장음표시 사용
131쪽
Regno fieri neeesse sit tempore Qiindragesimae, si contingeret vacare Sedem tota Quadragesima. iustrari:ntur Nominati de Graditati toro illo anno. Probus in comanent. ad Pragmaticam Sancti nem,tir.de collationi b. hem voluit, Verb. Icaria, Ranchinus p. 3. conclus. 73. Simili ratione potest pariter Capitulum admittere Sede vacante res enationes. Desilva tract. de Beneficiis , p. 2. quaest. II. num.. 2. Zerola praxis Episc.p. I.verb. Capitulum , quaest. s.
XIl. Quod ver δ attinet ad collationes liberas , plerique negant licitum esse Capitulo Sede vacanti se his ingerere,sed esse reservandas fututo succcsseri. Alii distinguunt, posse quidem conferre curata BeneficIa .rie vacent diutius In peric luna animarum ; sed negant posse Capitulum conserre simplicia,in quibus tale periculum non imminet; istaque esse reservanda successori , qui vacantem Sedem Episcopalem replebit. Caeterum Beneficiorum etiam simplicium vacatio diutu
nior non caret periculo;intermittitur enim etiam hac parte Divinum officium, α ubi annexa est fundatarum M ssarum,aliorumve obsequiorum ac ministeriorum. fundatio . frustrantur longiore tempore piae Fundatorum intentiones. Rebuisus In praxi Benef. I. p. tit. de involutionibus , num. 7. 8c 78. huic damno occurrit
asserens his casibus posse per Capitulum provideri per Commendam , sed non in Titulum ; idque fieri debere quoties vacat Beneficium curatum, quod magis urinset quim simplex , ob ministerium animabus impendendum : & posse, si post Lemestre adhuc vacet Beneficium , prorogari ultra semestre illam Commendam authoritate Capituli. Sed quidquid sit de vaeantibus simplicibus Beneficiis, saltem quoad curata Beneficia potest Capitulum, dum vacat Episcopalis Sedes, saltem in hoc Franciae Regno providere Parochiis , conserendo eas in Titulum potius quam in Commendam,ut affirmant Gayieani Doctores in praxi hujus Regni exercit
tissimi,Bengeus tit. de modis acquir. bene s. g. I 6. num i 8 I9. 1 o.& 2I.&Ch nutius in collatione Decretorum, parr. I. cap. 4. qui ambo naulta proserunt Gallicana Senatusconsulta , per quae summoti merunt provisi Apostolici ei Bene fietis curatis , dc confirmata fuerunt jura provisitum per Capitula Sede vacanto. Rallo distri nis in hoc versatur, quia cum animarum curae sint gravissimi momenti, certum est Capitula ex pluribus Clericis sibi notis posse illos eligere , qui meritis excellant ; quod tamen praestare non potest Summus Pontifex,ad quem recurrere solent eidem ignoti Clerici. in simplicibus porrδ Beneficiis servare debent Capitula viduatarum Ecclesiarum Cathedralium in hoc Regno Ius commune , cap. Illa a. ne Sede vacante & cap. I. de Institution .in 6.quibus inhibetur Capitulo vacante
Sede conferre Beneficia,quorum provisio ad solum Episcopum pertineret. Sciendum praetere , posse Capitulum Sede vacante recipere mutuas resignationes se a permutationes Beneficiorum,quia est quid necessarium, sicut institutio praesentatorum. Ita Rebussus tit. de Devolutionibus num. 91. Zerola P. 1. verb. CVἰtutum. quaest. I.
X Il I. Nunc dispicIengum est Intra quod tempus Ecelasiastica Beneficia conis
serri possint. Genehalis 3c canonica regula est,conserenda esse intra sex menses computandos non a die vacationis eorum , sed ei die quo notitiam vacationis eorum Collator habuit, vel habere debuitata ut si intra id tempus non providerit, collatio iure devoluti pertineat ad proximum Superiorem,cap. Licet Magister,de supplend. neglig. Plaetar. dc cap.De multa , de praebend. & cap. Quia diversitatem, de conces praebend. Itaque si Capitulum intra id tempus conferre neglexerit,devolvitur hoc jus ad Episcopum Postulastis . de coscessi praebendra cap, ias co
132쪽
iatisve, de appellat. etiamsi Episcopus ipse Capitulo intersiis 't, non quidem ut Episcopus, sed ut Canonicus , ut ibid. decernitur. si autem Episcopus neglexit providere,aut quod Idem iuris habet,providit quidein,sed de incapaci vel Indigno, devolvitur judicium & provisio ad Metropolitanum . & cx hoc ad Primatem ,&hinc ad Summum Pontificem , cap. vltode supplend. neglig. Plaetar. & cap. Nulla, O concessi praebend. Istiad caput Nalia , ex Concilio Lateranensi sub Alexandro III. desumptum , constituit jus devoluti reciprocum inter Capitulum & Epist Pun , altero amborum intret semestre non conserente. At In Regno Galliae devolis Vitur quidem ius Capituli ad Episcopum,sed non vicissim ab Episcopo ad Capitulum,sed ad solum M tropolitanum,ut tradunt Rebulliis in prax p. I. tit. de Dev lationibus,triam. 12.& Σ3. Brodeus ad Louetum,lit. R , num. 16. Chopinus lib. I. de acra Politia,cap. 3. num. 13.Praeterea in hoc Regno unicus est Primas Lugd
nensis ad quem Lolum ius conserendi devolvitur , quibusdam Archiepiscopis.
