicit , 9ῖo grana e cantharo, quod sese 8z9 grana vitrioli significat. Athali si xum, sensim instillatum, deturbat primo puluerem e luteo ferrugine uili, dein album, ita tamen, ut, quod a paucis guttis initio cadit, paullatilia iterum soluatur, via de iudicari potest de abundantia quadam acidi, quanta vero liaec sit, e sequentibus patebit. Acidum sacellari vix ulla monstrat praecipitationis vestigia. In hoc lixivio adsimi praetor vitriolum, etiatu men, et magnetia vitriolata, qui sales difficillim
335쪽
. De Confectioire Aluminis. 297
is se inuicem separantur. Spontaneam evaporatio-Ilein primum tentaui, qua, si crustallisando seri potest, distinctae prodire solent crystalli. Longiust quidem requiritur tempus, et interea quoque atomi in ambiente atmosphaera volitantes immiscentur, η sed, ut haec euitem incommoda, patinas adhibeo amplas, in quibus solutio magnam aeri offert stiperficiem, et cum evaporatio, ceteris paribus, in . ratione superficierum procedat, per se patet lainc in oram multum contrahi. Pulvis peregrinus e X-l cludi potest tela tenuissima sericea, vel magna cam-l paria vitrea imposita. Hoc medio obtinui e cant tharo i93 grana aluminis crystalli sati. et in asiae sa- linae informis, acidae s79O, quae in charta bibulal erant exsiccata. Ipsae quoque crystalli. addito al-l hali phlogisticato, dabant caeruleum Berotinense. t Alia igitur via sales commixtos felicius segregare co-l natus sum. Primo alli uti phlogisticato martiale notae men-l surae deturbaui. Dein athali fixo terrestre prael cipitaui, ut acidum excedens auerterem terram col-l lectam lotamque iterum acido 'itriolico solvebam: l gypsum ad fundum restabat, liquidum sit iratum adl siccum crystallisatum ponderabam: salis adquisitit partem aluminosam creta plene destruebam et rei siduum tandem liquidum, sitroque colatum, in i crystallos coegi, quae nailii magnesiam vitriolatam i solam praebuerunt. Excedentis acidi quantitatem ita determinavi. Immisi nempe salis sodae crystalli fati portiunculas,l quae mox rufescebant a martiali deturbato , sed pri-
336쪽
inum inditae sensim totae soluebantur sine residuo, continuaui igitur usque dum praecipitatum res aret in sollitum. Simul acidi vitriolici, olei nomine vulgo insigniti, notum pondus eodem athali satiavi et hinc abundantiam cum huius olei quantitate comparare didici. . Haec experimenta innuebant in cantharo huius lixivit crudi adfuisse gypsi is , magnesiae vitriolatae 3889, aluminis 2933, vitrioli martis 8o9, et acidi liberi tantum, quantum 7 a granis olei vitrioli vulgaris aequivalet.
H) Liaeivium, facta depuratione, res imit, mcalore medio ea gaudebat grauitate specifica, ut aquae destillatae volumen a Is granorum, pondere eniceret a 28 grana, quod i 3 circiter nummulis
Ad sundum ampullae nihil pulueris depositum
reperiebatur. Lixiuium satiebat. Sapor intense acidus vix aluminosum prodebat, sed acido evanescente perquam austeram sensatio- lnem in lingua excitabat. Non tantum papyrus heliotropio tincta hoc ri' sebat, sed etiam saccharina caerulea. Athali fixum satis magna quantitate absorbetur cum esseruescentia, idque, ob excedens acidum , sine ulla praecipitatione. Quod primum decidit e luteo ferrugineum est, dein vero alba deturbatur terra.
337쪽
Euaporati ,ne spontanea e cantharo obtinui alu-Diinis crystalli sati, inartiali tamen contaminati, grana 4318, et magnesiae Vitriolatae, vitriolo ad una
i tae, 477s. Acidum liberum exsiccatione in charta bibula quodammodo fuit sublatum, et cum illo quidquam solutionis. Adhibui quoque methodum antea descriptam, qua cantharo inesse reperi, gypsi io, magnesiae vitriolatae 32oo, aluminis q84O, vitrioli i396 et . acidi excedentis copia, 78s olei vitrioli granis congruens. Observetur oportet quod alumen, se- cundae subiiciendum crystalli lationi, antea frigida fuerit lotum VIII, A) , sed nihilo minus tantum acidi retinuerit, ut memor tam abundantiam aquae soluenti impertire potuerit. λ C) Lixiuium 'ltimum, 1 ungi Ernis dictum, int calore medio ea gaudet grauitate ipecifica, ut volu - men aquae destillatae ars granorum pondere efficiat 3 9, quod fere 26 nummulis aequi ualet. Ad fundum ampullae nullum inueni sedimentum. t Sapor initio erat intense acidus, remanente postea in lingua sorti amaritie cum adstringentia INartiali.
