Commentarius ratioregularis in quatuor libros institutionum imperalium, quo omnium, non modò in singulis paragraphis, sed etiam versiculis traditorum, rationes redduntur, & in breves ut plurimùm regulas resolvuntur. Authore Casparo Manzio ..

발행: 1671년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

habebat, exesu i, L ius liberorum in eius persona omnino extininim este , placuit,

propter spem reditus, &lostliminii, ius patriae potestatis tamdiu in L penso esse, donec vel revertatur, vel apud hostes moriatur, Myns. n. p. o. Harp. n. a. io Sed contrat D lcgs r absurdum est aliquem eodem tempore nec in patria, nec in

sua potestate esse, &neq; sui, neq; alieni iu-xis , cum tamen ex contrariis unum necessa

rio insit, L uti ruissem. pag. Deindes omnia

sunt in suspenso, quid set interim 3 Anne filii

res paternas administrabunt, anne contrahent i Nunquid autem reversus pater Omnia rescindere poterit, tanquam sacta a filiissa in i lias i Quod tamen est contra regulas iuris, ctrae non permittunt, uti icta legitimi retratientur. Nunquid illi, qui bona Ede cum fi liis contraxerunt, hac ratione decipientur limo nemo facit E cum illis contrahet, piopter rescissione in , quam timere debet , Κ sic jacebunt commercia, a quibus tamen reis'. pendet utilitas, vide Myns. r. s. uri n. ιo Respond. s-lios utiq; sui iuris interim esse, Quoad se,&quoad alios:) neq: repugnare, quod Imp. in Ia textu dicat, jus i liberorum pendere , vel in suspenso esse, hoc enim non ad statum filio rum , sed ad personam capti patris res ei enduin est, qui si revertatur, bona sua , & quae inretim filii acquisiverunt , ad se recipit,ir quae t aurem ab iis gesta sunt, non rescindit,

Wesens. an parat. n. r. f. de capti v. ct Hrm m. revers. Ratio e quia ea tantum recuperat, quae adhuc integra invenit , vel per u lucapione in amissa sunt, L. ab ho Ibiti, ι3 C. de positam. n nvero ea, qude adiis justi sunt quaesita. vide Myns. n. a. quia beneficium unius sine iniuria alterius intelli i

ta Quid si i vero pater apud hostes fuerit

mortuus, & non amplius postsi minio reversus. Resp. tunc perinde habetur, atq; si statim eo tempore, quo captus fuit, mortuus su

inet, vel in acie cecidisset, & ham vocatui sactio legis Corneliae. Ex quo Infert Imp. quodsiius exinde, ex quo captus est pater, sui su-r 4 ris sui se videatur. Ratio: quia i mortuo pa- re filii statim sui iuris effetuntur, μ' iii νή. b.

ptus est mortuus in hoc casu fingitur. Ergo eodem momento filii sui iuris facti videntur, non tunc primum , quando pater verὴ decessit. a s Quae rest magnam habet utilitatem, quem admodum bene considerat Theophilus hic: ponamus enim, quod siti statim bona paterna

ad se receperint unus autem diligens ex negotiationibus suo labore multum , alter vero socors vel neqligens , parum , vel nihilomnino lucratus fuerit, usq; dum parens decede-fet, hoc in casu deberet lucrum inter eos com mune esse , si non tempus captivitatis , sed Hortis in si ciendum foret, quod esset iniquum , toc tissetet, quod in s. v. iar libari ter per . κολ aeqvir. dicitur: ut quod uni luis Inotribus, aut prospera fortunu accessisset, hoc in alium perveniens, luctu O.

suin ei accideretis.

Et haec' est una Ratio 3 causa fictionis i 6

Cornelianae, ut scilicet constaret, an illius sui iuris esset, vel alieni sibi acquireret, vel patri , an quaesita si a tribus conserie, & cum iis communicare deberet, & quod hinc conseiaqueos est, ut tollerentur discordiae, quae facita inter fratres oriri posscnt. Inaequa sitas enim seminatium discordiae est, Dae ad L. Aire mos

Ratio alia 1 hujus sctionis , quoad pa- I

trem, est illa : quia in militiam exituri propter imminens periculum , & dubium aleaeti fortunae, vel victoriae eventum , plerumq; solebant te tamentum iacere ut videbimus, ars ν. ν de testam. ονα quod sis vari L sustineri non posset. si in servitute dicerentur mortui, propter passam capitis diminutionean, f. atio, . Inst. Mιb.mοα re iam. L. si -ου suo. I iri

ctum conservetur, & ut illi haeredem habete possent quem servi relinquere non pol sunt receptum est, ut qui ita obiis lent, ab eo tem lubre, sub capti essent, Ubiisse s neterentur, L. lex . orm sa F. ce υώθ. purissi sed in illo so momento, qu6 capiebantur, haud dubi εfuerunt liberi , Κ si in acie occubuissent, utiq; liberi sulitent mortui. Ergo, &c. Ex hoe i paras rapho deducunt D octores I raliud, dum enim Dostsi minium denominatur,a smi te est post. In ieiunt ips, validum esse aren mentum ab Etymologia nominis, sed quod 'id saepius fallat, videri potest apud EvCrha. d.

Hodierno i rempore s Bellum geratur Isinter Christianos captivi libertatem non amittunt, sed lyiro soluto Quod vulgo Naim

si ii vocatur) veniam redeundi tinpetrant. et omnes a res suas salvas habent, Nyns. n. r. Schneid. n. r. Harp. n. s. Ratio: quia man

suem dochristiana ali,s servitutes Τ medio sustulit. Ergo per captivitatem de novo inducere noluit. Si vero bellum cum infidelibus, 3 hostibus nominis Christiani geratur, adhuc dispositio para Iraphi nostri locum sbi,

vindicabit, Id m, d Ratio est: quia Turcae D sarraceni, quando nostros capiunt , in durissimam servitutem redigunt : Ergo eodem jure talionis contra ipsos etiamnum utimur. Mync ad I. scrvi autem . sup . de iure pers. n. s.

ptus & reversus jure postliminii gaudeat, non est huius loci examinare, videantur pande- uillae, aui Adu ιοιιυ. spoptim. νιτιί.

172쪽

Lib. I. Titi Ih. s. c. Quib. mod. pat. poti A1ψἰ et et Ad*. Praeterea. s.

