De rebus gestis Antonj Caraphaei

151쪽

pore modo manicum, modo Germanorum Imperium alterum alteri produnt 3 sed in opulemium di bellicosum Regnum generosum Amstriae Domus hosem eυehi, qui, uti Bathorei Ragorisque ,gravibus bellis ei sit incommodus O infesus. Atque hele Usus Techest indiacium edunt,qui in casera ad Bellogradum hoc anno profectus nosse dicebas, Trans, uum misiuimanorum consita Chrisianis per literas prodidisse . Quare si Regno lassus mulcietur , ex clientelari jure, quo id a Turcis halet , quando contra ejus leges fecit , merito in eum factum omnes dictiaros. His atque talibus Soleymanes , qui Hibraimum ultro perditum ibat , extimuislatus, ejusdem morte factum notavit i Te chelium absolvit , novisque honoribus a get , & Veetiriorum cultu decorat, ac brevi quoque Transylvaniae Principem adpel. laturum promittit . Quapropter is fid ciae plenus, tumidas has edidit voces: taliams male peream , meis relus tales tam linque paravi patronos , ut eas ab tineris revocarent e immo i facerem pacem , non

duraret diu ; nam ii, in quorum fum iis , me foedus rumpere adigerent: se alienis Imperiis

152쪽

CAp.X. ANTONI CARA PHAEI. II periis necessario servandum s bellumque ammis in speciem gerere , re autem 'Ρ- fa Caesarem cono iis oppu

153쪽

CAPUT XL Techelium Mungactio au-. xilium ferre prohibet :Sandium Jobum pugnando capit : Ponte super Tibisco facto Turcarum

excursus coercet: O a-

nem Pinam proelio fundit caeditque: Budae ex

pugnandae speram Con

fert ; X armorum auctoritate celerat Sege dini

deditionem.

ΙΝterea Caraphaeus , ob res quas supra

memoravimus gestas , in ordinem

154쪽

summis belli Legatis proximum ' a Caesare adlectus , annum belli quartum Sancti Iobi deditione ita seliciter auspicatur. Ut Techelium restitutum cognovit, extemplo ad Tibisci fluminis ripam qui in Poloniae finibus ortus , Hungariam Perfluens prope Furnarcum cum Temesa coit, mox in Danubium influit castra posuit,

ut Omnes ejus impetus coerceret : & brevi Techelium, qui agmen instituerat ut Mun-gactio opem ferret, castris contra eum proin pere motis sestinantem avertit. Per eam occasionem Sanctum Iobum, munimentum leucas tres a Gran-Varadi nodissitum, e recensuit oppugnare: oppidum stagnantium aquarum late patenti conluvie circumdatur , quatuor ingentibus propugnaculis communitum . Ab urbe igitur Zatimar appellata quatuor Germanorum, Hungarorum vero tria millia duxit& tormentis contra locatis urbem acriter Oppu

gnare instituit : cumque spissi globi igni

ti in obsessos conruerent, sors tulit ut ubi puti

Ita visum latine reddere, quem Itali dieant Tene eblatesciatio di Campo.

155쪽

commoda.

Duartum belli

feliciter auspi

catur.

Urum de

suo aere urbi ob. Deit.

Pontem Tibiseo imponit.

ia8 . DA RExus GgsTrs' . Lig. I. pulvis tormentarius asservabatur, unus dejiaceretur i cujus incendium multa aedificiorum hominumque strages sequuta est. Ea fortuna usus tempori Caraphaeus a tribus murorum partibus urbem adgreditur. Tu

cae ibi , abjectis animis , pacem orare ἰ &paullo post Pasa urbis rector urbem dedidit lege, ut ipse cum milite & impedimentis liberi dimitterentur. Quae victoria cum ex sese magni momenti habita, ' quia Zatt-mariensem , Zobolescensem , & Biari schiensem agrum tributo hostibus pendendo liberavit ; tum id temporis maxime , quocum Turcae novo Vcetirio , bellicoso viro, creato serocirent , ipsis inspectantibus eam urbem cepisset , & eum belli annum esset feliciter auspicatus. Urbem receptam Cara phaeus, reputans quas belli recte porro g tendi opportunitates Christianis daret, Turiacis adimeret, praesidio firmat , eique cla strum de suo aere Ohducendum curat. Hinc super Tibisco pontem faciendum matute imperat, quo promptius Zolnocho adsit,

156쪽

adsit , Mungachium acrius intercludat , &erebras Agriensis praesit eruptiones emur riis' nao

susque carceat e quorum frequentem ut diam dolo εlicinminuat numerum , quinquaginta Hung

ros equites sub Agriae usque muros misit , qui hostem ad proelium provocarent , ut simulata porro fuga in insidias inlicerent. Res pro voto sucoessit: nam osmanes Pa. sa ei militiae praepositus in eos oppido V lida manu erupit , fugientesque hactenus est persequutus, ut in imam vallem , quam is vriat inin Caraphaeus & Heisterius insederant , perintractus sit. Ibi Ducibus Christianis repente coortis atrox pugna committitur 3 qu esurim maosmanes cum trecentis ferme praesidiariis proelis ea.dit.

occubuere.