Rebussus d. num. 2 3. & 24. X I U. Si ordinarius Beneficium non vacans falso rumore aut nuncio deceptus contulerit,non ideo excidit jure suo, sed idem poterit conferre beneficium, cuin postea vacabit. item si absens,cui ordinarius contulerit, acceptare recuset, potericidem Ordinarius alteri conferre,captai Aectiue,de elech. in 6. dc cap.& tIA absens, de praebend. In 6. Rebu Tis d. est. de Devotur.n. 31. Collator enim non intendicconf:rre Beneficium,nisi re ipsa vacet;neque conserre nisi acceptatum. XV. Similiter ordinarius si B neficium patronatum sine Patroni consensu Ign ranter contule Ir,poterit pomnodlim a Patrono praesentatum instituerealem si Beneficium vacans. in mensibus Graduatorum non Graduato contulerit,non prohibe bitur idem Beneficium Graditato petenti conferre .anquam conservator & exequutor privilegii Patronis di Graduatis concessi. Ita Rebussis tract. Nominati num,quaest. t 6 num. i 3. dc seqq.neque id praestat ullum impedimentum , quod de jure nullum sortitur est flum,cap.icin pratia', de regul. jur. in 6. C m ergo prima i ita collatio nulla sit ipso jure,nihil obstabit secundae,& juri consentaneae corulationis.
XVI. Quando per Inferiorum Collatorum neglIgentiam ius devolutum sultad Papam , nunquam regreditur ad ordinarios quamvis Papa non contulerit intra sex menses. Rebussis in praxi, r. p. tit de Devolutionib. num. s. Corasius in ce tur.cap. 7. Main ardus lib.8.cap.6.Aitque Pontifex Symmachus in cap. Aliorum,. hominum causas Deus voluit homines teriminare sed Sedis istius ' Da suo sine quasi ne reservavit arbitrio.Similiter etiam Anterus Papa: Fucta sita torum 1udicantur a nobis,nostra vero judicar Deus,can. Fact/69.quaest. 3.Verum secus
Meldit in sola collatione Beneficiorum in Romana Curia vacantium : debet enim Papa conserte illa intra mensem datae sibi notitiae;quo exacto , si non contuleri . habet ordinarius , intra cujus Dioecesim stum est Beneficium , potestatem illua conserendi id ius viget in Regno Gallicano, testantibus Corasio in centur. cap.. r. Rebusso commentad Concordata, g. I. Verb. PVa,versic. Intra ex meles. Cli tonda in Pandectis,lib. i.cap. io.Mainardo lib. 8 .cap. 6.Quinetiam hoc idem statui CGregorius Papa X in Concilio Lugdunensi., & refertur in cap. Statutum, de Praebend.in 6. XVII. Observandum postremδ , non decurrere praefatos sex menses quam, diu perdurat legitimum impedi mentum. Antonii Faber in suo Codice , tib I. tiri . dcta. II. neque dum vacat EPiscopalis sedes,cap.l uir. ne Sede vacarue 3, his O malim
133쪽
enim easibus noli incurritur negligentiae culpa,ob quam locus devoltitionibus apN itur ; adeo ut Innocentius Papa III. cap. 4ia diversitatem,de concess. praebend. sanciat semestre nullatenus decurrere tempore suspensionis Collatoris, quamvis eius eulpa contractae; quia non potuit ei vitio verti negligentiae culpa, cum car
CAPUT IRDe datis a Rege Gallia indultis ac Expectativis.
