De rebus gestis Antonj Caraphaei

121쪽

Cur apud Turucas palam in a-

eis belli eon

mstapha acri flagrat invidia.

ad poenam inmbulenter deposcitur. Inter itur. 3Prava reipia. mos Ducer re male gestas capite luere.

s4 DE RE aus G Esetis LI8.Lmum quemque belli Ducem substulerat, in quibus praecipuum Ianiciarorum Pra sectum : ne Reipublicae pessime ab se gestae delatores secum in Regiam urbem adinduceret , stolida dissimulatione, qui omnem

exercitum suae stultitiae adhibuerat testem, ex Turcico instituto, ut in acie belli consilia palam omnibus habeantur , metu ne

elam summi helli Duces rempublicam soriste prodant. Sed enim duo potissimi Reip., quos insensisime oderat , gravissimeque laeserat, ordines , Ianiciari , & qui juri& superstitioni praesunt, in summam eum invidiam trahebant 3 religione universis

incussa , factum contra fas gentium fostas a Stimmo Numine υindicari e re notas auctorum caede expiandum . Quas se vas contra Mustapham , turbidas contra se

voces ubi Mehmedes Constantinopolim reis versus palam fundi cognovit, eum interfici jusserat s pravis inertium Imperatorum exemplis insistens , quibus summa arm rum imperia summis helli Ducibus sine ullis certis mandatis delata sunt: qui tamen de rebus vel fortuna male gestis capite suo

reddunt rationem . Quo more reipublicae damno

122쪽

damno peccatur ; & apud aliam gentem aliqua ingenj vi praeditam deterrerentur

Duces quicquam Fortunae committere, quae

rerum bellicarum bonam semper sibi vin dicat magnamquσ partem . Sed obtusae mentis homines iiς exemplis passim editis nihilo fiunt cautiores s atque in ingentibus Imperi viribus, & quae quam celerrim

me reparantur, Turcae vix sentiunt quan

tum mali ea res ipsis olim sit adlatura. Primus igitur Veririus creatus est Imbraimus Pasa , ruentibus rebus fulciendis imparseo tantum laudandus nomine , quod invitus : Seitanes, Soleymanesque summi belli legati ' alter contra Polonum Regem,qui inpruloniam reversus per obsecundantem hyemem Cosacchorum exercitu in Budaiachum immisso, ingentem Tartarorum stragem ediderat contra Germanos alter in I ungariam dimissus est. Sed & alius jam ei h nis extitit, Venetorum Respubliea ς quae paullisper ambigens de ejus foederis ineundi dignitate , ob cives legatosque suos saepe

i manes summi belli legati. Ingens 'Ani

ri Tartaris victoria. Nomas Tarcae

hostis Menetorum Resp. Ita visum Serastherios appellare.

123쪽

aerumnae.

runt.

Caraptaei de Turrico bello judiciam.

96 DE RE aus GEs Tis LI3. I. a Tureis superbe avareque habitos S quas in rias sapienti consilio privatim perferre, publice dissimulare solet tandem temporis opportunitate extimulante, & ab Inn centio Pont. Max. impulsa, ex gentium jure ad animum revocavit , & initio a Mor- Iaccis sumpto, cum Caesare ac Polono in belli societatem convenit . Ita Turcica re Conturbata , experientissimis belli Ducibus a Mustapha extim his , sortissimo legionario milite deleto, perculsis undique religione animis , tentatoque arcano , quo id Imperium una belli mole semper aut premere, aut premi curavit,' qui spei plus aequo vebant , jam ejus Imperi finem adesse, corruptam jamdiu Rempublicam nunc dilabi , jam Turcas Costantinopoli atque a deo universa Europa exutos cernebant. Qua de re Caraphaei, qui in eam partem, quae tutior esset peccabat , cum AEnea Capra-ra , qui juxta secum sentiebat, sermonem per literas habitum in ejus monumentis r perio: in quo , quia de Turcarum depravatis moribus multa disserit, ut intelligatur, quantum a primis institutis deflexerint , non ab re fuerit, brevi excursu cum caus-siS

