장음표시 사용
281쪽
amicissime. Tuisne id aut illustris generosique tui Baronis ingratiis 3 Neutrius opinor. Non illius : Cur enim , quem
tanto adsectu , testibus qui utrumque norunt, complectitur, ejusdem, qua institutionem, Chironis ; qua itinera, Achatis sui nomen nolit in eodem cum suo cumulari libello : clim magnus Eu- ropae Monarcha, quem nosti,& Eoi Occiduique norunt, viri sibi ab ossiciis, quem , si rem probe aestimes non alio adsectus genere prosequebatur, Vel corcum suo eodem loco tumulari, epigra' phe rei aeternum teste imposita volueritὶ
Non tuis: Cum noris me nec opinantem ea humanitate a te ad mutuam familiaritatem , ctim e Rauracis reversus
esses, pellactum, quae confundere posset M unum
282쪽
unum atque alterum sequius de te & me opinatum : eaque tali, ut malus stim nivei agnitione redhostiam. Argumentum libelli dispiceat,vix metuo. Juxta enim, quod haut pauca ejus literas tibi amatas & cultas, a teque excultaS, contingunt, volupe erit tibi eius urbis enco mia tuo nomine praemisso in vasto Famae templo consecrari, in qua ipsius ex. tremo anno superiori vidisti matrimonio coalescere duos regiarum familiarum potentissimarum surculos. Aman-
igitur audacter hoc quicquid est chartularum ad te, nec si quid praeter spem pecco, aliter quam deprecatione emendo. Vale. Lugduni , No. Aug.
283쪽
si in tres libellos dii incere: ut primo, de Gallia in ge-
i itinere locviqite particularibus cursim & persunt lorie loquererrextremo , unius paruo dilige ins delineutae Drbis exemplo iutanstrarem , quomodo fa-dlum oportuerit, si omnia dili enter re- serre in litui spem. Primunia librum tempore exclusM , ta negotiis pressus nouatisti: Secundum , qito et ejus liciare , absolvi, cjusque Appendice feci, quae tertius liber futura erat, D criptionem Burdigalae. IZlnn enim mihi non λna ocimam Ga liarurn , sed nec ex parvis , urbem selegi : cum quod venerandis nai itatum monimentis, qVue locus hie custodit , id debeo P tum quod, excepto eo loco in qVo haec scr ibo , nescio, quomodo ille terraru ira mihi praeter omnes Angulus ridet: tum etiam,
quod ad eandem fero faciem, de eadem hiejudent nobili olim collegeram , adeoque
284쪽
magis in numera O m hi erat de ea ali- quid, quam de quavis alia referre. Ha be er o tibi hoc, qMicquid est, eoque utere :si in quo commodavi, amice id a no-
285쪽
partem peregrinanti nuper fuit Burdigala. Eam ut tester probe mihi vis in , oculis non in praesentem modo urbem conjectis, sed retro in aliquot secula flexis: ecce promam tibi illa , quae extraneum Sc peregrinantem de hac urbe scire oportere censeo. Magnae inquam urbis speciem in exigua tabella pictam exhibebo. Dabo id vel genio loci, qui is est , ut non nemi Rem allicere ad se possit. Cui cum olim juxta ex tot nescio quem A UG USTU M voverit pia manus VN. marmoreum saxum , an fraudi mihi fuerit si V. eidem papyraceum hoc Christiano tamen sen- 6sq.su dedicem monimen pId ut ordine aliquo faciam , his meipsum includam limitibus , ut desinam cum Do deca- deni capitum absblvero, quae haec sunt: L De I rovincia in qua mistra tirbs sta. IL de PQ-mine rerbis. III. de Antiq itate. de ad quam aedificata. V. da incrementis qs
286쪽
temporis fecit. VI. de Loci commoditate: tibi obiser excre sim in loca vicina. VII. de cindi iacira Nobatiorib/μ tam sacris ciciam profanM. VIII. . de Virra illustrabies ex ea oriMndis , aut quos illa fovit. IX. de Malis , quae exarallavit. X. de si is nitate qua olim fili fit is nunc fulget: tibi intreiaca de Partamento is c cademi4. X l. sub qum,m Dominis ab initio huc resque fuerit. X I. ius forma olim fuerit cis hodieque Reg.
