장음표시 사용
21쪽
dum , Corbionem, Lavicos, Volas, in Vitelliam possederunt, quibus a functi erant Aquicolae , quos Diodorus tib Iq. eosdem esse cum AEquis, atque eorum caput o lasfuisse memoriae prodidit Plinius autem, qui aliquanto quam Diodorus minor natu fuit, inter AEqui-eolai Cliterninos referto, Carseolanos; nam Libius, ut post apparebit utriusque Populi meminit aeuibus ex rebus fatis aperte cognoscipotes reliquos fere antiqui Latii habitatores, solos tum Latinorum nomine insignitos, Medullinos, Tellentos Ficanenses, Ficul-nenses, Politorianos, Corniculanos, Camerinos, Toleri nos. uerquetulanos, Bolanos, Scaptienses, Tubetanos, Gabinos, To2im
nos, Cartentanos, imis, biffama, er rerum gestarum gloria illu-sriores Tiburtes, Praenesinos, Tusculanos, Albanos , Aricin9s, Lantinos, Laurentes, Ardeates, Setinos, Coranos, Pedanas , Alor- bases, Ur caeteros ejusdem generis alios. Volsci autem, T EP , quamquam eteris Latii sinibus septi, tamen in Latinis illis temporibus non sunt numerati, re acilis es, expedita ratio me-
.me enim, Mu commune Latin9rum concilium iniverunt, aut ad Latinas Feria locati e cum caeterii Latinis, paucis quibusdam exceptis permiscuerunt,quod aperte in Graeca Dion si bistoria scriptum
Verumtamen Sigoni in hoc assentiri haud possum nam, quamvis sciam omnes Volscae 5 AEquae Gentis Populos in Latinis priscis haud quaquam numerat Osri attamen palam est, plerosque Volscae, Sabinae, & AEqua Gentis solemnes conventus in Albano monte, .apud Ferentini Forum , seu Lucum cum Latinis priscis egisse, ejusque populi meliorem portionem fuisses enimvero Pometini, seu Pometii, teste Strabone lib. . Volscorum agrum tenebant. Antiates, Coriolani, Satricani, Longulani, Veliterni, Poluscani, Circaejenses, S Corani itidem , tum testimonio ejusdem Sigonii, tum Livii scribentis lib. r. Volscos conflii poenam non metuentes, nec opinata res perculit, armorum immemores obsedes dant CCC. Principum a Cora, atque Pometia liberos. Labicani quoque, Vitellienses, S Algidenses Equorum finibus septi erant, ut Sigonius ostendit, Ceninenses, Crustumini, dc Antem pates Sabinorum agrum incolebant ex Livio lib. . ex Festo lib. IT.
22쪽
Attamen Plinius Pometinos, Satricanos, Vitellienses soluscanos, Crustuminos , Antemnates, o Ceninenses antiqui Latii incolas, brLatini nominis facit. Dionysius lib. s. quem laudat Sigonius PQ pulos enumerans, qui in Ferentino Foro foederi cum Tarquinio S perbo a Latinis populis icto nomen dederunt, Coranorum, Labic
norum, Satricanorum, Veliternorum aperte meminit , necnon
lib. 8. Labicos Urbem priscorum Latinorum, atque Albanorum Oloniam dicit lib. 3. tradit Alba eversa, aullo Hostilio Romanorum Rege Latinae Gentis imperium vindicare moliente Latinos Populos indicto apud Ferentinum publico Gentis concilio, decreviΩse, imperio Romanis haud cedendum esse, duosque Imperatores ad id elegisse Ancum Publicium Coranum , capusium Vecilium Laviniensem, quo fit, Coranos dicto concilio adfuisse, quod Latinorum antiquorum in numero essent. Ita quoque ex Livio lib. 8 palam fit
