장음표시 사용
51쪽
quibus eorum Monasteria sun dationis lege astricta sunt , ex rationabili eausa re ducere permissu Concilii Tridentini sess. 11. c. . Veiam edidit Sacra Congregatio Posterius Decretum anni 1611. ab Urbano V I ll. confirmatum , prohibens Episcopis & ordinum Generalibus reductiones Missarum.
xi. Item dispensandi ius & pote stas spectat ad Episcopos circa quascumque
censuras & irregularitates ex occulto delicto provenientes, lolis exceptis illis quae ex homicidio voluntatio procedunt,aut ex delictis ad forum contentiosum deductis. De hae potestate sullds disseremus inlia , ubi materiam Irregularitatum ex prosei Ib tractabimus. XII. Possunt pariter Episcopi circa Matrimoniorum impedimenta non diri in mentia dispensare , excepto simplich Religionis aut perpetuae Castitatis voto. Ita Sanctus Antonius. Paludanus, Navarra, aliique communiter. Quin etiam potest quλndoque Episcopus relaxare aliqua dirimentia impedimenta , cum his tamen restrictionibus & moderamine : Primum , ut valeat i ita dispensatio circa soluta interius seu conscientiae forum. Secund5 , ut boni fide & ex ignorantia impedi- ςnti contractum suerit Matrimonium. Tertio ut impedimentum sit occulium, nuptiae ver δ palam contractae. arid. ut Papa sive Legatus adiri non possit ob conjugum paupertatem , rusticitatem , aut infirmitatem ; aut etiam quia absque evi-dςnxi mortalis peccati periculo differri vel expectari nequeat Romanae Sedis dis- pζnsatio. Ita Sancher , Azorius , Conincti , Bonaci na, aliique communiter Sum in istae. Potest quoque Episcopus hanc aliis potestatem del. gare, ex eorundem
XI t l. Dispensandi Insuper in votis potestatem habent Episcopi , sive omnindea rplaxando, sive in alia quaedam bona opera commutando , etiam vota ipsa ,
Vζl juramenta promissoria , dummodo justa causa subsit . solis exceptis selemnibus, sive in Sacta ordinatione, sive in Regulari Prosessione emissis, & quinque in simplicibus votis, scilicet continentiae perpetuae , professionis religiosae prominae,
tum peregrinationum , Ierosolymitanae, Romanae ad limina Apostolorum Petri & Pauli, & Composte limae ad Sanctum Jacob utra , quae sibi Papa reservat. X l V. Imδ etiam hoc receptum est & in consesso apud Doctores , ut quando castitatis votum non est abso ultim, sed ad aliquam circumstantiam restrictum ,
possit in eo quoque ex rationabili & justa causa Episcopus dispensare, ut si votum sit ad tempus , de non perpetuum , aut si non sit praecipue intentum, sed in alia repraecipite intenta inclusum,cujusmodi est si quis vovit Sacrum ordinem suscipere,
cui utique annectitur perpetuae eontinentiae votum; si quis promisit non inire Matrimonium , quo voto castitas omnimola non continetur , potest in his p . r Episcopum dispensari. Is quoque qui vovit arctiorem ingredi, verbi causa, Cartu sanorum Religionem , potest ab Episcopo dispensari ad mitiorem Rcligionem , cum in eo subsistat adhuc ad Religionem obligatio, nec versetur illa Episcopalis dispensatio nisi circa unam aliquam R eligionis circumstantiam Hoc docciat
SylVc ster verb. Totum A. num. 3. f. Sextum Sanchez in opere Morali, lib. .cap.qO. num. 7 . Lessius lib. 1. de justit. cap. o. duiut 8. quast. 8. Azorius i. parr. lib. I. ca I S. quaest. S. Bonacina in r. Decalogi piaecepi. disput 4. quaest.2. punct.7. 6 4. num. LI.& Navarra cap. Ιχ. num. 76. Praeterei quisquis sub aliqua conditio ite
voto se astrinxit in materia Papali dispensationi relervata. potest Episcopi dispensatione relaxari, modδ nondum si impleta conditio : ut si filius aut filia perpetuam voveris continentiam , si patet ex bello vel captivitate redeat incolumis:
52쪽
aut si quis voverit Ierosolymam proficisci, s rem amissam recuperaverit .Ratioque Sumni istarum comin unis est, quia absoluta ,& diserte concepta vota esse conis venit,ut Papae reservata censeantur ;& quia ita necesse esse compertum est ob
gravia animarum pericula,quibus se quamplurimos implicare videnui, ex nimia facilitate dc praecipiti servore se votis astringendi. At vero si voti conditio jam si adimpleta non alia superest liberationis via praeter recursum ad Papam in aliis
quo ex quinque praefatis votis. Insuper si votum circa reservatam materiam non
sit principale ted accessorium, consentiunt unanimes Doctores subcssse quom te dispeii sationi Episcopali:ut si quis voverit nunquam alea ludere sub poena obligatione ingrediendi Religionem ; ibi enim non erit ei necessarius ad Papam recursus , poteritque per Episcopum relaxari a Religionis ingressu , & ab ilici in xu non ludendi alea, qui voto productus suit, tametsi alia obligatione adluic subli-
