Lycei Heidelbergensis origines et progressus Disseritur etiam de Schola Nicrina et contuberniis Heidelbergae olim constitutis. Commentatio historicoliteraria

발행: 1846년

분량: 157페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Εlenim sohola quum philosophoram ordini, sive quod BENΣII

discessu acigram secisset, sive quod scholam cum Universitato conjunctam ordo praeserret, neutiquam satisfecisse videretur, sacrum est, ut ipso ordine suadente e rogante, Paedagogium a Principe Electore FRIBEMco II conderetur id quod ex iis quae sequuntur, luculenter patebit.

De Paedagogio insiliuio.

Nunquam Te Musae, RIDERIc SECUNDE, silebunt, Antistes quarum tutor et altor eras.

Pacissea Musae placidae Te pacis amantem Te coluere Bucem, Te coluere Patrem. ANDREAE 0.

Quo temporo lustrissimus ille Princeps terras Eleolorales guber

nare coepit, Universitas nostra in dies magis a priore statu do-elinaverat viribusque era diminuti ad quam restituendam, promovendam e denuo illustrandam ab illo atque Academiae primori bus viri doctrinae lauda clarissimi eidelbergam sunt vocali AE 3, Ε invs illo OIEROBAms . a. 1521., qui reo apit enim gratiis actis de praeclara erga se olim ut et opinione', alque JOANNEs Ec0LAMPADIPs D, qui Latinae et Graedae linguae Pro-4l carae fasculare, quod es in Aclis saer saecul Academ Ilei- deib. 1787. . p. 35, 355. Adde t s. noM. LEovi Annales de vila et rebus gestis FRUERI Ira Francos. 1565. 4. IEsM. l. l. p. 77 sqq. 42 0ria. RELIER. Iubil Colleg. Sapient. Heideib. 1606. .. Singulae libelli paginae numeris non sunt signatae. 43 Mdhi κη Leben de Εκ suus vo Rouerdam. Hamburg 1828. 8. Annali Uniri T. V. sol. 10. Acta l. l. T. III sol. 99. PNs mem0rabb. ord phil. P. I. p. 23. V. M MER l. l. p. 93. 4. Vita ejus est descripta in iustor. Univers. S. sol. 72 - 75. Acta l. l. T. III sol. 103. a. b. Annali. l. l. T. V. sol. 22. b. sol. 29. , Ηκηχος das Leben EcοLλπι19, 2 de Basel 1843. AELLMANNoum

22쪽

sessionem suscipere voluit, addita ea lege, ut etiam Hebraica, sius triplici lingua libros, divinos interpretandi polestas concederetur, quam lamen potestalem illo tempore a. 1522. impetraro non potuit. SEBAsTIAM M&ETERII A J, Ingetlimi0-Palatinus, Patrurn Francis- canorum ordini adscriptus, qui alter post aescuENfrENI- - linguam Hebraicam hi docuit a. 1529. Basileam abiit, quam in urbem eodem anno SIMON GRYNAEus major contulit, qui

Graecam linguam a philosophiam in hac literarum sed erat professus. 0 ras quoque mΑpivs 'b, qui huic in locum rosessoris liferarum Graecarum successerat, a. 1531. eidelbergam reliquit Latinos scriptores liginis sadscmds svon dem Buschexyn, deindo ric0Bd MicYLLds, uterque humanitatis doctrinae peritissimus, interpretali sunt. Neque vero diu hic sunt commorali et obstipendii tenuitatem, quod ad vitam honesto et cum dignitate quis dam genitam non sussciebat, et taedio Scholasticorum, quos e cunt, barbariei, quam multi Academiae proceres m0rdicus relinebant, literarum ullum ipsosque ullores insectantes magis, quam

Leben desigcoLAMP vir in is Theol. Studien undarilaea. 18 5. II. I. S. 154. 45 Vita ejus reperitur in hist. Univ. S. sol. 73 - 75. Annali.

