장음표시 사용
171쪽
ritent lonalis est se proximos fuisse crediderit. Huc ergo 'ue progressi cum s e satis longa viam emensam putaret, insuper temporis anni serioris rationem expenderet, cogitaretque sibi mandatum nullum aliud datum esse, quam ut pertentatis talibus ante hyemem se domum receptaret tum se versius cygatet reflexisse,in iuxta Tartaricas aut Samoitieas fines insulam quandam I. feremit famulitriliaria latam insulam appellatam, detexisse in qua magnam copiam a. h: L. pillorum,crystallo montano qui Adamantis genus est similium repereiit r ''
His itaque mutuo sibi inuicem communicatis, tandem in ollandiam reuerti decreuerunt: adeoque in iubili signum ignibus succensis, & aliquot tor mentis displosis, die 16.infra ri semis insulam, quod scilicet ventum ad Masu uersum haberent, iactatis anchoris consederunt. Hinc I 8.die iterum soluentes V ετ angulum terrae Mostouiae versus occidentem sitae, Candinos dictae. .milliari-
bus ad laeuam reliquerunt. Die et . ad insulam arrhust in et inmarthia delati, pr m hinc porroin exeliam vela fecerunt ex qua Zelandicae naues tandem inpa f., triam se extulerunt.Εnckhusiana nauis quoque Enckhuis feliciter appulit mit marebis. hel in Barentet, die 16 Septembr. annos. . cum celoce sua L Uelredamum pem Opportune ingressus est cuius comites nautae monstrosum piscem, osmarum dictum,quondam in fragmine glaciei obtruncatum secum aduexerant. Finis prima nauigationis.
DAE NAVIGATIONIS OLLANDORUM SUPRA NOR VEGIAM ET
viam in Cathardi Chinam explorandam
Os T QUAM praedictae naves sub autumnum Amno Ι3 9 3. prosperae rediissent, commemoratis indiciis suis spem plerisque faciebant,fore, ut institutum iter per emat deinceps commodissime teneri posset ob accuratam potissimum denarrationem nauisEnckhusimae, cuius visiapra dictum est, Comes aut praefectus Ioannes Hu gen, rei nauti b. mi, cae peritissimus erat: qui derepetendavi cotinuan a Linisi ho-da nauigatione multis nominibus indesinenter quoque instabat A confoederatis itaq; Ηollando rum Zelandorumque statibus repesitata decretum L est, ut ad veris initium naues aliquot qu rum post septem selectae sunt redin- struerentur, non salten tractus illos diligentius exploratum, verum etiam memces ad hanc rem necessarias eo aduectum. Cuius rei gratia status praenominati mercatoribus ob id uniuersis liberum faciebant, ut quidquid mercium huic instituto urgendo commodissimum videretur, nauibus imponeretur:quas postea Factores
172쪽
Factores in illis locis pro suo arbitrio distraherent, de naulo ornni, tectigali aut licentia liberas easdem exportarent Qui nauigationem hanc urgebant, His. pia, praecipuus quoque Petru ranam, Cosmographus eximius ieritissimus erat: rim Cosem qui chartis confectis monstrabat, quo situ quaeuis regio tum Moscouia, tum g ' Tartarica, tum Cathan&China constituta esset,in quem proinde cursumn ues tenere cogerentur. Quae tamen nauigatio post ita sustepta, pro voto conce- ea. θ - pto propter tempori breuitatem absolui integre non potuit. Quod vero hac de
