장음표시 사용
211쪽
legatus, ut memoravi, nisi parta retinuerat; et successor
Veranius modicis excursibus Siluras populatus. quin ultra hellum proferret, morte prohibitus Si es magna, dum vixit, severitatis fama, supremis testamenti verbis ambitionis manifestus quippe, multa in Neronem adulatione, addidit, subjecturum ei provinciam fuisse, si biennio proximo vixisset.' Sed tum Paullinus Suetonius' obtinebat BritannoS, scientia militiae, et rumore populi, qui neminem sine aemulo sinit, Corbulonis concertatori receptaeque Armeniae decus aequare domitis perduellibus cupiens. gitur Monam insulam, incolis validam, et receptaculum perfugarum, aggredi parat, navesque fabricatur plano alveo,' adversus breve et incertum. ' Sic pedes ' equites, vado Secuti, aut altiores inter undas, adnantes equis, tranSmiSere.
SO STABA pro littore diversa acies, densa armis virisque, intercursantibus foeminis in modum Furiarum, quae veste ferali, crinibus dejectis, faces praeferebant. Druidaeque circum ' preces diras, sublatis ad coelum manibus, fundentes,
A. Didius legatus. De quo supra Annal. XII. 40. Infra in Vit.
Siluras populatus. Vide quae de Siluribus dicta sunt Annael. XII. 33 et 40. Morte prohibitus est. Intra annum extinctus est. In Vit Agric.
ac modoratu duX. Vii. gr. V. Antea Mauritanis motu Sedaverat,
e boutS. Adetersus breve et incertum. Advorsiis mare scuton brevibus et incertum. Vide not. et emend. ad Annal. XIV. 29.
transvecti equites, Vado Secuti.
Litercursantibus semimS Barbaris in incondita multitudine spes. Apud Germanos melior, nondum tamen satis austera militaris disciplina Infra de Mor German.
R Druidaeque circum Eadermonim Gallorum et Britannorum origo, eadem Superstitio. Unde Tacitus in Vita Agr. XI. Gallos ici-
nun Solvi Occup sse credibile est. Eorum sacra deprehcndaΤ, uper stitionum persuasione. Druidarum more snCraque CCipe X deSure, Boll. Gallic. I. 13 et 14 n mRX-ime e Bucherio Bol g. lom. V. o. Pra cipua eorum placita DCOS OSSU, animas esse immortali S. Undema inari orum isama apud gentin
212쪽
novitate aspectus perculere milites; ut quasi haerentibus membris, immobile corpus vulneribus praeberent. Dein, cohortationibus ducis, et se ipsi stimulantes ne muliebre et fanaticum agmen paveScerent, inferunt Signa, Sternuntque obvios, et igni suo ' involvunt. Praesidium posthac impositum victis, excisique luci, Saevi Superstitionibus sacri nam cruore captivo ' adolere aras, et hominum fibris consulere Deos fas habebant. Haec agenti Suetonio, repentina desectio provincia nuntiatur. SI REX Icenorum ' Prasutagus, longa opulentia clarus, Caesarem heredem duasque filias scripserat, tali obsequioratu regnumque et domum suam procul injuria fore : quod
contra Vertit: de ut regnum, per centurioneS, domUS per SETVOS, Velut Apta, VAStarentur. Iam primum UXOr ejus
Boudicea verberibus affecta, et filiae stupro Violatae Sunt.
religionibus deditas, et gloriae avidas. Quod luculenter X pri init
Cm ore optivo Barbaricum C Um dona usum apud Germanos vidimus supra Annal. I. 6 I. En Vero Druidarum, magi Cartimque artium pestis tanto serocius intur Britannos gra8Sabatur, quod tum a Galliis Phul, ut docet Plinius, XXX. l. Gallias ritique posSedit mugi Ca vanitas, et quidem ad nostram memoriam. Namque Tiberii Caesaris principatus u4tulit rutilas eorum et hoc getral Tatum medicorumque. Sed quid ego a com nurnorem in arte Oceanon usqrte tranWreSδύ, et ad natu 3 in innire pervecth Britannia hodieque eam attonite cel hi est tanti ca)rilinoniis, it dedisse
discordi et sibi ignoto. Nec Satis instimari pos si quantum Romanis
debeatur, qui Sustuli re mon3fra, in quibus hominem occidere religiυ-SiSSimum erat, mandi et ero etiam Saluberrimum. Vide et Suetonium in Claud. XXV. RHae Icenorum. De Iconis dictum Annal. XII. St. Uxor ejus Boudicea. De so tissima stoeminae nomine Vide not. et emend. ad Annal. XIV. 31.
