Commentarius ratioregularis in quatuor libros institutionum imperalium, quo omnium, non modò in singulis paragraphis, sed etiam versiculis traditorum, rationes redduntur, & in breves ut plurimùm regulas resolvuntur. Authore Casparo Manzio ..

발행: 1671년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

3oo Lib. II. Tit. t. s. m. De Rerum divis & aequin ips dom.

curru pGid si ei denunciarum sit, ne ad ficet 's praecedenti Paragrapho quaerebatur de

eo, qui in suo solo ex aliena materia aedificavit, nunc casus invertitur, & in hoc pa- grapho I. Qu.-i Tu R: quid iuris sit in eo, qui ex sua materia in alieno aedificaverit Z ad quod Respondet Imperator, quod aedificium fiat illius, cujus & solum est, I. adιὲ, 7. s. ex diveriaso. δα=h. T. Ratio eadem est, quae supra :. quia Docquidpiant rinerstis, vel inadsicatur, o M VI eed, t. Vide plenε Ca Zovium p. p.

a. AMP L I A Tu R PRIMO : ut quoad dominium aedificii acquirendum non intersit, sive sciens, sive nesciens solum alienum esse, aedificaverit, Muns. h. n. a. Ratio: quia soluin, quod est principale , trahit ad se materiam. t. Pereae. h. 3. AMpLIAUR ' s EcuNDo : ut non intersit, sive aedificium immediat E solo impositum sit, an vero super aliud aedificium aliquid extru

ctum, Per text. in L. a. C. de rei vend. in L. βμ-Pra, M. f. de acquiri reri dom. uia dicitur: a vi ia

cinus supra tuum parietem aedificaverit, tuum fieri, quod aedificavit. Ratio: quia quod aedificio jam extructo impositum est, aequE Io, tanquam sustentaculo suo D subiecto cedit, ac si ipsum solum tangeret, Harp. adnae . F. n. . sic itaq; paria sunt aedificare in solo alieno, Ac supra parietem alienum . . . Sed quid i dicendum de materia, an aedificans dominium & proprietatem ejus retinet i Videri posset, quod sic. Ratio: quia in superiori casu retinuit, & quidem indis lin-m, j. yracca n ιν. s 3 . sive scienter, sive

ignoranter aedificaverit) cum ergo contra .riorum eadem sit domina, etiam in casu con-

eedenti f. dominus materiae temper salm alimia te sua destituitur, in hoc vero fallo pro ιδ aedificantis, qui aliquando scienter, aliquando ignoranter in alieno aedificat, ideo Imperator distinguit inter malae & bonae fidei pos-

alieno solo aedificare, dominium Sc proprietatem materiae suae amyttit. Ratio est in tex- tu: quia voluntate et iis intelliginir alienata,

scire debet, naturali ratione materiam alieno solo impolitam cedere domino soli : unde cum nihilominus materiam suam alieno solo conjungat, utiq; donandi animo id facere judicatur. Qui enim vult antecedens, idem

μι- velle debet& necessarium consequens. Dein de quod nullo iure cogente in aliquem transfertur, donatio est, L. a. m. ap. 1. de donM. L. donari, D. st de R. I Harp. s. n. a. ct s. atqui is nullo iure cogente hoc fecit, imputet ergo sibi , qui temerδ in alieno aedificavit, ιμου. T. . I. u. g. h. T AIyns. h. n. s. Ant. Pereae. h.

Ex quo 1 porro sequitur, quod licet diruta sit 8.

domus aliquo casia, materim tamen uendi-we non possit, d g. ια ct hoc aereis mina. Raetio : quia rei vendicatio praesupponit actorem esse dominum, hic autem non est. Ergo. Dein-ese cuius per errorem dati repetitio, eius consulto dati donatio est, L. cti , s. e. dae A. R

Hoc tamen

LlM TATOR' Pstiuo: unctantum pro- s. eedere, s aedificato nusam a domino soli causam habuit, vel possidendi, vel pro sua commoditate aediscandi, secus est, si caulam aliquam habuit , AIyns. s. n. . . & Socinus re . . Iair. .. Ratio: quia cum donare si periare, & jactare, L. r. .u priss de Anat. & nemo Praesumatur jactare suum, L. eia, H indebvs-- pr. σ q. qui . ore. f. f. de probas. ideo donatio non est praesum da, quoties alia conjectura capi potest,auta. L.as L. Campanm, Ist. deveratio. Ne s. n. r. V. de O. cta. Iuem ms. ΔΡ' A quaelibet causa , etiam frivola, dummodo aliqua, excludit donationis praesumptionem, mesenbec. h. Ex quot Spou reua r si im Iaquilinus, colonus , emphyleuta , vasallus , usu fructuarius aliquid in fundo conducto, seu dati, emphyleutico pediscem, quod doratio tunc non pi aestimatur, II vns. d. n. .. Ratio : quia inquilinus propterea censetur aedificasse, ut commodius in re conducta halaret: usu fructuarius, ut utar tr commodius ; vasal lus & emphyleuta , quia uominium oliquod habent, Nesinb. h. n. ι. idem est ergo in marito, s in sindo dotali aediscet, a . L. V re

fact. nain inter ipsum & utiorem non cadit donatio, Socin. my.s, salts. 9 in haerede fideicommigario, Menochius Le. . D. vide MiPp schild. isse irem. e. ι2. n. H. Idem in vicino, qui in pariete soliui; litigioso, de cuius dominio nec dum probatum est, aedificat, L. a. C. de rei vend. Ratio: quia non donandi , sed sui laris, tristat imi tuendae causa aedificare praesumitur , -enbec. Ibe. cit. Ac uitquod in dubio capienda si interpretatio, quae praebet benignius responsu in , ita ut listius negotiorum gestio, quam donatio ptae su

332쪽

Lib. II. Titi t. s. so. De Rerum divis & acquin ips dom. 3oi

pinare possit, se non habitisse animum do- Ratio: quia potest aliquando 'tollere aedifi- nandi, d. v At. Ratio: quia clim cium , quod in alieno agm, extra avitatem . haec donatio sit praestim ira, in contrarium ad- Gothosind. ad L. 3 . mox citandis , posuit, D mittitur probatior praesumptio siquidem ce- omnino destruere, s sine detrimento areae fie-dit veritati, H. L. m. plura, s .m de iur. Δι. u ri potest, L. μι--. 3 α. d. r. i Oend L. t e. contrariis plobationibus potest everti, m. d. eod. E. multo magis poterit eo destructo si di-Gail. i. sis. ω . n. s. Jul. Pacius. h. 5 materiam vendicare, non enim debet illi, Muns. n. 3. Uide aliter d. L. a. interpretan- cui plus licet, non licere, quod est minus.

tem Harpinclitum λη. . Atq; haec fila eo, qui mala fide in alieno r3Li Mi TANT: aliqui a si rei δ: ut mero aedificat, nam si quis errore Iapsus putasset quidem jure inspectὁ, live rigore iuris, is qui solum, sive si dum suum esse, de sc non a fi ex sua materia in solo alieno aedificavit, post de aedificas let, hoc in casu non est dubium ,

aedificium dirutum materiam recuperare ne- quin saltem materiae dominus remaneat, itam di, per L. I. M.f. h. T. L ..ν δ. v. d. versum ut diruto aedifici 5 pollea eam vendicare possit. F. com. -1d. vendicare autem possit aequitate Ratio: quia non potest dici alteri donare vo- inspectil , L. . fis t. haered. . . a. C. de rei vend. luisse, qui putabat se in suo solo aedificare, ML. I .f. eod. d. L. δή. L. . GOthosted. ad Z L. 3I. Proprium commodum promovere .