3. Emanestatio cur solvit puriam pol pate 8a. Cur permissa's. Cur sic vocetur . Auomodo olim fanias. Cur per venditionem 'sime testamenti fa

. Cur imaginariam vocet JUmianus δ. Cur filius vendum in Cur retravenditus est manumi vi stro. nomodo manum si ub Impsroressiris II. Cur per rescriptam Za, Extus t modus, quo patria potestas sol, tu4, 1i emancipatio,quae nihil est aliud, quam voluntaria filii dimissio. Si enim pater filium ob bene merita, vel ob aliam ju-Hain causam exsa a potestate dimittere desiderat, leges ei hanc facultatem adimere non R. volebant. Ratio: quia quilibet i rei suae moderator est, & arbiter, L. Dr re mandata, M. C. manuatai ti nemo prohibe tum heri henesic ter sicut ergo dominus suum tervum propter rutionabiles causas potest manumittere : ita

quoq; pater filium suum emancipare , ne deis herioris conditioni a sint liberi, quisen servi. a. Ratio ' nominis , cur haec dimisso vocetur mancipat . est haec : quia mancipium .sive mancti pium aliquando significat potestatem di dominium, juxta illud:

h. e. quilibet vitae n corporis sui usum habet, dominium non habet . nemo enim est dominus vitae & membrorum morum. L. liber homo. 3. p. as L. Amuom: sicut e go mancipare se alteri, idem est,quod se devovere,& potest ausue dominio subiicere: ita emancipare idem est, quod E potestate , vel dominio dimittere, vide Schneid. h. n. a. ct mesenb. n. ι. Rariq3 alia: quia mancipare idem quandoq; significat, quod solemni modo transferre L alienare : atqui etiam filii, quando ex potestate patris nim ludimur, extra familiam transseruntur, vebalianantur, δέ sicut mox dicetur; olim solenni modo vendebantur. Ergo non malὶ mancipari, vel emancipari, hoc est, E manuoi tradi dicuntur. Si itaq; AERAgi quomodo ' fiat, vel fieri pos. sit emancipat cit Respondet Imp. quia aliter facta suerit olim, aliter . fieri possit hodie. Olim fiebat pet antiquam Legis ra. tabula tam observationem, qu ae volebat, ut non ali ter exiret de patria potestate filius , quhm si in servitutem quodammodo venditus, timanumissus esse . cs f δε εαρ. --α Ioachimas Hoppetus - , ct Harp. 3. Gothps. ad

T . cur IN. antiquam emancypariovem s.

M. Luid de novo introduxeris es. Cur coram iussito geri duras p o. α- essectu ema capiatonis quoad

filia ἐ

missionis modum veterea in liberis observa bant, quam in servis, & ideo , ut emancipa tioni locus esset , priua filium ad servile quodammodo statum per venditionem redi gebant, δε deinde iterum redemptum ceu serinuum manumittebant. Myns. b. n. R. Se hoc est quod Imp. in textu nostro dicit, emancipantionem celebratam fuisse per imaginaria

venditiones, ti intercedentes manuamis es. Vide plenius Bacho v. ad u estis. n. 1. V Naraa selennuales ,Τ da ad ι. ti Prutamannum B μ- ista mincipis potestate, fol. 3. r. 3. G seqq. ubi ad

Ionaum hanc formam, ti ritum emancipandi, describit. Ratio et cur adhibuerint venditio- silnem, est ista: quia eam utpote antiquissimam, ita&validissimam reputabant, ac proinde in omnibus solemnitatibus , ti solemnioribuaalienationibus, veluti in manumissionibus, emancipationibus, &testamentis adhibebant, idendoip. In et g. forens act. ct C. .. MI. t. in prati. u. . nihil obstat, in f Besold. in d libati ex M... Panisc . q. o. Sicuti s ergo in se. F.ι. vi Glestam. ordin. videbimus, in testamenti facti ne ejugmodi solennem & imaginariam venditionem stasse adhibitam, ut testator haeredi.

sive familiae emptori ut tunc vocabant t tam suam familiam, sue haereditatem unamimm 6 venderet, in praesentia quino; testium& libri pendis, qui nummum ponderabat magis enim ponderare , quum dinumerare pecuniam solebant veteres vide Myn d g. r. n. r. esto, ita quoq; in emancipatione substituebatur emptor fiduciarius pater dictus qui uno nummo, vel pluribus filium emeret patre. r

Ratio, cur pater ille fiduciarius si dictos, est ista: quia pater naturalis ipsi hae fiducia, di his ratione filium mancipabat, ut deindecum

sibi iterum venderet, ut mox diceruto .l

Ratio . t cur haec venisti -τα via ab N Imperatore vocetur, est ista: quia unu ludi, mi pallia numni nou erat pretium condunu,

hominu

173쪽

hominis praesertim liberi, qui nullam aestimationem recipit, L./. g. θά eum homo. s.ssa - , qua ossis. sed numerabantur in s militudinem tantum pretii. Iheoph. Me, o Corasius an πιι festan. I. a. e. o. n. a. Ratio alia : quia filius ita emptus, mox iterum patri suo vendebatur, tiab eo postea manumittebatur, mesenh. h. n.I. Nyni. . . aras. Ratio tertia : quia emptio tivenditio erat duplex, naturalis, absq; forma ει ordine, alia civilis ex L. duodecim tab. D mancipatio dicebatur, certisq; solennitatibus perficiebatur. Erant & imatinariae venditiones , ex nudo, seu mero iure Quiritum,stiae nummo uno. quas nullo, aut miniano pretio, fiebant, Besold. MAM ti P . n. Act. q. ω. Ratio, cur i venditus fuerit si ius, redditur a Iheophilo talis : ut in servitutem redactus postea commode manumitteretur, lis, herenim manumitti non poterat. Ratio 1 autem δe causa , cur rovenditionem & manu iamissionem duxerint necessariam , ammatur bCoraso Ioc eis. n. s. M N vns. n. .. talis r ut si

silius ille mortuus postea fuisset, ei pater naturalis, ti non fiduciarius succederet. Ratiora donis: quia qua pater filio, non sis, succedere non poterat, debebat ergo quaerere viam succedendi aliam . & succedere tanquam manumissor , exemplo veri patroni , ut paulo

Et haec de modo emancipandi antiquo in libera adhuc republica vel statu popula u. Postea i sub Imperatoribus cepit alius modus Iminvalescere, ut nimirum emancipatio fieret ex Imperiali rescripto . se enim Anastasius imp rator, i 1.1. C. de emantis. constituit, ut per rescriptumi Principis iudici intimatum Ossuit patentes liberos suos emancipare, tiaee est emancipatio, quae in textu nostro v catur ex imperiali rescripto, Gothos, Mi I. Ratio i hujus erat ista: quia coram Principe IIacta omnem solemnitatem exuperant. Ergo quaecunq: antea , vel in comitiis populi, vel alias diu liis ceremoniis ti solemnitatibus ex- νpediri debebant, sub Imperatoribus per eorum rescripta, vel in eorum praesentia vel per in-smsationem ipss sa Elam expediri poterant, Iemadmodum in s. eiscflixia testam. alia pius monebimus .

