De rebus gestis Antonj Caraphaei

141쪽

si 4 . DE RE aus GgsYIs . Lix.I. ut hostis ab ea parte niΚil ausus abscesserit . Mox Lotharingius in morbum incidit . Succedit Bavarus, & arcem oppugnare instituit. Mitanes redit: eique Germanus exercitus opponitur . Ibi Turca, dum per levia certamina di1tinet hostem, ab ino servata parte strenuum in urbem immittit auxilium a Quamobrem Lotharingius viris imminutus, rei frumentariae indigus , crudescente hyeme in status , Pestum solo aequat, inseriora Budae urbis incendit, o sidionem dissolvit . Id adversi aliquo tamen pacto solatae sunt Viroviora ad Dra vi ripam a Iacobo Lestaeo capta , & trans Daciubium Marchouiteta Ragoetiae uria:

quam , subministrante belli subsidia Carapham, D. Schultius subegit, & Techelium bis ad Eperiem fudit, fugavit. Ut in hyberna discessum , Caramaeus, qui in institutis habebat militem hyemes

semper proximis aestatibus utiles comm

dasque transigere ἰ in superiore Hungaria ad Zendraviam ' castris positis, auxilia &

142쪽

cAp.X. ANTONI CARA PHAEL Ity commeatus , quos Neosolium Hibraimus Sellatiis successor mittebat, occipit impedire , quo eodem tempore ab Agriensibus prohibebat. Cumque nosset , quingentum perduelles Agriam contendere , ut Turcis sociati eo commeatus inveherent s C. Terintium cum- centum Germanis , ac bi scenis tum Hungaris militibus ad intercipienda iis itinera misit. Qui tempori eos adortus, bona mite caesa , bis tum serme cum ipso ductore captivos egit. Et per M. Auriam, suae legionis legatum, alium perduellium Ducem eadem tentantem oppressit. Adest tertius belli annus , quo Caesar quinquaginta virorum millia in camispum educit . Sed rebus ipsis edo sti, Striagoniensem provinciam non tantam praeclaritudine utilitatem attulisse; & Budenis sis obsidj grandia adhuc intertrimenta senatiri, quia utrunque alieno incoeptum imeo , ne nunc quoque imparibus viribus res quoque male geratur, Neo lium firmissimum munimentum , Vienna octoginta passuum millia distans , Austriae Mora viaeque finibus imminens , 'superioris Huningariae porta i quod reciperatum rebellium P a Tum

143쪽

Eius obsidium

decretum. Caramaeus ob.

116 DE RE aus GgsTIs LiE. I. Τurcarumque ulteriores impetus frangeret, Budae recipiendae secundo flumine Danubio commodans commeatus, ob quae Omnia per Primum VoZirium Hibraimo legato satis certo mandatum, ut eam urbem quoquo modo salvam curaret s tota belli m

te sub Lotharino imperio ductuque obsi

dendum decernitur . Is igitur , postquam ea urbs satis providenter a Caraphaeo universam hyemem omni hostium commea tu auxilioque interclusa est , D. Heisterio imperavit , ut stativa circa eam propius obtenderet , dum ipse Novigradum impeteret , unde commeatus , di suppetiae commodae facilesque oppugnantibus: nam, eo capto , Neo lium sua sponte deditum esse rerum Hungaricarum historiae produnt. Sed summa oppidi arduitate deterritus incoeptum deserit, & ad obsidendum Neos itum proficiscitur . Hibraimus ut inde hostem oppugnantem eliciat , Vicegradum Oppugnari jubet i ipse Strigonium obsidi ne cingit . Lotharingius, ut parta conser-Vet , Capraram oppugnationi manere jubet s & evocato prius Caraphaeo, ut eam suhsidio firmaret, ipse magnam castrorum

