Textus De sphera Ioannis de Sacrobosco. Cum additione quantum necessarium est adiecta nouo commentario nuper edito. Ad vtilitatem studentium philosophice Parisiensem. Academie illustratus cum compositione anuli astronomici Boneti Latensis. Et geometr

발행: 1516년

분량: 67페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Dit mirales :perinde ac circuli centi in cu3 dicimus esse punctiimia o tu circuli lus

uio' omnes recte ad circuli ambitum educie adimatrem c amin

WAsis sol es linea recta ocentrii in labere uastcno ex utram parte sitis eximiitates ad si1 here circitertii circa cita sphera c&cm . Huctorisdistinitio noda pplata erat. U G oio recta percerarum sphere traficns: ex utram parte applicata dfaxis:0 ea sola circa qua couotirrotaturi Minitorquel ipura. Nec ab remona os ad similitiaeane ariscam: cui stipes teres est circaque rota Huic iet hac particula Theodosiusta audistini retidiliget crannotauit. Ne. idquo. latuit

niduin ita de mundi are locutum. Hera poselidum tenuis deducitur axis..derciis: mcdium circa auem volumiror α

ε Pol' inudi: e pumate lividit unus iis is ei recta finita duob' finalib'pictis clauditur teriam acu tuam mucili analinea recta sit et finita: 'igi eiusmodi temnabitur pumisi opulem et oes' et cardo mundi nuncupatur. et quorum ille qui citra equinoctialem ad cancrum habitanti si eleuaturpes armcus .ille vero qui semper cisilem de premis occuliniri Dolus antaretio dicituri foed quid circulus equinoctialia quidcancer et qua causa ita vocentiar: Postea euadet manifestu. aetque hie de axe et Dolodicuntur:ad primum in illa referenda sunt. quod si iu3 materialis inbera sua nostria ocul lis in olimib' hui' li ui monstrandio obiecta: representatia atot celest sphera diducitui primma mobile straminetum det stellistrambera est Isatvrmatici, --uia ι martia Miaro umereat mercurrulam iam limarem si nouem numero sunt et eo quo nominate iura eordine site. uua uuidem partitionem em smantiam nominat:. iii iis sit illi qua partimur animais hominem e viii concini et reliquas animates. eum generio incias sp sui tentantiquitas octorio mobiliu spberarum numero colental mox ad novenarium: astro iisum posteritas iere ad si twa reduxit. Murbae ius autem plane denarium numerum a seruiti ba partitione M a sein sporam rectam et obliqda: et dac partitionem fm accito notat et' si inllis sit illi qua P iret aiat talai risu atm animal somno euictum. quam totius in modo in suas Partes logici nuncupant. - cra recta est eorum qui sab equinoctiali circulo dabitanti queProinde recta dicitur: τ illi pari interuallo in medio dumum polorum interstitio positioi neuter polorum altero meorum homon e inoctialem ad amulos rectos equora, interierat: q6 accepto otio tenetuta aut Miuro pro hori3onteperiacile cernitur. quid tu sit equi oraliscircul't quid dori on et sid coturus:postea net inanitestu. E obcra oblima est sphera habitatiuultra citra dequinoctiu .q ideo iliis x obliouam di : . Ginteruallo in nudiopolorum interstitio siti nos inti verum illis vii 'Dio* semst cleuati iter aviuuemicra oblimia est sphera habitatiu ultra citra dequinoctiu. dicio illis I oblinuam osti' lo* se mucleuati alter autu: .eq

sema pisus occultat:aut . iliora nor Min: eo uinoctialemcirculum adangulas obliquos inequales. intercipit M. secatique Pinde horrionia artiti colem malint: me artincialem ab artificiali nocte viri:nar. quid Aut dico artificialia et arrinci alio nox dicat: Postea libro temo sermo tutum est. αt seper obii , oecuuius Ohere horivom angulis imparim equatore secare verum eue abit: nisi Ouininoedirecto sud polo t/ceat doru eni bori Ion cauinoctialem circulum non intersecaret imo eunde eqtori circulo circuia ei e cotingeret. sphera tamena pro prima causa* obliqua decliuem babere cesserentur: alter polorum illis cleuatus maxime supercuuncret:alto vero maxime depressus seperi occultaret

CQue forma sit mundi. cap. scdm.c niuersalis autem undi macbinai duo diuidis: i etherea scit et elemetarpreaioni. Elemetaris caltera tioi cotinue Puta existes: i quattuor diuidit. Est enii a tab inudi cerru i nisio ori sita circa ova anua circa uua aer circa aereianisi e purus et non turbid' orbe tune attingso ut ait Bristoteles in libro melinooror .sic eni ea disposuit de'gloriosus et sublimio. Et dec quattuor elemeta dicunfri vicissima semetipsis alteras corrupuiis et generatur. Sur aut elemcta corpora

simplicia si i Inuersaru larmaru minime diuidi pollui. Ex quoru comixti de diverse gnatoru species fiui. Quoru triu quodlib3 terra orbiculariter undim cir. elidat: nisi qua tu siccitas terre duori aq obsiliti ad vitaciantiu rueda. Dia et pretem terra mobilia eximat: nut cetra in udi poderositate sui magnu extremo ς motu edualiter laeti es irosside labere mediu possidet. Circa elementare quides

regione etberea regio lucida a variande oliva inaurabili essetia i munis exii leno , motu stinuo circulariter icedit. et hec a Dbilosophis cuinta nucumsessilia. Cui s

noues ut indere sicuti Micio Ptractatu e. s. Lue: ineri urii. Veneris. Solis. Os ar turni. Stellarii fixaru:et celi Qtimi. duaru asitqlid3 supios iserio, re spherice circudat quaru Me duo sui mot'. Un' eni e celi vitimi sua duas ans

