장음표시 사용
361쪽
33o LibI I. Titi t. s. c. & . De Rerum divis de acquir. ips dom.
nem pinsumi eausa custodiae factam, nisi piscederet titvlu, habilis ad trans . dominium, aut verba traditionis id signiseatent. J
s. Plures s ejusmodi fictae traditiones habentur passim in iure nostro: uti sunt i .instrumenti lave chirographi traditio, d. L. . C. ΔAnat. I. LOnsgnati O , si emptor res emptas consignet. L. quod si, a . f. de perιe. O com. res innae 3. appostio custodis, L. quarund m,1 .F. de ac Λιν. posis 4. vini degustatio, L./. in n. ct L. pera scam. νes vendo. Postis rei in co- spectu alterius, per L si metinium, fias vit. Vi-
pra. ubi pulchrum casum decidit, ti diciti si pecimia fuit in conspectu alicuius posita, densetur tradita , L si ab altero non fuerit apprehensa. idem: statim dominium, & periculum ad ipsum transire. Alias nonnullas apud Go
a. Sparsio missilium quid operetur . . Cur commium τωνιθω r. -N hoc paragrapho f resemimertia species Ti silent pueri, Sis ardus ad L. i. n. 3 .c diis. quasi traditionis , Welenbec. qui. Pac. & stam. varia quoq; rmisilia cuti erant pecuniae,' Pere A. h. quae ex parte accipientis alio no- globuli lusorii, ligulae desiinilia alia) suisse inmine occupatio missilium , rive Apprehensio Pueros sparsa , quibus & ego cum caeteris rei projectae solet appellari, Μyns. & Harp. coaetaneis & corrivalibus adstiti, & meam a. h. Nam sit pecuniae, vel res aliae sparguntur part ltim missilium , 'uum plagarum, in uulgus, quod quisq; acceperit, ejus statim ' quemadmodum in ejusmodi concursu Aedi. dominus esticitur. Sic olimr apud Romanos conamine fieri amat, probe recepi. Quod h praetoribus& Consulibus quaedam 'donaria, in gratiam meorum popularium , & patriae sive missilia h mittendo sedim liberabim meae, pro de sensione jurium , 8c privilegiori, diris, a populo colligenda spargebantur, tot. rum elus, hoc loco obiter annotare volui. In
iis C. vi eo utibin Sc hodie in his f & si mrnibus casibus, licet illi, qui miss- 4,
electione Summi Pontificis, vel Imperatoris, ita jactant, ignorent, quid quisq; sit exceptu publica uiuia eam . Mummi quidam , Vel alia rus . tamen quia volunt, quod quisq; accepe- munuscula in vulgus jactantur. Sic memini τit, eius esse , tam efficax est haec eorum vo- in patria mea C delfingae, ar. 1 unii, Anno luntas, ut statim eum dominum efficiant, &1 6 i s. 1 Commissariis Serenissimi Principis in incertam per Ionam proprietatem iei transae Domini, Domini v ol 'angi Wilhelmi, serant. Ratio est: quia licet persona, cui sor-Co nitis Palatini M. Principis ac Domini tuna lambit, sit incerta: tamen in genere po- mel Clementissimi , cum novi limites dir Pulus, cui gratnicatum volunt, est certus, stat Militen malis Dingi it arta iurisdictio- quod satis est , Ant. Pere Z. h. Ratio alia rnis a sua Sermitate confirmatae ponerentur, quia quod ita abjicitur, quasi proderelicto ha-ε η Termarctvngties Purs iitrens obtrbetur, &in nullius bonis existit. Ergo pri-hinas i inter caetera, quae πτemoria causa a Prae- mo occupanti cedit, V senb. & Oster man. h. nobili & Magnifico viro Domino Ioanne Quotiescunq; enim occupatio nulli assertin-Z5lchlin, Cancellario Neoburgico,& civitatis juriam, nullius conditionem publicam , vel Cundes finganae tunc Praesecto , & Dn. Paulo privatam laedit, toties ex ea ius naturae ad- Raho. seudorum Praesecto, suerunt exhibita, mittit dominium , Oidendorp. in intria
magnam puerorum turbam fuisse eductam, eug. . de a L mb. ia coimr. μν . dom. u. Io. cs m nam quando limites aῖrorii ponuntur, edu- Fbo Myni. h. n. s.
Ad 6. Qua ratione. 47. SUMMARIA.
r. ineupatis rei pro derelicto habita in m
N hoc para grapho traditur ultimus acqui. rendi dominii modus, qui est occupatio rei' pro derelicto habitae, de quo vide Carpao tu in p. I. constit 33. desinit. ιν. Nam si quis rem pro derelicto . domino habitam occupa a. verit, statim eius dominus efficitur. Ratio test in textu : quia pro derelicto id habetur, quod dominus ea mente , se abjicit vel di-rianes dua.
mittit ut in numero rerum suarum e se nolit , ideoq; statim dominus eluq esse des niti Cum eraci res illa ad nativam libertatem redierit , & nullius amplius in bonis si, iuxta regulam saepe superius allegatam naturali ratione occupanti conceditur, ita Doctores hoc loco passim, vid. L. r. ct rost. til. f. m. arietica. Ratio alia: quia iisdem modis res desinunt es seno-
362쪽
Lib. II. Titi t. s. sin. De Rerum divis & acquir. ips dom. 33i
le nostrae, quibus acquiruntur, ariti fest/cis . Ut abjectio, requiritur . 'Mesen hec. h. n. a. f. is R. I. scuti ergo occupatione eas acu uiri- DIC Es: tamen 'in L. .cts. Tyro area. 3.mus; tia abie lione, vel derelictione s de δε m. dicitur, rem proderelicto ha Litam esse immobilibus loquamur, Schn. Mynsti Harp. usucapiendam ab Occupante , Ergo salsumh. amittimust & scuti m acquirenda re cor- est, quod statim ejus fiat. Ad hoc Responde-porali animus non sufficit, sed animo fle cor- tur: leges issas tunc procedere, 's abiiciens re opus est, L. in ι quatimst h. T ita quoque 'roh erat dominus , Ostermarinus h. tunc in ea amittenda praeter mentem & animum enim titulus spro de icto sufficietis est ad etiam aliquod corporale, vel naturale factum, 'usucapionem, vide Myns. h. -- .
