장음표시 사용
31쪽
hac de causa Stercen, Saturnum nuncupasse quidem D. Augusti nus de Civitate Dei lib. 8 cap. 13. haec tradit De Picipatre Satti, nitiderint quidsentiant talium Deorum cultores, qui eum negant
hominem fuisse, de quo alii scripserunt, quod ante Picum suum flium in Italia regnaverit Virgilius notioribus literis dedit; sed haec poetica opinentur esse sigmenta, Ur Pici patrem Stercen potius fuisse assoverent, a quo peritissimo Agricola intentum ferunt, Misimo
animalium agrisciscundarentur, quod ab ejus nomine Stercus dictum es, unde bunc quidam Stercutium locatum scrunt. Malibet autem ex causa eum Saturnum appellare oluerint,certum est tamen, hunc fuisse Stercen, e termitum, quem merito agricti itura ferunt
Haec D. Augustinus, cujus arvo antiqui limi Romanorum Codices rerum adhuc extabant; verum praedicta historicam veritatem confundunt , adversantur etiam antiquis Scriptoribus, qui non Ianum a Saturno, sed Saturnum a Jano exceptum testantur, 'ui Latium dictum fuisse produnt, quod Saturnus Jovis iram fugiens, primum in hac ora delituisset, ut fusius dicemus suo loco . Neque annorum computationes quas Rychius refert, aut D. Augustini opinio, vetustissima rerum gestarum monumenta obumbrare possunt;
quandoquidem, tam ipsi Graeci, quam ipsi Latini Historici, qui priscorum saeculorum mentionem faciunt, falsa veris, atque vera fabulis commiscent, usque adeo, ut neque eos, neque eorum cultu. aetates eorum, aut nomina, ritus assequi valeas; si enim legas Macrobium, de Lactantium , quinimmo Plutarchum, Varronem ,
Festum, similes, octasque praesertim , videbis uni Numini plura
nomina, plures aetates, pluresque potentias tributas fuisse, cum alii Ianum Apollinem, de Solem eumdem faciant, de Faunum eumdem esse, 6 Panem,ac Silvanum affirment; cum enim tota Gentilium Religio fabulis, rigmentis innixa esset, facile unicuique datum erat ex fabula historiam componere. Itaque, ut alibi diximus, nostrum non est referre ea , quae vera sunt, cum Scriptores primas illas aetates erroribus faed verint, sed ea, tute Latini prisci, o Gentes vera existimarunt unde evenit non
posse Saturni originem diversam dici ab illa, quam Latina Gens credidit,
32쪽
didit, scriptisque commendavit, ut testis est Herodianus histor. lib. 1. in Commodo cap. I 8., qui Saturnalium dierum hoc modo meminit:
βuem diem Romanissum agunt, ad Ianum tetustissimum Italiae Deum referentes, cujus etiam Saturnum ipsum ab sole filio pulsum quum in Terram descendisse , fuisse hospitem proedicant, se quod fui potentiam metuens ibi latuisset, quo circa etiam nunc Romani
Saturnalia Deo, qui latuit concelebrant. Fatemur tamen Saturnum Stemisium quoque dictum a Latinis,
non quod Stercen Pici ratrem eum putaverint, sed quod stercorandi agri usum reperiit et, ut prodita, lacrobius Saturnalium lib. I. cap. T. Huic De CSaturno scilicet insertiones Surculorum , pomorumque educationes, omnium hujuscemodi fhrtilium tributini disciplinas; Cirenenses etiam cum rem diminam etfaciunt, cis recentibus coronantur, placent que mutuo missant, mellis , fructuum repertorem Saturnum aestimantes . Hunc etiam Stercutium locant , quod primus Stercore foecunditatem agris comparaverit. Caeterum Lactantius de Falsa Religione lib. I. cap. 22. ditionis Batavicae 66O. pag. 127. ait Sed ut Pompilius apud Romanos institutor ineptarum Religionum fuit, se ante Pompilium Faunus in Latio, qui Saturno avo nefaria facra constituit, ' Pictim patrem inter
