Gilberti ex abbate Glocestriae episcopi primum Herefordiensis deinde ...

321쪽

2M ILBERTI EPISCOPI

pam appellaatis, et icut in ingressu, at in egressu vestro summam regia mansuetudinem et tolerantiam vobis observatae paria indiciis agnovistis. Nam ut in Absalonem prodeunte exercitu patera pietas -- clamavit, Servate mihi puerum Absalon, sic ejus mandato voce statim praeconaria cunctis innotuit, ut atqui vobis aut e vestria cuiquam molestus existeret, ultore gladio deperiret. Addidistis ad haec, et tanquam Vitae vestrae vel sanguini machinaretur inaidias, fuga nocte inita, mutato habitu post latitati

nem aliquantulam, a regno clam transmeastis, et nemine persequente, nullo vos expellente extra dominationis sua loca in regno vobis altero ad tempus aedem elegistis. Me navem gubemare disponitis, quam in fluctibus et tempestate subducto remige reliquistis hinc nos vestra jubet et hortatur auctoritas ut convertamur ad vos, et aiari simus, ut vestria inhaerendo vestigiis pro Christo mortem subeamus, et pro liberanda ipsius ecclesia animas ponere non metuam . Et utique si attendamus quanta nobis promittantur in coelis debeant animo vitea re qua cunque pomidentur in terris. Nam nec lingua dicere nec intellectus capere valet, illa superam civitatis quanta sint gaudia, Angelorum choris interesse, cum beatissimis spiritibus gloriae conditoria amistere, με sentem Dei vultum emere, nullo metu mortis ames, incomptionis suae munere perpetuo gloriari. Maiones hujus temporis minime condigna anni ad futuram gloriam quae revelabitur in anctis. Et quod modo leve est et momentaneum tribulationis, supra omnem modum et se gloriae pondus operabitur in electis, haec nostris jamdiu ensibus insederant nostra jamdiu studia haec post se promima traxerant.

Caput utinam quod mihi scapulis insidet, lictoria gladius projecisset in medium, dum tamen legitimo

322쪽

A.D. 1161 9.J DONDONIEMI EPIs--. 281Deoque placito certamin decertassem. At martyrem non poena lacit, sed causa, dura sancte perpeti gloria est, improbe, pertinaciter, ignominia. Pro Christo subire gladium consummata claus est et victoria,

hunc in se temere provocare late patens insania, etsi vestra, pater, non solum dicta verum iacta pensemus, in mortem nec temere, nec leviter impingemus. Nam genu larendoniae curvando fugam ortham-toniae ineundo, mutato ad tempus habitu desit oendo, a regni finibus clam emigrando, qui actumeat quid haec agendo procurastis nisi quod mortem quam nemo dignabatur inferre, tam sollicite de-esinastis igitur ad mortem qua Bonte pater invitastis, quam vos et formidasse et fugisse indiciis tam manifestis toti mundo luce clarius ostendiatis.

Quae vos suadet caritas, nobis onus imponere, quod

jecistis Gladius nobis imminet, quem fugistis,

in quem funda jacere non dimicare comminua elegistis. ad similem sorte fugam nos invitastis Mnobis mare clausum est, et post digressum Vestrum, naves nobis sunt omnes et portus inhibiti. Insulae terrarum claustra regum sortissima sunt, unde vix evadere vel a quia valet expedire Si nobis pugnandum est, de proximo contendemus Si cum rege pugna conseritur, unde percutiemus gladio, nos ibi gladius repercutientis inveniet, unde vulnus infligemus, vulnera declinare nequibimus Et annui vestri reditus nunquid vobis tanti sunt ut Dareum vestrorum sanguine vobis hos velitis adquiri. at Iuda reportante pecuniam hanc Iudaei respuerunt quam sanguinis esse pretium agnoverunt Sed aliam nobis causam sortasse proponitis Paululum itaque dive tamus, ut mortis nobis suadendae causam plenius attendamus Gratias Domino, nulla penes nos est de fide contentio, de sacramentis nulla, nulla de mo-