a. An o eur non acqaurantur occupatione 's. Rusio iusserentia inur uectum est derelictum
. diuid si ergo eas acu au a rehendat s. taui inescias cujus sint ε. ina poena de jure Novesiarum D diuomodo quis se a furti visis libreare
a. UARITu Rini hoc patagrapho : utrami lis , qui apprehendit res , quae coorta Q. tempestate levandae & exonerandae navis causa in mare eiiciuntur, acquirat earum tanquam derelictarum dominium, nec ne 3 ad quod Respondet Imperator negative, vide de hoc CarpZovium μ3. constis. M. deflast. P. Rais a. tionem t ipse reddit in textur quia palam est, eas non eo an 3 ejici, quod quis eas habere nolit, sed ideo, ut cum ipsa nave maris, tempestatis & naufragii periculum effugiat. Ergo licet sint protetiae, non tamen ii abendae sunt pro derelictis. Nam cui non convenit definitio, eidem nec definitum convenit. Ra-3.tios alia differentiae inter ejectum D derelictum, est ista: quia in hoc voluntas est abjiciendi, in eo autem ne temtas. Nemo autem in necessitatibus liberalis esse , vel rem suam iactate existimatur, meselah. Harp. ti Anton. Pere r. h. Cum itaq; res istae t dominorum priorum nermaneant, ideo s sinu i Tu R : si quis eas stuctibus expulsas , vel etiam in ipso mari nativa lucrandi animo abstulerit, quod
siclum committat, ros. h. ct in L. Pomportim.
. s. sdem ait, Τ. h. T. Ratior quia competit huic apprehensioni definitio furti, quae habetur in s. s. ins de Alu. - ex ἁ s. quod videlicet sit contrectatio fraudulosa rei alienae lucri faciendi causa. s. AMpLI AMR l autem, ut non interst, s vesci ψerit, sue nesciverit, cujus essent, rexi in L E ,- .pus abe-- .L. Afint. Myns. h. n. s. per Rationem: quia quod suum non est,
quilibet scire debet, ad alium spectare. Sic-
et . Cur dominoram maneant lv. apuid si aliquis dis lueranae animo rogδει λro. Misi aequirendi de Dre sntiam ad ian. que generales referri possunt.
Plura de hoc r an teneatui sunt, qui retinet rem deperditam, ignotando eius dominum, di noci sacri piae
Milich. p. s. eonstas M. Me o FD. Inventot rei aliena, eam non restituens, quomodo puniri debeat 3 vide Carpa. q. raim. Eo. I
A LiλτuR1 sscu Nno: ut de iure No-6. vellarum , tam ipsa navigia rupta , quum navigantium bona sub poena publicationis ticonfiscationis bonorum restitui debeant,
Liui TAMκ ' autem PRi Mo: uti stis poe- Τ.nis obnoxius non sit, qui libellum propoluit, quo notum secit, se res illas invenisse, ti pa
knιr quia hi ostendunt, non animo furandi se apprehendisse, ti eiusmodi protestatio declarat animum innocentem, Gothos red. ibiae Vi de Alyns. h. n. 3 ti Schneid. h. s. ubi monent
inventorem, ut vel publicE libellum proponat , aut ex suggestu publico proclamari sa-ciat , se talem rem inveni M. & paratum esse ei restituere, qui certis quibusdam indiciis atq; signis demonstrare possit, suam esse , ad hoc, ut poenam furti evitet. Et quamvis i in- 8. ventor menytrum, id est, inventionis praemium vel pretium, vel mersedulam honestem tere non possit, atq; adeo non probὸ petat
Ee 4 aliquid, Di iliroes by Coos le
363쪽
Lib. I I. Tit. t. s. sin De Rerum divis & acquir. ips dom.
aliquid, d. m. haec enim L similia ho
nestius accipiuntur, quam petuntur, nisi singularem operam rei conquirendae caus5impendisset, tunc enim indicii praemium nemini denegandum est , idyns. h. ti schneiδ. nnihilominus tamen ex quo se rem inveni se manifestat, furti suspicionem evitat , d. s. p. Alenoch. loc. eis. n. H. Ratio: quia ostendit se non habere animum reni ipsam lucrandi, &sbi retinendi. Li MiTAMR i spcuNDo : ut nec is videatur furti obnoxius qui post sui scientem inquisitionem domini non comparentis eam rem sibi retinet, Ant. Pere E. h. Ratio: quia secit,
quod potuit ; Ergo legem adimplevit, L. f quis
sngra . s. g. .. p. ais Sc. ΘΕ. putat tamen Myns. n. s. & Schneid. n. si discrimen esse se ciendum inter divitem x pauperem, ita ut hic domino rei non comparente inventum retinere possi, ille vero rectius secerit, id in manus pauperum, vel alios pios usus erogando,
43 Q Uae dicta i sunt de ptoiems in mare, eadem obtinent in iis , quae de rheda
ccurrente non advertentibus dominis cadunt, nam eorum manent, I ab inventori-hus restituenda sunti Multo magis autem illa quae tempore incendii sub dium L in publi- 4 cum emittuntur. Ratio : quia ' sine Enimo nemo desinit esse dominus rei, arg. s. s/. f.
mum rem derelinquendi. Sicut ergo posses-no sol θ anim3 retinetur: lta multo magis dominium animo retinebitur , possessio en uim ultum facti habet, νεν L. possem. M. F. de activir.er res pag. dominium in totum iuris ea, D in animo solo postum est, mesen h. h. n. a. a s Ex quo 1 sequitur,quod is, qui res hoc modo amissas , vel incendii causa prolestis lucri faciendi causa aufert, surti teneatur , ν rL. . f.