causa morosi quidam contendunt, hoc iter ita ea via absolui impossibile esse, cum pro veterum opinione polus o c. milliaribus adiri non possit horum rationeS, cum veterum hac de re sententia falsissima sit, subruid euerti nulla difficuliate queunt cum iam ante ad polum propius So. milliaribus nos penetraucrimus, totum Septentrionalem Oceanum hodie nauigabilem esse, certis veritatis documentis comperiremus. Quis quaes,mortalium crederet Vnquam, in Pyrenatis montibus a talia: alpibus intensissimum frigus nives perpetuas csse, cum tamen illis locis Sol vicinissimus sit at tamen illiniue multo profundiore indies obteguntur,quam alij,qui frigori magis obnoxij sunt, Solemque remotiorem experiuntur. Cuius tamen euentus hec fere causa est,quod Sol intra montes ignauior' impotentior, lapsam niuem liquefacere non piniis est. Eadem quoque maris Tartarici leucongelati ratio estitia, in Circa nouam Zemblam enim ex Tartaricis cathaicis fluminibus glacies immcns a mole direpta in mare impellitur ubi cum Solis minor efficacia sit, quam ut eam dis lucre possit, fit, ut ea subinde continuis cumulis congcsta, ingens ex illa frigus emergat, quod longe intensius est, quam sub ipso polo sentiri queat. Sicut non minus Pyrenorum montium sub .grad. si torum, niues copios, esu multo acerbius generant, quam quale Anglia aut Belgium e periuntur, qui tamen grad. 3I.&32. plerunque occupant, versus Septentrio nem aut frigoris plagam Izo milliar Germanic propius accesserunt. Quae tamen, ut a nobis ipsis ita comperta hoc loco dicta nolumus, id nostra tamen craperientia confirmatum stimus, sub grad 8o non tam acerbum alat intensum frigus esse, quam ad Ueygatet experti sumus. Quorum tamen disputationem Milo differentes, nunc descriptioni ipsi manum admoueamus. Anno redemptionis humani generis 3 oue a Confoederatis in Hollandia&Zelandia Statibus, utin illustrissimo Principe Mauritio, si mite de Naς fauu,&c septem naues, binae Amstetredami, binae in Zelandia, binae Enckhuis, una ROterodami per eygati& fretum Natauiae,Catha & Chinam vela tacturae instructae apparataeque sunt: quarum sex vari generis mercibus ie- cessaria pecunia onerabantur: septimae vero Pinae leu Pinassae iniungebatur,vt,let ... . . Cterae De promontorium abii quod angulus extremus Tartariae Septen- b. us a trionalis est transiNisissent, ista vestigia Hollandiae relegeret,in de statu rerunt, v μ nuncium ordinibus referret Nauis Praetoria ex Mittessurgo, Gripi dicta, onerario hoc est, centenaria 32oo capiebat, tormentis 22 ferreis glandos quinque vel plurium librarum c- iaculantibus, mortariis decem, hominibus veroo . onusta&munita, Huius Dromas seu Liburnica ex Armula Zelandiae onera a .id est,centenariis Io Oo. V tormenta octo, duasic tres libras iactantia, mortario quatuor, viros I 8 ca picbat. Navis Vicepraetosia ex Enckhu a Hollandiae illata onera o 6. id est,centenas,. rio 38 Ο fcrebat, D dicta. Haec tormenta serrea 2 . libras ferri quinque emitis
Carauella tentia, mortaria duo,& viros 32. habebat Carauellacius Enckhusana, Sors pro-μ p ' spera&aduersa dicta, onera 28. tormenta ferrea sex, mortaria quatuor, Vii OLIS.
173쪽
Ex Amsselredamqnauis Canis venaticus aureus dicta Pina eras, vasa 6o. seu centenaria 6 Cc tormenta aenea quatuor, libras ferri 3 effulminantia, femTea vero tormenta 32.glandes quinque vel selibres mittentia ferens in cuius prora duae serpentinae,libras 38.excutientes pro praesidio erant. Haec insuper mortaria H.tibicines o. Musicos alios multos, vidi Adamantum politores, opifices au- rarios,& osticiario, aut commissarios aliquot, nautaSquea O. Vnoque numero viros o8 sufferebat. Isti peritissmius 1lhelmus Barent sim mus praesectus praeerat,cum Iacobo Hembshirchen comissario primario. Hac eadem ego quoque Gerhardus de Veervehebar. - . Huius liburnica Mauritius dicta, ex Amstetredamo aduecti, onera 27 tor-1rienta serrea 6. mortaria 3 viros 3. ferebat. Roterdamum nauis. Uormis onerato 1e 136o centenaria ferreato menta 6. mortari, capiebat S. Petrus indigetata.