DRovinciam, in qua urbs haec sita, primo habeo loco, quam nominem dc desicribam: ne quis exoticarum regionum dc urbium imperitus si ab alio quam quo obtenditur coelo eam qcaeritet. Illum quum in Aquitania constituendum habeam , res monet ut de GaIliarum distributione in Narbonensem , Aquitanicam , Celticam dc Belgicam praemittam, remque panto altius, quanquam brevissime, repetam. Nil nobis jam nunc r i cum Gallis Cisalpinis respectu urbis orbis Dominae Di bis enim nunc sunt ultramontani Inlu- briam habitantibus olitn: dc hercle inὶ
cum Asiaticis Galatiae, sive Gallogrxcit in
Transalpinis nuno agimus.' olim fuerat Bracata dc Comata Illa Au' s ratis a vestis genere nomen adepta, Dae
287쪽
APPENDIT.nibus distinctae. Atque haec eadem ab Italia Adula , quae hodie mons S. Godhardi dicitur& Alpibus usque ad Vari numinis ostia disse-
parabatur. Harum non utriusque, sed posterioris tantum quippe quae sola Galliae vocabulo temporibus, quae Octav. Augustum antecesserunt,ueniebat divisio a C o Iulio Caesare, cum armis eam subegisset instituta fuit in . . .
A QM IT A N l C A M, quae fuit inter Pyre-' '
naeos, mare dc Garamnam : Celticam, quae inter Garumnam 8c Matronam: Belgicamg liquae a Matrona usque ad Rhenum. Augustus Octavianus addidit quartam Narbonensem , quae Bracata fuerat, dc divisionem C. Caesaris emendavit, Celtis eripiens id quod includitur amnibus Ligeri 6c Garumna , dc Aquitanis, qui antea exiguam portionem, si cum reliquis duabus conferretur, tenebant, accensens.
Aquitania igitur ex tribus C. Iulii Caesaris, aut quatuor Octaviani Augusti Galliae partitibus una fuit. Eademicum Galliam omnem Augustus, ut eo melius gubernari posset, in XVII provincias distingueret, coepit fieri Aquitanica Prima , cujus caput Biturigum Avaricum ; Secunda, cujus Burdigala; Tertia, quae & Novem populania, s nominis rationem vide apud Merulam pag. J7'. cap. '8.) cujus
Utque fines Aquitaniae sub Augusto mutati fuere primitus: sic dc post haut semel non
permanserunt iidem. Cum enim Reges A N- GLIAE Aquitaniam jure laudi tenerent Rege Francorum, Augustiores erant
illis , qui ab Augusto ponebantur : Quippe 'citra Garumnam Ρ IC T O N I U M, S A N-TONIUM, EN COLISM ENSES LEMOVICIUM , RUTENENSES, PETRO CORIUM, A G I N-NENSES, CADURCIUM , stolum nec superiores Ligeris accolas aliosque
288쪽
rn extre- fratri Carolo Ducatum Aquitaniae iure ap- ' cap. pen3gu , ConcederUt, hactenus restrinxit, ut pureo. quatuor Senuictaalias comprehenderet: R U R.
q. Aqui-N I U M Qitanquam ex vicinis populis ex- praefecturas nonnulli hodieque XII e Piae dicent A quitanos: uti ante LUDO V I C I XI. tempora revcra fuerant. Haec Aquitania toties porrectis & retro tra Clis variata stilibus , si quis scite hancat, unde nanc appellationem traxerit, sic habeat. Uti regnum Galliae ex tot provinciis constans ab
unius tanderi bi anciae nomine n Oindra mutua
tur suum , & E R A N C I A dicitur muod Scipuum sit in AFRICA E T A S I A. Sic A I T A N IA olim , quae tot populos
iambitu silo incluciebar, ab si lis Aquitanis teste I linio lib. q. c. t ῆ. nomen sumpsit. Verba eius sunt: Galliae cietque itanicae sunt Ambriatri; Anagnu es, P:ctones , Santoner liberi , Tituriges tiberi co nomento Vibisci , soli Mani , dinde nomen provinciae: Sed boniates It Aquitani colebant urbem A QM A , AUGUSTAS, quae &abo nomine A ab AE TARBELLI C , dicti . Illo sensit stirpis Aquitana:
matrem Paulino obtigille ait Ausonius Burdigalensis 2 q. Parentat. Stirpis anae mater tib nam genitori cogis V sat&m n divis pase geritu.