dem est, quae supia: qilia quod suum non est, quilibet scire debet ad alium spectate, Ant
Atq; haec de modis acquirendi dominii de iure naturali sue gentium dicta sussciant. 6 quo si Doctores o innes ad quinq; generales
reserunt, nimirum ad occupationem , fructuum ex re aliena perceptionem , accessionem, confusionem sive comixtionem , &uar ditionem. Occupantur 1 enim, quae vel nullius sunt, ut serae, s.fra, ct μου. Jis. Pac. n. . Τ Δ acquiri rer. dom. inventa in littore inaris,
I. uem Iapilli, thesauri, l. rhGaures, insula in mari nata, g. insuti, pr 'derelitas habita, g. qua νatione. ab hostibus capta, I. item eis. sic I 8 accessirit fit rei ratione Ruminis & alluvionis, s. prarer . vel insulae in flumine natae, s. 1 Mia, vel alvei, f. quod si namrah, vel quando materia cedit formae, aut forma materiae,arg. auth. omnes peregrina. C. commvn. Δ μreg. Harp. h. n.f.
Li MirλTuR f ΤΕ ao : nisi quis invene- Iorit rean , quam probabiliter credit habitam fuisse pro derelicia a domino , arg. d. L .f. g.
s ou sponιι. io. g. de μνι. Menoch. sic. οι. n. U. udi hanc rationem assignat: quia cum inven-lor probabili coniectura credat rem nullius esse , eam ita sbi acquirit, ut alteri restituere non teneatur. Animiis' autem pro dereli- II Ela, habendi, vel ex modo iam,s aut ex re, quae jacitur , quae aquis peritura est, aut ex floco periculos simo, aut ex aliis circumstantiis colli pendus est, de quibus vide d L. s. Oi,, Dd. Menoch. IM. m. n. Io. σμ . ' estnia
Li Mi TATu R i QuARTo r ut tamen hodie non poena furti ordinaria inventor, qui non indicavit, teneatur sed leviore learbitraria, mesenbec. h. n. . .
eum ex aliena, n. s. cst . o s. sq. - intextu investimento, ε. si ramen, vel ea , quae solo mi-tuntur, solo cedunt, ut aedificia , ι. cam in s. cum se . plantae, s. si rasin, sata, g. quia ratio- in . vel icriptui a charta itura, aut tabula cedit picturae , s.si quia an atiena.
Qui l autem x quales sint modi acqui- Isrendi de iure civili infra suis locis videbimus,
adiudicatione, g f. d. g. iud egerimus; vide
H in i tot novi, D ante hoe inaudiri aemodi acquirendi, tam A privatis , quam magnatibus excogitari sunt, ut unus , etiam lon-sissimus, titulus eos non capiat, sed novas institutiones consci sit necelle, quemadmodum non ita pridem aliquae publicatae fuerunt
transer Hermanni l a lieti da corus. nanarum n micartilarum , quo medio, iure, di arte, status cuius aitemii. reipub. vel civisatis censiim suum seu seditus augere
possit. ein furtes et eleuam I mciaret massin
364쪽
Lib. II. Titi L. s. t. De Rebtra corpor. neospor.
IN CORPORALIBUS. T IT V L H S II.
Ad Rubricam & Principium Tituli.
r. Rario νrdinis prima. conssiam tractem P a. Se vias. . .. D quo dae jure iusseram' p. cir hae diviso si re ea a Bris. I. Tacti tot orsinis& continuatio hujus ti- animo complectimur, ouam mae oculis In ut cum ., isti: Postquam tuemur. Praemittit igitur aliam divis.. nem Rut pictosq; modos ac- rerum, qua nimirum aliae corporales aliae
domi ii de um gentium antequam incorporales dicuntur. Ratio r autem, qua- r. Progrediatur ad modos acquirendi de iure ci- re hanc divisonem , quae privsica immisgri infisus E quasi intermedii l quam iuridica videtur, Iuriscontulti tractent' co de servitutibus agit, propterea, quia con- redditur ab Aldobrandino h. ti Osiermania uaria iuxta se posita magis elucesciuit; atqui ad . ι talis; quia multa, ouae in iure consi
melius dignoscantur verum dominium 8c ser- quae tamen non obtinent in incorporalibus L. ., xqv h tm. Πς. νδ seqxiςntibus EXzmpli t causa , res corporales ecipiunt sups rami. Sed quia servitus non minus, at αἰ traditionem , posse. -m , usucapionem
praebentem titulum , de rebus corporalibus ti L λ mm . .. e.si --. γνάε δ an ν, 'α incorporalibus. Atia Ratio 1 oidinis ellista: isecto jure antiquo umetiuntur thactenus imperator egit de acquisicione in- aut sed quasi traduntur mer m corporalium, quarum proprie loquendo patientiam , L. si . . f E. Pisbed
bminium habemus : sed quia etiam res in- quasi possidentur per uiam , L. racor ales, in dominio ea κγssunt, saltem γλ δε- mr. 8c ex Justiniani Imp. confli
Mnam res dieangar increpara es Tareen in haeredatare pisuras res corporales reperiunmr tuu AERI An ergo recondia in montib- , vel posita in alias maris tuis fine est realia QUAE Riτu R in hoc paragrapho: quae- Iul. Pac. h. ὁ es b. Id. fu parat n. . AEd Tnam i res dicantur corporalest ad quod Dixi s autem in parenthesi, sui naturar Ra Respondet Imperator, & ante ipsum lio: quia licet coelum , Se ea, quae sim in 'Gajus JC. in L L .f. f. A r'. divis quod illae, abysso vel profundo maris , vel in montibus quae sui natura tangi possum, quaeq; sub recondita , pmpter impedimentum , distant Ium exteriorem & corporeum cadunt, tiam . & difficultatem actu tangi non possint veluti iundus , vestis, aurum, argentum, ho- sui tamen natura, & in potentia saltem tandi mo: &aliae res innumerabiles. Nam juxta bilia, adeoo; corporalia sunt, rei autem natu- versiculum Lucretii ra , non facii contingentia consideratur. Al- Tangere, vel taui, Mi pin ginta potest ras. dobrand. Myns Scbi s& Ial.