Ad Versic. Certe illuA

sessor bona fide aedificavit, actor autem nec pretium materiae solvem, neq; mercedes fabrorum , & alias impensad refunderς velit, potest eum per exceptionem doli mali repellere, & dicere : dolo facis, qui petis cum mea iactura locupletari, text. . Erra La . g. 1.L Grra vendac L. l. f. eod. Ratio: quia nemo cum alterius jactura locupletari debet; ipse autem cum bonae fidei pollest bris detrimento locu

de in . n. R & dolus toties subesse putatur, quoties ex aliena jactura lucrum quaeritur. Vide N icolaum Visellum, meth. jur. τινι clis. 7. c. F. q. o. reg. 7. ubi hanc resulam format: si

possessor in rem sumptus iecit, vel solvit,

actor hos praestare tendtur, per L. autem, a . s. ιn re ριτ . F. a rei venaee. L. Fum m. M. ibi r verum exceptione. f. eod. αβ quM. u. 1 AEDR Q eod. eam ciet postea multis inodis limitat.

Neq; f in hoc casu consideratur, utrum a domino soli per illud aedificium consultum

νώ. Ratio i quia i sibi imputare debet, cur arnon prohibuerit aedificantem. Ratio alia: quia licet ad hoc, ut aedificanti detur actio negotiorum gestorum necesse sit, ut utiliterpellerit negotia domini, hoc est, aliquid taletixerit, quod vel ipse, vel diligens paterfami lias facturus suisset : nihilominus , quia iaci

lilis conceditur exceptio, quam 'cti O , reten tio, quam Persecutio , au. L. a. C. de ει L. . C. da usum hoc ad exceptionem non simpliciter est necessarium. Itaq; t vel idem Iaaedificaturus suit, vel non. Si sic, negotium ejus gestum est. Si non, tunc vel prodest ei habere aedificium, vel non. Si prodest, ut pote, quod ipse usurus, vel landum cum aedificio venditurus sit, & plus ex pretio cons cuturus propter aedificium , tunc aequum est,

quia utilitatem percipit. Si non erat iacturus, C c tunc

Quandoquidem ergo stante x durante

aedificio, in alieno soli extruct5, d minus materiae nc .l; ipsum aediscium, neq; materiam suam vendicare potest ; ideo

nunc

Qu AER ivlix: utrum ' non saltem impensas . quas in aedificando secit, & pretium materiae suae repetere possit 3 Videri posset I s simplieiter, quod sic. Ratio i quoad impensas, est ista: quia si quis in rem alienam ne

cessatios utilesve sumptus secerit, eos acti ne negotiorum gestoi um inpetere potest, L. in

mus. distic vide ipschilt d sidaeuomini g. cap. N. n. χιδ. . Ratio quoad pretium: quia cessat quoad illud causa prohibitionis, non enim debet propterea aedificium rescindi , aut male Io ria eximi. Uer un quia i is, qui aedificavit, non alieni negotii gerendi causa sumptus secit, sed negotium proprium gerere voluit, &in tuo aedificare cogitavit et Ideo actio negotiorum gestorum non datur , arg. L. si in area. n. f. da convicti and ιι Ale X..ιn L. si mandinum,n. . de num gest. Schra de r. de eontra I. b. de bla qua ex quasi intrat . n. o. vide quae scripsi iacentur. decis. Palatin. q. r. π./3. Insuper

domino soli panim per hoc aedificium, quod in ipsitis sunt de novo extruitur , consultum, Ac fortassis plus nocitum, quam commodatum , ac minde negotium ipsi is parum utiliter gestu in suit: ideo Imperator non sim pliciter ὀcindistinctδ repetitionem sumetuum indulsit. sed hoc i discrimen adhiberi iussit, utrum aedificator sit in possessione aedificii constitutu , nec ne i & an mala, vel bona fide aedificaverit li 3 Si in possessione 1 est, & soli dominus superveniens sibi domum vendicet, hoc est, eam tanquam suam petat, & sibi restitui desideret, certum est , quod actio ti intentio eius in iure sit iandata. Ratio: quia dominus est domus, qui autem dominium habet, ius ven-39 dicandi habet. Nihilominus i tamen, si pos-

333쪽

3ox Lib. II. Tit. r. s. 3o. De Rerum divis & acquinii's m.

tunc si pon vult i inpensas solvere , adhuc ali

ter se qx .hre & liberare potest, s nimirum

patiatur aedificantem tollere ex aedificio, quae Posuit, itu tamen , ne deterior si tandus, quam si ab initio non foret aedificatum, L. in μηδε, 34. 1' P . ct L. D AEuum, an s. I.F. h. T.

Latio hui iis paulo post indicabitur. Sic ergo

in omnem eventum indemnis servarunt.

3 no ioci amplifis habet dominus, ut si tantam dare para us sit, quant utri possessor sive aedificans ex rusus ablatis , Sc diruta male ria habiturus cisci, impedire possit, ne tollatur, textus e Xprellus , ιn L. D finis. N. DPr. fore rei ven A. Ralso : quia ublicὶ interest, aedis a etiam in agris non facilδ destrui, iarescindi, quia minor plerumq; utilitas ex ru-d tibiis, quam ex integro aedificio percipitur. Vide tamen me lib. θ n. .