ultimo Latinorum bello Latinos Populos in solemni conventu Ferentini habito, Praetores duos Latina Gentis L. Annium Setinum, ML. Numicium Circa jensem, ambos ex Coloniis Romanis, fecisse , ex quo apparet Circaejenses Latinorum populis adscriptos , quo rum conciliis adesse solebant. Fenestella, sive is est Andreas Domis nicus Floccus, quanquam hoc neget Simon Leemius de Origine Juxis Civilis pag. s. Fenestella inquam de Magistratibus lib. 2. cap. 8. tradere videtur triginta Populos Latini nominis in concilio foederi icto cum Tarquinio Superbo nomen dedisse, inter quos Livius lib. 2. Anitates ponit quinimmo ex Dionysio lib. a. dco habes, Antium Latinorum priscorum Urbem fuisses quod illam Albani Reges condiderunt, aut Coloniam Albanorum deduxerunt teste Solino lib. a. Algidenses etiam, d Trebanos eidem concilio Latinorum, is quo Tarquinius Superbus Latina Gentis imperator factus est, adfuisse testantur Lucius Florus lib. 1. cap. 1 1., Dionysius lib. . quid re-banorum meminit. Ex his apertum fit, Volscos, qui Pometinui Agrum incolebant mare versus citra Ufentem, isque ad Circaejen's Agri limites, Latini nominis expertes fuisse, illos vero, qui ultra Ufentem Tarracinam versus Oppida tenuerunt, Latinorum prisco rum conventibus non adfuisse, ex Plinio lib. 3. cap. 3. qui vetus L
itum a novo distinguens tradit, antiquum a Tiberi Circaejos usque
23쪽
incoluisse Albanos, Rutulos, Sc Volscos .citra tamen , non ultra Circaejoc, quod ipse etiam Sigonius assirmat, dum ait Vetus Latium Albanos, o cos, es AEquos notum Oscos, Ausones, Hernicosa solitudine indicasse.
Hinc faci e Latinos Populos, qui antiquum Latium incoluerunt numerare poteriS, quorum indicem etiam Ligorius in SS. Otthobonianis verbo Latini exhibet, etsi in pluribus mendosum, nam licet ille Latium novum ab antiquo distinguat,plures tamen Populos Latii novi Latinis antiquis accenset haec enim habet Latinisono detii tuititi Popoli det Latio, esse dicon Latini ueccbi, e Latini noli alluso Latino Latium vetus, Iatium novum, obescondo quello chescrime Servio . estende ali Ostia Tiberinasno a Fundi Citta Fundi i me Liri, ob 'bora e deit it Garigliano era Inoo Latio ma in qu sopgabba, perche 'sensione dena Foce Latinassen de
An alli termini de Conta do Captiano Vercioche, comesi e detis per causa delis Coloni Latine, it Latio ου toccata it Volturno Per-
fa , runca, Fregelle, Mintum , Literno attre Citta, obesono
discoste dat lati antico possedulo da Latino Re che ri edeba in Laurento Hliolo di Fauno solio det quale furon f glcgat moDe Terre colla parentela filia con sinea, unde enne quella ignoria de iRe Latini Albani, ii qualigo verna υano insino a Capua Mili Popoli Latini tu anticbisono questi Satrico colli Satrini Pometi colli Pometini, Pitulon colli Pitulant, Tellene colli Tellenii, Tifata colli Tifatensi, Cenina colli Ceninensi, Ficana colli Ficanensi, Crustumerion colli Crustumerii, Ameriola colli Ameriolani, Medullia colli Medullini, Saturnia, dotes Roma ed cati, Antipoli bugi deita Auticoli, Antenna colli Antennati, Camerio colli Cameriense, Collatia colii Collatini, Amiterno colli Amiternensi Norba colli Norbani, Sulmo bugi deita armoneta colli Sulmini. Gli Albanid'Alba Longa, altrimenti detii Albensi, Molani, ciensi, Abolani, Eubetani , Cusuetani Coriolani, Apiolani, Fidenati, Foretii, Hortensi, Longulani, Manati, Macrati, Numiniensi, Eiculani, Octu-lani, Pedani, Pollustini, Auerquetulant, Sicani, Aurunci, fo-
tensii Oleriens, Tutiensi, imitellarii, Veliensi, emtulant ,
24쪽
Vitellensi, ii quali Popoli neu intestine guerre Latine furono Denti
d e so antico Latiosono Ostiensi, Afrodisii , a niensi, Antiati,