323쪽

ribus, viget recta fides in principe, viget in praelati viget in subditis omnes fidei articulo regni hujus

ecclesia sane complectitur. Α summi pontificis obedientia praesentis achismatia insania nemo dividitur,

ecclesiae sacramenta venerantur omnes et excolunt,

suscipiunt in se et aliis pie sancteque communicant. Quod ad mores, in multis quidem offendimus omnea. Errorem tamen suum nullus praedicat aut defendit, verum poenitentiae remedio perato se dilui quod admittit. Tota igitur in regem eat, et de rege -- tentio ob quasdam consuetudine suis praede Moribus observatas, ut Maerit, et exhibita quas sibi vult et expetit observari. Super hoc a vestra sublimitate commonitu non desistit a promasto, non renunciatiis quae firmavit antiquitas et longa regni conauetudo. Haec causa ea cur ad arma decurritis, et in sanctum

caput et nobile gladium librare contenditis, in quo reser plurimum quod has ipse non statuit, ae ut tota regni testatur antiquitas, sic ea repperit institutas. a dissicilius evellitur quod altiva radic tur, haeret planta tenacius quae suas in altum jamdiu radices immiserit. Quam siquis transferre deari

rat, non viribus evellenda est, ne protinus exaremat.

Circumfodienda prius est et humus eat ejicienda, d nudanda radix undique, ut sic prudens expleat diligentia quod vis commode non expleret incompetenter adhibita. A bonis exempla sumenda sunt, et cum tractantur hujusmodi, ipsorum sunt opera diligentius attendenda. Praedecessor vester ille pater Augustianus multa a regno hoc extirpavit enormia, et ipsum regem fide illuminan pravaa ab eo consuetudinea, non quidem paucas eliminavit, non maledictis equidem, sed benedicendo potiua et praedicando, exhortando salubriter, et potentum animos ad bonum sortiter inclinando Cremensis ille Iohannes diebus nostris in

324쪽

4.D. 116l 9.J LONDONInusI EPIATOLAE. 283 partes Ma a sancta Romana directus eccleata, regni consuetudine in quibus jam senuerat, immutavit. Quod non maledictis aut minis, sed doctrina sana et exhortationibus anctis obtinuit Benedicendo eminavit, de benedictionibus et messem secit. Hi si ad arma decurrisaent, nihil aut parum prosinanent. Apio Francorum rege optata diu prole sibi jam comoema divinitus, nuper illi regno multa sunt remissa gravamina, quae firmaverat antiquita hactenus in-

eonvulsa, haec suggerente, ut audivimus, ecclesia, et monente, non in electum principem mina imp

tente sublata sunt. Quae denique quantaeve dignit lea, sibinates, immunitates, mas sione Meleatae Dei a piis regibus orbe toto pietate sola, non maledicti necessitate collata sint, quia valeat explicare utique tempus id volentem explicare deficiet, haec namque -- gum est laude digna nobilitas. Ab ipsis supplex Atiane quod erectus in mina nulli unquam conatibus obtineret, ipsis minimi pretium tam reputatur vile, quam exiguum, quod sibi vi surripere quisque violenter intenderet, magnos in re modica rei suae defensor spe cito frustratus agnosceret. Haec itaque non semvore novitio, sed maturo fuerant attendenda consilio; erant fratrum eatrorum et aliorum plurimum in his exquirenda oonsilia, attendenda patrum prudentum opera, eum incommodis ecclesiae pensanda commoda, et haec tunc demum danda sorte sententia, cum jam non laret apes ulla super se remedia, quo profecto cumdatur juxta sacrorum sormam canonum attendendum eat, in quem detur, cur detur, quomodo detur, an expediat ecclesiae quod detur, et obfuturum sibi si non detur. Is vero quem impetistia, ut nota vobis reseramus, nunquid non ipse est quem dulcissima pignora, nobilissima conjux et honeata, subjecta sibi regna quam plurima, amicorum coetus et auia

325쪽

obsequentium nutibus tot populorum agmina, mundi quaeque pretiosa vix detinent, in blandiendo perin

dent, quin spretia omnibus post crucem suam portantem Dominum Jmum nudus exeat, et pauperi

tem contemplando quam subiit, id sacto studeat implere, quod docuit ipse dicens, Qui non bajulat erucem auam et venit post me, non est me dignus haec mentia ejus obstinatio est, haec maledictis opprimenda crudelitas, haec in ecclesia Dei toto orbe declamata malignitas; in hunc si maledicta congeaseritis, partem

sui nobilissimam suis laedi jaculis ecclesia recte condolebit, ipso namque vulnerato hemin se non fili Tum paucitas, sed populorum ampla numerositas ingemiscet. In hoc vero sacra ala docet auctoritas in ejusmodi causis, ubi per grave dissensionum scisa ras, non hujus aut illius est hominia periculum, sed populorum strages jacent detrahendum est aliquid severitati, ut majoribus malis sanandi caritas incera subveniat et iterum, non potest esse salubris a multis correctio, nisi cum ille corripitur, qui non habet sociam multitudinem. edico namque quia Meribat industriae ut vulnus unum sanet, aliud longe

