장음표시 사용
291쪽
tio sententia. mandaretur, quot esse ad eam rem necessarii viderentur. Et hine deinde factum est ut. per Deculatores interdum carnifices intelligerentur, cum alioquin hi proprie dici speculatores soleant qui hostilia silentio perspicisnt , -lo Q L. Floso, JEmiislio Pro . & Tertulliano auctoribus. Iulius Firmicus lib. 8. cap. 26. Dein
cum ait, Cyprianum stetissa in dinteis expectantem speculator mo . Et Seneca de Ira lib. I. Tuom. centurio supplicis praeposims codere ηιadium Deculatorem Et de linjustmuli speculatoribus, visus est Ulpiamis sensisse, cum scribet pau-σMaria adi speculatores pertinere, cap. o. de his. dam. Haud dubie per ψMulatarea carnifices intelli gens, eorumque ius vetus simul expr
mens. Moris enim eras ut rei damna.
ti, di affecti supremo supplicio vestimenta inter se carnifices dividerent. Eumque morem docent nos Evangelistae singuli: Aiunt enim, milites quatuor hisquam Iesum Cruci affixerant, ejus vestimenta cepisse, & ex iis quatuor martes secisse singulis militibus unam . Nec alis λdetur referendum quod Paulas Diaconus ait; Cyprianum martyrem ad locum supplicii perduinim se birro expoliasse, & tradidisse carnifi-eibus. Jaque omnia quae pannicularia incunt libi jure suo hujusmodi, milites olim est idem Ulpianus d. cap. 6. addiditque tonam sub ratione eannicularia non continea
einctis nullo aera ρνa υἰ tona fest; anteνυ am tuam eurres . Irenaeus Adversim Haereses lib. q. eap. 49. Ex alienis laboribus insigne aurum, o argentum, oe aeramen m cum insνiption , in imagine Caesaris in ronis suis fere es, ju- se se facere dicunt. . -
SOLENT matronae etiam nobilissimae
lanae reique textoriae cum ancillis,& servis operam dare c. 3I. de donatia inter vir. & uxor. cap. 36. de leg. I. c. o I. de leg. 3. Sie enim de Lucretia. scribit lib. I. Livius: Nos e seνa ἀμ-
ditam lanae inter ι arserantes ancillas ta medio aedιum sed rem onveniune. Auctor.
est etiam in tabulis. Hyginus Augusti libertus. Penelopen Ulyssis uxorem telam texuisse, quod ipsum Gaiae Ceciliae. Festus, .&, Corneliae, 'Μ. aemilii. Lepidi conjugi itribuit Asconsus. Nec alio spectat .de Andromache illud Virgilii aeneidos lib. 3. '
Est etiam Suetonius auctor vestem domesticam Augusti ab uxore. filia . sororibus , nepti sque - .eius. cons dum luisse. Et id quidem adeorum est , , ut , singulae propemodum matriniae. sibi, maritis, liberiique sui . integra sic detexerent vestimenta, ut contexta nulla sertinatricis, nulla sartoris opus haberent industria . Ai- g stim L in Psal. 4s. μιν- sistin uicimus quἰ maa ansabatur , ,. finit-- ΗΝ quae Maim Mindi a re
292쪽
Identer expressit in Evantelio Diu Ioannes cap. Ist. Ait enim Domini Salvatoris nostri ineonsutam suisserenicam, totamque a summo contexistam. Nee aliud est quod hune in m dum scripsit ad Sabinum Ulpianus :VUimenium id est, quod detextism M.
in desectum non sis, id est, si fia eo
summatum , cap. 22. de auro, & arg.
