Quinti Horatii Flacci opera

발행: 1842년

분량: 267페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

HUMANo capiti cervicem pictor equinam Iungero si velit, et varias inducere plumas Undiqua collatis membris, ut turpiter atrum Desinat in piscem muli r formosa superne; Spectatum admissi risum teneatis, amici Credite, Pisones, isti tabulae fore librum Persimilem. c us, velut aegri somnia, Vanae Fingentur species, ut neo Pes, nee caput uni Reddatur sormae. Pictoribus atque poetis Quidlibet audendi semper fuit aequa potestas. is imus, et hanc Veniam petimusque damusque vicissim.

Sed non, ut placidis coeant immitia; non, ut Sementes avibus geminentur, tigribus agni. Inceptis gravibus plerumque et magna prosemis Purpureus, late qui splendeat, unus et alter suitur pannus, quum lucus et ara Dianae, Et properantis aquae per amoenos ambitus stoos. Aut flumen Rhenum, aut pluvius describitur arcus; Sed nunc non erat his locus: et fortasse cupressum

252쪽

226 Q. HORATII FLACCI

Scis simulare; quid hoc, si fractis enatat exspes 2st Navibus, aere lato qui pingitur Τ Amphora coepit

Institui; currente rota cur urceus exiti

Denique sit quodvis, simplex duntaxat et unum. Maxima pars Varum, pater et duVenes patre uigni, Decipimur specie recti. Brevis esse laboro, Obscurus sto; sectantem levia nervi Deficiunt animique; professus grandia turget: Serpit humi tutus nimium timidusque procellae. Qui variare cupit rem prostigialiter unam, Delphinum silvis appingit, fluctibus aprum. 30 In vitium ducit culpae fuga, si caret arte. AEmilium circa ludum faber unus et ungues Exprimet et molles imitabitur aere capillos, Infelix operis summa, quia ponere totum

Nesciet. Hunc ego me, Si quid comPonere curem, Non magis esse velim, quam naSO ViVere PrRVO,

Spectandum nigris oculis nigroque capillo. Sumite materiam vestris, qui scribitis, aequam Viribus; et versate diu, quid ferre recusent, Quid valeant humeri. Cui Iecta potenter erit res, Noe facunilia deseret hunc, neo lucidua ordo. 41 ordinis haec virtus erit Et venus, aut ego fallor,

Ut Jam nunc dicat jam nunc debentia dici,

Pleraquo differat Et praesens in tempus omittat. In verbis etiam tenuis cautusque serendis, Hoc amet, hoc spernat Promissi carminis auctor.

Dixeris egregie, notum si callida verbum duiderit junctura novum. Si forte necesse est Inuiciis monstrare recentibus abdita rerum; Fingere cinctutis non exaudita Cethegis 50 Continget; dabiturquo licentia sumta pudenter. Et nova fictaque nuper habebunt verba Blem, si Graeco fonte cadant, parce detorta. Quid autem 'Caecilio Ρlautoque dabit Romanus, ademtum Virgilio varioquel ego cur, acquirere Pauca Si possum, invideor, quum lingua Catonia et Enni Sermonem patrium ditaverit, et nova rerum Nomina protuleriti Licuit, semperque licebit,

253쪽

EPISTOLA AD PISONES.

