장음표시 사용
561쪽
etet In pagum rediit, quem dicunt nomine Bukki. Illio occurrere duces simul Angariorum Cum populo similique modo regalibus omnes Dum parent iussis, iuramentisque fideles
Se fore confirmant, reditum parat ilico victor.etra Interea iuxta Tisuram dimissa manebat Pars exercituum regis locus ipse vocatur Hildberi, quo castris idem sedere locatis. Sed male securos res prospera fecerat illos, Qua rex usus erat, cum cunetis hostibus esseteta Terrori, iam tune audente resistere nullo. Hinc erat in astris cautela remissior illis, Ut possent nimia Saxonum fraude noceri. Sol summo caeli pronus vergebat ab axe Et vespertinas iam tendere coepit ad horas; 24 Tunc, ut equis quidam deserrent pabula longe De castris prius egressi, pariter redierunti His se Saxonum quoddam permiscuit agmen, Fingentum semet socios animoque fideles. Tum se quisque novo blando sociabat amico, 24 Hostis quo saevus latuit sub nomine tectus. Adhibitumque dem verbis fallacibus auget Obsequium euneti simul in commune laborant, Pars subvectat onus viridis simul utraque foeni. Si introgressi Francorum castra dolosi,25 Quod vi non poterant, egerunt arte sed olim Est dictum Dolua an istu/, qui in ho/te requirαt Depressos somno Francos instanter adorti, Saxones caedem nimiam fecere feroces; Donee, discusso tandem torpore soporis, 255 Quidam correptis obstare viriliter armis Coeperunti Pugnaque dehinc uisumque remota, Scilicet ex pacto, quod tunc ungustia talis Dictabat, hostes celeri rediere recursu.
562쪽
etet His rex auditis illuc properare sategit', re Αtque satis velox fugientum terga secutus, Prostravit multos auctores criminis huius. Hinc ad efflathos venit; statimque receptis 0bsidibus, quos tradiderant, abscesserat inde.
Ac suscepit ovans redeuntem Francia regem.
776 26 Cumque domum rediens princeps iter acceleraret, Comperit, Ausoniis in partibus esse tirannum Nomine Hrodgaudum, nova qui molimina temptans Nec quem rex illi dederat, contentus honore, Italiae latum voluit sibi subdere regnum. 27 Quippe ducem comitemque Foroiulensibus ipsum Constituit Carolus, primo cum clara triumpho De Langobardis victor vexilla revexit. Huic nimis ingratus dono, male sollicitabat Urbibus ex multis populos ac secit, ut ad se etet Deficerent, iusto Caroli spreto dominatu. Hos ut comprimeret motus, nil Ipse moratus, Strenua quam celeri raptim vocat agmina iussu. Cum quibus Italiam tiro perans meritoque tyrannum Interitu plectens, urbes servare receptas 280 Francorum comites, quos ipse locabat in illis, Iussit. Et ut venit velox, sic inde recessit. Vix Alpinarum nivium iuga proxima caelo Illi transgresso tristis sui obvia fama, Eresburg reserens urbem, quam coeperat olimis Militibusque suis mandaverat ipse tuendam, Saxones expugnatam coepisse, suumque Expulsum fore praesidium violenter ab illis. Tum Sigiburg aliud multo conamine castrum 0ppugnare quidem studuit nec vincere quivitus Gens eadem, cupiens ab ea regis legiones Pellere; sed pugnae populus Saxonicus instans,
563쪽
tergo circumventus fuit atque fugatus, laterius positis simul erumpentibus atque
Incautos plaga lacile sternentibus ampla.dis Hie rumor Caroli cum primum venit ad aures, Conventum procerum fieri praecoepit in urbe Tormacia statuitque moras innectere nullas, Qui lueret tanti sceleris gens perfida poenas. Ergo suis exercitibus rex undique lectis, ad conatus celer hostiles praevertitur omnes, Temptavere quibus primo defendere sese. Νam fontes adiens, ubi Lyppia nascitur amnis, Repperit ex ipsa numerosas gente intervas Illic collectas humiles veniamque precantes,so Quod non servassent anno promissa priori. Cum vero Carolus clemens ignosceret illis, Complures, domino se Christo credere velle Spondentes simulacrorumque relinquere cultus,
Purgari iussit sacri baptismatis unda; si Servandeque iterum fidei promissa Gepit, Obsidibus firmata datis, quibus ipso volebat. Eresburg iterum firmat munimine forti: Et iuxta fluvium, quem Lyppia diximus ante, Castellum condens aliud, complevit utrumque ais Militibus lectis. Tum Gallica rursus ad arva Regrediens, hiemis tempus transegit in aula, Nomen eristalli dederat eui barbara lingua.
