Cartulaire de l'Abbaye de Saint-Bertin

발행: 1840년

분량: 597페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

eosdom Bxcommunicato8 post ipsum . monasterium intrare volontes. tamquam apostatas jussit excludi. Videres itaque mirabilem congressum, parentibus et amicis exclusorum per vim januas irrumpere volentibus, et, e contra, hominibus abbatis eosdem cum dedecoro repello utibus, et quosdam eorum sorse usque ad necem cedentibus. Audito hoc, complices excommunicatorum, qui in clau tro erant. eos ad se per sores ccclesie introduxerunt; quod abbatem non latuit. Qui videns se nil proficere, sed magis tumultum fieri. surioso impetui ad tempus cedendum putavit. Apud Arches

igitur per aliquot tempus manens, exspectabat et optabat insensatorum conversionem . qui noluerunt intolligere ut bene agerent, sa- cientos Dei domum spoluncam latronum, longo det stabilius quam in Egipto : seorsum latis qui abbati favebant. et cxcommunicatis seorsum edentibus et hibentibus, et, propter excommunicationis sententiam, in horrore ot confusione utrisque communiter existentibus. Compellitur tandem abbas, desolationem domus Dei non sustinens, et rebellium obstinationem aliter coorcere non valens. comitis patrocinia querere, que, proposita conditione, comes libenter impendit : scilicet. ut part cm berquarie quam, ut Superius diximus'. tempore Leonis abbatis occupaverat in pace, retineret, assignatis ecclesie in concambium contum solidis . in parrochia

sancti Iacobi do Νova Palude. Hinc quit luid dampni vel detrimenti

sustinuit ecclesia, illos, ut videtur. respicit in capite, qui dominum et patrem suum, virum religiosum, impugnaverunt gratis; quibus justo Dei juditio, secundum nequitiam Operum suorum facta est retributio, per vim comitis quibusdam turpiter do conobio oliminatis, quibusdam per monasteria exilio relegatis. Discito, obsecro, quicunque hec legitis. hoc exemplo disciplinam;

memorantes vulgare proverbium, quod suaviter se castigat qui exemplo alterius. ante castigationi m. seipsum Pn Pndat.

3 vid. supra. p. 328.

442쪽

Propulso ab Anglia beato Thoma. viro utique sanctitate predito. Gallorum petiit terminos. circa annum Domini' sexagosimum quinium. Veniens itaque idem beatus presul apud Clarum Mariscum. parum resedit; nocturnoque tempore carinam ascendens. apud eccle. stolam heati Berlini. scilicet vetus monasterium. applicuit: triduo illic commorans cum suis. quarto die, ad abbatis God escalci potitum. Sithiense, per fluvium Agnione . adiit cenobium; ubi, cum aliquanditi, una cum priore et maxima parte monacorum. r EPtus ac nutritus esset, tandem, paucis transactis diebus. relictis occlesie Christi monacis, Ludovicum. Francio regem, petiit. Sua cum comitiva. Post complementum autem septem annorum, cum pace non Vora ad Angliam revortitur. ubi in sua occlosia cath drali, anto allaro, dum celebraret, proditorio capite niti ictatur, anno Domini septuagesimo t.

Anno milleno centuno septuageno . An iam primas corruit ense Τhomas.

Temporo hujus exilii. decedit Flandrarum comes Theodericus, succeditque si filius ejus Philippus. Milo item, Sequenti anno M Lxi X., hujus nominis secundus Morinorum presul. diem obiit, cui successit Desideri iis . prepositus Insulanus et Tornacensis archidiaconiis. XV.

Ut autem, ad materiam nostram redeuntes, gesta abbatis nostri prosequamur, nullo sere quo hic profuit tempore, a tribulatione et persecutione liber fuit. Intus eum, ut premisimus, odiosum et suspeetum habebant monachi : soris prosequebantur clerici et laici.

Subaud. uc. ' Secunda manu : anno scilicet I 68.

