Nonii Marcelli Noua editio. Additus est libellus Fulgentii de prisco sermone, & notae in Nonium & Fulgentium

51쪽

No Nivs MARO ELLVsctum a legatis, qui cum legationibus mittuntur Terent. Hecyra: Aliquo mihi est ablegandus, dum parit Philumena. A R c A N v M dicitur secretum, vel abscondi- I. . in ; quod quae in arcis sunt, celata sunt,&abscondita. Vii g. Cn. lib. iiij:-Solam nam pertadus ille Te colere, arcanos etiam tibi credere sensus. Et AEn. lib. j: Longius & voluens fatorum

arcana mouebo. IoT o R MIN E s,genus morbi, licti,quod dolore torqueant. Cic. Tusc. lib.h: Quamuis idem foribculum se in torminib. & in stranguria sua pra beat. Et ith: Ioq. dicimus grauidinosos quoiadam, quosdam torminosos. Is MONVMENTI proprietatem a monendo M. Tul. exprimendam putauit , ad Caesarem epistola J. Sed ego quae momenti ratio sit nomine ipse admoneor, ad memoriam magis spectare de bet posteritatis, quam ad praesentis tomporis gra- rotiam. Virgil. lib. x: - Quem candida Dido Esse sui dederat monumentum S Pignus amoriS. Riv ALEs dicti sunt, quali in virum amorem derivantes Terentius in Eunucho: Miles Thraso Phaedriae riualis. MGEsT 1 RE significat laetum esse; dictum a g .. sticulis facilioribus.Tcrensius in Eunucho: Clic

rea quid est quod sic gestisὶ aut quid hic sibi vestitus quaerit Virgil. Georg.lib. j: Et studio incas suin videas gestir uandi.

IN y O L A R E eit irruere, insilire ut a volam aut avola, id est media manu, dictum. Ter. Eun.

F t ego unguibus facile illi in oculos involem. --

52쪽

P R o Ρ IN A R E a Graeco tractiim est, post p 3 tum tradere. Terentius Eunucho: Hunc vobis comedendum , & bibendum , & deridendum

propino. Ennius Sat.lib. th: Enni poeta diue,

qui mortalibus Versus propinas flammeos m dullitus. Io PEDETEM TIM dicitur caute. Cic.in Verremach. j: Qilae tamen a me pedemtim cauteque di,

Centur. i

INsVLsVM proprie fatuum , quasi sine sale

M. Tul. ad Caesarem iuniorem epistolah: Sedita locutus insulse est, ut mirum Senatus conuicium exceperit. Et de orat. lib.h: Vt nihil aliud eorum, quam ipsa insulsitas rideatur. IGNAVVM, & SEGNE, torpidum,feriatum,&sineigni. Virg. Georg. lib. ith: Ignavum fu- O cos pecus a praesepibus arcent. Et Georg. lib. Tr- En age segnis rumpe moras. M.Tul. ad Caecrem iuniorem lib.9 : In quo tua me prouocauit oratio,mea consecuta est segnis.Et De senectinter Qusvitia sunt,non senectutis,sed incerte lenauta J somniculose senectutis. CALAMI Tos VM dicitur malis & calamitatibus praegrauatum. M.Tullan Verrinarum diuia natione et Et honoris amplissimiputo esse, de: accusare improbos, dc miseros, calamitosesque defendere. VS E RIV M,triste,& quasi sine risura. Afranius Privigno: Non ego te noui, tristem seruuiru

53쪽

ter nos nemo est,ssic mihi verum serio. INTERPOLARE est immittere , & interponere , & nouam formam e Vetere fingere.

M. Tull. in Verrem actione ij: Aliquid demen-sdo, mutando,interpolando. Et est tractum ab arte fullonia, qui poliendo diligenter Vetera quaeque quasi in nouam speciem mutant.Plautus Am- . phita. Illic homo me interpolabit,meumque osnnget denuo. IoE VERRICULUM , genus est retis piscatorium, a verrendo dictum,vel quod trahatur, vel

quod, si quid fuerit piscium nactum , euerrat ad hoc. M. Tuli. Verrinarum lib. v. designis: Quod umquam, Iudices,huiuscemodi euerriculum ulla is in prouincia fuit. DIVARICARI dictum est distendi: dictum ab his, qui vitio naturae ita sunt pedibus discretis, ut eos in diuersum habeant separatos. M. Tuli. designis: Sopatrum hominem summum,domi 1. nobilem,summo magistratu praeditum divaricari inc deligari iubet. VACILLARE est trepidare, vel cum lassitudine niti; a senibus,qui sint aevo defessi, adque sustinendam lassitudinem baculo tarditatem leuent. M.Tullius Philipp. lib. iij: In Galliam mutilatum

ducit exercitum cum una legione , &ea vacil

lante.

