De rebus gestis Antonj Caraphaei

251쪽

pugnatione spectatus, Graeciam , quam regebat , ad nova excitaverat: in Asia autem .... et inest fluidam, Gedilius adpellatus , praedonum n. multitudinem ad justi helli imaginem d ymaci ctans plurimas provineias infestabat. Ismael neutri extinguendae seditioni par , ochrevi duum mensium administrati ne sive retectus , seu factus nequam, Musophani. in exilium mittitur : & Musta mus Metiri ι pha , qui Solermanis Veetisscrcssim tempore Ianiciarorum Prae fectus erat, ad amplissi

252쪽

Petit a Caesare ut sibi l

ceatsummo in Hungaria armorum Imperio abdicare , sed id porro gerere jubetur . Itaque δε

Regis inauspicationi insuperiore Hungaria sub-

fervit; UT echelium,eam infesare conatum iubmm

casionem maxima seditione Turcicum Imperium commotum & vulneratum: per quod idem tempus Caesar Hungariae

253쪽

ruerat in Husingarios Maguam partem

tur quaesturam gesserat. Provinciae ἐπ- ωfus ob eouj- rationem pate Iactam Perduenesm

Ab aemulis eis administratio kmpedita.

Regnum Iosepho Fil. Austrio stabiliendum, di factionum peste perpetuo sanandum cu

rat.

Sed enim Caraphaeum jam satias c perat ulterius manendi inter Hungaros evigesimus enim circumagebat ejus militiae annus , & maximam ejus partem ut Techeli consilia corrumperet, cui magna & acris factio favebat 9 quinque autem perpetuos annos invidiosissimam hybernorum gesserat curam . Tum vero eam provinciam odio impense habere ob conspirationem a se fortiter retectam, a Caesare clementissime adgnitam , & proinde multo perniciosiorem occulta . Nam crebra & recentia obversabantur exempla , quibus perduelles Hungati Transylvanique nulla aut Imped majestate aut sanctitate personae deterriti uia quam fuerant , ne contra quem Conspirarunt omne inauditum nefas auderent . Sed tandem inter Hungaros amplius versandi prorsus intolerans, ubi intellexit , aemulos omni ratione conari ut ea summa provin

ciae administratio, secus ac vellet, sibi su cederet ue nihil pensi habentes rempublicam

254쪽

CAp.X. ANTONI CARA PHAEI. 22ν ob haec Caesari scripserat, ' se Prin- Quando riguncipi suam dignitatem dono dare in iis rebus, quae aliquam parerent in commvue utilita- uasdaptem cum ima communis utilitas honesatem commendet. At enim suam Hungariae mod rationem in provincia hostias infesata , cuuibus turbida , per aemulos difficultatibus impediri, ct periculis objici eum reipublicae dotrimento, id nullo prorsus pacto ferre posse. Ο-rat igitur atque obsecrat , ut eo Imperisti. abditare. per eum liceat a dicari : ita melius porro per alios rem Caesaris gestum iri ; neque ultra aemulor, ut suae laudi osciant , rei- pullicae nocituros. Ad haec Caesar respondit. Saepe Sammae res βου- vi ipsa summae rei multa abripi , quae alia lar faepeosiquε cui reipublicae parti Ocrant, e T nocent . 1- pinii Germaniae , Hungariaeque studia ergaJ

sephum ilium servanda in spem Romani Miaperj , ct tranquilliorem Hungarici Regni Rari Austriae; successo;iem . Eaque sudia fili liberalitatis,

255쪽

Caesar reputat Caraphacum M Gyarium in HuMaria pro curanda.

Immodica envium libretas sub Rogno per nisi ι Caesar in JUι-pbiinauspicati ne pacatiorem reip. firmam Hungaris imoingarastatuit.