λὰ Veisic. Nostra autem.

HActenus Imp. noster tisaravit , quo

modo olim emancipatio processe iit, nunc subjungit, quid ipse de novo indu Ia xerit, 3c quomodo i hodie emancipatio fiet ipqssit. Ratio: quia in s. s. praelationis prO- qai sit breviter exponere, & quod antea obtinebat . & quod postea desuetudine inumbratum, Imperiali remedio illuminatum est. Inprimis ergo antiquam istam emancipationem, quae per venditionem fiebat, sustulit, &ut i pie in textu nostro loquitur, fi onem pristinam explosit. Ratio habetur in L. f. C. A' emancip. quia vana prorsus erat ista observatio, continens vendit Iones in liberas personas figuratas, 3t cimum ductiones inextricabiles, At iniuriosa rhapismata , quorum nullus ra- 1 ponabilis in Menitur exitus. Ratio t alia: quia venditio simulata est nulla, L Id de coiit. empl. L. 2P. in T. f. de pis. 3e in contractibus veritas potissimum eonsideranda , mg. L. p. s.f. F. Mi b. sublato igitur vero usu venden- 16- vidimus eausam Re modum Memancipationis, uidendum nunc quoque est de effectu. Et quidem , quid opere ut emancipatio ex parte filii, iam dictum est, quod videlicet ea peracta desinat esse in pote state parentis, ita ut postea su3 nomine liberi contrahere, testari , atq; omnia agere pΟ sit, scuti paterfamilias, Muni. h. . s. Schneid. . m. . Harp. n. a. & ut in acquisitis habeat plenum dominium , modico excepto , de quo's. sub impcr να- ρου- mb. a I. a. EX dprum liberurum, meritb aufertur ic simul tus, Hopperi h. Deinde legibus amica est simplicitas , & veritas naturae inraginibu 3 obumbrati non debet, L. filia, M. f. - ιι b. Osophum. Deinde i hoc de novo introduxit, ut si- I ceret absq; iescit pio Principis emanciparc. svidelicet parentes competentes iudices vesmasistratus accederent, & coram ipsis filios

suos vel filias, nepotes vel neptes. ac dein ceps caeteros liberos a sua manu te potestate dimitterent. Ratio: quia sicut in anuinis nes: ita quoq; emancipationes erant quotidianae,erso non toties Imperator intei pellandus: &beneficia illa, propter dissicilem accessum Im: peratoris, non debebant reddi dissicilia. Ratio t cur tam hodie, quam olim debuerit I emancipatio coram iudice fieri, est ista : quia emancipatio est actus legitimus, L. --. R. I. Ioach. Huper. .. vide se Basem. Tu. .

quo f Myns Insere: quid emancipatio sit be- εν

neficium &Iiberalitas, L. s. ast emanc P. Ra- tio t quia filius per eam multa acquirit, quae prius non habuit .

Si autem l .u AER Aa r quid operetur itemancipatio ex parte patris Respondet Imp. quod duos potissimum esse his, videlicet ρο mo, ut possit pater filio postea succedere, ut videbimus infra, s.f. I -- - Ratio i est: quia filius iste a parente beneficium is

habuit aequirendorum bonorum emancipation

Ad Versic. Et tunc.

174쪽

Lib. I. Titi I t. s. c. de .

patione secta, quippe si filius L esset, quodcunq; sibi acquitaret , ejus emota umentum patri acquireret, prout videbimus instat. per quas resin. vide Vesenb. Mi dira . n. a. Asia parema in manum fM βήσω. Ratio alia: quia patronus succedit servo, quem maminii sit. Ergo pater filio, quem emancipavit. Nam exedi Acio Praetoris in bonis huiusmodi fit ii, vel filiae , nepotis vel neptis', qui quaevε a parente manumissiis vel manu in ista luerit, eadem j ira praestant ui parenti, quae tribuuntul Patrono in bonas liberti, de quibus vide , iati j si parente Myns. b. n. q. & Pere L. quast. ἐρ'sa iurM,

Nos de hac successione infra suo loco aliquid

ao Alter i esse his est, ut fi filius emancipatus , vel filia fit impubes, & adhuc tutore in digeat, parens ejus tutor fiat, qua de re ins

rat. m. is isti parent. tuti ubi hane rationem audiemus , qui lentit commodum successio. nis, i entiat Se incommodum , sive onus tute lae, Muns. b. . δ . Haec de emancipatione expressa 1e s lemni. Moribus mi iris nuptiae solvunt pa triam potestatem. Hinc contracturi nuptias dicuntur Germanico idiomate stanen ι quae vox denotat libertatem , quia hoc vinculo. . patria potestate liberantur, vide B: Id. Dr tia. v I m . t . st m. Hodie t emancipatio tacitὶ sit . vel saltem pm emancipatione multorum locorum, Se totius serε Germaniae consuetuis

dine habetur, si quis liberorum extra donium is eo patiente negotiari incipiat, seorsimite degat, & propriam samiliam eius per missu habeat, si vel per matrimonium , vel olia ratione se a mensa, domicilioq; pate moseparet, malin ciner aus scules aevi ters Ubis unditaris lammi ι mim die odii cr intra Murcii rem

