Guilielmi Harvei ... Exercitatio anatomica de motu cordis & sanguinis. Cum praefatione Zachariae Sylvii medici Roterodamensis. Accessit Dissertatio de corde doct. Jacobi de Back, vrbis Roterodami medici ordinarii

291쪽

Dissertationis de Corde,

Sectionis primas C A suae LDe re quapiam laturis sententiam qualis r e nondum bene perscrutatam r quanti illud Ui- i marint veteres 2 eius et i expositio e uniuae partis in aliam nultam dominium a cor para se ilis e Deustaui non influunt.

U 1 de rei alic uius veritate laturus sententiam est, neque illustris cujusdam Viri authoritate, neque opinionis prius receptae amore, neque ullius rei studio, moveri, sed iis, quae oc lis videntur, manuum tactu percia B eiu

292쪽

as DissERTATIOpiuntur, re ab ipsa autopsa deis promptis rationibus confirmantur , fidere debet : quod solius imaginationis inventum , nullo sensu stabilitum est, licet communiter & ab omnibus sere receptum sit,non adeo adhaerere tenetur, quin potius evidentia, perceptibilibus , sensilibusq; rationia hus comprobata amplectere vesta Ratnm hoc ante omnia set, qui cordis fabricam, motum, &usum, veris certisque rationibus examinare statuit. Momus Iovis opera reprehendenS, inter caetera, senestram inhumano pectore requirebat, per quam,& cor,& quoa in eo lateret

conspici posset: sed toto aperto pectore, ipsoque corde viso, revisoque totiea, tam vivo quam

293쪽

emortuo , sedulis etiam & accu ratis doctissimorum virorum exercitationibus , observatibnibus. que adhibitis, decertatum nihil minus est ante nostra secula in hoc usque aevum, neque adhuc de illius motus causa, effectu & usu inter viros graves & doctrina il

lustres convenit.

Sunt qui a semel recepta opinione nunquam desistentes, cum multis errare malunt, quam cum , paucis bene sentire t alii relicta autopsia, ea sequi gaudent, quae neque Visa, neque sensibus ullis comperta sunt unquam: quibus tamen tanquam fundamentis su- γperstruunt innumera, quae non alititer,quam e tripode Apollinis prolata, a viris equidem eruditis versiusque sedulo amplectuntur, a

B a que

294쪽

28 DIssERTAT Ioque acriter sua quisque omni κelo, allatisque rationibus defendere pergunt: ut dubitares, cuinam parti palmam tradere debeas. Praebuit nuper clarissimus ingeniosissimusq; Guillelmus Ha vetus, Angliae Regis Medicus p ritissimus, & anatomes in Londbnensi collegio Prosessor eximius, invento suo de cordis & sanguinis motu, occasonem ex hoc labyrintho tamqua Ariadnes filo evadendi r nisi ipse author, in servando veterum placita curiosior, corindi attributum principatum nimis religiose esset veneratus. Accessit, quod aevum hoc acutissimorum ingeniorum serax,tam in arte nostra Quam philosephia sexcellentium, obtulerit nobis i

comparabili ingem virum, ex-

295쪽

DA CORDE. 29 traneum quidem, sed in hoc nostro Belgio degentem, qui doctis simis suis scriptis quamplurima veterum Philosophorum placita xejiciens, aliaque luce clariora dogmata exilibens, novam nobis de causa motus cordis opinionem fabricavit, a Venerandi Guillelmi Har veli statuto nonnihil decedens , & quamvis cum illius de

sanguinis circularis motus invento consentiat, in cordis tame motus causa non convenit, anne jure inter alia, quae ante hac de corde tradita sunt, examinare aggrediar.

A longo jam aevo audivit cor, non tantum vitae sed & universi corporis unicum esse principium, in quo suum Anima carpit domi i cilium ; & e quo tanquam sonte facultates & spiritus vitales scatu-B 3 riunt.

296쪽

3o D IssERTATI riunt. Platoni hic ira ibilis, Aristoteli vero vegetantis , sentientis, & ratiocinantis animae sedes stabilitur. Praeterea humidi ossicina, calorisque nativi secus & mes, nostri corporis sol, cujus influxu omnia vilcera calent di recreantur , esse gloriatur et addet hic, ut ajunt, artificiosus Zenonis ignis continetur , hic divinus de caelestis calor servatur, quem Prometheum e caelo suratum, ut ho-

minem vita donaret, Poetae fingunt; atque ideo primum movens

primusq; motor dicitur,primaque& unica, si non conficiendi, faltem perficiendi sanguinis ossicina.

. Propter tot dotes,tantasque diagnitates totius corporis pars no

bilissima, quae digniorem sedem

297쪽

Ds CORDE. Srclamatur, microcosmici imperii habenas solus administrans. Haud multos regnare bonum ent ,

Rex anicus esto. Hinc cor a Graeco ΚΜ, contracto ex Κιαρ, quod uro derivant e & Graecum καὶ , quasi a quod a dominio & principatu dictum volunt: clim potius a verbo Καρα , quod est moveo, vibro, deducatur: bene vernacula nostra lingua hari appellatur, quod durum Latinis sonat, quia inter partes molles & carnosas durum est: vel quia Nam havdendurare significat in actione sua 5t motu , sine fatigatione perseverando, durat.

Hisce honoris titulis, imo pluribus, si non divinis & supernaturalibus inam, cordis calore, tact

298쪽

3 et DrssERTATIO animae adjumento , actiones iticorpore omnes, praeter cogitare, exeri, creditur tanquam AEsopica cornicula aliarum avium amicta& decorata plumis, ab authoribus

exornatur cor, tanta considentia& zelo, ut religio foret obloqui vel contradicere : sed videamus, anne quemadmodum illa, cum singulae aviculae jure merito suas repeterent plumas, exuta & nudata saltare non desit plus quam saltus ipsi superfuerit, cum, & aniama & partes aliae, sua receperint. Unius partis in aliam principis tum explodit Phrygius Asopus in sua, de membrorum pro primatus dignitate altercantium certami ne, fabula. Sed serior quomodo impera

bit, quod ipsum agenti animae pro histrin

299쪽

instrumento inserviens , toti cor pori, omni tempore, sine mora, se mulari natum est, & non aliter quam asinus molam trahens, pro ut instigatur tardius aut velocius, vel pro viribus sortius aut debilius, procedit λΑt dices cordis opera in vita inos indigere non posse e vitamque a cordis motu incipere. Idem

evenit in organi lusu, ubi famulus tubos & fistulas sollibus primum inflat, neq; sine ista inflatione luditur,non tamen ille, sed qui sonos

rite modulatur , ludere dicitur. Primatus, major dignitas, &persectio , non ideo alicui 'parti competit, si ejus opera prius anima indigeat, aut si ante alias fabricatam: Ostendunt suo exemplo hoc, umbilicus & secundinae

300쪽

3 DrssERTAT Possertus enim partes sunt ante alia membra & ipsum cor formatae , istu vero persecto & in lucem edito , indignae & inutiles a istaciuntur.

Persectiora non prima aggressione, sed mora & longiore tem pore talia evadunt. Αsserere facultates a parte quapiam influere imaginarium, si nona ratione alienum: illae enim, animae ubique praesentis, ad agendum potentiae sunt: haec in toto di qualibet parte tota judicatur esse, eum omnibus suis iacultati bus; & ubique, modo apta inveniat thstrumenta, corporis omneSxtamquam artifex, actiones edere in consesso est. Membra ejusdem animae organa suam ad agendu aptitudinem, . cordi