Ia 8 DE RE aus GESTIs Lia. II. claris regni artibus nunc maxime erga cives ioca que incumbendum , cum vim metumque in hostes omnem convertit. Itaque pergat cum eo temperamento regnum administrare : nam quae publice metuat, se eum prudentia facile vindicaturum sperare. Quod , si unquam, nunc maxime reipublicae interesse, ut is empertissimus Nationis provinciam hoc tempore moderetur , quae turbidis limitibus circumscripta , noυarum rerum omnium , quae ur quam in Hungaria extiterunt , 'quoddam feminarium fuerat. Tempus enim adpetere , quo indicat Comitia , ut Comitatuam legati ad Po- fonteπfem Conυentum mittantur , ira, quoda-

Iephum metariae Regem inauspicandunt e-

creverat .

Nam Caesar , ut tandem aliquando modus & finis fieret factionibus , quae id Regnum omni tempore laceraverant , interim dum Ηungari rebus ipsis per id bellum T echeliano-Turcicum docebantur, eam immodestam civium libertatem sub regno ipsis ad exitium usque inutilem esse, opportunum tempus censuit , in novo Iosephi regno pacatiorem eos sedatioremque reipublicae formam rogare, duabus legibus latis:

256쪽

CAp.X. ANTONI C A R A p HAEr. 219 altera , qua id regnum perpetua successione in Aoriae Domus poseritatem deferendum ex Annae Reginae jure declararetur : altera , qua Andreae II. Decretum de jure armandi Cives contra Regem, qui Hungaricam laeserit libertatem, abrogaretur.

Igitur Caraphaeus apud honos, & auctoritate graves cives saepe disserere , de jure pacii Fridericum III. Aufrium Imp. inter re Matthiam Hungariae Regem, regul-que ordines conventum Iuper Annae Reginae successione , quae Ludovici soror haeresque Ferdinando I. Caesari nu6erat s qui, po quom Johannem Sepusum Regni praedonem debellauerat , Hungariae Rex Posos rite or ordiane electus es. Sed praeter succedendi jura has docebat utilitates , quod per ejusmodi Regum electiones Regnum omni memoria actionibus la-loravit : quod malum cum femper rebvspublicis noxium , tum maxime exitiale ubi potens ad ines agit femper intentus , semperque paratus hosis , qui diosas laxatasque domi seditionibus vires facilius citiusque foris adstat . Miserrimo argumento ejus, quod dicat , esse tot amplissisas provincias,

257쪽

mancipia Z Cur Poloniarrapublica pιν- turbatior

Stavoniam, Boaniam , Dalmatiam , Bulgariam , Serviam , Macedoniamque hac una intesinarum discordiarum ratione ab sorentissῖmi Hungariae regni compage acerbissime discerptas, seperbi sine dominatas, miserrime tandem a Mictas. Videre es , inquiebat , epropinquo Transylvanum , Valachum , ADLDυumque hoc eligendi hure factos decora Cum cici insus servitia . Polouiam vero , quaπ- quam luculentam regni maj satera obtineat, tamen tanquam fretum hisce regni comitiis aestuare , cujus perturbationes nunquam tranquillantur , Iucius nuuquam res sunt i ut rerum prudentes eam nullo huniano consilio , sed divina quadam ope omnino regi , 9 confervari arsitrentur . At hercule hisce temporibus praecipue , quilus per Europam non amplius modica regna , parvaeque respublicae

Deciantur 3 fed Aks iam , Borioniantque D mum , Aetlum Batavumque fusicimus iju

vat in uno maximo Orbis terrarum principe aeternam haerere reinpulticam , ut cives diagnitate re amplitudine concedant nemini. Inter oblatos autem , aut quaesitos de Andreae Decreto sermones, firmabat, nullam

rem Disiligoo Ly

258쪽

CAp.X. ANTONI CARAPHAEL I 3Irem perurde tot tantaque ciυiliam bellorum

incendia in Hungaraa excitasse , quam privilegium , quod is Rex a lesio Hierosolymiatano reversus in suos cives , qui secum eo

