Henrici Scretae Schotnovii a Zavorziz ... De febri castrensi maligna, seu Mollium corporis humani partium inflammatione dicta liber singularis. In Latinum versus, ab auctore recognitus, & auctus

211쪽

volatil, aethereo impraegnatUS, ac ab Omnibus veneficis & peregrinis exhalationibus aut Vaporibus depuratus, ad vitam prolonga ndam,ssanitatemque Conis servandam, qVam maxime, necessariussit; siepissime autem tum a Variis ejus

e terra,ac montium cavernis exhalantihus fumis, ab insepultis hominum, ac bestiarum cadaveribus oriundis fetoria hus corruptis, quod supra jam inprima Actionis capite V. g I. innuimus inficiatur , sanitati nostrae si velimus consulere, haec loca desrere ut in salubriorem nos recipere; aut si hoc commode fieri non posset , debitis remediis aer eorrigi ais depurari oportet. Humidum, pessimeque olentem in aedibus vel angiportis contentUm aera, interdiu bis, ter vel pluries, mane scili Cet, Circa meridiem, vesperi & noctu, flamma e probe prius exiccatis lignis juniperi, abiegno, aut piceo suscitara pu gamus ; huic scopo etjam pumis Drius parum humectatus ,semur itidem commune, chalcanthum, refina, cornua capriana,acetum & similia inprunas conjecta aut accensa inserviunt. Sani-

212쪽

foret, si sterquilinia cuncta, sordesque

a porcis, gallinis, anseribus, aliisque animalibus domesticisi ex aedibus ac plateis arcerentUr. Fluvies- in plateis , aut angustioribus aedium areolis, decliviore facto canali in cisternas, aut profluentem rivum deducatur, ne stagnando putrorem contrahat. NeqVeetjam tolerandus est perversus mos impudicae pubis , & puellarum natibus muros fricantium, alvique coacta ad aedes, sepimenta, pomeria, derelictosq; urbis angulos deponentium, unde pro ximi vici fetore inquinantur. paritecquoque sordidi homines,ac ancillae uri nam matulis noctu collectam in plateas non effundant. Neu fetor eXcrementorum e sella familiar, aut cloacis publicis totam domum, totasque areas inficiat , ea probe obtegantur,aut in locum abditum transpona*ur, aut etjam a fortis tempestiVe purgentur. Carnificibus senatusconsulto serio inculcetur, ne fetidas cadaverum quorumcuuqVe detractas pelles, ante amiu

213쪽

o De febri castrensi sectis.

in altiori, ab urbe tamen remoto, loco hene exsiccata: fuerint, aedium superi Oribus contignationibus suspendant, alias per totam Viciniam teterrimus in de exhalans siqua or maximo cum sani

tatis detrimento dispergeretur, naresque illic degentium perpetim feriret: imo grassante pecorum lue pelles nullo modo detrahant, sed ista cadaVera profundioribus fossis integra OccUltent. Pannos , lectisternia , lintea , vestio menta; ut & alia aegrotantium utensilia non statim ab alus usurpentur , nisi prius probe lota, suffumigiis correcta, aeriq; puriori ad tempus expposita fuerint:qVod etiam de omnibus aliis rebus, quae nos ambire solent, intelligi debet, ne aer inde magis conspurcetur , sed munditiei ejus opera detur. Vita sordida luxuique dedita aera in aedibus ac plateis , homines proximo ambientem , contominare solet, ita ut, experientia teste, eundem non possimcnon ejusmodi dira mala variiq; morbi

excipere.