ιρ . mr is . GOthos. ad Schneide . h. ubi dicit in Gallia peneiali consuetudine receptu esse, ut filii maiores a s. annis,tametsi nuptiaa

non contraxerint, emancipati censeantur, vi de Eund. M. C. de ε--ν p. Adde Peti Greg. Tholosan. su θην - jur. t. a. t. v. c. to. n era idendorP. ela . ac . su nam π. R. Eundem in antinomiis, ad retram Uti-s, ubi praestare putat, mediocrem quandam adhibere so lemnitatem. au. L. f. C. da emancipat. Mult rum aliorum locorum ulum &praxin,& plures m. auctor itates inde apudJOari .Hermam Stamm. vi Iervmyemn cub. . c. . f. o. f. est m

..H. sutim ubi dicit: quod ea quae statuunt arde filio emancipato, habeant locum etiam in coniugato. Idem -. a. c. . an sine. Uide daeonsuetudine Germaniae 3e totius sera orbis Christiani, Beloid. in delibat. ex tib. r. Pana L . M. circa sim ubi dicit: habere tandamentu in ex parte Genes e. a. ν. n. ubi dicitur: relinquet homo patiem, & matrem , te adhaerebit uxori suae. Adde Pet sum in πασα hiausa ννο tu. . myn ubi putat, inde derivatum , quodpm s nos germani appellemus dicieri qua aper matrimonium velint se a patria potestata liberare, id est pei mania, frid ni conser m do dicta, ge quae scripsimus infra ναμ ιμν- ρους cuis ausuιω- n. p. oem,

Ad Admonendi. 7. SUMMARIA.

habeat filium , D ex eo nepotem, vel neptem, ac deinceps descendentes, vel Plures nepotes aut filios , quosnam possit emanciparet Ad hoc Respondet imp. quod pro suo lubitu eos . quos vult, emancipare possit, reliquos vero in potestate intinere, vela. omnes sui juris incere. Ratios est i quia quilibet rei suae moderator est, gi arbiter, L.

damenta libertatis Romanae sunt, sui quemq; iuris , & dimittendi, Se retinendi esse domi. num , Myns. ὀc Harp. h. qui aliam Rationem addit, quod videlicet emancipatio sit beneficium , ti iniuriam nemini faciat, qui benefici um non consere, L. 9. .s quin o. g. is iniuritiem quod Ratio non sit requirenda in iis, quae sunt liberae voluntatis, cum nuda voluntas lassiciat, art. L. - .F. is usis. Si itaq; t avus 3 dimitteret nepotem, non posset filius quaereia Vre, cur hoc taceret, D cur se non emancipa inret , ne sertassis acciperet responsum Chrisu Domini, vel patrisfamilias Evangelici: amiace non satio tibi injuriam , anne oculus tuus nequam est, quia ego bonus sum. Sic volo.

175쪽

SUMMARIAE

a. Cara omasjadcu intervenire debeat ex. Cur ad tantu o adoptanda prasinisa e . Cur rarum conpensis e

a. ι Eptimus modus, qu5 patria potestas sol- Ratio autem, i cur is, qui non contradi- s. Nuitur, est adopitot sacta ab ascentente cit, hoc loco pro consentiente habeatur, red- aliquo, v. g. ab avo materno, vel pateris ditur ab Hoppero talis: quia satis est inquino. Ratior quia sic adoptatus transtin po- busdam causis non contradicere, ad hoc, ut testatem adoptantis, ut dictum est p. g sed consenti re videatis , L. a g. s. t. matrim non hodis, de adspe. Ergo desinit esse in potestate est necesse velle, sufficit non nolle, consentit

r. Monachario an liberet 2 pama husare et Cur filio '

ro. Tamen monachin re et Iura suorum.

ra. Tamen transit in potesarem mariti. sui patris, nemo enim potest esse in duorum Potestate. Cum igitur generatio unius sit

corruptio alterius ,- . 3. Inst. qui k mod. . lig. necessario dum avita potestas constitutis

tur, patria solvitur. Ad hoc tamen a. Requiritur t primo : ut illa adoptio fiat actis intervenientibus apud competentem judicem. Ratio est: quia omnis adoptio etiam simplex, Perquam patria potestas non dis otia enim, qui praetens non contradicit, L. a. ff. ad --p. L. I. - f. s. vi dumon quod praecipuὸ t tunc contingit, quando quis tacet in ju- 6. dicio, vel celebrari patitur actum ad se pertinentem, Myns & Harp. h. tunc enim ti alatmtium est, ex praesentia & taciturnitate consen sum induci. Qua de re Plura in Prodi o& Axiomatibus nostri . Ex hoc f autem paragrapho laserre licet. r. vitur, aucioritate magistiatas interveniente 'ubd etiam monachatio liberet a patria pol fieri debet, s. r. μ' ad L, Ergo multo ma- state, si v. g. filius ingrediatur monasterium. cis illa , quae jura patris naturalis dissolvit. MDL ad L suu . n. r. μp. h. T. Sc eidem Ratio utriusq;: quia adoptio est achas iudici ma. n. . R. P. Dynman. deflatu religionu. tract is saltem voluntariae jurisdictionis : actus r. c. to. n. x. per Rationem: quia cum t quis . autem iudicialia coram iudice expedienis per ingressum monasterii alium patrem nameus est. ciscatur, Abbatem scilicet, a cuj ua nutu renuis 3. secundo f requiritur e ut adoptans ti luci; eum pendere Oportet, mel ito prioris Pa. adoptandus praesentes sint. Ratio habetur tris potestati eximitur. Vide ei sientientem is L. ps nuriem, an s. r. f-MUL ubi dici- Matth. Stephdni ad Nam s. num. νε. Harp. f. vir: neq; adoptare neq: armare quis absens, g. . u. . Quidquid sit, sol vitur per monacha nee per alium ejusmodi solemnitatem pera- tionem patria potestas, saltem quoad plerosq; sere potest. Ratio rationis ι quia adoptio enectus, 'Maizenener Hort. a. e. r. n. s. Mide est actus legitimus, L. a J-. n. f. ae R.ι ω- tamen Eundem π.ιι. ubi plures in contrariumnio autem alieno nomine lege agere id est, allegati Adde Arium Pamellum vi , -- actum legitimum exercere potest, L. n/mo. --, bb. . P. r. n. σε. Ratio alia: quia monaeu. F. d. R. t. & actus Iegitimus ipsas pei sonas thus amittit civitatem Sc mundum, de transit Principales requirit, argi. L. ea qua tristiter. u. in potestatem Sc obedientiam Abbati,, Schnei- . M aeq. r. rer. d. m. Proinde per procurato- de . d. n. . ubi idem t ese dicit, si pater mo- mrem seri non potest, ' enb. n. LV vi optum nasterium ingrediatur. Ratio est : quia tuncho accedit, quod adoptio sit perlonalis, & subscitur potestari Abbatis, ideo filium in no Alemnitatem requirat, quae autem sunt talia, testate habere nequit, per L.flevemu . a . . per alium expediri non possunt, argi. L./.A. L ius de ad θ. Notat tamen Dynman. loc. citidis V. O. Ioam. Hop. s. quod si quis dimissus sit ex societate I a s u .s Requirituri tertior ut uterq; consentiat post sisnplicia vota emissa, iterum incidat in cratio: quia neq; absens, neq; dii lentiens ar- patris sui potestatem; cnis in majoribus or- mari potest, L. mve, M. A. d. adopi vel dinibus constitutus sit Ratio desumi potest