ori τυα Rex Galliae circa Beneficia jure Indulti, seu Expectativae graistiae. Est vero Ilia ultum Regium , rescriptum vel schedula, Gau8 lice Bret et , in favorem quorumdam ossicialium. Hi sunt Supremus Regni Cancellarius , Praesides & Consiliarii Parisiensis Partamenti , quibus mandat Rex in vim Papalis gratiae, quam Eugenius I V. & Paulus I II. Romani Pontifices Regibus Franciae indulserunt. ut Praelati collatores singuli semel
dumtaxat iii vita sua, dc non ultra , provi eant nominato Indultario de pro- xime vacaturo Beneficio , cuius annui proventus , deductis omnibus expensis Jeoneribus , pertingant ad laxam constitutam. Ea poria taxa suit hactenas ducent tum librarum Parisiensium. Verum cum haec summa pro dignitate personinim tenuior censeretur , Clemenu Papa IX. eam demdira auxit ad sexcentas annuas libras. Secretarii quoque elumem Partamenti, nec non Magistri libellorum siuppli- cum . etsi nulla horum mentio fiat in rescripto Pauli I I I. ex usu tamen Franciae fruuntur eadem gratia Indultorum Regiorum , quasi supremae eiusdem Curiae aggregata membra. Bengeus tit .de canonicis institutionum conditionibus , s. . ni
I I. Novissime aucta sunt Indultariorum Regiorum privilegia Cum enim pauisti II l. Bulla, quam , in Niceensi Colloquio anni Is 38. Franciscus l. Impetra vetaxat , excluderentur Parisiensis Senatores a quibuscunque Regularibus Beneficiis, nisi Ipsi forent Regularcs: & cum plerumque non aliae Praebendae ipsi assignarentur I collatoribus quam Parochiales tunc temporis vacantes,quas acceptare munia Senatoria vet. ibant:& demdm cum nimium exilis de modicus videretur pro pe sonarum dignitate librarum ducentarum redditus , ad RcgIs Ludovici XIV. rogatum Clemens IX. per Bullam anni i667. sextodecimo Calendas Aprilis, quania' resert integram Joannes Doviatus in suo Iuris Ecclesiastici Specimine , indulsit
Cleticis Senatoribus,ut jure Regiae nominationis possint in Commendam obtinere Regularia Beneficia antea commendata: item ne ipsis Parochialia Beneficia collatores assignent: Postremd ne ulla Beneficia insta sexcentarum librarum proventum annuum acceptare compellantur.Statuit insuper ut Indultarii post sibi eoli ta sub titulo Commendae Regularia Beneficia per ordinarios Collatores , tenetantur intra octo menses novam Commendam , Sede Apostolica impetrare, & jura
Cancellariae Apostolicae persolvere; alioqui vacabunt ea Beneficia, cessabitque Praecedens ipsorum Commenda ipso jure:his quoque aecedet obligatio fructus perceptos restit adi. His adjangit confirmationem ejus quod Paulus III. consti
134쪽
tuerat, nimIrum collatores Cardinales eximi ab illa obligatione BeneficIa conseia tendi Regiis Indultariis. Praetere, cum Senatorum alii Clerici sint, alii lates . jus conceditur laicis, quibus Rex Indultum concesserit, ut possint loeo sui nominare ad Beneficia pro suo arbitrio Clericum qui sit de Parisiensis Curiae numero ac gremio , ut conceditur expresse per praefatas Pauli l Il. & Clementis lX. Litteras. I I l. Ubi simul concurrunt cum Indultariis Graduati, aut etiam cum Indultariis Apostolicis Regii indultarit, servandus est hic ordo. Praeserendi sunt Regiis Apostolici indultarii : sed Regii Graduatos Universitatum quo linque excludunt. juxta Francisci I. Edictum anni I s i. Utrobique enim aequum est Inferiorem didinitatem eminentiori cedere, juxta cap. Hi qui, dc cap. Si a Sede, de praebend. in s. Et hoc idem declaratur rescripto Pauli IlI. quoad concursum Apostolicorum aut Re giorum indultariorum. Id rescriptum refertur integrum a Cliopino lib. t.de sacra Politia , tit. 3. num. 16. & in volumine primo rerum Sacri Cleri Gallieani, tit. de Indultis.
i V. oblata sibi litistiosa Beneficia possunt recusare tam Indultarii quilibet . quim Graduati ; habentque jus alia non litigiosa requirendi. Chopinus d. tit. s.
V. Indultarii, tam Regii quὶm Apostolici , qui utrique dicuntur quoque Mandatarii, ob mandatum de providendo , nullum jus habent ad Beneficia per
resignationem aut permutationem vacantia,cap. unico,de rerum permut. In 6. de cap. 1. de renunciat. In 6. & Clement. unica de rerum permutat. Concilium
Vieruiense sub Clemente V. Neque ad ulla Beneficia patronatus laicalis, can. Deineernimus, I 6. quaest. 7. Concilium Trident. sessi a I. cap. s. de reser quibus juria bus neque Papa , nisi ex gravi & urgente causa, neque Rex derogare possunt. Ratio in promptu est de indultis Regiis : cum enim haec mandatis Apostolicis succecsertiit, in quibus cavetur de immunitate jurispatronatus laici,eodem quoque .urae circumseribi debent. Praeterea mandatis,ac indultis non sunt obnoxiae Dignitates electivae. Clement. t. de praebend. Rebuisus in praxi,tit.de clausulis mandatorum. num. 33. Idque postremo decernitur Caroli l X.Edicto anni Is 69. artic. i. quo simul eximuntur Praebendae Theologales,Praeceptoriali s, atque Poenitentiariae I juribus indultariorum & Graduatorum.De Graduatis tamen contrarius usus invaluae circa Praebendas Theologales.