Horis pomeridianis, hiberitoq; tem-

214쪽

cap.3. may mr pore, si coelum faVeat, tenes tras Valvas qVe parum patefacito , liberalemque flammam e junipero in conclavi alito ut aere udo inqVinato,setidoq; expulso recens, ac spiritu aethereo turgidus intret , locumq; perflet : qVo facto mox iterum fores atqVe luminaria claudito. AEgros in Visuri,aut aliorsum nebulo so aere domo exeunteS, caveant sibi, ne per plateas festinando spicula nocitava in aere Volitantia concitatius inspirantes attrahant ; atqVe aegrotantium ,

aedes vix ingressi haut statim ad te ctum sublimi anhelitu properent , nC

malignam decumbentium auram suta doremque eXhalantem per respira tionem in semetipsos recipiqnt , neu per ejumodi contagium inificiantur. Curio um es, inqVit Dyms, e cire vel- tile, qῬae ad nos non pertinent: idcirco nultatus,nisi vocatus,aut munere devinctus

qui tetricum aegrotantium Vultum ex horret, aut a nauseabunda aegros ambiente mephiti contremiscit, febri mata ligna detentos adeat. Sed hoc eo tutius expediet, ubi aure accessum Vel aliquot

grana N

215쪽

I' De febri castrensi sect2.

grana juniperi, Vel parum de rad ce angelieae aut medoaria, corticibus pomi citrei via aurei, aut car oph sium manserint. Hunc et jam in finem haut parum eis molumenti dabit casura fabae magnitudine sindoni insuta, si naribus siepe admoveatur ; Vel seqVentes res serico includantur.

N. Rad. angelicae rec. siccatae,myrrhae rubrae selectae, casui ab caryophyllor. ANA 3j baccar junip. GR. LX. cymaS rutae rec. TRES. nucem myristicam totam.

Incisa & contusa in unicum saltim vel duos globulos coacta sindoni aut linteo involvantur, ac aceio rutato Vel ro suo intincta naribus frequenter appli- Centur; qVibus etjam tempora & carpismul fricentur. Necessitate Urgente, si cuncta haec ad manus non eSsenz, rmiam viridem manibus contritam, Cum

aliquot confractisjuniper ranis, itidemace o humectam dicto modo adhibe; aut car oph Aos, nucem m isticam, rutam viridem, baccas funiperi si mul contusas, acetoque madefactaS temporibus ac carpis sepius affricato , naribusq ; admovcto. CAP.

216쪽

CAp. IV. Quomodo victus ratio heic sit

observanda.

minus eleganter quam scite eronymus Mercuriatis opus de arterem Qua cedro dignissimum a victus erroribus auspicatus est hoc modo: Mamdiu homines paucissimis resus comunii laurai menses o opipara con ivia non cognoverunt,propinationis vost -- aeructam pauliarim eon etudinem flenitus

ignorarum, id q*o primis Agisse eulis

extitisse, memoriae prodirum es) morbi misqMe a amemni , neqῬe eorum nomina innotuerunt, cur usqῬe ad tempora Germsis Hsistatio-m, ρ rs Graeci κά μους diacum, nomen, g o nilhodiorequentius es, ignoratum esse tradidit Plato e qua de rerum temporis medicinae aut ueos omnino, aus nussos UsM, nugias principia exiliis secersum est: eis Homerus antiqῬissimus Amctor is erisci Utum mutias ferbas,mul zm e medicamenta habuisse. Post, um' Nero inremorantia nefanda lues, cog N rum

217쪽

rum e Nisita artes , delicatissima epula rum eondimenta , Ninorumq*e peregrinae remperaturae inter homines irre re, horumsimul varia continuo genera succre sentia ad inveniendam medicinam eos

coegerunt: quae per carere profecto ita cuili, nisi humana, Nelso ius ferina imgluvies , omnium ruitiorum oles , ejus usem omnium maxime necessarium esse eis .

