장음표시 사용
251쪽
6. Capsula Portae, dc pori bilarii.
. Arteria hepatica. 6. Nervus hepaticus.7 Lymphae-auctus hepatici. Quibus addere licet eam venae umbilicatis in hepate partem, quae in ligamentum degen lavit : ut & canalem venosum, qui in Embryone quidem talis reperitur, postea vero in ligamentum transit, cuique pars suspensorii praeci
quo ordi- Horum vasorum primum, secundum, & terne tra- tium, prae caeteris, ossicio hepatis inserviunt , ct da ideoque descriptioni eorum diutius ii oran- veniant. dum est : quartum ad hepar unice pertino,nec
alii cuipiam parti communis est , ac propterea' hic diligenter pleneque explicari debet. Quintum, sextum, & septimum utpote vasa hepaticum aliis partibus communia, adeoque minOris momenti) paucioribus expediam. Habent praeterea priora haec tria vase rationes quasdam communes, quibus inter se conveniant ; & differentias quoque aliquot peculiares, quibus ab invicem discrepent. De utrisque primum agam, antequam Particulares eorum descriptiones aggrediar. Ut verbo ducam ; hunc mihi ordinem proposui : describam I. Trium Priorum vasorum communitates. 2. Eorum inter se discrimina. 8. Eorundem , ec reliquorum etiam vasoriam per hepar diItributiones. q. Connexiones eorum. F. Illorum actiones, dc usim.
252쪽
Raιiones quaedam communes, quibus D na cata, vena Portae, sporus bilarius inter se comenvint.
I. Conveniunt primo in eo, quod tria haec Commu vasorum genera sint canales sive tubuli, ni as pri- in eumque finem extructi, ut aliquid vel ad he- ma, par afferant, vel ab eodem exportent: quodque Iraecipuus eorum usus ibi quaerendus sit, ubi in epate terminantur ; nempe ubi onus vel lu1cipiunt, vel deponunt. Prima hujus propositionis pars sensui manifesta est : sunt enim omnium horum vasorum cavitates plane conlpictue, non solum in ramis majoribus, sed etiam in minoribus eorum ramusculis ; nec merito dubitari potest, quin idem quoque in minimis capillaribus eveniat: quoniam ejusdem ubique cum illis texturae sunt, & magnitudinis duntaxat ratione di screpant. Quinetiam stringis usus huic veritati suffragatur. Pars hujus propositionis altera, priorem necessario sequitur: neque enim fas est credere, vasa haec in nullum finem fuisse excavata; ac propterea necessu est, aliquid vel ad hepar apportent, vel ex eodem esserant. Τertia similiter propositionis pars sublequitur secundasa. Concesso enim vasa haec desc-rendis humoribus destinata esse, eosque vel in hepar ingerere , vel ex eodem educere'; oportet sane praecipuus eorum usus ibi constet , ubi onus suum vel accipiunt, vel relinquunt. Quippe vas quodlibet dummodo secundum naturae legem omnia sese habuerint in humorem quempiam adserens, parti illi cui adfertur aliquid utile, dc quo antea carebat, impertit:ideoq; parti ei immediate inservit, in qua te exonerat. s
253쪽
nam illi soli immediate vectigale est. Similiterdi vas, quod ex naturae instituto aliquid aufert, credendum est a portare rem sueerfluam ; ade que parti, cui adimitur, officiose consulere. Jam vero vasa omnia, ibi loci onus suum vel siticipiunt, vel deponunt, ubi terminantur. Quippe extremitatibus iis duntaxat, noria istem a latere, quicquam vel ingerunt , ver eg runt. In sanguinis circuitu arteriae omnes per capillares oras suas sese exonerant, nullibi au tem per latera sanguinem effundunt: similiterque venae omnes implentur. Enimvero latera earum certo naturae consilio undiquaaiae octausa sunt, membranisque ejusmodi constant, qua-xum robore inflatus aer ad extimas oras necesi sario deducatur, non autem medio itinere huc illucve estuat, nisi sorte alicubi incita aut ruptae fuerint.. Idque etiam in vivorum dissectionsebus perspicuum est i ubi nec arteria magna,
nec vena cava, neque vena Portae' etiamsi, a perto ad eam rem abdomine, facile manibus
attrectari comprimique possint quidpiam an
guinis effundunt, aut guttatim extillant. Qua propter concludendum est , vasa usum suum praecipuum illic obtinere, ubi desinunte atque aequum esse, ut nomina quoque ab iisdein par tibus sortiantur: utpote ad quas jure pertineant, earumque famulitio adstrictae sint. Est quidem verissimum , vasa saepe loca ea pertransire, in quibus minime turminentur: non tamen iis partibus, quas praeterlabuntur, inserviunt; sed iis solum in quas desinunt. Ita nempe oesophagus thoracem transineat, licet