stente ei foret alea prohibita potest enim ex duobus vinculis unum solvi, altero remanente , ad ed ut sequens transgressio non producat duplex , sed unum dumtaxat peccatum. Illa quoque valde notabilis est decisio S. Antonini p. tit. t r. cap. .9.lais ipsis verbis: Hoc autem videtur,quod si quis in laxiori moverat arctiorem Religi nem , quia Episcopus possit di pensere; quia non est votum perp. tua contianentiae nec votum Religionis pliciter,cum jam sit obtigatus ad utramque sed solum
efZ subrogatio voti:unde videtur, quod Episcopus possit dispensare. Et simillier in Doto simplici arctioris Religionis liceret is laxiorem transire t scilicet per Episcopi dic
pensationem J nou a.item liceret in seculo remanere. Haec Sanctus Antoninus Epita copus simul & Regularis. m. Item potest Episcopus dispensare ubi dubitatur utrum votum reservat Ionis Papalis fuerit obligatorium,ut si res in ambiguo sit,utrum sessiciens intervenerit deliberatio circa votum quod quis se emisisse certus est. In dubiis quippe b nigniori parti favendum:& ipsa quae Summo Pontifici reservantur vota , debent esse indubitata.Sanξ si quis dubitaret an votum emiserit, non opus habet ulla dis- peii satione. in his enim dubiis qu. e respiciunt substantiam voti,& non circumstantiam , ut est, an sitfficiens deliberatio extiterit, seu an votum ipsum quoad suta stantiam emissi lira suerit,non adimitur,sed servatur incolumis pristina libertas. In
praefatis omnes sere Doctores conveniunt, agnoscentes quantum expediat anima.
rum saluti easdem laqueis extricare , quibus se facile & plerumque ipso diabolo
sub specie boni solicitante implicant, eaque occasione ui per additis reservationum dissicultatibus novis se contraventionum sacri lcgarum laqueis involvunt, , quibus ex fragilitate humana vix possunt expediri. XVI. Notandum porro est , siquando dispensaverit Episcopus circa voru in Ponti fiet Summo reservatum . non quidem ob conditiones voti non absoluti, aut indirecte concepti, aut conditionati,aut ambigui , aliisve similibus circumstantiis affecti quibus casibus absoluta , & perpetuae validitatis indulgetur ab Epis
eo pis dispensatio 1 sed tantum in aliis calibus ob solam rationcm gravis & immitii nentis periculi offensie Dei, aut scandali quod sequuturum timetur ex dispensa tionis Papalis dilatione;hoc solo casu notandum est dispensationem , quam in te rea indulget Episcopus , non perimere, sed sol dira suspendere voti ob igationem. Idcirco ille qui absolutum perpetuae castitatis votum transgressus suit, dum se matrimonio alligavit, terit subinde ab Episcopo dispensari circa debitum con jugale. sed tamen soluto per conjugis mortem matrimonio, tenebitur pristino vo-
,quandiu Papa cum illo non dispensaves tr.
53쪽
XVII. coaeritur, an possit Episcopus dispensare super voto in alieu us Terti
gratiam emitto , ut si quis voverit eleemosynam dare tali paupeii, vel Ecclesiae , vel piae donnii 'Distingui a Doctoribus solet inter votum acceptatum , & non acceptatum. Si acceptatum sit, non licebit dispensare hac ratione , quia Tertius aliquis privaretur jure suo quod habet in re per acceptationem ac legitimam stupulationem ; sic enim ei fieret injuria. Sed si promissio illa votiva non fuit a ceptata cive ab eo cu:us interest, sive ab alia persona ejus vice ac nomine , tunc si rationabilis causa interveniar,poterit peti,& concedi ab Episcopo dispensatio X V l II. Ulterius quaeritur, an si ejusmodi votum in alterius gratiam emissum Consessirius exceperit, censeatur acceptasse nomine personae vel loci per votum designati Probabilis est illa Bona cinae responsio, censeri Consessarium acceptasse nomine Dei,cujus in consessionibus vicem gerit ; non autem privato nomine loci,vel per irae, quibus praecise consulere ac providere non astringitur ex suo ossicio ; ac proinde illius acceptatio non parit novum jus in favorem Tertii. Bo
