Gasparis Contareni cardinalis Opera omnia, hactenus excussa, ad omnes philosophie partes, & ad sacram theologiam pertinentia

발행: 1589년

분량: 693페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

quiLu m reciproditumsit, uertatis, aquatilitatis maxime amans, maximeq; re tinens est quippeqvie duriss u Pontam Italia temporibu eruitutem fugiens, e continenti hesi in et naeas astusq; coniecerit; oraunisq; omnibiu relictis, unam modo secum emtulerit libertatem, atq; in ea tuenda tot sculorum 'atium et ersata ,sudium zoluntatemq; usu etiam atque exercitatione corroborauit. Itaque libertatis fortasse nomen alibi quoq;gentium inuenias; hbertatem ipsam puram atq; incorruptam,ab omnis metu vacuam,vtinam ast icere in alijs ciuitatilus,uti quonda uerat,deorum nobis beneficio alia quando liceat. illudsalutare insiturum mordicus a Venetis retentum est G Re G.a tingendaeeraeterqua iis,qui initio in ciuitate conuenerunt,qui; germani, Veneti S tam

qua ab originessent, potestatem praetere acerent nemini; n quando deliberata re, bene de Rep .meritis,eius . s inquilinisata e quibusdam,id ius nominatim ad hodiernum die conces s est. Ex eo igitur prisoruenere ciuiu A sius Coma infit, cuprudens paterfamilias σlocuples, tumpraelas Senator O nobilis.atq; is Polyxenam Malletria in matrimonio habuit,foemi primariλEa,cu aliquot iampeperisset ρομνω, neque j diutius viverent, ad amicas aequalesq; dicitur rursumpraegnans retulisse; a quibuι,visunt pleras mulieres religiosae,admonita esse diciturietti, qui natus estet puerim nomen imponeretur etnu ex iis nominibus,quisus uocati j Regessiunt,qui ad Christ; Deu nostru paruulum ae lactante tenerunt ore enim ut vitalis esset. Cumsalua igitur

paucis post mensita teperisset,puerum nominari Gallarem iussi, qui primus eiusue

hae hoc nomine appestatus est. Is est adoleuit,magna in eo ingenii indoles erat,m na ad literarumstudia prepensio: itaq; facile Alysius pater consilium,quod depuero coeperat, mutauit s mercaturu enim insciendis, rei , augendae, quippe cui multa atque amplae mulis in locu res rationes : cum multis essent cotractae liu scilicet natu maximu Veneiij, destinauerat: en enim fere in hieris ciuitatibus, mercasuris remis rere, nobilitati

quoq; non modo non iure, sed, si bono modo fiat,etia honestu. Veruili pueri ingenium nasurum ; maius quiduas'ectare atq; polliceri intellectum est, consilium istud de mercasura unditus pater aiecit; neq; vlla in re fili, voluntati ae studio defuit. Iciat quod sarti e et, citerae Antonio Iustiniano Aurelios Magarino Venetist visus es dedisse: ij pullice a ciuitate constituti erant, qui iuuentutem in dialecticis, atque in philosophia erudirent) Patauium profectus, Petro P onatio Matuano,magno nullique philo plain Asciplina siste tradidit. Ervi in adolescente naturae et isteracru illa quide, O ,m mihi videbatur, peracuta ed tamen nescio quomodo magnit ne Ofirmitate potius praestas j, quod maxime rem continet, ad sepientiastudia accommodatum, O tanquam phil

Iophum inerat ingenium: memoria omnino valebas plurimum. huc accedebat animi ac victus,vitaeq; totius constantia quadam, τι quam semel instituiset rationem, te ea non defatigatione, non Vitia, non et oluptare depelleretur. Opinio in in omni vita re HGnerea illum omnino Uῖm esse nunquam. defixa mens scilicet in eo sita o, cui se ab ineunte aetate dediderat, eos, pasti atque alta, nihil praeterea concupierat. II ue o Ieriter assecutus ea, τι aegralium magister, grandiorum natu magistro rum , t quam aequalis, ctrcompar faberetur. Certum temporis 'alium, horarum sane haud amplius frium, meditationi σιibliothecae attributum, tanquam sepositum halussessicitur, cui tempori me unquamquicquam detraheret, nec fere adderet. qui reliquus erat dies in congressonitus amicorumcollicinionibusque consimebatur: eaede Iiteris fili-