PRAEsTRINGERE dictum est valde stringere,& claudere. Plautus in Milite glorioso: Praestringat oculorum aciem in acie hostibus. Lucit. lib.xxx: Praestringat oculorum aciem splendore micanti. M. in. De sinoctuis: Voluptas rationi

54쪽

DE PROPRIETATE SE R M. 3s inimica,&mentis,ut ita dicam,pr stringit oculos,

non habet ullum cum Viri te Commercium. Varro Andabatis: Non mirum si caecutis;aurum enim 3 nonminusprqstringit oculos,quam ο πολυς απια c.

Cic. De fato dc De finibus bon. &mal. lib. iiij :Aciem animorum nostrorum virtutis splendore praestringitis. AN GIN A,genus morbi;eo quod angat,&Grmio ce appellatur. Lucillius lib. xxx: Insperato abht,quem una angina sustulit hora. A R Qv AT vs morbus dictus , qui Regius dicitur, quod arcus sit concolor de virore , vel quod ita stringat corpora , Ut in arcum ducat.11 Q d' Nos esse arquatos, surgamus,eamus,aga mus. Varro Eumenidibus: Nam ut arquatis de lutea quae non sunt, dc quae sunt, lutea videntur; sic insanis sint & furiosi videntur esse insani

P R et v v M est proprium uniuscuiusque,Vnde 1 o &res priuata.Lucillius lib.xxx: Culcitulae accedunt priuae centonibus binis. Idem : -Abdomina thunta Priva dabo. Nuc ATOR nugis libator.Lucss.lib. xxx: Quam

me hoc tempore nugator cognoscere non vis.11 F o R A MIN A quasi diminutive a soribus distic. Cic. Tuscul.hbj: Nam nunc quidem quanquam

foraminailla, quae patent ad animosa corpore, Ollidissimo artificio natura fabricatur. Dys CERNICVLVM, acus quae capillos mu

3 heri te frontem diuidit; dicta a dicernendo. Lucit. lib. rix: Euplocamo digitis, discerniculumque capillo. F R A τ R v M proprietatem Nigidius acutis

55쪽

3s Novius MARCELLVS me dixit. Frater est , inquit, dictus quasi sere

alter.

SuppLANTARE dictum est,pedem supponere. Lucillius xxviiij: Supplantare aiunt Graeci. sM. Tull. de offic.lib. iij: Contendere debet,quam maxime possit, ut vincat; supplantare eum qui cum certet,aut manu pellere nullo modo debet. CONIvNGER E,copulare;dictiun est a iugo. Lucillius lib.xxviiij: Qui mihi quantum est inter tohumanum genus, Rerumq. inter se coniungat,

communicat. FENEsTRAE,1 Graeco Vocabulo conuersum

est in Latinum, α--φ-ιν. Cicero Tusculanata lib. j: Non eas partis, quae quasi fenestrae sunt Isanimi. E M v N cI ex manifesta significatione manat. Lucil.lib. xxviiij: In me illis spem esse omnem, Zouis posse me emungi bolo. Terentius: inmunxi argento senem. 2o ADGLOMERARE , implicare coniungere; dictum a glomere.Virgil. AEn. lib. h: Et lateri adglomerant nostro. COLLARE est vinculi genus, quo collum adstringitur. Lucit. lib. xxviiij: Cum manicis, catulo,collareq. Vt fugitiuum Deportem. 'DE PILATI dictum rarefacti.Lucit.lib. xxviiij: Nato quid actum est, depilati omnes sumus.

Ex CVRIARI, curia excludi. Varro, Apollonium ideo excuriant, quia nihil habebat. P E N s v M significat exaequatum; quod sine inclinatione sunt quae penduntur. Lucit. lib. xxviij Nihilparui pensi,vula doceas, lutum.