a 4 Si , possessor mala fide aedificavit, sciens solum alienum sta, tunc non iuvatur exceptione doli. Ratio est in textu: quia potest et obiici cssipa , quia aedificaverit temerε in eo solo , quod, intelligebat alienum esse: adem: 'cum in hoc casu ipse in dolo sti exceptio doli non sempetit, dolus enim cum doro compensatur , di in pari causa mesior est conditio domini petentis , mes b. b. n. . Hocas stinen Li Mi T vidi, ut quamvis malae fidei posse star impensas petere non possit, tollere tamen aedificium possit, si sine dispendio D detrimento ipsius rei, ves sinet laesone prioris status rei tolli πω, L. Dbanm, V. P de νει ven

ne desomilarite puHici aspectsis, ut si inuit eas iid fuerit extruinin

textu nostro manifes pugnate. Vid.dubitaniem Wes. b. n.3 Licet itaq; possessor exceptionem doli non habeat, tamen ossicio judicia

continetur, ne permittat dona inum ex alieno damno lucrum reportare, a. I. 3'. e sed . k.si TMῶιε . n. f. ι . h. T. qui tibia loco ρι. s. sublimitat: nssi i improbius aliquod factum sub- aEst, aut concurrat, quod hoc impensarum damno merito puniri conveniat, arr. d. L. I. Q

Sublimita 1 secundo: nisi malae fidei pos- assessori denunciatum sit, ne aedificaret, a g. L. Otus. Ostra mania. h. Ratio: quia e repetitioneta non habet sumptuum . si eoa a limb nomine exposuit, HL. Ergo mul-. to minus, si suo, eli enim in duplici culpa , Ω quo 1 sciens in Mimo aedificet, α quod proles bitionem domini non euret Sublimita itertio: nisi sumptus secti rem 3. domini non lacerint istellorem, L. in f f. ad yet. haria. Ratio : quia tunc non potest dici loco et ari. Verum illaec materia immesarum , pr Ipter varietatem parum abest, ut dicam, contrarietatem is ultorum textuum , & multi plicein Doctorum distinctionem inter impensas nec dissarias, utiles, Zc voluptarias, tam est difficilis Ac intricata , ut tyronibus juris paucis explicati non possit, imis pandectistae satis habeant, quod agant,ut adultioribus sufficienter explicent. Qui igitur ampli lis aliquid scire desiderant, videant Mynsngerum b. n. Dc ALoqi limitario procedit, si in agro sorte aedifi- sit 3 Harpretat. n. o. cum seqq. Schic karili im

' Ratio: quia quod aedificatori prodest, Se domino soli non nocti, sicin est conceden--s Gur. Neq: t his oblat. quod silp. n. . di num est, malae silet posses rem , ne quidem diruto ge destructa aedificio materiam 1 endicare posse , Ergo multo minsis destructionem concedendam esse. Nam ut ibidem αια ἄ- Olim , illud procedit de rigore tutis, non ex

aequitate ; vel in eo tantum casu , ubi donatio intercessit, ali .s non, per text. ιπ L. a. Q d rei vendie vide We Q. n. s. Schichard. loe. cit.

cet rigore juris inspecto malae fidei possessor

hon possit fu mptus repetere, per text. f. nost. σL. 1. Q de HS uiti Vivat. conser notata instit . ιλ. rrif) ex aequitate tamen possit, per text. in L. si a domi , 36. io M. ct L. y ne . 33. f. de parit. Foedit ubi dicitur: benignius esse in hujus quoq: persona haberi rationem imi,ensa rum. Ratio mox annectitur: non enim deahet petitor ex aliena jactura lucrum sacere. Cujac. M. ια σου. e. t. or M. 33. s. s. olde .col. viges. M. M. lib. r. e. r. q. o. rei'. I. D ad longum m. Κnlpselint cxv. 1a. δε DNeom. . o. c.- . ubi hanc materiam in rebus restitutioni obnoxiis copios δ declarat Qii id i autem juris si in altero casu ,si 32 videlicet aedificans non sit constitutus in pos sessione aedificii sed illud non deducti impensis restituerit, & dominus soli possessionem jam sit adeptus, utrum tunc actionem aliquam habeat, necne Z Imperator in textu nostro nihil dicit, proinde nec nos dicere volumus, haec enim qiiaestio hoc Ioco dissiculter adhuc a ronibus juris intelligi potest, videatu r te

ans. g. II. in D.. ipse hilt ev. a. de sera παπαπ. at . eum si Aq. ubi plurium actionum mentionem sacit, Caspar. Anton. Thesaur. lib. t. q. ro. ubi varia remedia ex aequitate admittit,

D satetur, qudd inter textus adduci solitos sitantinomia indissolubilir.

334쪽

Iab. II Titii. s. 31. De Rerum divis &aequin ipsdom.

Ad s. Si Titius. I. SuM MARIA.

. An se quando Alamario sit - aequi

rendi 8 a. Tuare R. Cur magis, quam adigeatis 3

. Cur tunc tantum , quando planta rad2ces agunt 8 ratio prima. . s. Secunda. o. Tertia.

. I uid si nondum radices egerit 33. Suidsi aurem mala μου planiatio facta

ν. Quid si planta pos aliquod tempus a seis in Darata Τ

ια Disserentia inter Numam ct materiam alieno ad Geso junctam. D. Nunquid iniquum es. me sine facto meo plantam meam perdere λυ. Padus remediis Lmino maseria comsidatur υ. Auid si Wanta nondum coaluit pa . α' d si eoaluit 1. YN hoc paragrapho agitur ' de Dge Ixio

Qu ARTO acquirendi Mono, videlicet' de PLANTAT 1ONE. Nam si Titius alienam plantam in suo solo potuerit, ipsius erit iuri :υ. Et ex diverso, si Titius suam plantam in Maevii solo posuerit, Maevii planta

erit, text. b. car in L. Maeo , p. f. f. d. h. T. Ra

a. tio: 'quia uincquid plantatur, seritur, ves inadiocatur. Omne sibis ced ι. addo radices si tamen egit. 3. Ratio t alia, a minori ad majus ducta est ista si aedificia cedunt solo, quia ab eo, tanquam suo subiecto, sussinentur e multo magis plantae cedere debent, quae non tantum a terra suis stinentur, sed ex ea alimenta quoq; accipiunt,& quasi vitam hauriunt, ut crescant. Premendo enim terram vi quadam naturali. attractiva, coalescunt terrae, atq; aluntur ab ea, OIdendorpius in introd. - elag. 3. M o. rub. de cluiri rer. d. .n o. & ex ipso Mynsinserus h. n. r. SceX eo Schneid. h. n. ρ. Ratio ' restrictionis, &cur radices debuerit egisse, est ista :quia radicum & coalitionis magna vis est, cum in radicibus vita plantarum ti arborumst posita, ac proinde harum dominium ex radicibus maximE sit aestimandum, Harp. b n. a. s. est . Ratio i alia: quia cum planta & arbor . radice suam vitam accipiat, & alatur, major ratio habetur radicis, quam stipitis, Mync λει n. . Ratio t adhuc alia: quia nondum pars soli iacta est, cum quo nec dum cohaesit,