. - exventitates. potu arcticu et antarcticu: ab oriete ad occideteri oriete iteruredi,

O:que e noctialis circul'st mediu diuidit. E stetia ali 'iferiorvspherarii motraobliquu huic opposit': sup axes suos distates a primis x gradib' etsi minuum. ' o pila oeo alias spherassecu i tu suo rapit iter die et nocte circa terra laniel ii ' ' 'm iis in pirantietib'. ut octaua sobod ioo dialogradu uno. Duc sibe motuscos

fert motu a prioptra celi viti niu motu . et i diuersio Paci Istbsidis mens. vr saturnus ui 3o finio. Θupiter in i L. Obaro id uis'. 3li 36 soleb' et fere sexdoris. 'et mercuriuolist. Luna vero in xy oleo uo et is dorio.

12쪽

nonit carruptionismici ii diminutim: in lanil et lationi obnoxia subsectam. Quattuor elen talant ignis aer aquat terrai que si so puram darentur: in parto diuersata formaru cote di torum in numine secarentur. quorumi in ii viciniam lamniam locum sibi fecit in arce. Uroximus est aer illi grauitate: locos . Densior iis telliis elementam grandia traxit. Mi pressa est grauitate sui. circiuissuus humor. Ultima possedit: solidumis coercuit orbem. aummodii ex philosophis demoria: elegari carmine cecinit eo uidiusque Deus inudi opifex. optimuis architectus, se in modu locauit: et dissociata locis cocordi pace ligavit. Et ex hor uel emet mus teperam uis: varie rerusensibiliu propVal. et re sumus in udi faber inudu suo torna do equit: terram in medio tan* imobile sui operis centru equali ab extremis equi librata spacio collocauiti perennii quiete firmauit. cetera aute agitationi parentia fecit. quato mi aqua agitabilior terra: tuo aera a iacitatior et ignis aere rapidior. Sed hecpbrsica magis . astronomica desiderat operam. ., sicuta aut elemctaria remon eortus iterit ulco vicitudinibus subiecta3t supereminet lucidue et herio celum et inrani et entiam philosophi nuncupant: iam ortus: interiusq expers: cuinem auctione qui , accedit nem diminutionis iniuria detrimetoid: qc. detrahit. sed invariabili indefluxam subitati a sempide manes: noue celestes 'hberas ut autoris fert opinio diplectit: sese orbiculariter circuium res: e serie auspicata a si ra nobis viciniore buc ordine ut sortit α Phera tine: hibercuria: Uenoris: lis: de artis douio: tumi: trinamitii: et primu mobile o quidem e supra muci cardinis ista diei cie : scinAcopletarcholuti circa terre et tir: roraim. elim is motus ab ortu P incridie ad occasum: tandem in ortu recurres et mimus moi'dρ: e ecuator lednoctiali in circulus mediu dis uidit: vllinca velocissime mota. CEt mu movile Maetbereas iuberas moubitu cotetas: stellifra ι die et noctem thoc est in vicinii quattuor horaru interuallvi semel circa terra suo motu raptat haud secus * si plurcs teret co pile te mutuo claudat: tangat. psequeter minor ei reddante maiore:maxima eam circvuoluta rotatam : cetere intrae se simul unam circi uoluens: rotabuntur : ad ipsius maxie cirrevolutione. ita quom et i spherio celen ibri b binoi motu i ferior cola re no v se ri pallem possidet. utpote ci no in ipsis: b i prio mobili existat: et si ad alteri' motu did in altero et moueat. meramoda sedes in naui ad navismotu i pellitieuebiturar procul: ii idem in Le nulta babeat lationis motum. ii Cur iterioru sphera* dlibet lut autoris sententia esta per se a prio m motu P obliqua circulae circa Ha ares suos*polos: mio mobili cotranine: occidete ad oriete pineridie: se reuocas ioccidentem oblicuuo circulus est signifer: mode nosterior futurus est sermo nem mod dictu est iis beras illas primo motui tramii: idcirco itelligas: illorii motus retrarietate aliaul: aut aliquam edidi Incultatemat in reluctantia. ad uide piria sit copertu: celei res motus adinvice Gesserat rarios: et eclum ip uia sin fatigauM reluctat iam et resistetia inteperari. et si quado talis loquedi mos rias: ut vhere iseriores corrario motu ad prima: agitari dicant: hic certus expetit inteilacrus: ut ide penitus intelligat ac si plane subiectas sederas edit si ad prima agit adi modo: intorqueri agitari P dicamus. ab CNec adeo obtusec pieta est: quasi duo mot' i subiectioiserioribust liberio sint. ut verbi causa: insphera solis duo. quo altero de oriete ad occata rapiat loriete recurredo:altero vero e aeris ictorpb occidete ppleta reuolutione recurrat ioccidere. na ho* motuu prio P alterdat in pacchol Pinde aesedesi nauea mouet: scoo vero pse. estet ho* motuu primus in prio mobili: scos aut i vinaqua in subies et spherarii a prius atm peculiaris. nec hos mot' dissicile inlaetinabere si spherii ut pilas vitream siqua oppleueris: qua ita te thsuo agites ut aqua aduersu te vertigines ducat: mox scita vitrea pila ad oppositus Πύdo circvuoluas et ituebere preta aqua ad pile motu inter ni m. Piter et ponit edo vor' trigineo ducere. Suebo quide pse: illii aut pile motu pallere ducit. ergo Plucti ea vitrea pila primum mobile: et per intractu in humorem subiectasmentas corianitentesm inueras presem coalo ethngito. a Culem e mali tri suos circulos absoluiit OD:0 octauasphera sui prolonaeo visu est, te ueni optra nites gradu vnu Ocit. q fieret cuois circul' trecenta a sita sit iniit: vi una octaua sphera circulastioncs metita sex milib' anorii Paceret: ducto eni anorii centenario per trecent sexagenasm vico iis gradus et nume* circuli incini'a surgit nuer' trigila sex militi a ru. et labem saturni situ circulum ambit in trigila anis. Erecisi is suu i duodea. Ephera martis suu i duobri Ephera solis suo trecentis laxasinia quinin diebus et sui horto. hoc est in uno anno et qbadrante tam Veneris et introitu cosmiliter. lunai uisiti octodieb'straesides signiferu circulii meriti trecentiu ad nomorus sicut et priscor Clita st primu motule i xigiti quattuor horio motu suu iuperare. Et nonu mobile Iram tendo i quadragita nouem milib' anno: u. et octaua sphera motu accem' et recessi i scpicni millib, annoru de q motu auctor nihil meminit. 4 in adduxit inoductorie insitutioni sufficere videntur. illa aut altius nobio plenius istitutis ex aliis sunt rei: renda. O c de ac libue motibus quos nudies Luncupant intellisenda sunt. quos qui ampliusco stere desiderant: et quato cinyore se rectatur: cqus veriusis numero deprehendere ualebul: n labiecta horti motuu formula iniucbus uti quam M. M. I. r. Φ. . . T. sisnisicam si aegradus minuta: Rea: tertia: quam: ita: se Lia: scptinia: cuin loco iisnorum duodecim reperientur: completam peractam idcirculationem designantio prcheritatur crgo mo

