장음표시 사용
5쪽
A. QUA DECET, OBSERVANTIA ET pIETATE
6쪽
Non recito quidquam, nisi amicis, idque ma his, Non ubiuis, coramve quibuslibet- in medio qui Stapta foro recitent, sunt multi-quique lauantes: Sume locus voci ressinat conclusus. Inanes Hoc iuuat, haud illud quaerentes, num sine sensu, Tempore num faciant alieno.
7쪽
um plerique omnes, qui supra Ignobile vulgus sapere
gestiunt, litteris , quae ab humanitate nomen sortitae fiant, tantum pretium tribuunt, ut neminem, siue ad
reconditiora sapientiae humanae penetralia aditum quaerat, siue in iis rebus, quae propius ad vitae mmmunis opportunitates & desicias minere videntur, versetur, commode iis carere posse adfirment; tum nescio, quo fato fieri dicam, ut, qui de earum praestantia ad rauim usque declamitant, ubi de earum finibus regundis agitur, sententiis suis, discessione facti, in alia omnia abeant, quorum bene multi in eo pe re videntur, quod fines nimis angustos constituant, idque tanta contentione, ut, si dilatandos esse dicas, parum absit, quin interditas tecum contendant, reuulsiorumque quasi terminorum actionem tibi intendant. Sunt scilicet, qui in interpretando ιitterarum verbo, vulgarem consulendi Lexica morem secuti, litteras de linguae ac sci monis tantum studio accipiunt, &vbi CATONEΜsenem litteras minas dididisse legunt, Grammaticam graecam manibus triuisse, puerilenaque verborum interpretationem sectatum esse arbitrantur. Euoluunt illi pnaestantiora Graecorum Romanorumque scripta, non alio fine, quam ut verborum phrasiumque seiTagine collem, ouamcunque rem sors aut consilium offert, graeco aut latino vocabulo insignire possint. Utriusque linguae naturam ac indolem probe persperum habere sibi videntur, voces barbaras Romanisque auribus inusitatas cautius sanguine viperino vitantes; toto tamen scribendi genere ipses barbaros, nec ullo
modo erudite disserentes videmus, Propterea quou verbis quidem latinis,A x non
8쪽
non autem litteris operam dederunt. Hi si didicerint, monente
QUINCTILIANO ast aliud esse rammatice loqui, aliud imme, se ab ele
gantioris dominae finibus excludi, non ferrent. Quantam segetem ieruilium CICERONIS imitatorum protulit illa aetas, ubi nonulli nomines latine, quoad verba & phrases, docti, se huius viri ingmium mero vocabulorum amapio consecutos fuisse arbitrati sunt, sententiarum maxime inopes, nec ullo numero digni; qui intolerabili supercilio omnium scripta, quae CICERONIS lineamenta re renon videbantur, reiecerant, cum tamen, si ad sententiarum pondus rerumque grauitatem
respicias, nulli minus expresserint CICERONΕΜ, quam ipsi, qui se: Mius tituli fumo molestissime venditarunt. b Qui iuuentutem in sch lis erudiendam fusi erunt, hanc legem sibi inprimis scriptam esse prutanto, ne Romanorum & Graecorum sermoni studentes, communi enrore sedueti, solis verbis inhaereant, iisque humaniorum litterarum ambitum comprehendi, falso opinentur. Est aliud genus hominum incremento elegantiorum litterarum aeque ininum, qui eligantiae titulo decepti, illas tantummodo res in harum litterarum numero habent, quibus mentem, aut voluptati aut desidiae deditam, suauiter demulcere, tempusque commode fallere possint. Hierunt sere, qui in rebus paruis dc nihil aut parum ad vitam ti rem publicam proiaturis occupanti', qui a Gallo quodam patria extorre bilice finire dossi, cantiunculis quibusdam & comoediis, amorem dc delicias irantibus, omnem et rutae eruditae vim absolui putant; qui dum capilli calamistiis intorti ornantur, & mmentis perfunduntur, ne cere-hrum nimio otio prorsus torpescat, stri iunculam 'uius generis peri gunt, loca metiora excerpunt, in solitis conuersationibus, ut risum ex euitant, sedalibus suis & mulierculis propinanda; qui ludis scenicis innintriti, extra theatrum, nullum venustatis sensum inueniri putant; qui
dentiaca QUINCTIL. iussituti orator L. I. cap. pag. 78. editi Bumannianae. Dementiae huie tibviam tuere viri, de omni doctrina meritissimi. qui simi istos Gemonianos multo tale sityrico perfrieuerunt. Nominasse sufficiat ERAMMUM, in dialogo, cieremiano, HENRICUM STEPHANUM, in Pseudo emis, IUSTUM MPSIUM in Epist. Misceli. Cent. IL epist. LVII. quibus ad angendus es HALL Uinus, in sisti opustulorum de initatiora ararisa praemula.
