장음표시 사용
31쪽
,,gium institueretur publieae sierent lectiones augeretilurque stipendia DRegenium. Quin et hoc adjicivilitum putavit ut uenio egentum , quinhonesto se mancipaSSP conjugio, de ollicio, quemadmodum hactenus,,factit altim erat, cedere cogere iii 783 posli semo ei rationes sisci con- susque Faculta iis, iii tum in undecim cum dimidio florenos annua inn excedebant, signi licabantur, accepti et expensi communia atque usitata ,,indicia enumerabantur, atque ninia statula Facultatis ritum clim per Sonis quoque annotalis Oiseri' bantur. DPorro et cum haec ess0nt oblata, non erat conlenius Princeps,,hac malorum numeratione, quae Fac tillati nostrae Pinporum iiij iii in ,,accidissent, verum ex pelobat a nobis ordinem e certam deliberatio nem de studiis Artisticae acultatis octe corrigendis, mulationibus,,constituendis, lectionibus, libris, e professoribus designandis, in 'nsae, ,el ictu ratione commode instituenda' HItaque Decanus acta convocalione petilion sui Illustrissimi Princi- ,,pis in senatu recitavit, ubi Facultas ex re censuit, personis liquibiis ricum Decano hoc nicii iniponere, ut de rebus singulis aliquid consul
p. 4l0. MEINRus . . T. I. p. 10, sqq. Gesch de Collogien uni Burson , p. 80. - Bursis sive Conluberniis infra latius et uberius
rerit. nec Bulla est descripta in Annali. Uuiv. T. VII sol. l . f. - 0. a. et Acunis .inio Hosemianiis situ quo infra lutibus , qui . 155 l. suminum niversii alis magisti alii in Pssit Annali. . . sol sit, a. l. huc potes lato concessa primus si ustis diu de Fastili lurid. P. HI p. i. 79 4ela . . sol. 7. b.
32쪽
s0PuΞΓ clioch hi), Cubanus, Magistri, suntque ab illis quaedam con- cepta et ad integrum senatum Faculta lis relata, ubi judicio habili ,,quaedam addita, quaedam mulata sunt, et ad hunc qui sequitur m Dduin Illustrissimo Principi oblata:
.ates ponsio artisticae Facultatis.
Cum multa hoc tempore arae divinitus constituta sint, Illustrissime , ,et potentissime Princeps, tutu nihil praeclarius, qua in quod tota Re publica in optimum talum redacta ad hoc nostrum ludiunt, quod C. T. majores consilio divino instilustrunt, tu singulari prudentia non ex- ,,colenduin modo, sed maximis etiam beneficiis, ne redibili libernii late orn3ndum, animum adjecisti, ut empus huc omne, quo tuis consiliis, tua Virtute tranquillam trahimus fortunam, honestis disciplinis atque Diis artibus transigeremus, quae et nostrae aetati ornamento et poste- ritati admirationi essent. Est sitne hic tuus conatus, clementissimo DPrinceps, ac propositum pulcherrimum, quo majorum tuorum gloriam Du0 Solum aemulari, verum et superare videris, ac id quidem cum Dilustrorum hominum incredibili gaudio, tu in omniuin etiam subditurum n0n minima utilitate, qui omnes adintrabili C. T. cohortantur gaudiu ' persectionem iam egregii operis, quod non solum nostra temp0ra Damplectentur, sed omnis etiam posteritas unima cum venetalione in- tuebitur. Neque vero hoc magis inlla inmandi tui, quam testilicandae HSuinmae exspectationis causa iacimus. Quid enim prudentia conari, quid consiliis gerere, quid virtute conlicere possis, non ignoramuS. Di e voluntate vero tua adeo nihil dissidimus, ut nobis persuadeamus, Die literariae nostrae reipublicae salutem antiquissimam habiturum, id Deum multis rerum argumentis exploratum sit, tum hac in re praecipue
M GIL Ioannes Geus et bachius, eidemersiensis, M. 1537. , uresisterii coron ornutus, et a. 154o in Coumium enutorum hi DNUhici ordinis cooptatus, contractis tribus Contuberniis in unum, , ,huic Coumio quod olim Contubernium Reulium a Dionysianum nunc , , Princiseis Culleolum dicebatur, ab anno 1546. Reyentis mc yraefuiι; .H1552. Latinas iteras uocena prorincia ei est demanauta. Idem quo-s,que M. 1547. Primus inter eos, qui in conjuri ' riserunt, ordinis hi-DDενhici De nnus fuit. Mortem obiit a. 1564. CL Acta l. l. T. lv.