12쪽

eet erant,ut infra Staio, ne cum vacare quidem Uderetur celsaret,i si nihil gens,ageret tamen,/νeret, propositum, , tamen animza est iambus relaxaret. ILLI etiam narrari nobis A eo ipso meminimus, cum diceret nunquase in omni adolescentia comisisse, ut mane aliquidpostridie aggrederetur ediscere, quisprius ea, quapridie percepisse diligentissime reminiscenda recordatus esset. itanda enim asotorum consestudinem aulat, rus crudi sese tamen ingurgitan quoque magis cibo replentur, onerantur' minus virium,minus valetudinis halent. In eo igitur curse cum sedulitate magis quam contentione acit lustre a tragilesprogressius seret atq; eo qui in eode cum culo erat logo interuallo antecederet, morte Alysias pater oti,i. duodeuiginti ille annos natus erat eo tepore,liserorum autem magnu sane numeru, sibos septem, quatuor filias, praeserea magna mulus contram, implicitaq; negotia Alysius reliquerat. atq; odio- omnino negoti si est homini in cogitationis ac doctrinamuise occupatofumihars rei procuratio, ut minus mihi mircvideri soleat, Democritu m, nolite quondaphilosophu, ut ea cura eoq; impedimento literaretur,omnemrtunasas, sicuri lueris proditum est. Aiecisse. Veruntamen quanqua inuitus ac metrens Iscedebaι a buristamen Pataviis pro us 6hatq; eandem illam animi moderationem aqua litatems adhibens, ratribusliartim in apuliam, partim in Alexandria, ibi enim magnassocietates Ain spaler habuerat) distrintuearium Mnesi se relictis sene domi constitutis rebus Pataurum reuerses egstudium; haudquaqua longo interuallo a se intermissum,cupide renouauit.

in ea viae doctissimoru hominum plena. ae liberalbus artilus assuenti, aliquot annos Omoratus es: cum in principibus iamphilosophis numerareIur, ati, eius nomeplurimzin dies increbrefieret. Atque hoc loco posulari, exigit; a nobis arbitratι semus, vi,qui

eius progres , O quale tanquam uer ad percipienda uerit disiciplinas, demonstraremus. Aprimis igitur dialecticae elementis profectussic omnem philosephia perlustrauit,

τι illi singulas tanquam oras non viseret modo atq; insuceret quodplerique facimus. sed in unaquaq; etia illius P regione comoraretur,Crhasitares.Itas illudassecutus es, nihilin ea it arte, ita copiose S muta atq; varia,tam esset magnum atq; arduum, aut tam mι nutum vis paruum,quod eius aiat diligentiam lateret, authgeret intelligentiam' nihil autom tam a busem aut reconditu, quin promptum illi expositum; quamuissulto esset atque ex tempore. Eius nos rei permagnum quonda erimen cepimus. na cum Florentia sors. essemus qua ille Romaprosens,iter in Germaniam talelat ad Caesarem, erant is ea musicum alij complures in eaphilosephia,quae de natura est ocii atq; exercitati,tum duo aeter caeteros, Petrus Victorius o Francisius Medices, quora erat rariusq; O natura admirabilis, O exquisita doctrina, tu LAum ardens in vir

queaeperacre vigent, et anssta singularis in utroque industria: Uaherius eueiempus doctrinae augenti, σdeclaranu it: V larius qualis vir,quantusq; iam tum esse ea quae nunc est,eius doctrina, lihil: A eo editi declarant. Ii per eos dies ad Ont onum sene ventitabant, a quo nos auos non fere discedebamus: hoe afrmare possum, cum omnis inter eos sermo esset den cis, nullius rei mentionem essest iam Ummisistis viris,ingentispraestantibus, imo vacuo, otio alundantibus, ludio incensis,tempo- reparatis,a billiotheca, O hieris recentitus,quin eam Contarenus, Si memoria Ieneret,

o intelligentia comprehensam haeret Goratione tam facile explicaret,quam quae facillima sum. Praefulat id non tam credo memoria,qua tamen et alebat, ut antea di sumes natura enim quos plurimc ille excellentisit quam is via aeratione percepta do

13쪽

ctrina. Sie enim eum ipsum dicere solitum esse accipimus nem modo certam artium multarum inter se quanda naturalem esse distositione, ut aliam aliasuo quoque loco deinceps tamiua ubsequatur, O cum priora posterior quasi coagmentetur Via unius quoq; eiusdem p cuiusu cientiae siquis ordinem 5 tanquamsteriem contur uerit atq; intemsiderit, ad exitumperueniri non posset magnoq; in errore versatos seversoru aratu ho mines aiebat esse, qui multa properuntes transilirent ι aut etllam artem ediscere se possed 1sipata arbitraretur,aut mutilam atq; hiante: amputatu enim intersissi': dyciplinis progredi, perueniri; adficientia non magis posse, quam interruptis ite omitus confici. Unu ante omnino sibi comite ae monitore ad Aristotelu iter, multusaepe os laudium difficultatibus, Thoma Aquinate a ciuerat, homine non contentionis oed veritatu amam rem,qui Osutilirate haeat,nec ultra, quam par est, proς ediatur acumine, atq; idem articulatimpartiteq; ac Asbitate doceas. Poctus etia Graecis Larinis hieris exuti, Poeras, Homersi, Virgilium,Lucretium, Horatium lectitauerat atq; didicerat. mque,cumno artis siclitanda, sed erussitionis liberulus doctrinaestuendae causa philosophiase de-