144쪽

CAp.X. ANTONI CARΛPHAEI. II partem in hostem movet . Interea Vie gradum a Turcis reciperatur Strigonium

propugnando Caesari perstat. Lotharingius Hibraimum proelio lacesiit ,' quod is haei nus helli sciens detrectat. Igitur Dux Caesareus ad imperatorios dolos confugit , &inde loci excedere simulat . Turca inconstans propositi eum insequitur , tractusque est ad pugnandi necessitatem . Christiani vincunt , & Neosolium victoriae fructus csdit . Nam obsessi, omni auxilj spe dejecti,

urbem dedere, at sero , volunt. Quamo rem Germani in extremam vim conat ultimas annorum leges exercent . Hibraimus ne universam Rempublicam in casum objiciat , Novigradum, ac Vicegradum dein moliri jubet; ipse sub Budae muris copias recipit. Neo liana provincia mature consecta, Lotharingius , ut reliquo anni tempore ad belligerandum commodo utatur , dimissis subsidiis, Ledaeum , & Schullium , alterum in inseriore , in superiore Hungaria alterum legatum confirmat . Lestaeus fuso fugat que ad Esectum hoste , incendiariis navi bus demissis magna ex parte pontem im

145쪽

Graphaeus sub Caprara in fu-

118 DE RE pus G EsTIs Lia. I. cendit , quem Soleymanes morti proximuscis Dravum super longo paludum tractu, ad novem passuum millia stagnantium , ab triginta hominum millibus paucos infra dies extenuari jussit , praesentis potentiae

testem , futurae augendae munimentum. Caraphaeus autem cum Caprara superiorem Hungariam repetit ad instaurandas Germanorum vires, qui Eperiem acriter diuque oppugnabant . Sed ante quam adessent D. Schultius eam ceperat. Igitur alio vertunt ό & Cassoviam provinciae caput Castra movent . In agmine ut Toccajam & Kal aviam conspexere, in deditionem accipiunt . Sed Cassin iam validum perduellium praesidium , firmisi Ama urbis munimenta , anni tempus ad

hyemem vergens , & Techelius , qui obsessos proxima auxilj spe confirmabat , haut facilem deditu faciebant. Capta tamen est, divulgato , Techelium a Vararinisol Praetore inter mensas comprehensum , or Hadrianopolim ad Tur arvis Imperatorem cui

ditum mi spum. Cassovia capta , Patachum, Unguar & alia his minora oppida Capraret recipit : & Agriensem Praesidem , dum

146쪽

CΛp.X. AN, NI CARA PHAEI. I I9 Cassoviae auxilium serre conatur , tibi Za-gyva cum Tibisco confluit , militum Tribuni Mer ius, & Ηeisterius cum Germano Hungaroque equite de improviso aggrediuntur , & fugant f majoremque copiarum partem . fugitantem aut caedunt , aut capiunt ue & Zolnochum ibi sitam urbem, tres di triginta supra centum annos ab Hungamriae regno discerptum , reciperant . Ita T chelj vincula Cassoviam ad Caesarem retr

xere, & Cas via capta Techeh factionem

Id autem a Caraphaeo dante opportunitatem natum . Cum enim is per satis certos nuncios nosset, Techelium Transylvaniae regnum apud Turcicum Senatum

ambire 3 veritus ne pro deside Apassio , di sene , acer juvenis & bellicosus Trans ylvanis imponeretur,' ad suos, quos ibi ces bat , amicos Caesaris studiosos scripsit, ut haec Telechio per ejus factionis homines significarent ,' quo is Apassio regnum, sibi potentiam obtineret . Pro consilio eventus .

Dum enim Neosolio capto Turcarum Senatus de insinuanda Christianis pace cogitaret , per id tempus Telechius Hibra,

Carapbaeus n. eoelio vincula prasyruit. Techelius Trana Bisaniae regnuapud urcas ad fectat.

147쪽

Iro . DE RE pug GEsYIs Lia.Lmo , quem Techelio insensum noverat, indicavit , eum de venia a Caesare impetranda pluries agita spe e quares frie velint pacis mentionem cum Chrisianis injicere, eum, facile veritum ne nulla in sederis legistis de se ratio habeatur, quaυis toleratili conditi

ne accepta omnem Hungaria=n turlatam in

Caesaris obsequium scum eo tracturum e

Mnde eos posea venturos in Caesaris de pace leges duriores. Et vero Techelius pluries id conatus: sed quia non veniam uti majestatis reus petere, sed foedus tanquam Princeps sumiamus inire velle videbatur: & quia in civilibus bellis partium principes summum reis

rum arbitrium non habent ,' seu adrogans

repulsus a Caesare, seu modestus deterritus a suis, semper eo abiit conssilio frustratus. Principio enim Cassoviensi armorum praesectura depacisci pacem volebat : mox Cassovia potitus, in ea summum Principem constitui concupierat. Postea , si tredecim Comitatus, in quibus munitissima oppida Mungae tum , Unguar, Marchoviteta, sibi addicerentur ; S in iis ad Ducis Litthuaniae Gxemplum cum Caesare Hungariae Rege, uti