Auscurant, Fundani, Setini, Segnini Iavici, Tusculani, Albani, Corani, Tellitrant , Lanoini, Ardeatini, renesini. Gabbini, Trebiani Tiburtim, Aricini, Antigulani, qui , Aletrini, lorentinati, No Uani, C0mpitani, Sinuessani, Aquinati, Cassinati, Volsci, e PriῬernati, Sulmonensi, Cliternini, Anagnini, Lauicani, es Hernici. Si demas ex isto Ligoriano indice Hernicos, Anagninos, Cliterninos, Privernates, Cassinates, Aquinates, Sinuessanos , Compitanos, Novanos, Ferentinos, Aletrinos, Anxures, FundanoS,& loco orienseum Artonenses legas, quorum Urbem Latinae entis Livius lib. 2. Artonam dicit, Histinguas Albanos ab Albensibus Populis, qui pariter Latini prisci erant, Se Antipolim , non Antico lim, neque Anticulanos Populos cum Ligorio dicas, sed Urbem
Latinorum, ubi Janiculum, Roma sita est positam assirmes falsam etiam lectionem ejusdem Ligorii, qui ab Albanis Regibus Capuam,
Liternum , Minturnam, caeteraque Oppida circum quaque conditia scribit, Latiumque antiquum ultra Circaejenses sines non extendas facile Ligorium ab Antiquis haud dissonare statim intelliges. Fuere praeterea in antiquo Latio tres illustres Pagi, seu Castra Pagus scilicet Papirius, Malter Pupinius, uterque in Tusculano Agro, qui Papiriar, sapinia Tribubus nomen dederunt teste Festo de verborum siniscatione lib. q. verbo Papirii, quo loci addit, laudatos Pagos de finibus aliquando bella suscepisse quamvis non desint, qui Papiriam Tribum a Papiria Gente dictam assirment. Extitit etiarii Pagus Lemonius situs via Latina non procul a Capena Urbis Romae Porta, a quo Lemoniam Tribum nuncuparunt eodem Festo lib. io.
Inter vias publicas, praeclara in Latio fuerunt, tu principes Appia, o Latina, inter fluvio Tiber, Numicius, Ufens, Astura, quae etiam Insula Oppidumque fuit, Nymphaeum S demum inter loca posteris memoranda, Clostra Romana, Turni Lacus, Templum, Lucus, lacus Feroniae , Aphrodisium, Nemus, .Lacus Dianae
25쪽
inricinae, A genae Antrum, Albanus Mons, uturnae Fons, Pometina Palus, Neronis Fossa, Lucus Jovis Indigetis AEneae scilicet, cui Latini Templum Jovis Indigetis cognomento dicarunt, Ferentini Lucus, ae Forum, praeter Templa Numinum, quorum appellationes
Ex hactenus dictis palam fit, Latinorum priscorum Populos istos fuisse Albanos scilicet, Aricinos, Ardeates, Antiates, Algidenses, Acienses, Albenses, Apiolanos, Amitinos, Antipolitanos,
Antemnates, Abolanos, Ameriolos, Auruncos, Bolanos, Bovillanos, Bubetanos, quos alii Bubentanos dicunt, Coranos, Cornos quos Cornetanos quidam scribunt, Circaejenses, Coriolanos, Camerinos, Corniculanos, Collatinos, Caeninenses, Corbionenses Crustuminos , Cusuetanos, quos Sigonius Carventanos vocat, solanos, Ficanenses, Ficulnenses, Fidenates Foretios, Gabin's, Hortenses , fortasse Arionenses, quos Livius nominat, Labicanos , Laurentes, Lanuinos, Lavinienses, Longulanos, quos Longanos quidam appellant, Locrenses, Latinienses, Medullinos, Macrales, Ma- nates, Mugillanos, Mutu cum enses, Munienses, Norbanos, Nomentanos, Numinienses, Olliculanos, Oetillanos, Praenestinos, Pedanos, Politorianos, Polustinos, quos Poluscanos plures dicunt, Pometinos, Pitulinos, Quaerquetulanos, Setinos, Satricanos, Scapti nos, seu Scaptenses, Sulmonenses, Sisolenses, Sicanos, Saturnios, Trebanos , Tifatenses, Tusculanos, Tiburtinos, Tellentos, Tolerinos, Troianos, Tutienses, Veliternos, etellenses, Velienses, Venetulanos, quos quidam Venantulanos appellant, & imitellarios. Praetei e Populi, qui Romanorum aevo Latinorum veterum Agrum incoluerunt, neque Albanorum Regum aetate erant, hi sint,
Signini, Fabienses in Monte Albano, Ulubrenses non procul a Velitris, Foroappienses, Ostienses, Triumlabernenses. Neque dicas, plura p dictorum Oppidorum nomina, Urbibus, quae sunt extra limites Latii antiqui a Plinio descriptos convenire quandoquidem licet nomina conveniant, dissonat tamen situs omnia namque laudata