XIX. Praeterea quaeritur , an requiratur dispensatio , ut quis solvatur voto quod se dubitat emisisse a Respondendum non requiri quia nulla subest obligatio. in dubiis enim juxta regulam juris , melior est conditio possidentis :& nemo in re dubia privandus est sibi connaturali A sngenita libertate , etiamsi s ut Lessius docet lib. i. de justitia,cap. o.dub.i7.num. ii 3. tale sit dubium,ut quam-vIs homo probabiliter opinetur non extare causam obligationis; quia ad tollendam libertatem nulla sufficit probabilitas, sed requiritur absoluta certitudo. X X.In summa,competit selis Ecclesiae Praelatis jurisdictionem externi fori h bentibus , illa sive relaxandi,sive commutandi voti potestas Et cum sit ista dic pensatio actus jurisdictionis, competit Episcopis statim atque confirmati Sede postolica suerint . quamvis necdum silerint ordinati, quemadmodum & reliquae' jurisdictionis potestatem potest confirmatus, dc nondum ordinatus Episcopus aliis delegare,ut saepemimero fieri videmus. X X . Differt autem a dispensatione irritatio votorum t de haecaliis competit personis quam Episcopis Primo enim potest regularis Superior suorum Religiosorum vota quaevis irritare, excepto Voto archioris Religionis subeungae. Et diserae dicit S Thomas 1.1.quaest.88. art. 8. ad 3. nullum Religiosi votum esse firmum , senili de consensu sui Superioris. Vota quoque imi uberum possunt a patrevit tutore fieri irrita, ut colligunt Doctores ex can. Afilser, 3 I. qirae fit. 2. dc ex cap. i.de Regular. in 6. Puberum tameri Vota ut in irritum revocentur, etiam ab
psorum patre,necesse est, ut ordini familiae , vel patriae potestati obsistant , ut shint ieiuniorui ,aut peregrinationum , aut similia vota. Conjuges etiam pc isunt alter alterius vota irrita facere, quae iuri altrrius incommodant , aut statui vel ad-iinistrationi niuiliae;quamvis plus juris malito in uxoris vota tribuere vide tur Salionias loco cit. dum ait nullum uxoris votum esse fit inum , nisi sit de consensu viri. Et iandari videtur jus illud majus in eo , quod iuxta Apostoluin Ephes. s. vir caput est mulieris, de non mulier v ri. Verumtamen non omnis subjectio tecum infert illimitatam omnia vota invalidae iaciendi potestatem. Si verbopponas Numerorum caput qO.q1 O Patri Jc mi arito ribuitur potestas quaecumque
vota filiae de uxoris irrita per suam contradictioilem faciendi: Responsio in prompta est,
54쪽
μ est egeni illam esse ceremonialem , & ad solam pertinere synagogam. Et compertum est , non competere patri ad ed illimitatam in Ecclesia Christi m testatem circa vota filiae . qualis illo capite sancitur. Stet igitur eadem in perimendis filiorum & conjugum votis posita super ids limitatio , nimirum si ordinem sa-rniliae .aut palliae , vei tutoriae , vel conjugalis juris , aut potestatis perturbent. Ad postremum Abbatiisae pollunt quidem Montalium suarum vota in irritum adiaducere , si quomodocunque regimini monastico , aut communi familiae ordini . aut Monialis valetudini , aut debitae sibi subiectioni officiossa sed non pollunt dispensatione relaxare , quia jurisdictione caretir.
Prosequutio potestatis Episcoporum.
O T E s T Episcosus similiarem suum , quamvis non subditum , si se-l λακι τ iennio commoratus fuerit,Ordinare . dummodo statim Ben ficium illa conserat Concilium Trident. sess 23. cap. 9. de resorm.κNisi ii. ordinatus patrimonium sufficiens habeat ; tunc enim celsante ratione legis , celsat illa Episcopi obligatio. JII. Potest praeterea diebus Dominicis, aut festis per annum minores suis subiaditis, av sabentibus dimissorias , ordines conferre,necnon Tonsuram uni, vel
duobus extra tempora jejuniorum, Ian.De eo autem, de tempor.ordinat. Quinimo
prima Tonsura initiare potest quocumque anni die illum qui mox suscepturus est Ecclesiasticum Beneficium , ut docent Ostiensis , Crassius . Bonacina , aliique asserentes id passim else consuetu dine indubitata receptum. III. Episcopus concedere potest unius anni Indulgentiam in die Dedicationis Ecclesiae. At in anniversario Dedicationis , & aliis quibuscumque occasionibus potest Indulgentiam concedere dierum quadraginta,can. Cum ex eo, de poenit. dcremiis. ex Concilio Lateranensi generali sub innocentio III Exinde constat, Indulgentiarum concessionem non esse actum ordinis, sed tantam juiisdictionis ;eo quod potestas ordinis , clim immediate ab ipso Deo conseiatur , non posse ab Ecclesia, vel 1 Pontifice limitari, atque ita Concilium non potuisset tetminum Indulgentiis Episcopalibus praefigere. Exinde sequitur , poste Episcopum electum de eonfirmatum Indulgentias concedere , licet nondum sit consecratus ; quia jam assequutus potestatem jurisdictionis,sed nondum ordinis,ut docet S. Thomas in .dist. 1Ο.quaest. 3 . it. 3.Simili ratione Papa statim post sui canonicam election. quamvis nondum consecratus immo necdum Episcopus , si ita contingeret eligi. potest Indulgentias per universum orbem concedere,ut ait Aetolius paria I. lib 3.