365쪽
334 Lib. II. Titi t. g. r.&sin. De Rebus corporici incorpor.
U.- un in t hoc paragrapho: quae- sdnds consequemiam. Instantiam autem dat Inam res dicantur incorporales: ad quod talem: quid Ctiain is, qui usuinfructum habet, Q. Respondetur, quod illae, quae sui natu- ii uctus percipit, qui&ipsi corporales sunt; ra tangi non possunt, neq; sub ientum corpo - &quod CX Obligatione nobis debetur, ple reum cadunt, sed intellectu, Aeanimi iudicio rumq; mi Orate vii, uti pecunia, equus,sunia
tantum percipiuntur,uti sum haereditas, usus - dus, larvus,&c. nihilominus tamen usussili fructus, usus, obligationes quoquo modo, ii- ctus in se spectatus, hoc est, jus utendi, si uen ve contrahendo, sive delinquendo contra , di, aut CX alieno sundo fructus colligendi, aut atq; omnia ea, quae in fine dicuntur consistere. quod mihi debetur, exigendi, incorporale Ratio huius descriptionis, scut & divisonis est, E. pari ratione haereditas non crasia pro ipsius aprioli non potest dari, quia divisiones rubus hae ditariis, sed pro iure succedendire definitiones dicuntur prima principia, accepta, aliquid incorporale cst. Non enim quod autemprimuin est, nihil ante se habere lingula corpora , vel res haereditariae conside potest. rantur , sed ius universale, quod res & cor a. DicEs : tamen i in haereditate plerumqr pora continet. Magis enim dignum trahit ad res incorporales, ut aurum, argentum, vestis, ta minas dignum, Wesenbec. h. n. .. Hinc te lupplex , fundi At praedia reperiuntur, quae si nulla prorsus corpora sint in haereditate, oinnia corporalia sunt. & tangi possunt. E sed tantum nomina , debita, Vel alia jura, ni-go male dicit Imperator, haereditatem incor- hilcminus haereditas nomen suum retinet, Poralem est e. Ad hoc Respondet ipse, ne- Myns. h. n.1.
Ad Eodem numero. Finalem. SUMMARIA.
r. In hoc, o non pstias ster titulo
res diuomodo disserar a pignore o h porticae
a. - Nnumero rerum incorporalium censentur
I etiam jura praediorum, Neonnata. 3ircis. 'μ itgteticiis quae alio nomine servitutes, diea. Di illibarietton vocari solent. Ratio prioris leesumitur ex desciiptione: quia iura praediorum sub sensum corporeum non cadunt, sed 3. animo & intellectu percipiuntur. Ratio ipO- sterioris, & denominationis est haec: quia sicutit ino servire dicitur, uando juri subiicitur alieno : ita quoq; res servire putandavst, cum alterius, quis domini iuri ac dispo-stioni subjicitur, Weseiab. ad rub. tit. str. n. a. Ratio alia : quia sicuti tunc , ctim persona per sonae servit, Iibertas eius tollitur & amittitur: ita quoq; si res alicuius serviat personae vel rei alternis , adimitur aliquid libertati, quam dominus in re sua habet, ac conceditur personae vel rei alienae , Oldcndo . clag I.
Eaid lax in servitute v. racia verba de istonis, qua mus leas
vel cynventione permittitur lao. Cur servitutes constitui soleani t
M. D quare sic vocetur 3 4 a . raua realist dr quaret Masassi Cur tradata 'an Unde praedia nomen habeant
ax taura praedia in qualibit pridiali siri vitute requiramur , cst quomodo
asi. . ad rub. I. quid est. Si autem non tantum de nomine, sed de in Qu.RRAs : quid i sit servitus impera- 4. tor nihil respondet, & nullain servitutis i de- s.finitionem acti t. Ratio : quia omnis definitio in jure periculosa est, palum est enim , ut non subverti possit, L. emnas Homo .aoa. f. vi R. f. ti exemplis quandoque evidentius, quam definitionibus ira exhibetntur, Welei .
ad ris. tu. de ob . qua νe eom. uamvis enim Doctores nostri varias definitiones asserant, uti Vese . ad rub. tu. seq. σε 'rat. MI.em . de herist. Oidendor p. Le citi Harp. impritu. Aq. n. . mei ZenWg. de servit. distra. δ. c. a. the f. δ. unus tamen a iterum impugnat , &quantum in se est, alterius definitionem subiavertere laborat. Nihilominus quia i definitio c. magnum lumen omnibus materiis addit, &
366쪽
Lib. II. Tit. i. g. sin. De Rebus corpor. & incorpo L
ex ignorantia definitionis ntilla materia bene istelligi aut cognosci potest, schraderi de eon.
trae . tu. de amb. reis. n. .. praeterea divisiones
ipsus rei dificultatem explicant, s. sed ne DI, Ham s. 9. In . .e tigat. ideo nos ad calcem huius tituli aliquam, & quidem novam servi tu iatis descriptionem asseremus, postea unam Ralteram divisionem , quae sequentibus titulis . servire potest, suppone inus. Ratio 1 cur in hoc , R non sequenti titulo, est ista r ouia hic est satis brevis , sequens autem si non longus, saltem pluribus difficultatibus , quae longiusculam declarationem exigunt , resertus. Ratio alia : quia Imp. snseqq. tui. mox ad speciem descendit, Ergo generalia tanquam jam ante cognita praesupponit. Ratio tertia: quia scuti Ap. tib 1. m. p. s. ι. Imperator desnitionem nuptiarum titulo ιὰ nuptati praemisit, ut
possea via iam strata liberius de ipss nuptiis tractare postet: ita nos hoc loco definitionem D divisones servitutis praemittemus, ut nihil st, quod nos in sequentibus titulis remorari, aut intellectum eorum impedire pollit . Quando itaques. QuAERi Tu R: quid i si servitus 3 Re spondemus, aliud nihil esse, quam contrarium dominii. Sicuti ergo su p. ad νtib. Iu. δ rem ciues n. s. dictum est, quod dominium
si ius de re sua persect) disponendi, aut vendicandi, nisi lege vel conventione prohibeatur : ita quoq; hic dicendum est, quod servitus sit ius reale de re aliena, ad commodum ti utilitatem suam, disponendi, aut vendicandi, quatenus lege vel conventione permittitur. Ut autem plenius intelligatur haec descriptio,
lubet sin quia eius verba et Xaminare .