ά se omnes tamen artifices,magistros τὸ omnes,nonscientia modo Ufima quoq; b celebritate facile perabat. Erat hominis vita atq; vi lus non tam excultas atq; expolitus,quam cumgnuuitate quadam,simplex ac lenis placatus que; oratio inculta in quideatq; inornata, sed hoc ipso,quodOmni careret uco, flendrila asse iucunda, pura,ae nam rabsuo tanquam colore amasiis pellucens, plenaque auctoritatis aestari. nulla mollities, nulla, ne in a lescentia quin animi aut corporis detitiae, sermo nulla assentatione suffusius, nulla animus malevolentia in ficatis, σω estiuitas leposq; haiam opere .ulisset aberat etiam rusicitas atq; tristitia. stiran etia hoc as eo dici memini, deuorare sese certorum hominT, qui in aliqua vitae pane claudicarent, incomoda ant etiam urtia

flere, simulae de ianis quilas liti excellerent,ahquid degustasset. Ac cu Galeatius Fl rimontius, qui nunc Suessa Episcopus est vir cum omnitus honestis aridusperpolitus. rumpraecipue castus atq; integeritum religione ae pietate in primis incensus, innotandis

autem,reprehendendisque amicorum vitise mas omnium maxime acer ac tiser, castigator nonnunqua etiam Iubamarior satq; is a Gmarino in Iratris loca diligentur cum ille igitur nolis audienti sus nequιres diis mirari diceret, illum,qui omnium es et mandissimus ac sanissimus,cum hominibus quibusia, quosipse appellabant,idquod nolis mi-mme necesse est qui turpitudine aliqua, tanquam morbo affecti atq; inquinati haberentur,tamsaepe consectari. Quae ille cum sane comotus aestimachans diceret,quid nos,inquit sentarenus, nunquam ne ab ni his auscamona radice curari nos patimur ' quidni inquit ille. Ergo,inquit coontarenus, earuntioni; exore mussapores reterrimos, ut succo epoto illius iuvemur vi salutari horsiunia siquas sino deuoralimus, 1 tanquaamarit remperferemus atq; exorbe limus,ur illoria tanquam vestamur etirtute,aiq. ala

mur lonis 'quid auio ipsis nobi et si amandustatuerimus,nisi qui perfectus absolutusq;

fuerit, se nemine' laudareste,quod in quoque obaret,i senser alent,quod reprehendere vituperare non se necese hasere. Hanc animi quitatem.hanc tam praesura maximaru artium doctrina,asia longe iis maiora tina decorabant, umma integritassemma innocenrra, pietas, non hae quae farie,motu, amictu comendatur, qua in multis cernimus,simulata,o J ecie atq; oratione hominu opinionem captans, eouida, nuda, sinc raq; in meme atq; ιn animo inerat. quibus in rebus instrabu, cum magnum eius esset

nomen

14쪽

nomen,ma'naque nonsutim,sed etiam a iratis,aliquanto chisu, 'An constituerat, Patauio de sit.Nam, um omnisprope dixerim terrarum ortis eo tempore contra Venetos crestinus et, periculosi simum' et ciuitati bellum intulisset, assii lavenetorum

opibus, Patauro im obesse, nec maia post amiso, maturius omnino quam in animo habebat,inurixs, nondum discendis piscilicet expleta, domu se recipere coactus est. Statetita aetas nondumsirmata, ut Reipia. operam nauareposiecitaque in iisdem si sestudi' aliqvit annos continui cum eius domus, Iamiuam bonarum artium gymnasitim quia dam,al rs,qui doctrina desiderio tenebantur, equentaretur. Veruntamen ad Rempus. etli primum accelsit, eius ingenium,quod de Hortensio es memoriae proditum, tanquam Phidiaesignum mula lectum acprobatum est. Itaque cum septem O triginta tum haleret annos, a ciuitate ad Caesarem aroLm home quintum in Germaniam orator eoim veneti appellant HI missus. legationis munus magnam apud Venetos habet divitatem, magnam ad Ammos honores, magistratusq; adipiscendos commendatione n ,1 etsi a munis unapetitur,fin comitiosius ijs oratores magna am time creantur. Gerebat illis temporibus in Italia bellum caesar cum Rege Galbae, cum quo illi antea quoque continentia tella intercesserant,atq, cum eo Pontifex maximus Leo x. si e coniunxerat cum Rege Veneri consim auerant, atque omnis impetus lilli ad Melolanum consederat. na eam urbem Gadis Venetis ; defendentibus, Caesaris ac Leonis copiae oppugnasant. Ad eum,quicum bellum suae erat ciuitati, plane que ad hostem ire se semiarentis intelligenti apud quem exploratoris non legati locum obtinere eum necesse esset', atq; ipsa res cogeret. Accidebat etiam, 'uod Oesarem,quibustum inimicitias exerceret, iis solere esse amariorem audierat, illisci; maxime,qui Gallorum fauerent rebus. Itaque

animo sane comoto ad Caesarem adjsse dici turma Silonie i sua et erecundas,ingenuo quodam quod tamen sine sierauita es et pudorefuit. Verum eadem alla doctrina, castita-

