장음표시 사용
21쪽
cero , toties me Deus ipse deprimet neqi ut Vobis videar e superiore, quod aiunt, loco verba facere tanquam rerum omnium potitus ille ipse Deus
nouit, in quo totus acquiescam, in quo praecipue spem omnem meam reponam, quo etiam nitar & omnino confidam) sed potius ut duo Vobis proponam: primum luctuosam horum miserorum bellorum sortem : quanto superior fuerit hostium aduersum me conditio: quot quantis'; copiis in me inuaserint, quid tandem profecerint : Vevos astectibus vacui saltem iudicetis,
Deum Vnum aduersus tot, tantas qua Vires fartum me tectumque non conis
seruasse sine miraculo quodam : Hoc autem miraculum minime futurum fuisset, nisi a meis partibus starent in nocentia , causis aequitas atque iusti. siau Deinde ut vosmetipsi statuatis, Vistrum quae dico timore perculsus di. Cam, an causia aliqua sit, quare orationis blanditiis & insinuatione qua am Vti cogar , acerbioris scilicet quam sum antea passus poenae metu: n sola exitii meti cogitatio animum meum
22쪽
meum inflectat, an contra id emciat
verus Calamitatum patriae sensus: pacis studium & Galliae dignitas ac salus. Thrasonem Certe quidem alterum praeter decorum agere viderer, si qtiales exercitus quatuor abhinc annis aduersus me comparati sint, vobis ordine ac singillatim recenserem : EX- istimaretis profecto mea me praeclara, facinora ostentare velle. Ne id vero existimate. Non est hoc mihi propositum. Atque Utinam Dux nunquam fuissem , quando tyrocinitim me umtanto Reipublicae detrimento & calamitate constare debuit. Breuius autem sec ero, & ad rem ipsam accommodatius , si a vobis quaeram quos iam Gallia ductores ex ijs qui aduersus me missi sunt, reliquos Zc superstites habeat. Intra quatuor annos ego decem exercitus , Regis item legatos decem vidi , eosque Regni in toto Christiano orbe florent illimi , ac potentissimi viribus & opibus instructos. Si hoc a me gloriΟ-lae cuiusdam captandae gratia dici existimatis , erratis. Nam ut istam opinionem ex animis vestris euellam, ex decem illis conscriptis exercitibus
23쪽
Cum Vno tantum Vere mihi res fuit , quem collatis signis aggressus profligaui. Et in eo quidem nominatimDeus mea opera ad ipsius perniciem Vti voluit. At in reliquis omnibus fundedis,
nihil fere laboraui, nihil egi: Illi ipsi
per se ac sua mole conciderunt prius atq; evanuerunt, quam in meum con
spectum Venerint, eodemque paena Iempore illos tum collectos,tum dissi patos intellexi. Angelus ipse,virga il la diuina laedendi mei potestatem illis ademit. Non sum 1s , cuius Virtuti aQmeritis roi tantae gloria accepta ferenda sit, cum nihil operae Viriumq; mearum ad eam contulerim. At ςnam quid
tandem h illis re ipsa effectum est/Id
Vero quaeritotς de vestris illis delega. tis comitialibus, earum prouinciarum
incolis , in quibus pij viri religionis ςrgo profugi , locum perfugii ali
quem habent. Considerate, amabo, quo in statu ante haec bella illi essent,& in quo iam sint: ac facile inde colligetis,quidnam profuerit a quatuor hisce annis decies centies mille hominuin hoc ciuili is rore desiderator u horribilis strages: aurifodina in tam immanes&prodigiosos belloru sumptus
24쪽
it, exhausta:Regni totius Gallici labes δο
i, ruina: cui paen e omnes facilius assensirus sunt, quam si de ipsorum Ottomanoro, nun profligatione, & clade, aut de adiis, iungendis huic regno omnibus Chri- ρῆ stiani orbis regnis ageretur. H1s dili- illi genter ponderatis, fieri aliter non po-3n- test, quin animis vehementer asticia-:st: se ini, tque nimaduertatis hoc esse o-s- pus causis e traordinariae plane extra- il. ordinarium. Atque hic Vobis profitellis bor quemadmodum harum rerum co-ix gitatio vestros oculos atque m ais:p. tantisper continere debet, ut sic apudis os statuatis, si cum Deo pugnetis, Vos