nullo officio in eo fungatur, sed illius solum
munus sit, ventriculo in quem terminatur ia-mulari. Ad eundem modum,ureteres superne in renibus terminantur, quibus etiam inserviunt ;inferne in vesicae cavum desinunt, cui itidem Nuram suam praestant: medio aut in intervat
254쪽
Io, nulli parti ex usu sunt. Similiter ramus spi nicus , sive venosus, sive arteriosus, Pancreas pertransit ἱ sed praecipue in lienem desinit, cui etiam potissimum famulatur. Et quamvis dici . possit , aliis quoque partibus medio itinere im1ervire 9 ubicunque tamen id fit, ramulos in eas lem partes . emittit , qui ibidem terminem tur: absque illis enim si foret, nihil prorsus ipsis
Quamobrem ea vasa huic vel illi parti proprie 1ervire dicuntur, quae in eandem desinunt. Nam si quaestio instituatur , pluresne an pamciores venae aut arteriae ad hanc illamve partem pertineant ecta hanc rem aestimandi ratio, non ab iis venis sive arteriis petenda est, quae
part Talterutramci: praeterlabuntur aut per
transeunt; sed ab illis totum, quae in iisdem ter minantur: quippe istae solaeaa partes illas pro prie spectant. Et propterea, si dicamus, Iienem majoribus
arteriis gaudere quam hepar: id certe volumus , majores arterias ad lienem distribui, in eoque terminari, quam in hepates uti revera sit. Si porro. proportionem sive magnitudinem partium adjungamus, quarum rvasa inter se conferuntur ; debet tamen semper comparatio ist- haec intellisi de iis vasis solum, quae in partibus illis ad invicem collatis terminantur. Veluti si dicamus, lienem ampliores arterias sortitum csse, quam partem ullam musculosae carnis magnitudine ipsi coaequalem; ut de veritate huius rei certiores simus, . haud plus vasis in partem utramlibet distributi in comparationem . afferendum est, quod capillaribus ramusculis in eandem absumitur. Aliter enim vas amplius , quam oporteat, illi assignabimus: nemini enim ignotum est,uenas atque arterias saepe per unum aliquem musculum in alium transire; nihil tamen venae hujus, sive arteriae, par
255쪽
ti quam hoc modo pertransit attribui do
bet , praeterquam id , quod in eadem terminxtur. Ideoque, si primarium vasorum horum in hepate usum explicari est animus, ultimos e rum fines, quibus in hepate terminantur, inda gare oportet: hinc enim praecipuae illorum Dinones atque usus eliciendi sunt. II. Secunda communitas, qua va sa haec inter se conveniunt, in eo sita est, quod ea omnia ibi ampliora reperiantur, ubi ves ingrediuntur, hepar, vel ex eodem egrediuntur; in ipso autem hepate continue in minora dividantur, donec tandem in vasa capillaria desinant, quae inpa renclumate ejus terminentur.&Adeoque pars quaelidet horum vasorum ipsi hepati peculiaris est, neque aliqua illud pertransit, ut vicinae cubpiam parti inserviat. Propositio haec in excarnaestione hepatis ad oculum liquet, nec probatione
III. vasa haec porro in eo consentiunt, quod eorum quodlibet ramusculos cayillares in unamquamq;parenchymatis partem cistribuat. Nullam lcilicet hepatis partem, quae sit alicujus momenti, reperias, ad quam venae cavae, Po tae, atque pori bilarii capillaria vasa non pertim
Veteres quidem Anatomici squod optimum
excarnandi hepatis modum nescirent, quo sine propositio haec minus certo cognoscitur 9 putarunt , venam Portae nequaquam ad gibbum hepatis pertendere, venamque cavam citra illius simum terminari. Errorem autem hunc inde profectum arbitror, quod majores Portae rami simum licpatis perreptent, similiterque venae cavae rami ampliores per gibbum ejus distribuantur. Nesciebant vero capillaria horum vasa postea ad omnes hepatis partes dissem,
Mimvero, si quis hepati carnem ademerit, Videbit
256쪽
m vasorum ita animus, timare teret a I