v V l. Circa Regia indulta quaeritur de Consiliariis CurIae Parisiensis , qui ex vi Regii Indulti simul quoque pi ovisi sunt de Ecclesiastico Canonicaria isti quidem
dum serviendo Curiae ministeriis absint a Choro, Mi intur quidem Praebendarun, suarum proventibus seu fructibus , sed privantur distributionibus Chori, quae non nisi assistentibus in Choro persolvendae sunt.Ad haec confirmanda multa proseruntur Curiae supremae Parisiensis judicia , quae reseruntur a Loveto & Brodeo ejus Scholiaste lit. C , cap. 14. Quando tamen vacant , CurIa si Choro intersint , i erantur distributiones. Idem inris fuerat olim attriburnm Regalis Cappellae Caniatori is per Diplomata Clementis V l. &Rii II. ut fructibus potirentur sitarum , in quibus provis sunt, aliarum Ecclesiarum; sint tamen privati manualibus d Isti butionibus quandiu a choro absunt aliat Hilibus aggregati sinar, Esclesiarum, ut inserviam Regiae Capellae. Sed cum per vices inserviant Cappellae Regiae, quo
tempore dc sinum ipserum ministerii vices, tenentur aliaruri Eccleii aruin horouuer esse , alioqui distributionibus seu sti antiir, nec eas faciunt suas. IJque statui-xut Edicto Multa ensi Henrici II l. cap.7. can ore , inqoIL, πο ra eva P a
135쪽
q-servisi; nostri tempus expleverim, teneamur residere, se actu ἰnserυγὸ In P neficiu 2 Praebendis quarum halent provisione sub poena jactura fructuum Prabem darum 2 Beneficiorum residentiam exigentium. J VII. Oiuilibet in Gallia Belleficiorum collator non potest Regio indulto pluς quam semel gravati in vita sua: & postquam semel ex indulto contulerit, jus h
bet quemvis posteriorem indultarium repellendi. Capitula Verd cum non moriantur, possunt unico, & non amplius. indulto gravari ad singulas Regum mut tiones , ex Constitutione Henrici I L anni isso. V H I. Stylus in praxi iste servatur. In Primis fit significatio Regiae nominationis quam vocant Brevet de nomination) ab indultario seu mandatario,aut ut vulgo dicunt in Brevelario, vel ab ejus procuratore, Notario praesente cum duobus testibus, qui subscribuut processui verbati,in quo apponitur acceptatio , vel alia quaecumque suetit responso Collatoris,cui fuerit significatum. Postmodum adve-Viente congruentis Beneficii vacatione , fit peculiaris eidem Collatori sub iisdem formulis altera significatio, cum requisitione vacantis Beneficii: qua requisitione jus acquiritur ad idem quod vacat Beneficium. Debet vero istud indultum postr md insinuari apud Tabularium publicum Ecclesiasticum: quod ita necessariu in est, ut permagni Consilii Regii placitum decisam suerit,hujus insinuationis Oinissione vitiati totam nominationen jusque effectum praepediri.Tarratas disp. 3.q. Io.n. 26 Ex quo facta est secunda ista significatio, non potest Papa deinceps praevenire,chmjam res integra non sit ob praeviam Regiae manus appositionem.Reoussus in Concord . rubrica de mandatis Apostolicis, S. Declarantes, vers. Drepraventionis.l X. Ubicumque non praecesserit significatio , sive mandati Apostolici, sive indulti Regii, sive nominationis, aut Gradus Universitatis, nullum in rem ius acquiritur , cap. Τῖbi qui, de rescrip .in o. cap. Si clericus, de praebend. in 6 Peleus
lib. 1. Actuum sorensium, art. 1.
X. Mandata Apostolica, & indulta Regia, quamvis suerint collitori significata,
non annullant quidem posteriorem Beneficii vacantis factam alii collationem,haec enim collatio tenet: sed collator compelletur providere mandatario aut indultario
de pensione aequalis redditus cum illo inofficiose collato Beneficio, donec illi al
terum primum Vacaturum congruum Beneficium contulerit, c. Inter catera. & cap.
Dilectus, it t. & cap. Dilectus , it i. de praebend. Sicque judicatum a Senatu Parisensi refert Louetus lit. P , tit. 6. Haud ita pridem jura Regiorum Indultorum pro Senatoribus aliisque ossicialibus Parisientibus amnem Ligerim non transiliebant ; sed iam tota Regni ditione diffunduntur.