ιιs,ingenui Iairs, innocentia opinio, multo ante eius aduentum ad exteras quoque nationesperiata, saris it animum luntatemq; concibauerat.nam amare ille plurimum ingenuos apertasq; hominum animos dicitur. Itaque, ut semel in primo illo, aut ei cum Caesaresuit, congnesu, hilara vultu acceptus oecomiter appellatus est, faciles ad eum deinde semper aditus habuit, miti, quanquam ciuitati ervi iratus, non m pacato, sedetiam propitio usus est. a paulatim,cum eam,qua antea defferat,opinionem magis ac magis in dies confirmaret atque augeret,iam ipsis aesari non modo gratus, sita et familiaris erat. Itaq; cu certior Delus esset, Galloim, Venetorumq; copias in Infuribus

fusas superatas que, Gallos ex oppido die expulses, caede e Ma seu rum; qui eam rem

nuntiarent, Contareno misi se dicietur, alue ijspraecepisse, ut de incommodo,quod Veneti accepissem,reticerent,neque illorum copias in eo Bio dicerent interfuisse eam in illo sese corporis imbecillatem a picere, ut excrucia ri eum illam noctem flua tanta illa patriae clade nunciata nolit. In Hii'aniam Caesar constituerat reuerti, neque per Gallorum fines, qua proximum erat ster, quod exercitum non halebat, ire poterat . itaque per Telgas profectus ad Oceanum perrexit: iis quenauibus conscensis in Britanniam appulit, paucis que intermissis diebus rursum naues fluit, atque in Hispaniam con-rendit . Toto hoc itinere eum Contarenus prosecutus eae cum que in is tantampe uenissem, biennium apud eum si ecmmoratus . atque in ea legatione omnino quinquennio consumpto venetias rediit, cum illud re confirmas et, ciuia a Graecis qui-

15쪽

n tam poetis montum et resdiu video, singgratiosinumjesse utilitatem. Nicet omne id temporis 'ratium inimico inter se animo Caesar π Veneti essent, ac fere continenter len inter se contenderent: multa ille tamen si eam, qua suo nomine erat apud Caesarem, Patiam obtinuit; multasua ciuitatis mandata eo fecit: magno quoque ut Reipi ;licae fit. simul; illuden assequutus, τι multarum magnarum , rerum Huturna consuetudine ac tractatione, tot nationum naturis, moratus, institatis cognitis atque percepi , maguum rerum agendarum usum, magnamq; haleret prudentiam. Itaque cum diligentiam, operum, curam, prudentiamq; sitam ciuitati mirificenos fet, absens σ in Senatum lectus est: qui honos Venerorum legibus non fere diuturnior anno G mensi bus quatuor est: uod olim,exiguis etiam tune riuitatis rebus, precibus

rogandi erant, qui domesticis μου relictu negotist, ad consilium de publicis capiendum conuenirent, Rogatoru concilium appellatur: eiusq; per magna Oiestas es c dignitas; quippe cui omηu Restalica permissa sit, vicissimq; in hac ciuitatis amplitudineae dignitate aetarissimis qui sique ciuibus summu opitus, summa contentione experituri magnaepraeterea auctoritasis en in ea ciuitate magis utus, cui ab eo nomen indiatum est, quod praecipua, magna atque ampla procuratio demandata illi est, aerariν acete Mahum; quae in commentu et eneti magna atque ampla halem. nam eum maris ratum isti Sapientes terra firmae appellam. hanc quoque potestatem Comarenus IIatim renuntialia lexatione, maxima totius ciuitatu voluntate omnibus ra 's ad plus est. habuit de ea ipsa legatione, more maiorum, o Itonem in Senatu, etherem ae plenam, eum de Caesaris ingenio, voluntate, institutis, vidus, e iisq; dsereret, earumi; nationum, adquas aisset, mores, legetis ultates, consilia exponeret: qua cumas eo distinctius siesbcet atque eruditius diceremur, quam Venetorum hominum aures audire ad eam diem consuessenI,tanta diligentia, tanto quesilemio atque attentione audiebatur, ut vocis bonitas, qua illisan exili frit, non magnopere desideraretur. I Ionsum mulgi repinionis, iudiciique nemus: auit mur enim philosephiam hominum,tiataeque huiuι communis quasi corruptelam esse quandam; atque eos, qui infudijs cogita-rιonti ae doctrinae, paulo ulterius progredieme aerate versari sint, mines in solitudine atque in angulis educatos, curta lucem sicere, aut in huius ciuilis turbae a ristrepi su oeconcursatione, σin rerum agen larum tumultu, tanquam acie,sne ma a animi titubatione negant ausuros esse consipere, hominum conseuetudinis imperitos, legum, morum, siermonum, voluntatum 'que ignaros, atque a communi tita Eriaminum

snsibus, via si longe,multumq; abhorrentes. sic vulgo existimant. se allantur sani, muhoque id aluer euenit. nam, qui, tanquam ιnermes, adpraelium Mugnam; sic nulla aut leuibus doctri praeceptis, quas armis, instructi ad Rempullicam accedunt, ij arte qua acere intendunt, am quidem omnium maximam aediscillima, Recpulticae patriae que periculo disicere coguntur; atque , etI in metere Graecorum prouerbiis est,Doli aciendosibinam aggrediuntur percipere. idq; ipsum de malis auctoribus ma gistrisq; sane inficiis atque improbis, vulgo G oro. quanquam nobilitari homines ijdem Graeci inforo aiunt: qui si oc sentiunt, Urtutem, τι in maiore luce posita locata que sit, ita magis magis questiendesere,atque illustrari,ipsi sanό videant, et ιι nam eam potissimum in tino lumine collocent: sin itid praecipiunt,a populo renemiuendi rationem, Mendiarum que ciuitaIum distiponam peti oportere , aut in foro cum reliquis mercibus