Naues hae uniueris commeatu seu annona omnifaria, ut iraesidiis bellicis pro integro biennio instruebantur, ola Roterdamo excepta, quae exmen sium tanruni annonam vehebat, quod illi breui,ut diximus redeundum esset. Die D. Iuni j, anno 393. Amstetredamo luimus in Texeliani , quo loco naues omnes congregari oportebat. Die ai. Iuliicete immane dormiens prolpeximus, quod nisi impellentium nauium strepitu, vectorum clamore excitatum profugisset,nauibus cur rentibus transiliendum fuisset. Die aa. terram Norvvegiae a nobis . fere milliarib mole, vix ante pauca primum dies sparsa, adhuc totalia contectam conspicati
Diescis. nebulosius supra modum erat. Hic celorum 1eminis copiam magnam conspicati sumus. Ad quod corbibus captandum aut colligendum remi. gum se multi emittebant. Die . Augusti summa malatia erat , quo tamen Trompini in Noruegia Versus Austroeurum situm notauimus. Ad exelia in Trompsisnt milliaria iam
Die 3 poli eleuationem grad. 3. 41nut et o habuimus Hoc loco oram vero cotinenter legebamus,adeo,ut interdum ab ea vix semimilliari abessemus. In finitimis huius serandus nauis scopulo illisa submersionis periculo non caruit. Illo enim insultu ita quassata est , ut puppis quaedam tabulae dirutariam in Oceano 11uctuare viderentur,Dei tamen auxilio breui se inde eruit. Die 6. aer iterum nebulosus lentosus urgebat. Nos interim intra Septentrionem Eurum cursum nostrum dirigebamus Circa meridiem Vero, cum prandentes accumberemus, iurandus plenis velis naues caeteras omnes anteuerteret eam Canis venaticus antieipaturus, ingruentis turbinis vi correptus tam violenter in iΗam impegit,ut rostra utriusque confringerentur,&malus posticus prosterneretur. Sic ergo utraeque, etsi adhuc reeentes, ista collisione valde labefactatae suerunt. Die . nauem quandam Enchusanam,ex albo mari per Moscouiam nauigantem obuiam habuimus Naues quinque quoque Gallicas vidimus, quarum duae ex Hable de Grace,tres vero ex Dieppeibluerant. Die 13 sub noctem bolidem mittentes, o orgias deprehendimus. Hoc eodem die noctes quoque notauimus redire, cum toto cursus nostri tempore perpetuos dies habuissemus, ne quenquam unquam stellam obseruassemus Nox huius diei horarum duarum erat, qua rursus stellam quandam magnitudinis mediocris contemplati sumus.
frausitur Noctescere ruom incipit.
174쪽
Die 1 . iuxta noua Zemblae terram glaciei tantam molem prouidimus, ut ex ea quosdam congestos montes arbitraremur. Glacies haec non ex ipso Oce, noemergit, quod veteribus creditum legimus, sed ex insitarum&fluuiorum Septentrionalium Mosicolae Tartariaeque oris auulse eo impellitur, tanta sicilicet Dequentia,ut haud facile liquescere queat.
.ub Die si in eygat peruenimus ubi anchoras ad Traenba iactauimus: sic dictam,quod piscium pinguedo copiosa ibi reperta esset. Ah in . ipsum etiam fretum seu angustia marisNas uici intra sinum Idolorum
Nasuica fines Samogithiae coarctatissima, tum temporis crustis glacie congestis tam altum erat, ut nulla nauigatione pertransiri posset, cum aliquibus locis strues,lacio ae 6. vel 17.orgiis attollerentur. Interea dum ad Traenba moraremur, scapham quandam nouam diem blam adituram emisimus cuius actores cum loci illius montes eminentissimos ad maris angustias despiciendas satum nosci tandum caeterum conscendissent, glaciei nullis terminis obseruatis ad occasum Solis naues repetiuerunt. Die o. Solis altitudinem grad. 69. min. ai. habuimus Eodem die Almirans cum caeteris officiariis aut consiliariis concilio coacto deliberauit, quanam ratione Samogithi nouae Zemblae incolae in colloquium nostrum illiciendi esssent Deliberationis huius isterminus fuit, ut ex omnibus nauibus aliqui segre- ε, . - garentur,qui armati in Continentem egrederentur. Qua causa quoque viri 3 . in littus expositi sunt, ut nouae Zemblae conditionem explorarent. Hi egressi, duobus fere a littore milliaribus, decem trahas velleribus damarum, vulpium, ursorum, animalium aliorum plenas, ut&piscium colla refertas inuenerunt.