124쪽

CLi.IX. ANTONI CARA PHAEI. 97 sis suis ejus Reip. formam contueri. Turcio Respublica eximio ad tyrannidem ordine constituta , atqui ad priscos Scythicae originis mores accommodate. Gens enim stolide ferox , abjecta, & vilis , Omnium egena , & ad servItutem nata , erat sane metu , aspere, superbe , crudeliterque continenda. Hinc lege , armis , pecunia ita

fundatum Imperium , ut haec Omuia unius utilitate aestimentur . Vana enim Lex aeternam animorum beatitudinem meritis

erga Principem praemio proponit 3 unde vecors civium obedientia e salsam de Fato persuasionem inducit , ut sint destinata morte ferociores: sacris suae ridendae religionis formulis profana Reipublicae con

cipit ; di qui falsi Numinis caeremoniis

praesunt, eos juri interpretando , disceptandoque praeponit, omniaque religione perfundit , quo formidolosior sit dominatus. Hinc omne jus fasque unius arbitrio per-m istumi& omnes Principis jussa adspectare. Quia dominatus eximias virtutes , & p strema vicia perinde odit s magna medi cribus recte fastis proposita praemia , air era manifestis compertisve criminibus pomN nae,

AEterna animo. rum beatitas praemiam sero vitutis.

Fati persuasio

adferociam. Saeris profana miscet. Iidem legibus,

ct superstitioni

praepositi, Ad domisatulformidinem.

que unius arbi. trium. Mediocres vir tuter amat; 'Comperta crimi. πο pusit.

125쪽

Aerit areo rucustodia. Principis fum

rerum procura. tora

Omnis gloria Principis, aliorum inviis

nae, utraque repraesentata , & aequa omnibus : unde ardor aemulandi acrior, m

tus validior quam poena ,' & ob eas caussas obsequium in Principes effusissimum .

Indidem executiones praecipites , arcanus terror , in Principis placita inquirere exi tiosum. Imperatoris aut inter arma CGΠ- specti formido , aut major e latebris reve rentia . Unus Ueetiriorum Princeps ejus suis bit vultum , auditque vocem e neu domia natUS arcanum potentiae Veetiriorum obtinendae subserviat , Turcarum Tyrannus consulentem de Republica Senatum sub aulaeis celatus tristi observat silentio . Is rerum Dominus , Primus Vmirius procurator, omnes industrii, ut unus ocio pari tantae potestati fruatur . Ita Imperatores aut sua virtute clari , aut alienam recte factorum gloriam ad sua auspicia transducunt: cum enim auctorum sanguine male consulta , aut gesta expientur , Principes aliena invidia peccant . Quia vero praeteros manicam familiam nascendi conditio omnibus aequa est , plurimum apud eos aemulationis invidiaequc e quare Aula dei toribus reserta s amplitudo lubrica , egregia

126쪽

Cap.IX. ANTONI CARA PHAEr. 99 virtus exitiosa e aemuli namque nedum fortuita, sed vel recte facta in crimen d torquent: S inter obtusa ingenia leves s spiciones pro exploratis argumentis haberi. Ita trepidis omnibus unus Princeps sec rus. Ad Rempublicam accedunt ignobiles, viles , ac dura passi & ob id obedientia observantiaque in Suphriores insigni , in subditos minoresque superbia intoleranti, jactabundi, adrogantes , fastuosi ubi sunt

honoribus cumulati : ex qua morum ins lentia frequentes casus . Eo autem impio instituto Principem in suorum necem sunde aliquis publice metus , durare ,' & Qrtium virorum formidolosam virtutem orprimere i saeva domi pax res custodit. Miles autem non legitur, sed semper instructus , semper intentus adest et alter factus a Principe, alter jam bello spectatus. Prioris ordinis Ianissari , posterioris Das ainpellantur : illi pedites ad Regiam urbem

Principis tutelae , hi equites veluti minutae coloniae Imperi custodiae agunt. I niciarorum institutio ad virtutem milit rem tam generosa , ut stemmatum quamvis nobilistimorum animos superet ζ qu N a re

Cur ei Eter sera viant, superbo dominastilia

rum casas Pax cram a

minutae eo in

Ianicororem generosa educo uos

127쪽

Eorum gessia

Dnum Imperaritorem Dectam. Numerus.