En imum quod et primum mobile: in hora

Decimum mobile in die o

c Romam quod et secundum mobileem die

rionum mobile in Uno ota o

anonum mobile in annis ris o

13쪽

Ziber.

Saturni ei in an . Saturni circus mannis Io Sariarni circus in anni ovo etdiebusrsa CIouis circuoui me Boursor in anno Iouincircus inanius iv 3 is circus inanino ri et diebus si Fg aliartis circus in die cadartis circus in annisi Martioci bis in aruio et diebus M. si Solis: Uem ris: et mercum circuli indois Golis:Uelicet acum circusti in die solis: Me .eracteri circillimamis

ne circus in diebus 27 et ris s

Iide celi reuolutione. p. tertium.

. a volvas ab oriete i occidere signit est. Stelle doriuiis in oriete semp

. . eleuant paulati et successive quouis in mediu celi veniati et sui sempi eadea,pi; rate et remotide inuice: et ira septi haberes Adstrinoccasu in cotinue et unita initer. Est et aliud signu. vitelle q sui iuxta polii arcticu sq nobis nu* occidunmouentur continue et viil fortit iter circa potuin uescribendo circulos suos: et sen . per sunt in equali distantia adinvicem et propi qui rare. Eliade per istos duos inotuscontinuos stellarum tam tendentium ad occasum * non: patet oenrmameli,

trum mouetur ab oriente in occidentem. ---CCelu volui ab ortu ad occasui primo inditiosum stellequao sensim ab oriente quouis medium ii fastigiuiu teneant a coiiscendere videmus: a quo prone comimietabuntur ad occasunt. VCSemnuolt esseque nobis non occidunt ut ecque circa polii arcticui qui noster polus est)etistiuitiquao ui totius noctisserenitate circa euiidem potum gyros ducere perspicimus: et elimotu ex Iientia parte inoboam et aut assidue in eadc propiquitate rieucra u. indicivili est cas non per se in suo vibe ita ad sui orbis raptum tertianec iniuria. nam hunc motum a priuio mobili potIiderit.

ccluni sit rotundum. cap. quartu ul.

ita autem surptim triplex est ratio: similitudo. amoditas et nee mira iuilitudo mi quoniamud' sensebilio factus est adultitudine inlidi arciretppi i quo no est pricipiti necd finis. Eliade ad stim litudine dui': mud' scsibilis d3 forma rotuli dat qua no est assignare pricipiu nevi fine. con oditas: ar oim corporu isopi, ni error; Ubera maximu est: oi metia sorinarii roruda est capacissi ina. qm igit tua, ximii et rotudii ideo capacissim v. Undecumi 'oiaptineati talis forma ivit illi utilis et pinoda. Mecellatas:Qtii si mullus esset alteri' Drme Φ roludesc3 trilai re vr qdrilatere vel instilarere: seqrent duo i possibilia sc3 9 at isto loc' esset vacu.us: et corpus sine loco. quoru virum falsu est: sicut pl3 i stgulis eleuatio et circu uolutio.Stesicut dicit Al raggli' si celli esset planu:aliqPs ceu esset nobis vincior alia. illa sci ii esset supra caput nostrii. igit stella ibi exi suo esset nobis xpinuci* existeo tortu vel occasu. 0 q nobisopinqora sur: maiora videns: ergo sol uraliatiella existens in ni edioceli maior videri deberet Q existes in ortu vel occasu: cui pirari u videm'ptigere. O aior eni apparet sol vel alia stella existes iri oriente uroccidetesti inedioceli. 0 curci veritas ita nosti: hui, apparetie causa est. oe in tem re hiemali us pluuialiud a vaporeo ascediit iter aspectu nostru et soIF uel aliam helia. et ca illi vaporeo sint corpus uiaplpanum: disgregant rὸdios ii ostroo vi sua Ieo: ita ut non comprel Nndunt rem in sua naturali et vera quantitate sicut patet de denariol proiecto in fundo aque limpide qui propter similem disgregationem radiorum apparet maioris . sue vere quan ritatis.