48 I. 0gcoLAMPADII et Sin. GRYNAEI epistolae amoebaeae de GRYNAEII vocat Basil quas inserui GERDEs hist. Res T. III. p. 13, sqq. GuYNagi vita reperitur in hist. Univ. IIS. sol. 77. Annali. l. l. lat. 49. b. sol. 52. b. sol. 83. a. sol. 140. a. sol. 173. a. LN l. l. p. 7. Axil0B0m P. III, p. 141. 652. 49 Acta l. l. T. III sol. 120. b. sol. 121. a. sol. 12. b. Annali. l. l. sol. 279. b. Win l. l. p. 11.50 Vila ejus est adumbrata in histor. Univ. S. sol. 75 76. n-nall. l. I. sol. 43. sol. 103. a. DerasscsI ejusque scriptis copiose agunt

is eruditorum est inseria; Ac .it RcΚuARD de ling. lat. P. I. p. 280. P. II. p. 439 sqq. 483. ADAMI vila Philoss. p. 79. ili l. l. p. 5. 6. 81xu

23쪽

liberaliter adjuvantes i). Buscuius a. 1526. in Academiam Mar burgensem eodem anno conditam c0mmigravit '), MicvLMIs n. 1537. scholasticum munus denuo auspicaturus rediit Francolarium ad Moenum silum . o quae quidem urbs, ut mercatura et quae ejus comites esse solent, opum copia cultusque elegantia semper floruit, in tunc quidem artium et literarum studia liberalissimo aluit et auxit . D. Talium virorum ex abitu atque humanitatis studii, quod pristinum eo saeculo nitorem recuperaverat δ), ex fastidio vel contemptu solitudinem quandam Academiae nostrae accidisse, et juventutis literarum studiosae frequentiam esse imminutam, nemo mirabitur. Cui incommodo ut occurreret, Princeps FRIDERICUS II. literarum fautor liberalissimus, qui cogn0minibus Sapientis, Senis et Eloquentis erat clarus β), simulas, LUDOVIC statre m0rtuo, lectoralis Palatinatus regimen a. 15 44. Suscepit, magno studio in cademiam emendandam, ut pristinum decus obtineret D incubuit, dicens, se facturum non ut tipendiis Professores, sed Unive sitati essent Professores '). Hac in re Principem studiis et consiliis du0rum virorum potissimum audulum esse, IIA RIMANNI AB EPPINGEN δ' , Cancellarii,

gidse Verhalinisse 2 Thie. Erlangen 1841 8. Th. I S. 79. 278. Th. II. S. 27 3 2 56 Bigsu. l. l. p. 77. 81. M. 57 Phagvs l. l. p. 252.58 SonN. l. l. p. 291.59 Η κτM NIus 1 nTMANNi in civitatem Academicam adscriptus est a. 1 92. Scu WAu syli T. I. p. 79. Eum jam a. 1517. . . ac , calaureum, a. 1519. Decanum ordinis philosophici atque non ita multo post Doctorem . . creatum fuisse, Salis constat. A. 1523. Professor

24쪽

tempore ministri sacrorum et Theologia Prosessoris munere duplice hi sungentis, in priore commentatione M jam dixi: hoc loco singula nonnulla in medium proferam ex Aciis nostris, quae totam rem copiose et accurato enarrant huno in modum:

Codicis ordinarius et sequenti anno niversi lalis Syndicus eo enim tempore Codicis rosessores plerumque etiam Syndici munere fungebantur est designatus. Annali. l. l. T. IV. sol. 246. T. V. sol. 17. sol. 56. Sed utroque munere jam a. 1527. sese abdicavit Paulo post in aulam Palatinam vocatus Consiliarii ordinisque equestris dignitate ornatur. A. 1530. quum nisΕΗicis, Comes Palatinus, postea hujus nominis II. lector, ab Imperii ordinibus ad Caesarem, tunc in Italia commorantem, milleretur, ARIM NNis comes itineris adjungitur, atque in Italiam quoque cum hoc Principe se contulit. LEonii Annales de vita niDEuic II p. 40 200. In patriam redux lectoralis Palatinatus Cancellarii munere sub Linovico V. et Filii Enico II. unctus est summa fide, Justitia, humanitate, industria. Ob juris scientiam, consilii praestahliam, agendi dexterilatem Solon Palatinus celebratur. Mortuus est die III. mense Jul. a. 1547. Vila ejus enarratur in hist. Univ. S. sol 64-66. Adde nYTRA I descript Craichgov. p. 19. LN de Facultat. Iurid. P. III. p. 11. 12. Jus d. memorabb. orda phil. P. II p. 19. ADAMI vitae German. Ctor. p. 34. IEsM. l. l. p. m. M. M. FLA lentam. p. 13. Η Ε sSER Gesch. h. I. S. 609.60 HENRicis STOL in lucem suscepius est a. 1489 Dibachii, qui vicus ab oppido Baccharaco non procul distat. Primo durisprudentiae operam dedit, postea, plerisque eam deformantibus, tanquam ad calumniam, ad vindictae cupiditatem, ad turpem denique quaestum comparatam , Theologiae studium aggressus, eidelbergam a LiDovIco V. Electore a. 1526. est ascitus. Ingenio erat miti ac placido Summa industria curabat, ne quid durius asperiusve a se fieret vel diceretur; nihil lamen intermittebat in concione, ut populus vera doctrina institueretur. OLFGANGI CALIXT S, eidelbergae sacrorum antistes, non dubitavit affirmare, Stolonem in docendo proaeime accedere ad Lu-ι herum MEL NcuTuo ad trii Elii ex conventu Vormaliensi de

