Nonii Marcelli Noua editio. Additus est libellus Fulgentii de prisco sermone, & notae in Nonium & Fulgentium

61쪽

No Nivs MARCELLVS gnum testimonium est. PANDERE Vax. existimat ea caussa dici,quod, qui ope indigerent, & ad asylum Cereris confugissent, panis daretur. Pandere ergo quasi panem Idare, &quod numquam fanum talibus clauderetur: Devitapopuli Rom. lib. j: Hanc Deam aElius putat esse Cererem ; sed quod in asylum qui

connigisset, panis daretur; esse nomen fictuma pane Endopandere, quod est, aperire. BLATIs & BLATERAS confingis aut incondite, & inaniter loqueris: aut a balatu. Plaut. in Amphitr. Qui,malum,intellege' .re quisquam potis estὶ ita nugas blatis. In Aulularia : Vbi tu es, quae blaterasti iam vicinis om- unibus. PER eo NTA Rr, diligenter inquirere. Plaintus Amphitr. Qui isthuc in mente est tibi ex me , mi Vir, percontarier Et est proprietas Verbi ab eo tracta, quod vada in fluminibus contis exqui-

riant.

PRO Orci A dicta sunt porro adigenda:Pla tus Amphitryone: sed mulier, postquam e Perrecta es, te prodigiali Ioui Aut molasalsa hodie, aut ture comprecatam op Omlit. λ

CERRITI, & LARUATI, male sani, de aut Cereris ira, aut laruarum incursatione animo vexati. Plautus Amphitr. Laruatus edepol hominem miserum medicum quaeritat. Idem qui si pra: Qirasi aduenienti morbo medicati iuvem: tu

certe aut laruatus es, aut cerritus.

CALCITRONEs, qui infestant calcibua.

Plautus in Asinaria: Clamat procul, siquem vis

62쪽

Itaq. tum equum mordacem calcitronem ho ridum miles ac vir non Vitabat.

s VOTI TVM veteres religione aliqua prohib1runt, vel interdictum dici voluerunt. Plaut. in Asia. Nolo illam habere causam, & votitam

dicere.

VERBERARE non solum a verberibus dia1ό ctum est, sed a verbis. Plautus in Aulul. Nam cur me miseram verberas C Λ s s V M veteres inane posuerunt; δc arbia trandum est eius verbi proprietatem magis ab M ncarum cassibus dictam, quod sint leuis ac nullius 3I ponderis, non, ut quibusdam videtur, quasi quas sum. Plautus in Aules. Virginem habeo grandem, dote cassam, atq. illocabilem.

Propriam cortiorum Vocem, CROCITVM Vereres esse voluerunt. Plaut. in Aulul. Simul Ἀ-io debat pedibus terram, & voce crocibat sita. SVBLaviae significatillusit, & pro ridiculo habuit; tractum a genere ludi, quo dormientib. ora pi nguntur. Plautus in Aulul. Fide censebam maximam multo fidem Esse ; ea subleuit os mihii; paenissume. INVEsTEs dicuntur impuberes, quibus propter teneram aetatem nulla pars corporis pilat. Hoc & AEn. lib. viij. videtur sensisse Virgilius: Aurea caesaries ollis atq. aurea vestis. Sed meliusso intelligi potestinuestes appellatos, quasi in Vesta, id est, in pudicitia & castitate. INFERUM ab imo dictum; unde inseri, qui

bus inferius nihil , vode inferum recte potest dici,

63쪽

ter nos nemo est,ssic mihi verum serio. INTERPOLARE est immittere , & interponere , & nouam formam C Vetere fingere.

M. Tuli. in Verrem actione ij: Aliquid demen- sdo, mutando laterpolando. Et est tractum ab arte fullonia, qui poliendo diligenter Vetera quaeque quasi in nouam speciem mutant.Plautus Am- , phita. Illic homo me interpolabit,meumque os finget denuo. I EVERRICULUM , genus est retis piscatorium, a verrendo dictum,vel quod trahatur, vel

quod, si quid fuerit piscium nactum , euerrat ad hoc. M. Tuli. Verrinarum lib.v. designis: Quod umquam, Iudices,huiuscemodi euerriculum ulla lue in prouincia fuit. DIVARICARI dictum est distendi: dictum ab his, qui vitio naturae ita sunt pedibus discretis, ut eos in diuersum habeant separatos. M. Tuli. de signis . Sopatrum hominem summum,domi 1.nob em,summo magistratu praeditum divaricari inc deligari iubet. VACILLARE est trepidare, vel cum lassitudine niti; a senibus,qui sint aevo defessi, adque sustinendam lassitudinem baculo tarditatem leuent. M.Tullius Philipp. lib. iij: In Galliam mutilatum

ducit exercitum cum una legione , &ea vacil

lante.