cistrio. ccluroru ς' ut muta arcet pu repexeptare quoad fieri timiter. Di quo diuinoeeenu hinon mundonetur uicipiunem unis cir seu omnia principium, scidein Maenalacii ita rotuli dei vi cem ligurς gusis ora viratu3 principium at diu cui reperias sed ubi pricipiti arm simo ei se videtur. Eicibo. . oim corporum isoperini errorum ι hoc est equasi utri circundanti uni supersteterima rotundanaura pacissimaeu. talem autem cui tua re insum iuundum: ut qui itura se omnia temur eae .c certio. si talum et mi Mero quadrii Arelatu iduvii Mocnaure: ianilia pse iuna

14쪽

nne ioco esse. et orbes inuicem non sine offensior: sectionis. uiiuria p asse moueri hec autem sequuntur incomoda si primi mobilis Ocauu:aut ali ius inferio co

uenim sphericam sibi non vendicat fisnaram: ut ad latus adiecte si re inbstrat clauarto .ratione Hl rassam adiurit: e pavefficax paruim mouitii est et siceia laterate esset figurenesia Igma nos enstente nobis Hinquiore est: et iide

illic nobio Q in ortii maiore deberet videri. Hi vero e1 no oporteret tia et si supra 'nos existeret nobisxpinquioressimor aut eam esse: visi angui' supra nos est eouocat'. Et belle illa rone enudat autor: . sol aut stella no idcireo s orna aut o sua eat maiorem sit a nobis semotioselaguror rena terra ad celsi perinde vi corii ad cireula se e bna quo Marecte ad circuierentiam educte sui equales:et molis collatione ad resu Uussetist. quapropter illa distantie diuersitas apparentia illa minae tacit est enim ea siqua est sp epta nultiusmitu meti sed medioru3 diuersitas. Glius mi pactiusm medius visibilia radios: visibilis crispes uberius diffudit:resin ipsas cogit maiore sub mole videri. Dinc quom stante austro reo inatusculua milante borea volim Hristoteles appergre. et bine numus inplucetio con picis emaque sui: caricctuo maior videtur. sed hec inspectauus potius o astronomus dignoret atae contenetur.

metia terra sit rorivia sic: patet. Signa et stelle ito equalii ori situr et occidsito ' b'ubim existeti b' 0 pri 'oriuris et occidui illis qui sunt ius oriente. et L. citius et tar si' ortu tur et occidui e Ma ca est minor terre:od bs pn o ea o n. unt i sublimi. Una eteni ea de eclypsis ille ii uero q appet nobis i pria hora noctio apparet orietatib'circa hora noctis tertia. Un stat * pri 'fuit illis nox et sol piraeis occidit * nobis.Cuius rei ca est latu tumor terre. εῖς terra etia beat tumore

putri oes suo austru: i tatu postpcedere ς' stelle o pri'erat ei sipi ne appitiois erist tedereti occasu: et cito magis accederet ad aum: talopi 'niouerentan occasu Slle iteruide do postatvidere stellasqprius fuerat ei sepiterne occultationis.

Et ecduerso ptigeret alicui reeti ab austro suo septetrione. Dui' aut res ea Etum or ste.Ite si ira esset plana abori ei occidfes, ta cito oreny steste Me Era li

tra: stelle si esset alicui sui ine apparitidis senip apperent ei quocum procederet

nocturna hora uidetinori etalib' pri'm nobis illucescat dimi pariter et nox mingat. Dou aut cau an pter terre tumor ei quo se ab ortii ad occasu in medio itastitio attollit:elmaim nulla assignare possummus. si enicra ortu me et occasu plana reti traud pri' eois* occidui a mim: ct prior illio in nobi illucesceret dies. si Sed a meridie ad potu terra esse rotildil cognoscis:* ad pora bitatib' aliti stelle vesicile Coosure: Elices:et met hoc est nitoris maiorism Urse et Eructurio ptinuo sein apparet. autem hod adesticue habit Modeuersut. Ercotra babit tib' ad arctualia stella semper occultatur ut stella Lare: que egrprios ad equinoctium deuersetis claratace illumiat. ut etia i u videriu': ibeat. et bo; nulla causa assignare proptu est Der terre immore uiter arctu et e5tore interceptii. aeni terra illissiana: ualuus sicie esset: Osecro ab arcto ad esitore erae stelleptimio videretur. hocitam mini; reu indiciu est terra a polo ad meridie globosa incie serere: qreca des inde sit ab ritu ad occasu rotada:cognoscit igit info hemispherio esse rotura: et istum setiunt viro*babitatio illud idem de tuo hemispherio deprehendere liceret. non iniuria igitur astrui e terram esse rotundam

aqua sit retunda cap. sextum.

finali non ea: aut equa habeat tuniore et accedat adroistditate sic pi3. ponas signre inario et exeat nauis a portu/etitatu elogre-ocul' extro iuxta pede indi non Domi videre sigiab. State o naui: ocruo eruiae exsitioi sumitate mali biividebit signit illo. M suo exntio iuxta pede mali meli 'deberet videre signu *q e i susinitate.sculpt3 y lineas ductas ab utrom ad segnii et nulla alia hui' rei ea e* tumor aq. excludateiota alia i pedimeta/sicut nebulet vaporeoascedites.Ite euadiit corp' g neu: tu cu pii byeiusde erit role. 0 ptes ast sicut i nutturet rorib' herbau accidit i rotunda natura appetui Drma. ergo et totu cuius si

CAqua etia spherica esse suis dephedit inditiis. Σbrio et posito signo i littore et mariaucritirio: codepi inmmodo enecro: udi prora nauis abeius pinu Zipit signuunt partes.