s. Dicitur i itaq; primo : quod sit iis, quae
vox ponitur loco generis, & pluribus aliis est communis. Nam sicuti tutela est jus&potestas tuendi personam , quae se ipsam regere nequit: s. est autem, μ' iu tui I. sicuti haereditas est jus succedendi, in universum defuncti patrimonium, L. nihilo o V. S. L. haere-ἀt.ti,cla. f. ad R. I. scuti obligatio est ius ortum ex contractu vel delicto, ouod adstringit hominem ad solvendum , ut videbimus in s. de A D. ebl . v. d. obtigat. scuti actio est jus persequendi in iudicio, quod sibi dubetur , pr. IM.trus δε acti . ita quoq; servitus est ius, id est, facultas sive potestas disponendi de re aliena&c. & quidem ius in re, h. e. jus tale, quod assicit rem ipsan ..1 o Dicitur ' secundo δ νι alis . In quo se vitias differt a dominio. Nam dominus disponit de re sua propria, is qui servitutem ha het, de re aliena : Dominus ex se habet, quod de re sua disponere possit iuxta regulam : quilibet rei suae moderator est& arbiter: sed quia nemo de rebus alienis disponere potest , L. on iciuntur. I. I. Aps , s. F. d. c. ist. ideo ut dii ponere liceat , id per constitutionem servi tutis fieri debet : dominus utitur re sua iure
dominii; alius iure servitutis, res enim sua
tem suam. Quae voces iterum discemunt do minium a servitute. Nam qui dominium habet potest de re sua persecth, fi .e. pro lubitusio disponere , ea uti & abuti, vide mI.su' ad
bet, non potest disponere, nisi ad commodum suum. Ratio delumi potest ex ipso nomine Iaservitutis , quia servire id dicitur, quod alii,
cui servit, commodat Ergo servitus ad utilitatem alterius, cui debetur, pertinere debet, mesenb. an paras. n. s.ff. a serora. ubi bene dicit: servitutem ita debere esse comparatam, ut mihi ius agendi, vel habendi aliquid in tuo,
ad ineam utilitatem constituam, non vero, ut te citra ullum meum commodum agere , vel
sacere quid impediam, vel prohibeam. Rationem mox annectit: quia id esset invidentis rebus alienis, non sibi commodantis : &jura in hoc non sunt prodita, ut quis, cum sua nihil intersi, alii quippiam auferat, vel con- tra humanitatem alii sit detrimento. Sicut ergo i ob eandem causam non valent pacta , I 3 ne sibi in suo mortuum sepelire liceat, ne vivicino invito praedium alienet, L. pen. F. de par Lcrib. mesen bec. n. s. F. Apal . ita hec servitutes tales : ne per fundum tuuin eas , aut ibi consistas , aut mihi concedas jus tibi non esse illo lando uti frui, &c. L. θυο ies, v. . ae servit.
ubi Ratio: quia mea nihil interest , & per hoc tibi multum decedit, mihi autem nihil
Per has ipsas i uoces disseri quoq; servi- I4tus a tutela , a iurisdictione , Ν smilibus alii a juribus, nam sicet tutor L quivis alius adini nistrator habeat jus disponendi de rebus alienis, non tamen sui commodi & utilitatis causa sed hupilli, vel domini: sicut nec is , qui iurisdi tionem habet in alterius bonis , de re ipsa ad suum commodum disponendi, sed iuris dicendi facultatem habet . Dicitur 1 quarto: a J-ικὰ . Quae disp. I sstio vel eo modo fit, ut is , cui res aliena se vit, in ea sacere aliquid, ut ire, agere , uti, frui, habitare, tianum immittere, &c.) vel alium prohibere Nimpedire possit, ne in re sua propria aliquid faciat, v. p. ne altius tollat
domum suam, ne stillicidium avertat, ne prospectum impediat : L. utius, v. g. is hero. Schncid. ιδε. se . o. In hoc autem digeri a ser- .vitute pignus & hypotheca, nam quamvis creditori tribuant ius in re : tamen regulariter non acquirit facultatem de re hypothecata disponendi, vel utendi. Dicitur i quinto : avis senil cuia . Ratio Iis eadem est, quam suprei tit. . ad νώb. n. ιδ. dedimus : quia licet is, qui servitutem habet in re aliena.
367쪽
33ς Lib. II. Tit. 1. s. sn. De Rebus corpor.&incorpor.
aliena, de ea disponere possit, quamdiu inouas possessione servitutis est, s tamen ab ea
cecidit, eo nomine actionem ti vendicationem habet, vide ror. ιιι. f. si serustus vo etur,ti quae scripsimus infra, f. aque si agat, a. de
Dicitur ' sexto : quatenus emvorsane perinmitiis Μν. Ratio: quia scuti domino liberum est alteri ius in re sua, D servitutem concedera: ita quoq; ipsius est legem & modum disponendi praescribere, quem alter, cui concessio facta est, non dedet excedere : hinc sconvenit. quomodo ti quando , utrum continuo, vel alternatis temporibus ti intervallis, uti servitute liceat, ista servitus ex conventione legem accipit , L. ater. δή. ff. commvn. ρυ-
18 Dicietur i leptimo: aut lete. Ratior quia licet aliquando dominus ipse facultatem istam de re sua disponendi & servitutem alteri non concedat, vel saltem inodum disponendi non determinet: tamen subinici lex hoc facit, ut cum praescribenti servitutem hodie concedit, vercu in formam praescribit, ut in itinere,atai s D via paulo pbst videbimus. Possumus thas duas voces quatenus lego vel eontientione. permittitur, etiam ad causam emtientem referre , Dde modis acquirendae vel constituendae servitutis intelligere. Nam servitus saltem remot3 constituitur, vel pactis&conventionibus , vel in testamen toti ultimis v luntatibus, vel praesci iptionibus , uti videbimus ins s.squis . 4. tit. βιν. vide me senb. n. s. st a. servit. praescriptio autern a lege inducitur , uti ins δε tilucv. in V. I ultima voluntas
pro tege habetur. Nov. a. e. a.