56쪽

DE PROPRIETATE SERE ,γA A intercus, hydropum morbus, quasi se qua inter cutem. Lucillius lib. xxviij: - Aquam in animo habere intercutem. M. Tullius de ossic. lib. ih : Si quis medicamentum cuipiam dederit

ad aquam intercutem.

M A L T A s veteres molles appellari voluerunt; a Graeco, quasi G: Lucit. lib. xxvij: Ins num Vocant, quem instam ac feminam dici ub

MONO GRAMMi dicti sunt homines macis pertenues, ac decolares; tractum a pictura, quae prius quam coloribus corporatur,vmbra fingitur. Lucili. lib. u: -Vix vivo homini,acmonogram-11 mo. Et xxvij: Quae pietas 'monogrammi quin que adducti pietatem Vocant. PORTORIUM dicitur merces, quae portito

ribus datur. Lucii.lib. xxvij: Facit idem, quod iuli qui inscribtum e portu exportant clanculum,ao Ne portorium dent. IMPERTIRE est participare, & partem dare Lucii.lib. xxvij: Quibus potest impertit. -NO-uius Decuma: Si ignotis impertibus flent facilius: M. Tul. de Rep. lib. v. Quod molestis senectitiis is suae vestris familias impertire posset. . Et ad Hi tium lib. v. Et quoniam, ut hoc tempus est, nihil habeo patriae quod impertiam. S E D v L V M significat sine dolo.Lucit. lib.xxvij:- Salutem fictis versibus Lucillius, mibus po-3o test,imperti totumq.hoc studiose& sedulo. M. Tul. definib. bon.3c malorum: Sedulo,inquam, . faciam;sed fortuna fortis;quare conare quaeso.

SCRIBTURARI Os veteres,quos nunc tabo

C iij

57쪽

,8 No Nivs MARCELLV starios dicimus , dici volunt; quod scribturis rei

commentarijs omnia vel urbium, vel prouinciarum complecterentur. Lucit. lib. xxvj : Publicanus , cro ut Asiae fiam, ut scribturarius. FVER si PELLEs dicti simi quolibet genere se commutantes. Lucii.lib.xxvj: At libertinus Tris corius Syrus ipse ad mastigias, Quicum versipel lis fio, & quicum commuto omnia. Plautus Amphitr. ersipellem se facit, quando lubet. io COMBIBONEs, compotores; a bibendo dicti. Lucillius lib. xxvj: .andoquidem reperi

magnis combibonum ex copiis. CApi TAL dictum est capitis periculum. Plautus Menaechmis: Numquam Hercle effugiet, t II metsi capital fecerit. Lucillius lib. xxvj: Facile deridemur;scimus capital esse irascier. CLANDEsTINo est abstondite. Lucili. lib. xxvj: Atenim dicis, clandestino tibi quodc'mmissum foret, Neu mutires quiquam,neu mystc- 2

ria ecferres foras.

IDIOTAsa Graeco tractum, inutiles; quasi tibi tantum, non plurimis utiles. Lucili. lib. xxvj: Quidni & tu idem inliteratum me atque idiotam

Exspi RARs dactum est,uel ab spiritu effuso, vel ab spiraminibus. Lucit. lib. iij: Exspirans animam pulmonibus aeger agebat. Idem xxvj: Visi

eluviem facere per ventrem velis, curare omnibus distento corpore exspiret vis. 3 QE LIMINARE, extra limen ehcerer Pacuuius

Desoreste: Vbi illic est' me miseram ; quonam clam clam eliminatὶ Pomponius Concha: Vos

58쪽

istic manete : eliminabo extra aedis coniugem. Ennius Medea exsule: Antiqua erilis fida custos corporis, Quid sic te extra aedis examinata elimis nasi Accius Meleagro : Timide eliminor ci more, simul ac nota vox ad aures accidit. INCox ARE, in coxam sidere. Pomponius Pannuceatis: Neque interim cacandi caulia umqtiam incoxaui nate. io CONDΕΡsERE, commiscere; a Graeco tr