Color lixivit viridis, laetus. Charta caerulea saccharina eo rusabatur. 4 Athali phlogisticatum e cantharo deturbabati et ueg ἴ grana caerulei Berotinensis, quod 655o grani vitrioli aequivalet. Atha.
338쪽
Athali fixum diu eum effervescentia suscipitur
sine ulla praecipitatione. Euaporatione spontanea nullum obtinui alumendistinctum. Magnesia vitriolata, quae prima prodibat, quamuis optime tota, colorem tamen in viriditatem declinantem monstrauit. Tota inassa sa lina e cantharo colle 'a et in charta bibula exsiccata pondere effecit aO OOT grana.
Methodo supra memorata adquisiui gypsi as,
magnesiae vitriolatae I 3O6O, aluminis 39s, vitrioli fueueo et acidi liberi, oleo vitrioli' vulgari aequiparandi, grana 28 9. Peculiaris heic indolis est vitrio licum immixtum, nam nullam coctione deponit ochram, nec sub spontanea ad siccum evaporatione . sed laetum suum colorem retinet lixivium. Quod tamen ferrum contineat, phlogisto valde pauperatum, facile colligitur e colore ferrugineo martialis, ope alliali fixi deiecti. Longe aliter se habet vitriolum vulgare solutUm. g. X. Num excedens alidum crystallifationi a&
E praecedente paragrapho satis patet, in lixi- viis plus adesse acidi, quam alumini est neces Iarium, iam quaeritur, num hoe crystallisationem impediat' Vel forte promoueat' prius cum Celebri MARGGRAF vi gent plerique, at experimenturu
339쪽
' De Confections Alaminis. 3ΟΙ
quoddam a Dona. BARON, diuulgatum anno II q, posterius quibusdam suggestit. Scilicet acidum vitrioli concentratum, aluminis solutioni uberius in sillatum, aquam lubtrahendo alumen praecipitat, quod celeriter crystallisatum in solutione intense aci da, spiculares non raro psaebet aciculas crystallinas, e puncto divergentes instar stellarum. Hoc sub iisdem conditionibus pluribus accidit salibus. Acidum vitrioli optime concentratum, non tantUma quam solutionis, sed etiam crystallisationis, alumini eripere valet. Tali nempe acido immergatur frustulum aluminis pellucidum, et intra pauca momeH-ta illud albescere et opacari reperietur. En alumen via humida usi uin, si ita loqui conuenit. Hoc phaenomeno consummata acidi vitriolici concentratio satis commode dignoscitur. Sed in praesenti nulla est quaestio de tanta acidi copia, quae salem solutionis aqua spoliare valet. Acidum vitrioli concentratissmum duplo circiter 'aquae satiari videtur, saltim ex atmosphaera non plus attrahit, iam vero quaeritur de illo, quod longe vltra duplum sibi adunatum tenet, adeoque non potest non tamquam excedens leuissime ad-
Quotidiana testatur experientia, a thali vegeta bile vitrio latum et gypsum copiosius solui, si aqua acidi vitriolici portiuncula acuitur , immo a Ci- dum nitri idem praestat, et generatim hoc valet. de omnibus salibus, nullis aliis, quantum hactenus conflat, exceptis, quam tartaro tartari lato, et qui
340쪽
illi indole congruunt. Hic namque sal, aucto aci- do in tartaruin abit, longe dissicilius solubilein. Vix operae foret pretium prolixius demonstrare quod alumen cum reliquis conueniat, nisi illud fui siet in
dubium vocatum. Sequentia, Vt opinor, hanc rem,
quantum satis, dilucidabunt ).
Duodecim elegi pocilla vitrea conicae sigia rae, quantum fieri potuit, et similia, et aequalia. Plinio nihil acidi vitriolici concentrati indidi secundo guttas 4, tertio 6, et ita porro, uti monstrat columna prima, ubi pocillorum numerus indicat guttas cuiuis instillatas. Centum guttae pondere circiter i I; grana efficiebant. Hoc facto per fit uni in quodlibet colabatur solutionis aluminis feruidae aequalis mensura. Alumen adhibui Romanum, ideoque ad separandum terres ire opus suit fit tro. Po cilla posita erant in loco, ubi hydrargyrus Ther- imo metri, sub toto experimenti tempore, quod per x 23 nycthemera durauit, inter - 6 et -- IO gradus variabat. Quidquid crystallisatum reperiebatur post
primum, secundum, sextum et vigesimum quin tu in nycthemeron, paruo cochleari argenteo colligebatur ct in citaria bibula multiplicata per Io horas leX siccatum, bilance qua pondus explorabatur. Ad euitandas minores fractiones in columnis pondera ex primo libris doci masticis, quarum 4 OO aequi Ua- lent granis 2IS. - P0Aa Cons. Acta Stockh. I 76, ubi haec experimenta