X I. Alterum recensetur Regiorum Indultorum genus pro selici ad Regnum adventu. Aulicorum ambitio & adulatio jus istud introduxit; cui novae introductioni Senatus Parisiensis plerumque sortiter intercessit, existimans satis detractum
Ecclesiae suillia per Regaliam & indulta in favorem suorum ossicialium constituta nec patiens alios concurrentes ac rivales, per quos Beneficia, ad quae aspirant, sibi detrahi possint; ideoque novum istud hidultariorum genus frequentibus Senatusconsultis submovit ac repulit, ut testatur Brodeus in Louetum lit. P , titi Praebenda felicis ad Coronam adventus, Sordenaus lib.de Curiis Ecclesiasticis,cap. I. num. 23.M 3 . Mornacius ad i. . g. . D. de ossicio Procons. allegantes Parisiense Senatusconsultum solemnius in Togis purpureis,Ianuarii .anni tot ε.praesidente Uerduno,consorinster ad requisitionem Advocati Regii Lebret, contra petitorem Lanonicatus Constantiensis :&aliud ejusdem Senatus, Decembris I .anni Is 12. quo
136쪽
quo fuit ditelusus stet Indultarius iandatus super prima vacatione post exhibitum
Regi ab Episcopo sacramentum fidelitatis: contra hunc conclusit Regius Ad voea tus Servinus , eoque requirente repulsiis fuit petitor 1 Baionensi Canonicatu .Cie ea duo ista indultorum genera pro silici ad Coronam adventu,& pro praestito per novum Episcopum sacramento fidelitatis, diversa sibique invicem pugnantia pro dierunt Senatusconsulta , prout nunc petitorum Matia & favor, nunc ipsa petitionis iniquitas Iudices in contrarios sensus impellebant. Ipseque Louetus profert Parisiensia aliquot judicia duorum illorum generum indulta confirmantia. Sane
Aulicorum avaritia & ambitio,nisi reprimantur, Ecclesiam miserrime dissipabunt, novasque adhuc artes ultra jam commemoratas excogitabunt, pro nuptiis Regiis, pro natalibus Primogeniti Franciae , aut etiam insequentium liberorum ; pro nova victoria , aliaque in infinitum. X I I. Regis indulta , quemadmodum mandata Apostolica expirant, illa Regis , h. ec vero Pontificis morte, , quibus fuerat concessa gratia expcctativa , cap. Si super gratia , de ossic. delegat. in 6. cap. Si cui, de praebend. in 6.
C A P U T U. De Regiis ad Traiaturas nominationibus, oe aliis iu-GIus Concordati Bononiensis.
I. ΟNVENiENTI Bus Bononiae Leone X. Pontifice , de Franciseo Franciae Rege editum fuit amborum consensu quod vocant Concord
ra gaetum. per quod abolitis in Regno Franciae electionibus communibus ad Praelaturas majores, & rejectis Basileensis Concilii Decretis, Pragmaticaque Sanctione, attributum est Regi Galliae jus nominationis ad vacatura Regni Beneficia Consistorialia, Episcopatus, & Abbatias, de quibus Papa consuevit In Consistorio providere; eoque mediante privilegio Papa vicissim obtinuit , Rege earundemo Praelaturarunt annatas , quas exsolvi prohibuerant Sinodus Basileensis, & ibi pro- cuia Sanctio Pragmatica, recepta pridem & approbata in eodem Regno per Concilium Nationale Turonense , quae conformis erat celebri illi & antiquiori alteri maginaticae Sanctioni, quam Sanctissimus Rex Ludovicus I X. ediderat, qui districte vetabat pecunias ex suo Regno ad Romanam Curiam transferri. I l Hoc Bononiense Concordatum mox approbavit sub eodem Leone Papa Concilium Lateranense. Itaque non potest Papa de illis Gallici Regni Praelaturis disponere ad libitum , sed solum in ejus gratiam , quem Rex nominaverit, modost idoneus & capax. Secus verb agendo non admittetur collatio. Concord . tit. de Reg. ad Praelatur. nomin. g. I. Et isti Regiae nominationi locus est , sive vacet Praelatura per obitum , sue per resignationem, sive per juridicam depositionem. Ne verb diutius Praelaturae vacent, illi quos Rex nominaverit, tenentur obtinere Ponti sciam provisonem intra novem menses 1 notitia habita ipsius nominati nis ; aut saltem probare tenentur suam ad impetrandas provisionis Bullas diligentiam, alioqui caduca & irrita evadet nominatio, juxta Henrici III. Edictum in Comitiis Blesensibus, art.1. & aliud Edictum anni I siue o. artic. II.
