Plutarchi Chaeronei, ... Opuscula moralia. Quorum catalogum sequentis paginae facie secunda reperies 1

91쪽

, PLUTARCHI CHAERONE Isci,si uxorem mea uideritis s quid si se uehis illa subqciat

oculis es quae tintita est, ut uix me vim tenus pertingat. Naior hines latus est ri us. At dixit excipiens: nos tantopere pusillos cr breues ,si inrer nos risid iura esset, uix oppidum Birantiam capere posset.Qsum infimatu Ase

nis de magnis honoribus Alexandro Macedoni decernendis irretur,'theas orator acriter intercessit. Dicenti vero cuidam: Tu ne 'thea isti aetate tantis de rebus is

ba publice facere audes Rcst ondit: Atqui is quem Deum vos decernere molitan Alexander,me iunior est. Ad haee oratori ciuili uoce ualida cr spiritu opus est: qirippe qui non ad quodlibet , cd ad ingens Cr pugnax certamcn est descensurus, ne quando defatigatus tum, Cr sensim e tingui incipiens, a rubula quopiam Cr uocali uocifer

tione atque clamoribus opprimatur. Eam ob rem Cui nem accepimus tempus nequicquam terere solitum, Cr t

iam diem contionari , ubi popuo se Misenatui, occupato scilicet alicuius gratia sicilio iis, minus posse persuadcrearbitraretur.De apparatu orationis misu quae dictab

Mnus funi, satis ei illura exssiimamus, qui haec adeptus, uia hinc proficiscens, quae reliqua sunt con equi positi

caeterum inisessus geminos, quibus ad Rempublicam ω- pessendum eatur comperio. AIteram quium Eam compendiariani ad splendorem Cr gloriam peridoneam , cd non ita tutam, neque citra periculum. Longiorem alteram,C humilem illum quidem atquepta ironi ,sed satis focuram ars in tuto positam. Sunt enim qui de aliquo praeclaro crgrandisoluentes acinore, uelut de promontoris quodam in altum protinus isti dent, in medium Rempublia I runtur rati illud pindari recte dici: Inchoando operi pub Graii uesse primordia iacicnda. Viactur enim uulgus

sciet l

92쪽

sis ure dis fodio quoIam eorum quilius cum tam consueuit, ut in spe do nouum certatorem, ita eum qui recens Rempublicum capcfit, alacriter excipere. Celeritas enim incrementi comparatae potentiae liuorem euincere omnenet, er inuictae locum nullum ui tum relinquere, ervi inquit Aristo: Nec ignis concipit fumum,nec gloria giavit inuidiam, sit repente utrunq; atq; celeriter emicuerit. Illa enim ullan, alius carpit ais obtreddit , quae paril tim Cr ociost ubi buc escere. Ono saepenumerosa

est,ut in pro pleris priusquam florere coepissent peniti selanguerint.Vbi uero res in agitur, ut de Luda memoriae

Mirum est,cuius m ibus plausus si mosita dissonita ille carcer alles noctess obiti pere solitus dicitur, ut quocunquellae Imperator, cu lcgatus selectus esset, corona triumphsge resim,rce duraretur: i di, inquam , res Acsuccedunt, pari hic ratione tam contemptores, quam inuidi parum ualent,uel nihil potius. Hac uia Aratus, riam consecutus est,qvi Nicoclis i anni interitum gradum sibi ad capessendum Rempublicam fecit. Hoc pacto

Alcibiades sibi uiam muniuit, inductu numineis, ut in Lacedaemonios constiirarent. His Pompeius artibus nihildum ad senatum adcctus, decernendum sibi triumphum curauit. vllae uero intercedenti plures dixit esse quisolem sentem,quam qui occidotem adorent. Q ne simul audia lut ulla uisitit, atqueatio colit. Iamuria cornelium scipionem non temere Populus Romanus adductus praeterregem consulem declarauit, sed pug am atque uictoriam eius adhuc adolescentis His aniensem maxime admis tus , non multo postea quae Tribunus militum apud cadithaginem usserat. Quibus cngenis cuto senior erariae iliae: Solus sapit, aeri ut umbrae moventu r.Ver -