Zois. h. per radices enim unitatem facit arisbor cum terra , L. hoc amplius. p. s. At boma. F. de dam. 1 . ita ut ex alio terrae alimento alia quodammodo iacta videatur, text. in L. sed si . - ,δαν. Asb. T. Ex quo i a contrario ει-

u. Cur is ad id utilis amo in rem diu in Issi An non actio in frium '

in talia si quo si amplantam in aliens M.

assi α uiae se arbor 'in eonfinio pessa , is

utrum. fundam raduces agat V. Cur communis LM ZaI. Consuetuae ues locorum an o cur artem

FERT Imperator: antequam planta radices egerit, ejus permanere , cujus suit. Ratio ex . dictis constat: quia nec dum cohaeret lo, nec facta est pars rei immobilis, neque mutata esse arbor videtur, quae cum lando n-dum coaluit, mes G. h. v. a. Haec t autem , quae de acquisitione d 8. minii per plantationem dicta sunt, AMPLIAN-UR: ut non intersit, sive quis bona , sive mala fide plantaverit in suo, vel alieno sola, Schneid. h. n. r. Ratio desumi potest ex traditis siv. g. M. ampl. /. AMPLIANTu R SE

eu Ncio: ut etiamsi planta post aliquod tem- s. pus iterum eruta, & a solo separata iit, ad pri

orem dominum tamen non revertatur, text.

m L. si sim is, M. f. arbor. a. f b. T. ubi Ratio redditur: quia credibile est alio terrae alimen to aliam factam. In quo i disserentia est in- io ter plantam & materiam alieno aedificio junctam; haec enim diruto vel destructo aedificio ad priorem dominum redit. Licet enim aedi ficio iuncta sit, & quamdiu cohaeret, a Dotio re parte attrahatur et eadem tamen sempermanet, nec multum immutatur, vel penitus extinguitur, unde post separationem facilε ad priorem dominum revertitur: Planta autem , quae terrae in alieno solo coaluit, non ea esse creditur, sed alia, alieno novi soli aliment. nova ficta, Harp. h. n. p. Dic Est iniquum fest me sine secto meo raptantam meam perdere, D alterum cum jaciura mea locupletari, praesertim malae fidei possessorem , cum nemo ex improbitate sua lucrum sentire debeat, Ereo debet mihi concedi aliquod remedium, quo meae indemnitati possim consulere . Respond. t omnino in Cca omnem

335쪽

3o4 Lib. II. Titi L g. 3 i. De Rerum divis de acquir ipsi dom.

omnem eventum, vel actionem , vel exceptionem concedi, per quam uni vel alteri con-I 2 lulatur. Itaq; i vel radices egit plauta , vel 33 non esit. Si non, tunc t priori domino datur rei vendicatio, Atilia citi in rem actio, qua plantam ipsam petere potest, i t. in L. Idem, F. g. 3. f. δε rn vendic. ubi Ratio: quia ubi nondum coaluit, prioris domini est e non desiit, L. . A, ad. f. a. st . F. T. domino autem pro re' sua recuperanda rei vendicatio competit, A Wesenb. h. n. a. Si t coaluit & radices egit,

tunc prior dominu neq; eam cohaerentem , neq; postea separatain Ae cruta in vendicare porcs, per L. Me ammia, p. g. . senu . f. de dam. mse l. Harp. h. n. . Rati9: quia utroq; tem pore pariter ejus desit , d. L. . s. a. Imrp. h.

s n. V. utilis i tamen ci actio in rem ex aequitate

dabitur, d. c. s. s.=- rei venie. non ad hoc,

ut ipsam plantana, quae radices egit, eximat,

tamen cessas ιd, quod de tigno eximendo durum

est) sed ut aestimationem consequatur, aut in teresse praestetur, Gotho L aa Schnervivv. b. π. . se . h. n. r. per Rationem: cum iniquum

fuerit eum ex alieno iacto damnum pati, &dominium Ni suae amittere , contra regulam, L. id quod i n. D. GR. f. Conser notata insta LM. v. unde si . domino, & vide aliter explicantem, Harp. h. n. . addet Mynfingeriarn, Ιολ n. a. ubi in factum actionein concedendam

reι vend. ad consequendam arboris aestimationem, quantiq; sua interest, translatum non su- iste. Ratio petatur ex dict. . f. s. sv. b. T.

n. ιν. et haec remedia locum habent, si quis alienam plantam in suo solo posuerit. E contrario, si quis ' sua in plantam in alieno solo ir osuerit, tunc si dominus soli ali erat plantam uam esse, nec solvat impensas, & pretium plantae, exceptione doli mali repelli potest, Schneide . h. n. . insut supili de bonae fidei aedificatore diximus. Subest eni in eadem utrobiq; ratio, adeoq; idem jus statuenduin,

Muns. h. n. a. simo non, quis domum Inhab late, ad possidere potes aedifieam , mon ita plantam plartans, quid si autem ipsi sit in possessone. non debebit actio in finctum dari domino planta J

Ad Versic. Adeo autem.

18--. X eo i autem , quod proprietas sive G- arbore nati, vel nascituri, ageret, si arbor ad mimum plantae aut arboris commute- ipsum speclaret, Cons. Harp. h. n. s. I tur, postquam radices egit vel coaluit, sdeducit Imperator in textu: si vicini arbor ita Titii terram presserit, ut in ejus landum radices egerit, tunc dicendum, arborem Titiirs effectam esse idq; t ideo: quia Ratio non permittit , ut alterius arbor ei se dicatur, qua in cuius in landum radices egerit. Hoc tamen

zo non ita est intelligendum, quasi l statim arbor I iiii vicini fiat, si unam vel alteram radicem in fundum ejus miserit, sed lunc tantum, si ita

adhaeret immissis radicibus, ut non aliunde alatur, nec alibi consistere videatur, quam in Titii solo, Schneid. b. n. . vel si omnes radice A in fundum Titii e eerit, Wesen b. h n. . Harp. n. s. Ratio: quia absurdum videtur, ut pars radicum eo porrecta post i totius arboris dominium Titio patere. Itaq; si aliquotri saltem 1 radices in fundum vicini porrigit, vicino nihil juris acquiritur, sed ejus arbor

manet, in cujus sundo origo & truncus sue iit, L. si pluris, o f. rtor. a. β. arborumsura. εω mesenb. h. n.3. Schneiduv. loci es. Myns. l. n. s. ubi exemplum dat in quercu annosa, ouae interdum magnum spatiuin radicibusa, tuis complectitur. Ratio ' autem , posteriori inde desumi potest; quia vicino, in cuius

solum actor alterius radices agit, ita ut vel noceant agro, aut villae eius, aut metus subsit, ne noceant, datur actio contra vicinum, qua intendit, illi non licere arborem ita habere, A L. si prures. .siarbor. esen b. h. n. p. Erco indicium est , eum dominum non esse, rusti a enim contra alium ratione damni ex