I V. Potestatem habet Episcopus jura pecuniaria Canonibus sacris consi Ituta a subditis sibi Ecclesiis exigendi , exceptis Monasteriis quae non habent Par chiales Ecclesias,secus verb si habent . ut sequenti capite videbimus. Haec jura sc reseruntur in cap. onquerente , de ossi c. jud. ordin. Disivus in Ecclesiis sua dioecesis habet jus Synodi , ct Onodatici ,seu cathedraikἰ nomine duos salia os rD α quartam
55쪽
quartam decimarum, ct mortuariorum : visitationem eritoque annuam , ct moderatum charitatis auxilium , juxta Lateranense Concilium. Hoc autem Lateranense decretum habetur in cap. Cum Apo solus , de censib. Huc spectant etiam Brae arensis
Concilii secunὀi canon. 1. & Toletani septimi canon . & Cabilonensis secundi sub Carolo Magno canon,i . De cathedratici jure , seu de Episcoporum portione canonica , de quarta etiam decimarum , & de charitativo subsidio susius tractant AZOrius pari. 1. lib. s. cap. ix. & I . & Barbosa de ossicio & potestate Episc. p 3.1lleg.86. 87. , V. Communi & ordinario Episeoporum iuri superadditus est titulus Legatorum Apostolicorum , non tam ad extendendam eorum potestatem , quam ad inistendendam seu roborandam: pleraque enim Iure ordinario poterant, quibus su peradditus est titulus Apostolicae delegationis; qui titulus non ossicit eorum juriordinario, sed operatur ut facilius , dc cum debita veneratione illis obtemperetur ;praesertim ex eorum parte qui praetenderent ipsorum ordinariam potestatem minuere , aut in controversiam revocare , aut ab ea se subtrahere. Unde istud quo que accurate observandum est,quod licet a judicis delegati sententia vel processu appelletur non ad Metropolitam , sed ad Papam delegantem , ejusve Legatum,c p. Super quaestionum,*. Porro, de ossic. jud.deleg. &c.Si delegatus, δc cap. Is eni,& cap. Si a delegato, eod. tit.in 6. de secundum Ius quoque Civile l. i. in princ. δέ l. . D. quis & a quo appell. Tamen quia ea quae Episcopi faciunt quasi Legati δε postolici ex jure communi, quod eis attribuit hanc qualitatem & titulum , non verb ex speciali aliqua per Papam delegatione,id faciunt iure communi & ordinario ; ideo interjecta ab eis appellatio devolvitur non ad Papam immediate, sed aiuMetropolitanum , ut docet Ostiensis in Summa, tit. de ossic- Oidin. 9.Sunt autem quadam. L'bi de hoc dicit, quod quando alicui committitur Episcopo id quod pertinebat ad ipsum jure ordinario , id fit ut magis timeatur. Et Zerola his sussia gatur 2. pari. Praxis Episcop verb. nstarior idque confirmat declaratione , quam refert. Sacrae Conglegationis , ut ab ejusmodi, quae Episcopi ordinant ex jure communi,tanquam Apostolici Delegati,devolvatur appellatio ad Archiepiscopum V I. Hac ergo supposita protestatione , ne praei lilicetur ordinariae potestati,
possunt Episcopi tanquam Sedis Apostolicae Delegati ordinarii de perpetui praedicationem interdicere, etiam exemptis Clericis aut Regularibus errores praedican-
tibus, vel turbas , aut scandala in populo excitantibus, ut nec in suorum Monasteriorum Ecclesiis, nee alibi ulterius praedicent.Immb si haereses praedicent , pota sunt contra eos Episcopi secunddin severitatem Iuris procedere. Concilium Trident. seis .cap. χ.dereiarm.& s. 6.cap. 3. & scit 2 .cap. 4. V I I. Ubi Beneficia Curata olim , conversa fuerunt in Simplicia per assignationem novi de perpetui Vicarii, etiam a tempore immemorabili, si Vicario non suppetit congrua ad victum decentem portio . nec illa aliter suppleri commodε potzst, ordinarius poterit, cum primum per et Tam , vel decessum, sive Rectoris ac Prioris , sive Vicarii, altera ex his duabus praebendis vacaverit , totum Benes fici uin ad Curam transferre animarum,& in antiqirum statum restituere,suppressa Vicaria. Concilium Trident. se C 2,. Cap. 16. V I l I. Uniones perpetuae ab annis qua3raginta. . etiam Apostolica aut horit te factae , possunt ab Episcopis tanquam Apostolicae Sedis Delegatis examinari, de quae per subreptionem obtentae suerint, irritae ficti ac declarari. Concit. Trident scis. 7. cap. 6. & sessa I. cap.9. de Ieserna