213쪽
J. C. 6i ANNALIUM LIBER DECIMUS QUARTUs.
Praecipui quique Icenorum, UaSi cUnctam regionem mune ri accepissent, avitis boni exuuntur: et propinqui regis inter mancipia habebantur. Qua contumelia, et metu gra
viorum quando in formam provinciae ce8Serant rapiunt arma, commotis ad rebellationem Trinobantibus. et qui alii
nondum servitio facti, reSumere libertatem occultis conjurationibus pepigerant, acerrimo in veteranos odio Ouippe in coloniam Camulodunum ' recens deducti, pellebant domibus, Xturbabant agriS captivos, Servos' appellando: ventibus impotentiam veteranorum militibus, similitudinevitae, et spe ejusdem licentiae. Ad haec templum,' divo Claudio constitutum, quasi arx aeternae dominationis aspiciebatur delectique sacerdotes, Specie religionis, omnes fortunas effundebant. Nec arduum videbatur, exscindere coloniam, nullis munimentis septam : quod ducibus nostris parum prOVisum erat, dum amoenitati prius, quam usui consulitur 32. INTER quae, nulla palam causa, delapsum Camuloduni simulacrum Victoriae, ac retro converSUm, quaSi cederet hostibus. Et foeminae, in furore turbatae, adesse exi- 'ium' canebant. Externosque fremitus in curia eorum auditos consonuisse ululatibus theatrum, visamque Speciem
eloquenter literitur Boudicea apud Dionena LXII. p. 701. Cujus totam oration in vide in not. et mund ad Annal. XIV. 35.
Trinobantibu Trinobantos,riunc Middieset and EXScr. Camulodunum. Dc hac colonia diximus Annal. XII. 32.
Ad haec templum Tompi Umillud momorat unocu in ludo de morte laud. Parum ex quhd templum in 1 Ψtanni habet, quod hunc barbari colunt, et ut Deum
orant. Cum dominatio Romana religione grassarotur, ut apud Trinobantas Claudio, ita apud Rog- nos, in urbe Chichester, Neptuno et Minervae teniplum fuerat positum, cujus cpertae inScriptio anno 1723. Omnes fortunas effundebant. Emendis victimis, curandis Sacris fortunas os indebant. In curi eorum. In Curia Ro-
214쪽
in aestuario Tamesae subversae coloniae iam Oceanum cruento aspectu: dilabente zeStu, humanorum corporum eiu-gies relictas, ut Britanni ad Spem, ita veterani ad metum trahebant. Sed quia procul Suetonius aberat, petivere a Cato Deciano procuratore auxilium. Ille haud amplius, quam ducentos, in justis armi misit et inerat modica militum manus. Tutela templi freti, et impedientibus, qui
occulte rebellionis conscii, conSilia turbabant, neque fossam aut vallum praeduxerunt, neque motis senibus et foeminis, juventus sola restitit: ' quasi media pace incauti, multitudine barbarorum circumveniuntur. Et cetera quidem impetu direpta, aut incensa sunt templum, in quo se miles conglobaverat, biduo obsessum, Xpugnatumque Et victor
Britannus, Petilio Ceriali, legato legionis nonae, in subsidium adventanti obvius fudit legionem, et quod peditum, interfecit Cerialis cum equitibus evasit in castra, et munimentis defensus est Qua clade, et odii proVinciae, quam avaritia in bellum egerat, trepidus procurator Catus in Galliam transiit.
SS A SUETONIUS mira constantia medios inter hostes Londinium ' perrexit, cognomento quidem coloniae non insigne, Sed copia negotiatorum et commeatuum aYime ce
lebre ibi ambiguus, an illam sedem bello deligeret, circum
Iuventus sta restitis. Sola quidem non amotis senibus et foeminis, qui alio deduci debuissent, ut juventus Critis diutiusque resisteret. Bene l. Murphy, nsa taere the Vomen, an Such a ueredisoble is age or in lirmisy, entout of the garrrδon. ' Londinium ius. Reg. Londianum Urbem opibus et ingeniis
celeberrimam. Commeatuum Navium huc atque hinc commoniatium. Sic apud Suetonium in Ner. XX. CommeatuS Alexandrinorum memorRtUr.