16쪽

expositam virtutem vaenire, nae ego mihi locum modo demonstrari, magno emere possum: sed non est ita. Nam si onte quidem ua, aut prudentiam hominum animus aruque ingenia non magnopere gignunt: aut huius nus aeram, tanruam feralitas quaedam vehementer lamentanda est. Quibus autem opiniondus imbutae eoram menses,

σtanquam consita, ad Rempublicam e populi Hyciplina, σ quasi cultura prodire soleant , operae pretium in attendere. Nam j, qui animum philosophiae praeceptis e

coluerunt , regendarumet, ciuitatum artem e dicerunt, neque timidi sunt, quodsii-entia earum rerum, quas quasique tractet, imum addere, non adimeresset, neque audaces ac temerari , quod stultitia ac temeritas plurimum ab arte ac pientia dissident. Reipublicae vero gubernator ille depopulo, nec ignauiam a verecundi I Gare,neque praecipitem aut pertinacem ciue iungere aserti atque constanti magnopere noui nisi

v aemum atque experientia docilus, cum saepe lapsus, saepe deceptus multa in Republica tenderit,s ciuitatis periculo ac detrimento, ut antea a me dictum Myrtaentiam iudicerit. Phil phia autem, quae vel maxime in flagendis, atque ad virtuum confremandis, hominum sensibus atque motitus occupata sit, π, ut illi moratilandem sint, quemadmodum cum ijs conflictari non incommode queamus, vias rationes , tragat, neque ab hominum alborret moribus, qui fit optimus Rei pallicarnaius, intelligit, e quibus artibus inclinatae, ruentres diuitates leuentur, tenet, o adeas , quae non optimis institutis ae legibus temperatae sint, accommodari sis tamen non recuset,remedia que temporum,sicorum, caseum que incommodis aniles-lutaria. eadem multa de hominum Utys, quaeque eorum cautione n praecipit. eadem qui cuique arti, cuiquefrtunae, cuique animi aut corporis a se honi,mores s que comitari seleant,commonet.' ad eam doctrinam tam'Ausem, tam que opimam, et bi s quoque atq; exercitatio accessit, tum vero praeclari illi aesingulares esues existunt rqualis vel imprimis Contarenus sua in Republica fit: qui cum ingenuarum artium in nemio educatus, O tanquam Phil phiae alumnus quidam ad agendum descendistet, maximo'que sibi Ut praecepta, quae Olim itabiderat, esse intelligeret, seos ciues hortari non desistebat,ut ea pervestigarent,quae de naturis humani generis etque rerum publicarum gubernationibus a philosephis explicantur . nec mero occuli alat Me is dest.

Na a principio cum primum in senatum tectus fit, saepefflam esse aiebat; ut in -gsum astendere,sententiae dicenda cause, cum cuperet,ausus nonsit; quod pudore quodam O rei insilentia retraheretur, eam que rem magno sibi dolori essestitam; itaque in animo haluisse, nisi eum animi timorem ac verecundiam peruinceret, ad Rempus. pocthae non accedere, sucim que locum ais concessurum, quibus ad dicendo animus non deesset: nee enim merum Fe fotibus ae frenuis ciuibus-ignauis, timia dis que locum praeripi. verum nihil necessit, talis esuis prudentia,ae consilio Rempust campriuarinnampaucis mensibus, cum Me animo secile confirmast,sicsententiam dicent,ut neminem magis prudenter, magis' re composse loquutum et qua fse constaret. docebat ille quidem vertis, quam maxime terat, onys, cum partite ac

distinEli, tum memoriter ac co*me. animos autem cum oratione minime conaretur

impellere, auctoritate is vehementerpremouebat o fide. lingua celeri ae tolubili letatorem atque ornatum illum oratorium neque adhibebat, neque adhiberi aequum escensebas mentes enim ciuium in Hii, atque incitari quo maxime tempore malos,r

17쪽

msseos esse oporteret, eum eoncilium eapturi de Republica essem, turpe atque inutile esse exi limant ; atque eos, qui magno quodam conatu onationis vim adsensus atque impetus anImorum,asque motus commouendos admouerent; tu suae pinuatae utilitatu causasusciperent, improse; si Reipublicae cause, arroganter sine controuersia facere aiebat: quod tantu biseumant,eti non communi Rempathcam consilio regi etelint, ράβιο: quam p i probarent sententiam, in eam caeteros ciues non ad lucere, sed compellere auderent. Eodem tempore Contarenus Brixiae Praefectus renunciatus est. eum magistratum c apitaneum Veneti appellant. quo cum proficisci cogitat et, iam 'que impedimenta imposita in lintrem haleret, repente horriliti nuntius adfertum. Romam a caesaris miluitus captam, Pontificem maximum in arcem compulsum, urtem ipsam diripi ac vastari. qui us rebus Venetias nuntiaris, magnus sellio cum dolor, tum etiam

ierror inuasit. Itaque mutato consitio Contarenus, cum vereretur alijs armis Brixiam

egere, quam quibus se irae assuefecerat, conssio atque auctoritate, eum magistratum recusauit. atque interim otium a Republica nactus dijssincessuri illi spristinis οἷ- sequelatur.Bellum,cumgrauis haec plaga accepta est,cum Caesare Veneti, ae semens et ij