saltem filius adoptandus non contradimi. Ra- ex traditis sup. is Mart. s. a. n. a ubi dictum lior quia in adoptionibus eorum duntaxat, est, s avus nepotem ex adoptione dimittat, qui suae potestans sunt, voluntas expressa de- Pod iterum in Omne ius patiis revertatur. ideratur Ic exploratur : in autem , patre Ergo similiter, si ex religione dimittatun . dantur in adoptionem, in his utriusq; albi - DICES : tamen i monachus retinet jura ici trium spectandum est, vel consentienab, vel suorum haeredum', de seccedit patri in testa- Non contradicendo, L. in Munnithu, s.f. vi mento, & ab intestato, sicut filius suus, id est,iad pr. in potestate cxistens , L. DKO mbicio. g. δ. Qis Epi-

176쪽

Lib. I. Tit. 11. in. Qui b. mod. pati pol. solv. et s

o tame. Muns. d. n. r. Schneid. n. o. antecedens. Sequela probatur: quia i uxor IaErgo est adhuc in potestate. A d hoc Respon- transit in potestatem mariti, L mati m. ι .det Sinneid. post Iasonem, negando conse- causu. q. s. Ergo liberabitur a potestate pa-quentiam : quia hodie etiam filius emancipa- tris. Ad hoc Respondetur, quod potestastus retinet jus succedendi ex testamento,&ab patria & maritalis, utpote diversi geneos, intestam , L. me mus, N. C. de letu. hoea & Dene possint stare simul, Ac quod mulier quoad tamen est extra potestatem . . I aliqua sit in potestate mariti v. g. quoad λ- 2I Dicta 1 SEcuNDo : si una potestas solue- sequia matrimonii , & quoad operas) quoad iret aliam, tunc sequeretur, quod filias nupta reliqua vero maneat in potestate patris, vid: liberetur a potestate sui patris : consequens Schn. b. n. .. er seqq. ubi pulchrὶ declarat, de jure communi inspecto) est salsum , L.F multa notatu digna insert, oe utpote ab in---. Qis conati. insera. L 'tra. M.ff. ad L. stituto nostro hIcadhuc aliena missa facimus'. Iul. δε σώθ. princ. D i. c. Sc. Neme. Ergo &

Ad i. Illud autem. 2.5UM MARIA.

s. I Tu R f in hoc paragraphor an emancipatio filii nepotem ab avi potestate liberet, Aepotestati filii supponat,

a. nec Resp. si tempore emancipationis tuterq; vivat, & in potestate sit,&avus filium emancipet, nepotem vero non item, utiq; ille in potestate remanet, per tradita supr, , ,. r. h. T. ubi dictum est: quod filium liceat de potestate dimittere , nepotem vero retinere. Hoc ipso autem retentus censetur, si non simul dimittatur, per regulam: quod non mutatur, cur stare ti durare prohibeatur, L. Sam

. QuId si s vero nepos nondum natus, sed conceptus siti Tunc Respondet Imp. cum distinctione: Si avus filium emancipaverit, vella adoptione dederit praegnante nuru sua, Postquam jam ex filio concepit, tunc nepos, vivo p

. . Cur temp. conceptionis instumor e ui ex ea nascitur, in potestate avi naicitur ri vero post emancipationem nepos conceptus fuerit, tunc patris sui emancipati, vel avi adoptivi materni, v. g. potestati subjicitu . Ratio est: quia tempus conceptionis inspici

quia qui conceptins 8e in utero est, toties pro iam nato habetur, quoties de ipsius utilitate agitur, L. Primul ra, .cst a6.Τ. iasiat. --. atqui hoc in casu agitur de commodo nepotis in utero existentis, scilicet ut suus haeius avo existat, meseil. h. Oster man. h. qua de re ins sis. tit. do extaria. lib. a. agemus. Deinde etiams aliquo modo incommodum esset, ta- men cum in unius, vel alterius potestate esse

debeat, quid interest, sive pateria sit, sive

a. Cur non orn. s. emanca rionem

3. An invitum sitam possis emori re RV Rivvη in f hoc paragrapho: utrum

pater invitus cogi misit emancipare tuos liberosi Ad quod Respondet Imp. iberi nullonia modo possint cogere parentes de potestate sua eos dimittere, neq; na , turales, neq; adoptivi. Ratio est: quia i invitus nemo cogitur rem suam , se dimittere, L. mustum. C de coni. empl. Ratio alia: quia i relativorum eadem est clisciplina : sicut ergo tpater filium invitum emancipare non potest, regulariter loquendo, e. 'raliter, aut L qmb. -ἀν r. . D. L.1. C. de emancip. sne causa

Ieribus probata, vici Myns. h. My. O' Harp. u. . v. g. aliqua tali, ob quam exheredar posset, arg. L. PMiam eum suum. m. abs Dd.f. A V. O. J ita quoq; invitus paver cogi non potest, ut filium emancipet, L. aon potest, st. Τ δε

m n nisi ex causa legibus definita, v. g. ii filiam prostituat, si nimis acerbia filium tractet, . Gail. lae. ω. meseil. h. Myns. n. a. Harp... 4. schneid. vid. n. r. Ratio f prioria: εἰ ria invito beneficium non datur, L. -- ν. e R. I.L. invitin. υ . .. feod. neq; ab invito praestatur, Ad p. ad Schne ideπ. I. u. M. ἀπ--. atqui emancipatio est beneficium. MN constat Duil