Aspirante novi placido cum tempore veris Horrida iam transisset hiems, rex, oriomagum' suo Adveniens, celebravit ibi sollempnia paschae. Tum, quia Saxones suspectos semper habebat, Haud dubitans illos pro libertate tenenda Artibus acturos variis, quodcumque alerent,
margine eod. Ita montis addidis Niumagan. h. in margina eos.
564쪽
rret Et nisi continui premerentur pondere belli,
ret Foedera rupturos, secum condicta frequenter; Rursus in illorum patriam sortissima ducit Agmina conventum placiti generalis habere Cum ducibus se velle suis denunciat illic. Τant concilio locus est electus agendo,sso Quem athalbri non vocitant quo non habet ipsa
Gens alium naturali plus nobilitato Insignem. Qui praecipuae redimitus abundat Fontibus et nitidis et pluribus et trahit inde
Barbaricas nomen linguae sermone vetustum.
as Tunc ibi villa fuit tantum, nunc pontificalis Ecclesiae construeta nitet clarissima sedes. Quo Carolus veniens, collectos repperit omnes Paene duces populumque simul totumque senatum
Saxonum nisi quod quidam idokindus abindes o Aufugit, regem veritus. Nam conscius idem Audacis sibimet facti multique reatus, Silaidum petiit, Danorum feeptra regentem. Porro duces illic alii cum plebe gregati, Suppliciter cuncti veniam pacemque petentes, 345 Paruerant regi sub tali conditions: Ut cuncta scelerum dimissa mole priorum, Si post auderent eius violare statuta, Libertate simul prisca patriaque carerent. Quorum tum, Christo se credere velle prosessa, ab Magna salutiferum suscepit turba lavacrum. Sed simulata fides versuto prodiit re; Quod notum multis lacere sequentia gesta. Tunc Sarracenus quidam pervenerat illuc, Nomine qui patrio dictus fuit Ibinalarbi. s55 Hic cum non paucis sociis ac civibus, ipsum Qui omitabantur fines regionis Hiberae Linquentem, Carolo se dedidit ac simul urbes,
Rex Sarracenus quibus hunc praefecerat olim. Dissiligo by Ooste
565쪽
O hoe Saxonum tandem regione relicta, as Gallica regna petit. Post haec Aquitania regem Insignem Carolum tenet ad paschalia sesta.
ANNO DCCLXXVIII. INDICTIONE XV
Ηortatu Sarraceni cum se memorati Hispanas urbes quasdam sibi subdere posse Haud frustra speraret, eo sua maxima coepit M Agmina per celsos Waseonum ducere montes.
Qui cum prima Pyrene iuga iam superasset, Ad Pompelonem, quod sertur nobile astrum Esse marrorum, veniens, id coeperat armis. Τraiciensque vado famosum flumen Hiberum, set Cesaris Augusti quandam de nomine dictam Urbem praecipuam terris penetravit in illis. Acceptis tamen obsidibus, quos IbinalarbiIam dictus pariterque sua de gente fideles Illustresque viri dederant, si inde recessitiset Ac Pompelonem rediens, deiecerat eius Ad terram muros, fieret ne sorte rebellis. Cumque Pyrene regressus ad intima saltus, Milite cum lasso calles transcenderet artos, Insidias eius summo sub vertice montis ago Tendere ascones ausi, nova praelia temptant. Denique postremos populi regalis adorti, Missilibus primo sternunt ex collibus altis; Et Francos, quamvis armis animisque priores, Impar secit et angustus locus inferiores. ag Rex iam praeeessit tardumque remanserat agmen Cura vehendarum quod rerum praepediebati Fit pavor hinc exercitibus, subitoque tumultu Turbantur victrix latronum turba nefanda Ingentem rapuit praedam, pluresque neemitias Namque palatini quidam cecidere ministri; Commendata quibus regalis copia gazae
566쪽
rra Predones illos spoliis ditavit opimis. His gestis, hostes vasti per devia saltus Fugerunt celeranter erant quibus ardua montisas Abdita silvarum vallis loca nota profunde. Quos fuga dilapsos investigabilis et nox Instans eripuit, sequeretur ut ultio nulla. A facinus tantum quoniam permansit inultum, Tristia regali subduxit nubila menti, o Prospera quam secere prius complura serenam. Aptum praeterea se tempus habere putantes Saxones ulciscendi quam plurima dampna Francis illata sibi, quia rex erat absens, Insesto Rheni petierunt agmine litus.