eo haec scribit: Iam Palatini Principis concionatorem adfersarii audierunt qui et constantiae et eruditionis laudem adeptus est. Senex mortem obiit a. 1557. s. ola l. l. T. III soli 1 3. b. 1Μgn n. invita clanchlli. p. 200. AD MI Vilae Theoll. p. 147. Scu AB STti P. I. p. 100 105 109. AisSER Gesch. Th. I S. 109.6li In Mic ILL p. 25.

25쪽

kDio m. Ianuarii 15 5. λ Ego ' vocatus ad Caneellariam, la

is Guntherum β' ex contubernio Suevico. 62 Annali. l. l. T. I sol. 389. a. b.

63 JOANNE UAGENNam , Alceianus, Medicinae Doctor e Prosessor, ill anno Rectoris munus gessit. Secundum hos honore ornatus est a. 1553. s. SenWΑ syli P. I. p. 105 109. A. 1536. in numerum Magistrorum est receptus Acta l. l. T. III sol. 143. b.

6M Georgius Nigri de Lapide leonis, Artivin Magister, heO-

,,logiae octo et Professor orinarius, quartum hoc anno niserritatis ,,Rector est electus. CL Annali. l. l. T. I sol. 11. b. cnwa syll. T. I. p. 105. FLA tentam. p. 12. mn Mag. B. I. S. 62. 63: ADLLuther m I. 1518 Venilis im Augustine Moster tu mi laev,,divutirte vii manehe Sutae vorbraehte die in laveretri nicht wa- , ,re gehor Morden, be3tritim, nach einem rigenen Gestandnisse, die,,Lehre de Gottevelehrsamsteit Peter chei ben hari, Marsus,,Sties und Geor Nigri sein Sutet mi nicht yerivem Scharse,,sinn aber sie konnim die Sensation nichi landem, elahe ,,tra Luthera in den Melanison o teten eurige und winbeferi- ,,yen tangsive hervor brachie, die amat de Uisse choren u,,Mi laeta oblayen. 65 ,,M. Seba 3tianus Hugetius, et Miligenstein pago non ,,procul Spira Nemetum sito U. I. Licent. a. 1527. liberales literas in- ,,primis linguam Latinum publice docuit a. 1528. ordinis shilosophiei,,Decanus fuit a. 1529. sceptrum Academicum gessit a s530 ad ordi- nariam Digesti veteris cathedram evectius, eidem usque ad annum. ,,1548. summa fide praefuit. Hoc enim anno a Caesare ad Cameram ,,Imperialem eaepediendi cau3as, quas vocabant antiquus, gratia voca- ,,tua, adepta pote3tate post integrum annum ad Professionem suam ,,redeundi, Spiram petiit atque Itraordinarius Camerae assessor con- ,,stitutus fuit. s. Annali. l. I. T. V. sol. 18 . 186 189. T. VI. sol. 473. Wrn de Faculi. Iurid. P. III. p. 18. ScaWAB syl T. I p. 97. 66 STEPHANLDROTIAc R, Vahingensis, Artium et Medicinae Doctore professor Acta l. l. T. III sol. 83. b. ScΗWAs syll. . I. p. 105. FLA lentam. p. 14. 67 Mucll. EIssENAERcgnis l. l. de eo haec habel ,, jus viri,