eii frustra pugnare: Sic mihi quoque ipsi
'l' manus ad Deum supplices tendendas . osse, V t caueam diligeter ne hisce pro hi speritatibus rebusque secundis turgent, scam &esserar,sed earum causam ad illi tum potius unum referam, persuasumo, hoc penitus habens, si aliter facerem,
Deum oculos suos alio conuersurum,
i. es per duos menses plus accessionis δί
emolumenti hostibus meis aduersus ii me daturum,quam beneficii aquatuorue -nnis Scincrementi mihi aduersus hos stes meos dederit. Ego vero illius be-i, ' nignitate confisus,1d me nunquam ad-
25쪽
missurum spero: & idcirco euplo ve
haec mihi scripta in toto terrarum orbe personent ac denuncient, me ad pacem tranquillitatemque huius Regni, meamque ipsius, a Rege Principe meo petendam, aeque nunc atque antea unquam affectum paratumque eL se. Equidem horum bellorum initio, rationem meae conscientiae, & dignitatis habui, ea mque ut integram ac inuiolatam mihi per Regem seruare liceret, illi perquam summisse semper rossique pectore supplicaui, Bella autem ut nihil mihi de ea voluntate detraxerunt, sic nihil etiam addiderunt. quo fretus me difficilem dc implacabilem Nddam: Id ergo suppliciter&demisseeu obtestor atque obsecro. Quod
autem, viri egregii ad vos attiner, existimo certe si eum ametis, si dignitate illius&litudine, regniq; tot statum curae comendationiq; habetis, si illius calamitates nostis, ea Iuq; remedia: debui illa iis qui vestro nomine comitiis illis interfuerunt, praecipere, Ut suas propositiones ac conci usiones,dchinc iniret, & hic finirent: illud adhuc ipsum vos summopere rogo & obtestor. Mihi quidem dubiu non est, quia Catholicum hoc axioma in suis illis
26쪽
iyt e ramentariis inseruerint Ahuno regno uni fundamentu pietate esse, Quae ibi csse non possit, ubi Deus vario ritu dejῖς proinde perperam colatur. Id vobis ac si sentior: ita plane seres habet & maxi-: is ino meo dolore. Video equidem per-tj i multos qui ea de re uno ore coquerari' sti turciat qui remedium illi adhibere cu-is rent perpaucos video. Ego aut aequin: lj si masse per conditiones proposui atq;pti etiamnu propono.Vsitatas ac tritas inad rebus eiu 1 modi vias pse quamur: si quaed - sunt extraordinariae, eae vero indagen- sit, tur. Et ego & oes qui puriore mecum
abj Religione profitentur,Concili j liberile, sententiae ac decretis semper subscri oi bemus. Ea vera via est eaq; sola, qua OLIi, memoria Maiores nostri eius rei trita ite reliqrunt.Illius o ino decretis & stabi-u- mus & cademus. Atina imum muli , si ducere eam cosensione a nobis extoria o queri armis posse, id sane ita me Deuso. amet fieri no posse existimo. Et qui de ut euentus ipse quam vere hoc dica, satis restatur ac comprobat Quamuis con-ic 1cientiar meae rationem nullam ha- γ bui siem. fame certe ac dignitatis,ut ita
a dica, cosideratio inde me deterruisset. uni tanti Religioni locu ess e, atq; Re-
27쪽
Anno est hoc plane inauditum,caedem
ulli natura Turcae aut Pagano intentatan quam fuisse, intentatam, inquam,Religionis noniane, priusquam tentatum fuerit, an is ad verum Dei cultum conuerti possiti Et tamen arbitror, inimicorum meorumin festis . simo cuique non Videri me aDei metu, cognitione, cultuque alieniorem esse,
quam Turcam. Nihilominus tamen seuerius multὁ & crudelius mecum, quam cum Barbaro illo agi solet. Ecquid, rogo, de mo sentirent ac praedicarent ij qui Relisioni Catholicae maxime omnium adstricti sunt, si vita a
me Vno modo rituque ad trigesimum Vsque annum acta viderent,me subito
a mea illa Religione deficere, Unius scilicet Regni expectatione ZQuid dicerent ij ,qui me fortem & constantem hactenus viderunt ac senserunt, si metu fractus de debili latus turpiter eiu rarem eam colendi Dei rationem, qua ab incunabulis ipsis sum amplexatus 'Issc sunt argumenta,quae ad honorem externum ac popularem pertinent. At