405 Quem transire tamen nulla ratione valentes, Franeorum terras in eadem parte iacentes, Qua venere, nimis vastare serociter ausi,
muris urbis, quae dicta Diuti nunc est, Donec pervenias, ubi Rhenus conssuit idem 41 Litoribusque serens sontes Musella Liei Cunctas quas poterant villas invadere flammis Tradideranti psis etiam non ira pepercit Areclesiis nec erat hominum aedis modus ullus. Non aliquod sexus, aetatis, condicionis 15 Ullius furor immitis discrimen agebat; omnia sed serrum vel edax consumpserat ignis. Hinc non praedandi studio sed ut ultio quaedam
In Francos fieret, hoc eos gessisse probatur. Hoc rex Hispanis didicit regressus ab horis. 42 Tunc orientales Francos nec non Alamannos Obvia seres iubet statim Saxonibus arma. Quos eum, iam patriam redeuntes, insequerentur, In addanseld si est locus ille vocatus Adernam iuxta fluvium constanter in ipsos
a. eleranter erant aeripa pro elerant fuerant eod.
567쪽
POETA SAXO LIB. I 55742 Irruerant nutuque Dei, quem crimina tanta 778 In populo commissa suo dampnare decebat, Saxones tanta ceciderunt strage perempti, Ut de praegrandi superessent agmine pauci.
Vere novo Carolus, causa poscente, peragrans 7794s Gallorum quondam terras, ad irciniaeum Aeeessit vicum. Quo tunc occurrit eidem Dux Spoletanus, Hildibrandus vocitatus; Qui, preciosa ferens insigni munera regi, Ad sua cum magno satis est dimissus honore. 5 At rex, intente meditans invadere terras Saxonum, itius Rhenum traiecerat amnem. Cui se spe vana gens ipsa resistere posse
Confidens, pariter sumptis occurrerat armis, In quodam collecta loco Bochol vocitato; 44 Sed eum coepissent acie confligere, statim Terga dedit, numer Francorum territa grandi. Aeeepit tune Vesuallios in deditionem. Progressusque dehinc, isuram pervenit ad amnem, ARus dies aliquot mansit, stacione locata. 445 Angarios sed et Osuallim ad se venientes Promissam firmare fidem, qua semet eidem Subiectos fore spondebant animoque fideles, Obsidibusque datis sacramentisque coegit. His gestis, rex ormaciam remeavit ad urbem.
45 Inde movens oportuno sua tempore castra, MSaxonum rursus properaverat in regionem.
Eresburg primo petiit; post haec, ubi fontes Lyppia flumen habet, perplurima dispositurus,
In astris aliquot sertur mansisse diebus. 455 Hinc orientis iter sumens, ad flumen Ovaccrum
568쪽
78 Venit et eiusdem gentis quam maxima turba Illuc praecepto parens occurrerat, atque credere se Christo simulans baptisma recepit. Indeque estinus pergens, ibi castra locavit, si Albia qua grandis fluvius miscetur et ora'. Nam res Saxonum voluit componere nec non Selavorum, medius quos Albia dividit amnis. Citra Saxones degunt in litore vero Selavorum pagana manet gens ulteriori. 465 Dispositis sane rebus pro tempore cunetis, Ad sedes tandem studuit remeare paternas. Tum, quia praecipuo semper agrabat amore Petri, qui summe praeclarus apostolus extat, Ipsius Romae decrevit limina sancta 47 Querere, vota precesque Deo persolvere curans. Atque citus properans, assumpta coniuge secum Et natis, urbem pervenerat ad Ticinensem, In qua natalis Domini sestum celebravit. Hic igitur statui primae cum fine Madis 4r Annorum Caroli, postquam rex coeperat esse Francorum solus, primum finire libellum; Viribus ut parvis requies solatia praestet.