Signatum praesente nota procudere nomen. Ut silvae soliis pronos mutantur in annos, 60 Prima cadunt: ita verborum vetus interit aetas, Et juvenum ritu forent modo nata vigentque. Debemur morti nos nostraque; sive receptus Terra Neptunus classes Aquilonibus arcet, Regis opus, sterilisque diu palus, aptaque remis, Vicinas urbes alit, et grave sentit aratrum; Seu cursum mutavit iniquum frugibus amnis, Doctus iter melius: mortalia saeta peribunt, Nodum sermonum stet honos et gratia vivax. Nulla renascentur, quae jam cecidere, cadentque 70Quae nunc sunt in honore Vocabula, Si volet usus, Quem penes arbitrium est et jus et norma loquendi. Res gestae regumque ducumque et tristia bella, Quo scribi possent munero, monstra it Homerus. Versitius impariter junctis querimonia Primum, Post etiam inclusa est voti vententia compos. Quis tamen exiguos elegos emiserit auctor, Grammatici certant, et adhuc sub judice lis est. Archilochum proprio rabies armavit iambo :Hunc socci cepere pedem, grandesque cothurni, 80 Alternis aptum sermonibus, et populares Vincentem strepitus, et natum rebus agendis. Μusa dedit fidibus Divos puerosque Deorum, Et pugilem Victorem, et equum certamine Primum, , Et juvenum curas, Et libera vina referre. Descriptas servare vices operumque colores, Cur ego, si nequeo ignoroque, poeta salutor Cur nescire, pudens prave, quam discere malo Versibus exponi tragicis res comica non vult:

Indignatur item privatis ac prope socco 90 Dignis carminibus narrari coena Thyestae: Singula quaeque locum teneant sortita decenter. Interdum tamen et vocem comoedia tollit, Iratusque Chremes tumido delitigat ore: Et tragicus plerumque dolet sermone pedestri. Telephus et Peleus, quum pauper et exsul, uterque Projicit ampullas et sesquipedalia verbR,

254쪽

228 Q. HORATII FLAccI

si curat eor gpectantis tetigisse querela. Non satis est pulchra esse poemata: dulcia sunto, Et, quocunque Volenti finimum auditoris agunto. Ut ridentibus arridenti ita flentibus adsunt 10 Humani vultus. Si vis mo flere, dolendum eat Primum ipsi tibi; tum tua me infortunia laedent. Telephe, vel Peleu, male si mandata loqueris, Aut dormitabo, aut rido . Tristia moestum Vultum verba docent, iratum plena minarum, Ludentem lasciva, severum seria dictu. Format enim natura prius nos intus ad omnem Fortunarum habitum; Juvat aut impellit ad iram. Aut ast humum moeroro gravi deducit et angit; Post effert animi motus interprete lingua. IllSi dicentis erunt fortunis absona licta,

Romani tolloni equites p ditesque caehinnum. Intorerit multum, Davusnct loquatur, Q hctros, Μaturusne senex, Δn adhuc florenta juventa Fervidus; an matrona Potens, an sedula nutrix ;Μereatornct vagus, cultorno virentis agelli:

Colchus, an Assyrius; Thobis nutritus, an Argis. Aut famam sequere, aut sibi convenientia fing , Scriptor. Honoratum si foris reponis Achillem :Impiger, iracundus, inaxorabilis, acer, I 2IJura n get sibi nata, nihi1 non arroget armis: Sit Μoclea ferox invictaque, flebilis Ino, Ρorfidus Ixion, Io vaga, tristis Orestes. Si quid inexpertum scenae eommittis, Et audes

Personam formare novam ; servetur ad imum,

Qualis ab incepto processerit, et sibi conaret. Dissicile est proprie communia dicere, tuque Rectius Iliacum carmen diducis in actus. Quam si proferros ignota indictaque primus. I 30 Publica materies privati juria erit, si Nec circa vit m patulumque moraberis orbem; ΝΘc Verbum v rbo curabis reddere fidus Interpres ; nec desilies imitator in arctum. Unde pedsm proferre pudor vetet aut o ria lex. Nec si incipies, ut scriptor cyclicus olim :

255쪽

Fortunam Priami cantabo et nobile bellum. V Quia dignum tanto feret hic promissor hiatu lParturiunt montes, nascetur ridiculus mus.

Quanto rectius hic, qui nil molitur inepte: ἐμ Dic mihi, Μusa, virum, captae post tempora Trojae, Qui moros hominum multorum vidit et urbes. Non fumum ex tulgore, sed ex fumo clare lucem Cogitat, ut speciosa dehinc miracula promat, Antiphatem, Scyllamque, et cum Cyclom Charybdim. Nec reditum Diomedis ab interitu Μeleagri, Noc gemino bellum Trojanum orditur ab ovo.