15쪽

C alit terranti medio firmanicii sita: sic Din. Erulptimi sulficiesreisleste an paret eiusde quatitarisinue sint i medioceli siue iuxta ortu: siue iuxta casti re coe ira viliter ι'tabeto. Si mi terra magis accederet ad strina metu i una Dieini alia: ali4s e Mo i alia pie mystciei terre q magis accederet ad firmam ἔ

m existat hos ex signa orius ei et sex occidui: et medietas ceu seni P apDet ei in Odietaeis ei occultuJllud ire e signu in terra sit raicetruet puctλ respectu fuis mamenti.qr u terra esster alicuius quantitatis respectis fritia meri: nocetinceret medietate celi videri. Ire si intelligassuyficies plana sup cetria terre diuidcoeam duo equalia: et 2 piis ipm firmam tu oculus igitur exiis in cetro terre viderct medietatenrinam eii Menim reno insuphcie terre videret eande medietate Ee is colligis ei insensibillis est *titas terre que est a superlicie ad cetra: et D sfia. Optas roti' terreis sibilis est respectu firmemeti . icit etiam tiri,ciori , . Uzέ

nima stella; fixa* visurioi ilia maior est tota terra: 0 ipsa stella respectu Antia

menti est quasi punctus. multo igitur magis terra cum sit minor.

Nilo. stelle inoam inmere:et calaeta .. mole eila videntur:*rasi 'Stima in meditullio et celi deiurii: ab Oibus ceu pabus equidistans. . si va metas ulla est:colnitione iii s com facta: insensibi millius. moi mi pura.ula. si Eoo o ubi s uincomptume ematum est:eeli dimidia supra et diminii intra semper hocri ut echinoctia Die nihil μ' monitram: v numine 'ingeret: nisi terra i mcditullio et ut muSi ecium sita et t. fieri enineuin si adceiu vasta mirinem. molem gereret: ut celi mediet cor uiuovideres. si Certi si terram inteligninsuP centrii in duo equa secta: et oculiam cetrocollocari: nampii ocul ille cic Quarto. . autore ut phia anodlibet stella. rue visu notari valeonaior est Moesocrius terra ut ampliora irae nostre coineniarionis diIucidius apstcbit. at stetia illa 4si punctus in liri ra

sti: terra immobilisquiescat. p. octauum. Eo terra in medio omni u i mobiliter teneatur cum sit sume grauis: sic psuade. re uidetur eius grauitas. omne eni graue tendit naturalisad centrum. centruquidem punctus est in illedio tirui amenti aerra igitur cum sit summe grauis ad punctum illu naturali t tedit. Ite quicquid a medio inoua: versus circe ferentia ligicendit. terra a medio mouetur: ergo ascendit:quod pro impossibili reliquis.

zm terreamobilitate pseuerant m i mundi medio:qetem proponit. dde prio euenit:m, oe arasuum taliam te otin sit graui isti . marimen ira misi. Eir, pinsidii. . tu aequus circa propanam celum tertii pode reuolui: stilas et stotela suoru est. nianninum cst cino tyram in mundi medioriusi: si virilem quietem sibi rGinet coequantitate absoluta terre. a. op. non uni.

odiaci Ico deputando stadia. Sumpto enim astrolabio lites late noctis clarita polopspectorior thraduu multitudo in qua sic te a ' in icti niu: deinde procedat coimimetra directe contra septetrione a meri alterius noctio claritate viso ut prius polo steterit alti 'vi gradu - mensus sit intineris spacium. et inuenenire Ioo stadiiuuii, Deice Datis unicui co 36o graduu tot stadus: terreni orbis abitus tuentu eniata dis iuxta circuli et diametrι regula :potem sic iueniri. Aufer vicesima scda3 preAVircuitu Ire: et remanctis tertia pars hoc est sol ci stadia et semis et ternaum' nauti erit terreni orbis diameter siue spiritudo.

16쪽

eia in iii strum eri regula mapte alii 'steterit: tuc quoq3 cmiror ut se una celi ue/ uox a se cis, fecisse: pariter et terre una illi Glesti Parti re tondentem cita meta septingentori; stadior deii e coperonant. et quia in terre ambitu eluc cquisico treme et sexagita habent partcs: cu ambitus circuitu sit olouecet et laxaginta partes cotineat quas gradu nucupi r ideo ductio 7 om 3οo: numeruin2 roo , stadiorum protinus natu esse vidcrur: atm totius terre ambitum stadia totide cotinet c inox intellexe, rivit: posscrisivscriptis demandanin quivis silmiliis olybar id possit: qui quantuli cui min sino, micio astronomicio tuerit instituturi r ambitu tarc habito: si miis c nosccre dc siderat quata sit terrem amen ud que quid recta linea est per centrum terre: umlit ad cius circunsocimam cicaa sa, Gepcrrcsulam diatrictri id costi oscet: quam vult auctore ne hane 16 Ccirciinieret te vicesinat unda parretempta: residuit crine parere diameter. Ursidarcircunfere. si me , - - . tia: ut duorum et viginti: mpta unita icque vicesima secuda pals citcrcstant unu et visiti. cui' tertia pars cst septe:et illi uocircunfercntic diainetrus. Si ergo cupio diametri terre cosnoscere ibi itate: Erevices mam secunda parte circuitus terre pamcdoi divide dom 2 rooo qui ilum carus est circunferciuietore: uvisit imo et venit numauεIa ΦΛ, ascea et una viccliniastea; evicesim esca epitonum eusubduc a numero ambitus terre 32eco et relinquus irrises set decem vicesime scori huiuo ergo rcstudui quire parte tertia ipiti P tria parti do: crii QSUis semis et scpreviccssime stadie qua dic iuxta tu metri remia esse hsita teri etiam Gru: cui scini diameter erit --9ς et viginti viceni ne secunde. Q tit m ad usum regule autoris opus est diuisione ad vicesima scdam pie clici eda: ide eiusde vice, sintscde a toto subductioine et it cru ad tertii Pris inuetione: residui diuisionc me labore num cranti binviserunt: ideo iaciliore via: calculo id breuiori et iam citu ex circunt cretia: et cir diametro ambitum circunferentiarum cognoicere valet linus hoc yὸcro. CHd cogitoicta. diametrii mrcircunt crclia: uiui tiplica numerum circuns cunile P .pte et diuide P vi siti tuo et mices diametri numerus. CEd cosnoscendam autem circunfercnnam per diametrunia multi pilica nullis india inciri per vigilititur et productum diuide per seprcnizet circuitierentia .dilui id prout metuisi sideras stadia ad milliaria pinsuo: cubitosi desi sextant co palinosi et digitos redinre: honorato.