hqrii me quoque prima in artibua taurea donari et calcar ad graviora

26쪽

simi ad cancellarium ventum est, Cancellarius in hae verba orsus hest, Illustrissimum Principem Videre, quemadmodum Universitas maxi- semis labbribus et expensis a proavis ipsius instiluta, in dies ad interiritum vergat et collabatur, idque Principem graviter ferre, non diutius id tolerare posse. amque ob causam, quo pacto laboranii studio sub veniendum sit, consultum obtulit igitur libellum, in quo articuli qui-isdam proponebantur, ad quos Universilas intra spatium mensis respon dere debeaιμ ε .Huno libellum ' a Princips Eleeloro ad Hectorem et Universilalis Senatum datum, maxime laudabilem illum quidem a dignum qui cum lectoribus ommunicetur, integrum his inserere

placuit., ,studia apessenda subdidit, ea fuit solertia, ut publicus Professor Aristium in Academia ridessemen si Gliterit, et tandem quoque Liceri . liatus uris reatus, Ob egregiam, quam Iudicio Camerae Imperialis e postea Principi cuidam navavit operam, laudem et famam aliquam nominis facile sit consecutus. IEsM. I. l. p. 99. Adde Acin . . . III sol. 156. b. sol. 158. a. sol. 160. a. sol. 161. a. sol. 16 . a. Hoc loco cum lectoribus communicare Iuvat, quae de Licentialis creandis in Aciis nostris reperiuntur: Oui ad Gamen pro Licentiis quia his licentia data est propter edita specimina Doctoratus gradum assumere admitti volebant, , , Cancellario aut ei, cui vices suaceommisit, sistebantur etenim era- ,,men ,,uperire , ut dicebant, eju3que tempus atque locum indicere hujus muneris pars erat. Anima erit etiam meretur antiquissimis temporibus usitatum fuisse, ut Cancellario inuo hoc et mensura rivini amaset eum fibra de Mestar eonfecti ab eraminandis porrigi ridebuerit. Eraminatoribus erilis refectio sic Aola habent in easeo, pane et forte duabus aut tribus in suris vini ab iisdem quotidie vir-ribatur. CL ULN memorabb. P. I. p. 28 29 ibique laudd. 6M Similia in Actis l. l. Tom. IV. sol. 5. a. haec repertu tur: , Cum Illustrissimus Princeps riderieus, Hector Palatinus, antiquissimae suae Academiae celebritatem ferme abolitam et paulla- ,,tim ollapsam sentiret, atque alio modo restaurandam et ad meliorem

ristatum redigendam intelligeret, idque divino consilio et institueret, ne ad perfectionem tum egregii operis suos potissimum in consilivmisadhibendos lignum judicaret, datae sunt ad Universitatem literae, insequiiuus Illustrissimus Princeps singularium Facultatum defeetus scriptis

Ac ontentos aussire cupiebat.

69 Annali. l. l. sol. 389. b. 390. a. Acta l. l. sol. 5. b. s. a.

28쪽

Haec Princeps lector, quibus spurime docemur, qua propensa in literarum studia voluntate ille fuerit Tum in Universi talis Annalibus ' sequuntur haec:

XVI. Februar. 15 5. Ego Rector Universitatis adjunctis quatuor Facultatum i Decanis . GEORcio is Ri, theologicae acutialis De- ,,cano, D. SEBASTIAN ut GKLIo luridicae acullatis Decano, D. τκ- ,,Pn AN ROTTA cxERO , medicae acullatis Decano et M. vii u po RuY- ,,NRno λ), artisticae δὲ acullatis Decano, conscendi ad Cancellariatu, ,,ubi ad consiliarios Illustrissimi Principis, nimiruin Magistrum equitum et Cancellariu in adinissi, praemissa praelatione, ninium Faculiniuiu, Contubernioruin, Collegi Domus Dionysianae, statuta, ordinationes, , ,ac in universum ad omnes supra positos articulos, omnium responsa obtuli. ilibus oblatis, Cancellarius respondit, Illustrissimuin Princi- pem oblata responsa perlustraturum, iamque summa cura ac diligen- ,,tia excogitaturum, qua Gymnasium ' hocmeidelbergens restorescere

