장음표시 사용
281쪽
uentum sutura siti quis, per omnia sacra obtestor, hominum scire potest Licet enumeratis signis , quae proximE Christi aduentum praecedent scriptum sit: cit u feri videritis, nitote, quia prope est in ianuis; ' Ρηρη tamen proximum, illud tempus quantumst determinatur nec positiuὸ illius quantitas apparet, appahet tamen negative quod magnum non sit.
Eodum ylai P modo; licet Christus hae
completa praedicatione,dicat suturam consu- mationem; nervis tamen tam felix augur su-
erit, qui possit praesinire, & praecisum tempus a signare, quod ab ipsa praedicationis compi tione; ad ipsam usque decurret seculi con-
summationem. Ex dictis euidens si quam vana , incerta, K inanis sit illa coniectura,' qua dicit Calculator intra o. annos posse fieri in toto orbe Euangelij predicationem nec tam inaccessu inesse, tam ab omni hominum consortio remotum in terris populum,ad quem haec Eua- gelii praedicatio non sit diffundenda. Hoc si quidem ab hominum cognitione prorsus remotum est: Non est fatemur abbreviata manus Domini possetque si ita expedire videro itur, paucorum annorum decursu lux praedi- prorsu, calionis euangelicae in toto orbe inclarescere. homines Quin & ea vide tui instare tempora, in qui roisile. bus iuxta Dei decretum, impleri debeat haec bitur hae euangelii annuntiatio; caeterum quid voluntatis diuinae si frustra nititur homo peruesti-otio. e. o Vtia.
282쪽
aIa De connummatione mundi Vt interim hic omittam quae Euang propagationi in tam multis,tam distatibu ac variis prouincijs remoram possunt inuc Te,compertum est quibus, periculis,difficultatibus ac vitae discriminib.sunt obiecti quo quot i fidelibus veram Christi fidem denuiciare contendunt. sane qui in falsorum de xum cultu, aut impia aliqua secta consenuivunt, nouellos hos Euangelij prouulgares oderunt cane peius& angue, eos Vt hos humani generis omni persecutionum gentre diuexat, nec se facile a maior usuoru mi iis, ritibus, ceremonijs, nisi Dci digit, qui quocumque vult inclinat hon, auelli patiuntur . At de his th THESIS XXIX.
Calculat. diuodsi Dium Paulin am
Prouincise disseminauit , ct tot H-uer fas nationes ad Christi ovile adduxit , viscut ipse fatur Eom. sirisens, fides Catholica fuerit in uniuerso mundo annuntiata,ces praedicata, in niue
se creatura, quaesiub caelo eis ; sc enim loquitur Colossen. Veis ut Chrysis
homil. 76. in Gualth. dicit aO. an ad ummum flo. ad omnes ora Euangelium ferreans erit, num
283쪽
id torpij, tot docti viri nunc totum peragrantes orbem , o fidem Christ
a Venero pr.edicantes aunorum Uo. satio, tot enim et que ad Antichristregnum intercurrent) quod remanergentium in Chrini Caulam poterunt
Respon. Si per B.Paulum,& primos illos
uangelicae vitae coryphaeos, mundus Dia- bolica tyrannide excussa , Christiano cultu tam breui tempore imbutus est , non cst quod uis demiretur, nam ut testis est Diuus Paulus: abon dami delictum. superabunda' A=6stoli 'gratia . Equidem primi illi Ecclesiae eomposito Architecti tot caelestibus stibi dijs , virtutibus, ac donis exornati suerunt, ut in iis, ni- &euiusuis . hil eorum, qu ead munus verbi vitae diste- minandi, erant necessaria, potuerit deside
His igitur diuinis muneribus, ut armis in structi, in arenam cum daemone, & mundo concertatura, nulla habita laboris,Vitaeque ra- tione d scendebant. Charitate imprimis exaestuantes, terrenis rebus , quas mundus pro numine habet, concultatis caelestibus dumtaxat inhiabant; sua ac aliorum saluti strenue inuigilabant. spe praemii erecti quicquid aduersi erat placide,tranquilleq; serebant; non concide bant animis,sed quicquida Deo immittebatur
284쪽
ditia summi beneficii loco habendum esse duc