milliarium Dec inclararii numina statui Digitos babet qHis itegru: parteoptinca n zmio

rupiunx Pamo parteo ai cruici I panco s

si mee ex ueto mcderato: Canet ansmoe innumeru3 circuli uourrep mediu hoc cst per duo nares,rio: habes distalia iterni de polo ad potu et mortu ad occasuu Ern dia inciri nume*itice se duo paratiris semidiametrer terre t que superius posita csta nascet et distatia a terre curuaturaicircui cremia ad eius centrum: siue est ad digitos palmos sextat tredis subitos passum stadia aut nulliana reduis

17쪽

a allitudo globi Lune Liuisit uiis globi adercurii Maiiuuta globi iniicris crassitudo globi Solis inalsi doglobi inanis

1ῖ-i2 cio 337,oo Cram ludo globi Iouis Crassitudo globi Saturni Crassitudo globi taut oupino cuiustiber stodi puexo: iacisi ex regula diametri celestiust Maiobo: um circuitus circunfemuras' se se pacti l Circiinierentia globi cum arcinarerentiastodi mercurii Cirrunteremia globi Meiuris circunserentia globi Solio circunfamia globi inartis Orcunierentia globi Iouis cir serentia globi , tumiarcu itere 4 globi octaui

an iodi miis -- Unus globi martis Unuoslobi Iovis Uno globi Saturni

CLiber scdus de circulis ex quibus sphera materialiscoponitur et illa sullcclesiisque per istam ima ainas copotu intelligitur. primo quid circulus maior auidiuinor: et quid equinoctialis circulus. Eap i

Rumali circuloru quida sunt maiores:quulam minores vllaiisai pat3U aior eitim circulta ilisthera Dicitur qui descriptus in stiperficie labe

re super eius ceturum: diuidit suberalitari,

Eiptuo in superlicie indere ea tio Iuuidit in duo equalia ted in portioes dee4noctiali. Est igis inno

18쪽

pricipio libre est uinocti ii via suersa ira.

rediens iterum in oriete. qui ctia dicitur illotus rationalio: ad similitudine mostii orationis qui est in microcosino: id est in homine. scilicet quando fit conderasito a creatore P creaturas in creatore ibi sistendo. Secuduet motus lirmamen tiet platietarii cor rarius huic est ab occidente Pcr orientem iterii r i no in occideri: qui ni otus dicitur irratio iratio sit: e sensualis ad linii litudine motus instrocormi qui cst a corrupti dili biis ad creator ἔ: iterum redits ad corruptibilia. Diciturerno cingulus Priminiolus auia cing t siue diuidit primu mobile scilicet sphera nona in duo equalia: eque et astans a polio mundi. Unde notadii oe polus in udi qui nobis se in per apparet ι dicitur polus semptetrionalio arcticus vel borealis. septentrionalio dicitur a lapicia trione: Eoceis minor visa qui dicitura septe in et trion quod est bos: quia septem it elle que sunt in ursa tarde mouentur od modii bouis: cum silli propinque polo. Elei dicuntur ille septe stelle septetrioneo quasi sempte3teriones: co terur partes circa pol si Arcticuo uide dicitur ab arctos quod est maior ursa. est enim iuxta maior cin ursan . Morcalis vero dicitur: cui aestitista parteIaqua vellit boreas. Dolus vero odoositus: onfarcircus Quasi corra arcti fcu positus.oicitur et ureridionaso: ouia ex Darteiare ridici cit. dicis etiam austra lis: quia est in illa parte a qua venit auster. igitur duo pucta in firmamen stabilia 2PIcuntiir poli mundi auia spirere axe terminat: et ad illos voluitur mus duo quorum virus semper nobis apparet reliquus vero lani per occulatur. Vnde

g rnior et rculus in sphera: is est qui I couexa supficie sphere descriptiis sphera i tuto equa diuidi

π F cri Minimine spirera in duo equa diuidit.