leg. Eoque referri potest, quod Ulpi nus, & ex Ulpiano Iustinianus de aliena purpura scribunt, quam quis vestimento suo intexuiti cap. 7. ad
exhib. si tamen. Institui. de rer. divis. Constitit autem omnis textura partim ex lana, partim ex tela. Lanae deditae mulieres erant, quae lanam ad texturam praeparabant, ista quae in atrio ex vetere mom texebant a1dque mihi visus est Terentius voluisisse se in Andri, seri nar Lana, asstela visum quaeritans. Par ιa m enim eam intelligit lanae praeparationem Terentius, quae ad texturam Iavand nendo, timendo, aut qum alia ratio. ne necessinia est , & per riam. ipsam detextionem , cap. 7o. in princ. deteg. 3. Goveanus per peiam instrumen. tum textorium intelligit. Cui uti non
adsentiar, sicit Hyginus Augusti rubertus se Fabula ris scribens: Hori
etiam pin Milone ita stribit De qua
ratir , dirue nr aEx quibus evidenter gonstat, non textorium instrumentum
sillud enim nee texitur, nec detexitur sed stamen potius, & subtemen, omnem. Pae ex qua vestimentum sit, substa etiam simul - e foederatam tamdiu te .lam appellari, quamdiu ea instrumenis eo textoris . contexitur is Eoque sensu id ante lesie, hoc est telae nomine
N. L I B. III. . et 8teontineri scripst Ulpianus, quod eum
nondum pertextum, aut detextum sit. eonteartam appellatur, euiusmodi sta mea est, & subtemen e. t. de auro,& a g. leg.
Quod ipsum Tertullianus νMaνω- appel lat ηνα νam lib. de Pallio. Nee alio visus est idem Ulpianus respexisse cum lanae appellationem eatenus extendiscriberet, quoad ad telam pervenisset d. cap. m. 1. Sensus enim est , lana legata, eam lanam non deberi , quae cum in telae structura sit, aliis substantiis ad vesti mentum texendum praeparatis , sic est admixta , ut sine Incommodo ab iis nequeat separari :Fortassis ea minis ratione lanam non deberi, quae in tela est, scripsit Ulpi nus , qua, nee auri, nec arpenti appestatiode electrum rontineri idem re didit, cap. 3. de legati etiamsi ex auro, 3t argento foederatum electrum squi suo loeo ex Tertulliano demonstruavimus. Et haec quidem verissima sunt, si modo lana non fiterit tincta . Ulpi mas enim apud veteres At constitisse, versicoloria lanae appellatione non con. tineri; & ideo cui lana legatur, id videri legatum , - quod timum non est, cap. ' γα de deg. 3. A quibus dissentit expresse Paulus cap. 33. s. de auro, & arg. leg. Gq. Pauli sen. tentia ab omnibus non videtur rece. a, quamvis eam lexpresse Paulus inister receptas numeret , Sent. lib. I. tit. 6.
Damnandae memoria ratio vetus.
Ex eausa Maiestatis perduollionis,
aut ex alia tali causa memoria etiam post mortem damnari solet, cap. R de injusto. rupto, & irrit.. Nu test.
293쪽
test. eap. 32. s. de donat. inter Vir. , & uxor. cap. 75. h. ii n. de leg. 1. Eaque damnatio sic fieri consuevit , ut ejus . cujus damnabatur memoria , ex Magistratum albo, nomen eradere. tur, effigies , & statuae dejicerentur, titulique luto tegerentur expressa Sena res auctoritate. Morem hune Mode-flinus, Cicero , Tacitus , Ambrosius Lampridius o Suetonius. Capitolinus, S Livius tradiderunt Sie enim scribit Modestinus: Eorum vetigati, μι de porta i sunt ex e fa Maiestatis .rarabendas scire debemus, capit. 24. de poenis. Et Cicero Phili p. I 3. CUM
rumeliosissimo aeclamationum genere Discerare , scalas etiam inferri, Hypeosque, edi mag/nes eius eoram detrabi, σ
eradendos tibisue titulos abolendamque omnem memoriam deceνηeνet. Lampridius in Elagabalo: Misis qui, O' in
Gordiano Imperatoνe, iam Neu quἰ oam. νes hujus Deinoris etant , statuas maximini deiecerun3. imagines perfregerunt, nomen piabiliatas eraserunt. Nec arbi tror alio reserri quod scripsit Scaevoista, eum crimine Majestatis a Senatu liberatum esse, qui statuas Imperatoris . reprobatas conflaverit, cap. 4. ad legis Iul. Majest. Si quidem eorum statuas reprobari certum est, quorum mem riae damnatur Senatusconsulto, aut etiam municipalis Magistratus decreto. Sic enim aes. . in C. Varrem scripsit
Cicero: Centuri pinorum Senatus decrevis,
tem inde videri possunt Magistratus municipalex assecuti, quod ab iis locus ponendis statuis eausa cognita soleat impetrari. Cap. 14. de coiait. & M.