Semper ad Eventum festinat, et in medias res, Non Secus Re notas, Rustitorem rapit, et quae Desperat tractata nitescere posse, relinquit; 150Αtque ita mentitur, sic Veris fRISR Temiscet, . .

Primo ne medium, medio ne discrepet imum. Tu, quid ego et populus mecum desideret, audi. Si plausoris eges aulaeR manentis, et usque Sessuri donec cantor Vos plaudite, dicat; AEtatis cujusquct notandi sunt tibi mores, Mobilibusquo decor naturis standus et annis. Reddere qui voces jam scit puer et pede certo Signat humum, gestit paribus convclere, et iram Colligit ac ponit inmere, et mutatur in horas. 160 Imbortius juvenis, tandom o inde remoto, Gaudet equis canibusque et aprici gramine campi; Cereus in vitium flecti, monitoribus asper, Utilium tardus provisor, prodigus aeris Sublimis, cupidusque, et amata relinquere Pernix. Conversis studiis aetas animusque virilia Quaerit opes et amicitias, inservit honori, Commisisse cavet quod mox mutare laboret. Μulta sonem circumveniunt incommoda; vel quod

Quaerit, et inventis miser abstinet, ac timet uti; l70Ves quod res omnes timide gelideque ministrat; Dilator, spe longus, in ora avidusque futuri, Dissicilis, querulus, laudarur temporis actiso puero, castigainr censorque minorum. Multa serunt anni venientes commoda secum,

256쪽

Μvita recedentes adimundi Ne sorte seniles Μandentur juveni partes, pueroque viriles:

Semper in ad unctis aevoque morabimur aptis. Aut agitur res in scenis, aut acta refertur.

Segnius irritant animos demissa per aurem. 180 Quam quae sunt oculis subjecta fidelibus, et quae Ipso sibi tradit spectator. Non tamen intus Digna geri promes in scenam; multaque tolles

Ex oculis, quae mox narrEt facundia Praegens. Ne pueros coram populo Μedea trudicet, Aut humana palam coquat exta nefarius Atreus. Aut in avem Progne vertatur, Cadmus in anguem :Quodcunqua ostendis mihi sic, incredulus odi. Neve minor, neu sit quinto proluctior actu Fabula, quae posci vult et spectata reponi. I90 Nec Deus intersit, nisi lignus vindice nodus Inciderit; nec quarta loqui persona laboret. Actoris partes chorus ossiciumque virile Defendat; neu quid medios intercinat actus. Quod non proposito conducat et haereat apte. Ille bonis faveatquo et consilietur amicis, Et rogat iratos, et amet peccare timentes; illo dapes laudet mensae brevis, illo salubrem Iustitiam, legesque, et apertis otia portis; Ille togat commissa, Deosque precetur Et oret, 200 Ut redeat misuris, abeat fortuna Ruperbis. Tibia non, ut nunc, orichalco Vincta, tubaeque aemula, sed tenuis simplexque, foramine Paveo, Auspirare et adesse choris erat utilis, atquENondum spissa nimis complere sedilia natu: Quo sane populus numerabilis, utpote parvus Et frugi, castusque verecundusque, coibat.' Postquam coepit agros extendere Victor, et urbem Latior amplecti murus, vinoque diurno

Placari Genius festis impune diebus, 210

Accessit numerisoue modisque licentia major. Indoctus quid enim saperet liberque laborum Rusticus urbano confusus, turpis honestor

Sic priscae motumque et luxuriem addidit arti

257쪽

EPISTOLA AD PISONES.