443쪽

Comiti Τhoodorico cui parum gratus erat, Philippo eiust multo minus, Roborto. Ariensi et sancti Audo mari proposito. eiusdem Philippi consiliario, instigante et dominum suum in odium viri

simplicis exasperante. Accepta enim idem Robortus occasione, quod . in multis locis. ecclesia nostra cum ccclesia collegiata sancti Au domari rodditus communes habet, dicebat justum et ex antiqua consuetudine, a tempore Fridogisi abbatis, institutum esse, canonicos nobiscum antiquas equaliter possessiones debere dividere. Hoc et hujusmodi salsa et perversa machinatione commentans, graves et jugos abbati inserebat molestias, nunc possessiones ecclesie distrahendo et auso-rendo, nunc invadendo, nunc libertati ecclesie, in quantum poterat, derogando. Et, ut de multis pauca loquamur, idem propositus Nicolaum, quemdam militem, cui noptem suam vel, ut alii dicebant, filiam tradidit in uxorem, terram quandam in villa Vulscrna permultum tempus, partim ex elemosina, partim ex emptione . a nobis posse sam, iacit calumpniari et per vim comitis austerri; datis tamen ab eodem Nicholao sexaginta marcis, quibus terram illam ab antecessoribus suis, non nobis vonditam, sed in vadimonio positam suisse dicebat. Ahhas autem, quamdiu ci quantum potuit, restitit; Sed, oppressione malitiosi propositi, sive misericordia urgente, qui per satellites comitis possessiones nostras invadi secerat, coactus cst predictam pecuniam recipere, arbitrans melius esse, de re. ut sibi videbatur, perdenda, aliquid retinere, quam totum amittere. Emit autem ex eadem pecunia terram quandam in Ramseappla, de cujus redditibus tribus, in quadragesima Dominica, unum Da- tribus consuevit procurari.

Incarnationis item dominico septuagesimo primo, accidit res celebri memoria digna, et omnium Sithiensium possessionum perva- Suppl. Fis.

444쪽

PARS TERTIA. - CONTINUATOR E S SIMONIS. 557soribus formidanda. David nempe, prodicti Nicolai militis pater, et

abbas tunc temporis de Claro Marisco, comite permittente et sep dicto proposito patrocinante, molitus est in villa nostra de Arhesper terram nostram Ssata et aquarum conductus sacere; et, cum ab abbate et monacis nostris contradiceretur, arroganter comminatus

est quod ab incepto opere nequaquam desisteret, donec illud ad

finem, secundum suam voluntatem, deduceret. Verum tanto arrogantie et presumptionis impatiens, ultio, ut croditur, divina haud longe post subsecuta est. Νam, Sequenti die, predictum opus ingressus , pro libitu suo operarios de conductu faciendo doctuariis. in eodem loco, equo sub eo calcitrante, humi prostratus est; confractoque crure, qui sanus illuc advenerat, domum in lectica est reportatus, ab invasione terre nostro deinceps, Deo gratias, desistens, et terribile et formidandum invasoribus terre sanctorum exemplum relinquenS. Hoc . si quidem meritis sanctorum jure sit adscribendum, videtur tamen quod Dominus etiam in hoc respexit humilitatem servi sui. quem sua adjuvit miseratione, spem adjutorii non habentem in

homine.

Item sepenominatus Robertus, infra terminos parrochie nostro Broburgensis, quandam paludem, ingenio suo et comitis expensis. ad terram deduxit arabilem; et in ea, nobis reclamantibus quod contra statuta erat canonum, basilicam landans, mansiones et funiculos possessionum colonis distribuit, decimis nostris do eadem paludo usurpatis et violenter detentis. Et cum hoc idem Robortus ad dampnum nostrum secisset et detrimentum, convertit idipsum benignus Deus nobis in lucrum et emolumentum. Nam, non multo post, idem Robertus, qui non solum nos, sed eciam multos per Flandriam et Viromandiam nobiles injustis satigationibus et exactionibus oppresserat, jussu nobilis viri Iacobi de Avennes, divive ultionis, ut creditur. ministri, a vilibus personis occiditur, et in eadem parrochia jus parrochiale monasterium nostrum, ut juStum erat, adipiscitur. De decima tamen duarum garbarum questio, quo, adhuc Viventu 43