do. Si enim sine eorum Lereto non potuerit in Provinciis quisquam statuis honorari; utique illud recte vide. mar eonsequet eorundem etiam decreto iustis de causis debet, ae remtari st mas potuisse.' Morem hune damnandae nemoriae, ipsi etiam 1 Graeci Romano mperio non subditi observarunt in Sie enim apud Livium. de Athiniensibus scriptum invenio: Rogatisnem Mesem iam retint', plebesque seri ἐν us ebulis.
294쪽
quid i pinea quod ad notam ignomi Miamque Phllini perrἰnereι , ferret , id omne populum Atheniensem iussorum: Si quis eo-νa gnominiam, prove bon re uua dixisset, ferissetve, qui oeciis eum iure eaesiarum. Haec Livius. Ex
quo loco si quis persuaserit sibi antiis
quam hanc damnandae memoriae etati nem a Graecis ut alia multa Romanos acceptim tulisse, non video cur is pos.set reprehendi. .
-De Flaυii, Caesaris appellatisne . CONsτANT IN us' Imperator , qui Flavius appellatus est P novaeuiusdam Imperii auctor fuit. Constan. im, polim enim uomam Romam voluit appellari r Et 'ita in orbe Romano duae duorum Imperiorum diversae fumetum sedes, una dicebatur Roma vetus, altera κοva Roma f. Urbs antiqua, urbs
illa Quirini ' quae simpliciter appellari Roma sol ehat, ad disserentiam Imperii Consantinopolitani, dicta estvistis Roma. Et quia haec duo ImmHa fere 3 perpetuo conjuncta . suerunt, hine factum videri potest, ut Impera. tores qui Caesares antea solum die bantur tandem non Caesarea duntaxat, sed etiam Flavsi appellarentur; C mres quidem respectu Imperii Romani, eaput,& Prineeps suit C. Iulius Caesare Flavis vero Constantinopolit
ni Imperii ratione . euius Flavius Constantinus prima ieeerat fundamen. ta. Ais enim Eutropius lib. Io. v bem nominis siti. ad tantum fastigium evehere molitum esse Constantinum , ut Romae aemulam faceret. Idque mirum ei non videbitur, qui non ignorat Cyprianum ad Cornelium Papam scripssse . Augusti, vel Cis aris titulo succedentem honorari progeniem, &Imperatoriae Dignitatis heredes primae originis irradiari fulgoribus. Ut igi-ώtur a C. Caesare Imperatores Romani Caesares, sic a Flavio Constantino Conis stantinopolitant Imperatores Havii diis in sunt. Ea quia Iustinianus utrum que Imperium simul obtinuit , hae etiam ratione factum est . ut ille non Caesar, non Flavius solum, sed tam
Fiat ius, quam Caesar his vectis appeti laretur et I ΜPERATOR CAESAR FLA. v I Us IusTIN l AN Us . quemadmodum
ex iis triumphalibus titulis constat , qui prooemio Institutionum praefixi
DE Furiosis, edi mente captis.