56쪽
IX. Insuper Episcopi ut Apostolicae Sedis Delegati possunt, sine praejudicio ob,
tinentium , facere uniones perpetuas quarumcunque Parochia liti in Ecclesiarum, de aliorum Beneficiorum , sive Curatorum, sive Simplicium cum Curatis Bent fictis,ob Ecclesiarum paupertatem, aliasve justas causas, licet dictae Ecclesae vel Beneficia essetit generaliter, aut specialiter reservata , cap. Si ut unire , de excessi. Praelat.& Concit.Trid cnt.sessione Li.c. s. Idem confirmant Gallicanae Constitutiones Comitiorum Aurelianensium art. i 6.S Ble sensum arr. 12.6: Edictum Melodu.nense anni i38o art. 1 .S Edictum Henrici iV.anni is x6. art. i S. I iistae caii, in supra dictis unionibus debent esse probatae per iuridicam inquisitionem citatis de auditis partibus,aliisque quorum Interest.Rebumus in praxi, r. p. tract. de unioni b. benefic. n. a.& 43.Praebendas unire possunt Episcopi in favorem Cathedrali uiri Ecclesiarum , aut insignium Collegiatarum, quarum redditus sustinendo decenti. Canonicorum gradu I,Divinisque ossiciis & cultui minime sufficiunt. Concit. Trident. seir. 14.c.i . & I s. dum tamen sexventur illic expressae conditiones.ld cons matur Ble sensium Comitiorum art. 1 3.Patronorum tamen laicorum consensus rc-quiritur circa unienda Beneficia nominationi eorum subjecta,juxta d Tria ent .sessa A. c. I s.&d. art. Blesensem 13. Qitibus iisdem locis permittitur quoque Episcopo xeducere Praebendas Ecclesiae Calliedralis ant Collegiatae ad minorem numerum, ut hac reductione suppleatur modicitati ac insufficientiae proventuum aut distributionum congruarum : dummodo facta reductione numerus Canonicorum si
per sit Divino officio celebrando atque illius Ecclesiae dignitati sufficiens. X. Ius habent Episcopi ut Sedis Apostolicae Delegati, in omnibus Baptisma . Iibus & Parochialibus Ecclesiis,ubi unus Rector sufficere nequit Sacramentis ministrandis & Divinis officiis , Rectores cogendi, aliosve ad quos pertinet , ut toz
adjungant Clericos administros aut Sacerdotes , quot sit iliciant his obeundis. Ubi Verd parochiani propter nimiam distantiam citra gravia incommoda ad Eccleiasam accedere non possunt, Parochias novas, etiam Rectoribus invitis, erigere possunt Episcopi, novisque Clericis congruam assignare portionem ex siue iis ιDus ad matricem Ecclesiam pertinentibus. Possunt insupert si necesse se ) populum compellere ad sufficienter subministrandum unde Clerici vitam sustentenr. Concilium Trident sessi i. cap. . & in Decretalibus cap. audientiam , dccap. fin. de Eccles aedifie. Sanὰ ubi non subest rat nabilis causa, Canonibus vetantur Beneficiorum divisiones , cap. Majoribus, cap. Priame ,& cap. Cum camsam, de praebend. X I. Pari eotestate pollent Episcopi ut Apostolici Delegati, illiteratis & imperitis Ecclesiarum Rectoribus deputandi pro tempore Vicarios & Coadjutores , partemque fructuum eis ιssignandi, aliterve providendi ad susscientem victum,
remota omni appellatione vel exemptione. Concilium Trident. sess. 1 i. cap. 6. Asess 11. cap. I .& in Decreto can. Quisunque, 26. quaest.I. dc can. Inventam , I 6.
quaest. 7.& Clem. Multorum de poenis.Idque pro Galliae Regno sancitur per Concordatum Bononiense approbatum in ultima Lateranensi Si nodo. X I I. Episcopis ut Sedis Apostolicae Delegatis , Beneficia simplicia transferre licitum est , etiam si jurispatronatus existant , ex collapsis vetustate Ecclesiis , si ob earum inopiam nequeant instaurari s illis tamen quorum interest vocatis in Matrices, aut in alias convicinas Ecclesias. Quin de ipsas Parochiales Ecclesias , si collapsae nulla contributione, vel alia ratione instaurari possint, a lMatrices, aut viciniores Ecclulias transferre possunt, de erecta in loco ubi col-D a latita
57쪽
lapsae sunt,Capelli vel Altati sub invocationibus iisdem Concit. Trident.sess 11.