Sed contra Di Crs : t i inpossibile est, ut 1, arbor in vicinia quoad truncii in tota posita

omnes radices in Titii sun dum agat ,. cum planiae quaqua vel suin radices Projiciant. Ergo imperator loquitur de casu planet meta

physico. Ad hoc Respondet mesen, ius

n. . Concedendo linum , pioinde ipse textum nosti il in intellisit, non de albore vetete in vicino posita , led de nova, quae ex ramis in

terram I itii depressis exurgit , & putat

radicum propagationem tunc domum domi nium arboris vicino adjicere alserre, quotiescunque arbor etiani super terram in solo alieno eminet, V. q. quando vicini albor vel planta deflexa ramis ita pie init Iitii Iolum,

ut ibi radices agat, novamq; quasi sobolein producat. Quemadmodum scribitur in India ejusmodi arbores repeliri, quarum ramisi in terram ita propendeant, ut eam tangant, tune vi naturali coalescant, nova ci; radices agant, in tantum quidem , ut una arbor ad

magnum terrae spatium quandoq; porrigatur. Concludit proinde V esentacius, radices subterra nihil momenti ad jus dominii discernendum conferre, per Rationem: quia absquet effossione, & arboris laesione sciri non potetit, quo radices porrigantur. Ucrum i Hai preciu 24

h. n. i. putat, dispositionem p.iragr. phi nostri etiam in eo casu procedere poste, quo non radices solum , sed ipsum quoq; corpus & truncus arboris in totum inclinant, Ac pertinent ad sundum vicini, vel arbor ita posita est, ut& radices, ac corpus utrinq; participetur, ut

336쪽

a I mox in ver sto. videbimus. Em fieri sponse puto, ut truncus arboris in iundo quidem

alicujus promineat, radices autem non in Oria

hem , sed retroi sunt in fundum vicini tantum porrigat, quemadmodum me vidisse memini, in arbore quadam, quae summii tellure radices egerat, & frequenter ineo iudicio videri

potest iuxta vias publicas in sya vis, item in cydoneis, in den Aviten. Salimen. Deinde idem casus, quem mesenbecius in ramis depressis formavit, etiam in radicibus propagati, figurari potest. Nam ponamus, me arsorem juxta praedium vicini habere, quae juxta naturae suae propensionem radices longE late-

Ad Versic.

TN hoei Vetsculo rursRT Imp. ulterias: si arbor quaedam in consnio duorum sundorum posita sit, & in utrumq; fundum

aequaliter radices egerit, quod tunc communis fiat, ita ut fructus etiam ex aequo utrinq; partiri debeant, text. h. ti in L. . - f. -- L. Lap f. h. T. Myns. n.s. Schneid. n. . Ratior quia lex supposito arbor in communi confinio originem habet, quoad truncum & stipitem existit, & eminet, & radices in utrumq; fundum aequaliter agit, sicut ergo fines ipsi communes sunt; ita quoq; arbor, quae originem suam se. 'que porrigat, ita ut rustici ti hortulani cmpnoscere possint & debeant. eas etiam vicini fundum contingere. Si deinde surculus, tinova quas soboles in ipsius sundo exurgat, ipsus erit, per Rationem textsis nostri) non obstante , quod ex corpore & trunco meae aris horis ori inem suam trahat. Ratio : quia non potest intelligi alterius esse . quam ipsus landi, a quo tota alitur. Nam & s maxim Eradix succidatur, vel di secetur, nihilominus novus ille surculus ex lando vicini, & radicis parte quae illi infixa est , vitam suam conservabit, id quod in vitibus quotidie videre

licet a

sit ideo.

quitur, Honoman. p. ess Io. non tantum proin

pter radicum porrectionem, & inde sumptam, tractam alimentationem, sed etiam propter stum. Nam super solo planiatum solo cedit. Rectδ tamen 1 Mynsingerus h. a. s. tradit, hac asin parte receptas consuetudines, quae plerisq; in locis aliud introducunt, resplaiendas esse.

Ratio: quia consuetudo n tantum Optima legum interpres , L. fia interpretatum. 37. Τ

Ad g. Qua ratione. 3 2. SUMMARIAE

P. Satio an nradus aequire si viminii 3 a. Cur filum attendatur, ese non femen e

s. Σuidsi quis maia desieris

. . αuid sistumentum abenum ls. diuid simnaeum radices egeris

a. An ergo dominus agri locupletabitur eumasterrus jamina 1. ' Ecl Mus f QuIN s acquirendi dominil IMonus est SATIO. Nam qu 1 ratione plantae, quae terrae coalescunt, solo cedunt: jure nimirum soli, eadem ratione seu menta quoque , quae sata sunt, cedere intelliguntur, juxta regulam iam saepius repetitam : uicquid plantatur, seritur, vel inaedificatur. Omne μοί eerit.

Si ergo agrum t alienum meo semine conseverim, ejus est seges, cujus est ipsum solum,

non cujus semen, L. ua ratione, γ. in 'r. f. auacquir. rer domin. Ratio: quia in percipiendis fructibus, magis jus corporis, ex quo percipiuntur, hoc est, ipsius soli, quam seminis, ex quo oriuntur, aspicitur, L. qui scit. u. F. I. f. deus,r. & omnis Ductus non iure seminis, sed jure soli percipitur, mes b. h. n. a. Harp. v. ι. Ratio alia redditur ab Oidendorpio in

quia semina naturae beneficio moriuntur pri-

. si autem mens frumentum serum is

alieno fundoseveris δ. An non ex aequirare inpenses repeto

p. 2Bd si seminos non dedrum expensis

agrum restis ι hales ne actisnem 3Io. - seium jud cis implorare potest Emum in solo, deinde reviviscunt, & multipliacantur. Natura igitur , quae tanto miraculci

plantas & sata producit, eadem dictat, domino soli tribuendum dominium . Et hoc Ain LiAMR' PRIMO: ut non in- 3. tersit, sue bona, sive mala fide id contigerit. Myns. h. n. l. adeoq; sive ignorans. ti bona fide landum alienum conseverim, sive sciens in meo lando tuum frumentum severim, segetes, & quod ex messibus eoilectu in erit, meum jurasti erit, Ratio: quia ut sup . dictum fuit, in accessoriis istis non curatur bona vel mala fides, quoad dominii acquisitionem Ain LIAMR ' secumo r ut non inter, st, sue meo seminantis, sive alterius cuius iam tertii seu ment3 ager suerit seminatus, emper enim sata domino agri acquirentur, Myns. h. Rationem reddit mesenbecius h. ciuia scuti scelus , tanquam fructus animalium , spectant ad dominum corporis , sive ce 3 ventris,