PR Es TRINO ERE dictum est valde stringere,& claudere. Plaut 's in Milite gloriose: Prae-3ostringat oculorum aciem in acie hostibus. Lucit. lib.xxx: Praestringat oculorum aciem splendore micanti. M.Tin. De senectute: Voluptas rationi

64쪽

DE PROPRIETATE SER M. 3s inimica,&mentis,Vt ita dicam,pr stringit oculos,

non habet ullum cum Virilite commercium. Varro Andabatis: Non mirum si caecutis;aurum enim 3 notam usprq stringit oculos,quam ο Δρατος.

Cic. Defato dc De finibus bon.&mal. lib. iiij rAciem animorum nostrorum virtutis s endore praestringitis. AN G I N A,genus morbi;eo quod angat,&Grmio ce σωγάγχ' appellatur. Lucillius lib. xxx: Insperato abht,quem una angina fiastulit hora. A R A T v s morbus dictus , qui Regius dicitur, quod arcus sit concolor de virore , vel quod ita stringat corpora , Ut in arcum ducat.11 QDd' Noscite arquatos, surgamus,eamus,aga mus. Varro Eumenidibus: Nam ut arquatis Alutea quae non simi, & quae sunt, lutea videntur; sic insanis sani &furiosi videntur esse insani P R I v v M est proprium uniuscuiusque, Unde 1 o &res priuata.Lucillius lib.xxx: Culcitulae accedunt priuar centonibus binis. Idem : - Abdomina thunni Priva dabo. Nuc ATOR nugitabator.Lucll.lib. xxx: Quam

me hoc tempore nugator cognoscere non vis.11 FORAMINA quasi diminutive a foribus dicta. . Cic. Tuscul.hbj: Nam nunc quidem quanquam

foraminailla, quae patent ad animosa corpore, Ollidissimo artihcio natura fabricatur. Dis CERNICVLVM, acus quae capillos mu

D ver 'in ante frontem diuidit; diti a ducernendo. Lucit. lib. xxx: Euplocamo digitis, discerniculumque capillo. F R A T R v M proprietatem Nigidius acutis

65쪽

3s No Nivs MARcELLVs me dixit. Frater est , inquit, dictus quasi sere Sui, PLANTARE dichium est,pedem supponere. Lucillius xxviiij: Supplantare aiunt Graeci. sM. Tull. de ossic.lib. th: Contendere debet,quam maxime possit, ut vincat; supplantare eum qui cum certe aut manu pellere nullo modo debet. CONIvNGER E,copulare;dichium est a iugo. Lucillius lib.xxviiij: Qui mihi quantum est inter toliumanum genus, Rerumq. inter te comungat,

communicat. . 4 C

FENEsTRAE,ὶ Graeco vocabulo conuertum

est in Latinum, Q Cicero Tusculanari lib. j: Non eas patiis, quae quali fenestrae sunt Isanimi. E M v N cI ex manifesta significatione manat. Lucil.lib. xxviiij: In me illis spem esse omnem, quouis posse me emungi bolo. Tere*im. -- Lmunxi argento senem. ADGLOMERARE, implicare coniungere; dictum k glomere.Virgil. AEn. lib. h: Et lateri adglomerant nostro. COLLARE est vinculi genus , quo collum adstringitur. Luciu lib. xxviiij: Cum manicis, 2 scatulo,collareq. Vt fugitium Deportem. DE PILATI dictum rarefacti.Lucit.lib. Vii et Nato quid actim est, depilati omnes sumus. E x C v RIA Ri, curia excludi. Varro laxo η:Apollonium ideo excuriant, quia nihil habebat. 3- P E N s v M significat exaequatum; quodsine inclinatione sunt quae penduntur. Lucd. lib. xxv

Nihil parui ac pensi,vu Et doceas, lutum.