majus, longe pericularius infligat discretioni quis

attribuat ob quaedam quae poterunt et levius et expeditius obtineri, e laniam sic deaerere, in principem exurgere et ecclesiae totius regni concum pace animarum in subditis corporumque pericula non curare 3 gris cessit Ambroaius, ecclesiam deaerere non approbavit. am quid a bono principe vestra pater prudentia poterat non sperare, quem divino compunctum spiritu in Christum a Deo noverat anhelare Illa consuetudinea temporalia commodi nil prorsus ibi conserentes, quanti sibi sunt, cum ipsa mundi gloria quantam se cumque offerat jam tota sereviluit, et a cordis sui desiderio tam procul est, ut

326쪽

Λ.D. 1161 9.J QNDONIENam HsToL E. 285 Domino loquens saepius id dicat, quod scriptum est: Insigne mei capitis odi, o Domine tu scis. Nunquid non hic lavendus erat, et in ipso nidificanti columbae sanctae dimittendus, donec plene formatus in ipso Christus occulta ejus in lucem traheret, produceret, et libertate ecclesiae non tantum has de quihua agitur, sed et longe propensior cipae quasi manu propria distribueret In his quidem quod scimus loquimur, quod novimus id confidenter asserimus. Consuetudinea in qua plus excandescitis, Dominus Oater rex jam pridem penitus exsprevisset, si non hoc propositum duo graviter impedissent. Unum quod sibi timet esse dedecori a patribus ad ae devoluto regno diebus suis subtrahi quicquam vel imminui. Alterum, siquid remittat ob Dominum, erubescit ut hoc sibi vireputetur extortum. Primum tamen illud jam sane-titatis pede calcaverat, et ipsum in hoc Dei timor, innata bonitas, Domini papae sancta monitio, multorumque in hoc supplicatio continuata produxerant, ut ob ejus reverentiam per quem ultra omnes suos patres longe magnificatus est, ecclesiam Dei convocare, et regni consuetudine quae gravamen sibi, cerentur inferre multa devotione spiritus immutare vellet ultroneus et corrigere. Et si penes vos coepta perseverasset humilitas, ecclesiam Dei in regno exhilarasset jam diffusa lato jocunditas. Nam finem

in quem tenditis evicerat jam supplicatio, cum male totum impedivit a vobis orta recena turbatio, nam cum suis nondum Britannia titulis accessisset, et levaret in eum usque tunc indomita gena illa calcaneum, cum produceret in turbatore pacis exercitum,

terribiles in illum literas devotionem patris, modestiam pontificia, minime redolantea emisistis, et quod summi pontificis admonitio multorumque elabor verat supplex et intenta devotio, suspirando minas

327쪽

ilio sustulistis, et tam regem quam regnum in Mandalum cuncti retro actis sere gravius impulistis. Avertat Deus finem quem negotio ala procedente metuim , qui ne nostris erumpat temporibus ob honorem Dei et sanctae ecclesiae reverentiam, ob vestrum a placet commodum, ob pacis commune bonum, ob minuenda scandala, et quae turbata sunt ad pacem, juvante Domino revocanda, ad Dominum papam appellavimus, ut eatri cursu impetum vos in regem prone rapientis et regnum, ad tempus saltem cohibeamus. Qua in re bonum ea ut intra fines modeatiae eater a velit gelu cohibere, ne ut regum jura subvertere, ala quoque debitam Domino papae reverentiam, appellatione ad ipsum interposita non admittendo, nimia e a limi studeat exin nire. Quod si placeret advertere ad Zachaeum non divertisse Dominum, nisi cum de siccomoro jam descendimet, descenderetis forsitan et quem mima exasperastis verbis alloquendo pacificia mitigare alud retia non solum exigendo, aed et satis actionem humile ista sorte injuriam paraua, offerendo. Puerum apostolis proposuit exemplo Dominus qui tiraua non irascitur, injuriae cito non meminit, nec quicquam malitiose moliena dum magna non affectat albi, totum hoc innocentia vitae remedio vitaeque j unditate plenissima recompenant. Singulare virtuti exemplar ipse est qui a crucifigentea absolvit, qui lata caritate persequentea, et odientes amari praecipit, etsi peccet frater in no veniam non solum epties, sed

et eptuagies septies imperat impertiri Ista quid non pomet humilita apud dominum nostrum regem, quid non obtinere viarum ista perlectio Callia inter tua eat, ad pacem recte perducens quem pater

cum intraveritis pacem illa apprehendetis, et dispersis tristitiae nebulis cuncta pace, gaudio cunctR