Io Ratio ' autem & causa, cur hae servitutes constitui soleant, assignatur ab Oidendor-
Iam in natura non obscurὴ positam esse. Quoniam' adeo quoquo versus propaganda sunt cognationis inter nos mutua ossicia , ut res quoq; rebus servire debeant, quoniam id ad hominum utilitatem redit, quas diceret: Natura inter homines coenationem quandam constituit, L. ρ. f. dem. t. quae esscit, ut non per na tantum personae, sed tires quoq; personis. vel rebus serviant .ai QuARi Tu RfSECuNDO: quotuplex si servitus 3 ad hoc Respondetur, quod duplex : alia personalis , alia realis. Ratio: quia servitutes, ut ex definitione patet, constituuntur ad commodum ti utilitatem alterius ratqui commodum potest immediath respicea a re, vel rem, vel personam. Personalis f v eatur illa servitus, quae personae debetur, sive ea, qu5 res immediate servit personae alterius , & quae ad usum personae directo conceditur, quales sunt, usus, ususti iactus, & habi-23 tatio. Ratio i cur personales dicantur, ex ipsa descriptione patet, cui L haec addi potest i quia scuti reliqua personalia perstiua ira
non egrediuntur, L. eAm qua, alias. L. sed si, . . peι-ι. F. de public. in rem aes. & cum persona in turmoriuntur, L. non solum , δ. s. tale, D=de Iib. IV. ita quoque servitutes pei sonales morte extinguuntur , ti ad haeredem non
Realis i servitus dicitur illa : quando res a unius servit rei alterius, si ve quae ad usum rei conceditur, sive quae rei debetur. Semper enim ad diiudicandam qualitatem & circumstantiam servitutis, respicitur id , cui debetur, sive sit pirsona , sive res, Oldendorp.riagy. . se ιπ' s. semper Eiusmiadi servitutes sunt, iter, actus , via, ius tigni immittendi, oneris serendi. &c. Ratio t cur reales di- Iscantur, ex descriptione similiter patet , quia nimirum iebus direct5 commodum adierunt, cui haec addi potest: quia scuti reliqua realiarem comitantiit, L ci ciunt, & quemvis pos
selibrem sequuntur, mesen bec. n. q. A. deia ιm se a L. FHm risitor. II. C. de distrasi Pen. & rebus ita inhaerent, ut etiam persona sublata, non tumen extinguantur,aut tollantur, Myns. h. n. s. sed ad quemcunq; res pervenit, simul hoc onus seivi tuus eam comitetur . Alio t nomine solent istae servitutes reales vocari pia raro. Ratio: quia ad utilitatem praediorum constituuntur, ' estnb. n. .F. da serti m. & praediis inhaerent, M. n. a. abia insnam fundus, & quicquid in superscie landi
est aediscatum, uti domus , villa russica, horreum . stabulum, L alia immobilia dicuntur praedia , Iul. Pac. h. Ratio i hujus appella- artionis est : quia praedia b praestando dicta sunt, quia iidem praestant, & pro praedibus &sdeius loribus sunt, unde pomi res praediOrum & rerum immobilium, ab ulteriori onere satis dandi liberantur, L. Iciendum. II. myrass. qui saribd. cu. mesen, in parisI. n./. f. is semm . urb. Idem asprur/.se pn. . Conser quae scripsi . r. fri βινι i. Sicuti l autem in servitu- agre mera per nati, quae a persona personae de-hetur , de qua su p. tit. d. iuri pers. Omis stanham. agitur, necessum est, diversos este dominum & servum , quo constet relatio nam relatio non potest esse, aris inter duo, fundamentum sci licet 'c tere unum , Myns. s. Myue si agat. n. a. . infvi H Mn. 9 sic in seruitute reali vel praediali duo debent esci praedia, unum dominans, cui servitus debetur, & alterum serv iens, cui imponitur, sive quod patitur. vel debet seruitutem , Weseiab. - νωι ιιιμ.
dominantis vocatur jus, cin Cerestiriami ex parte servientis servitus , tin limiti verit Ijul. Pac. h. His ita praec nitis, sequentes titulos sa cist cognoscemus, & intelliaemur.
368쪽
Lib. II. Tit. 3. Princip. De Servitut. Praedior. 337
1. Atio 1 ordinis, cui Imperator prius dego praedialibus atq; realibus, ouam de per
lonalibus Iervitutibus ag.it, est illa: quia reales duratione sunt potiores : personales enim durant tantum ad vitam illius, cui sunt concesta; praediales autem natura sua perpetuae sunt, Acontinuam causam habent, men. N. f. deservit. urb.nia. Quamvis fallo respectu personales dicantur potiores, spectu personae, cui debentur, qu : rebus est dignior, .uαμρ.da iuri t. quae caula CIh, quod in Digestis prius d e personalibus, quam realibuq compilatores egerint. Priusquam autem Izxtum nostrum aggrediamuris,
Qua; i t hic potest : quotuplices sint servitutes praedi .iles t ad quod Respondettur, duplices: aliae rusticae, aliae urbanae. Ratio: quia praedia, quibus debentur, 3r quae dominantur , alia urbana , alia rustica v .mtur . Urbana t in hac materia servitutum dicuntur aedificia. habitandi caus1 comparata, nou solii in in oppidis D urbibus , sed etiam in uillis& vicia, F.ε. Q.LT, Ratio: quia non locus, sed materia, hoc est, subjecium & commoditas praedia Sitinguit, L. urbana maina, Istris' de H S. L. 3.f eommvn. ρυα erRo urbanum Draedium est, quocunq; loco situm,in quo ha-hitandi est opportunitas, senb. in paras. n. a. f. de serint. .H. d. Rustica f praedia di- μcuntur, iundi, & aedificia . quae fructuum 1e pecorum gratia quocunq; loco construuntur, uti agri, lioni, villa fructuaria, L. st pravium.