9쪽
denique, mrod pameorum dixerim, quamuiselegantias perpetuo erepentineque pulchritudinis rationes, neque veros venustatis sontes norunt Hisce hominibus si naturae ac artis studium iniungere, assiduamque scis piorum graecomm & latinorum lectionem commendare , latioremque, quam sibi finxerunt, elegantiarum campum describere velis, nihilo plus age , quam ut des operam, ut teipsum apud illos pedantismi crimini obii.
cita; Uidquid enim Graeciam aut Latium redolet, id omne illis est fata
dio. Riditatum autem est, particulta inhaerere, ubi in uniuersitatem exspatiari licet. Verae humanitatis cultor venustatem, quibus nque de mum naturae partibus lateat, exquirit , tantumque aiast, ut una eius specie animum compleat, ut potius totius mundi uniuersitatem, quare late pateat, quae certe mamma est, peragret, litterisque elegantioribus ubique locorum praesidium ouaerat. Justis igitur vindiciis, quod ad earum ambitum intinet, quidouid demum nonnulli recentioris aetatis homines delicatuli de hoc fundo Getraxerunt, repetere liceat. Ex Romanorum quidem liquendi consuetudine elegantiores litteraeaedem sunt, ciuae vocantur humanitatis madia; cuius denominationis raticvon tam ea est, quod istae doctrinae homines deceant, ipsaque scienti: humanos animos alat ι quam quod omnium hominum animi iis delectrii tur, mentes pascantur, ingenia alantur, intelligentiae lumen accendatur. virtutis simenta suppeditentur, hominesque s iles & placabiles reddam tur. Hanc esse veram huius denominationis rationem, ipse CICERO, quem inter veteres huius rei arbitros facile principem habemus , innuit, cum inter seueriores & humaniores litteras inducto discrimine, illas neque omnium aetatum, neque omnium locorum ac temporum esse, has vero iuuentutem alere, semetiatem oblectare, secundas res ornare, alversis selatium ac perfugium praebere, dicat. o Iis igitur, quae hactenus
diximis, rite pensitatis, non sane magnae molis erit, harum litteraruir fines constituere, dum, ad quamcunque artem ea aut uniuersa, aut singuli adiungi possunt, ea sine dubio inter humanitatis studia censenda erit Quid igitur, ut per partes eamus, de Grammatica dicendum est, quaninter humanitatis studia, si non principem obtinere locum, caeteris tamen tanquam fundamentum, praestruendam esse, omnes harum rerum iudice
o ia oratione, quae Ommum sere vinnibus teritur. Pro Archia meta. eam
10쪽
mo ore confirmant, quamuis nonnulli deliciarum aucupes nihil venum in ea esse clamitent φ quam vim illa in formando ingenio emolliendaque mente habet φ ii sorte dubitationealiqua agitantur , ii huius artis naturam minus perspextile, litterarumque & linguae studium eodem modulo, ut
iam ante monuimus, metiri videntur. Romanorum Graecorumque scis
pioribus, penes quos huius denominationis arbitrium est, consultis, ab iisque Grammatices descriptione repetita, nullum dubium relinquitur, quin ea in se contineat omnia , 'quae ipsis humanitatis studiis inesse diximus ; huius enim disciplinae ratio, quae non mero verborum aucup occupatur, nec pueris aut tironibus prima soluin litterarum elementa propinat, Graecis philosophis summisque viris dignissima visa cst, ad quam
excolendam exercendamque omnem ingenii vim conserant; unde Gra matici professio & munus tam late patet, ut multarum rerum adcumta
cognitione contineatur. Sed in regundis eius finibus potissimum QUIMCTl LIANUM auctorem sequimur, Grammatici munus duabu, partib definientem, loquendi scilicet scientia, & poetarum enarratione. tuo Consentientem habet CICERONEM, quem in eiusmodi rebus omnes, tanquam arbitrum quendam publica auctoritate constitutum, sequuntur et is igitur Grammaticis tribuit, poetarum pertractationem, lituoriarum cognikionem , verborum interpretationem, & pronunciandi quendam sonum. e) Qui his rebus animum mollescere, lenitatemque ac comit rem induere posse neget, video neminem; nisi qui de emendanda anim3 sua prorsus desperauerit, mentique veluti callum impenetrabilem induxerit. QSi id agunt enim poetae aliud, quam ut artis suae vim emendandis hominum moribus, virtute celebranda, humanitate dc decoro instillando, commendent φ quis nescit, mores eorum, quos ad consuetudinis suae usum interiorem admittit poesis, molliri, in iisque nihil asperum, triste ac superciliosum exstare Qui autem putat Grammaticorum opera ad
hanc rem nihil opus esse, vehementer errat et venustates enim non omnino
omnes ita comparatas esse nouimus, ut primo quoque impetu in quasvis mentes influant; dantur, quae oculis primo sese subtrahunt, ut tanto vehementius adficiant, quanto magis latere initio videbantur; dantur, ad quas percipiendas monitore & magistro quasi opus est, qui viam com