33쪽
Diudicatur, quod nostrorum hominum consilia de studiorum ratione, quae paeno collapsa, tuain implorat pem, et relinenda et amplificandaridignitate C. T. explicari cupias. Ego Decanus ergo ad nostrum ordinem, quid nostri causa cu- ,sseres rettuli, ubi diligentia singulari, indefesso studio de restauranda
Hartistica Facultate saepius sermones contulimus, ac primum ut ab ipsis ceu literarum elementis, atque gravioriim studiorum iundamentis Dordiamur, in constituendo communi aedagogi nullam peram intem ntillendam putavimus, neque lieri quin illa plinae cessura sit, si cla-ririssimae tuae provinciae et praesecti et ludi moderatores serio inciten-Dtur, ut enervalis ludiorum scholis praesentissimo subveniant remedio. ,,0uibus in tota provincia salvis, dubium non est, quin publicae Aca isdemiae nostrae incolumitas ampliori discipulorum exaucta numero, sa- cile integra retineri possit. MHuic autem nostro aedagogi rite et utiliter instiluendo inpriuiis oconducere arbitrali sumus, res praesici magistros, quorum auctoritate et vivendi severitale adolescentum ingenia virtutibus, bonisque lite- rarum rudimentis imbuta sedulo excolerentur, animique vagi et mo-
In prima ergo lasso D tribus ordinibus erectis superior aliquis magister primam docendi Dialectices et Rhetorices initia quam sieri posse simplicissime curam in se reciperet, lecta et audita cum
,,adolescentibus iteraret ac repeteret. Et quoniam in uno eodemquo, semper detentuiti esse opere nauseam movet, consultissimum fore cen-Dsuimus eundem praeceptorem, diversis tamen horis, quas praeceptio-ones Grammaticas, adhibitis LiciΑM Dialogis vel LuzAncui Moralibus, usui Graecae linguae accommodatis adjicere. Sic enim siet, ut Latino Serm0ne cum Graeco conjuncto, in utriusque rationis acultate, si non pares, initium lanien ad majora adepturi sint maximum. D usdem classis juventuli ne styli alio negligatur, plurimum Dprodesset, ut una octoad bis au ter epistolas chrias, locos com- munes, et id genus alia exercitiorum progymnasmata ad Murvomi Dexemptuni conscribendi onus imponeretur, nec tuorem in versibus Dc0mponendis operam a discipulis exerceri conveniret. DIn proximam classem novas nILIPPI conStructiones, prosodiae raritionem, TERENTII comoedias, selectas IcER0Ms epistolas, aut ali-riquid ex RASM transferendum putavimus, quae crebris repetitionibus,,frequenti exercitio idoneis quotidie horis peragerentur. In classem insimam Alphabelarios introduci pueros hoc Paedagogio indignum censuimus, sed ut pro iis qui vocabulorum notas probe MD Acta l. l. sol. . .
34쪽
,, agnoscere et expedite legere didicissent, Donatus Ct L III. Gramma- ,,tica uiciPPI et id genus puerilia fideliter tradantur. ,,Quin et pueriles concertationes riviali studio non incontinode in- ,,Seri possent, essentque admodum frugiferae propter innatam et aemu- lationem gloriae et ambitionem laudis, si singulis diebus sabbalinis i
Eundem ad modum ne christianae pietatis ignorantia provectiorem Daetatem deteriorem reddat, aut impii puerorum animi , alias ad vitia, proelives, nullo pietatis genere instructi, magis magisque ad scelera, ,Prolabantur, catechisinum aliquem singulis diebus Solis vel evangelia ,,et epistolas Dominicales certa et idonea hora serio instillari emolu-
'DVerum ad consillulas lectiones convenientes docendi aedes paeda- ,,gogo assignare consultum foret, ut pueri tanquam inter privatos parie- ,,te conclusi, ne licentia evagandi mores attrahant depravatos, sedula ocontineantur cura. ε ., ae licet prolixius quam decet C. T. utiliter tamen nostro Judicio,,instituta respondenius.