Sophorum Decani munere est functu a. I549. , quum antea I. U. D. D Age creuius, ut est ei unera dinde utrum ire dissest novi , , Pr fAδω, qua tamen . 55f. sex ubdicarit. I. . . et Syndicuκ

29쪽

0uum longum si quaecunque eonsilia ab niversitate hanc ad rem porsiciendam principi sint blala, exscribere, salis esse censuimus, ea, quae ad aedagogium condendum spectant, ex consiliis a philosophorum Collegio eidem propositis in medium proferre Vb.

XVI. Calendas Aprilis Senatus Facultatis per juramenti religionem super harum literarum oblatione convocatus est videbatur enim nego- istium hoc et magni ponderis et Omnino lain, quod ad nos praecipue pertineret. Ideoque ad singula respondendum juxta propositos articu los Facultas censuit. Cum vero diu esse deliberatum atque de re el negoti ipso, quia maturiorem videbatur considerationem requirere, pauca tractata, tandem hoc conclusum est, ut Decanus de iis omni bus quae proposita essent, aliquid conscriberet, conscripta ad acu Dialem referret, ut illa limam adjiceret, mutanda mularet, missa in sereret, aut male ractata in ordinem redigeret. DPaucis post diebus rursus convocata Facultate Artium Decanus exemplum aliquod conceptus et responsionis Illustrissimo Principi onriserendae rettulit et legit, in quo quaedam mutata, quaedam silensio praeteriia, adjecta sunt. DErant autem haec praecipua conceptus capita, nimirum Principis ,,divinum scholae recie instituendae consilium Faculsali Artium graiis simum et ex animo platissimum esse, praesertim quod et ipsa suae

30쪽

Facullatis inopinatas ruinas diu animadvertisset, atque cum his rebus aliquando remedia quaesivisset, nulla ratione commode emendare po- , , tuerit D; Hebraeum et mathematicum rosessorem non magna disce istium clade desiderasse, atque adeo rogabat Senatus acuitalis, ut in unum contraherentur Contubernia ν); abolerentur seciae Paedago-T6 Wi,nios stupinor ibi, P. II. . . . haec ilia et , ,Ordo phi-GI Oνhicus ab initio uoculi ira inque ad annum 52L crebras eis instavrandis in hac schola elegantioris doctrinae studiis instituit con- vvnationes. Restiterunt quidem nt diu inua pauci superiorum, ut , , TOCunt, recultatum doctores honeStissimis hisce ordinis nostri conti ,,tibus; aliis Pro hilosoPh a Scholastica, e contivione illa obscura, um notionum, sententiurum, ridarumque distinctionum, in qua ,,cetaioris cujusdam Supientiae fusti sium Sse Pinabrentur, tanquam ,,yr aris ac focis dimicantibus p atiis alius is cavaeas in emendutio, ,ramus choles nostrae roburidis dispicilibus ac duris. Aol. l. l. T. III sol. 102. a.

is tempore tria Contuhemia sive Bursae: Bursa Dionysiana sive Pau- perum Bursa verorum ire retus, et Bursa Nova. Acta l. l. l. . a DII Idus Maji a. 1545. Iurbito senatu propositum est Dominis de apertione tentaminis iis, sexcentibus publicunda, qui primam in , 3rtibus auream ambirent, estque Onclusum, ut sequent die hujus rei apud studissos indicium fieret. Efecti sunt tentatores e Contuber

,,citur Burga, nomine tunc communiciis omnibus, qui pecuniae sum ,,mam aliquam pro laboris mercede vel pro victu acciperent quare Stipendiarii seu qui stmeridium seu vi Pecuniam illam acciyiunt, , ,dicuntur Bursarii. Bursa et Bursarii non antiquae, sed recentioris, ,sunt ratinitatis noni na, quae ad Nitia sermonis pertinent, sed qui- ,,bus posterior assuefacta est aetas. tui dicuntur Bursarii dicuntur ,,quoque Socii, quod societatem invicem habeant, simul Cersentur,

SEARCH

MENU NAVIGATION