445쪽

558 CHARTULARIUM SIT HIENSE.

ipso. ceperat, post mortem ejus inter nos et abbatissam Broburgensem durabat: padom abbatissa privilegia comitum. sed nostris posteriora, ostendente. per quo duas garbas novarum terrarum, que do paludibus vel recossu maris, in castellaria de Broburg adcrevissent. volehat sibi vindicare, contra privilegii Balduini Insulani tonorem. super hoc abbas noster, quamdiu vixit. cum prodicta abbatissa jugem habuit controversiam. Contra illos de Claro Maiasco ociam, qui, auctoritate novorum privi logiorum. tam de veteribus quam de novis terris decimas nobis solvebant, volebant auferre, plusquam somel Romani misit. tam ibi coram domno papa Alexandro, tam in terra ista, coram delegatis judici hus, non sino magnis expensis et laboribus placitans; et siquidem parum profecit, in hoc tamen commendatur quod pro posse suo, jus ecclesio suo omnibus modis detinere et conservaro contendit. Eodem tempore, ecclesia nostra torram quandam in villa de Spei Ieha. ad elemosinam pertinenlem, perdidit. comito Boloniensi Matheo, secundum recognitionem bone, immo ut melius latear. malo veritatis, adversum nos divisionem requirente. et abbate nostro, qui, ut vir religiosus, simpliciter ambulabat et secundum se existimabat alterum in id consentiente.

Paludem quoque de Sal pervinc et veteri monasterio idem abbas adversus castellanum sancti Audomari illelmum . qui omnes paludes in vicinia sui eastri ad scodum suum pertinere dicebat, data magna pecunie quantitate . non tam detinuit quam redemit. De aqua oeiam Mera dicta alu eodem castellano multas et graves caluInpnias sustinens, in jure suo retinendo multum laboravit, empta ab ipso et ejus homine Gerardo Ilonria palude plusquam quadraginta men Surarum. eidem Mera adjacentium, uti hoc carta testatur.

446쪽

. In nomino Patris ot Filii et Spiritus Sancti, amen. Ego Philippus, i iret.

Dei gratia. Flandrensium comes, notum satio presentibus et suturis. quod controversia. que inter Godesealcum, abbatem sancti Borimi ot Willelmum, castellanum Sancti Audo mari. pro quibusdam paludibus. diu versata est, hoc tandem modo sopita est. Cum ecclesia sancti Bertini paludem de Ondemonstro, a Kesgato usque ad Elfled. et paludem de Honte. sexaginta et eo amplius annis, liberas et inpaco possedisset, Willelmus . castellanus sancti Au domari, eidem occlesie multas et graves molestias super his intendit. . Tandem in se reversus, sumpto altiori consilio. in sollempni curia mea. apud Sanctuna Audomarum, in presentia mei et hominum meorum . de injusta calumpnia , injuria sua recognita. omni iuro, quod supra prodictas paludes clamaverat. Propria se altestatione privavit, et cum exfestucatione verpivit. Quo facto, Godescalcus abbas, meo consilio, prolato castellano viginti quinque marchas largitus est. Postinodum vero prelatus Willelmus castellanus, quorumdam depravatus consilio. magnam partem piscature, que Meradicitur. sibi injuste usurpavit. dicens aquam illam suam paludem,

magna ex parte, Operuisse: pro qua re gravis intor ecclesiam sancti Hortini et ipsum iterum controversia orta est. Hac itaque controversia aliquandiu inter eos durante, prodictus castellanus, sumpto

meliori consilio. in curia mpa. Bergis. injuriam super hoc et Super predictis paludibus in publico et manifeste recognovit. Paludem quoque suam, quam juxta Mere ripam habuit, a cruce Nionverte lusque Ilindringlod, id est Bovinglienisu ab . habentem unam mensuram in latitudinem. in manu mea, quia de feodo meo erat, michi reddidit. Deinde facta exsestucatione. audito hominum meorum

juditio, quod idem castellanus nichil amodo juris in eadem palude

haberet. ecclesie sancti Bertini in olemosinam imperpetuum libere possidendam concessi. Castellanus vero, pro pace inter ecclesiam sancti Bertini et ipsum conservanda. et omni calumpnia deinceps