Pontifex maximus communiter gerebant ea totius impery summa trudita erus Francisco Asariae rimatum Principi quem illi Ducem apprimi. m Venetisuarum copiarum seorsium Ducem baluant nam ciue terres,es copias tacerepex leges non licet. ac cum seditione facta Clemens iam complures menses in custodia a Caesaris militians aseruaretur, cum s vriis depopulandae, vastande, credentamestim homines feri ac barbari, Amroerent nustum, cui rei Caesarem, quod longe alescigentium, cum maxime cuperet, negant pol tiisse occur rere: commoti reι ιndignitate atque acerbitate Christiano, um Principes plerique omnes inter se de Pontifice maximo i custodia ed credo constinuaerunt. eius rei causa, Concilium Ferrariae indicium est, quod nsum

Est ensem, qui eius vidis impelium, a maioribus acceptum, eo tempore obtinent, maximi animi hominem, rei , mihi arisperitissimum, adiungis A et dementer studebant: a cluo cum propter cons rem, ac viriuim, Iumropter oppιδ opporet unitatem, opesse hq; instrumenta,quibus ille alundaret, earumq; rerum omnium facultates, quae ad ben

m usui erant, multa, magnaq; auxilia I ministrari fili aὰ id belltim intelligebant posse. Eo Galba Britannias Reges Iegatos miserum cum mandatu homines nobilium

mos, idem σν, quibus Pontificis maximi saluspriuatim curae erat, fecerunt, σM dulanensis Dux Francisicus Uonia. Eodem neneli Contarenum mutunt: maxime enim eorum Reipialicae intererat eam confici rem, propterea quod cum Pontifice, quemadmodum dictum a me ea oocietate oebadere coniuncti, continentitus tedis non longe a ses finibus cum Caesare contenderent. ω Concilio peracis,atque haud ita mul. to post Pontifice Gerato, ad eum Comarenus ,fluae ciuitasu i se, legatusproe lus est. Magna erat eo tempore amnium rerumperturbatio, magni Gathae, habsq; totius vid tantur motus impendere, quod σClemens ipse iniqui mo animo cont&meliam, quam

acceperas, ferre existimatatur, quod per pacissimulationem circumuentus in hostium testium venisset, quod superbe crudeliter que tractatus, σ in deditionem receptus iam diu in custo ita fuisset retemus, atque ad exiremum quod non dimissus, sed elapsus e manibus σ catenis e set . quod omnia exempla, cruciatus que in hos ea tammae, atque in omnitas vicis CT Epidis essent. ccedebat, quod Florentini Hippoditum

18쪽

e brum atque Abran sum Pontificioratrumfilios, qui ipsim potentia in ea Gle imperium antea obtinuissent, e ciuitate raecerant: quod illeg auissime, atque indignissime Ictebat. eius dolor quam in partem erumperet, expectasatur ab omnibus Eadem Galliae Reys eausa erat,atque conditio. Nam CTIAbsuperatus captus'que, tantum se de et ιere virtutis opinione, deq; bessi gloria deperilis,maximo erat illi dolori ui, liberorumq; seorum mercatu ut ipse existimabat mundinationes, ista Caesaris, hostibfilicet in eum odio exarserat. Tum veneti multis de causis Francisium vortiam ια-Pium restitui volebant, atque eam rem ad Fam rempublicam magnopere pertinere arbitratantur quibus omnitus rebus efficiebatur, ut in tanta animorum mutatione σά cordia renouari in Italia bellum necesse esse omnibus sideretur. Interim Ct mens cum Caesare in gratiam redierat, amicitiamque conciliauerat: o quo liberius

patriam iracundiam exercere posset, iustissimas suas in Caesarem minuerat inimici. tias , σμα illi iniurias, aut condonauerat, aut vicissim pacissimulatione, idoneumaoloris set ilescendi tempus expectatat. Atque cum Caesaris iaces σ exercitus, tialius nomine narentiam oppurarent, faciendum sibi se existimauit, ut propius imauederit, itaque Somniam sese contulerat. eo sesar quoque ex Histania venit, via Pontifice maximo, tutus unius ea potestis est, diadema catera' imperi, insignia acciperet . atque ei aduenienti cum olutam Contarenus extra urbem processisset, Acisureum Caesar per quam longo sane interuam a se visi magnouiste, atque soculis,eaque mulius hilaritate eum aflexisse , ut id a multitudine, quae visendi causi prodierat, σomnes vias oppleuerat, animauerteretur: atque ex ea re coniectura fieret, rem inter Caesarem S Venetos conuenturam: id quod exitus comprobauit. Nam praeter omnium opinionem,in tanta animorum incitatione, G distoria, tot ethro citro que illatis acceptis que iniurijs at detrimentis, tum pacificationi locus vix ullus videretur es reb- Elus,recesum tamen ab armis es, pax que inter omnes conflauta quae res per Conrar num acta magna ex parte, circonfecta, cum suae ciuitati gratissima atque optatis accidiset, mirifice eius σgloriam, Crauctoritatem auxit, ut nullam rem tantam, aut tam Mocilem esse censerent, quin eam ille animo G cogitationesuseipere, σ concilio tueri, sauEbritate atque indu bia conficere posset. memorea teneo me Romam illis