Deos honoratio, in fororemsuam fatuam, Faunam, eamque conjugem confecratit quo fit Saturnum, non Stercen, patrem Pici, avumque Fauni utile testimonio Lactantii , cujus aetate Romanarhistoriae monumenta, quorum copiam non habemus, haud adhuc
His positis, facile est errorem illorum refellere, qui memO- rite prodiderunt, Janum nunquam in Latio regnasse, Janiculum vero ita dic una, quod olim in an tutela fuerit4 junt enim Vos ius de ciIdololatria lib. 1. cap. 18. Malii, quo superiti cap. a. retulimus Ianum suife Javan Iapeti Europaeorum parentis filium,is Graecos originem a Javan ducentes, Colonos Latii factos in Tusciam, Tatium Jani nomen, humen invexisse , quod omnibus probatae fidei Scriptoribus, inuidem antiquis adversatur. Ferunt itaque Ianum in Latio primum Diis Templa, Aras , Iomoeria fecisse,ac ritus instituisse sacrorum , vinum, lar Latinos ad acrifficia, & Religionem
33쪽
magis , quam ad esum , 8 potum, docuisse , propterea in Sacrificiis
omnibus praefationen meruisse perpetuam, ut referunt Macrobius Saturnal. lib. I. cap.9. Ovidius lib. I. a. o. Fastor. 5c alii Ferunt
etiamJani uxorem fuisse Vestam, quae prima sacrorum Regina , sempiternum sacrificiorum ignem Virginibus credidit, ut ex Fabio Pictore notat Alexander Geniat loco mox laudat, sed Ovidius lib. 3. Fastor. QCommentatores ibidem Vestam Jani matrem faciunt, ejusque jussu Deam factam iactantius etiam de Falsa Religione loco adducto, non Ianum, sed Faunum in Latio Deorum ritum instituisse docet . Casella vero de primis Italiae Colonis pag. 39. scribit, post Saturni, ac Sabli Saturni filii, de Carnae artatem nefaria sacra in Latio fuisse institutes; verum ex more vetustissimo Sacerdotum Romanorum, latinorum , anum in quocumque sacrificio invocandi, patrem asserendi, ac sacrificiorum parentem , quinimmo ex indigit mentis ipsis datis dilucidum fit, Latinos , Romanosque putasse, Ianum Diis primum sacrificia offerre docuisse, ut tradit Macrobius. Sunt quoque , qui referunt, anum communi omnium Aboriginum consensu, Carnam Helernam cum sceptro, hasta scilicet pura oc fascibus duodecim, Aboriginibus praefecisse, de Latinos hanc Deam sub nomine ardeae Sc Cardineae coluisse, quod eidem Colonias deducendi jus datum, Momnis sacrorum cura a Iano commissa esset, ut tradunt Casella loco laudato pag. 13. , ossius de Idololatria quod Annii Uiterbiensis figmentum facile refellitur, si consideres, Macrobium Saturna l. lib. I. cap. 12 testari Carnam Deam Jani uxorem fuisse, ita enim loquitur Camae Deae quoque adorationem praefabant,
quae fani uxor fuisse, er italibus humanis preesse credebatur, cui fabacia Pulte, in larido facrificari in usu fuit unde Coelius Rhodiginus lib. 8 cap. 9. Carnam, non Latii Reginam, sed Jani uxorem fuisse scribit. Haec de Iano,i Saturno a liquissimis Latinorum Regibus nunc dixisse sussciat, plura enim , quae ad Saturni cultur
pertinent habebis infra, ubi de Setinorum Templo Saturni Profugi
34쪽
De Pico eue Fauno Latinorum Regibus , eorumquc Oractilis in Agro Laurenti Uandri, re Herculis in Latium appulsu.