Asbabii bant. Recte Origenes: Futurorum bonorumeliaritate, stes laborantibus requievi parit; sicis in agonepo- , 1iubis. ' sitis dolorem vulnerum mitigaetbes coronae. Qitituali, Caelcstibus persus consolationibus, & in- ni ἡ '' credibili diuini spiritus ardore inflammati, Deundia, frangcbant quicquid dissicultatis, aut laboris
.iindoin Eminenti,qua diuinitusexuberabant pi. Potestate, entia, quoscumque ratione superabant. Hoc .Is, s. ' promiserat Christus: Dabo vobis, os sesapien-minibus tiam, cui non poterκnt resistere omnes aduersa vestri. igitur doctrinae, sacras scrip- ris ac tura , quarum cognitione apprime exculti ει rant, obijciebant: omnigenarum rerum etiam collustrati scientia, quoscumque huius mundi sapientes, nullo negotio retundebant, ut vel hinc omnibus admirationi essent,& stupori. sed&in adimirationem mundum rapiebat profluuium diuinae eloquentiae, quo primi illi Babylonis expugnatores excellebant,& cui nullus poterat resistere . Hac ratione fallacem auctoritatem acerrima obiurgatio/nem compescebant. Sic in Simonem lium, dum A postolicani auctoritatem sibi pecunii studeret comparare, inuectus est Princeps Apostolorum Petrus: Infelle, dicebat, amarita-dinis ct obigatione iniquitatis video te esse. Et ut infernum cum omnibus eius viribus, tyrannorumque potentiam infringeret,
eximia miracula patrandi potestate, donati
285쪽
trat, ita ut magnitudo,& pluralitas miraculoru mundum redderet attonitum. Falsis igitur miraculis vera obiectabant, quorum veritas
ex ipsis rebus constabat luculentissime, quippo ad quas prorsus inutilis csset magorum facultas . Sed quid multis moror Omnibus his priuilegijs, omnibus diuini spiritus donis praemuniti primi orbis debellatores, nouellam Ecclesiam paucis annis & plant
uerunt,& s liciter propagarunt. Docte Origenes: arma, inquit, quibus hi Vomit. 7 christi athllata nitendo daemonem eiecerunt, non m D ferre uerunt, non validi exercitus, non Rhetor, Alis, si uin pompa verborum, non inanis philosophorum quibus sis
pientia non amplae diuitia: Sed dei vivacissima, '
fortitudo. parientia,con tantia, si elitin in creato- Αγostolia rems ncerissima animus generosi m. His armis, his rirtutibus desuper collatis Di ' olum vicerunt altaria i dololat Tum euerterui, statuas conculcarunt , ct tandem de mundo, bo piomptu i usque omnibiu triumpharunt. Gloriosa victoria, rudo au- nouus pugnandi modus, potent sima arma- erinst ita. porro si intcrius ab omnipotente Deo sub duratio
sidiis praediti erant Apostoli, etiam externa ''
suppetebant ad Christi fidem dilatandam ap- ae doctiliatissima.Inter haec principem serἡ locum obtinebat audientium ad credendum promp puritas, titudo iam ii quos diuina bonitas E perditi mirum i onis fouea decreuerat eripere,verbi vitae prς conibus beneuolas ac faciles accomodabant suod pQ
aures, quod quam verum sit, clare tcstantur g I asta Apostolorum. Et licet insidelium furor inis
286쪽
e poterant, nec ratione superari. His itaque armis primi fidei satores hostes suos sub-ijcebant debellabant,eXpugΠ-b Π eum tabo. Et quamuis talia suerint primitiuae E i. r clesiae iundamenta , tamque praeclari, Christi legati , quantae tamen difficulta- ζu, , , tis , ac moleissae fuerit Euangelij ipsius positum semina in sterili, atque inculto huius orbis agro plantare, & veluti in stupida ho- uinoii, minum pectora regni fidem insundere,
clarὶ eloquuntur tot tormenta , tot cruces, tot surcae , virgae , fustes , ignes, pugiones, claui, mallei, incudes. cacabi , sartagines, crates , fune, coin podos , carceres quibus veritatis i sies excruciati sunt , & excarnifica
Nolebat rebellis insolensque orbis eo adduci, ut Christianae veritatis praeco- nibus fidem adhiberet. Reluctabantur
humanae ceruices , recalcitrabant cere Ad is
brosi , nam Caro concupiscit aduersus stirit Irridebant & conculcabant Christi Athletas idololatrae , nec ita factu facile fuit E lapidibus suscitare suos ab θα- Ι0 15 ,Σ.