93쪽

etumuero hac impcstite, quando nudita sunt amplis os uitatibus cxpeditioncssamcnae, nulla sessu militiae s r imperia, nulla urrannorm caedes, nuta bella iure

sociali uscipienda , quaenain initia quispiam capere possit Rcipublicae praeclare admini tirui e s Italicia omnino legationum que unctiones ad rerim omnium principes reliqu e sunt: ad qu e qui in muricra subcunda , viris certe opus est ingcmo praeditis , lingua, rerum denique Uu. sunt plarque praetcrea satis honesti er clara munia, tinctii iamdiu neglicta, Cr prope dcctra in ciuitat bM.quae si reducenda cui Ggloriam ad irant: in e com ruptioribus innitatis, Cr inconsiderari licentia damno atque dedecore ciuinitum illata sunt ,si tollas, corrigas aci cutibus usui , bonori tibi sutura fuit. Iam magna di qita, atque disticilis causa pulcherrime iudicum , into itas atque fides patroni ininciai clienti praenita, pHe- . sortis aduersus potentem litigatorem, iuris atque pudoris

contra petulantium magistratus sisera propugnatis,uium plerisque munirit, atque maecla m aperuit aditam ad Rempublicam cum dignitate cr gloria egregie tuendam gubernandam. Permultos alios ut linius per inimicitias π contentionem auctos claruisse, adortos ex industria homines invidiosa er formidabili autorinte pollentes.Maiore enim cum gloria autoritas desecti iam hominis ad eum qui deiecit trans unditur. Verlim probum ac frugi hominem, Cr uirtute praestitarem uirum ob inuidiam oppugnare, ut Periclam simias, ut Themistoclem Ak- maeoti,ut Pompeium clodia CT Meneclitis orator Epaminondam, neque ad gloriam cst decorum, neque alioqui utile. Nam cili decepta multitudo frugi homincia impi gnarit, mox errato animaduerso, ex instigatoribus Qui-

94쪽

e poenisuerit, instillimum hane sinita sita

mam mictis peccati exinimant ,si autorem facinoris dis impulsor funditus pcrdunt. E diuerso improbo β- cinorosos hominisbae callidime Cr astu ,sime superbia utq; su Rempublicum sibi subhcienti, cuiusmodi Athenis luit cleon , qualis cistophon, huic omnibus ollicere

iii bus,cias potentiam decurtare,uudaciam freprimere,

praeclarum ulis acinus, quo ad Rempublicam capessendam luculentum patefieri aditum cernere licet. Haud me fugit,aliquando plerosis, qui aut senatia molesto ins lenti mo uim sicerunt,aut paucorum potentiam represserunt it Ephialtes Athenis- Phormio apud Uienses utoritatem hinc continuo atq; uires adeptos uerum homini modo munera ciuitatis subire incipienti haec ratio ingeniis est periculi plana. uocirca meliora uidetur u cepisse auspicia solon, qui quum inter se ciuitas di sideret,atque per factioncs diuisa trifrium est, in Diacrios, milicos , utque Paraetos haec enim omnino capita parti

erant nullis se tantistis, millis factiose se dedit: quippe

qui cunctis communem se praebuit,omnia dicens agenss, quae ad concor sim Ierrent .Qgamobrem communi consuli G iscorduarum transacto Cr legum lator egregie declaratus csliud extremum hac via, his artibus ciuitat confiituit, cr Rempublicam optimis institutis ac legibus travorarum Arioritas ad Rempublicam aditus atque gradus existis,qui esu cemodi principiis proficiscitur. AI- rerum ureb tuam,qua tardiorem quid ,sed tutiorem esse moniti auimus,plisis illustres uiri praeoptauerui, im- desiphorion,Pammenes Thebanus,Lucullus er cito RonDe,Agesilaus Lacedaemone. Etenim queat ori edera nascentis uti sDurae praevaluis arboris'mem undique