Dum in superiore Hungaria haec ge- Budae expeditis reret Caraphaeus , jam instructus expedi- ο ις tuique ad Eudam sub Otharanti amperio xj- metiorau. oppugnandam prodierat potens bellicosisIL G. marum nationum Christianus eXercitu CHUvari ex. Austη , Bavari , Francones , Suevi , Sax citus laus. nes , Brandeburgenses, Sueci , Hungarique ad equitum viginti, peditum vero triginta millia, cum assiduis millibus sex , quos ab universa serme Europa Christiana domi

157쪽

AEdis feraria.

nobiles , aut armorum virtute praeclaros ad eam expeditionem militaris gloriae cupido evocaverat . Eam principem regni urbem Abdis Praeses, sua & suorum virtute se-rox , di quingentis ferme aeneis tormentis minax infestissimus propugnabat. Quapropter oppugnatio ex ante diem xiv. Kal. Iul. instituta totius Europae Asiaeque oc

los ad se converterat s ac tres PCne me

ses de eventu solicitas habuit . Nam nullum usquam egregium belli facinus fuit, quod per id tempus obsessi , obsessoresque

non ediderunt; ut armorum dignitatem, superiore oppugnatione frustra cadente , hi imminutam restituerent , illi auctam servarent. Α Christianis religio & pietas , a Turcis superstitionis vecordia 3 utrinque nationum Odia , gloria nominis, Imperiorum dignitas animos incitat ac stimulat ad virtutem. Protegunt urbem magis quam munimenta conserti tormentorum ordines ,

pectoraque defensorum pro muris . Ardua opera moleste infestata , constanter effecta, impetu disturbata , celeriter restituta : eruinptiones , inruptionesque & crebrae, & gra- ea , utrinque repentinae, di cruentae: mu

158쪽

CAp.XL ANTONI C A E A p Η ΑΕ r. 13 nimenta modo capta, modo recepta I te na claustra superanda , & acriori vi quidem arctiora: vigiliae perpetuae , anxiae excubiae , intrepidae stationes , labores intol randi i minimae aerumnarum pugnae. Conditiones pacis a Lotharingio Ahdi per summam mansuetudinem non semel oblatae, semper ferociter contemptae e funera a Turcis Christianis data ceteris ad virtutem iniscitamentum et inter nobilissimos amplissimosque viros praeclara pro Christianorum sacris occumbendi aemulatio . Ad haec aspera arduaque adcedit cum exercitu Soley- manes , Polonico bello bene gesto superbiens, 2 exercitu sexaginta millium virorum sormidando ferociens. Lotharingis ejus eventi prudens, alias aliunde copias Ducesque, in quibus Caraphaeum , qui in Solnochiensi agro expeditus agebat , jam evocaverat:& integro milite instauratus cum Soley- mane statuit acie decernere s sed proelium detrectatur ab hoste . Hinc pergit oppugnare urbem , eumque impetit hostis . Ita bellum Christiani perunt ut obsessi eodem

Chrisianoram

litem.

159쪽

Abdii fortis exi.

rias

13a DE REgus GEsYrs Lia. LMeniunt , & modicum auxilium in urbem submittit ; alii infeliciter cadunt , & pars

ejus copiarum seu caesa, seu fusa. Tandem Christianorum & virtus , dc artes pervicere . Simulat Lotharingius Turcas proelio lacessere , dum per idem tempus tota virium mole urbem adgreditur . Ibi gravis cum Soleymane , sed longe gravior cum Abdi, di quidem magis anceps res fuit: nam super perrupto tormentorum ictibus late muro uterque Dux, hic ad enitendum ingruendumque , ille ad obsistendum suos

quisque confirmat. Acerrimo conflictu compora obsessi uti murum opponunt , obsessores uti arietem intorquent. Postremo Aiadis fortiter occumbentis caede Turcis animi excidunt . Illico Bavarus arce potitur:& a victoribus debacchans ira , sanguinis sitis , aut praedae fames , insultans laetitia,

intemperantia victoriae; in omnes, & omnia ferme saevitum 3 paucis misertum , aut parsum . A victis autem inter multa te Ehorum incendia, & sequentes incendia ruinas , caedes , stragesque , clamores , eiulatus , gemitus, horror. Extemplo Lotharingius, eadem Ver-

160쪽

CAp.M. ANTONI CARA PHAEI. 33 gente ad occasum die, omni expedito equite leymanem insequitur : qui ubi hostem urbis potiri conspexit , sibi fuga consuluit;& prope oppidum Dardam, circumsito agro longe lateque vastato , castrisque in amduo inaccessoque positis loco, summam re rum , suis in copiis positam , servatum festi

nanter coniugerat. . .

Vix defunctus pro sua virili parte his bellicis laboribus Caraphaeus , amplissimo imperio auctus ad alios subeundos statim deligitur. Nam ut Lotharingius Soleymanis profligandi inritus Pestum regressus est,

omnem exercitum in duas acies partitur;& alteram Ludovico Badensium Principi, alteram Caraphaeo permittit s illique ins riorem Hungariam , huic vero superiorem, provinciam demandat. Badensi oppida Κam Wivar , Quinquecclesiae , Siclos, & Da da , alia aequioribus, iniquioribus alia conditionibus acceptis seliciter deduntur. Caraphaeus maturabat iter, ut Segedinum urin

Ur ex aequo Imperiis, Lad vicus Hadrasitis inferiorem sciraphaeus in pratore Humgariam dimit.

quam historiam summa eloquestia, ct prudenti veritatis cura conscripsit.