κ.hi se, Quas incolas nobi conspectis profugos ibi reliquisse, suis se Rangiferis qui. c. ceruorum similitudinem habent statuam credibile erat. His ergo e signis au-
r gur Damur, hominum ibi nullo dubio habitationem quandam reperiri maxime vero, quod aliis locis certa tum hominum, tum Rangi ferorum vestigia quaedam a nobis deprehenderentur. Sed ad terminum quendam, non1 A=tim procul a maris angustiis absitum, multa idola, ex ligno sculpta simulachra OD-- fendebamus, quam ob causam locum illum Idoli angulum nuncupatum vo
Diear Senatus nautici consilio viri item ad trahas illas relictas emissi sunt, qui illasdem priori adhuc statu locatas inuenerunt: quod pauidi incolae interea ad illas remeare non fuissent ausi. Nostri tamen cum bi coctos quoL'dam panes. nonnullos casicos, halecesque iuxta trahas illas deposuissent, posthiduum ad easdem reuersi , trahas quidam abductas, sed cibos tamen ne attactos quidem ab ipsis inuenerunt. Hi homunciones, cur nos tam trepide fugosa e ,s; rent, hanc habere causam existimati sunt, quod&a Moscouita, cui ante viginaM- 'it ti vel triginta annos subiugati sunt, duriter haberentur: a Francisco Dra-
ί qui ante eptennium per has Septcntrionalis maris angustias, transitum molitus esset, diuque ibidem mansisset, mali & incommodi multum passi essent. N.Ma. Nouae Zembla insula propter frigus praeualens intemperatissima est in .se twε propter ingentem niuis,aestate quoque deruentis, subitoque reliquescentis molem valde in uia Macessa Hinc itaque cxveygatisversus Austroetarum progressi ad aedes quaidam aut homines pervestigandos omnc studium impendimus ut nimirum ab istis de nauigandi loci occasione aut commoditate cdoceremur. Sed nec quicquam vel hominum vel domuum inuenire potuimus,etsi paulo post a Samogithiis in cygatavinoua Zembla homines habitare cognosceremus. Interim dum praesumpta via pergeremus, tritam quandam semitam fortuito attjgimus,interdum ad genua,interdum vero minus profundam,
175쪽
ω lo tamen seu fundo subdito duram. Qua cum ad littus maris descenderemus, illud glacie vacuum laetabundi offendimus. Vnde pelagum Tartaricum nauigari posse, spem non temerariam concipiebamus Circa vesperam cum ad naves nostras rediissemus, itineris nostri rationem ossiciariis exposuimus. Sedonauta interim noster celocem quandam actuariam mare Tartaricum prouissim, tentatum emiserat. Quae tamen obiectu glaciei promouere prohibita,ad crucis sinum restitit, unde exploratores pedestri itinere ad angulum dissidii usque se extulerunt.Ex quo loco pelagus Tartaricum cingustias prope Rumam.& eygatet glacie obstructissima esse, prouiderunt. Die 23 Λl mirans iterum quosdam alioS, sed ad latus oppositum amandauit. Qui viae quamplurimum emensi, homines tandem inuenerunt quidem: sed cum iisdem, quod interiectus quidam fluuius esset,in illi ad nostrorum conspectum fugerent,nihil colloqui potuerunt. Eodem die quandam Logdie, id est,nauem de PetZora attigerunt qua cor ιαμ ν ticibus arborum consuta Is Moscouitae vehebantur. Hi commemorabant no bis, quod in Noua Zembla sub grad. 73. cum feris incolis commercia agitassent. quibus tamen, cum ventum habuiment haud commodum, tantum dentes quosdam Rosmarorum,uto Ichtiocollam,& anseres impetrassent,quae Rus scis nauibus adueherent , breui spatio per Ueygat versus Tartaricum pelagus, supra obtinuuium usque in Ugolitiam, Tartariae locum nauigaturis quo uolina loco suas plerunque naues hybernare selere commemorabant. Addebant iidem, angustias dictas nouem aut decem septimanis non congelari. Quibus tamen semel congelatis, tantam illico glaciei vastitatem emergere, ut in Tartari cum usque Oceanum, quem Mer Mare vocabant, supra glaciem meare li
Circa vesperam inualescens glacies anchoras nos tollere,vi portum alium vicinum intrare coegit Noctu Obseruabamus, incolas feros magno num ro ad naves nostras se proripere. Qui tamen se conspectos arbitrati, Muga certatim resilierunt.