337쪽

3os Lib. II. Tit. t. s. 32. &33. De Rerum divis & acquir. ip1. dom.

ventris I. Bem .sv. o. T. ita quoq; fructus ad dominum sundi, d. L. n. praesertim si adhuc snt pendentes, qui landi ipsus pars esse videntur, uti videbimus ins s. si πιι. n. h. Ts. AMpLIATuR f TERTio : ut semina inie

cta continuo cedant solo, arx L. qui alien πι,

Ad Versic.

o. 'Ed n quid' iniquum est , ut si mittam

colonum meum ad excolendum & conse- rendum agrum meum, ipse autem per errorem alienum colat M conserat, quod ει-quenter L facillimὶ fit, me seminis & culturae jacturam facere , ipsum autem cum meo damno locupletari 3 ad hoc Respondet Imperator: sicut is, qui in alieno solo aedificavit si ab eo in possessione constituto dominus soli petat aedificium, eumq; migrare jubeat, defendi potest per exceptionem doli mali, secundum ea , quae supra g. so. n. δε. est βουν. diximus ; ita eiusdem exceptionis auxilio tutus esse potest is, qui alienum landum sua impensa bona fide consevit, aut plantam vel arborem plantavit. Nam laboris ti seminis sui, vel etiam arboris recipit aestimationem,

7. humpt- . . . Is sis rea Oena c. Dicit autem fImperator in textu : si MAEI De consevit. ει- tio: quia si sciens frumentum suum in alieno fundo leverit, exceptio isthaec doli et non proderit. Ratio desumi potest ex a. F. so. quia sibi imputare debet, cur temea alienum fundum coluerit, atq; conseverit. Ratio alia rss. de doma. Ostermannias h. etiam antequam radices agant. Ratio: quia propter dissicilem separationem res perinde habetur, atque si esset individua , ara. L. plerumque, π. f is adic ei I. arg. L.f. 3 studi- ,αΤ qua in i M.

Caeterum.

Nihilominus scuti supr. s.;ο. n. v. diximus, ex aequitate t etiam malae fidei possesbri re- g. petitionem impensarum concedi: ita quoq; hoc loco idipsum dici potest, au. L. Iuba πε

quia licet exceptionem do i non habeat: tamen officio iudicis continetur, ne ex aliena iactura dominus apri lucrum faciat, L. ρί-re, si st. M per hered mesenb. h. an f. Putat proin de Harptecti, quod malae sdei posses ri tiseminatori frustis auferri liceat, nisi dominus agri, suinptus refunda ia id sit autem seminans non deductis P. impensis agrum domino i estituat, & cedat, habetne actionem aliquam ad repetendum impensas i ad hoe Respondetur, quod non, per

domini nomine gestum est, ex quo obtigetur, sibi enim , non domino agri, sator constum ti consultu in voluit. Nihilominus t tamen itioiscium judicis implorari poterit, ut nisi impensas refundere velit dominus, patiatur a serri fructus ab eo, qui csnsevit, mesenbec.

Harprechia Conset notata sup. s

Ad l. Literae quoque. 33. SUMMARIA.

a. Seriptis an sit modiu sca virenai r ra. suid si autem ista siriptura latra fae. Quomodo sequaret ferre possct dom/no charta

. laid moribus 'stris ' habet, actionem ogiam s. Cur aliud, quam olim e M. Cur Non adscripturam 8ε. Cur aquius sit characm siriptura redere ρ M. An ad impensam tr. 223id si aliquu per errorem is auerius I . An non quandos actio in factum comis

r. Ee Mus ' SExTus modus acquirendi quam bas & sundamento, quo sustinentur: dominii est scriptio , sive scriptura. lta quoq; literae chartis membranisq; cedunt. Nam si Titius v. q. in chartis membra- Ratio rationis habetur in L. m r-. 23. b. sid σnisvὶ tuis carmen, vel historiam , vel oratim M. s.f. de rea dience. quia necesse est ei rei cenem seri erit , hujus scripturae vel scripti clare, quod sine illa esse non potest, Olden- non Titius, sed tu dominus esse videris. Ra- ωrp. ue. sv. cit. n. ro. atqui area potest esse .. tiot est in textu: quia sicuti ea, quae solo in- absq; domo, charta absq: literis: sed E conia aedifitantur. aut inseruntur, solo cedunt, tan- trario domus sine area, literae sine charta, via', simili

338쪽

Lib. IL Tit. t. s. 33. De Rerum di vis & acquir. ips dom. 3c

smili materia, esse non possunt. Ergo naturali ratione domus areae, scriptura chartae cedit. Semper enim necesse est rem cedere baias , ac sundamento, veluti principali, sine quo constare non potest, melenb. h. n. Unde etiam Caius, tis. . Inst. m. ι. pro regula tradit, ut superi inposita inferioribus cedant, Myn 3- AMPLlANTuR ' autem, quae dicta sunt, ut non reserat, cujusnam pretii scriptura sit, nam literae chartis vel membranis cedunt, li

cet aureae sint, tex . A. πιn L. arus rasone, st. g. .

Τ. h. T. Ratio generalis est ista : quia naturale est, ut superficies solum , inscriptum &contentum sundamenti continentis causam sequatur, mesen b. h. n. 3. Ratio magis speciatis: quia scripta licet aurea sint, nihilominus ramen, cum neq; artis, neq; sumptus multum exigant, chartis ceu fundamento suo cedunt, Claradorpius loci vir. n. . o. & ex eo Myns. h. n. I. Ratio alia I simili: quia domus plerumque pretiosior est , qu, in si area , & tamen naturali ratione , jure scilicet accessionis, areae tanquam principaliori cedit, po L. a. f. d. sversis. mesen b. h. vide s. ap. n. H. Accedit, quod raro hoc accidat, ut literis scribatur aureis , quae autem raro accidunt, regulam mutare non debent, L. 1iam iactassis L L. Myns.

stris dispositio praesentis paragraphi non procedat, sed charta hodie scripturae cedat, Myns.