Aturni filium Picum fuisse testantur Lactantius de Falsa Religione lib. I. pag I 27. Festus verbo Picus,, Virgialius lib. . AEneidos non longe a principio ubi Latini genealogiam referens, sic canit:. Rex ar Da Latinus, in Urbes
jam senior longa placidas in pace regebat
tunc Fauni, i, 3 ba genitum Laurente Maricas Accipimus, Fauno Picus pater , inque parentem Te Saturne refert ubi Servius. alii Commentatores id ipsum a sermant. Hunc Latini, jussu Fauni coluerunt, eumque putarunt, qui Oracula ederet, interrogantibus responderet ut diserte testatur Lactantius Plutarchus autem in Problematibus cap. 2 O memoriar prodidit Latinos asseruisse, Picum uxori Canentis Veneficio mutatum, Avem deinde factum, Oracula in Latio edidisse, quod miraculum Ovidius lib. 13. Metamorphoseon, Virgilius loco laudato, Circes veneficio tribuunt .sed Festus commemorat, eundem Pico Ave usum in auspiciis, augurio sumpto, quod sic dictus eiiet illinius lib. 1 o. cap. 8.Pisi, inquit, principales in Latio sunt in auguriis a Rege, qui nomen huic ali dedit, Servius etiam ad Virgilium lib. . flneidos ait: Picus augur fuit, domique habuit Picum, per quem futura nosce. bat, quem locum Turnebus Ad vers. lib. 2 3. cap. 3 explicans, scri , bit Latinos Gryphos, Picos nuncupasse, quod Picus illos una Rex hac ave in auguriis uteretur. Quo fit Latinos hanc avem tanquam Martis symbolunta,
in Pici Templo exhibuit e responsa Sacerdotali flaude rudi populo dantem, ut tradit Vossus de Idololatria lib. p. capcio. Id ipsum te
35쪽
statur Dionytius lib. I. qui ait Rufum a Reate versus Latina etiam euntibus occurrit ad trigsmum adium Vatia , ad quadragesimum Tiora, quae dicitur Matiena. In bac aiunt Di se Oraculum
Martis antiquissimum non absimile illi Dodonaeo celebrato in fabulis, nisi quod illic in sacra quercu sedentem columbam dicunt alicia narisolitam . Apud Aborigines amis dioinitus missa , quam ipse PD
cum nominant, idem faciebat in columna lignea Hinc scimus avem hanc in Pici aede, quae Laurenti visebatur supra columnam ligneam positarn oracula edidisse tegebatur autem avis galea ornata plumis, pennisque diversorum colorum, si credimus Ligorio in SS. Otthobonianis, verbo Faunii. Et quanuisVossius fabulosum Pici Latinorum Regis cultum Regnum existimet, Plutarchus Problem cap. a. o. ejusdem Oraculum fabulare credat, Romani tamen Scriptores palam quae diximus faciunt , quinimmo Romae in monte Aventino fuisse Antrum cum fonte a Numa Pompilio, Pico S Fauno Latinorum Regibus acratum prodit Li-gorius verbo Antro Aventini, ubi lapiden effossum testatur cum
FRUG. AEDIL. CVR. L. D. D. Addit Auctor Originis Gentis Romanae Regem hunc Aborighnes in Latium advenientes excepisse; alii Vero narrant, non hunc sed Janum Aboriginibus primum imperata fecisse, ut diximus . Pici Regiam Laurenti sic describit Virgilius lib. . Eneidos Tectum augustum ingens , centum sublime columnis Urbe fuitsumma Laurentis Regia Pici Horrendum Alvis es religione parentum Hinc sceptro accipere, e primos attollere fasces Regibus omen erat, hoc illis curia templum,
36쪽
uin etiam meterum efffigies ex ordine atorum Antiqua ex cedro, Italusque paterque Sabinus
Vitisator curiam servans sub imagine falcem Saturnusque senex, lanique bifrontis imago Vesibulo Uabant , aliique ab origine Reges