XIlI. Ed quoque extenditur potestas Episcopi tanquam Apostolici Delegati, ut
certam fructuum portionem ex Beneficiis omnibus Cathedralis Ecclesiae, vel Coia o legiatae deducere queat in quotidianas chori distributiones , ubi nullae sunt, aut adco tenues , ut pariter cum Divino ossicio negligantur. Concit. Trident. sessia r. cap. 3 ac fessa a. cap. 3. XIV. Hoe eodem Apostolici Delegati titulo potest quilibet Episcopus exequi tionem curare & jubere piarum omnium dispositionum, tam in ultimis voluntatibus , quam inter vivos r & jus habet visitandi Hospitalia, Collegia . Conseaterniis a tales,& Scholas non eas tamen quae sub immediata Regum protectione sunt, ni- de eorum conscii su ;ὶ Montes quoque pietatis,piaque alia loca , quamvis horum cura ad laicos pertineret,aut exempt onis privilegio munita essent. Atque in istis omnibus possunt Episcopi ordinare , cognoscere , & exequi juxta Canonum I raescripta,nihil obstante contraria Consuetudine ,Statutis , & i rivilegiis. Conci. tum Tridentinum sessi 11.cap. 8.& Clementina , de re religiosi domib. His consonat ius civile leg. s de Episcop.& Cleric. & Orphano tr. & Xenodoch. His QSagantut Franciae Regum Edicta, quae requirito inferius lib. 4. cap.
cum a s lignatione portionis ad victum, ubi Rector Ecclesiae per imperitiam non potest munus,ossiciumque suum obire,idem extendendam generaliter ad omnem, ram corporis, quim animi defectum ac infirmitatem , Ob quam Bene fietarius quivis, cui animarum cura incumbit, non potest suo munere δefungi.Concilium Tridenti se Ca I. cap. 6. de toto tit. de Cier. aegror. vel debit. Etiamsi contingeret talis Beneficii collationem ad Episcopum non nisi conjunctim cum Capitulo pertinere. Cuius ratio est, quia cum provisio Coadiutoris diminuat liberam praebenis dati administrationem , nec non fructuum antea illi debitorum perceptionem , neeesse ab eo solo ordinari diminutionem istam lurium , cui causae cognitio & iurisdictio competit : at Capitulo non competit jurisdictio , vivente Epis
se jure futurae successionis,sed solus Papa: quandoquidem lure communi damnantur pollicitationes & provisiones , quae votum inducunt alienae captandae mortis, can. Petiisti, γ. quaest. i. & ex Concilio Lateranensi cap. Nulla , de concessi praebend. Hoc itaque reservatur Papae , qui potest adversus jus commune dispensare. Qui nimmo in Regno Franciae eirca Praelaturas & Dignitates, quae sunt Regiae Nominationis , non providet Papa de Coadjutore cum certitudine futurae successio. Dis, nisi cum Regis assensu. Hac enim in re summus Pontifex pactionibus se astrinxit,quas violari jus gentium non permittit.
58쪽
De potissate Episcopi erga personas exemptas , c ut loca.
ST1 observanda distinctio estanter loea exempla ,& loca nullius Dioecesis : multo enim magis subtrahuntur ordinarioritu potestati nullius Dioecesis loca, quim exempta loca,& amborum discrimen in hoc versatur . quod exempta loca in Dioecesi censentur; at loca nullius Dioecesiis, quantiumvis reipsa intra limites Diceeesis sita sunt, Iuris tamen existimatione censentur prorsus Dioecesis finibus dissita & remota. Jus itaque dum mermnit exemptarum Ecclesiarum , eas tamen perhibet sitas intra dioecesime sic enim dicit caput Grave, de ossi c.ordinar. , tua disces existentes, loquendo de exemptis:& cap.Cum Disimus, eod.tit. in s. ait et In qualibet parte sua Diaeresis , dummodo in loco non exempto. Hoc i tur tenendum est, constitui locum nullius Dioecesis,non per simplicem exemptionem a jurisdictione Dioecesini, sed etiam per divulsionem ac separationem territorii, quae vulgari serinione dicitur Demem-ἶrenient,Pauld post annum Christi quadringentesimum quinquagesimum , Concilium Arelatense tertium fit b Ravennio Praeside , subortum inter Theodorum
Episcopum & Faustum Abbatem Lerinensem dissidium his conditionibus composuit: Ut Monachi Clerici 1 nullo nisi i Theodoro Episcopo , vel ejus succetare,
vel cui Theodotus vel ejus successor inlunxerit , ordinentur et Ut chrisma nota 'ς nisi ab eodem Episcopo suppedisur: Ut neophyti non nisi ab eodem confirmentur: Ut peregrini Clerici absque ipsius praecepto in eommunionem,uel ad ministerium non admittantur: Laica verδ omnis multitudo Monasterii ad solam & liberam. Abbatis proprii, quem sibi elegerit, dispositionem pertineat , Regula. quae,