hanc sententiam Isa. Domine quis credidit auditui nostro , ct brachium Domini cuir latum est y Amigebat sane mundus no-upi euangelicosque Israelitas , qui circum- cisi erant , circumcisione non manu: facta, si stiritu Dei vini in expoliationem car-
287쪽
Confringebat, ac dilacerabat sacros illotvires, diuini numinis spiritusq; plepos, ice ratissimus orbis:quanto enimDeus bone,prima illa christianae fidei radix pag nitatis, aut Iudaicae superstitionis occasione, maduit san guine ' quot martyrum millia genuit ' quam acerbam, &calamitosam piis omnibus prinbuit tempestatem 'quot Christi oviculas deuorarunt lupi ' Quae platea, quod rus non rimbebat cruore apud A fros,Grscos,Asianos,RO
Quis non obstupescat ad ingentem in una
Romana ciuitate mactatorum martyrum
numerum' Diligentis quidem eruditorum obseruatione annotatum habetur, numerari plusquam ter centena martyrum millia in sola Roma intςrsectorum ut omittamus innumerabiles martyres a Romanis praesectis per varias prouincias & urbes extra Romam
crudeliter interfectos. h tque ex eius summis pontificibus viginti septem martyria 'ccubinisse constans est omnium sententia. Ex dictis igitur nemo, nisi caesus non disce nit quanto sanguine confirmatu sit Christi Euangelium, quanto labore sudarint Christi famuli in defendenda, propaganda,ac persua denda Euangelij veritate. amuis inter insi deles non desuerint, quos euangelica praedi-Iudsti οὐ catio aliquapi' repererit tractabiliores,facili suebant usque ad veritatis cognitionem perduxerit stadita ', nempe ij qui raordinari erant ad vitam . Quia
Moni. etiam euangelij propagationi remoram ii ij clibat
288쪽
fiebat Iudaeorum perfidia; nam, teste Oecu- PQ. λmenio, Priusquam Paulus Romam accederet,ad- Dis. moniti erant Iadaei, ne praedicationem de Christofus Uerent; nρc it oli sed ubicumque terrarum distersi erant: sacerdotes enim qui Ierosolymam
inhabitabant una cum Scribis, acsenioribus litte- Iudaeorῆ as ex arauerant,quaS in omnes gentes,ai l udaeos.
'bicumque di ters essent transmitterent, Chri It
octrinam calumniates, tamquam a Deo aberram. admonebant etiam per epistolas ne eam suscipe rent. Haec ille. Verqmenimuero quod o. annorum e- 'Nu prae uolutione totum Vniuersum, ut ult Calculator noster, si rore praedicationis irrigan- spatio o.