Post Picum regnavit in Latio Faunus Pici filius, ut Auctor Ori-gri is Centis Romanae , Lactantius , Virgilius, aliique Scriptores perhibent. Sunt tamen, qui referunt, duos Faunos Latinorum Re- gQ suisse, primum Senem, quem Aboriginum Regem faciunt, cquζm Dionysius lib. I. ex Marte oriundum affrmat secundus , quem juniorem dicunt Pici filium, quo Fana sunt dicta, quod is primum Pico patri, Saturno avo loca, & lucos dicatset, teste Ro- sino Antiquit Roman lib. 2. cap. 17. , quod tamen falsum est, si consideres, praeter Manethonem AEgyptium, cujus Rosinus meminit, neminem, Faunum alterum Aboriginum Regem asserere . Dionysius
quippe lib. I. solius Fauni meminit, qui Evandrum Arcadum ducem hospitio excepit, quem omnes tradunt Pici filium fui sies; de quamvis Dionysius, hunc Martis filium, Plutarchus in Pararellis cap. 73. Mercurii prolem assirment, idem tamen est Pici filius, quem a Marte descendere Latini ferebant, quod Picum Martium Martis symbolum in Pici Regis templo colerent, Regisque personam exhibere putarent, uti ex laudatis Auctoribus patuit. Hic etiam apud Plutarchum mendose Mercurii filius tradituri quandoquidem Plutarchus eo loci loquitur
de Hercule quem Evander Mercurio genitus, non autem Faunus
hospitio accepit, ut Auctores sunt Livius lib. 1. dc Dionysius lib. I. Ab hoc Latinos populos Faunios dictos testaturLucilius apud Lactantium loco laudato, necnon Sempronius de Latinis Antiquitatibus in MSS. apud Ligorium verbo Faunii, si tamen fragmenta Sempronii adhuc supersunt. Fauno autem Latinos priscos, Romanos divinos praestitisse honores palam est quippe Dionysius lib. I. ait hunc tanquam unum Indigetum sacris a Latinis, Sc Romanis honoratum, carminibu S. Lactantius etiam lib. 1. de Falsa Religione pag. i. ait hunc Deus Latinorum praecipuum fuisse, & Auctor Oraginis Gentis Romanae haec de eo habet Post Picum regnavit in Italia Faunus, quem a Fando
37쪽
Fando dictum olunt, quod ii solere utura praecinere tersibus, quos Saturnios dicimus, quo genus metri in vaticinatione Saturnia primum poditum est ejus rei Ennius testis est cum ait Versibus quos
olim Fauni, atesque canebant. Hunc Faunum plerique eundem Silianum asilvis, Inuum Deum, quidam etiam Pani, te Pan esse dixerunt, quod etiam prodit Servius ad lib.5. Eneidos, referens Virgilium omnia oppida a Latinis Regibus condita describentem, inter quae Pometiam, Coram, Bolam, EM Castrum Inui recenset, Inuus, inquit, latine appellatur Incubus item Faunus , item Fatuus diacitur autem Inuus ab ineundo passim cum omnibus animalibus, unde etiam Incubus dicitur, hujus etiam meminerunt Livius lib. I. N Commentatores libri de Origine Gentis Romanae, ac Maronis loco indicato, qui hoc Castrum itum fuisse tradunt in Agro Laurenti, quamvis Cluverius lib. 3. cap. s. illud in Agro Ardeati ponat. Itaque in Laurentino Agro erat Templum Fauni,quod ideo Castrumanui dixerunt, quod aedes formam Castri exhiberet,eratque Templum Luco Deo sacro septum , in quo oleaster visebatur, ubi Nautae ex undis de naufragio servati donaria figere solebant, teste Virgilio lib. 12. Eneidos:
Forte sacer Fauni foliis oleaster amaris Hic steterat Nautis olim tenerabile lignum Seroati ex undis, ubi Here dona solebant Laurenti Divo er totas suspendere sei, ubi Servius idipsum comprobat.