95쪽

dique amplexu una con urgitis indolescit, ita issioris qui'; senior ades cens, cr gloriosum inglorius subiens , ac , Ddens, paulatim sublatus, ex sin sim adactus, radicibum iam a te actis subnixus extitit demum, atque ad rempia sicam capessendum er gubernandum fest idoneum praebuit .siqui in Aristidem closthenes,Phocionem chabrias,uctu Lucullum,catonem auxit Maximus, Pamm

nes Epaminondam, Agesilaus osandrum: mmcisi hoe importunae gloris studio, improbus aemulatione lasci- utens, rectorem non multo post reiecit, dis agendorum moderatorem petulant ἰime asternatus. Caeteri ciuiliterer honeste ad finem usque magistros obseruaucrunt,m lcultu debito pro quuti sunt, ut soli subiecta corpora, quae quis inde splendorem accipiunt uictifim cr reddunt, quidem quo ad eius feri potest istustrius atq; plenius

quod accelerunt . verum qui scipioni gloriam inuid eius obtrectabant laudibus,actorem illum quidem Auctribunt, poetam uero amicil Laelium. Laelius aut nihil hinc sublatus, nunquam non uirtuti scipionis atque gloriae studuit. Africanus Pompeii necessarius is admodwm humilis usus est tamen consulatu in appetere, Pompeius uero alijs petentibus operum dabat. Africanus ubi id comperi petitione destitit, inquiens,non tam confulatum forte adipiscatur uiuum gloriae, quam molestumer tristem,si Pompeio nolente , neq; opitulante Iurias quatur.-e ictum est,ut anno omnino circumacto saluis amicitiae uiribus,Pompeij ope uoti compos effectus sis. Proinde his, qui alieno ductust ad gloriam erigunt, idia quoque usu euenit, ut hic mare tu simul istos geratur, j quid molini accidat,o bidatur inno. QMmobrem Philippus Alexad Amnoncre solitus redditur, M

96쪽

POLITI c A. stipatre uitam adsuc agente atque regnore dracos sibi consuetu ne, conlintegratificatione,quoad licitum esset, comparare studeret. Enimuero elusimodi is sibi magiasti um de ducem deligere debet, qui ad civitatis munera obeundast idoneum uult, ius non tim omus Crtentia, quam virtute probitate. inui firmaris posis.

Quemadmodum enim non quaeuis arbor uitis amplexus

mittere Cr perforre uult: quin pleraeque intem ipsam praefocant, atque eis inolescentis progressus rem iraer opprimunt: ita in ciuitatibus, quisoriae duntaxat crprincipatui omnem nauare uidentur operum, atque obnixe studere , non una quoque uirtutem excolere,iunioriabu hi nussas uolunt exhiberi occasiones rerum egregie

gerendarum: quin praeclari imas quasq; res, tuiquum Durae gloriae frictem clam per inuidiam ubtrahunt, σi en ruris florem ex industria faueficiunt. Huc ratione narius in Libra, rursus iam in Galba, opera BD ad minora praeclare patrati egregie usus substitit: hnique ex ea uti amplius noluit: ncmpe I uuatus felici e Crcursu indies augestentis gloriae eiusa meis obentu,dique per causam anuli figitaris, confistudium eius estu usu horritisse. Etenim ulla Quaestor in Libra Imperatore Mario misitus ad Bocchum, re fulciter goti uim

ctum DCuribam adduxit.Eure,ut erat iuuenis,er gloriae paulo auisus albe lator,neque plicitarem modice tisic πIugurthae imaginem, ut fuerat traditu in umilo quem g stilat insculpsit. Eam rem crimini dans vllae M rius, amicitiam eius posthac asternatus cst ad cauilui aedis Metellum claros tum uiros, alioqui inferiores Mario, fest contulit: nee multo post Marium autoritate deie- cicer opitas omnibus exuit, cocitato iam ita lasso ciuili,