T. Conser quae scripsi ha. desertus.
Ad Principium Tituli. SUMMARIA.
a . Cur 'visin minea fas. diuid velis Wox velumdi. ad. aeuad velit modus dum viam Iasen irribuit se tragem erectam hastam
ferentea . Ara rem per hastam rectam intesMaris pedis iis l
aa. Iusmodo ex mente authoris iter, actu
369쪽
313 Lib. II. Tit. 3. Princi p.
I. .lTuR in t hoc principio: quaenam ervitutes sint rusticae t. ad quod Re- spondet Imperator, quod inprimis iter,
actus, via, & aquae ductus, text. ιn c. r.rn V.f. de μου. ρυα rustie. Ratio et quia debemur praediis rusticis, &pleruinq; non hominum, sed praediorum , ω quidem rusticora in gratia constituuntur. Dico plerumque. cor H -- a. mam. Nam licet hae seruitutes quandoq; urbani praedu esse possint, L.servMutes, M. I .f.
--. yrad. L. iser. δή. f eod. quia tamen leges adaptantur ad ea, quae plerumq; accidunt, L. madea. f. ALL. a potari rusticae appellantur. Quamvis autem in vulgari sermone iter , actus, Se via, saepe inter se confundaniatur , I. 'rus. In M. t. f. de HS. & Imperator ipse non ita clarδ distinguat, 'Iul. Pac. s. v. a rerum, tamen in h. cmateria servitutum diversa significant, Wcsenb. deservu. rust. yria. n. .
id quod plenii,s ex aequentibus descriptionibus colligetura.
3. Qu AER i Tu R f itaq; S uNDO:: quill sit iteri ad quod Respondet Imperator: quod sitius eundi, ambulandi hominis per flandum alienum , non etiam jumentum agendi , vel vehiculum ducendi. Oidendorpius Hagna t. o. nostrδ idiomate vocat euis ereffligitu
oderuellciitent Mynsingerus ein Theo- q. philus rem ipsam, rationem utilitatem itineris declarat hoc exemplo , habebam ego landum, habebas & tu fundum in propinquo, cum in meum ire vellem, opus erat mihi magno circuitu. Rogavi te proinde , ut mihi per si dum tuum quoties opus esset ire liceret, quod iter compendio ducebat in laniadum meum. Tu mihi iter conoesIisti, ut transue possem, sed neq: Cum iumento, neque cum vehiculo. Ex silla concessione mihi
quaesinim est jus in fundo tuo, quod vocatur s. servitus praedialis, rustica. Ratio t cur sit servitis, ex d finitione, atq; inde patet: quia .decedit aliquid libertati rei tuae, & mihi accedit: 8e quia citra servitulis constitutionem in vito te, regulariter loquendo nemo potest
constanter ire per afrum tuum, L. per a rum I.
6. c. risimit. Ratiό t cur dicatur praedia Iis, est ista: quia finis discriminat servitutes: li cet ergo iter homini concedatur , L homo eat, atq; ambulet: quia tamen id respectu&occasione landi fit, recte haec servitus inter praediales connumerat , per tria. Myns. s.
. catur rustica, sumitur a comvi uniter acciden tibus , ordinariὶ namq: rustici , & non urbani praedii causa conceditur. Licet enim aliquando vicino competere possit ius eundi per domum vel aream alterius, & sic iter urbana
mos L habitationes frequentius per plateas publicas itur, & sic iter privatum in urbibus
rarios usurpatur, potius dicitur rustica, quam urbana servitus, juxta regulam : iura adaiaptantur ad ea, quae frequentius accidunt. His dia pra missis ad definitioncm redeamus . Didium t est primor iter esse m eunda. p. quod intelligendum est non tantum pedibus, sed etia in , equo, scitu, aut lectica . tre enim, vel iter facete non solum ille dicitur, qui pedibus it. 3c progreditur, sed etiam qui sella, lectica, aut equo incedit, L. qui se U. . L. Metteradum , a. f. de struit. rustic. pria. Ratio t au- otem extensionis est: quia licet convenire pos-fint inter se, ut tantu in pedibus incedere liceat: si tamen nihil speciatim convenit,omni hus prae satis modis ire licet: tum quia sibi imputate debet dominus landi, quod lagem comita diui non apertius dixerit: tum vero, quia
sumitur tibi alter meliori modo pravidi Ratio alia: quia qui alteri concedit iter, .in effec ii concedit ipsi bipedale spatium, cor quod incedere possit: atqui sue pedes, sive eques incedat, sive sella, sive loesica portetur, non majus spatiuin insumit. Emo. Dicitur m secundo: - -- , quae VOX IIeX mente mesenta A. v. s. itionem ac rediti nem significat, D inani se stam rationem ha het : quia cui ire licet, utiq; redire permistum est, ne it necesse perpetuo in fundo haerere. Alii vestum ambulano de eo interpretantur, quod fit sanitatis 1e voluptatis causa, Wesenb. m parm. n. r. f. da serv. rusLyria. Ratior
. tritia licet servitus p dialis imponi non pos-lit, ut spatiari liceat, L. ut pomum. P. II. de Ierus Da. reduplicatis vestigiis . animi &voluptatis causa cesset enim potius personesis , quam realis, Gothos. add. L. cst Oste M. Ne I nihilominus, qui ius etinia habet principaliteriis ins ambulandi habet en c sequentiam ,
Harp. h. n. l. Per Rationem e cui enim ire licet, quidni concessiim eidem videatur ambu
lare, id est, spatiis lactis saepius an sua vesti Sia regrediὶ
Dicitur i tertio: luminis. ad delinctionem raa Euis&viae. Nam ut benedicit elenbe
cius h. n. r. iter est hominum , actus iumento rum, via vehiculorio: eunt homines, aguntur Pecudes, ve et vehuntur vehicula. Dicitur et ii to et per fundum Ocnum 3 Ratior quia res sua propria nemini servit. Et licet hae voces non reperiantur in definitionuitineris , reperiuntur tamen in fine para ea phi nostri : clausula autem in fine posita,
etiam ad praxedentia refertur capitula , a g. L. 3ο. f. s. f. de Di . are. L. t. r . C. de Eb n terv. Hai pr. b. n. N. Oste ann. h. ins Coras.