Temporibus venisse, tantus erat omnium, qui in ea urbe tune aderant,de Contarent δε- Eb in prudenti continentia ietate, sensus, tanta que admiratio: mi non amarem modo eum, qui tune erant curatatis principes ,sed etiam vererentur oecolerent. atque

omnino multa praeclare legibus sancitasunt apud Venetos, in his quod metantur legatiabise, ad uos missi sunt, vila aut munera aut leneficia accipere . quod utinam aliae quaedam riuitates aut reperissent,aut repertum a Venetis,imitarisaltem vellent,neseos ciues idquod ι fere euenit pleros que fris menales, domi hostes halerent; quandiu enim absunt negle la,quam sineperunt, reipub.cur locupletaris 'enant,eorumgr tiam aucupantur,atque i sese menditant: ydem domum reuersibenefic' ac muneribus aquati, atque deuincti quam patriae claritatem debent, eam alienis ,saepe etiam λο-bus praestare, ac persoluere cetuntur. ita dum alij aliorum aut Regum aut nationum rem gerunt, deserta nimirum a ciuibus pullica res eorum iampridem latat 'corruit. At Contarenum ea ciuitates,apud quas mapra eura, summa que fide ac diligentia rems ampuli cam gessit, praeclarissimis muneribus donauerunt: tot enim tamsi Tanqrum

19쪽

tretium constantissimo consense mirifice obvium, siummoq; Ludatum opere, ximad petitate, exis ratione, gloria, muneratum ditatum; domum dimiserunt. seuerisia mulegibis Venetist ambit tu e strictus est; ISO agium ne per se, ne is per ahum uenquam rogent,interdicium ea itaque cum a ciuitate ipsa iniuersa non a singularians ei uibus nominatim petendi magistratus sint, ius, saepe ijdem enim eosdem magi fratus , certis intermissis temporibus , cretro gerunt 'Una virtute mxam omnium mmum amittionem esse voertet , τι qui saepissime amplissimas dignitates adepti sint, jnon amicorum, aut propinquorum diligentiae, aut tenuiorum L num ossisj, aut Gliam fora se auaritia, sed ipsius Reipullum certissimum de si testimonium haleam. nam multu lotis reprehendendi errorissui, ciuitatiscultas datur, itaq; sepe et se euenit, et t. qui semestrimo aliquem hono rem cunctissu Vise assecuti sint; ijdem, iterum pG

tentes ,repulsam fenant. quo maior eorum ciuium H lendor en, qui omnium dignitatum cursum o tanquam Hatia o circuitum iterum G saepiussime Ga ossensione eonfecerint, ij clarissimi apud riuitatem sunt: ijs honos as omnibus aetatibus, omnibusq; ordinibis haletur, j eum opitus opotentia ne infimos quidem ciues antecedant, dignitate, existimatione, auctoritate ,gloeria, anteferuntur omnisus; eadem ea enim ciuium omnium pari; steries, una toga, ea , simplex, nullus omnino non modo comitatus .sed ne comes quidem, ut primi ciuitatis squis illorum consuetudinis ivrarus interuenit et nide multu facile videri possint. sedi, quoquo venerint, salutantur, appetuntur, tutumis deceditur, obuiam itur in curia, in Dro assurgitur: τι mihi Unus nudata phal ris omnitus σaduentitiis ornamentis exuta, in una ea riuitate Ara ipsa pulchritudine σlumine nitere, ae plendescere semper sit vis. Prorsus visendae Venetiae sunt, non propter urbis modo eximiam pulchristarnem, nouitatemqs antea inauditam. etenim maximam formosi Omamq; urbem inmedijs excitatam aestibus sese fluctibus erigere, quis non miretur naues onerarias maximas passim adpriuatorum ianuam religatam, triremes in plateis nauigantes, quas sine magna admiratione ac moluptate aspexeras

mihi quidem se videtur, hantprofecto urbem si cresticata modo esset antiquitas, Ne ptunum nimirum aliquem ex pro undo ac titetris excitasset, atque cum celsissima ilia tecta tuentem ac fabricantem fecisset: qui tametsinullas scilicet unquam fuit; tamen si Ν, aui eo sipossis aliauis, nullum illi attritui munus aut opus, illa urbe pro

clariusposset, aut quia magis diuinae conuenit naturae. Sed haec oculorum, illa animi ex eius uuis cognitione voluptas capitur, ut equidem sentio, vel maxima, quod τυ δε- minantur apta eos leges: iis π magistratus obtemperant, circiues aeque ad unum omnes. atque eo usique mihi potentiam execrata prudentissima ciuitas videtur,mi neminem

um it magistratuipraesepassi sit. Temi,quini eni dent,imperia, potestates,sivm los magistratus gerunt, ut no lum Domini os,quo nulla tetrior, nulla oculis detestabi-hor objci scies potess,esticiendum ciuibus nonsit,sed ne Domini quidem imago simia