et tuo. Homerus Odyssea :Pomponius Nubiijs: Partem insipui, conclusi, condepsui. VI TvΡERARE dictum est vitio dare,tanquami culpae, Vel displicentiae. Terentius in Andria: Nunc quam rem vitio dent, quaeso animo attendite. Et in sequentibus : Id isti vituperant f ctum. Lectum est autem & vitium dare, hoc est, unicuique rei culpam applicare: sed hoc in incc i o auctoritatis scrip torib.inuenitur. ORDIRE est ponere , incipere. Accius Amphitr. -Non paruam rem ordibor; ne retice, Obiecro. Afranius Suspecta : Tamen animo ordire oportet me paula paululum. 313 Pi LARE dictum est, ut plumare, pilis vestiri. Afranius Compitalibus : Praeterea nunc corpus meum pilare primum coepit. Nonius Exodio: Pati dum poterunt,antequam pugae pilant. PopvLARE significat populi amorem con 3 o ciliare; Vnde populares dicti,de uno populo ambci. Pac. Chryses Atque, Ut promeruit, pater mi, hi patriam populavit meam. Terentius Phormione: Amicus summus meus de popularis Get

59쪽

quod Titij: Quid esti quid laterasὶ quid rabisrquid vis tibi r Cecilius hypobolimaea Restiaria

Rabere se est. ISUPERSEDER E,manere,perseuerare;quasi in voluntate & consilio sidere. Turpil. Pedio: Vς ille hac sese abstineret, ego sopersederem nubtijs. Plautus Epidico : Supersede litis rebus : iam tu ipse, ubi lubet finem face. Sisenna Hist. lib.iiij. D De virtute eorum accus ista proloqui sepersederunt. TITINNIRE dicitur nare, unde δί titinn

cula sint appellata. Afranius Vopisco: -Titinnire ianitoris impedimenta audio. Nigidius sb. V xviij Itaque ex re in insubribus adtanus titinnat; id est,sonat. VERMINARI positum torqueri, a vermibus quod facile se torqueant. Pomponius Hirnea Mappi: Decimus mensis est, quum factum est; δοBase, ita semper solet: Decimo mense demum

turgens Verminatur, parturit. CANATIM, s VATIM, BOVATIM, canum

di sirum, & boum genere. Nigidius Commento Grammatico: Sunt etiam adsimulanter dicta haec, uvinatim,suati bovatim, quaeabanimalibus f

muntur.

Cossi M dictum, quasi coxim. Pomp.POrevia: Hoc sciunt omnes quantum est qui cosism cacant. 3. IN FABRE, foede,ut est affabre,pulchre. Pacuvius Nyptra: Barbaricam pestem nauibus nostris

'btulisim figura factam,comnus infabre.

60쪽

DI PROPRIETATE SER M. Ars AE p i V N et significat tenent, impediunt; diaetiim a saepibus isquae obiectae iter cludunt; unde& circumueptum dicitur. Astarius Materteris 3 Perh, lachrum e linguam cepiunt. STIGMATI As Veteres punctos in notis dici voluerunt. M. Tul. de offic. b. h: O miserum, qui fideliorem de barbarum, de stigmatiam put

rex.

Io REsERARE, aperire ; a sera dictum, qua remota V luae patefiunt. M. Tvl.de o sic. lib. h: Nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit; nec ita reseranda,Vt pateat omnibus. Vergilius lib. octauo: Non secus, ac siqua penitus vi terra dehiscens Infernas reseret sedes.

ABUNDARE , supra modum aliquid ess Virgil. Georg. lib. iiij : Ergo apibus fetis idem .

atq. examine multo Primus abundare. - tr

ctum ex amnibus, qui quotiens augentur imbriiaxo bus, maioribus & crebris undis eriguntur. Virg. primo lib. Georg. Praesertim incertis si mensivus amnis abundans Exit. T E R civ E R s A R. I, fallere, & dicta mutare; α est quasi te sum vertere; ut ait Plautus Amphitr.- Verupellem se facit, quando lubet. M. Tul. de offi lio. iij: Tribus generib. quomodo possunt, non incallide tergiversantur. Et Tusc. V: Itaq. illam tergiuersiai non sinent, secumq. iapient. io PRUDENTIAM a prouidendo dictam dilucia de ostendit M. Tul. in Hort. Id enim est sapientis, prouidere; ex quo sapientia est appellata prudem

m. Ex De senς te. Quid multar sic mihi persu is