Diea . Almirans binos interpretes cum sex viris aliis ad nauem quandam Logdie, de variis rebus sciscitatum emisit: qui tamen Rutas iam dum abscessisi
Die 3 Almirans ad Canem venaticum aureum se recepit: quod toto itineris tempore ne dum semel factitauerat unde decenter 1 endide exceptus est. A meridie quidam liburnicam minorem ingressi, tria aut quatuor milliaria, in mare procurrebant, os uitas nimirum consectaturi Qu's cum emianus conspicerent, velis incitatioribus eosdemirpui attigerunt, humaniter cum ipsis collocuti sunt. Hi suae humanitatis declarandae gratia, octo sagina. . his tos anseres, quorum in sita Logdie quamplurimos vehebant, nostris honorario obtulerunt. Qu's cum per interpretem vicissim rogaremus , ut de suis aliquot nobistum ad naues retro mitterent: λllicitationi annuentes, septem ad maiorem nauem nostram amandarunt. Quam cum antein retro perlustrassent, magnitudinem eius valde admirati sunt, utin apparatum ordinarium. Tandem cum ipsis carnes, butyrum, casei aliquot esitandi offerentur, detrectantes hoc officium cieiunium instare assi antes, nihil illorum gusta --.UM runt Haleces tamen salitos forte conspicati, eosdem cum capitibus tau r--η dis, squamis crudos quasi ita deuorarunt. Quibus ob id vasculum quoddam illis refertum donauimus. Qu9d cum bona gratia acceptassent,no,dere-hus necessariis quamplurimis certiores fecerunt. Discedentes itaque illos celoce nostra usque in Traenba comitati stimus Moscouitae hi nobis percense-hant, nec Septentrionale, nec Tartaricum mare glacie hyberna unquam ob-
176쪽
duci sed blas angustias ad Ueygatet, quas Hollandi fretum Natauiae vocita
bant. Sedin alias quidem mare iuxta littora congelari quod tamen leuiquacunque oborta tempestate iterum solueretur,4 glacie expediretur, ita viderasae huius vi iuxta angustias interdum naues aliquae comminuerentur. Sicut nos ipsi quoque ex fluctuantibus quibusdam nauium fragmentis manifesto conspiciebamus. Addebant etiam diea O. Septemb. diem 8. horaS longum nobis futurum, ωco elapi meras prope tenebras apud nos eo loco continuaturas. πιο νη- De nouae Zemblae incolis hi referebant, quod in lidum feriin immi- isti hasti iste , nec Vlia fide aut religione, nec legibus patriis latis viverent, sed meri Ethbctilia. nici essent, qui Solem lunam,vi stellam Septentrionalem magna deuotione adorarent,&iisdem quotannis victimas damarum, resque alias nuncu-
Circa meridiem leuatis anchoris verius Aquiloeurum duobus prope milliaribus ad angulum dissidi progressi, ingentibus tamen crustarum glacialium occursiibus retropulsi fuimus, ut ad crucis sinum, quo loco statio se commoda pandebat,pernoctare cogeremunFretum eygativersus Orientem usque ad sinum crucis porrigitur inde vero versius Dissidij angulum reflexum Aquiloeurum prospicit. Die 26. portum nostrum Traenba velis redadiuimus, occasionem nauigandi commodiorem praestolaturi. Die a . nostrorum aliquam multi Tartaricum Oceanum adeuntes, scaphis suis glaciem penetrare non valuerunt. Quod enim se illa ingentibus molibus accumulasset,nostris ad extricandos sese iursus expediendos horae r .consumendae fuerant, quod glacie congestibus undiquaque cincti encnt. Re ergo infecta ad naues redierunt. Dibas .ingruente undiquaque glacie ita cingebamur,ut naues nostrae v si muro circumducto in medio clausiae starent.Nostrorum aliqui naues egressi incrustis glacialibus ad milliare unum aut bina progressa ambulabant. N.bisti Die o nebula crassissima oborta est. De hac oliuis Brimen em naucle-ςrris rus peritissimus qui 3. successivis cotinuis annis a Daniae rege versius Septentrionem instulam Groentandiam sciscitatum emissus olim erat commemorabat, quod in Septentrionalibus locis, sub grad. 73. ω76 nebulas tam crassas densas saepe obseruarit, ut iis aliquot homines su cati perierint Nebulae hae vcro mense potissimum Octobri aut Nouembri sentiuntur. Die o. anchoris nostris fixi substitimus. Die 3 I. venti adhuc perpetuo AustroZephyri spirabant: quo tempore ibhelmus Barent g praefectus noster cum ossiciariis aliis octo ad Ueygatilatus australe egressus est, compertum, an incolarum sors quosdam in colloquium peti licere posset. Qu*d molimen ipsi haud improspere