Hic ferunt Faunum oracula Saturniis versibus reddere solitum ut praeter Auctorem Originis Gentis Romanae testatur Varro de Re Rustica apud Rosinum Antiquit Roman lib. 2. cap. IT. MLigorius
verbo Faunii 3 satis dilucide Virgilius dicto lib. 7. Eneidos, qui
At Reae sollicitus monstris, oracula Fauni Fatidici genitoris adit, lucosque sub alta
Consulit Albunea nemorum, quae maxima fac; οFonte bnat,saevamque exbalat opaca Mepbitim Hinc Itala Gentes, omnisque Oenotria tellus
38쪽
ubi Servius videtur dubitare Maronem loqui de Templo in Oraeulo auri apud Tiburtes Martius Histor Tiburtin initio lib. 3. ,, Athanasius Κircherus Veteris movi Latii lib. 3 cap. 3. Templum, Oraculum Fauni in Agro Tiburtino fuisse opinantur, sed quod
pace Grammatici illius dictum clim' satis inepte, Sc contra Poetae mentem,Oraculum Fauni ex Agro Laurenti in Tiburtinum transfert, cum Poeta duo, distincta oracula Latinum consuluisse praecinat, illud scilicet Albuneae, disic Tiburtinae Sibylliae, cujus situm describit, aliud vero Fauni patris, cujus situm non indicat. Itaque cunia Templum, Tauni oraculum Laurenti, non Tiburi fuisse constet ex male interpretato loco Virgilii Martius, .Κircherus mendurria dixisse dilucidum est. Quem locum scimus tanto in honore habi-rum, ut non esset, qui ex toto Latio, ad illum, cons ilendi oraculi causa, in necessitatibus constitutus non concurreret, tantuS caecae Centi litatis Sathanicae calliditatis technis seducti error inhaeserat. Neque dicas Inui Castrum non Fauno , sed Pan dicatum, S Evandrum cultum Panos Arcadum Dei in Latium invexisse, ut testatur Dionysius lib. 1, Arcades, inquit, in Colle Palatino Armati, cum aedificia alia more patrio exornassent, Templa quoque construxere, a rimum quidem Pani Licae , admonente eos Capmenta senim apud Arcadas Pan eiustissimus plurimumque in honore babiattis loco congruo intento, quem Romani Lupercal scant, Graeci Licaeum dicunt erat enim antiquitus antrum magnum sub colle arbusto denso contectum es fontes sub petris profundi, adhaerensque rupibus fastus, crebris arboribus, quidem magnis opacus, tibi Ara Deo constructa sacrificia perficiebant; quod etiam Livius lib. 1.,
Varro delingua Latina lib. q. Iustinus lib. 63. referunt. Et praecaeteris Macrobius Saturnalium lib. I. cap. 22. Pan, inquit ipse quem vocant Inuum; bunc Deum Arcades colunt appellantes non Siharum Dominum, sed unime; se substantiae materialis dominatorem, ergo Inui cornua, barbaeque prolixa dimissio signifcant naturam lucis solaris, tinde Solem Arcades crediderunt, quod Apuli mei mirga significat, quod in caprae pedes sinit. Ilaec Macrobius, qui eundem Inuum de Panem Arcadum Numen facit, quo sit ossium de Idololatria lib. I. cap. Ia pro certo habere Evandrum,
39쪽
cultum Fauni Arcadum Numinis in Latium invexisse, Taununta Latinorum Regem fabulosum fuisse Quandoquidem nos ostii narrationem fabularem. Faunum Latinorum Regem fuisse, de inter Deos a Latinis priscis relaturria diximus, ut ex mox adductis Scriptoribus patuit, id etiam Ligoriano lapide confirmare non abire erit:
qui ippus ostendit Fauno, lico Latinorum Regibus locum , ubi lapis estosius fuit dicatum fuisse, launum a Latinis silvanum ,
Inuum nuncupatum, ut praeter lapidem Auctor Originis Gentis Romanae testatur Calpurnius, qui Faunum ita loquentem fingit Ecloga I. v. 33.