s. Schneid. q.se . n. 3. Ratio e quia i hoc seculo semper seia talptura multo pluris aestima-

tur, quam charta. Licet enim olim, cum consectio nostrae chartae adhuc esset 4ncognita , I in membranis tantum, vel tabulis, aut pugillaribus, vel chartis ex bombyce, aut corii cibus consectis scriberetur , subiectum propter praevalentium merito ad se traxerit scripturam : t.untn quia humana industria materiam aliam ad usum scripturae &literarum invenit, & nostra charta non ex hombycina, aut alia quadam pretiosa , sed ex vilissima Materia, nimirum panniculis lineis, cannabinisq; maceratis contussq; aus iuss1umpra confici coepit, & scriptura communi ter pretiosor esse solet, merito propter immutatum cursum naturae diversum de consuetudine observatur, ut nimirum chartu scripturae propter praevalentiam cedat. Non enim est in iure insolitum , ut dignius trahat ad se minus dignum, L. μδί - , . . mPrist. de ad L edict. D ut praevalentiae ratio habeatur, scuti s. o. videbimus. Accedit, quod i sae- 6.pe causa stat sis, aut alia res maximi momenti, scriptura contineatur, quam cedere domino villismae chartae san) admissa civili ratione) fuerit perabsurdum , meseM. M IDI. n. a/. Quid s enim in aliena charta scribatur vel testamentum, vel instrumentu in obligationis, vel inventarium , in quo fortunae plerumq; omnes alicuius sunt postae, per L. Ilaiariam. o. cumseq. C. de M. instriam. Idem s. seq. n. a.

quid s poema aut oratio, aut aliud aliquod opus ingeniosum , rarum ti exquisitum quis ea omnia existinet villissimae chartae cedere 3 Gothos ad Schneid. h. Sed ad jus commu

ne redeamur.

ed si a Titio.

I. tib M6R f in hoc Versiculo': quid si aliquis per errorem in alterius libro vel mambrana scripserit, D dominus

deinde superveniat, & libros suos, membranisve suas petat, utrum eas sine refusione impensa ruin vel laboris remittere teneatur, nec ne i ad hoc Respondet Imperator, si scri-2. ba t earum chartarum , membranariImve

possessionem bona fide nactus sit, & alter impensas scripturae soluere nolit, quod possit se defendere, I eum repellere per exceptiunem doli mali. Ratio: quia hoc juris est in impensis aedificii, & frumenti, uti vidimus in superioribus paragraphis, cum itaq: hic eadem sit ratio, quae ibidem allata suit, eadem quoque debet esse dispositio. Ergo a contrario , sy. suis mala t fide , & scienter in aliena chartalaripsisset, operam & impensam perderet,

Schneid. h. n. s. Ratio : quia eam donasse censeretur chartae domino, a t. q. cem. infμ' x. h. T. Myns. h. n. r. Nis istat scriptura lucrum aliquod afferret, I prodesse posset domino chartae : tunc enim , licet exceptionem doli non habeat scriba, ossicio tamen iudicis continetur, ne ex aliena jactura dominum lucrum sacere permittat. Confer notata sup. g. D.

id si s autem chartarum possessione raexcidit, habe me actionem aliquam ad consequendam scripturam, vel impensam ad hoc Respondet Myns. n. . quod non, tametsi bona fide impenderit, confer 3l. n. in. Non

ad seripturam i ideo: quia licet ea, quae aliis Iajuncta accessionis loco cedunt, peti possint

exhiberi, L. tu rem. 23. k. Mem. s. f. de res vem

die. hoc tamen in iis duntaxat verum est, quae

facilὸ diduci & separari possunt, ad hoc enim

agitur, ut separentur,&vendi centur, d. q. nat qui literae temet scriptae sine laesione i chariis separari non possunt, Mynl. Me. m. Noni I ad impensam ti sumptus, quia scriba sibi, non domino chariae scripsit, & nullum negotium domini nomine gestum est, ex quo obligetur. Putarem 1 tamen ego quand ; actionem in I

factum competere, per text. in L. . f. inter atiem

s . f. ad exhib. ubi si servus meus rationes meas in charta aliena scripsit, easq; dominus chariae possidet, non quidem eas vindicare possum, nam cum charia aliena sit, etiam

339쪽

3o8 Lib. II. Tit. i. g. 3 . De Rerum divis & acquin ipC dom.

quod scriptum est . alienum est neq; ad exhibendum experiri quia separari a charta non possunt nihilominus tamen aequitas exhibitionis &quia mea multum interest, rationes meas mihi edi essicit, ut quamvis ad exhibendum agi non possit. in factum tamen

actio detunia

r s Hodie t suscere dicunt, ii scriba domino pretium chartae, & si quid forsan ipsius intersit, ei persolvat; vel aeque bonam charia 6 tam praebeat. Ratios prioris: quia si quis ex incuria inaestimabilia ingenii sui sensa , &Conceptus, chartae alienae inscripserit , non quum videtur, ut domino chartae deductis impensis eam cedat, Ha p. h. n. f. sed aequilis χροὶ, ut dominus pretio eius acquiescat, praesertim cum in multis juris articulis pretium loco rei succedat, vide Gail. obs in. n. noe Gyum' obf. u. n. a. σβυ. & pecunia vice

Ratio t posterioris : quia charta iunctionem II quandarn in suo genere recipit, L aliunde sa-cilse recuperari. allaci; domino praetari potest, Wese . in . n. a . Conser, quae scribit Hippolytus de Marsiliis tu tracti defisi α . . n. HI. ubi multis adductis exemplis ollendit, quod obligatus dare certum quid, liberetur, dando aeq; idoneumia.

Ad g. Si quis in aliena. q.

SUMMARIAE

L Pictura an modus M abori a. cir aliqui putar- δicturam tabula e de re

gendum λυ. culpta, uinum ictumineris I. hoc paragrapho a tur ' de decimo se- ptimo acquirendi dominii modo, videlicet' de pictura, & Qua UR : vi quis in aliena

tabula pinxerit, utrum pictura tabulae, an ve- a. ro tabula picturae cedat Quidam l ex antiquis putabant picturam tabulae cedere, in quaci opinione fuit Pausta IC. in L. 3u rem, M. f. R. f. deis, vendu. Rationem pro se habebant talem : quia semper necelle est ei rei cedere, quod sine illa esse non potest: sed pictura sine tabula, vel simili subjecto, subsistere non potest , Ergo pictura tabulae cedet, ceu funda

bant, ut procederet, qualiscunq; pictura esset, etiam magni &impensi pretii, vin b. Ratio est: quia idem in liriptura & aedificio statutum est , ut licet maioris pretii Gent, quam area & charta , tamen subjecio suo cederent. Et haec opinio inspecta ratione naturali, &communi iuris regula, haud dubiE praevalet,

enim aedificium, plantae δι ista, non pollum I . . m domino rasati picturam post enu Eur eam menceari possit e M

charta e ita etiam pictura non potest esse sine tabula, vel aIlio subjecto. unde secundum regulam iuris, & naturarem rationem deberet cedere tabudae. Verum s alii existimabant, tabulam potius picturae cedere. In hac cpinione erat Gaius IC. in L. 1- ratione. ν. . a. fidae aequitarem dom. idq; partιm propter pretium picturae, d L. v. s. 3. partim vero propi excellentiam ti praestantiam hujus artis, Wes b. h. n. a. PereE. h. Oiden F. ioc. citi Nam quia i apud veteres maximo temper in s. pretio &honore fuit pictura, V se . in rat. να . g. h. T Mynsingerus h. n. 3 ium singulari, nex speciali privilegio, contra regu lam iuris voluerunt, ut pictura tabulam ad se traheret, Iulius Pacius h. nainti alias in ex mi s non servatur regula iuris, Ioach. Hπ-per. h. I propter excellentiam rei vel personae, quandoq; a iure communi receditur, vid.