1 oo DE RE aus G Esris Lip. I. re per plura saecula invicti : In iis exercituum robur , & ab iis omnium victoriarum adorea. In eum numerum adlegi concessum nemini , sed forte datum internationes bellicosiores perquiri , & e Christianarum parentum sinu abripi pueros, in palestrae claustris adolescere , & coelibes, nulla re alia nisi militia exerceri . Princi

pis id dii hi : eaque adpellatione superbi ,

unum Imperatorem tanquam Parentem Verentur ceteros omnes insolenti fastu despiciunt : quadraginta millium numero sex quo dignitas urbi, securitas Principi, ipsis fiducia, ceteris terror . Spahjs in spe Aatae virtutis praemium villae pagique 'stipendiorum loco adsignati . In ea. militia uti in coloniis Romani , ita Turcici Imperi sirmitas, & ab ea etiam amplitudo: ad quadrigenta equitum millia expeditos semper sub armis per omnes imped partes habere. Unde Turca tam facile ex captis regnis militum numerum auxit e &per tot secula osmanicae vires acriores in

128쪽

CAp.ΙX. ANTONI CARA PHAEI. IO tentae , horum industria , ac . vigilantia sne beneficiis sorte exciderent, quos aemuli insensi servabant , an & arte equestris militiae exercitia celebrarent , ut in desidis, vel ignavi mulctati beneficium porro delator succederet οῦ Hinc ea gens pyδς roreae esta diter ceteras equitatu formidabilis 9 hinc in questribui proe- exercitibus cogendis celeritas i hinc omnis liis potentei.

victoriae spes in VI proeliorum lita. Hac numeeleritas.

ingenti praesentique militum copia freti arcibus non firmare fines , quos longe lateque vastant, ut inde hostes fame ac siti risibis,is,

submoveant : urbes muro clausas Perraras Imperium habere e & terrestribus bellis pollere stu- - - .

uent, gnari continentis terrae dominOS ad- risit, gaudent

jacentium insularum potentes esse. His viribus navalium bellorum , & muniendarum urbium imperitiam compensant. Ta- Pax in belli mles prisci mores, ut omnia pacis in usum s*m compβ m belli componerent e ei generi victus cultusque assueti, tamquam omnis vita in acie exigenda esset : sine ullis gulae imitamentis famem expellere , eadem adversus sitim temperantia ,' abstemias inire coenas, humi sederetinnupti juvenes super pellibus humi stratis dormire 3 venatu exerceri

129쪽

ioa DE RE aus GEsTrs Lig. I. filantio cuncta peragere. Nihil in urbe molis le s amantium nequitiae occultissimae e &foeminae obnuptae seris incedere,' truci musica delectari; poetis sortium virorum facta

perpetuUm esse argumentum : atque adeo omnem domi vitam castrensem meditati

nem videri. Hinc porro in bello laborum, inediae, sitis, aestus frigorisque juxta patientes ἰ frugales commeatus 9 in agmine , in acie silentium , in stationibus vigilantia , vecors in proeliis furor , ubique ordo , &eoncordia, ac spe meliorum libenter extrema pati . Una urbanarum in castris cura, militem lautum , & adversus caeli saevitiem bene techum s unde virorum robur. Cetera foedissime etiam provisum , ut qua vis foeminae castra non sequantur , earumtamen nullum sit desiderium. Eae postremo aerari artes , pares necesIitatibus opes,

civium frugalitate & parsimonia comparatae: nam privatim vestium inornata elegantia S aedes, quales sub tyrannis , humiles , & e ligno: non signa , non pictae tabulae per domos suspiciuntur nullus aleae lusus, & simplices parcaeque mensae. Publice autem magnifici in templorum

130쪽

CAp.IX. ANTONI CARA HAEI. I thortorumque cultu , ut splendide religent animos, tuto relaxent . Plures pro re Cujusque uxores , ad gentis frequentiam. Nullus pro censu ordo , nulla honorum successio , opes publice partae reipublicae recidunt. Inde cujusque virtuti aequus ad rem publicam aditus, firmissimum ejus -- η fundamentum , quo sub acri tyrannide praecipuo libertatis Commodo utuntur. Nullum censent lucrum , nisi quod vel armis in bello , vel domi religionis legumque prosessione sit partum s & ob agros jam stipendiis adsignatos , inlibato ferme aerario , bella gerunt 3 nam Spahj de suo aere instructi agunt , & pugnant . Agris

autem per servos cultis , tantum naturae

fructibus contenti, illos industilae Graecis, Armenis , Epidauriis , aliisque praeter unos Hispanos, relinquunt. Cumulant aerarium multa & varia portoria , ingentia sociis tributa indicta , onera imposita victis i

toleranda.

Sed jamdiu depravati mores . Nam Ianiciari jam norunt , Imped vim suis in manibus sitam: cumque Imperatorum sanguine Bedari sint ausi , in lubrico ea Reia publi-

ger,vel arma camrant.

Equiter, perpe tui almui. Agriculturam servis Peregrinis medicaturam, ct artificia permit

tunt. Portoria. Tributa