Fundatore ipsius Monasterii dudum constituta est. in omnJbus custodita. Qiiod ai tem a 3 Abbatissam & Moniales attinet , Sanctus Gregorius Magnus intendens privilegium, ut ipse ait, indulgere Sanctimonialium Monasterio Massiliensi,quod dicit in honorem Sancti Cassiani consecratum,libro 6. Epist. ia. ad Respecta Abbatissam statuit ut statim post obitum Abbatissae nova eligatur a Monialibus
Abbatissa . quae mox , si Episcopus dignam iudicet, ordinanda eiit ab Episcopo: qui ramen sus hon habebit disponendi de Monast rio , sed ipsa Abbatissa. Neque hi bit jus celebrandi solemniter Missam apud Moniales , nisi die Natalis vel De
lieati , iiis Monasterii. Caeteris vero diebus rissarum ossicia per Presbyterum qui fuerit ab Episcopo deputatus , peragantur ipse vero Episeopus solicitudinei regeret circa vitam & mores , tum Abbatissae , tum Montalium t earumque culpas poenis canonicis coercebit. Hactenus sanctiis Papa. At vero cur non nisi s mel in anno , die scilicet anniversario Dedicationis Monasterii , permitteretur Episcopo Missae solemnis apud Moniales celebratio, causa esse videtur, quia Monialium secessui , silentio & quieti plurimum incommodabat accessiis ille tuni, Clericorum solemni Missae ministrantium, tum etiam famulorum , qui erant ire
Episcopi comitatu. Illis quippe temporibus Capellae Monialium, in quibus istae s
59쪽
erum audiebant , erant intra Monasteriorum penetralia a nee ad Capellam erat aditus nisi Monastriis,& Sacerdoti cum Clerico subministante,caeteris exclusite, ut constat ex Concilio Turonensi tertio,can. 19. & ex Cabilonensi secundo , can. I 6.& ex Arelatensi sexto,caii. .8c demum ex Aqui ranensi sub regno Ludovici Pii,
II. Porro Ecclesiae simpliciter exei raptae,vel Saeculares sint , vel Regulares : si Saeculares sunt,potest illas Episcopus visitare tanquam Sedis Apostolicae Delegatus , ex Concilio Trident se T.7.cap. S. sive illis incumbat cura animarum sue non, scisti .cap.I.Sed si Ecclesiae exemptae sint Regulares, videndum est utrum Curam habeant animarum , an non laabeant: si Curam habent, sub iciuntur ordinario αδ lum visitationi,ut patet ex Tri .lent .sess7.cap. .& 8. de resorm. III. Verumtamen si illae Regulares simul & exemptae Ecclesiae , neque anima rum Curani habentes,sub Commenda sint, potest ordinarius illas visitare tanquam Sedis Apostolicae Delegatus , ex Trident. seir a I .cap.8. eo solo casu , quo non Vi-ogeat in cis observamia Regularis,ut ibidem exprimitur. Eiusque ratio est , quia solus Episcopus potest eis circa observantiam Regulae providere, ac bonos mores: quandoquidem commendatarii Superiores nenue resident, neque ulla pollent jurisdictione. Regulares autem Ecclesias exemptas, quibus annexa est animarum Cura,potest Episcopus visitare , quoad omnia & sola qliae animarum Curam &a . Sacramentorum administrationem concernunt, ex Trident. si C. 21. cap. II de
Retul.Subint inquit in Anmediet e, in iis qui ad diatam Curam ct Sacramemorum adinis, strationem pertinent iιrI Vtioni visitationi or correction; Episcopi , in cujus Disce uut sita. c ibi aliqui etiam ad natum amovibiles deputentur, nisi de ejusedem consensu,ac stravis examine per eum aut ejus Vicarium faciendo. His et lain consormatur Tridentina sessio .cap. 7.
I V. At verb si nullius Dioecesis Ecclesia sit, ea vel Regularis est , vel Saecularis.Si sit Regularis,quamvis annexa sit ei animarum Cura , nullatenus eam potest Episcopus visitare: etenim dictum caput i I. sessi x .de Regul. locum non habet nisi in locis simpliciter exemptis , ut ex ejus verbis liquet, Disopi in cujus Diae-eelisita Iunt: de sacra Congregatio secus iudicare solet de nullius Dioecesis Ee- .clesiis , ut ait statur Prosper Fagnanus. Sed si Ecclesiae nullius Dioeeesis Saeculares sint , tunc dispiciendum an lint plane re ipsa extra fines cu .uscunque Dioecesis, eoque casu Episcopus ille,cu us Cathedralis Ecclesia pro imior est praefatae Ecclesiae,potest hanc visitare,non ut ordinarius, sed ut Sedis Apostolicae Legatus , ex Trident. TY .cap. 9 At vero si nullius Dioecesis ecclesia includatur in ira limites alicujus Dicecisis, de sit Secularis,poterit eam Episcopus ille visitare , intra cuius Dioecesin sta est; solusque potetit eius Ecclesiae subditos ordinare . & Dimis tias ad Ordines literas eis concedere juxta Trident sessi χι. c, Io. ut saepissime interpretata est Sacra Congregatio , eodem Fagitano teste.