Mi sunt quattuor. irculus arct cus Circulus cancri circuliis csmi coriis et Circi lusant arcticiis Quo sit ut utinniatim deccm itur circuli: orum presens hiscipitur dctermura tio. Et ni ianu auctor Quo sit ut uiminatim deccm itur circuli: orum presens suscipitur dctermina tuo. Qtpr iitu auctor determinatione equatoris ext uinita cuius deteranimationis littera clara est.

illo motu percu. rit. qua si notamus in coituta sole:et ea postero die intuemur: videbimus tendo ex parte orieritis imodo videri possit a reliquis e solem:et altera nocte magia orientem versus elapsam: donec ad solis oppositii in planeta face tuus rata pertigerit ad quam iterum situm absolvcndo circula retro properare testinat:quousmeide legatur. αt hoc pacto sole notavcrio si alic iam stellaruni fixarum in via solis ex parte orientis noteoique tardo admodum motu comparata ad solem mouetur qua tandem proprio motu sol assecutus tuis obtutibussubtrahet. mox orientcinversiis clapsus eam ad occidentem rc linqua. et hunc in modum longio tem cibus de quia id planetarus 1 pr Loiuem nature accomodis motibust cxperientia te redderet edoctum. Cies autem polus noster boreus dicatura vento sevictitrionalio a septem stellio plaustri que sunt minoritvrscique et Cynosura dicituri et quc est una quadraginta ecto imaginum cci cstiunm et arctic' ab arcto maiore visaque Callista et Circe nominatur una itidemcciculum imaginum: claritistit ciquod commentationis hicem r rati et hunc in modum de appellationibus alacrius doli qui cum iis haenam non aetatis troiloticus dicitur.

19쪽

Octo it qua ginta iniquium miniu3 nomina siit hoc.

. Corona -- tinguis

Lepus

eo rioni Iugulet anicula Syriuo canis maior Wr romicanis minor Hrgo Nauis

Cinbus coruus istianotius partes eduales .auelibet daro appellatur lignust nona habet specialea nomine alicuius annitalis: propter proprietarte conuenienteram ipsi stant mali. Elel propter dis sitione stellarum lixarum in illis partibus ad modum huiusmodi antinali u. tolle vero circulus latine discis signifer: quia fert signa vel qr diuiditur in ea. Ab Aristotele vero in libro degeneratione et corruptione dicit circul' obliduus: ubi dicit cy secundum accessu et recestu solis in circulo obliquo nunt generationes et corruptiones in rebus in, larioribus. Nomina aute signorii ordinatio et numcrus in dio patet versibus. Mut aries taurus gellunt caceri leoi go Libra n scorpi' architenensIcaper

Pigna soli

mphora pisceo. Quod libet aute si atria diuidis in .gradus. Onde Patet m n toto 3 iaco sun t 36o gradus. Secundum aute astronomos grad' diuidis ita inminuta: quodlib3 minutu in6ostcudat quodlibet scomi solertia.

se . . et sic deiceps usu i o Gisiciit diuiditur 3 iacuo ab astroilonio: ita et oliuet οὐ sis .c - , , . in circulus iii spherat si ueniat Athe minor iit parteo puniueo cu ois etia clicui 3 P. a ἀ,--- pretei 3odiacii intelligatur sicut linea uel circi insereniussi solus 3 odia intelligitur ut luperficies habeno in latitudine sua ii gradus de cuiusnodi aradibus iam locuti su in Unde patet et quidam mentiunt in astrologia dicenteo ' Di H esse quadrata: nin abutentes nomine idem appellant quadratu eti leaeclunguium, Signum enim habet' gradus in longitudine: telligitur ut superficiesu abeno in latitudine sua ii aduode cuiui nnἶ gra --- . . M bus iam locati su in Unde patet q)quidam mentiunt in astrologia dicenteora H 1 -- - signa esse quadrata: nin abutentes nomine idem appellant Quadratu et quadrans Miraeclunguium, Signum enim habet gradus in toti gitudine: ix vero in latitudine. Eica. nea aute3 diuidens 3odiacili in circuitu ita in ex una parte sui relinquat sex gra' i dus: et ex alia parte alios sex dicitur linea ecluptica: auoni 1 ouado sol et luna me sub illa contingit eclypsio latio aut lune. Colis. visi fiat novilunium et luna interponatur recte inter aspectus nostros et corpus latare. Tune. ut i plei umio quando sol lune opponis diametraliter. Unde eclypsis lune nichil aliud est Φ liuerpositio terre inter corpus solio et lune. Sol qui de leui per decurrit sub Glyptica omnes vero alii planete declinat vel vessuoleptetrione vel versas au Iia . u. ps qua nupsu aut sunt ius eclyptica. Maro per o 3odiaciaue declinat abest, hocnali uersus septentriona: dicitur septetrionali vel borealios vel arctica. Et

illa sex signa que sunt a principio arietis usu in fine virginis: dictitur signa soga --ι -- plenionali δ Alia ps3odiacio decliat ab e4noctiali is meridie: ορ meridiona, L. vraustralis vriatarctica. ut so signa lisuta piicipio librevstri in ne piscisi Os, cur meridionalia uraustralia. Tu aut vh et i arieteo luri alio signo: sci eda e

20쪽

restre prepositioimsumis prolabstam cp nunc eccipimus si una. molia a sit

tigrii catione dicis si aratim Graniis uadrilatera. c

ἀλ- L 1 i. cuius basis est illa superficies

quam appellanitio se graui verrei vero eius est in cetro terre. Et scem hoc iprie lo utilo coli unius dicere planetas este in uenis. Emio modo dicis si cnu: ut intelligans sex circuli traseulites sup polos 3odiaci: et per principia duodecim signos ru. Silia circuli diuidui tota superficit sphere in duodeci in parteo latas in me dio: arctiores vero iuxta polos 3odiaci et quelibet pars talio dici signia i et noni Ehabet speciale a note illius signi quod itercipis inter suas duas lineas. Et secus Iduhanc acceptionem stelle u sunt tutia volos dicuntur esse in signis. Ite intelligatur corpus quoddam . Hi ius dans Di signi in scdm Q nunc vitii

nunc vltimo accepimus

tignulacum e vero eius sit serper axe 3odiaci. Tale igis corpus in quarta significatione dicitur signu3 . secundum quam acceptione totus mundus diuiditur in i 2 partes equalesque dictitur signa. et sic quicquid est in in udo: en in aliquo sigito.