Jam XV. die mensis Martii ejusdem anni certam et alam de Academia emendanda sententiam Princeps lector Universitati aperuil integrum superest volumen manu scriptum ' b, quod inscribitur: Reformatis Universitatis do anno 1545.μ, ex quo haec inprimis digna habemus quae commemorentur:
Au das obgemeller illiste verord nete Lectiones in philosophia triplici vii mathematica de discipulis esto versiendiger und derHBarbaries halbe weniger beschWerliciis erde surgetesen, o ordnen ,,vud schassen,ir, das alle Lectiones triplicis philosophiae und math
35쪽
Verum etiam literae Illustrissimi et optimi rin ripis lectoris, qui, ut ait Ilua TiNGERC N), de instititendo Paedagogio in Bursa Suerorum vehementor laborarit , die IX. mensis Octobris 1546. hJa Universitatem missae, quibus schola nostra si condita, his erbis hy continentur: ε
85D De Colle . Sapient. p. 39.
36쪽
,,Licduitatus ad perspiciendum, quidnam esset reparandum et aedi-
Neque vero consilia a philosophorum Cullegio oblata in
omites partu Princeps lector compri bavit. Idem jam superiure anno 15 45. PHILIPPI MELAliciiTii0Ms Praeceptori Germaniaes ε' consilium de reformanda ecclesia acceperat, in quo
otionum Professi ei est tradita. In inguae Latinue cathedra Mar- ,,tinum Me nradum succesgorem habuit a. 1551 Academiae Rector, ,fuit. CL Acta l. l. T. III sol. 103. a. sol. 132. a. sol. 137. b. sol. 138. b. sol. 140. a. sui. 148. a. Annali. l. l. F. VII sol. 393. Wi Nu de Faculi durid. P. IV. p. 4. Rusdem memorabb. P. II. p. l. cuW a syll. P. I. p. 109. Licet hic literas ab lectore i novico ad philosophorum ordi- noni Acta T. III sol. 1 3. b. missas subjicere, quarum exemplum hoc est:
37쪽
MELAncurvos ad capita sex rem lolam coariavit, quorum quintum, ,de conservandis studiis necessarias doctrina et scholis erat D.
Insequenti anno 1546. Argentorato eidelbergam Princeps vocavit AvLuM Αcival Buchlin 'iJ, civem Palatinum, virum
90 Sin ulla dubitatione hoc consilium .est 'Reformatio tuebe sensis , ut vocatur Exstat sermone et vernaculo et Latino a MELAN- curvoli consecta apud BRETscANEIDERLM Corp. Reformalor. Vol. V. p. 57S. 643.). In quo consilio inspiciendo quunt ALTINciis l. l. p. 157. tum STRI VLis l. l. p. 32.), qui separatum consilium Principi a MELANCHTHON esse missum contendunt, nimium festinaverunt. Inest quoque in MELAN curuoNis Consiliis s. Iudiciis Theologicis a PEZκLIo editis. Neu- Stad 1600. . . I. p. 586 - 632. Complura de hoc consilio dixi In ἡΗeidelberg. Jahrbb. de Literatur 1846. o. 10 p. 150. - MELAN--THONEM uero a FRIDERIco invitatum fuisse, ille ipse in epistola mense Martio 1546 ad M. COLLINi Q BRETscvNEiDκ d. l. Vol. VI p. 95. data, dicit.