videbit tum venae Portae, tum etiam pori bil tii filamenta capillaria ad shpremam gibbi ejus partem, totamque illius circumserentiam Pertingere ἱ pariterque venam cavam omnes imi hepatis partes perreptare. Quapropter assero, omnium horum vasorum, cujuscunque demum generis fuerint, ramulas capillares in quaslibet paren chymatis partes distribui. IV. Quarta horum vasorum communitas , utranque jam postremo dictam ulterius confirmat : quippe haud solum omnis generis vasa e pillares suos ramulos ad quamlibet hepatis partem emittunt,verum id faciunt aequaliter. Nempe vasa fellea, vena Portae, atque cava, ramusc Ios suos. capillares aequaliter ad quamcunque Parenchymatis hujus partem dispergunt. Communitas haec tum re ipsa, tum ratione etiam manifeste liquet. Nam in excarnando heeate facile videre est, ramum cujusque vasis majorem, majori quoque hepatis parti peraequa proportione inservire : similiterque. majorem quemlibet ramum in plura capillaria vasa proportionaliter distribui. Adeo ut duplex pro' portio fit ad cujuslibet rami magnitudinem: autera quidem inter amplitudinem rami, & p renchymatis, cui inservit; altera vero inter e jusdem rami magnitudinem , & capillarium tDlius numerum. Quoniam igitur, cum parem chymatis magnituilo, tum capillarium num rus , ejusdem vasis amplitudini proportione respondent; necesse est, & illa quoque propo tione inter se congruant ; adeoque major pa' renchymatis pars, majorem capillarium numerrum in serecipiat, & minor minorem. Qu* enim tertio alicui proportione respondent, illa quoque eodem pacto inter se conveniunt. At vero numerus capillarium vis a nobis dignosci potest ; quoniam exiles admodum, valdeque numerose sunt, & a parenthymate suo ae equarta
257쪽
- aegre separabiles. Fateor equidem, parvitatem atque multitudinem horum capillarium pensiculate justaque trutina aestimari non posse: possunt tamen lummatim,atque uno intuitia.Nam
quemadmodum in duobus arenae acervis ubi
omnes venulae paris magnitudinis conspiciuntur 9 majorem cumulum plures in se arenas
complecti judicamus 3 idque plus minusve,
prout alter alterum amplitudine excesserit: ita
pariter, quoniam vasa capillaria perinde hic atque illic exilia sibique invicem propinqua ap- arent, existimandum est, eadem pro mole suailura aut pauciora existere. Nam id selum vo-umus, partes hasce quantum oculis judicareicet) proportione ea inter se gaudere, quam jam diximus. Quod difficultatem illam attinet, qua vasa capillaria a parenchymate suo liberantur, ei malo duobus duntaxat auxiliis mederi queas: nempe, ut & majore diligentia, sp tioque temporis longiore rem aggrediaris a &pro capillaribus iis, quae forte in excarnando, hepate dilacerantur, aliquid compuli tui calciadjicias. Id porro in instituenda horum vasorum N
portione notandum est, debere vasa quaelibet cum aliis sui generis vasis comparari , puta ramos venae Portae, cum aliis ramis : idemque de venae cavae, porique bilarii ramis dictum puta. Caeteroquin enim facile nos exspectata liorum vasorum proportio fefellerit. Quippe rami fel lai minores multo sunt, quam vel venae cavae vel Portae rami, licet cum nis ad eandem hepatis partem distribuantur. Postremo, animadvertendum est, ramos biblarios haud eandem magnitudinis proportionem servare cum parenςhymatis parte ea cui imserviunt, quam venae Portae atque cavae ramos observare diximus Nam si Portae aut cavae ramus aliqujs, hujus vesillius hiatus sive cavit
258쪽
equidem, ' vis, parenchymatis unciae ministrandae satis sit ;um capita 3 Mius duplae cavitatis duabus illius unciis sitise-hmarinos cerit. In ramis autem felleis, aliter se res ha-t eum g ' Dei ἱ hic enim vas duplae magnitudinis, qua iis Meraram ciruplo mininum parenchymatis inservit At- Qitudinisca que nujus rei rationem paulo inferius explicabbi, mus: hoc nunc solum dicimus, esse aliqualemi'ut 7 aliis Proportionem inter ramos felleos , eorumque litudine:ioris vasa capillaria , atque etiam inter haec, & par-jillula irim remeam parenchymatis cui administrant: li-h i re cetquς haud eadem sit cum illa, quae venae Pors tae atque cavae ramis obtigit, proportionem in i, men δliquam inter eorum capillaria vasa, & pa renchyma hepatis explicat, in qua communitasis, a jam dicta consistit.
