장음표시 사용
31쪽
cuius effectu atq; obseruatione huius Regni amplitudo &salus continetur. Hoc ergo viri clarissimi)habetote ad mirabilem hanc & fatale vaecordi arricertissimum esse omnium, quae a Deo dantur,huius regni occasus atque intateritus augurium. Τotus hic status grauissimo iampridem morbo affli iactatur Id nullus non Videt: ex omni
bus signis,tanti mali causa, & fons iu dicatur bellum ciuile: Morbus proseiacto paene insanabilis, ex quo vix unia quam ulla Respub. conualescere omnino & sanari potuit: aut si conualu1t, si haec apoplexia illam plane non oppressit,amixit,perdidit: At in Paralytasim eerte desiit, cum dimidii corporis
pernicie. Ecquod autem remedium Nullum sane aliud,nisi pax,quς in medio hoc regno politiam constituit, quς politiae beneficio, vires ill1 naturales restituit,quae eiusdem politiae opera δίvi, contumaces ac prauoS humores exta
pellit, corruptos purgat, eosq; sucCO,
& sanguine incorrupto, nim Irum rectis cogitationibus, co11sis iisq; ac sta diis saluberrimis replet Fquae deniquo vitam illius fouet. Illa igitur paX, pax, inquam, illa a Deo Opt. Max. summi studic
32쪽
hudio petenda est,quippe unicum tam dimidii & deplorat1 status remedium, i ii & sola illius certaque sanatio. QVia M liud remediuina quaerit & adhibere co- gitat, non remedium quaerit, ed Vene-ἰς num. Qitam ob rem vos omnes hoc scri-
pto Catholicos,& oro,&obtestor, siue eos qui in debito Regi ossicio , ac si de
perstiterunt. Sive eos qui ab ea defece- ii . 1 unt, vos o nanes ego appello ut Fran ob cus Francos. Ego vos imploro atq; ad
Π hortor, ut huius status misereamini Sc vestri etiam ipsorum,qui cuniculis il lG lum & machinis suffodientes , nulla Vnquam arte effugietis, quin ditis ruina obruasnini. De me autem, etiam sior vi me eogatis ea videre,pati & facere, Π, quae positis armis nec Videre, nec pati, y nec facere possim , quanquam mihil S mors ipsa millies oppetenda sit. Vosi: tamen obtestor iteruna ac deprecor , ut iam tandent exuatis miserum illussa, lic mortiferum stualium consiliumque o, belli ac violentiae, quae clarissimum se hoc & potentissimum regnum n4iseri inaediscerpunt ac dilacerant,quae no-i: nrunt alios quidem inuitos ac repu-0 gnantes, alios autem pernimium Vo bintarios a nostro in Regem officio di J 1 . C strahunt,
33쪽
strahunt, quae nos mutuis ciuium Vu)neribus ac caedibus cruentant, quae nos iam toties externis deride dos praebuerunt, & tandem diripiendos atque mancipandos etiam praebebunt: Vos, inquam , moneo & rogo , Ut omnes acerbitates, simultates, atqu*odia deponatis. Pacis vero, conciliationis & consociationis, obedientiae, ordinis ac concordiae his bellis interruptae, studia consiliaq; repetatis, qui bus minimae quaeque ciuitate3 maxima tandem imperia evadunt: quibus et iam ipsis Francicum hoc Regnurn ne longe abeamus, tamdiu stetit ac floruit, de Christianorum imperiis longe primuin ac potentissimum. Caete-TU in , quanquam ego sexcentas de tota Guisiorum gente conquerendi occasiones priuatim habeam, Guiliorum, inquam, mihi propinquorum , &ita
propinquorum sane, Vt excepto gen ris Borbonii, Vnde iii in oriundus, Cognomine, nullus Vsquam propinquiores habeam et quanquam etiam Gallia tota in Universum , plures quam. ego grauione: que de iis ipsis conquerendi occasiones habeat: D E V M tamen ipsum testor, quantum animo Ce
34쪽
mi perim' dolorem , cum illos vidi eam ii Suisse ingressos Viam , unde animus u mihi certo praesagiit, cum aliqua suios: nominis laude & glorioso felicique ea Quentu nunquam egressit ros. Ille ipse DEVS mihi sit testis, cum eos Re ii e giae Maiestatis ministerio, utiles eia iis so atquo opportunos nossem , Adri dam etiam meo ipsius, cum non m