137쪽
III. Regi sex eonceduntur menses ad nominationem,eomputandi a die primum vacantis Ecclesiae. Sed si nomInatus judicetur Indignus, ideoque repulsam patiatur, Papa , relinquuntur adhuc Regi tres inenses recensendi a die significatae a Papaxepulta , intra quos poterit aliam personam magis idoneam nominare. Rebuffusin Concord . d. i. verbo ProHiari. Id Oiscium si Rex negligat, tum demum P pa eonseret cui libuerit, d. tit. Concord . de Reg. ad Praelat. nomin.f. I. IV. Caeterum si Praelatum Gallicanae vacent per obitum in Curia Romanas istum demum potest Papa, non expectata Regis nominatione,pro suo arbitrio conserre personis , quae nullatenus sint Regi suspectae. Concord . d. tit. q. I. Per Vac tionem in Curia Romana intelligitur etiam obitus Praelati in vicinia , sive Romanae urbis, sive alterius loci, in quo existat Romana Curia. Haec vicinia comput tur duarum per circuitum dierarum, iuxta cap. Praesenti, de praebend. in 6. Dieta
6 verδ computatur viginti milliarium,l. Gena millia , D. si quis cautioni obse
vat Glossa d. cap. Prasenti. V. At ubi vacabunt Praelaturae Gallicanae in Romana Curia aliter qu,m per obitum , sed ner resignationem , aliove modo; non poterit Papa eo easu conferre, quam per Rogiam nominatio iem. Clim enim sibi soli reservot Papa in Concor. dato absolutam facultate ra sine Regia nominatione disponetidi de Dignitatibus Gallicanis in Romana Curia per obitum vacantibus , in eaei ris verδ jus Reginnominationis salvum fire promittat; hinc sequitur ut si Romae vacet Beneficium alia ratione quam per obitum , ius Regiae nominationis subsistat. Rebussus in disi. vers. Per obitum. Duarenus lib. s. de benefic. cap. ix. V I. Sunt 8c aliae pleraeque oncordati conventiones,qiuae In hoc Regno vim habent. In primis omnes antiqui Iuris reservationes Beneficiorum ad Romanam
Curiam , quae multiplices in Iure Canonico leguntur; reducendae sunt in hoc Regno ad solam in Romana Curia vacationem per obitum in Braeficiis Consist xialibus: in minoribus autem Beneficiis , etiam per resignationem , & per depota
tionem in eadem Romana Curia. Concord. tir. de reservationibus sublatis. In e dem Concordaro , tit. de mandatis Apostolicis, praetere, reservatur Papae una e
pectativa gratia seu mandatum Apostolicum unum de providendo erga Collat rem in Regno habentem sub collatione sita decem aut plura Beneficia usque ad quinquaginta. Erga verδ habentem quinquaginta , vel plures collationes reservat sibi Summus Ponti sex duo mandata quoscumque Grad uaros excludentia.Sed Co cordato pol terius Concilium Tlidentinum sessi .cap. is de reserna. abolet repr
batque mandata de providendo, gratiasque expectatrvas & Indulta. Alterum Coniscordati jus est,ut causae omnes Ecclesiasticae in Regno emergentes , absque cit tione ad Romanam Curiam , cxceptis majoribusὶ terminentiar apud ordinarios
locorum iudices Terti xur non liceat provocare , nec ad Papam quidem , omisse medio Tribunali Eccles allico. Id consor matur Civilibus Legibus edicentibus gradatim appellari liraecipisnus, C. de appellat n. & in Authent de appellation. de
intra quod tempus, 3. alt.collat.6.Jus vero Canonicum commune permittit saltum, omissi ue medio appellari ad Papan ,cansis quis,can. O Mes , cm.Ad Romanam ,
can. 6. Qiaarid,ut irrita sit appellatio a gravamine in quacnmque instantia ante sententiam definitivam , nisi tale si gravamen , ut in dc finitiva sententia nequeat repararI irato , ut si a Metropol tano,aut alio Iudice Papae immediate subdito appelletur ad Supremam Sedem , causa ipsa judicetur in paris
aibus Regni per comitiillas . Papa Iudices usque ad finem litis a est usque ad
138쪽
tertiam conformem sententiam definitivam ; nisi ob causam denegatae itistitiae,vel ob justum in eo loco metum , quo casu committenda erit causa in partibus conia vicinis. Sext δ , ut Iudices a Papa commissi ac delegati causas in partibus termi nent intra biennium , sub poemis excommunicationis & propriorum Beneficiorum privationis ipso facto incurrendis. Sanctae tamen Romariae Ecclesiae Cardinales,de Romanae Curiae ossiciales actu exercentes, licet in Galliae partibus degant, suas poterunt causas agitare in Curia Romana, si judicio conveniantur Rei, & ad i 1am suas, quibus impetuntur, lites evocare. Hac omnia statuuntur in Concord.
a luatorum circa vacantia Beneficia Regni.