rem esse rati sunt mentis ad omn a caecitatem, furiosis. non aMtem ius nos remm Daν- do in nos esse vetans
Modeeim Tabuia, inquit Cicero Tusculanarum Quaest. lib. 3. itaque non esse in iis scriptum : Si iNs AN Os , sed
SI FUR osus EssE INCIPIT . Sunt
igitur Decemviris furiosi qui mente ad omnia' taeci sunt. Et se ad genus furorem reserunt, quem ad speciem Praetores &Iurisconi ulti postea traxi Lis videntur. Infanos enim appellant. eos Iurisconsulti , qui mentem non 'N n a Mis
295쪽
habent sanam, quales sunt qui deri- mente eaptus, qua eum qui incederedenda loquuntur c. 4. in prine. de nequit ρedibus. emum scripsit libro aedilit. edict. Eosque sic distingunt, his vertas Livius: Princeps eorum pe- ut ex insanis alios contendant esse dibus capMs lictica es intralatias. Ap. furiosos, alios mente raptos, sive de- pellatione igitur furiosi , a Decem via mentes, a. Instit. de curat. c. a. ris , auctore Cicerone , mente capti, de inoff. test. Per μνissos eos intelli- sive dementes eomprehedantur , ins gunt qui mente quidem omnino capti ni non comprehenduntur, Iurisconsulti non sunt ,. sed quibus mens ita comis contra sub insanorum nomine suriosos, mota est , ita conturbata , ut aecepta &.mente captos complexi sunt . Nec furia, familiari quadam rabie videan- id mirum . Nam esse vocabula qua tur exagitari , interdum tamen. non dam quibus Decemviri generis loco , sine dilucidis sanae mentis intervallis, & Iurisconsulti contra non generis , eosque Ca jus me ma ἰηfanos appellat. sed loco speciei .usi perpetuo sunt, est Ut enim a surore μνiosus, sic a suriis a nobis Variorum libro a. demonstra. furor nomen videtur accepisse. Idque tum , Columella mente captum ad sibi voluit in ea Declamatione Quinis agnatos gentilesque esse deducendum tilianus, cui titulus est: Ego te pater scribit libro I. de Re Rustica, pes me occidi. Sie enim scribit: Noa sine eam re eaptum etiam furiosum intelligens . Ia Icilicet υιιus ilia , anι qua aetar Certe quod omnes suriosi quodammo. νοουιdit , eos qui aliquid commiserunt , do mente capti sint tempore furoris , scelus, furiis Vἰtari, o peν totiam praesertim si furor tantus sit ut ne mundum agi. Quibus etiam consenta, queat expiari. Furiosia , ritu solemnineum illud est quod Hyginus Augu4 quodam, solent expiari. Sic enim scrusti libertus Fabula io . ad hunc mo- psit Festiis Piaνi eos velati proprio dum scribit : Ex quo semet manus verbo ai. 'ννms , qui parum sanr an inqu/naυιν , inseνω funa ili; protinara maιι cum maentis suae uo. snt , di pissu νώ, νι bisne hominem palam occideis quaedam verba libera Mν incommodo . Eois
ret. Et quia veteres, Cereris ira atque que arbitror Ulpianum respexisse eum indignatione hujusmodi homines vexa. suriosum tutorem Iudicemve datum, tunc ri . vel potius a larvis, furiisque uti Iudicem scriberet, tutoremve futurum dictum est exagitari, & exterreri peri cum mentia compos factus iuerit cap. suasum habebant , tam ceνiι laνυὸ. 39. de judic. . furiosus. Instituti quirosque, si Festo dc Plauto credimus, test. tui. . dari poss. Piationis enim be,
quam furiosos illos appellabant. Caeto neficio plerumque. mentis suae commisrum de mentes vocabant, eos Iuriscon. tes reddebantur furios . Sique ad sa. sulti qui omnino mente erant privati, nam mentem medio expiati is nossve quibus mens non conturbata, sed 'redirent . tunc eorum furor in morbi
adempta penitus credebatur , quales sontici appellationem transibat . S insunt plane insipientes. & fatui , qui, nomine omnem judicandi necessitatem bus ablatus est ut utar verbis Quin. remittebat , eaque vera sententia est tiliani. in rerum omnium intellectus . cap. 46. de iudic. Haec piatio circum. Atque ita quidem mente captu in de latione , hoc est . lustratione fiebat . mentem,& amentem definivit Festus. ejusque lustrationis auctor mihi. N Eaque, ni salior, ratione dicitur quis alius est . Erat , qtiam μcςrdos qu expia.