cessit. Nam vix milliares num profecti ammtis quosdam ostenderunt, numero fere IO. qui nostros praenimia nebulae crassiste non animaduerterant, nisi iam propius congressas. Hi duobus se ordinibus numero quinquennario dirimentes, cum arcubus te, iis muniti contra nostros constiterant. Quibus tamen cum obuiam noster interpres iret, de suis quoque num admiserunt, qui arcui telo imposito ferituro similis stabat. Quo vis, interpres noster inermis ob id pauefactis Rustica lingua , ut non iacularetur , clamare coepit, ios amicos venire attestatus est. Quod audiens & alteri cum telo arcum illico humi illisit, iam ad colloquium miscendum se praeparans. Sed nos congredientes, cum amicos profiteremur, saluere iussi, capite prope in terram declinato ab illis e cepti fuimus. Sciscitanti deinde interpreti nostro de ratione terrae eygata di maris Tartarici, responderunt,nobis angulum quendam,quinque dierum se
177쪽
re nauigatione ab eis loco versius Austroeurum dissitum, transambiendum esse, quo loco postea patentissimum nobis mare occursurum esset, votis nostris impetrandis commodissimum Addebant hi quoque, Moscouitas quotannis per angustias illas usque ad fluuium GEF penetrare, ubi a Tartaris procacabis aene. - imis, serro, filo cupreo adaciculas fornaandas parato, Norimbergicis mercibus aliis, prctios a vellera de Martibus, atris vulpibusin animalibus similibus permutando reciperent Domi quoque sibi quaedam talia vellera esse asserebantiquae tamen cum sociis Moscovitis permutare auderent,quod Moscovitae vectigales subditi essent. Homines hi staturae breuioris sent, vix pedes . longi, crinibus promissis V M' in noduplicatis de collo pendulis insignes Vultus habet latos &patetes pres sosq; a frigore rigentes &fuscos habent, caput pro corporis magnitudinegrandius habent, oculos paruos, crura breuit , ad arcus formam incurua, cum genua eorum non ad nostram similitudinem prorsum, verum ex latere exteriore
promineant aut protuberent. Cursus tamen interim pernicis adeo celeris sunt, via nullo nostrum attingi possent. Vestes ex pellibus Damarum aut Rangi serorum consutas habent, corpori uniuerso exquisitissime applicatas, ita Manen, ut hispida pars extrorsum sit Vittae capita eorum strictim velant. Arma gerant arcus spicula. Tum viri tum foeminae variis vestibus utuntur ditiorum tamen capitibus rubro panno, pellibus subsuto contectis Deum nullum norunt. Solem si praesentem recipiunt quo tantum o septimanis gaudent)eum tum die tum noctu lucentem habent quem ob id cultu quodam venerentur Sole recedente aut Lunam aut astrum aquilonium adipiscuntur, quaevi ipsa deuotione quadam, ut ingularia conficta idola colunt Carnes aut mnino crudas, aut in rigido aere siccatas, animalium serorum manducant ut foetorem cutis fere rancidum expirent. Caeteroquin prudentes' industriisiunt, suo more scaphas sibi quasdam parant, quibus ad pisces in fluuiis captandas tuntur. Regem quoque agnoscunt, quem religiose colunt aut venerantur. Hic ad caeterorum fere similitudinem apprime vestitus est, nisi quod vitta ex panno vel rubro vel viridi vel Cyaneo sartovi pellibus pretiosis subsuto caput tegatur. De hoc quidam commentantur, quod nasium laures plumbi lami- Ira inducere soleat. Primitus regem nullum agnouerant. Cum vero ab Asiaticii δε populis bello impeterentur, regem esui medio selegerunt, cui hodie parent. iMortuos sim sepeliunt, pro iisdem quotannis tum Soli, tum Lunae'& astro RSeptentrionali oblationes magnas praestant, ex Damis Rangiferis, quae tota pedibus saltem' Cornibus praesectis, adurunt Partium harum inesectarum loco quodam tam copiosam multitudinem inuenimus, ut iis integra nauis onerari potuisset. Simulachra quaedam lignea, crasti modo rudi dolata habent quorum facies lata pansa, nasus nonnihil exertus, utroque latere supra Crenis aut soraminibus binis excavatus, quae oculos significant Subna soramen aliud excisum est, eris tymbolum. Idola haec plerumque in littora maris exponunt, ubi eorum numerum maximum nos obsieruauimus,comprimis apud angulum Idolorum, quem excitento nomine isthoc donauimus. Haec nullo dubio ab ipsis adorantur, cum ante eadem multum cineris, ut&cornua pedesque Da.