97쪽

ex quo pari ab uit, quo mima Romina res fundillicis euersa portaret. Pompeium ulla iuuenem adhuc ipse subvexu, cui aduenienti detecto cupite solitus memoratur assurgere: multas idem imperi di occassiones resistis iuventutisuppeditavit, nonnullos aliquando uel langladiores excitando,uel inuisos inducendo,uci denis post animatos uehementitu irritando. Qiybus artibus militares ora ines,quibus iae prae Pt, ambitionis atque cupiditatiser .em dationis compleuit quipi' cui non tam cordi erat', ut unus cunctis imperitaret, quam ut inter multos maristros er claros,primus ipse, dique maximus haberetur.

Eiuscemodi ris uiros sequi oportet, Cr his innis non ut regulus Acbi,qui bi eris uectus aquilla,nouolutus repente excul usq; decidit. Neque enim ab illis surripim . da est gloriam beneuolentiae de amicitiae ductu uccipis da: quando proertim ne imperare qui ni quiliam recte potest, ni prius ipse rite seruierit, ut inquitulis.

consequens cst, ut de amicitia recte atque sancte constiti tuatur, explosimul cum Geniinoctis, tam uero Cleo nis sententia. Hic enim ut primum Rempublicam attingere destinauit, uoculis amicis omnibus,solucreselicta

dixit amicitiis uincula, subdidits rationem: solere amicitias plaraque recta er suisti subuertcre, quod homines Rcmpublicam administrantes,utpote allectu er mollitie occupatos quadamasepenumero a uia deducit recti ossi ij. Ei longe mclius uiget, aritiam et contentionem omnem animi procul ejcere, er sese omni prorsus inuidia atque improbitale deputare. Neque enisu bis ciuibas opus est qui benevolos atque amicos habeant nullossed qui tompei alim si regi sint. Nunc uero amicos fugandos A igendos

i equidem duxit,scd centuri se capitibus adulantium,

uti c

98쪽

Ρ o L I T I C A. aeque qum ὁ uersu pspantium circundaeum, atque singentium, ut aiunt comici, non intelligebat, ut qui modestis ac probis varam atque trucem se exhiberet, idem rursus naitudini imperitae subiectum, atque in gratiam inraditi uulgi senectutis iuercenarium corruptorem praeberet : cr quia omnium turpi fimum est,colluuionem populi morbidam, ut aduersius optimos quosque per insidias

colorarent, miris artibus concitaret. Themistocles autem ei cra recte honestes ipsam rem communcin gesturum a murat, ut qui aequum se omnibus parcnis prinstiturus esset,Dic meliora, inquit: nolim equidem in ma- Istratu gerendo tum me esse, Crea ratione ad hoc d- Icendore solium, ut nihil a ine amplius habituri essent amici quam inimici N pe ne is quum recte: nee cnim debuit ciuitutem er munus conmune suis adductus stu- ῶν ,suis ipse obsequutus aflectibus, amicis permittere,er im perperam priuatis obstringere rationibus: quati quam idem. potenti ab se simonidi i scio quid 'uod m- . rius uideretur holienum; nec Poetum inquit Ilii uideri 'bonum , νι ιnconcinnum quippianr Cr absonam ca- , neret: nec magi atam fmgi, qui contra in fus cuia piam inseruiret. Iniquum prosicto, Cr miserandum o in uno uictripotest, si gubernator nauis nauitas deligit, iuruis praefectus rectorem qui puppi insidiat, qui clauum scite pertractet, qui e re sua nunc malum erigat , CT aut nam intendat, nunc ingruente uento uela in altum deus architectus item mugivieri operum operarios coria est,utis re inpiorum desectis halet, non qui opus eo rumpant distorqueant ue ,sed qui attente iussu excipiunt, perq; a fabre munia exequuntur: civillis autem Hr me-