177쪽

T constat ex lupi dictis. Ego δα. Ratio spo- ad se emancipandos adigere possint, non risterioris: quia nemini jus suum auferendum, tum ob nimiam asperitatem , verum etiam si L. f. s. vi pau. f. a. μ' ae ibis, sui os atqui pater probent, sibi inutilem esse adoptionem , posthabet jus in filio , Sestius ius in familia pa- quam puberes facti sunt, L. πο- μυ- tris. Ergo ipsis invitis non auserendum, sed eum L M. F. de adopt. Ratio e quia in arm-ctriusq; tam patris, quam filii consensus re- patione impuberis requiritur caiisae cognitio.

quirendus , L. pen. C. de emaneWat. Quamvis in qua e Xaminatur, ut ei in expediat, ν. cum

autem Imp. f inter se aequiparet hoc loco fi- amem, s. sium de ad ι. s ergo ipsemet maturior hos naturales & adoptivos, tamen recte notat sactus ostenderit, non expedire, arrnatio ram es b. h. Inps supra iam semel indicavi- tractabitu . .

mus, quod a dolui ex leviori causa patrem

DE TU TELIS

, Rario regnia emtisau is. a. Tertia rivisio persenarum quals. Cur auari sub tuteti, circur aliqui non

.. Cur de Hu rantum Hae Imperator

Ad Rubricam de Princip. Titasti MMA RIA.

o. Duela fis ossicium publicam tr. Aa juris publicii Iem aut sorstare ta. Actenus ' duas personarum divisiones in uatro liquitar infiniti cognitio, Dd. ad L 'η cum Imp. Iustiniano declaravimus. Pri- Primo autem loco i agit de iis, qui in s

ma erat ista: quod peisonae aliae essent tutela sunt. Ratio est: quia ars imitatur na- libera, aliae vero servae , pr. Dbi. de ur ptrsen. turam : hic autem ordo naturae est , ut priua altera vero: quod personae quaedam sui iuris . aliquis sit In tutela, quIm cura: Myns. i. n. s. quaedam vero alieno iuri&potestati subje- Hai p. v. o. Ratio alia i qui a b vetustioribusciae, pr Inst. de his, qua sua vel alam Nunc cum inchoandum et , '. singuloreum autem, s. ins δε eodem Imp. 3ustin. transbimus ad aliam divi- νε . durus atqui vetustior est tulera, qu incusonem personarum, vel potius ad prioris di- ra, illa enim ex L. II. tab. descendit, L. veris a. visionis subdivisionem. Nam t ex his per- bu,ras. g. de QS. haec vero ex constitutioni-ionis, quae in potestate patria, ves dominica bus Principum , sive Imp. quae utiq; lege D. non sunt, sed sui juris sunt, aliae in tutela exi- tab. posteriores sunt .hunt,ut pupilli λ e impuberes; aliae vero sub Dic Es : rutaea t est ossicium D munus Q p. cura, uti sunt adulti & minor ennes; Ratio i publicum, L. ν. P Δμ. M, D. Ergo mala

habetur in s. o. in f de Attit. tui. quia naturali hoc loco agitur de tutela , vel salso dixit rationi conveniens est, ut is , qui persectae linph. in . .. βαρ. de p. σI. quod in his Instit aetatis non est, alterius tutela vel cui a rega- tionibus velit tantum agere de iure privato. tur: δe conveniens valde, ut qui patris, sortὶ Ad hoe Respondet Bachovius , adu seinde iuncti, imperio , curaq; destini inar, neq: se n. r. O . mptast. de tutel. tutelam revela non ipse per aetatem impuberem, eoq; puerilem, esse ossicium publicum, sed hactenus pro puis L parum intelligentem regem potest, eum blico haberi, quia meruit aetatis tenerae sa- contineri tutela curatione ve aliena, vel eπ vor, ut leges ti masistratus curam ejus susci- providentia pati is, vel magistratus, Wesenb. petant ; ad pusticam enim curam pertinet, ut in UM. n. ny aliae deniq; neutro iure tenen- subveni itur pupillis , L. a. si dium, . qua petitur, sed suae prorsus libertati Sc arbitrio relin- tui. Aliter i Respondet Matthias Stephani. . quuntur, uti plerum; sunt major en γε , id ma te tur. c. n. r. quod tutela sit iuris publici, est: majores a s. annis. Ratio: quia illi sibi, ncm utilitate quia ad utilitatem privatorum& tebus suis reciὶ prospicere praesumuntur, tendit sed aut noritate, quia lis & magistra-Harp. h. n. a. In hoc autem & seqq. titulis tus ultro dant tutores, aera. αι. g. d. ivrib.. ti . Imp. tantum vult agere de his f personis, quae ta in invitis pupillis obtruduiit, o utim tutorea in tutela, ves in curatione sunt. Ratio est in invitos ad tutelam cogunt, pr. t. de excu 1 t. textur quia ita intelligimus caeteras personas, praeterea tutorem nemo dare potest, nisi cui quae neutro jure tenemur contrariorum enim ius permittit, nectutin esse potest, nisi quem immeditatorum uno cognitio, noscitur δc al- lex dari permittit, ut ita ubiq; publica letiaterum , r. Inst. or L. LMν ρ .f. d. . , 3 μ λ & magistratus a vilioritas interveniat, contie, .c Iugobinet. di finiti crassiu CHOPOst- rara μ' s.f. n. v. iam uri.

Diuiligo

178쪽

t γLib. I. Ti. v. s. I. De Τutelis. Ad g. Est autem. I.

SuM MARIA.

n ut uidistis a. divid iis volam ista vestra vis et potestas

a. non melos 4 Mur jus 8c potestas . . Lurd denotant voces in capite libero s. Ad tuendum eum . UAERI Rs in hoc para grapho r quid sit tutela: ad quod Respondet Servius

vi IC. & post eum Iustin. Imp. quod sit vis οῦ potestas, sive ut alii legunt, jus & potestas, Theoph. & Wols. h. Welenb. mpinat. n. . f. is tui.) in capite libero, ad tuendum eum qui propter aetatem se defendere nequit, iure civili data, L permissa. Haec definitio praeter morem I Ctorum elegans est, proinde

singula eius verba examinabimus L

a. Dicitur t primo, quod sit diu σ potestari quae voces in jure nostro saepe pro uno & eodem accipiuntur, & majoris energiae 3cessi-

tem hoc loco virtutem,essicaciam, sicuti inta. f. ad exhib. auctoritatem sive iacultatem tuendi & subernandi pupillum, &ejus bona, ut

ex infra dicendis plenilis e stabit. Nam diu est auctoritas regendi perlonam pupilli, γυ- stas vero bona ejus administrandi, quia tutorti moribus pupilli, & bonis praeponitur, Ant.