66쪽

DE PROPRIETATE SERM 3νA A intercus, hydropum morbus, quasi qua inter cutem. Lucillius lib. xxviij: - Aquam in animo habere intercutem. M. Tullius de ossic. lib. iij : Si quis medicamentum cuipiam dederit

ad aquam intercutem. M A L T A s veteres molles appellari voluerunt; a Graeco, quasi G: Lucit. lib. xxvij: Ins num Vocant, quem inestam ac feminam dici ub

MONO GRAMMI dicti sunt homines macis pertenues, ac decolares; tractum a pictura, quae rius quam coloribus corporatur,vmbra fingitur. ucili. lib. u: -Vix riuoli mini,acmonogram-mo. Et xxvij: Quae pietas 'monogrammi quin . que adducti pietatem vocant. PORTORIUM dicitur merces, quae portito

ribus datur. Lucta.lib. xxvij: Facit idem, quod iuli qui inscribtum e portu exportant clanculumsao Ne portorium dent. IMPERTIRE est participare, & partem dare Lucii.lib. xxvij: Quibus potest impertit. -N uius Decuma: Si ignotis impertibus fient facilius: M. Tul. de Rep. lib. v. Quod molestis senectutis is suae vestris familias impertire posset. . Et ad Hi tium lib.v. Et quoniam, ut hoc tempus est, i ilhabeo patriae quod impertiam. S E D v L v M significat sine dolo.Lucss.lib. vij:-Salutem fictis versibus Lucillius , inibus po-3o test,impertit,totumq.hocs udiose& sedulo. M. Tul. de finib. bon.& malorum: Sedulo,inquam, . faciam;sed fortuna fortis;quare conare quaeso.

SCRIBTYRARI os veteres,quos nunc tabo

67쪽

,8 No Nivs MARCELLVI larios dicimus , dici volunt ; quod scribturis vel

commentarijs omnia vel urbium, Vel prouinciarum complecterentiir. Lucit. lib. xxvj : Publicanus , cro ut Asiae fiam, ut scribturarius. 1VERsipaLLEs dicti sunt quolibet genere se commutantes. Lucii.lib.xxvj:.At libertinus Tricorius Syrus ipse ad mastigias, Qincum versipeblis fio, de quicum commuto omnia. Plautus Amphitr.-Versipellem se facit, quando lubet. 1 o COMBIBONES, compotores; a bibendo dicti. Lucillius lib. xxvj: Quandoquidem reperi

magnis combibonum ex copijs. Capi TAL dictum est capitis periculum. Plautus Menaechmis: Numquam Hercle effugiet, ta- ΤΙ metsi capital fecerit. Lucillius lib. xxvj: Facile deridemur;scimus capital esse irascier. . CLANDEsTINo est abscondite. Lucili. lib. xxvj: Atenim dicis, clandestino tibi quod commissum foret, Neu mutires quiquam,neu mystc- λοria ecferres foras. IDIOTAsa Graeco tractum, inutiles; quasi sibi tantum, non plurimis utiles. Lucili. lib. xxvj: Quidni & tu idem inliteratum me atque idiotam

Exspi RARE dactum est,uel ab spiritu effuso, vel ab spiraminibus. Lucit. lib. iij: Exspirans animam puli nibus aeger agebat. Idem xxvj: Visi

eluviem facere per ventrem velis, curare omnibus distento corpore exspiret vis. 3OELIMINARE, extra limen eucerer Pacuuius

Desoreste: Vbi illic est' me miseram ; quonam clam clam eliminatὶ Pomponius Concha: Vos

68쪽

istic manete : eliminabo extra aedis coniugem. Ennius Medea exsule: Antiqua erilis fida custos corporis, Quid sic te extra aedis examinata elimis nasi Accius Meleagro : Timide eliminor ci more, simul ac nota vox ad aures accidit. IN C o x A R E, in coxam sidere. Pomponius Pannuceatis: Neque interim cacandi causa umquam incoxaui nate. io CONDEΡsERE, commiscere; a Graeco tractum. Homerus Odyssea : κμόν Pomponius Nubiijs: Partem insipui, conclus, condepsui. VI TvΡERARE dictum est vitio dare,tanquam culpae, vel displicentiae. Terentius in Andria: Nunc quam rem vitio dent, quaeso animo attendite. Et in sequentibus : Id isti vituperant f chum. Lectio e st autem & vitium dare, hoc est, unicuique rei culpam applicare: sed hoc in incc a o tae auctoritatis scrip torib.inuenitur. ORDIRE est ponere , incipere. Accius Amphitr.-Non par in rem ordibor; ne retice, ob tecro. Afranius Suspecta : Tamen animo ordire oportet me paula paululum. 313 PILARE dictum est, ut plumare, pilis vestiri.