EUS pro summo beneficio pollicitus olim fuit Ecclesiae se ae Jerem. 3.ι Dabo vobis Pastores, ut pascant vosscientia st doctrinassia sapientissu
ni eloquitur a Deo inspiratus Propheta Malachias cap. r. Labia ceris. ἁotis et odien cientiam , ct legem de ore eius requirent, quia Anee Ius Domini exercituum est. Qi iocirca Pragmatica Sanctio in Basileenii Concilio edita , & in Galliae Regno a Rege Carolo U II. a Ciero universo. & a Parisiensi Senatu recepta, providens ut eruditis viris Praebendae conserrentur, permulta in ivorem Gradiratorum constituerat, quae post hujus Sanctionis abrogationem retenta sunt ac instaurata Per Concordatum Bononiense , dc in Lateranensi Concilio . comprobata , sicut hic subjiciam. I s. Distinguuntur Graduati in simplices & Nominatos. Nominati dicuntur, quos privilegio decoratae Regni Universitates expresse ad vacatura Beneficia nominaverunt. Isti ergo debent tum has nominationis suae literas,tum attestationein temporis studiorum Gyrum, tum etiam Literas Gradus sui Collatoribus exhibere. Graduati verδ simplices sunt qui catent Universitatis, in qua studuerunt nomina tione , sed proserunt Collatoribus Literas Gradus sui, simulque temporis quo studueriint attestationem. Et quidem utriusque generis simul comprehensis Gra-duatis affectatur tertia pars Beneficiorum vacantium,adri, ut non sit liberum Collatoribus ordinariis, aut etiam Patronis Ecclesiasticis alteri cuIquam conserre, vel alterum praesentare instituendum. Secus est de laicis Patronis , quorum libertas manet intacta. Igitur quaecumque Beneficia his quatuor mensibus annI, Iamiatio,
Aprili, Julio , & Octobri vacant, solis conferuntur Graditatis, nisi horum aliquos vel Apostolici Mandatarii; vel Regii indultarii t qui sane jus habent ut Graditatis praeserantur ) excludant. isti porro quatuor menses ita inter Graduatos distribuuntur , ut Januarius & Julius solis NominatIs agrehentur ; Aprilis vero & October solis Graduatis simplicibus. Ita statuit Concordatum tit. de collationib. S. Praefatia
I I I. Ex utroque parente Nobiles Clelici privilegio deeorantur, ut sussciat eis minus studiorum tempus,modb debitis attestationibus hanc probent Nobilitatem. Suffcit euim illis triennio studuisse in ea lurium Facultate in qua Gradum Bacca-
139쪽
Iaurei sumpserunt i cum tamen in aliis Iuris Civilis, aut Canonici Bacealaureis quinquennium studii exigatur secundum Ludovici XII. Regis Edicta anni 1 98.
arti c. s. & anni. I FIO. artic. 8. y. Io. II. & ia &Henrici III anni is 8s .ipsumque Concordatum tit.de Collation. 3. Ubi etiam assignatur decennium studiorum in Magistris Licentiatis,aut Baccalaureis sormatis in Theologiae Facuutate. At verδ in Doctoribus ac Licentiatis in Iure Canonico & Civili, aut in Medicina,septennium. In Magistris ac Licentiatis Attium ab ipsa Logica inchoat rum , qui quennium. Excepto autem Iurium praefato Baccalaureatu in caeteris omnibus Gradibus tam Plebeii quam Nobiles Clerici pari jure gaudent.
I V. Quin etiam Beneficia curata locorum muratorum , quocumque anni naenset vacent,non nisi Graduatis conserri possunt. Concord tit. de collation. 6 tatuimus quoque quod Parach es : & Edictum H nrici III. anni is Λ s. V. inter plures Graduatos si inplices ius habent Collatores mensibus ipsis asse ctatis praeferendi caet 'ris quemcumque libuerit Sed inter Graduatos nominatos nece rutas eis incumbit praes rendi eum qui prior fuerit nominatus. Concord .d. ita de colla . . tatisimus quoque ET ordinarias. At si uno eodemque anno plures Gr duati nominati concurrant,praes rendi sunt Doctores Licentiatis ,& hi Baccalaureis. n diversis autem Facultatibus Theologi Doctores Iurium Doctoribus , de hi Medicinae Doctoribus praeferendi ; sicut etiam Canonum Doctor Iuris Civilis D