Pere r. h.

. Pro captu i tyromim melius est legere linae potestat ita ut hae voces ponantur loco te- . neris. Nam etiam pater habet ius ti pote itatem in filio, Dominus in servo, maritus inu Xore, curiator in adulto, magister in discipulo. Quia igitur ex genere incertitudo plerumq; na itur, L. ita Dei, o Fis iure M o. L. Deato tinrcliter, 'st. δlet. p. ideo secundo ad-4. dituri tu capite ticro quae voces ponuntur Ioco differentiae, & quamvis bene possint intelligi de tutore, quod is liber esse debeat, ατ ν. C. qui da . tiu. servus enim, ut infra dic tur, non potest esse tutor, Laa. f. de testam. tu . Harp. b. u. ια tamen re 1ε etiam ad pupillum applicantur, ita ut pupillus debeat esse a potestate patria te dominica liber, Muns h. n. r. mesenb. n. r. Ratio : quia cum fili in m. laserui sufficienter , patre & domino gubernati

possint, iis tutor non datur, potissimum enim ejus officium est, ne inde sensum pupillum relinquat, Pere et . L Discernunt ergo hae voces potestatem tutoris li potestate patris ti domini. Sed quia non diuinguunt potestatem curatoris , mariti, & magistri, ideo dicitur ter- . tio ad tuems m t eum id est, ad tuendam tigubemandam petrisnam pupilli, qui per

r. tauo jure introducta

aetatem se defendere nequit. Et hoc p ri um t est tutorum, quod videlicet tueantur & 6. defendam principaliter quidem personas, in consequentiam autem res & bona pupillorum, ad certam usq; area tem , scit. pupillarem. Curator tuetur , & curat principaliter bona, Seres adulti,& oidinari E quidem minoribus ad usq; as. annum, aliquando vero ul- :ta a, ut prodigis, furiosis, &c. datur. Pater &Dominus non tantum habent jus tuendi filii, & lervi, sed calligandi, vendicandi, vendendi colim etiam occidendi operas & obseruium e igendi, res vel absumendi, vel uten- illiuendi, & quidem in perpetuum, prout supra de patria & dominica potestate explicatum fuit. Alagister potestatem discipulum suum non tuendi, sed insormandi, & castigandi, L. I. F. si mussor 3. cum L. M. f. - α luit quamdiu eius disciplinae a parentibus

vel tutoribus committitur. Maritus potestatem uxorem moderat E corrigendi . e. si buis , t . aut . ret iceat matra . operas & alia postulandi, Ne senb. n. s. f. da rat. nupti rebu3 dota- Iibus utendi se uendi, Liao.C. de tur. dari L. quam-vu. s. f. eod. quamdiu matrimonium durat, L. Laeetin. n. g. o. f. ad municip. Protat haec

uberius explicavi in comentario ad tis. Dii mis ναιεί ι Dicitur ' quarto: im e rivili data 7.ae permisa. Ratio: quia licet juri flerationi naturali conveniens sit, ut is, qui perse hie aetatis non est, alterius tutela regatur, f. s. m. ἀπ α L r. f. demimori ac proinde quoad originem recte iuri gentium , eo quod naturalis ratio eam omnibus gentibus dictaverit) ad- scribatur: tamen ossicium tutelae in se spectatum, atq; ita qualificanam, neq; iuris naturae, neq; tentium est, sed iuris civilis, quod ceristam omam petendae , decemendae & admi- 'nistrandae tu telae praescripsit, Uesen b. in y

ras amet. π r. & tutelam omnem suis institutis formavit, partim dodo. uti legitimam, partim preminenia, ut testamentat iam, & dativam. Muns. h. u. D. Harp. n. a . Legitimos enim tutores Iex ipsa facit, testamentarios autem & dativos permittit constitui : illos . parente, hos . maeistratu in desectum aliorum , pereZ. h. DIC s : Imp. f in princ. tituli dixit, ex 8. his personis, quae in potestate non sunt, quasdam in tutela, quasdam in cura esse: quomodo erto definitur tutela, quod sit potestas, &N a quomodo Disitir

179쪽

quomodo pupilli sunt in potestate tutorum,

cum tamen communiter dicantur patressam.& sui juris 3 ad hoc Respondere possumu'

cum Paulo JC. mians. s. is HS. quod mestarti verbo plura significentur, in persona magistratuum imperium, in persona liberorum Patria potestas, in persona servi dominium,

Lib. I. Titi' &3. De Tutelis.

c. in πrsona pupilli subernatio personae.

hil Iinpedit subditos, qui sui juris sunt, esse sub

potestate , id est, inasperio an aqistrat sis : ita nihil obstat, quo minus pupilli sint iub potestate, id est, gubernatione suorum tutorum. a. Amram aeeamur tu arti Ia. unda nomen hasea,st a. URAE OR t in hoe paragrapho : qui- in dicant lir tutores : ad quod Re- κ pondet Imp. ys Paulam f*m L .. ν. f. s. vi μι-ι, tutores esse , qui eam vim Sc potestatem, Ne qua in definitione dictum fuit) ha a. bent, additq; Rationem 1 nominis, dum ait: utores appellari quasi tu itores &defensores, a tuendo sic dictos, quemadmodum in simili. aeditui dicuntur, qui aedes tuentur. sic ergo - - - N. - - a b seri

Ad h. Perminum.

Ad g. Tutores. 2.