447쪽

roprimenda, sexaginta tres marchas ab abbate accepit; et, ut predictam paludem ab omnium calumpniantium oppressione securam et liberam conservaret, inc si dejussorem constituit. Νe autem hoc in posterum infirmare presumat aliquorum improbitas. hoc, tam sigilli mei impressione, quam fidelium testium qui interfuerunt auctoritale, ita roborari seci. . Testes :

. BOBERTL s. prepositus sancti Audo mari. MEIis. abbas Bergensis. ALEx AADEM. propositus de Visat ni g. IDo. eastellanus Bergensis. BI Lpuus. monae do Caro Mari,co ΗκηMcus BasTEL. et alii plures.

. Aetum sest anno Domini M' C' Lxx' secundo. .

Cum tot et tantas in exterioribus continue sustineret oppressiones.semper tamen crescebant redditus ecclesie et possossiones. Folcardus namque vestiarius, videns redditus ad ministerium sibi commissum pertinentes crevisse, petiit ab abbato et impetraVit, ut, singulis annis. darentur fratrihus nova pellicea, quo eatenus nisi post biennium

habere consueverant.

In Cloitica rha, tempore eiusdem abbatis, Ingratianus monaeus novam curtem instituit, ibidem circiter centum mensuris terre et aliis redditibus emptis. Curtos de Aquin et Kelmis solo tenus combustas, quasi de novo roedificari secit abbas; Arhas eciani, Longanessa, Vulserna muro einxit lapideo. Fecit et lavatorium encum. fusoria arte sumptuose olaboratum, quod, etsi quidem, eo vivente, nequaquam erectum, et in loco claustri, ubi docuit, fuit locatum: moriens lamen reliquii sumptus ad hoc perficiendum sussicientcr necessarios, sicut ossuctus docet. Decreta Gratiani, libros magistri Hugonis de Sancto Victore. glo-

448쪽

PARS TERTIA. - CONTINUATORES SIMONIS. Iulsas magistri Gisi oborti et magistri Petri Lumbardi supor opistolas

Pauli. historiam e angelicam et scolasticam, et quosdam alios sacre scripture libros, sicut in librariis nostris apparet, scribi socii. Cartas de acquisitionibus rius, vel de concordiis orga calumpniatores vel infestatores prodictos, ab ipso lactis, si quis nosse voluerit, in thesaurariis nostris invenire poterit. x IX.

Post tot autem labores et continuas luctas, lecto decubans, et sicut talem decuit virum . omnibus que decedentibus necessaria sunt sacramentis rite peractis et perceptis, appositus est ad patres suos, migrans de hoc seculo in senectulo bona, anno Domini millesimo centesimo septuagesimo sexto, et regiminis sui quarto decimo; sepultusque cSt in capitulo inter scamna novitiorum. sub tumba

marmorea, que in principio regiminis Anthonii abbatis translata fuit . ubi nunc cernitur, faciens gradum. Ante pulpitum ejusdem capituli epitaphium ejus est tale :Ille recubat cui gloria nominis est Godmealcus. Cujus .... aperit tituli quod littera claudii Mundus obit auueni, juvenileque quodquo fienescit. Mox. secti studio transcureo, flamine sancto. Bie Sithiu volum tenet et monacus fit: et inde Migrat in ossicium patris, liunequo locum lenet. Idus arte septembris. tribus atque decem pater annis. De sancta comite . decedit virgo senexque.

Post mortem pie memorie Godescalci abbatis, cum ventum esset ad electionem, considerantes nostri dissicile in multitudine inveniri

Anio imaginem Crucifixi: erius anima requiescat in pace, amen. In mang. Cod.