is diocri iis honori sit cognatione me hi attingore, quippe quos & loco & diatis gnitate antecellam) quantopere fui . . sem delectatus, si quas & multas Mi a magnas corporis atque animi dotes a DEO & natura consequuti sunt, o, illas ad eorum, quibus officium & ob ii, sequium debent, amplitudinem conio, tulissent: cum eos aliorum praua con-: i. silia in contrariam partem impellant. α - Et quidem caeteri omnes, praeteri, me Unum, illorum calamitatem r1de, . rent, summaque Voluptate assiceren-
,. xur, si Regis indignationem, edictat, atque arma ad eXitium eorum conuersii ii Viderent ; Ego Vero id facere ne-jn queo, nec etiam facio, nisi quod ex ,. duobus malis minus eligere cogar . , Me igitur ipse libere prim diu compel- , labo, deinde illos ipsos,ut nulla postea
35쪽
excusationem adferre possimus Neu . ter nostrum ullo successu animos tot lar. Ad me quidem quod attinet, etsi
in hoc postremo bello plus bene sic i),&auxilij,quam insuperioribus omni-hus a Deo acceperim, cumque aliae duae factioncs quae,malum ista est infelicitas , ut cas sic appellare oporteat') plurimum debilitatae sint: mea
vero confirmata & aucta etiam esse videatur. Scio tamen ,cum ab officio meo discedam , Deum non amplius praesentem ac propitium mihi futurum. Ab eo autem discedam, quando nulla graui iustaque de causa , sed Vltro, & pro animi tantum libidine, meum illum Regem adoriar Regnique tranquillitatem perturbabo. Ide quoque de illis omnino sentiendum, quia quatuor hisce annis praeteritis arma paci praetulerunt, qui primi quietum hoc regnum mouerunt, & terutiam istam factionem Francorum noostrorum, atque auorum quoque suo tum fide tantopere indignam excitarunt: cum Deus ex iis quae nuper euenerunt, plane ostenderit, ea sibi mi- , ni me omnium grata esse, quae illi moliti fuerunt. Cumque Regis animum ad
36쪽
lles ad consuetam illam , & multis testi
, ol an*niis confirmatam clementiam . i commouerit, ut id suis quoque sci i-i: Ptii profitetur, conquiescant illi aliri quando: satis superque malorum nosilii omnes, tum intulimus, tum pertuli-hii mu , TO tum quadriennium ebrii. insani furiosi etiam fuimus: Anne hoc
quidem satia est' Non satis poenarum jε Deo adhuc dedimus, quotcunque, de iiii qRicunque etiam simus, ut ex nostros illo tam diuturno grauique veterno aliquando excitemur, ad saniorem mentem redeamus & nostras illas surias comprimamus 3 Adhaec si mihi hoc licet, ut ego quippe summissus ac fidelissimus Regis subditus meam4- hac de re tota, neqi opinor, ineptam, aut absurdam sententiam aperiam , proponamque iis quos Rex in consi- ' lium adhibet . Ecquis, rogo, Vnquam audiuit imperium ullum diu stare posse, in cuius venis ac visceribus duae diuersae factiones haereant, eaeque armatae ' Quid igitur hoc Regno fiet, ubi
tres, ignio animi ardore 2 pertinacia conflictantur' Quanam ratione Regi persuaderi possit, ut bellum ciuile sus.sipiat, α eodem tempore aduersum
37쪽
. duos ''Nullum quidem certe exemplum, nulla historia nulla et1am ratio squam extat, quae inde felicem exitu illi polliceatur. Pacem faciat necesse est. eamque uniuersam, una eum suis omnibus utriusque, tum partis tum Religionis ciuibus: aut, eos saltem colligat, sibique reconciliet,qui a debito ipsi offeto & cultu recesserint. Atque hic, hic quaeso unusquisque de mea mente atque animo iudicet. Si e ego scilicet iniuriam pro beneficio rependo, sic etiam Rege in ciues suos, qui ad prisclaram istam conspirationem se applicarunt &adiunxerunt inflammare cogito. Quanquam tamen