99쪽

pudijs , eadem uoluntate coniunctos, eodem uoluti numi '. ne ad boncsti cultum, er uirtutis amorem impulsos. Et nim si coram uretur opera , cuorum istudia atque rationes auerse disjyntancae sivi, quorum ad aliud alius vi criniuria perpetrandum pro studio impcdato fe Etit, nihilo mihi dilibre uidebitur ab eo qui opificem

agens, imperite Cr temere perpenscutis ac normis ut

tur,non quibus opus dirigat Cr pulchre absoluat, scd quibus omnino desuri Cr deprauci. Amici enim haben si sunt his qui Rempublicum administrant,pro infir eluis mutis Cr ratione utentibus , quos scubi forte abc rent , non tanquum comites ipstifcqui ctbemus: quin maximopere allendendum est, ita cos esse allectos, ut stonte sua, etiam ab enlibus nobis, ab osticio non discedanti ad enim fiat quod soloni uitio datum animos ciuium pupugit , Cr uehementer ostendit. Animo enim quam dia

nasset legem ferre , qua qui aere alieno impliciti ictu ae/is J- η sarcina lauarentur, quam leniendae reicis si achiniam, Luaim uiri hoc est, nouas decretus tabulas appellauit, communica uti co-- . amicis: illi rem immdam protini iconimcnti sunt: serundae tempus praeucr-tunt , Cr grande aes. alienum contrahunt, ut pari di promtigata lage creatoribus ipsis imponerent , es:

runt i mnus amplifimis aedibus ais magnilicis praedi'

coemptis ea quum modo intrauertisciit pecunia. Illae Solon p ime uuauit perindeac j illa iniurium intulisset, quae potius ah micis: et illata fucrati 'fluus uero ins udi us amicorum extitisse conin moratur , ut scipsi saepe imbecillum atque abiectifimum Aceret, in morem Euripides PQ putans, atque longe amplius aequo cedens

100쪽

p o L I TI c A. , dens: calamitosis enim amicis paulo si usus er uberim op serendo , iniurius ipse ut uideretur, se num ro committebar. Phoebidem 'accusatum, quia iniussu si nauu cadmeam domolitus csset, poena ex re, Cr ut satim feret auror extitit.subtilis, ciuscem si res quandoquex tempore ac raptim parare nccesse esse.sρbodriae pr. Drca,quod Atheniensibus, non modo per id tompus anmcis umetiam soci' er foedere iuncta, agrum Atticum inuasisset, in iudicio Mute potestanti afflat, er W absoluere tr dilecti, fli1 a natorijs precibus molliter ars indecore induisus. Fertur ad haec epistola quaeda eius ad t rannum quendam pro amico Nicia in haec uerba: Niciam, . si in ons est, dimitte : flaboris, mihi amate: omnino uerbdimite. Enimuero Phocion ne genero quidem charisto. repetundarum dicturo causam . adissesustinuit, inquirim ultim mihi generam te, ut hominem iustum Cr pr Mn optaui Quae cum rixisset,deserto genero, continia in si e proripuit. Timoleo corinthius, ut fratrem, quo antitae abstineret, monitis atque precibus inducere utque perfiadcre quiuit, his subinde nauauit operum, qui ita interemerunt. Non igitur ara renus , ut.

Eo dixisse fertur. iura amicitis sunt seruanda ,scilicet ne amico peteres ,sed omnibus legi bus, omni iure, cunctud De rebus osticum est ciuis cunia ira i , ubi ne-je n Aiquid ad magnam aliquam noxam, Cr Reipse incae trimentiam re rei quaeue , us ictia reseri poteri Sphiariam atque Phoebidem ' Lucumonior Agesilai opera debitas non luisse poenas: hi enim mitifimum Spuritis ad cladem iam Leuctricum uisi sunt attraxisci. v. arum in micos, leue quippim committentet I acerbe crvr reo ut uni dueris, raris ciuilis non fuit spo

c saluu