vij a , quis a tueor, fatus aethere Faunus. Id ipsum probatur ex Templo Fauni, quod Albana , latina gens a Tullo Hostilio post Albam eversam in Urbem traducti,condidit in Coelio Monte, Regione scilicet Albanis Romae ab eodem Hosti lio assignata, quod Templum Latinos,& Albanos Fauno vetustissimo
eorum Regi devovisi omnes consentiunt, ut videre est apud Rosinum Roman Antiquit. lib. a. cap. I. Alexandrum Geniat. lib. s. cap. ΙΙ. Martianum Topographiae Urbis Romae lib. q. cap.9., qui addit id Templum situm utile, ubi nunc inles circulari forma multis per ambitum columnis adornata facra Divo Stephano visitur. Quinimmo Albani Coelium incolentes, plura Fana Latii Diis ibidem construxerunt, inter quae illud Fauni, Sacellum Carnae Iani uxoii sacratum effulgebant, ut notat idem Alexander Geniat. lib. s.cap. LI. Et cum Faunum hunc Gentilitas crederet Satyrorum , Silvanorum , cxeliquorum Agrestium Numinum parentem, Scianos virtutes eidem tribueret , ut Virgilii, Calpurnii , Narronis auctoritate probat Rosinus laudatus, hinc eundem Inuum dixit, scutiantium, Pana cSilvanum vocabant teste Auctore Orisin Gent Roman loco quo supra a
40쪽
Comperimus etiam eundem Regem sororem suam paunam,seu Fatuam , quam in uxorem duxerat consecrasses Lactantius quippe de Falsa Relig. lib. 1 hujus Faunae consecrationem hoc modo narrat Sed Faunus in Latiosororemfuam Fatuam Faunam, eamque conjugem consecratit, quam C. Bassus Fatuam nominatam tradit, quod mulieribus Fata canere confitetissit, ut Faunus iris, eamque Varro scribit tantaepudicitiae fuissi, ut nemo eam quoad lixerit praeter ti-rtim suum mas iderit, aut nomen ejus auditerit; idcirco illi mulieres in operto facrificant, Tonam Deam nominant, Sextus
Clodius in eo libro , quem graece scripsit refert Fauni hanc uxorem, fuisse , quis quia contra morem, decusque regium clam in ollam ebiberat, es ebria facta erat, virgis Frteis a tiro usque ad mortem caesa, postea vero cum factisui paeniteret, ac desiderium ejus ferre non posset, ditinum illi honorem detulisse.
Hinc factum esse dicunt in memoriam veteris mulctar myrtum in ejus Deae aedem nunquam inserri,i vinum , quod mulieres in illius Templo bibebant, vel effundebant, non vinum, sed lac appellatum, amphoramque vini in sacris obvolutam apponi selitam, melleariam dictam fuisse, testibus Plutarcho Problem cap. 19. Macroiabio Saturnalium': b. I. cap. 12. quin immo, cum Uajo mense ejus sacra Serent, quidquid efflet masculum Templo arcebatur , ita ut non modo extra conspectum submoverentur viri, sed mastulta quoqueta pictu tegerentur, ejusque propterea Templum virum ingredi ejus. De sacris masculos interesse piaculum, nominare etiam Deae nomen ta in sacras Scio nefandum erat, unde pampinis tentoria festum diem agitantes mulieres contegebant, Sc putabant sacrum Draconem ad aedes Det jacere, ut prCdunt lutarchus in Caesare, Cicero Oratione in P. Clodium, Alexander Geniat. lib. 6. cap. 8. Quod etiam canunt Poetae iam Tibullus lib. I. Eleg.7. haec habet:
Exibit quam ope, time)seu fere dicet
Sacra Tonae maribus non adeunda Deae.
Et Propertius lib.q. Elegia Io. Foemineae loca clausa Deaefonte ue piando; Impune , nullis scra rete ta viris. Et