hoc viri praestantissimi si eogitarem,
&Regi in summas angustias adducto omnia mea ossicia & obsequia praestatem sid quod sanε, si mih imperauerit, faciam) nemini vestru dubium est,quin ego quantum quidem de rebus humanis coniici sperarique potest) multa factiosorum istorum con-s i ta conturbare atque inuertere, magna etiam ipsis negotia exhibere pos
38쪽
Nunc omnes huiusce Regni ciues, qui itit nostrarum insaniarum & intemperiarum spectatores tantum fuerunt, ap
pello . Appallo&nostran nobilitate, ilii totum Sacerdotalem ordinem, nostras tua VrbQS, populum etiam nostrum: cum ita iis mihi iam sermo esto. edi Considerent enim dc cernant ani- ja: mo, quo praecipites feramur: quid Gal- et 11a nostra fiet: quaenam futura sit huius Regni facies , si huic malo nullus mo-icli diis statuatur: quo loco & numero e-aa rit Nobilitas, si Gallici Regni admini ijst stratio mutetur, Ut proculdubio muti tabitur, s& cerid iam mutari videtis)ua si urbes aduersariorum metu'cogant' tur maioribus intra moenia praesidiis ac duplicatis viribus se firmare, nul- in lius cuiusquam imperium pati, ex
D vna Monarchia, plures Democratias, ea Helvetiorum more, & exemplo coni: stituere.
Nemo ciuiu, sane quide ita mihi persuadeo, eo animo est: Sud bellu nec sine μ' meo dolore maximo, eos ad id tandem impellet. Iam nunc mali huius initia nasci videmus, primo quidem aspectu suauia, & specio blanda, qua optimus
39쪽
α fideli gimus quisque ciuis fascinari
se,& peruerti facile patietur. Q Hς nan conditio urbes manet, cum speciosoqiuodam, sed vano libertatis nomin Q.
veterem splendidissimi atq; amplissi-im huius status disciplinam ordinem que subuerterint ' Cum uniuersam Nobilitatem sibi infestam,Plebem inuidam simul &direptioni ac populamitoni auidi ilinae inhiantem. quippe in ipsarum scriniis atque osticinis inni
meras opes, immensos etiam thesau
ros animo fingetem habuerint i Quid agem praecipui & clarissimi quique viij, qui suas omnes dignitates & magistratu 3 quos gerunt, siue in quaestorio an inisterio,&in Aςrario, Fiscoq; Regioisiue inlure dicedola ut in Politi Publicaeq; rei administratione, aut in
xς milit ri ex Moarchie statu obtiner, nec non potissima domesticaru facuniat si parte in pu b. illis muneribus constituunt φ At id ona ne ipsis periit Monarchia Quis liberuite tutumque illis commercium dabitὶ Quis eorum pos sessiones, periculo in agris liberabilἶQuis Iustitiae aut horitatem conserua- lbit Quaenam erunt eorum decreta' QM4 iliorum exercitibus praeficietur'
40쪽
M Quis,ut semel dicam, o caeci miseriquutia homines, in tanta rerum omnium per j joli turbatione ordo futurus es ' Hic fu-pjη xor , credo, Vnum aut alterum etiam mensem Vigere poterit : non aliternia quam dicitur febris aegrotum ad tem iiii pus aliquod fouere. At putare Vllam M societatis coitionem a tq; imperii for- i tuam , iracundiae & vindictae funda- ραὶ nientis firmisanae inniti, diutissimeq; p i stare posse: id vero nullo prorsus pacto: i fieri potest cum necvisum, nec lectum squam sit, mutationem alicuius im-ς, perii factam unquam fuisse, sine Vrbi Um quae praecipuum sunt illius firma
o a mentum &robur, labe ac pernicie. Tu v vero Popule, cum Nobilitas tuaeq; Vr- bes in contrarias partes distractae e - runt,quis tranquillitati atque otio rea; i lictus erit locus φ Tu, inquam Popule, berrimum Regni horreum, huiusce π status foecundus ager ; cuius labor, t ' Principibus cibum, sudor potum, ar- ti sicia cultum,industria omne delicia rum genus prolixe cumulateque sup-r peditant, ad quem tandem confugies,. ςum tua te nobilitas proteret & coni' culcabit, Cum tuae Urbes immanam pu-