215쪽
J. C. 61. ANNALIUM LIBER DECIMUS QUARTUS. 205specta infrequentia militiS, Satisque magnis documentis temeritatem Petilii coercitam, unius oppidi damno servare universa statuit. Neque fletu et lacrymis auxilium ejus orantium flexus est, qui daret profectionis Signum, et comitantes m partem agminis acciperet. Si quos imbellisseXus, aut fessa aetas, vel loci dulcedo attinuerat, ab hoste oppressi sunt. Eadem clades municipio Verulamio ' fuit; quia barbari, omissis castellis praesidiisque militarium, quod uberrimum spolianti, et defendentibus intutum, laeti praeda, et aliorum segnei petebant. Ad septuaginta millia ' civium et sociorum, iis quae memoravi locis, cecidiSse constitit. Neque enim capere, aut Venumdare, aliudve quod belli commercium, Sed caedeS, patibula, igneS, cruceS, tamqUam reddituri supplicium, ac praerepta interim ultione, feSunabant. 24. IAM Suetonio quartadecima legio cum vexillariis' vicesimanis, et e proximis auXiliares, decem ferme millia armatorum erant: cum omittere cunctationem, et congredi acie parat deligitque locum arctis faucibus, et a tergo Sylva clausum satis cognito, nihil hostium, nisi in fronte, et apertam planitiem esse, Sine metu insidiarum. Igitur legionarius frequens ordinibus levi circum armatUra, conglobatus pro cornibus eques adstitit. At Britannorum copiae passim per catervas et turmas eXSUltabant, quanta non alias multitudo, et animo adeo fero, ut conjuge qUOque
Unius oppidi Londinii. Verulamio Loco adhuc nomon Verulam, prope oppidum St. Lbans inicit ordShire. Ibi plurima adhuc visuntur antiquitatis Romanae monumenta, Camden's Bmtannia, b Gough, Ol. II. P. 6 L d. 1806. At plus gloria Ritulit, nomenque immortale fecit
Atiorum aegri ea. Id est, ad alia
Cum eauliariis vicesimaΩiS.Cum vexillarii vicesimae legionis. De v xillariis dictum uti in not. et emend. ad Annal. I. 38. Quanta iis alicti multitudo. Teste Dione LXII. p. 70L Boudi-
216쪽
testes victoriae Secum traherent, plauStrisque imponerent, quae Super extremum ambitUm campi posuerant. 35. BOUDICEA, curru filia prae Se VelienS, ut quamque nationem accesserat, Solitum quidem Britannis foeminarum ductu bellare' testabatur Sed tunc non, ut tantis ma- oribus ortam, regnum et opeS; Verum, Ut Unnm e Vulgo, libertatem amissam, OnSectum VerberibUS COTPUS, Con- rectatam filiarum pudicitiam ulcisci. Eo provectas Ro-- manorum cupidineS, Ut non corpora, ne Senectam quidem,
-- aut virginitatem impollutam relinquant. Adesse tamen Deo justae vindictae cecidisse legionem, quae praelium ausa Sit cetero caStri occultari, aut fugam circumspicere. Ne strepitum quidem et clamorem tot millium, laedum impetus et manu perlaturOS. Si Copia armatorum, si causas belli secum Xpenderent, vincendum illa acie, vel cadendum esse. Id mulieri destinatum viverent viri, et servirent. 26. N SUETONI Us quidem in tanto discrimine silebat: qui, quamquam confideret virtuti, tamen exhortationes et preces miscebat Ut Spernerent sonores barbarorum, et
cinanes minas plus illic foeminarum, quam juventutis 'aspicis. imbelles, inermes, cessuro Statim, ubi ferrum
cca centum viginti millia hominiim
κυριαδας ον. Inimo VXtu eum doni Scriptorem p. 704 adcrevit Xer citus usque ad militi in ducenta triginta millia k τρεῖς δὲ εικοσι μυ- Curru illos proe e T lenS. Bene, et e more ni barorum.
Mimas probabiliter Dio, OC. Cit. ait Boudiccam tribunal, Romano
Testabatur. Totam hanc BOU-diceae rationem, non Taciti, sed librariorum XScriptorumve incuria, nut Culpa, ad mutilatam existimat Lipsius. Milii vero alius omnino SonSUS; Verum liae ac genuinum Taciti laetum in ea agnoSCo Longiorem quidem, Sed enorVem, declamatoriumque habet Dio quam ta- maen, Cum nonnihil lucis astundat, inter not. Climonis ad Annal. XIV.
35. conjicero haud pigebit. bono res barbarorum. Sic supra Annal. I. 65. Loet cantu, aut i uia
217쪽
J C. 61. ANNALIUM LIBER DECIMUS QUARTUS.207- virtutemque vincentium, totien fuSi agnovissent etiam in multis legionibus paucos esse, qui praelia profligarent:
gloriaeque eorum acceSSurum, quod modica manus, uni- versi exercitus famam adipiscerentur. Conferti tantum, et pilis emissis, post umbonibus et gladiis ' Stragem cordemque continuarent, praedae immemoreS parta victoria, cuncta ipsis cessura.' IS ardor verba duci Sequebatur, ita se ad intorquenda pila expedierat vetus miles et multa praeliorum experientia, ut certus eventUS Suetonius, daret pugnae Signum.