V. Nullus itaque Episcopus potestatem habet Regulares nullius Dioecesis Ee
elefas quantumvis Curatas visitandi, ullamve in eas juri lictionem exercendi. Constitutio autem Gregorii X . declarans exemptorum privilegia , eorumque limitationes aut abrogation ςs , neque loca, neque personas comprehendit nullius Dioecesi ,ut Sacra declaravit Congregatio : quod idem dicendum de Bulla Clementis X quae incipit: 'Verna muni Patrisfami 'ias praeordinatione. Caeterum Reia gulares locorium nullius Diince sis agnoscere tenentur authoritatem Episcopi
quoad ordines suscipiendos : nec enim ad alium recurrere possulat Episcopum
60쪽
sine eius qui vicinior est venia,juxta Concilium Lateranense sub Leone X.& Tridentinum sess. 13. cap. io.& Bullam Clementis VIII. anni apud Ovaramam Verb. ordo. Enimvero Superiores Regulares locorum nullius Dioecesis ui bditis sibi Regularibus Dimis larias coneedentes, tenentur ex sententia Sacrae Congregationis illa ad proximiorem Episcopum dirigere , aut ad eum intra cuius Uioecelis nnes existunt. Haec omnia tractat & docet Prosper Fagnanus Apostolicae Curiae t e furendarius in Commentariis ad cap. Grame, de ossic. ordii ar. Ergo multo sortiori ratione Regulares non habentes privilegium illud nullius Dioecesis. non debent per remotum Episcopum ordinari, si non habent Dimiiserias proprii Diceculani Episcopi V I. Segularcs exempti In spectantibus clausuram sibi subditarum Montalium subjiciantur Episcoporum authoritat I.tam ex dispositione veteris Iuris communis. c. P mcuιosio, de statu Reges. in s. quam ex praescripto Concilii Tridentini se T. 1 f. de Regul. cap.s. Quibus Bulla Gregorii X U incipiens Iusrurabili, adjungite em p - , tam saeculares quam regulares, si deliquerint circa clausuram , aut circa periorias intra septa degentes . vel circa bonorum Monasterii administra- oz Onem , ab Episcopo loci tanquam Apostolicae Sedis Del-gato puniri posse. Edictum etiam Caroli IX. Januarii melius anni 116 submittit Epi opis Montalium
clausuram, ut eius observationi provideant per censuras Eeclesiasticas , invocato, ubi opus erit, Brachii saeculat is auxilio , non obstante quacunoue appellatione. Edicitque ne ulla Monialis professa egrediatur Claustro , neve ulla persona ext
na ingrediatur Claustrum, nisi de licentia & approbatione Episcopi. V ιι istam Gregorii Bullam , quia multa edicit citra potestatem ordinari
rum erga Rcgulares ,& ubique recepta suit, summatim exequar, quam refertinzegram Fagnalius in cap. Cum num. 3o.de privileg. Bulla In rut-li,u-mulque bulla Supe na,confirmant ea quae Concilium Tridentinum antei statuerat de subiectione Resularium, etiam exemptorum s respectu Ordinariorum circa Parochiales Ecclesias & sunctiones, de circa Confession in personarium saecula. ximn auditionem, etiam Sacerdorum : item circa Monasteriorum Montalium Regularibus exemptis subjectarum clausuram,circa praedicationem verbi Dei in ipsis etiam Regularium Ecclesiis,aliaque ejusmodi. Statuit ergo Gregorius XV .ut deinceps tam Regulares, qitim Saeculares quomodolibet exempti, in omnibus praedictis iurisdictioiai, visitationi, permissioni. examini, correctioni Ordinariorum, tanquam Sedis Apostolicae Delegatorum, subjiciantur. Et siquando deliquerint circa personas intra septa Monasterii degentes , aut circa clausuram , aut circa
Monialium ipsis exemptis subjectarum bonorum administrationem , possint, locorum Episcopis, quoties opus fuerit, puniri & corrigi. Et ut non possint deputati Monialium Consei res . sive Regulares , sive Seculares nisi postquam ab Epis copo idonei judicati & approbati fuerint. Item ut bonorum Montalium Exem.
ptis subditarum rationes, ab eorum administratoribus & oeconomis , sive Seca Iares sint, sive Regulares , reddantur coram Episcopis, ad unctis , unique assi
stentibus Superioribus Regularibus: & ut ad ista temediis Iuris compelli possint
Regulares.Utque si quum visum Episcopo fuerit, , egulares Superiores admonitI, ut praedictos Consessarios aut Administratores removeant , non paruerint, possit in Episcopus illos removere quoties expedire iudicaverit. Item ut Episcopus una cum Superioribus Aegularibus possit Abbatissatum aut Superiorissarum eorundem M
nasteriorum electionibus per se, aut per Commissarium 1 se deputatum interesse