bello lene meruerant , inrogavit: ut asiem

fus Regem, qai libertatem a se Hungaris adsertam adtrectaverit , arma ine perduellionis fraude fumere possent: quo aeternum rata esset , cavit ut fuccessores Reges inter nova regni auspicia in eam legem jurarent. Nam si in aliis Rebuspublicis, in ea maxime, Perniciosum is ubi regnum per Isragia defertur , pernicio- kfimum morem , cives in acta Principis , in Regum acta di- quae jurare oporteret , notionem ibi judiciamia spice . que adrogare : quia in ea Ciυitate plurimare gravisima Primoram cum Rege odia. Natura namque ita comparatum, invidiam urere acerrimam eos , qui nuper parem , se reliciis , sentiant evolasse . Qui acerrimus senisses larido liυore mentis oculos inficit , ut tiam quae electus Rex jure fecerit , sto injuria fecisse videatur . Hinc turbulentam libertatis curam exsere . Sed quot bellorum ciυilium recitantur historiae , tot exempla commemorari , ea movisse homines potentiae cupidos, tuendae libertatis praetextu 3 at ubi

eam . Libertatis tute is adfectandi reazηi praetemur.

259쪽

13a DE RE aus Ggsvis Lia.ILeam adferuere , protinus adfectasse tyramnidem. Et ut quis importuno aequi juris sudio impia coeperit arma, postquam popularis viri gloria animum explevit , I. Pidlibet posse priamulum persentiscere s mox audendi eam incessere cupiditatem s inde effraenem licentiam erumpere , qua fas nefas, libido honesas uno eodemque habentur loco. Idque graviorem ejusmodi Tyrannorum dominatum sentiri , quia nuper foverant libertatem , quam mox caediabus ac praescriptionibus prorsus extinctam improbi fime volunt 3 metu ne eam ab se ii vindicent , quiluscum ibi ab alio vindic rant . Hinc eos videre imperabat, quo ipsius Techely illa cura libertatis evaserit i nem pe ut ipse immani domino viliter ferviret, popularibus suis superbe dominaretur 9 in Regni Proceres faeυas exerceret fecures ct pro uno

Rege , Orbis terrarum maximo , innumeros vialissimos turbatores inclytae nobilitati Hungaricae insolentissimos imponeret dominos. Idcim

eo sapientissimus civilis doctrinae hisoricas,

Coritet. Tacitum intelligit , qui id stulit , abi Ga bam contra Neroaeem Domitium , Vitellium contra Othonem , Vespasianam contra Vitellium arma sumesse scribit. Digitiae by GOos e

260쪽

CAp.X. ANTONI CARA PHAET. 233 xli eives arma adversus Principes quamvis sagitiis inquinatos sumpsisse narrat , impi tatis pollutos notat . Nam si in paucos Primceps peccet , tamen omniso sare rempullia

cam;θ' sub Principatu fustragris delato , illud firmat,cisitis doctrinae placitum ἰ Principes

nos voto expetere, qualestumque tolerare: quia vel hi ipsa luera civitate armatam Civi Optimatum anctoritate honesam quidem feri, at inxtilem Iemper notatam . Quare eos etiam atque etiam consederare jubebat , Regni

per successionem delati commoda , er Iosephi

maximi Europae Principis in regnum juraro quantum Andreae lex tum eum dedeceat ex domo prognatum, quae popularissemis regnam di artuus , Uteralitate ct Clementia celeia bratur ; tum ibis bis inutilis , quae omnium Hungariae fonsi magormis halita es. Num tempus i is ollatum , nou tam ut privatam gratiam cito adsequantur , quam meriti publice parti , ut Hungarica. res ab suo Germano milite Dis preυinciis integrata , repristinae majesati resiliata in maximo Orbis terrarum Principe in omnem puleritatem pa- eali fima forentissimaque conssat. . Mox de ea re cum Hungaris adu. . . Gg Κin

et eos ra is quinatismos viis elis Principes arma fumere impium

te tibera publi. ca vis honesta,