Tibieen, traxitque vagus per pulpita Vestem. Sic otiam fidibus voces crevere seVeris, Et tulit eloquium insolitum facundia praeceps, Utiliumque sagax rerum, et divina futuri, Sortilegis non discrepuit sententia Delphis. Carmine qui tragico vilem certavit ob hircum, 220Μox etiam agrestes Satyros nudavit, Et asper Incolumi gravitate jocum tentavit eo, quod

Illecebris erat et grata novitate morandus Spectator, functusque sacris, et potus, et exlex. Verum ita risores, ita commendare dicacea Conveniet Satyros, ita vertere seria ludo,Ne, quicunque Deus, quicunque adhibebitur heros, Regali conspectus in aum nuPer et olliro, Μigret in obscuras humili sermone tabernas; Aut, tum vitat humum, nubes Et inania captet. 230Εffutiro leves indigna tragoedia versus, Ut festis matrona moveri jussa diebus, Intererit Satyris paullum pudibunda protervis. Non ego inornata et dominantia nomina solum, Verbaque, Pisones, Satyrorum scriptor amabo; Νec sic enitar tragico clifferre colori, Ut nihil intorsit, Davusne loquatur et audnx Pythias emuncto lucrata Simone talentum, An custos famulusquE Dei Silenus alumni.

Ex noto fictum carmen sequar, ut sibi quivis 2εο Speret idem, sudet multum frustraquct laboret Ausus idem: tantum series juncturaque polleti Tantum de medio sumtis accessit honoris lSilvis deducti cavsant, me judice, Fauni, Ne, velut innati triviis ac pene larenses, Aut nimium teneris juvenentur versibus unquam, Aut immunda crepent ignominiosaque dicta: Offenduntur enim, quibus est equus, et Pater, et

Nec, si quid fricti cicaris probat et nucis emtor, AEquis accipiunt animis, donantve corona. 250 Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus, Pes citus: unde etiam trimetria adcrescere jussit

258쪽

Nomen iambeia. quum sanoa redderet letus. Primus ad extremum similis sibi: non ita pridem, Tardior ut paulo maviorque veniret ad aures, Spondeos stabiles in jura paterna recepit Commodus et patiens ; non ut de aede secunda Cederet aut quarta socialiter. Hic et in Acci Nobilibus trimetris apparet rarus, et Enni

In scenam missos magno cum pondere versus, 260 Aut operae celeris nimium curaque carentia,

Aut ignoratae promit artis crimine turpi. Non quivia videt immodulata poemata judex, Et data Romanis venia est inclima Poetis.

Idcircona vager scribamque licenter, Misomnes o ViSuros ΡEccata putem mea, tutus et intra Syem veniae cautus Vitavi denique eulpRm, Non laudem merui. Vos exemplaria Graectu

Nocturna Versate manu, Versate diurna.

At vestri proavi Plautinos et numeros et 270 Laudavere sales; nimium patienter utrumque, Ne dicam stulte, mirati; si modo ego Et VOS Scimus inurbanum lepido seponere dicto, Legitimumquo sonum digitis cialemus et Rure. Ignotum tragicae genus invonisse Camoenae Dicitur, Et plaustris vexisse poemata Thespis, Quae eanerent agerentquo peruncti Decibus ora. Post hunc personae pallaeque repertor honestae

AEschylus, Et modicis instravit pulpita tignis. Et docuit magnumque loqui, nitiquo cothurno. 280 Successit vetus his comoedia, non sin multa Laude: sed in vitium libertas excidit, et vim Dignam lege regi: lax est accepta, in rusque Turpiter obticuit sublato duris nocendi. Νil intentatum nostri liquere Poetae: Νec minimum meruere loeus vestigia Graeca Ausi dosorere, et celebrure domestica facta, Vel qui praetextas, vel qui docuere togatas. Nec virtute foret clarisve potentius armis, Quam lingua, Latium, si non offenderet unum- ειο Quemquε metarum limae labor et mora. Vos, o