Oppida intra Anienem, Tiberim, de Circaejos posita erant testimonio Plinii, Dionysiit, desaliorum, quo fit, Urbes , quae idem nomen so latae sunt, extra fines enunciatos sitas, alias fulisse ab illis, quae ad Lati-
26쪽
nos priscos pertinebant i quarum indicem exposuimus; plures enim illarum ante Romam conditam deletae, quiddam in Pomoerio Urbis Romae inclusae, pluresque Romanorum Regum fortitudine eversae jacuerunt, quorum nomina cum ipsis oppidis interiistent , nisi Plinius ea indicasset Ouinimmo partem ejusdem Latinorum priscorum Agri arctis circumscripti finibus, Sabini, Equi de Volsci occuparunt, quo fit confuses fuisse limites,4 Scriptores quamplures errasse,
putantes quaedam Latina Gentis Oppida ab isdem Populis subjugata,
ac dein novis Coloniis ab Albanis Regibus exculta Sabinorum , AEquorum , aut Volscorum jurisdictioni accessisie, ac Volis, Equae, aut Sabinae Gentis fuisse, cum tamen dilucidum sit, illa a Sicanis, vel Aboriginibus condita in Latini, seu Albanorum Regum ditione mansisse, ut jam diximus, Manimadvertit Athanasius Kircherus de Veteri,is Novo Latio cap. ., cujus tamen scripta aliquibus mendis
obsita sunt, quae sine magna rerum antiquarum obumbratione probare non possumUS.
Expediti a nominibus Populorum Urbium veterum Latinorum, eorumque finibus, dicendum superest, qua de causa Romani, totum id Terrarum spatium, quod superius descripsimus antiquum Latium nuncupaverint, finitimasque Urbes in novo, seu adiecto Latio posita asteruerint. Festus verbo Latini prisci ait Prisci Latini prρprae appellati sunt ii, qui prius quam Roma conderetur fAeriant. Varro de lingua Latina lib. q. haec habet: Ρ Eegnum fuit Lat iuni Persus Age di tus Latium. Livius lib. 1. quem doctissimus Scaliger ad Festum laudat, me moriae prodidit, Colonias a Latino Silvio Albanorum Rege deducitus, priscorum Latinorum Urbes dictas fuisse. At idem Scaliger Conjeci: in Varronem de lingua Latina lib. 6 pag.76 antiqui Poetae
Auam primum Casci populi genuere Latini
Cascos Latinos interpretor eos, qui ante Eomam conditam in Colonias deducti stini a Latino Siletio Albanorum Rege, Ace a Romamnis postea priscae dictae sunt unde fit, Cascos Latinos dictos fuisse ante Romam conditam Populos Latinos, quos in Colonias Latinus
Silvius Albanorum Rex deduxerat quo cxemplo palam est, O-
27쪽
manos, eosdem Latinos prisco nuncupasse inuod verum est, quan doquidem lactio Festi nimis late patet, omnes enim Populi, quos ante Romam conditam fuisse memorant, priscorum Latinorum numero accensere oporteret dictum etiam Varronis minus verum depreheniaditur; quoniam Caeninenses, Ardeates, qui Latini aetate suis regebantur ducibus e numero priscorum Latinorum delendi essent.
Puto tamen Scaligerum supplendam esse ex Dionysio lib. 1 qui tradit, omnes Colonias ab Albanorum Regibus, prius quam Roma conderetur , deductas, omnemquς Regionem, qua Regnum Latini protendebatur, Latinorum priscorum Urbes a Romanis nuncupatas fuisses enimvero Virgilius, Solinus,, alii memoriae produnt, Ascanium, sequentes Albanorii Reges, plures Latinorum Colonias deduxisse , quas ideo fas non esset inter Latinos pristos numerare 11 illi tantum Populi, quos Latinus Silvius in Colonias deduxit, Latini prisci dicendi essent. Quare habet omnia oppida quorum Populos enumeravimus ab Albanorum Regibus Colonias deductas fuisse, id quod satis aperte innuit Auctor Origin Gent Roman. qui postquam plures Colonias regnante Latino Silvio deductas retulit, addidit caeteraque Oppidae
De fano, V Saturno antiqui simis Latinorum Regibus.