Decialia nostra. v. Ex stemsa. Harp. b. N. 4.

Cum itaq: t Imperator noster vi daret contra- α rias esse Iacisconnutorum sententi. s , ille priorem

Diuitiaco by Corale

340쪽

Lib. II. Tit. I. g. 34. De Rerum divis & acquir. ips dom. 3o

priorem reiecit, Se posteriorem probavit,

Anton. Matthaeus d J. ιν. ines p. voluitq: tabulam picturae cedere. Rationem asseri talem:

quia ridiculum est picturam Apellis qui suit pictor apud Graecos praestantissimus ) vel

Parrhasi qui magnum apud Romanos nomen habuit) in accessionem vilissimae tabulae 7, eedere. Unde oldendorpius t sie ratiocinatur : res nobilior praeserenda est ignobiliori pictura est nobilior tabula tam sumptu, quam arte , & labore. Ergo pictura in dijudicanda dominii ratione praeserenda est. Nam in pictura singularis ars intervenit, &plus est in manus pretio, quam in re ipsa, ανγ.V. de Hypicturae enim pretium non in substantia sed

in arte positum est, text. an L. ιδ. de HS. Gothos. au Sehnois . si Harp. 1 n. s. πesen c. A. n. a. ct Ant. Pere Z. unde vulgares regulae r

lignius trahit ad se ininus dignum, fle res una Pretiosior per praevalentiam viliorem ad se

trahit, a V. L. m rem, as. s. in omnibus. - . F. de S. - vende. Ratio ' autem . quam diversum

acuet ii in scripti ira est ista: quia scripturae: Iiterae sunt accessiones, L notae operis, non opus , nec chartam in aliam speciem mutant cedunt igitur rei principali, quae pristinam formam non amitit, ideoq; nec esse suuin, forma enim dat esse rei, L. y.ρ adpictura vero non est simplex tabulae accessio, sed singulare aliquod opus, A quaedam specificatio formam tabulae addens, ut non amplius tabula , sed pictura sive imago sit, &meriti, huic sormae tabula velut materia ge

mann. h.

Ex his erto habemus hanc concius nem, quod pictura si modus acquirendi dominii, ita ut is, qui in aliena tabula pingit, &tabulae Ad picturae dominus e sciatur. Ratio: edia tabula picturae propter cius praevalentiam te praestantiam cedit, Myns. 3e Schneid. h. n. . Nec t obstat ratio supro In contra p.rium allata , quod videlicet ex regula iuris ei semper cedat iis,quod sine illa esse non potest: quia haec iuris naturae ratio a ratione civili hanc interpretationem recipit, ut tamen sim Ler ratio praevalentiae habeatur. Munsias. se Ichneid. h. Li Mi TATun f autem concluso P Ri- I M o: ut procedat tunc, si pictura rei mobili ,

tabulae v. g. membranae, vel chartae, vel me

tallo sit superimposta, aut insculpta, secus vero si aliquid in muro vel statua fixa pictumst, M sng. h. n s. Schneid. . . tunc enim in consessio est , picturam subiecto suo cedere. Ratior quia scutridiculum est picturam Aia pellis bulae cedere: ita pariter imo magis ridiculum estet, si quis pinteret in pariete alicuius domus, domum picturae cedere o. Li M iTATu R f S cuNDO : ut tune pro- IIcedat, si pictura si nobilior tabula, adem: aratificiosa secus vero si sit tantum suturiae picturae sorma, non penicillo, sed stulo, i et calamo, vel carbone, aut creta exurata, Schnelia demin. s. n. .. Je Osterman. Ratio : quia aequδridiculum esset, ut si puer aliquid in tabula pingeret, quod sacilh deleri posset, sibi tabu

lam acquirere

Ll Mi TATu Ri TERTio: nis pictor sue Iarit conductus ad hoc, ut aliquid in alterius tabula, vel cupro, vel alia materia pingeret, tunc enim si bene successit opus, non debet vel potest tabulam ad se trahere. Ratio: quia tunc

nihil nisi mercedem petere potest. LIM 1 TAT u R t Qu An To : nis pictor I 3 non libera manu pinxitiet, sed iconem , sive

statuam sculptam , tantum coloribus illuminasset, tunc enim dominus saluae seret etia in dominus picturae a tum propter dominium, tum vero propter eximium artiscium scul

pturae, quod saepὸ non cedit picturae.

Ad Versic. Unde si a domino.

1N hoc δέ sequentibus Versculis, agitur de

effectu huius acquisitionis. 8e in primis 14 Qubpni Tu R: si dominus t tabulae imaginem possideat, an is, qui pinxit, eam peteregi vendicare possit 3 ad hoc Responcetur, Omiano , & quidem diretis actione. Ratio quia iam diximus, eum esse dominum , Jul.

Pae. h. domino autem pro re sua consequen

Is da datur directa rei vendicatio. Si ta inen inon velit solvere pretium tabulae, poterit per exceptionem doli mali repelli. Ratio eadem est, quae suprI: quia nemo debet locupletari cum alterius jactura. Ratio alia habetur, in L.

m rem. v. s. a. p. a res venaee. ubi dicitur: in

omnibus istis , in quibus mea res per praevalentiam alienam rem trahit, meamq; effcit, seam rem vendicem , per exceptionem doli mali cogar pretium ejus, quod accesserit,

dare a

Quid si 1 veris e contrario pictor possi- 16

deat imaginem , daturne tabulae domino actio adversus eum i ad hoc Respondetur e quod directa actio & rei vendicatio ei non detur. Ratio : oui a supra dictum est, eum dominium tabulae strictri jure amissile, idq; in pictorein translatum esse, directa autem actio non datur, nisi domino. Nihilominus tex bono & i aequo datur ei utilis vendicatio, tanquam si adhuc esset dominus. Ratio secundum Myns. ne scilicet pictor locupletetur cum aliena iactura. Ratio alia secund)m mesenh. quia iniquum videtur, eum facto alieno dominium rei suae amittere. Ratio tertia secundum Ol-dendorp. in introduct ais et s. q. n. ιo. 11 hac di stulatio, quia non erat omnino nihil tribuen dum rationi Paulianae, etenim naturali ratione inspecta dominus tabulae, dominus etiam picturae effaretur, & non est grave pictori picturam Dihil ire

SEARCH

MENU NAVIGATION