259쪽

EPISTOLA AD PISONES. 233

Pompilius sanguis, carmen reprehendite, quod non Μulta dies et multa litura coercuit, atque Praesectum decies non castigavit ad unguem. Ingenium misera quia fortunatius arte Credit, et excludit sanos Helicone poetas Democritus, bona pars non ungues Ponere curat, Non barbam; secreta petit loca, balnea vitat. Nanciscetur enim pretium nomenque poetae, Si tribus Anticyris caput insanabilo nunquam 300 Tonsori Licino commiserit. O ego laevus, Qui purgor bilem sub verni temporis horam lNon alius faceret meliora memata: Verum Nil tanti est; argo fungar vice cotis, acutum Reddere quae ferrum valet, exsors ipsa Secandi: Munus et omelum, nil scribens ipse, docebo; Uncte parentur opes; quil alat formetque poetam: Quid cleceat, quid non: quo Viri , quo ferat error. Scribendi recte sapere est et principium et fons :Ram tibi Socraticae poterunt ostendere chartae; 3l0Verbaque provisam rem non in Vita Sequentur. Qui didicit patriae quid debeat et quid amicis, Quo sit amore parens. quo frater amandus et hospes, Quod sit conscripti, quoa justicis ossicium. quae Pari s in bellum missi ducis, ille profecto

R idero personae scit convenientia cuique. Respicere exemplar vitae morumque jubebo Doctum imitatorem, et voras hinc ducere V es. Interdum speciosn locis morataque recte Fabula, nullius veneris, sine pondere et artE, 320Valdius oblectat populum meliusque moratur, Quam versus inopes rerum. nucleque CAnorae.

Graiis ingenium, Graiis dedit ore rotundo Musa loqui, praeter laudem nullius avaris. Romani pueri longis rationibus assem Discunt in partes centum diducere. Dicat Filius Albini, Si de quincunce remota egi Uncia, quid superet 8 Ρoteras dixisse, Triens. Eul Rem poteris servare tuam. Redit uncia, quid fit 3 Semia. , haec animos aerugo et cura peculi 330

260쪽

Q. HORATII FLACCI

Quum semel imbuerit, speramus, carmina fingi Posse linenda cedro, Et levi servanda cupresso 'Aut prodesse volunt, aut delectare Poetae, Aut simul et jucunda et idonea dicere vitae. Quicquid praecipies, esto brevis; ut cito dicta Percipiant animi doeiles, teneantque fideles :

ne supervacuum pleno de pectore manat.

Ficta voluptatis causa sint proxima Veris. Nec, quodcunque volet, poscat sibi fabula credi; Neu pransae Lamiae vivum puerum extrahat alvo. Centuriae seniorum agitant expertia frugis: 3 ICelsi praetereunt austera poemata Ramnes:

Omne tulit punctum qui miscuit utile dulci,

Lectorem delectando pariterque monendo. Hic meret aera liber Sosiis; hic et mare transit, Et longum noto scriptori prorogat Beom. Sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus: Nam neque Ohorda sonum reddit quem vult manua

Et mens,

Poscentique gravem persaepe remittit acutum ς 14sΝeo semper feriet quodcunque minabitur arcus. Verum ubi plura nitent in carmine, non ego Paucis offendar maculis, quas aut incuria fudit, Aut humana parum cavit natura. Quil ergo est 'Ut scriptor si poccat idem librarius usque, Quamvis est monitus, Vsnia caret; et citharoedus Ridetur, chorda qui sempΘr oberrat eadem :Sic mihi, qui multum cessat, fit Choerilus illo, Quem bis terque bonum cum risu miror; et idem Indignor, quandoque bonus dormitat Homerus. Verum operi longo fas est obrepere somnum. 360 Ut pictura, poesis: erit quae, si propius Stes, Te capiet magis, et quaedam, si longius abstes ;Ηaec amat obscurum, volet haec sub luce videri, Iudicis argutum quae non formidat acumen: Haec placuit semel, haec decies repetita placebit. O major juvenum, quamvis et voce Ρaterna Fingeris au rectum, et por te sapis, hoc tibi dictum Tolle memor: certis medium et tolerabile rebus

SEARCH

MENU NAVIGATION