Ne igitur hi, qui sanitatis vitaeq; integritatis studiosi sunt, ad eos scopulos

navim suam amictam Videant , cum pro perverso seculi more intemperan ter vivunt, aSsld Ue tuburcinantur, vino somnoqVe 1epeliuntur , iisdem suasor essem, ut medicorum innocua hygieines praecepta strictim observarent; & hisce tempestatibus certe mor hi tot ac tantaS strages haut ederent. Quo itaque medium in hac re teneant, consultum duxi locum ex Plu archisOeeptis sanitatis, Iomo I. operum Graeco Latinorum Parios Ι624. editorum 1at utilem iisdem commendare : Non

igitur , inquit, imitari debemus honos'

218쪽

o oneratum , surgando uersum se pro

isendo evacuare e scut isti ob avaritiam, multa in naves cum ingesserunt, assiduo deinceps aquam exhaurire coquntur sdcorpora nostra habilia se expedita ster are, ui elyams aliqῬandostremantur, ob is, is Aiems eris insta usum si erant. Qualem vero selectionem in cibo ac potu sumere , quemque modum in illis

capiendis observare debeant, ipsis celebriores, qui de alimentorum faculta ctibus ac re cibaria scribserunt, auctores praecipient: ex quibus SYmeon Sethi de ista 'limentorum cultaribus interprete Mamtimo Bogdano Bernatium Archiatro , Melch. Sebiali ac Balthasaris P inesti libride alimentorum facultatibus , Ludo)icus, Nonnus ac Johannesdruerinus de re cibaria ,Leonardus Lesius S J. in ΘNUica seu vera ratione valetudinis bonae , Nisae, eum subjuncto tractatu Ludo ui Coma ri Adem pertinente, praesertim Vero omni exceptione majores Paullus Neuri .craneius de purpura cap.J X. ac Bh.Sigismundus Huotarus in diaeretico nuper Pa . N a . trio

219쪽

trio Iermone typis CXarato ; nec non Gregorius Horsius ac Engelserius miser

' hosius de tuenda sanitate legi ac imitari

merentur.

Ne igitur sine symbolo dato hinc dic

cedamus , paucis tantum, qValiter homo tibia otus debita administratione febrim corensem malignam declinare queat , iisdemqVe necessariis regulis lectorem instruere Voluimus. cibus &potus,hicet bonae notae sint,ac 1audabile nutrimentum suppeditent, saepius tamen de die , & magna copia non ingerendus, qVia succi nutritii elata horatio hoc modo turbatur; ita et jam es lenia sangVinem seculentum, spirititibusque orbum progenerantia interdi a volumus, qValia sunt caro recensit lavet putrida aut corrupta alia, sistes mi resputresentes elemortui, o Pa ad mritiem cocta, but ro stixa ac vetula, massa ex farina cts mo lacrispisse,nonfirmem rata , lagana, ma immatura, ctus dul- res bilemqνe augentes, ut sunt pruna, m. Ia persica, cucumeres, pepones & similia :scetjam nec vinum largis ad ebrietatem

220쪽

man. . mal M. Lem usqVe, neque μνuri umo inquina rum, aut recens, atadum, au erum, senium cum ac rancidum, nec cervisia haut bene ericina, non vetus, nec aesens bibenda. Viiam sedentariam e gentes, quia

exercitarionibus corpus non multum fatigant,nec assidua manuum opera Victum

quaeritant , cibis, alimonium bonum Praebentibus , concoctu facilibus par cius demensis hora debita Vescantur, Mumgenerosium vetus, Vel Uthum probe fermeniatum beneque desecatum superhibendo. Gena semper prandio parcior sit, nec statim a pastu, ventriculo cibis onusto, nisi prius steterint, aut passus mille me arint,lectum petant; inter prandendum aut Cenandum, Vel sub Vesperam pro sanguinis refectione ac refrigeratione, em mmatis loco fructin acidiusculi, simulque nonnihil ad ingentes,M.tamen maturrimi, ut sunt ribes Europaea, ga , baccae rubi idaei, cerasea acida , mala pruna Damasiena, ac uvae modice gustari possunt, cumqVe hiS, ne acor eorum dem crudior ventriculo obsit, panis tantillum comedatur. QVO-