Dudo, aut σου. quamurem stellatum extera nationes alacri animo Venetias eant;

nec urbis modo causea, quod dicere institueram, sed mel maxime ciuitatis pulcherrimo totiuι ouis terrarum θectaculo M d eam diem caruisse profecto intelligent. Postquam Roma sontarenus rediit, confestim ad mos bono rum gradus sine ista ΔΠ-

ratione vel controuersia elatus es. nam σmaturius quam riuitatis consuetudo antea

tulisse sapiens magnus factus es, ct consiliariis. qui duo Magistratusse mi apud

Venetos

20쪽

venetos sunt, neque dubium erat, quin, siquis ex diui Marci Procuratorum Collegio demortuus esset,eius Γ9ontarenus in locumsubsilueretur. ea una procuratιo perpetua Venetorum legibus ea. id et num ad honorumperfune bonem Contareno afuit. Baeps te in Republica eter statur, ut, etiam si literas omnino non didicisset, illustrissimum tamen ciuitatis locum obtinere eum necesse esset. Sic autem doctrinaegloria celebratatur,ut messii Rempulhcam attigisset nunquam, ciuium omnium , quifama ac nomine excellunt, clarissimus sera tamen nomine fuisset futurus. accedebat Christianae Theologiae singularis quaedam atque exquisita cognitio . ea que non scientia modo aut ostentationis disceptationisve, piavitae, ac disciplina causa comparata . ad eius enim praecepta

animum mentem ue referens, omnes suas cogitariones, consita, a hones, vitam denique omnem conformauerat atque direxerat '. ut non modo ad Philosophorum regulas

lene leute'que, sed etiam ad Chrytianorum Auinum Me praescriptum pie sancte'que liueret. Di Ueneiijs quidam ' si Romanorum, qui quondam fit, campus ille atque

comitium, quod magnum at illis Concilium nominatur. ad id concilium omnes, qui-ίus ferresu agium per aetatem licet , titulis diebus conueniunt. di cum Contarenus

forte esset sedi Miliarius, custos'quepositus sortibus, quibus Veneti in petendis Magistra-tilus utuntur; nam quorum fors exiit, 'pronuntiant,quempoissimumsua sententia ei Magi lautui, cuius comitia habentur, gerendo idoneum esse existimenn. itaque miri eo casu acci lit,ut,ibi cum esset,in iniuerse ciuitatis conflectu atque oculis, pullicae R ma allatae liter a sint, in quilus res omnibus noua, omnibus inopinata; illi quidem certei prorsus incredibila, ripta esse cooptatum Comarenum a Paulo Pontifice Mari mo in Cardinalium collegium esse. Legerunt eas interse hieras, primum eius collegae; a quibus satu magno interposito iti interuasto ad sortium urnasus dixi, absidebat. itaque excepta inter legendum et a ijs,quiproximi consederant, usurroprimum S rumore dato bonam euenire, felicem fusam que eam illi dignitatemprecante, ad aures Contarent profluit. ille vero restuere, nec adtacipse, ut ea Ii rem narrari saltem pateretur,atq; omnino ne aures quide ad audita praebere,eterum recitatis palam hi Gris magna viuersa requentiae η probatione ac laetitia, inter se collocuti conserrexerunt collegae ; atque ad eum cum magna cum laetitia, tum etiam obseruantiaesignificatione adierum . quod ille cum vehementer commotus recusaret, ae sese tu aeratis ad aliud mitae genus negaret posse traduci, ad curiaeuelibutum H ys uniuerso eo Concilio comitatus, deductus est. Cum 'que congae, hominis honestandi nudio, domum reducere eum summa contentione pergerent, orses non tulit.enat eo tempore inter collegas AEnsius a cent- Ius granaior natu vir, qui apud ciuitat patissimus eum esset, princeps que concilij pitalici baleretur ,saepe a fontareno de Republiea dissenserat. is ad eum pratulatum cum Hys non adusicredo quod pedibus erat admodum infirmis.hic clara voce,τι acum dio exaudiretur Senatu, rei novitatepercitus, adiurans, cum Irontemseriret, ae Paulo malediceret, assemaste dicitur, maximam ab eo ciuitati iniuriam fieri, quod eam esue priuare quem ilia unum omnium haluisset optimum. Concilio dimisso fid enim is conuentus nomen halet) etniuersa ciuitas domum au Contarenum laeta atque alacris consuere tarpit. ille ueros tenso animo, incertusq; etiam nunc quid ageret, minus multo erat, qua caeteri,hilaris, ac nec mehercule iniuria quid enim honos ille homini in re sua

SEARCH

MENU NAVIGATION