SUMMARIA

sed surantur, tollunt, & auserunt. Et non modo rebus , sed 'iam vitae pupillorum in-

res, pinius simitabentquhm Rcthaien ut 0rolenses appellant sunt dicendi. Resp. magis spectandum esse, quid fieri debeat, quhm quid seri soleat, Loe. hcet, M. fia ag. ρ infidis

GUM MARIA

ν. nam muri P . - Ro hoc f paragrapim NOTANDuri, nate- lain esse triplicem, teli amentariam scili- cet, quae in testamento constituitur, le-fitimam, quae a lege , &dativam , quae dantec decernente magistratu constituitur. Raiio desumitur a triplici causa efficiente, testatore, lege, re iudice , Ant. Peretili. De poste-xioribus in seqq. titulia a tui, de priore au- e. tem in praesenti noltro paragraptio. Ratio tcui primo loco, est ista : quia quamdiu test naeniaria tutela speratur. legitima & dativa etiam, L. N. in pr. f. dae testam. rvt. Ratio rationis: quia tutelae procedunt admodum haereditatis, Gothos. d. L. ιν. sed quamdiu ex' testamento potest .idiri haereditas, ab intellato legitima nae reditas non desertur , L. Ρ--

de R. l. Ratio utriusque ; quia piovisio hominis tollit provisionem legis, πιυ.aa. a. ia Ie X silet, ubi nomo loquitur L providet, Schneid.

b. etem Servi ana, m31. Inst. de ae ιοπ. Nunc ad propolitum.

Qu AE R i T v x t in hoc para grapho : qui testamento tutores dare potnnt, de quibus 8 ad quod Respondet Imp. mist Gali in Ic. in L. L .

testamento tutores dat s.

Dicitur i autem primo: perami uis. Ra- Αχio: quia dare pollunt, si volunt, inviti non coguntur. Quod enim potest seri ex voluntate . non est imponendum edi necessitate, L. Ialenι. o. 1. as Ula..prorans vide Matthiam Stephani, b I. A iuruaec ... n. as. ct ubi ad-

dii: liberi impuberes de vita prob instituenda tibi consulete nequeunt, ac parentes , Ob sua. gularem assectionem, liberis suis optima velle, &ob aetatem providere intelliguntu . Dicitur 1 secundo : ραγι- suo. Ratio: s. tum propter patriam potestatem. quae etiam post mortem in impubetibus liberis aliquate, nus durat, La. r. δε - σ pv. ad id usque te us,qub liberi sibi per aetatem prospice te ponunt : tum propter .iffectum L consilium patemum, paternum enim consitum optinuim sempei te es stio existimarunt, x nemo praesumitui filio diligentius projicere , quam Pater, βρονιοι .ι. g. vi ct

tum deniq; propter bona , quae ad filios suos . derivant, in quibus congregandis cum tota vi- . ta laborent, voluerunt leses potestatem dare,

180쪽

ut eoru in eustodes & mitores possint consi-α tuere. Sed quia appellatione i parentum

ti illi tutorem dare possunt a Resp. mater da-7- re t non potest, nisi accedente confirmati ne judicis sed. cos. ω. Ratio: quia liberos non habet in potestate , s.farmina, sis de quia mulierum consilium fiagile, insimum & praeceps reputatur, Ismurier. a C. ἡ SC. I si. L. . in C. ἀιθι ac de avis paulo post dicetu 1.2. Dicitur ' tertio : tiberis itiis. Ratio secundum mesens. cum enim sint in familia, ideo de his vehit pane suae familiae rectὴ testator disponit. Habemus enim liberos parvos, Incertum est, quam longa nostrum cuiusq; vita si sutura: consulere proinde vivi debemus, ut illorum solitudo & pueritia quam firmissi

mo praesidio sit munita. Us quisq; super re sustfamiliacj; sua Iegauit, ita his esto.

Dicitur l.quarto : .mpis risis,. Ralla : 9 quia Puberibus viis dantur tuaeres sed curatores , curatores autem testamento dari non Quiant, ut videbimus mss./. dae curas. Dicitur i quinto ἐ qvior in potesta a talene. rovatio: quia, ut dictum , tutelae datio est es sectus patriae potestatis .esectus autem noti est sine sua Musa. Eigo neq; emancipatis . L. I. g. d. ι/stam. rui. neque naturalibus It iis tepamento tutores dari possunt, L. Morali, i . p. iae confiim. quia non sum in potessate. In his i tainen a similibus ciabus intores dati a Ia magistratu confirmari possunt, videm. m. J. Ea OQ. ι. Ratio: quia confirmatio,magistratus supplet, quod actui impellectu

Ad Versic. Et hoc in sillog.

Cum liberorum appellatione contineania

in hoc versiculo 2 2 Qu AERi Tu R: utrum s etiam ne tibiis tutores testamento dari possint i ad quod Respondetur, quod utiq; etiam nepotibus darissint, dummodo post obitum avi in poterem patris non sint reca suri. Ratio prioris tquia illis dare possumus , qui sunt in potestate nostra : atqui non tantum stii, sed etiam nepotes sunt in potestate. Ergo, &c. Ratio 13 posterioris: quia i tutela est jus in capite libero : atqui nepos hic non est , potestate liber , neque post obitum avi futurus est liber, sed in potestatem patris recasurus , , quo suffcienter gubernabitur. Ex quo sequitur: si quis i habeat nepotes tantum, vel ne. I potes & filium iam emancipatum, quod rit illis benὸ possit dare tutorem. Ratio e quia

tunc nepotes post mortem avi sui juris efficiuntur. Si vero quis filium L nepotes temis pote mortis in potestate habuerit, tutoris datio inutilis erit. Ratio est in textu : quia moris tuo eo in testatem patris sui recasuri sunt Ergo tutore non indigent, tutela enim est subῶsidiarium remedium, in gratiam eorum intro

ductum , qui patre, Mejus auxilibruat destia

Ad Cum autem. 4.

o quate e

. RIOR t in hoc paragrapho: utrum pater non tantum liberis jam natis, sed ' cetiam primum nascituris,& posthumis, qui sortὶ primum post ejus sepulturam fit humationem , vel post testamentum iactum in lucem sunt prodituri, L. 3. ffae injust. rvt. tu torem dare possit ad quod Respondetur affirmativ E. Ratio est in textu: quia posthuint pro iam natis habentur, quoties de illorum

tamen f Limitatur r si modo in ea eausa sint. a. ut si vivis parentibus nascerentur, sui & iupotestate eorum fierent. Ratio: quia natis non potest dari tutor,nisi sint in potestate, EOgo neq; nascituris , qui nati in potestate testatoris suturi non essent. Ratio cur debeant sui esse, hoc est, primum gradum liberorum Obtinere, IJ. . da bared quais di . g. νta demum, . da 1 red. a aras me. est liaec : quia si pater eos in similia praecedetet, in potestatem ei da

Ad ε. Finalem. SUMMARIAE

SEARCH

MENU NAVIGATION