328쪽

4.D. 1161 9.J LONDONIENsI EPIaTOLAE. 287 replebitis, et a rege piissimo dominoque nostro carissimo non solum quae ad praesens petitis, sed et longe majora his Domini spiritu cor erus accendente, et in amorem suum emper dilatante feliciter obtinere poteritis. EPISTOLA CXCV. D EUNDEM. - Cantiumma archiepiscopo Gube tua London

ensis episcopus, ut rationis moderamine sibi e-dita dis mare. SEVERITATAM vestram, pater, domin malesberiensis, et ego, aliique Datres nostri ex retroactis et agnitia non immerito suspectam habentes, pertimuimus ne in dominum nostrum regem Angliae, aut in regnum ejus, vel in nos Cantuariensis ecclesiae suffraganeos episcopos, ut commissas nobis ecclesias maledicti aut interdicti sententiam serendam esse decemeretis, et nos indesinam, juri tamen semper stare promptissimos, jam dictae poenae nexibus involve tis. Quod ne vobis omnino ore liberum, ad clementiam domini papae juxta Quadragesimae initium appellavimus, et appellationi diem, octava purificationis b-tae,ariae, constituentes hoc vobis scripto praesenti significare curavimus, ut si quid habetis in nos, quod judicio prosequi libeat, in ejus tunc praesentia, juvante Domino, respondeamus, et ejus per omnia sententiae humiliter et devotissime pareamus. Vertat iram suam Dominus, ne quod proponitis, optato fine concludatis.

329쪽

G. dei gratia Londoniensis episcopus, un-- ecclois Cantuariensis austraganeis salutem et debitum J-- temo caritatis ob sutum. PERVENIT ad patrem nostrum dominum Cantuariensem archiepiscopum, eos, quos necessitas Pro compendio poenitentiae vel cauaae remedio aut visitationis debito compellit ad dominum papam iter arripere in regno hoc ab itinere suo praepediri, spoliari, tractari atroci , et a transfretatione prohiberi, vel ab his qui occasione quaerunt ut laciant mala, vel coacti illicita de praepediendis clericis vel poenitentibu pra aliterunt sacramenta. Unde nobi omnibus apost lica auctoritate in virtute obedientis et in periculo ordinis nostri injungit, quatinus hoc de caetero fieri inhibeamus, et in eos, qui in clericos violenta manus injiciunt, qui appellantes, vel poenitente ad dominum papam, vel ad ipsum tendentes, vel ab ipso

redeuntes impediunt, publice excommunicato de- nunciemus, et per episcopatus nostro denunciarisaciamus, tam laesentea hoc quam hoc sacere compellentes. Quod quia nobis districte injungitur, mandare vobis et denunciare curavimus, ut mandantia imperio prout justum ea paream . Valere voa optamus in Domino.

330쪽

ARCHIDIACONUM.

Gubertus mi gratia Londoniensis episcopus, venerabili 'atri et amico carissimo G. eadem gratia Cantuariens archidiacono, saltιtem et sincero dilutionis orium.

TALENTUM uobis, carissime, commissum est, quod augere, et in multorum commoditates expendere, diseretioni vestrae necessarium est, ut cum istud multorum subveniendo necessitatibus adduxeritia,

mercedem in centuplum a Domino in illa die reportetis. Talentum hoc domini nostri regis est vobis

a Domino concessariamiliaritas, quam si quis auro comparet pretiosior est, et recte quantacunque pecunia longe carior aestimatur. Talentum hoc ut fideliter erogetis, opus est ut ipsum de sublevanda oppressorem miseria Dequenter et sollicite commone tis, et in hoc non opportim solum, sed inopportuna,

si id pietas exigat, instantia perseveretis, ut et ipsi meritune apud Dominum collocetur, et apud Deum et homines gratia vobis non modica ex studiis huj modi cumuletur. Haec ideo praelibavimus, quia lator praesentium Rogem de Dernosord ea nobis assinitate conjunctus est, ut ei deesse nequeamus, quin apud hos, de quorum gratia nos et caritate confidimus, ipsius id exigente necessitate, supplicemus. In hunc vero dominus abbaa, tmonasterii manus in tantum aggravat, ut si hereditate, quae sibi praule- cessoris sui et totius capituli charta confirmata est, et insuper dominae imperatricia matris domini nostri regia charia roborata, severe nimis extirpare intendat. Unde benevolentiae vestrae preces quanta Possumus