449쪽

unitatem. Electis de communi cotu duodecim hone opinionis viris. eligendi abbatem ipsis concorditor prebuerunt potestatem. Qui ol

gorunt domnum Simonem, personam vultu venerabilem. et elegantis forme virum. Qui . in diebus adolescentie sue a domito Leone in monachum receptus, ab illo usque ad id sere tempus indulgentius

enutritus. et in ordine remissius Semper, ut dicebatur, fuerat convorsatus; at postquam ad quod fuerat clectus rite est sublimatus mox mutatur in virum alterum : preteritas negligentias corrigere. ad melioris vite frugem Se preparare, et ad convertendum suos Su

rumque mores in melius operam adhibero, ut illud heati Benedieii videretur in eo quodammodo impleri : Dam de alienis ratiociniis cavet, de suis sit sollieitus. Dicebatur rius promotionem ideo a quibusdam fuisse procuratam, quia in similibitis sibi obnoxium sperabant suis negligentiis fore consentane ulti. Quod utrum verum vel salsum sit. quia de alienis conscientiis judicare non debeo. non est meum dissi-nire. Hoc tamen veraciter possum dicere, quod illos. de quibus hujusmodi suspitio hahebatur, conqueri frequenter audivi. quod a domno abbate aule suam promotionum diligerentur, etsi modo ab riris amore elongati et honesitiis sessent alieni.

Priorem sui conventus. qui promotionem ejus. utpotct caput eligentium, pro poSSe et scire suo, procuraverat, quia vir carnalis orat et minus huic ollitio aptus, sere inter ipsa initia promotionis amovit . et alium, vita et scientia multo utiliorem, amoti loco substituit. Plerosque eciam alios qui sperabant se abbatem invenisse secundum cor suum, spes sua sesellit, re eis quidem versa in contrarium, sed ordini et honestati domus Dei in melius quam sperabatur. Accingitur itaque novus athleta in opus monasterili sui . scilicet dejecta et cons acta frigore Et consolidare ; ab anteeossoribus suis pretermissa vel neglecta supplere et restaurare, variis operibus et vestibus deco-

450쪽

raro. ol in exterioribus pomossiones ampliare : lites eciam et contentiones, que de eisdem usque ad tempus ejus duraverant. honesta es rationabili concordia terminare.

Et, ut de opere ejus edificiali imprimis loquamur. statim ut abbas est essectus, ante ingressum monasterii pontem lapideum per flumen Agnionam . veteri qui jam ruinam minabatur driecto. a fundamentis

novum orexit . et sumptuoso et quasi perpetuo opere decentser eo

Instipor etiam cameram. ex australi parte templo appendentem, que post incensionem, a tempore Leonis abbatis, adeo destructa et neglecta erat, quod vix parietum signa ibidem apparerent, multo decentius et melius quam antiquitus fuerat reedificavit. Cui in latere. Contra meridiem, cenaculum superaddidit, lignariorum arte subtiliter Qt venuste compactum, quod totius curio extitit quasi speculum et ornamentum , estimatis tamen expensis, plus continens pulcritudinis quam utilitatis. i νFecit quoque crumin ligneam, ymagine Salvatoris appensa. astan-libus ociam Mario. Iohannis et cherubin ymaginibus. aliisque pluri-hus. ad representationem dominice passionis pertinenti hus, cruci vel trahi. cui eadem in herebat. miro decore aflixis. Due omnia arte scul toria ot pictoria. ineffabiliter resplendentia, domui Dei ornamento sunt valde et decori. Frontalo eciam serotri beati patris Bertini de auro et argento et lapidibus preciosis, subtili opere iacit excudi . Item . regiminis sui anno

tertio, qui erat incarnationis dominice annus septuagesimus Octavus. Cum, Secundum antiquam consuetudinem, nuncius abbatio Coloniam

i ta ma. pergameno : Feretrum quoque

sancti Fo uini. et aliud quoque, in quo reliquis da virginibus Coloniensibus ei alia

sacrosancta pignera continentur. AhricaHseeit. Tempora enim hujus abbatis. duo vel amplius de societate xi millium virginum a Colonia ad nos sunt delatae. In maν. gano cod.

SEARCH

MENU NAVIGATION