dum, & omnes gentes ad Christi fidem sint
conuertendar,solus illo nouit, cuius nutu, & peruas Maarbitrio tempora & momenta excurrunt, & 8 bς scientiae cuius rerum ordinatissima series, vel
ad motum usque puluisculi praesentissima
est, Ipsa regni sinarum, ut alia omittam , ad . fidemChristi conuersio, quantae hoc tempore sit difficultatis, his verbis indicat Massaeus: an hosce,ai mores, ct instituta, Christi disciplina insto is inserere,quanta sit molis, quilibet nb imperitus verum existimatisfacilὸ iudicauerit . Obstant re- ii d fidaria edicta, ct discultas introitus; obstant conspi- ei, xiiii an rationes Antistitum , quaperegrina in evi terras ἰ:. '' inferri acra, ct extorquerimi nefarios quastu , O coargui mendacia minime patiuntur. Obntant regionis ferocitas, O libdinum illecebra , Cr cate a malorum irritamenta, ex quo nihil salem phi- .
289쪽
Russinus assirmat Apostolorum aetate eu- LieahL angelium non suisse praedicatum in viteriori .c. s. lndia. D. August.hac de re sententiam audiamus: Di 8o. s od enim putat venerabilitas tua iam hoc, nem- - e, quod euangelium in toto orbe sit praedicatum per ipsos Apostolos actum non ita esse certis arg&- Restis probaui: sunt enim apud nos, hoc est in Africa,barbara innumerabῖles gentes, in quibus nodum essepraedicatum euangelium, ex his qui ducti tur inde captiui, ct Romanorum seriorijs iam MN fentur, quotidie nobis addiscere in promptu e II.
S. Prosper: Scimus quidem, ait, in omne; nei i
terra euangelium destinatum , sed non putamus iam in omnibus terrae finibus praedicatum
Quid quod &ipse Bernardus diserte asi
fit suo tempore, nempe circa annum Domini millesimum ducentesimum, per totum O
bem completam non fuisse euangelij praedi
cationem ' Hanc etiam assertionem, de non ad nunciato per uniuersum orbem euangelio plures recentiores ut probabiliorem amplectuntur. Viguerius in institui. cap. I. f. 2. VI. Caietanus in et . cap. Matthaei. Titelm annus iar . cap. Matthaei. Bellarminus de Summo Pontis . lib. s.cap . Ribera in q. Mich. Suareatom.2.dis s. feci . i.& alij. Confirmat etiam hanc sententiam nouarum insularum inuentio , nostra memoria ficta , quarum nullus antiquorum Histo- riographorum , aut Cosmographorum
meminit, in quibus sunt Antipodae, qui
290쪽
aaa De confiummatione muna antea nec in communi, nec in particulari
εommenti in Gen. Duae contrariae de praedi eati
uniuerso orbe sen. tentiae visinteonciliandae. Praedicatio haee duobus modis yotest fie-
quicquam de Christo audiuerunt, ut plurtcstantur historiographi. Quamuis B. λυ stinus Antipodas esse negauerit, in quam sententiam alii quidam deuecti sunt: at nuncontrarium plus satis docet experientia. Non desunt qui duas in speciem contrarias de praedicatione euar gelij per uniuersum orbem opiniones in hunc modum conciliare conati sint : Aiunt enim bifariam intelli posse euangelium Christi praedicatum fuisse iam tempore A postolorum in univorso orbe. Prispo per diuulgatione ipsius, quacunqbe id latione factu m fuerit, siue per praedicatores praesentes, qui illud an nunclauerint, sive
per famam, ac rumorem de gente in gentem permeantem: Et hac ratione verum quidcm csse volunt euangelium iam tempore Apo stolorum diuulgatum esse per totum orbem,& hoc tantum asseruisse auctores sententiaras firmativae, qui nimirum asserunt spisse euangelium per orbem via luersum denunciatum δε hostolorum tempore; nec id negare potui se, qui alteram amplexi sunt opinionem: s, quidem nulla tunc extitit tam barbara natio, tam immanis tamque adco remota , quae sal tem ex vicinis & proximis regionibus,vel ex nuncijs allatis,uel quouis alio modo tenuem euangelij auram, ac lenem famam non ac ceperit.
Alio modo, inquiunt,posse intelligi eua' gelium viventibus Apostolis praedicatum su-