Discessione tandem utrinque facta, cum ipsi in penitiorem terram, nos vero adsicapham nostram reuerteremur, nostrorum quidam in littore rude&crassissimum erectum tale Idolum secum abripuit, scapharimportauit. Quo facto derepente incolarum quidam ad littus Rangistro si accurrit, cum 3 comis
178쪽
comminatione singulari sublatum Idolum repostens. Quod illidem propterea
nihil tergiverati restituimus Homines hi exteris parum fidunt. Cum enimi stero die nempe . Septembr. denuo in terram,cum iis de rebus quibusdam contractum,egressi essemus,& nostrum quidam,siducia iam quasi stabilitae amicitiae videndum sibi a quodam arcum sollicitaret: nutibus ierbis certis se parum fidere, nostris indicium dabat. Sed&Rex ipsbrumpassim locis multis excubiatores statuerat,qui accurate,quid quoque loco fieret,quae commercia, quae emptio venditioque agitarentur, attenderent. Incolarum hoc tempore nobiscum fere 6o fuerant,curribus apparatis per omnia instructi Currus hi seu traharabinis plerunque rangiferis promouebantur, quibus cursiam tam pernicem agit,bant, ut equis nostris incitatis eosdem consequi impossibile nobis esset. Dum mutuo contraheremus, quidam e nostiis Musiceitam forte disploserat cuius fragore illi adeo perculsi sunt, ut furiosis similes quoquoversum dissilirent. Sed tamen cum viderent,suorum nullum laesum, animo haud malo id factitatium Samui esse pacati instrumentum illud oppido admirati sunt. Per interpretem cum i-- - Σὰ sis significaremus, instrumenta haec nobis loco arcuum esse, documetum sol miratores licitantes, id videre apprime satagebant Enostris ergo quidam, lapidem colli cuidam longo interuallo distanti imponens, eum spectantibus ipsis tam praecise conseriit,ut in fragmina multa commineretur. Qube res ipsis instar miraculi cuiusdam erat. Expeditis iam itaq expediendis, postquam discedere tempestiuum
videretur,cum magna utrinq; reuerentia discessum est. Postea ilhelmus Mareniet, nauclerus primarius cum Almirante lacaeteris decreuit, ut omni nisu adactis nauibus de perrumpenda glacie transitu moliendo laboraretur. Dieit que a Septembr. primo mane, anchoras nostras leuauimus, quod& austrog phyrus nobis com modus spiraret, & statio nostra propter humilitatem loci non Crueissi satis tuta esset. Ad sinum crucis anchoras iterum iactauimus, ut vicepraetoriam nauem glacie cumulis impeditam, expectaremus. Quod si nauium sors nostrarum quaedam glaciei fragminibus intricaretur eam aut excussis anchoris eruere coacti sumus, aut nostrorum quosdam incrustas glaciales demittere,qui exte
diffissa, poranea Ope impacta expedirent. Navis praedicta cum circa vesperam ad nos regia A. diisset,die .inde porro vela fecimus,& breui in angulo dissidii versus aquilonem
appulimus: unde tamen propter ingentem crustarum fluctuationem retroc dere coacti sumus. Nam&venti horrendum fremebant, nebulae tam crassae oboriebantur,ut nec cursum recta tener nec naues mutuo contueri posemus.
Et licet nauis nostra propter magnitudinem suam vere distantissimo loco videri deberet: ad unius tamen lapidis iactum propter interiectam nebulam spectabilis haud fuit.Vt ergo mutuum signum displosis Muscellis: inflatis tubis praesta
remus, necessum erat. Quibus symbolis cum die integro bono ordine metae tamen nullius consci procederemus, circa Vesperam, praetoriam nauem cum socia vicaria ad Statuum insulam se conuertisse intelleximus. Nam inde displosis maioribus tormentis sivi cursus nobis signum dabantiquas ob id & nostris adactis nauibu pone consecuti sumus, tormentorum fragore perducti Nocte tamen illa aerumnas infinitas passi simus Excollisis siquidem glaciei frustis tanti&tam horrendi fragores crepitusque edebantur, ut omnia totius mundi fundamenta euerti credi posset Gratia tamen diuina eruti, mane circa auroram prodeuntem in Statuum insula conuenimus. Die . glaciei iniuriis compulsi, anchoras leuauimus,4 intra Somogi-thiam dictamque insulam considentes, a glacie tuti aliquandiu securi fui-Deuotis mus. Hoc loco ieiuniis precibus, linis concionibus audiendis diem con- - fecmaus Deo stupplices, ut porro cursum nostrum tueretur. A littore naues illa nostrae tam breui pacto aberant, ut rudente illi alligari pollent ibidem nostrum multi
179쪽
1nulti excurrentes, lepores, aliquot, quorum ingens copia visebatur ferierunt. ι ,- Die 6. Septembr. e nostris aliquot incontinentem Moscoviae, uersorum regionem postea dictam egressi, multum crystalli, t&genus quoddam ada deest manti inuencrunt. Cum vero diuisi distracti oberrantes illi longius progrede αποῦ rentur, ursus quidam macero Vastus ex improuisio prosiliens unum eorum conripuit obtruncavit. Ad cuius clamorem cum exciti aliquot accurrissent, ut so Vsis inticium suum uri eriperent: ipse desierio primo, alterum quoque unguibus inua sit, &in conspectu caeterorum dilacerauit. Qua re ad Almirantem caeteris proefugis denunciata, obuiis armis cum sociis multis cotra ursum egressus est. Quorum tres audaciores nimirum Cornelius Iacobi, Wilhelmi Barent nauta lo- an Numeler, ipsius Scriba, & ilhelmus Gysen gubernator,cum ad ursum propius adirent, cum irritis aliquot ictibus tentarunt. Tandem Ioan Numer,quam rotuit proxime, ursio se acclinans, glande caput eius traiecit. Quo tamen ipse ictu non admodum motus,de praeda sua voranda nondum abstitit: usque dum adacto frequentius sciopeto prorsus sterneretur Cadauera duo direpta&lac rata die . Septembr. indicta Insula post bienni pompa, moreque militari hu 'mata sint S urso corium detractum est,quod in Hollandiam secum quoque in ' '
Die o Exstatuum insita soluentes, oram tantum legentes, impellentibus glaciei crustis retrocedere breui coacti simus Eo loco nauis praetoria &ρο- terdam um fundo illidebantur: sed Dei gratia illas a se inde rursus eruerunt. Die 13. Circa meridiem tempestas maxima cum nebularum densa caligine . niue creberrima oborta est, ita ut sine velis in mari quoquoversium iacta.