CT incit diffinit ipsit cimitus maior: ehi ue in duob' puctis q sui Micipia arictis et libre dirimes:

ciniis ina medietatu ad septemone altera vero ad austrumetina 2 melinat. et pars o q ad scptetrione declinat

arctica dicitur et scpteiriorialis: sex simia arme: taurii: eminos: cancrii: iconc et virgine corinens:que et septemtrionalia dicunt. pars asit affaustriὶ declinars australio non inal: scI id ni ides: ra australia; libram:scorpium: sagmariunt: pricornum:aquamnacpi ccouidem tinctis. ιetuar ciligitur Iodi et septemtrionalia Sicunt. pars ac libram scorpium: sagmarium: pricornum:aquarum Ucus latituduiem duodecim graduia habere: e cui latitudinio totius celi ambitus triccsima pals. ynsiciligitur item in media latitucine sodiaci lincaeam latitudinem in duo cina partico vitro citro P I

latitudinio gradus relinquens:quc dicit recliniica.

C Eit gocclxprica circul'maior: latitudine i iaci in oecua partico. ii ideo eci licenome sorstit :*nuo, eclxviis Foc est solio iuncve deliquiuplicat: nisi co* Herm sub eis linea i code: aut oppot:ς nuci eclis Foc est solio iuncve deliquiuptigat: nisi co* te iv sub eade linea i code: aut oppositio fratrib occurrat. i eode iide si solare sutu* sit Gliquisi: i oppositio xo si lune. et lai scii. O iubea usnca in di laedit: nccd vin ultro citrom defectis deuiatm:ceteri aut planeta*:nunciab ea ι. ccitra nuc vlira cxspaciati vagant: i si in ea latitudio mcdictate si ad arctu relinquit vagi ferunt: taquiliis gem dicunt hic semetrionale sininalca: latitudine clii ationem tu hut meridionale. ιEt circun olo in duovici ecuas incoiecatu signa nominat: et simiuodlibet rursu i trigila Ead'.quont ut ducum Mara uoces1ια re dinoscat uodecim sidde in triginta ductionunicr 'Dor tinue enascitur. Gluti sina in odivo pecularia notia ista sibi sortiuntur aris ridicat suique Hrico Taurivicinini Caceris eo Virdo Librat Scorpi'i Eagittari uoi Capricorn .Hquariusi pisccs. in cercris autem circulio nomina nulla sunt sortita: scddutaxat signa cupans. cctere aut tractioncs cx EAc libri note si tiata ox emcndat cos si dicebat signa didiaci esse ouadrata cum quadratu3 sit supcri cus miati uor equa m. modo latus unum ligni 3 iaci est duodecim graduu et alter uiti trigii lium latcrum :at. angulorum. Ita. quod quidem iliatus aucro esse cognoscitur: naMlt. riuo duplum sesqualterum. declarat qd tali seriam ne sol usti ariete aut tauro aut si ab ' itelligerc rubeam': cs sol i quo celo ierat et arico octaui circuli siti octauo circulo et fini mobilio imici utrius. eni et octaui et emicircu

aut sub tauro et ira trum i st.

Oti mobilis a prius nil 3odiae': dicit prio cu eo sermone uedini' sole essesub icte a quom de similibus et capis ro sub: et signi, in ea significatione in qua paulo ante si CScdalion oponit significationco signi' eminusastronomico proposito conducunt. I rima est. vi signum dicanir euersa puramis cuiuo basis sit signum proprie sumptum: sed vertex ramidii in conus inceturo terre intelligatur. cst eni prramisfigura solida a cuius v sudacie latera ad Us puctu erecta cocurrulit. et ea sumticies a qua eriguntur latera paramidio basis nus patur. et punctus ad quem concurrunt pyramidis vertex atm conus. et hoc pacto v. cndo nomine signi: quicquid sub signitero circulo continetur potestoici ut pars esse in signo. soccunda est. vi signum accipiatur pro duodecima Parte sp ere: ita ut subera intelligatur diuidi percircul se inpolis eclyptice intersccantes. orum primus per principia arietis et libre: et secuduo eorum lincs et principia tauri et scorph trascat:et tem per filico tauri et scopu et per principia sic minorum et sagitta transtat: et hunc in modum conso mcrucr: et pars ccii duodecima inter proximos circulo. arietem medium: intercipientcs sisnMarictis nucupatur et hoc pacto de tauro geminis cacrotet rcii quia. Tertia est. vi signum Pro mundi uncia.t duodecima narte accipia

uodecim equas

tur ita isc, ut uitellisainuo totam corporcam machinam indu

rico inutiam per superficico circulorum sese in polio eclyptice ut modo dictum est, secantium quor in pro init quimbvii et buu in latitudine media signa opposita intercludant ut primus et secuduo ex una parte in inccio claudatit arietenis et ex altera librami et secundus et tertius taurum et scorpium tem -t sexttius et quartussenii set sagittariot quartus et quintus cancrum et capricornum qui uo et sextus leo ncm et a piarium, sextus et primus vitainem et pisces. Quo sit ut sex circuli. tota corporeorum machi nam duodeci3c asportio si rite boc pacto intelligeretur diuisa et sicquid est in uniuerso possem

ci hoc pacto imparsa esse in signo. sed he tris supreme stant simificationis cutiam dimini est parii ad ast momiam momentiasterum Atina autem magis accolito in adcirco his abunda in opar sit torte orerum esse videbitur.

SEARCH

MENU NAVIGATION