etori,utpote dignior,d. f. Statuimus quoque ordinamus. Vbi etiam praescrri j bentur Theolog ae Baccalaurci licentiatis in utroque Jure, vel in si edicina;& Ba calaurei in ure Magistris Artium. V l. Requiritur quod attinet ad Graduatos nominatos , ut Ipsis conccssa nominatio fuerit ab Universitate tempore Quadragesimae: aliis enim anni temporibus factae nominationes nullius roboris sunt.Qum etiam Qii adrages mali tempore necesse est talia simplici biis quam nominatis Graditatis exhibere quotannis Collatoribus & Patronis Ecclesiasticis copiam Literarum Graduum sitorum, & temporis sita diorum attestationem , necnon si occurrat Nobilitatis,& Literas pariter nomin tionis , easque nsinuare.Quorum si quid neglexerint jus sitiam pro anno illo amitatunt,& aliis factae collationes subsistunt. Qitini md si Graditato qui praedicta non exhibuerit,aut non insinuaverit statuto tempore,collatum fuerit Beneficium me sibus Graduato ruin vaeans,eollatio illa rescindetur, juxta pratalictas Ludovici XlΙ.&Henici l II. Constitiitiones,Ipsumque Concordatum tir .de collat.*. Prafatique: Louetum lit. G,cap. 3. D Deisseum de benefic. tit. 3 num. 3. Porro praefatae Nobialitatis attestationes emagitant quatuor testes, qui deposuerint jurati coram Judice ordinario loci nativitatis, eoque absente qui se Nobilem praetendit. Concord . tit. de collation g. Cum vero : dc Henricus III. in dicta Constitutione anni I 183. V II. Graduatis quibuscumque in ipsis etiam Beneficii, quae Graduatorum mensibus vacant. praeferuntur primo Mandatarii Apostolici. Concord .lit. Mand tis Apostolicis, ε. Declarantes: etiam postquam mandatarius Apostolicus primum vacans Beneficium recusaverit eo q idd incertum ac litigiosum esset ; quod Senatusconsultis Parisiens bus judicatum refert Chopinus lib. 3.de sacra Politia cap. s. num. Lo.Secundb praeferantur quibi scumque Graditatis Indultarii Regii de Senata Pisisiensi assumpti, secundum Francisci 1. Edicta annorum I 14 I.& I 143.ut tradit
VIII. Cessat quoque Graduarorum privilegium , si Papa rebus Inregi is in Graduarox iura mensibus praevenit Collatorem ordinarium , alicui conserendo.
140쪽
Concorss. th. de mandarinpostolicIs , 3. Declarantra. Cessat parster si Graditatus Beneficium possidet reddens annuos ducentos florenos , Concor. Huam summam vetus lit. B,num. I .exponit aequivalere ducentis ni stri temporis nummis singi iis trium librarum Quam ob caulam Graduati tenemur sub poena nullitatis Beneficia quae habenr , eorumque annuum valorem exprimere, quemadmodum & illi qui a Papa intendunt aliquod Beneficium impetrare. Concor. . tit. de collatic1la. S. Hola u.Cessat inluper Graduatorum privilegium in Beneficiis per resignationem, aut permutationem vacantibus in mensibus ipsorum, d. g. Volumus. Eis enim sola reservatitur quae per Obitum vacant Beneficia. Ranchinus Decissionum pari. s. co clus. ii. De spei inus de Benefica it. 3. Denique cessat Graduatorum ius in Dignitatibus Ecclesiarum, tam Collegiatarum,quim Cathedralium primariis,& in fia bendis Theologalibus, Poenitentialibus, & Praeceptorialibus , quas omnea eximi declarat a juribus Graduatorum & Indultariorum , omni uinque gratiarum expectativarum . atque etiam ii praeventionibus Romanae Curiae, Henricus Rcx i v. Edicto Maii anni art a.&alio Edicto Decembris anni I 6 6. art. I. I X. Tempus intra quod Graduati, tam simplices quam nominati d bent v cans Beneficium pc resex mensibus terminatur : quibus exactis ab c um Bene ficio excludendi iunt, iiisi per eos non steterit, legitiinuinque obstiterit impedimentum, juxta cap. diversitatem, de coiice raebend.Defulva tractae e Bene- c p. 3-q.6. . Rebufius de nominat ni b. q.1O. D.1 &a
duat brum privilegiis sc etiam Patronorum piaesentationibus' minuitur Collatorum ordinariorum libertas. vacantem namque
Praebendam juri patronatus subditam non potest ordinarius at II
riserre , quam quem Patronariis ei praesciaraverit, moud non sit incapax rati ne canonici alicuju& impedimentio
jurispatronatus alteri conferri citra Patroni consensum, juxta conitalitein omnium, Doctoriim sensum, ut ait Azorius p. 2.lib.8.c.8.q.i Excepto quod Papa 6c Legatus, derogare possunt juri patronatus Ecclesiastico,sed non Laico,ut infra declarabimus.
tionem soli seu areae ad super i fieandam Ecclesiam. Secundo ipsa Ecclesiae aedificatione ac fabrica . Tertio dotatione ipsus Ecclesiae,ut dicit Glolla in can .Pia me . iis, 16.q.7. Qiuamvis enim inconveniens sit tractari a laicis Ecclesiastica nc soti . cap. Quamvis, de decimis; ipsa tamen vult Ecclesia hanc suis etiam laicis bene factoribus referre gratitudinem, hominumque ad haec pia ossicia vollantatem ex-gitare , can. Decernimus, I 6. quaest.T. I V. Divisitur communiter iuspatronatus in Ecclesiastieum & Laicum , Iliae quae tres interveniunt differentiae.Prima ii, eo est,quia Patronis laicis Jura non am-