Dic jtur i quinto: non etiam jumentum I di vel vehiculum. Ratio: quia itinere conces-lia, ea tantum concessa elle videmur, quibus iter
370쪽
Iter eonficitur, &quae itineris consciendi causa adhibentur, ari L. s ιιο. roos destost. atqui jumentum agit, manuve ducit, cum pleiumento, quod agitur, vel ducitur, eundi gratia non insideat, comtra servitutem connitu tam apoth agit et quare cum plus juris usurpet, quam ipsi permissum est, prohiberi opti-
ratione potest, Harp. h. n. ιs. Ratio aliae
quia spatium bipedale sibi concestim lonρὴ excederet, si jumentum ageret, Hi vehiculum. Agere t eni in jumenta dicitur , qui
equum , mulum , Ac smilia animalia soluta ante se agit & propellit, fita ut ad latus excurrere possint, L non dia se intra terminos continent, quam ii freno ab insectore regantur , Ergo maius spatium insumetent. & calcarent. Idem est si quis equum , manu ad dextram vel Jaevam ducere vellet. Ratio equia etiam tunc spatium ampliaret, &dilataret , L. qui siti. γ kει Cothos. f. de firmi. νώ. ia Osterni. h. secus si retro setraheret, ein
s auriga vehiculum, in quo scenum, frumentum, vinum, lignum, aut aliquid aliud vehitur, agit, vel ducit, utiq: plus insuinit, quia
vehiculum est earrus, vel currus duarum vel
quatuor rotarum. .Aliud t est, si quis lecticae hi der EreMen vehatur, vel gessetur, tunc enim lectica ipsa terram non contingit, & duo equi sibi succedentes, & se invicem subsequentes non ampliorem locum viccupant,
uam si quis uno equo incederet, eumq; ins
quod Respondet Imperator & ulp. J C. in L. I. s. I.p. de Iermi p a. - M. quod si jus agendi iumentum, vel vehiculum, ser iandum alie
agendi iumentum vel vehicissum, est ista tquia potest actus constitui tam angustus , ut tantum iumentum illuc duci possit, non etiam vehiculum, L. stiem, ι .ss δεμνι ι. Iul. Pac. h. in dubio autem actu concesso id concessum videtur, ut & plaustrum ducere, jumenta agere Possit, text. - L. qm se . r. f. - μνιιι.ρνὰd mytii. Jul. Pac. h. Oseman. i.
ao dic ergo i in effectu , qui actum habet, maiorem latitudinem, vel amplius spatium in alterius stando habet, quam qui tantum iter habet & se plus est in actu , quam in itinere. Licet enim is, qui iter habet, possit equo incedere, & lectica vehi, quod plerum: permulos fit is tamen amplius habet, qui iumenta, hoc est, equos de mulos agere potest. Ratior quia alimentum a iungendo dictum est, eo quod currui tu atur, scuti etiam jugum pro pati duorum animalium plerumq; accipitur ,
ut saepe apud Ulp. Schard. inlexit. ver iugum. Ergo in actu per iumentum non intelligitur
tantum unus equus, vel mulus, sed duo, videmesenb. h. n. s. ct Harp. n. s. Quamvis igitur in lectica etiam duo inuti vel equi adhibeantur non tamen iunguntur.&sc minorem latitudinem insumunt .
Ex hoc ' autem INPERT Imp. in textu : arquod is, qui habet iter, actum non habeat, sed E contrario, qui actum habet, etiam iter habeat. Ratio: quia plus continet in se minus. ει non vice versa: sve in minori non inest majus, sed e contrario in maiori minita, π
Hor. Qui ergo actum habet, is facultatem habet etiam eundi 8e ambulandi sine iumento, text. h. Ratio: quia cui dicet, quod est plus, licet utique, quod est minus , c. em lues. ae R Liatqui actus plus in se continet, quom iter, Ae plus est ire cum jumenis vel vehiculo, quam sine iumento & vehiculo: plus est currum ducere , Ac iumentum agere, quam tantum ire, ti ambulare. Ergo qui actum habet, etiam iter habet non quidem ex vi verbi, vel ex natura actsis per se, sed per consequentiam , exueris mili & praesumpta paciscentium voluntate , vel ex quadam interpretatione . Harp. h. n. l Ae Ant. Perer. h. ut ita commoditatem magis itineris , quam iter ham Pt, elenb. svi paras. d. n ρ. Ratio i alia 1 quia a a uno concesso, omne illud concessum videtur,sne quo alterum expediri non potest, L. a. st iu iurata. atqui iumentum agi, noc est, ante se propelli, Re abigi, sive agitari non potest, nisi insequatur homo es ambulet, Ant. perer. h. Ergo necessario is , qui concedit actum, debet etiam iter, fine quo actus haberi non potest. concedere , Harp. h. s. o. unde Paulus JC. in L. . . as adim tu. dicit: quod nunquam actuasne itinere esse possit, Ne senb. h. Ratio . tertia : quia illi, cui servitus concessa est, permittitur , conditionem praedii servientix sacere leviorem, non graviorem et atqui non
ravior, sed levior fit conditio servitutis , sisne iumento solus eatis, cui actus est constitutus, Ergo hoc ei iure permissum censetur.
νν d. l At agendi ti ambulandi; sive r est iuxnon tantum ambulandi, & agendi, sed etiam vehundi per fundum alienum. Oldendor- pius vocat em Minone Quod i viast servitus rustica, ex superioribus ratio patet, de hoc ordinarth; nam si debetur per sun
dum unius ad domum alterius, dicetur urbana servitus, vide Schneid. h. n. a. per Rationem : quia ad hoc, ut cognoscatur, an seruitus