si rem ipsam bene penitus inspiciamus, quae conscientia haec erit, quae
pietas & fides, cum qui ad certam Religio-
28쪽
l: 1i gionis professioncm ab ineunte et late
ea. educatus, institutus atq; euectus fue-ia. rit, causa & indicta & inaudita dere uia a pende ad contrariam partem descisce-Pes re t Nunquam vero clarissimi viri,
at. nunquam certe Rex Nauarraeus eo ad-
s . duci poterit, etiamsi triginta Diade-ne, mala premii loco illi tum certatim o-:sti stententur, tum certo offerantur: ne
aer dum unius tantum spe id cogitet ina-ani nimoquo habeat. At facile ut instita fc. tuar. Non sum pertinax. Erudiendi l. viam capessite: incredibiliter promo sti. Uebitis. Nam si praeter eam cui sumit addictus, veritatis viam , aliam mihi ist monstraueritis, eam insistam. Faciamith & id amplius, quod ex tam multis meaisits xum partium hominibus, ne Vnu qui-ξ. de opinor, relinquam, quin medu- 1 cem lubens sequatur. Praeclarus certe: fructus a vobis ille erit & insignis, in a. mea unius salute tot hominum myria
ii das Deo lucrifacere & ad Christi im-l perium adi ligere. At nudis verbis vel a te nobis satisfacere & nullis adductist rationibus vobis persuadere nos ad V num copiarum aspectum percelli de- bere, an id sit rationi consentaneum,
. Vos, o viri Egregij, ipsi videbitis. Sed . haec i
29쪽
haec missa iam faciamus. Si meae duntaxat saluti consultum vultis,Vobis gratiam habeo : si vero Religionis meae rationem mutari, nullam aliam ob causam desideratis, nisi quod metuitis ne aliquando vos ad idem vitae genus inuitos compellam ,erratis. Meae a ct iones, vestrae istilus p ciolai ropugnant. Viuendi genus quo & cum amicis cum inlinicis tum domi,tum militie V tor, satis multa mei animi & ingenii
documenta praebet. Vrbes quas teneo,
&quas non ita pridem occupaui, citis rei fidem vobis facient. i Non est sane veri sinule paruam hominum meae Re ligionis manum posse infinitam Catholicorum multitudinem ad id amplectendum cogere, ad quod infinita haec multitudo paruam Illam manum cogere non potuerit. Quod si hanctam graue causam tantillis instructus copiis tamdiu sustinui ac propugnaui: quid igitur ab iis expectandum esset, qtsi tot tantisque opibus ac Viribus armati se potentissimos meis conatibus adeo infirmis opponerent Nihil profecto nec iudicia nec prudentiae in hac
rei gerendae ratione ineste rideretur. At id iam non agitur. Non sum enim
30쪽
it eo loco, ut de vobis vel benὸ vel ma sJ λ' mereri,Deo ita volente, possim. Illiusa a ipsius benignitate sectus, id nec ego
i ῖς periemini Nempe niihi serio de mortet in cogitandu erit cum Rex ille noster aeuo tate confectus die extremu obibit. Doὶῖ , reru igitu r futurarii, quae a nobis loges t remotae sunt, euentu, ne adeo labore-e muS,Vt presentes,quae magis Vrgent&ml maxime nosti a intersunt,negligamus. eoi DeuS eorum olum,qu1 in Gallico staturita xes nouas moliri poterant,consilia pe-1a: nitus aperuit:mea quoq; ille ipse Oibus e- patefecit &illustrauit: Atque ita plandoa t nulli vestrdi,totius etia Galliae nulli
ea lateant,&obscura sint. Anno mise- ita ru & hoc dole dum est, nemine esse culsa iuscunq; vel sortis vel aetatis homine, nc qui tantu malu no videat, qui arma heta ili non detestetur, clamoreq; ac conuitiisai: psequatur, qui ea no appellitet febrimet, Continuam, ac publico statui funestam: r. Nullii tame hacten'extitisse qui vel hi es scere voluerit ad remedii aliqd huic tao- graui malo adferendul Nullii in toto il-a: lo Blesensi coetu tantu animi habuisse, r. Vt sit ausus sacrii illud Pacis nonae proni serre: Nonae, inqua, Pacis sacrosanctu