Die M.tempestas lim nonnihil remisit. Eodem ex nostris aliqui iuxta alte tu latus Continentis Samogithiae canalem quendam ingresti,ad insulam au-ncti ea. datam casam quandam ligneam sed vacuam inuenerunt. Deinde cum de con Ginistinuando nostro cursu iterum laboraremus, mare Tartaricum de nouo tentauimus. Contra quos tameri occurrentes glaciei moles tanto impetu deruerunt, ut leuatis anchoris recta fretu enata deserere,&Versius occasum naues agere cogeremur. Ita ergo in patriam reuersuri, eodem die insulam Minnovi Dei ον attigimus, cum tota nocte coelo valde nivosovela fecissemus.
Die 3 o. In varthuys appulimus: ubi ad io usque octob.siubstitimus Inde V V vero porro uoluentes,die 8.Nouembran Hollandia votive appulimus. μnini secunia namgat m
180쪽
TENVM septem Hollandicae naues mense Novembr. An IS93 ex locis Septentrionalibus rediissent, Belgi ordinibus rerum gestorumque omnium summΓm expedivissent: singulis ad exacta a muL sim pesitatis placuit unitis prouinciis, de tertia insuper classe in dictas regiones emittenda cosilium aut decretum aliquandiu differre. Si quae tamen priuatim ciuitas, aut confoederati mertatores suo illam periculo sumptu adornaturi essent tum se terrarum illarum inuentoribus grandem pecuniae vim honorariam, haud irrita stipulatione pro- Nais timui mittere velle. Quare ergo ciuitatis Amstriredami senatus annii 396 initio pri- nommpy uato suo sumptu naues binas instruxit,primaeque illarum Iacobum Hembskirchf - nauarchum honorum commissurrum ilhelmum vero BarentZ nauclerum summum praestituit Alterius nauis praefectus commissarius Cornelius psta tuebatur Naues has, mercibus sibi visis onerarunt, quotquot mercatores lucri periculum facere aliquod Voluerunt. Nam 4 vectigali inam unia erant bona,&ώ-- de naulo quoque secura Nautae autem conditione duplici conducebantur quid nimirum mercedis accepturi essent, sire infecta reuerterentur,&quid iterum, si feliciter continuato cursu terras illas detegerent. Qui scribebantur naut ,pleri omnes caelibes seligebantur. Die . Maij. utriusque nauis nautarum lustratio instituta est. Dieio. Ex Amstetredamoseluerunt. Die 13 in k lien, Texeliae finitimam insulam peruenerunt. Die 16. Evnis luerunt. Sed defluo mari,&Caeci seu aquiloeuro flarite in stationem recurrere coacti sunt. Navis Corneli in fundo sidens, se breui
Die 1 Noctem nullam habuimus. Die . vento commodo intra Septentrionem orientem promouimus. MI, 't. Hoc die Sol circa meridiem prodigiosus apparebat. Ex utroque enim latere Sole prstigi6M alio stipatus triplex videbatur, iride duplici succinctus quarum una soles ternos undiquaque ambibat . altera transiuersum intersecabat: cuius pars inferior grad. 28. supra Horizontem attollebatur. Die 6.glaciei tanta moles comparuit, Vt eam penetrare non liceret. Die p. cum prius cursum varie contorsissemus, insulam quandam attigimus,mili. 3.spatiosam,sub grad. 7 . min. 3 o. poli eleuati sitam. Die 11 in Continentem seu terram egressi, praealto quodam monte, nivies . . bus Undiquaque constrato,Oua Meroarum plurima inuenimus.
o. um. Descensuris propter praecipitium periculum haud temnendum instabat: quod tam abruptum erat,ut in nates considentibus illud descendendum esset.