Afranius Compitalibus : Praeterea nunc corpuS meum pilare primum coepit. Nonius Exodse: Pati dum poterunt,antequam puga: pilant. PopvLARE significat populi amorem con 3 o ciliare; Vnde populares dicti,de uno populo amisci. Pac. Chryses Atque, Ut promeruit, pater mi hi patriam populavit meam. Terentius Phormio ne: Amicus summus meus de p mularis Geta.

69쪽

o No Nivs MARCELLVSR A B E R E dictum est ambie. Varro idem Attii

quod Titij: Quid estὶ quid laterasὶ quid risur quid vis tibi ὶ Caecilius hypobolimara Rastraria: tibere se ait. ISUPERSEDER E,manere,perseuerare;quasi in voluntate & consilio sidere. Turpil. Pecio: ille hac sese abstineret, ego sopersecberem nubiijs. Plautus Epidico : Supersede illis rebus : iam tu ipse, ubi lubet finem face. Sisenna Hist. lib.iiij. I. De virtute eorum accus ista proloqui silerse

derimi.

TITINNIRE dicitur nare, unde& titinnsecula sent appellata. Afranius Vopisco: -Titinnire ianitoris impedimenta audio. Nigidius sb. xviis.Itaque ex rein insaliaribus adtanus utrinan id est,sonat. VERMINARI positum torqueri, a vermibus quod facile se torqueant. Pomponius Hirnea Papph Decimus mensis est , quum factum est; t. itast, ita semper solet: Decimo mense demum

turgens Verminatur, parturit. CANATIM, SVATIM, BOVATIM, canum

di situm, dc boum genere. Nigidius Commento frammatico: Sunt etiam adsimulanter dicta haec, nati sum bouatim, quae ab animalibus f

rnuntur.

Cossi,s dictum, quasi corim. Pomp.Porestria: Hoc sciunt omnes quantum est qui cosism cacant. IN p A B R E, foede,ut est affabre,pulchre. Pacuvius Nyptra: Barbaricam pestem nauibus nostris

70쪽

PROPRIETATE SERM

S AE p i V N et significat tenent, impediunt; diactum a sepibus isquae obiectae iter cludunt; unde& circum pium dicitur. Asianius Materteris 3 Perh, lachrum elinguam piunt. STIGMATI As veteres punctos in notis dici voluerunt. M. Tul. de offic. lib. h: O miserum, qui fideliorem & barbarum, &stigmatiam put

rex.

Io REsERARE, aperire s a sera dictum, qua remota Vesuae patefiunt. M. Tul. de ollic. lib. h: Nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non pollit; nec ita reseranda,Vt pateat omisnibus. Vergilius lib. octauo: Non secus, ac siqua S penitus vi terra dehiscens Infernas reseret sedes. ABUNDARE , supra modum aliquid esse. Virgil. .Georg. lib. iiij : Ergo apibus fetis idem .

atq. examine multo Primus abundare. - tr

ctum ex amnibus, qui quotiens augentur imbriato bus, maioribus & crebris undis eriguntur. Virῖ. primo lib. Georg. Praesertim incertis si menti-Dus amnis abunias Exit. TERGIVERsARI, fallere, & dicta mutare; α est quasi te sum vertere; ut ait Plautus Amphitr.- Versipellem se facit, quando lubet. M. Tul. de off. lib. iii: Tribus generib. quomodo possunt, non incallide tergiversantur. Et Tusi. V: Itaq. illam tergiuersin non sinent, secumliapient.b ' RUDENTIAM a prouidendo disturi dilucia de ostendit M. Tul. in Hort. Id enim est sapientis, prouidere; ex quo sapientia est appellata prudem

da. Et De lenς te. c d multa' sic mihi persu