AM diximus Aborigenes, Sicanos, Auruncos primos antiqui Latii incolas fuisse, nunc dicendum superest de Sicanorum, aboriginum Regibus Virgilius lib. ia AEneid. referens praelium inter Eneam, Latinum, aurnum Rutulorum Regem commissum, sic canit: Murranum bicata uos in atorum antiquasonantem
Nomina per Regesque actum genus omne Latinos Praecipitemscopulo, atque ingentis turbine faxi Excutit, munditque solo quo loci Servius prodit omnes Reges priscorum Latinorum Murra- α OS
28쪽
nos dictos a Murrano primo eorum Rege quippe, ut scribit Alexander ab Alexandro Geniat. lib. I. cap. 2 sicuti ab Augusto omnes Romani Imperatores Augusti, 4 Silvio Ascanii filio Albanorum Rege, quotquot Albae Regnum administrarunt Silvii dicti sunt, ita a Murrano, qui primus in Latio antiquo regnavit, omnibus priscis Latii Regibus Murrani cognomen inditum fuisse ferunt idem irgilius lib. . Sabinum Regem Latinorum antiquissimum nominat. Alii putant Oenotrum primum in Latio regnasse, huic successisse tradunt Italum, Italo Morgetem , Morgeti Siculum, sive Sicanum, ut auctor est Dionysius lib. 1., cujus verba superius cap. I. et limus Sicano vero successisse ajunt Osirim , quem referunt Gigantes
oppugnaui post hunc regnasse produnt Lestrygonem Gigantem exsilio Neptuno nepotem, quem Hercules Osiridis filius, qui monstra
ubique Terrarum perdomuerat, debellasse dicunt Herculem ero Tuscum filium ex Arana conjuge susceptum Latinis praefecisse, eiusque succes res Morgetem Κithis filium , qui hastatus Juppiter, Jasium, qui Sospitator Iuppiter dictus est, fuisse narrant; post hos regna L
se Romam, a qua conditam Urbem ferunt, de post eam Romanes.sum .hunc Vestinis, de Aboriginibus imperaste, primum, qui a turnus, id est Pontifex Maximus constitutus sit, fuisse, ac succestaribus Pontificatus insignia tradidisse perhibent, ut referunt Casella deprimis Italiae Colonis pag.qo. seqq. Vossius de Idololatria, de alii. Verum haec, quae Casella asserit incerta sunt, e priscis Latinis, Romanisque etiam ignota quippe Annius Viterbiensis apocryphorum Scriptorum commentator, mango praedicta, his majora
posteris prodidit, quae nauseam movent. Quare ea, quae Latini, Romanique palam dixerunt, publicisque monumentis testati sunt, referre sussciat. Auci or Originis Gent Romanar primos antiquos Latii Reges referens, hare memoriae prodidit Primtis in Italiam creditur enisse Saturnus, ut etiam Maronis Musa testatur tanta autem usque id tempus antiquorum hominum traditur fuisse plicitas, ut enientes adfeci enas, qui ad instruendam vitam formandosque mores aliquid conferrent, quod eorum parentes, at
que originem ignorabant, Coelo, es Terra editos non solum i cre
29쪽
derent , erum etiamposteri Urmarent, eluti bunc ipsum Satust num , quem Coeli , em Terrae tum esse dixerunt. Mod cum it taexistimetur, certum tamen est, priorem fanum in Italiam deveni se, ab eoquepostea venientem exceptum esse Saturnum inde intentagendum es, Virgilium quoque, non ignoratione teteris hisoriae , sed suo more primum dixisse Saturnum, non ante quem nemo,sed Principem , ut Troiae quiprimus ab oris, cum procul dubio constet, ante AEneam, priorem Antenorem in Italiam esse perlectum Erc., sed, ut ad propositum reῬertamur, ferunt retinam Erecbibet Regis Albenienseu liam specio mam supratam ab Apolline, enixam puerum, eumque De bos olim educandum esse missum, ipsam mero a patre ipsarum rerum nescio Xuto cuidam comiti copulatam, ex qua cum ille pater nonposset existere, De bos eum petiisse ad confulendum Oraculum, quomodopater fieri poseo tum illi Deum