Ubi haec sunt ,, escunt mihi Iabores nunc post Lutheri mortem, cumque jam Cocatus essem ab Electore Palatino in Academiam Rhenanam, quae est in Ormido eidemersa, in me natali soIo, tamen hic πυνια multas causas retineor. Et rofecto, et i amo atrium, tamen eo nunc manendum esse duaei, ima, si quo abirem, homines maledici καὶ φιλοψογοι mo incerent, me Luther mortuo Sedem n-ο smati quaerere. ς9l PAt Lis Aciis, in Albo Academico nostro AciNI 0inine in- Scriptus, a. 150, Tabernis Rhenanis in vitam ingressus est, ubi pater ejus ETnvs vcni in ludim0derator erat matrem habuit MARGARETHAM filiam II1RNIL, civismeidet bergensis. xvi v anno aetatis undecimo Hei- delbergam in scholam Nicrinam commigrasse supra p. 8 diximus quam quum per septennium frequentaret, usus polissimum viris eruditissimis JOANNE BRENTIO, MARTilio Fi cnTlo aliisque illustrisfiniis praeceptoribus indefessam literis peram navavit A. 1522 primam in Artibus lauream, FREcuTio praeside, adeptus St Acta l. l. T. III sol. 106. b. 107. a.). Professoris munus in Academia nostra illi deferre in animo erat FRIDERIco III. Sed professores psyali et Dorantes , ut ait Horri'GERrs de Colleg Sap. p. 13.y, repugnabant Deinde MARTiNOBtcgno in itinere Anglo- Britannico comes exstitit Asus idemque amicus de quo quidam dicebant: a Paulo apostolo usque ad Paulum Fagium non surreaeit sicut PauIus Fagius). Plura de eo memoriae tradidit M. CunisT. SLa Filii Draii libello, qui est de vita et meritis At L FAGII. Aliors. ο-ric. 1731. 4. In fronte hujus libelli conspicitur unius, in cujus altera parte adumbrata est FAsu imago, in altera haec leguntur verba: Pau
38쪽
, vilae probitato et morum gravitate excellentem, Theologum laris- simu in cujus opera quum in ecclesia tum in Academia emendanda
uteretur 39. Atque hic Principem Serenissimum in omnibus quae molitus est, consilio et opera adjuvit de ecclesia assensit iis, quae pio et prudenter a MELANCHTu0NE constituta erant et praescripta β); de Academia vero duplici scripto sententiam suam explicavit, quorum alberum erat inscriptum: Deliberatio a Consilium Reformationis Facultatis Artium Academias mi Memensis. Illust vestra clementia obsequentiss. IULU FIGι alterum: Forma instauram scholas Midelbergensis, quas aperietur Catendis Novcmbris ). Hi libelli dis XIV mensis Octobris per Cancellarium Universitati sunt traditi, quos legeret, examinaret Principique sententiam diceret '. . In Universitatis Actis, quae supersunt, hi libriis a Asio conscripti non reperiuntur. Sola ratio scholarum habendarum ab eodem viro docto elucubrata exstat nostra lingua, Schulptan dicunt, cujus exemplum hoc est:
,,Paedagogio D quatuor gradus erant assignali:, I. Elemenlariorum, II. Graniniatioorum III. Latinorum, IV. Ora
96 Annali. l. l. T. VII sol. 414. a. b. 15. a. b. - Consule quoquo . MIO. HONTERI, primi Reformatoris Ecclesia Coronensis, Constitutioneni Scholae Coronens. a. 15 3.) in . t rei Gesch. d. Er0nsiadi Gymnas. S. 123 139. Neque injucundum neque incomulodum erit disciplinae tradendaeshrmulam a MEL Ncurvo5 scholae ergbergensi a. 1538. apte verbis comprehensam hic addere.
39쪽
Dl. Primus lementariorum sinem habebat praescriptum, ut legere,, e scribere Latine et Germanice scireut pueri, adjicerentini nurne- randi principia et canendi vulgarem cantuni. Die Schul u erreber sim Sachsischen Euryreise mus ara
40쪽
II secundi Grammaticorum finis erat, ut lingua erudiretur iis, ,ibi me tediis Mane ab hora VII. usque ad IX. singuli exercerentur in