Nempe quod A QN I S oriunda: non quo1
ex Aquitania : nam sic & pater Vacatensis Aqui anus fuisset. O pidi in perexiguum , teste Vineto, sed munitissimum , & cujus moenia Vetuitatem niua exiguam referant, uti & vetusta soli a marmorea , hocli eque di
cium , cujus incolae vulgo AQUENSES
289쪽
audiunt: in ripa Aturi situm, quod pluribus' describit Elias Vinetus ad Auson. XXIV. parentalitem , ex eoque Paulus Merula cosmogr. parte a. lib. cap. 3q. Iosephus vero Scaliger Libra est. Atison. cap. 6. easdem Aquas Tarbellicas esse has Augustas ad Arturum probe defendit contra illos qui Bigetronum Tarbeneas esse negantur e quam non civitatem sed vicum fuisse ex elegantissima inscriptione , quam paulo inferius laudo , probat, in quibus VI CANI A IENSES nomi
Ab hoc Latino Aquitaniae nomine descen- .dit corruptum Gallarum la GUIENNE, quo etiam censetur hodie in ea parte antiquae, quam Aquitaniam esse solam voluit Ludovi cus XI: Nam bona pars ejus jam Gasconia
sive Vasconia audit : nempe provinciae Novem populante pars maxima, Pyrenaeis mGntib. LanguedocciO,Garumna, Guienna, dc Oceano terminata. Nomen tractum a Vasconibus populis Pyrenaeos montes incolentibus, ubi
nunc Guit uisci & Navarri , & qui pars erant Cantabrorum, deviectis a Ludovico Caroli Magni filio , dc in haec plana loca demissis iquo de vide Vinet. Amst. cir ad Acisou.
Sic igitur factum est ut Aquitaniae Augusti fere tertia pars sit Aquitania hodierna, quae id temporis in altera, quam retulimus in II. provincias distributione, conficiebat Aquitanicam Secti radam. Prima Celtica facta fuit, postquam Aquitania Duces suos habere coepit, 3c ab ipsis ad Reges Angliae devoluta fuit, magisque sol, Ludovico XI. Tertia Vasconiae appellatione Venit. QIlamquam , qua statum Ecclesiasticum , Augusti divisio nondum exspiraverit : uippe enim qua hunc Avaricum Biturigum
hodieque metropolis est Aquitaniae prirnae,
290쪽
Burdigala secundae, Civitas Auscorum tertiae.
Hujus igitur silve tertiae Aquitaniae partis Augusto dividente, sive totius Aquitaniae ex novissima distributione Galliarum urbs pri maria dc ocellus est Burdigala, de cujus nunc
E nomine haec notavi: Turpiter se pro--, stituisse Domitium Calderinum, cum Burdigalam a bar is GaIta dictam adstruit. Cui
suis fuerit, quod Graecis verbis Latinas dederit origines,cui par sit Domitius, qui Gallicae voci Latinam similiter dare voluerit: cum Gallos non fuisse tam vocabulorum inopes verisimile sit , ut oportuerit paupertati linguae sitae opem quaerere ab abundantia Latinae: tum quod si a bardis nomen fenerandum huic urbi, bardum potius Gallice quam Latine interpretandum, quem Gallorum lingua significare cantorem te-1his fit Festus. Minus ineptiunt, quanquam &hoc longe peritum qui Gallicam hanc derivationem agnoscunt dc dicunt dictam esse Bourdeaux , quasi des eaux de la Garon ne. Quin dc tolerandi quadam tenus qui a Borerda o duobus rivulis, quorum alter proximus Burdigalae , alter ad duos Uinet. lapides remotus, tractum hoc nominis VC- Antiq. lunt. Sed ne vescamur lolio, tam vili tri-