296쪽
expiare solebat, eamque pia risem a pellabant inquit Festus , & ea quibus in expiando hujusmodi sacerdos utebais tur. ρ .amen a dicta sunt. Solet etiam
hujusmodi piatio poreis fieri , eosque
porcos veteres appellasse sacros porcos
testis est Plautus in Μenechmis hia
yuba re puri de mea peeunia Nam ego quidem insanum te es remi ro scio. In hoe Plauti l o Camerarius parum considerate antiquam hane vocem. - cres . ut prorsus ineptam rejecit , 3c in ejus locum, saeri . substituit . nisi cres autem non faeri Plautum seripssse testis evidentissimus est Μ. Varro , hunc eundem proferens , & interpretans Plauti locum libro E. Re Rustiis ea cap. I. & q. Quibus consentaneumi omnino est istud' ejusdem Planti in Rudente r Suna domi agni.. pares sacres. Haec de furiosis.
darum Institutionum suit Iuri consultis , alia item Iustiniano . Illi enim eas scribebant et hujusmodi imstitutionibus civium dissidentium lites contentionesque sopirentur i & magis fuisse serenses videntur quam schola. sticae . Iustinianus eontra instituendae legum cupidae juventutis gratia suas edidit institutionesta isserentiam hanc
ra eνanda , sed da De , de υira , de satiata de immoνιώitaιe. de Deo loque. muνὶ Et quamvis haec ita sint, nihilominus tamen ex Iurisconsultorun in. stitutionibus,& praecipue ex Caji tam institutionum, quam rerum quotidiana rum commentariis , suas institutiones componi viavit Iustinianus . Quisnam autem suerit hic Cajus quibus temporibus vixerit, non est quod amplius dubitetur . Ipse enim Cajus sua aetate Alexandrinam quandam nruli rem ad Diuum Hadrianum perductam fuisse ait , eum quinque liberis quos uno sertu enixa erat, cap. 7. in prin. de rebus dub. Et pervenisse eum ad tempora Divi Antonini. hoe est Im. peratoris Caracallae multis locis doceori potest , c. 32. in prin. & cap. 4 de domi. Inter vir. & uxor. Cap. 9 de condit. & demonstrat. e. 63. ad SC. Treb. cap. 96. de legat. 3.
INTERDUM ex dente , inquit Poni. '
ponius , piacuit maioris potessatis - :Magdὶνatuos confliιυ : itaque Dictatores . lrodiu sunt , a quibus nee provo:andi ius lfuix , e quihus etiam cap tis anim iri lversio data est, cap. 2. IΟ. de origis ijur. Auctor est Livius libro a. testem .de Dictatore latam jubere ut Consul
297쪽
res Dictatorem legerent in Eumque ac onsularibus tectum is non aliter fieri Dictatorem, quam si is Consule Dict tor diceretur , testatur M. Varro de Ling. Lat. libro 4. Huius de Dicta. ore creando antiquae legis meminit Pompejus . Festus , de . opimis spoliis differens : UT Qui or Tl ΜΛ LEGE FUERINT, inquit Festus, ad isi soles
per hunc Magistratum Dictatorem intelis ligi, eo in ioco demonstrat idem Fe. stus , in quo se de optima lege scri hil : istima lex illa dicebatur eaea ε. Magisero populi faciaη- , quam plenismum posset, Ius esse rini abatur , ut fuit M. MIerii Manli filii. Volusi ue. poris, qui pν mus Magisser populi erea rus est et postquam vero pr-oeatis abies Μag stratu ad populum data vi ,
uae antea non eras , desin- es dici a UT QUI OPTIMA LEGE , utpote smin minuto is νε priormn Magistra utim .