. Porro communitas haec ratione etiam confirmatur. Quoniam enim parenchyma hepatis,' ubique ejutiem similaris substantiae est ἱ oportet sane, ut in omni sui parte iisdem quoque qualitatibus sive facultatibus praeditum sit, ea se
, i uaa uem actiones atque usus obtinet: atque adeo N i Hena quoque vasis perinde hic atque illic opus erat. Nempe, si una aliqua parenchymatis. pars tribus vasorum generibus indibebat, dc reliquae etiam omnes totidem necessario desiderabant. Nulla enim ratio reddi potest, cur in corpore similari, una aliqua ejus pars, prae caeteris omnibus, tria vasorum genera requirat Praeterea , cum corpus similare sit uniformis substantiar, virtutisque paris I necessario etiam pro- eum. Portioneni aequalem uniuscujusque horum va- ρ forum generis exiget, ut tum stubstantiae uniformitati : tum virtutis aequalitati respondeant. Ideoque necesse est, quorumlibet horum vaso- 'rum extrema capillaria, quae , sola parenchymati immediate inserviunt) aequaliter distribuantur, inque omnes ejus partes terminen ' isti ira tur: quod hic probandum susceperamus. Duelius: certe animadvertit parenchyma
259쪽
solidius esse in cavo hepatis, quam in gibbo. Etamen de ipso hepatis parcnchymate minii intelligendum venit, sed de Iartibus i pii ad julictis : coque sentit Spigelii sententiam libem ter amplectimur. Sin vero ipsum hepatis Hrenchyma aliter in cavo, quam in gibbo, Iese
habere intellexerit, nos sane divcrsium ab eo sentimus. Fatemur quidem,cavum hepatis coni crete sumptum nempe una cum vasis in eo roconditis I firmius atque solidius, quam ipsim gibbum reperiri: idque duabus de causis. I. Quia
rami majores venae Portae, pori bilarii,& capstiniae communis , ibi sedem habent. r. Quia iam dicta vasa omnia, in cavo hepatis complures de se ramulos in membranam ambientem emi tunt, qui eidem inseparabiliter annectuntur ;horumque vascula capillaria mox versus cavum regrediuntur, ut parenchymati ibidem inserviant: indeque fit, ut membranae Pars infe-gior plurimum roboris acquirat , ipsumque' parenclayma a recurrentibus vasis tantopere1mylicitum sit ut difficulter admodum excarinnari pollit et quod fortam vigiles imposuit. Hinc etiam hepar, in cavo sui, injuriis perserendis magis idoneum redditur , ubi etiam, . quam in giubo, iisdem magis erat obnoxium. Nemo tamen propterea evicerit, inaequalitatem aliquam in ipso parenchymate reperiri: neque sane ejusmodi mihi , licet in excarnando hepate diligenter indaganti, uspiain oc
In hepatis quidem obstructionibus quae siepius in cava illius parte, quam in Sibba, eveniunt ) nonnihil discriminis inveni, apparuitque parenchyma illic paulo durius. Iu autem oppilationis solum causa evenit; siquidem in juvenilibus seni'; jecinoribus, rarissime differentiam hujusinodi deprehendi; verum in senibus , dc sub finem hiemis ea crebrius contin-
260쪽
dum insegit. Quinetiam in eorundem jecinorum cata eiichv: natetaVQ ν partes nonnullas , ab obstructione lita de partibus Eb Μ, ΠΟΠ minus teneras, quam in ipsorum . uicti eam gibbo reperias : claro indicio, quicquid est j' -, in iis discriminis , id solum ab oppilatione is iuri , proficisci. Qui fit autem , inquis, ut sitna. is ita ut DCp xis pars, potius quam gibba, obstructioni-- bufobnoxia sit 3 Nimirum, quia cra Ilior In pi* gil a te obstruens materia ad illam proclivius
9 i Est etiam alia, in aestimanda d: versarum pa- im i 1a: renchymatis hujus partium duritie aut tener, tudine, errandi occasio. Nempe partes illae, quas Prilutirnataredimur, teneriores apparent, beeta, utPote minus siccae: &quae diu extra aquam faere, duriores videbuntur , nisi identidem in illam denuo immergantur.
V. Superest adhuc inter haec vasa communi- quinta. tas quinta : nimirum , quod proportio quae dam intercedat inter quem libet eorum truncum , di ramos in quos immediate distribuutur , similiter inter singulos ramos, atque eorum ramulosi porro inter unumquemque I mulum , & ipsius vasa capillaria; denique inter qaodlibet vas capillare, M partem illam paren chymatis, cui famulatur. Itaque omnia simul capillaria, paria sunt toti parencnymati ; omnes ramuli, suis capillaribus ἱ omnes rami, ramus culis omnibus 3 totusque truncus ubi unus solum adest; vel omnes trunci, ubi plures reperiuntuU omnibus suis ramis ; adeoque totus 'truncus, toti parenchymati peraequa proportione respondet. Est tamen in proportionis hujus modo, inter vasa bilaria, atque illa venae portae A cavae, discrimen aliquod:cujus rei jam supra meminimus, dc nunc uberius paulo de eadem dicendum est. Truncus venae Portae, ubi primum hepar ingreditur , tubi capacitate, quinque ramis suis