148쪽

CAp.X. ANTONI CARA PHAEI. I aluti ille cum Rege Poloniae, impari foedere jungeretur , Cassoviam Austrio se redditurum: quod vecors desiderium & Caesar indignatus , & ejus affectae aversati sunt: quirati se tantisper vereri, dum armis Hungaria perstreperet , in Turcae fide & clientela perstare suaserunt s spem offerentes , Vienna capta , totius Hungariae Dominum fore. Insuper anno belli secundo ad Caesaris clementiam invitatus , is Principis appellatione , qua Regni Palatino dignitate aequaretur, decorari, militiam suo sub imperio habere , sua oppida munimentaque Germano praesidio libera , superbe praesta isteque petierat s & Poloniae Regem ut pacem conciliaret rogarat , sub adroganti mxemplo, Galliae Regem pacem jam fac

re cum ipso Polono animatum , tamdiu distulisse , ut Summus Pontifex eos conci liaret . Quem conditionum tumorem Rex graviter indignatus, ei significavit, ut Cassaris clementiae , uti tantorum admigloriam

reum decebat, fefe fulmitteret ue ει quicquid

ejus benignitate retulerit, gulari ejus leno cio pessima meritus adponeret. Postremo Casin via capta , & partibus adflictis, eo redactus,

149쪽

ia a DE RE aus GEsTIs Lia. I. ut sibi privato sua sibi & uxoris habere tuto permitteretur. Sed ne id quidem per

suos fautores ei licuit: qui ei auctores erant, ut summus in Hungaria Princeps statueretur et ita namque sat legationum semper habiturum , quibus amicitias cum Austriae Domus aemulis colere posset, unde Regnum sibi constabiliret. Igitur, cum Hibraimus, antequam Achmedem Celebim de pace ad Lotharingium mitteret, Techelium a Va radiniensii Praeside per dolos comprehendi jussisset ; is ex lubrico regno in eam miseriam conjectus cum Stephano Papajo, participe secretorum , suae factionis sudibos es

detesatus , quod antequam Taercae iras exadυersis relus conceptas in se converterent,

in Caesaris gratiam redire probiluissent. 'Sed dextera quae in Turcica Aula

extitit opportunitas Techelium custodia liberavit. Etenim Turcarum Imperator improspera belli maxime Hungarici iniquo animo serens, & in Primum V atrium transferens culpam , eum in ordinem redegit s

150쪽

CΑp.X. ANTONI CARA PHAEI. . Ia & a Polonia provincia , quam bene gere bat , Soleymani evocato amplissimum m nus demandat. Is autem simultates & o culta odia cum Hibraimo exercebat et unde facile inventi qui dr Techelium haut reis se vinctiam suaderent docerentque, quae quanta in metaria mincis mala id Hiabraimi consilium peperis 3 Cus iam dedita Nechely prosigatas partes s Gemmanos in

spem erectos metariam tiniversam brevi reciperandi, Principe factionis sublato 3 quae

prima omnium es cura iis , qui sella cisilia pacare sudent. Ast hercule partium Principem , virum acerrimum animi , audacibus

confialtis , celeritus incoeptis , inter populares factio Umum, ad convertendos Ili extemnorum animos ingularem e quem ob haec omisnia non solum in ea Principatus umbra , --

de tantiam iaminis Ofmanico Imperio , fervari , sed ad Tran kaniae quoque Regnum promoveri oportebat : cui civilis Musiata norum ratio posularet, non lassium Princiapem socordem praeesse , re duplicis animi W lichium administrare ; qui titerque , ut id ostineat , fraudem ac dolos, timidorum re imbecillium solitas artes exercent , pro tem Q a pore