Haec Festus , quae eum enent depra. vatissima , sie uti hoc loco proposita sunt, ex fastis Capitolinis, sicuti etiam historiae veritatem , & auctoritatem Livii restituimus . Sensus autem est in Magistro populi direndo haec sci. x lemnia verba Consulem usurpasse: UT
CO , & optimam legem eam intelligi qua quam plenissimum Dictatoris ius esset significabatur . Livius scribit li. bro χ. sia nonnullos habuisse salso persuasum, M. Valerium Manli filium Dictatorem primum suisse qua in pinsuasione etiam suisse Festus videtur . ' Est & alia lex quae optimae legis a . hellationem etiam habet , eaque vi ' gines Vestales capiebantur. Quam legem cum bis Papiam appellaverit Gellius, libro I. cap. Ιχ. nescio qui fiat eandem postea Popiliam nominet 4
Popiliam autem legem in Papiam d pravati lacilius potuisse , quam P piam in Popiliam quis est qui non animadvertat 8 Nam si ex lege Popitia syllabam ii abstuleris supererit m pia, & tandem ex Popia Popiam scriptum ab iis videtur potuisse , qui te. gli Iuliae, δc Papiae meminerant. que res essicit ut mihi persuadeam de lege Popilia , hoc est Numae Pomptistii Regis Romanorum Gellium sensis. se . Nam cum dixisset, Gellius . eos qui literas antiquiores tractant de capienda Vestali virgine nihil quicquam aliud tradidisse, quam eam quae capta prima fuit a Numa Rege suisse captam. indicans se quid amplius invenisti
sibjecit : Sed Popiliam legem 1netrem mus . hoc est legem invenimus , quaritus sortiundae capiundaeque virginis ita uti a Numa Rege est introduclus. continetur . Si enim certum est ea. piundae virginis morem instituisse N mam Pompilium virginesque , ut ait Livius . legisse , utique etiam verisiis mile est , sortitionem praecipuum c piendae virginis ritum ab eodem Rege excogitatam primum fuisse, atquς ira per ιegem Popitiam Numae Pompilii
legem recte apud Gellium intelligi posse, Quid igitur inquies, nihilne a Popilia lex Pompilia differt λ Prosecto non magis quam a Bro Popilii differt Pompi lii forum . Pompilii enim , & Popilii sorum , idem sorum esse Valerius Probus auctor est , qui has notas I. Fo. Pop. sic interpretatus est: In misis Pomμιii alias Popitii. Sic 6. I. Instiis tui. de eo eui liberi. caus. bon. addita Pompilias '. alias Popilius Rωμι. Ut sit hoc saltem constat hanc legem etiam legem optimam Pontifices apis pellasse , cum in virgine Vestali e pienda hae sermula talemni uteremtur: SACERDOTLm. VESTALEΜ. QV M.
298쪽
TA. CAPIO . Hujus sormulae haec est sententia . Fgo te amata sacer scitem
Vestalem ita capio , uti aliqua Vesta. Iis virgo per optimam legem, hoc est per legem Popiliam eapta fuit. Et se, quidem duae sidentur suisse leges di. versae , quae a veteribus optimae dicebantur: una qua Dictator a Consule di. Cebatur, altera qua Vestalis virgo em. piebatur . Dicunturque optimae leges ea prorsus ratione qua sic de optimo iure scripsit Philippica nona Cicero: i quod optimo iure publice sepulcbνων. εω m esset. Cui & illud etiam adjunis
gi potest quod ita de Claudio Impe
ratore Seneca scribit: Censeo us Divus Claudius ex bae die Deus fiat, ita uti ante eum quis op imo inure factus sir .
Et quemadmodum virginibus Vestae quasi proprium fuit ut optima lege
eapi dicerentur , eo quod alia ratione . nulla ad hujusmodi sacerdotium ad mitisti soleant. sie quoque Dictatoribus suis. . se videtur peculiare,& plane proprium ut a Consularibus legerentur, lectique optima lege Dictatores a Consule dic rentur . Fosque Magistros populi a pellatse suisse praeter Festum testatue Varro de Ling. Lat. libro 4. & Seneca Epistol. libro decimo nono. Praeis erea natat, inquit Seneca , eum quem nos Dictatoνem dicimus , in bifloriis ita nominaν. legimus apae. a. ἰγos Maisgisrum populi vocatum . Hodieque id . in Auguralibus ιibris 1esim aium est, quod qui ab illo nominaruν ,
Magisseν equitum vi . Illud etiam his omnibus adjungi potest , sorte interis dum dici ab altero Consulum Dictatorem consuevisse , ejusque sortitionis expresse Livium meminissa libroe quar. 'to, Soνs, inquit Livius, ων Dictatorem dicerer i nam ne id quidem inter colurigas conisuerar T. Quintis evenit . ,