respondisese, ut quem postero die obviam habuisset, eum M adoptaret. Itaque supradictum puerum, qui ex Apolline genitus erat obtiam illi fuisse, eumque adoptatum cum adoletisset, non contentumpatrio Regno, cum magna classe in Italiam delenisse , occupatoque monte A sebem ibidem constituisse, eamque ex suo nomine Ianiculum cognominasse. Igitur an regnante apud Indigenas rudes , incultosque Saturnus Regno profugus, cum in Italiam enisset, benigne exceptus bospitio est, ibique baudprocul a faniculo, Arcemsuo nomine Saturniam constituit, isque primus agriculturam edocuit, ferosque homines, es rapto viῬere assuetos, ad compositam titam traduxit circ. se etiam usu gnandi ueris, ac monet eis formam incutiendae, ostendisse traditur, in qua ab una parte caput ejus imprimeretur, altera navis, qua tectus ille erat. de quoque sub Clio Capitolino, in quo pecuniam conditam babebat, Erarium Saturni hodi que dicitur, erum quia, ut supra diximAsprior illuc anui adtenerat, cum eospost obitum itinis bonoribus cumulandos censuissent in sacris omnibus primum locum fano detulerunt, sique eo , ut etiam eum aliis Diis facrificiumst, dato Thure in Altaria, sanus prior
nominetur , cognomento quoque addito Pater Sed Macrobius Saturnal. lib. I. cap.7. Camesen una cumJano
iegnasse tradit Regionem sam, quae vocatur Italia AegnosanHi
30쪽
obtinuit, qui ut Hyginus tradit, cum Cames aeque Indigena Terram hanc itaparticipata potentia posidebat, ut Regio Camesene. pidum aniculum ocitaretur, se ad sanum solum Regnuma pedactum est , qui creditur gemina aciem praetuli sse, ut quae ante quaeque post tergum essent intueretur, quod procul dubio adprudentiam Regis, solertiamque referendum es, qui, praeterita nosset , eae futura respiceret hic igitur anus, cum Saturnum olus perὀρ- eium excepist bospitii ab eo edoctus peritiam ruris, ferum Liam , in rudem ante fruges cognitas ictum in melius redegisset,
Regni eum societate muneraetit . bos una concordesque regna e .eticinaque Oppida communi opera condidisseprodit historia.
Unde habes ex Auctore Originis Gent Romanar., Jani ortum, quem Romanorum nemo palam fecerat, paucis exceptis, qui prodiderunt eundem Coeli, Necatis filium , teste Rosino Antiquit. Romanae lib.q. cap. 7. ex Macrobio vero, Camesen ante Saturni appulsum, cum Iano regnasse, cujus rei alii Romanae historiae Com
mentatore non meminerunt. Ferunt autem Ianum, Saturnum
triginta tribus annis in Latio regnasse, cum enim teste fusebio inta Chronico editionis Pontaci pag. 69. Ante AEneam anus, Saturnus Picus, Faunus, in Latinus in Italia regna Perint circiter annis centum quinquaginta, im qui Pico annos triginta septem, Fauno quatuor inuadraginta, Latino sex, triginta tribuant juxta computationem Syncelli pag. III. editionis Regiae , meritoJano,i Saturno anno tresi triginta Regni ad explendos centum quinquaginta ab Eusebio memoratos assignant, ut resert Theodorus Rychius Dissert. de prinnis Italia Colonis cap. s. quae porro incertim ma sunt. Non tamen desunt, qui amrmant, aut Saturnum nunquam in
Latio fuisse, aut si fuit, diu ante Janum regnasse, quod Theophilus lib. 3 ad Autolycum inter opera Justini Martyris pag. I 39 asserat
B clum, cronum, quem Latini Saturnum vocant annis trecentis
uno, viginti, Trojano bello superiores fuisses, unde fit longe ante Iani in Latium appulsum , Saturnum vixisse, ausebianae computationi credendum est. Hinc Rychius dicio cap. s. putat anum a Sterceiici patre in partem agri Latini, Megni receptum , illi mortuo, sub Saturni nomine, divinos constituisse honores, I atinosque