etsi clanis decies septingentisque peractis Annis est genitus postquam de virgine Christus, Hic primus sequitur, Carolus quo rex pius arces Romanas adiit', Domino ducente, secundo. Tunc Adrianus eum, iam dudum commemoratus Presul apostolicus, cum magno laetus honore Suscepit populusque simul Romanus ad ipsum Ut defensorem libertatisque datorem
R. ora ore is hora c. b. ex . α LIBER SECUNDUS addidi. d. RomMius e. e. adit C.
569쪽
Unanimis concurrit ovans gratesque rependens. 7811 Illic cum praesens oret ad sollempnia paschae, Fonte salutifero Pippinum nomine natum Abluit ipsius praesul venerabilis idem'.
ANNO DCCLXXXII. INDICTIONE Iin.
Exoriens aestas ubi primum gramine pulero 782 Vestierat terras poteratque exercitus apteio duci, quoniam molles animalibus herbae Dulti praebuerant florentis pabula foeni, Innumeris fultus populis et milite claro,
Saxonum rursus rex inclitus in regionem
Venit et ad sontes fluvii, cui Lyppia nomen,
et Conventum fieri procerum iussit generalem.
Illic, disponens complura negotia regni, Danorum regis Sigisridi nomine missos, Et quos Iugurgus pariterque aganus ad ipsum
Hunorum misere duces pro pace petenda, et Audiit absolvitque, datis prudenter eisdem Responsis. Post haec Renum traiecerat amnem, Gallica seque dehinc rex magnus in arva recepit. Interea patriae quondam idukindus ab oris Qui fuerat profugus omanorumque petivit 3 Auxilium, rediens vana spe sollicitabat Saxones, initum cum Francis rumpere foedus Ut conarentur; multosque vocavit in arma popul fecitque novum consurgere bellum. Gens quoque Selavorum, orabi eognomine dicta, s Audacter sumtis subito praeruperat armis, Vicinas sibi Saxonum terras populando Atque Thuringorum secundos uobus agros. Qui medias Sorab terras camposque iacentes Inhabitant inter fluvios hinc volvitur amnis,
570쪽
ra Qui Sala nomen habet', fluit Albia latior inde. Ast ubi Selmorum Carolo sunt cognita gesta, Protinus illorum reprimendos censuit ausus Arcendosque sui regni de finibus hostes. Unde palatinis ad se tribus ipse vocatis 5 Principibus, quorum fuerat amerarius unus Regis Adalosus, Geilo stabuli comes alter,
Duetores exercituum fore iussit eosdem; Quos orientali Francorum de regione collectos contra Sclavos praeceperatore; M Nec non Saxones, sibi quos parere iubebat, Auxilio fieri ducibus mandaverat ipsis. Sed cum legati per eorum ducere terras Agmina coepissent jam sic invadere clavos
Tramite debuerant recto fit protinus ipsis 55 Cognita iam dictae grandis desectio gentis. Ob hoc iter coeptum flectunt primo cupientes
Saxones, numero freti, prosternere bello.
Quod nimis incaute coeptum pariterque superbe,
Francorum misera fuerat cum clade peractum.
6 Namque duces, ubi compererant, quod se Widukindus Ad pugnam multa stipatus plebe parasset Et iuxta montem Sunia sua castra locasset, Illud insestis properarunt ilico signis; Ad praedam poeius quam pugnam semet ituros 65 Sperantes, ipsam patriam rex ipse quotannis
Cum prius inpugnans vires exhauserit eius; Immemores morum gentis simul ingeniique', Quod tanto varia plus nititur arte doloque, Quo premitur bellis, et victa quiescere nescit, et Vindietas rediviva parans conamina Semper. Ergo palatinis ducibus properantibus ad se, Saxones, alio longo satis ordine structa, Pro castris occurrerunti bi protinus atrox