SI AC PRIMUM legio gradu immota, et angustias loci pro munimento retinens, OStquam propiu Suggressus hostis,' certo actu tela XhaUSerat, Velut uneo erupit. Idem auxiliarium impetus: et eques, protenti hastis, e fringit quod obvium et validum erat. Ceteri terga pmbuere, dissicili effugio, quia circumjecta vehicula sepserantabitus. Et miles ne mulierum quidem nec temperabat: confixaque telis etiam jumenta, corporum Umulum auxerant Clara, et antiqui Victoriis par, ea die laus parta: quippe sunt qui paulo minus, quam octoginta millia Britamnorum cecidisse tradant, militum quadringentis servi interfectis, nec multo amplius Vulneratis Boudicea vitam veneno finivit. Et Poenius Postumus, praefectu castro-
Ρaucos esse. Eodem sensu dixit Vegetius, III. eo. Vistoria perpaucos fieri consuevit, tantum St, ut electi a duce sapietitisSimo, in his locis, in quibus ratis et utilitas p0stulat, ordinentur. Umbonibus et gladiis Commendabat quoque Germanicus Annal. II. 14 gladios et haerentia corpori tegmina. Der Sarent ictus,
C rtus eventus Meliti edetitu. Vide not. et ineud ad Annal. XIV. 36.
Suggi exsus hostis. Singulariter
let Lipsius, propius suggressis hostibus Bono quidem. Sed scitant aliquando optimi Scriptores;
nec Statim emendandi. Militum Romanorum auxilia
ceam morbo extinctam mitius pro
babiliter scribit Dio LXII. P. ZO6.
218쪽
rum secundae legionis, cogniti quartadecimanorum vices1-manorumque prOSperi rebus, quia pari gloria legionem suam fraudaverat, abnueratque, contra ritum militiae jussa ducis, se ipsum gladio transegit. S8. CONTRACTU deinde omnis exercitus, sub pellibus habitus est, ad reliqua belli perpetranda. Auxitque copias Caesar, missis e Germania duobus legionariorum millibus, octo auxiliarium cohortibus,' ac mille equitibus quorum adventu, nonani Hegionario milite suppleti sunt. Cohortes alaeque novis hibernaculi locatae, quodque nationum ambiguum, aut adverSum fuerat, igni atque ferro vastatur. Sed nihil seque, quam fames adfligebat serendis frugibus inc riosos, et omni aetate ad bellum Versa, dum OStro commeatus sibi destinant gentesque praeferoces tardius ad pacem inclinant; quia Iulius Classicianus, Successor Cato
missus et Suetonio discors. bonum lublicum privatis
jicit Ernestus. Ubinam vero tum splondidd ei parentatum, ignorntUT. Illam enim sepultam eSSe in Sione- Henge, in Miltεhire, minimhcrediderim. Hae portentosa lapidum substructio, quam vide in Camden's Britannia, b Gorigh, Ol. I. P. 3β. Ed. 1806. et apud Cl. Inigo dones, multo antiquior arguit tempora ratioSque USuS. Castrorit secundo legionis. Castra illa erant apud SilurRS, Omenque secerunt loco Britannis dicto Caer Leon, et aer Leonaris , id est, Urbs legionis ad Iscam iuvetum et Scam, Ilal , inter et rivulum Oiluo, in Monmoti th-εhire. Plurima HVS Vetera monUmenta, inscriptionesque L BG. II. AUG. id est, legionis secundo Augustae, vide in Camden'3 Britannia, mough, Vol. II. p. 107. I d.
1806. Quartadecimanorum vice3imanorumque. Id St, quarta decimae legionis et vexillariorum vicesima legionis, ut dictum est SVPra BP.
hiberniuret. Cohortibus. Missas fuisse octo Batavorum cohortes, de quibus infra Hist. I. 59. merito XiStimateruditus Savilius. Nonani. Nonae legionis excidium vidimus supra Annal. XIV. 32. Successor Cato igS . SUC- cessor Cato Deciano, prOCuratori, qui ob avaritiam, et odia proVinciae, trepidus in Galliam transierat. Supra rep. 32.
219쪽
J C. 61 ANNALIUM LIBER DECUMUS QUARTUS. 209 simultatibus impediebat disperseratque novum legatum opperiendum esse, Sine hostili ira et superbia victoris, clementer deditis consulturum.' Simul in Urbem mandabat nullum praelio finem Xpectarent, nisi Succedere- tur Suetonio V cujus adversa, praVitati ipsius prospera, ad fortunam referebat. 39. IGITUR ad spectandum Britanniae statum missus est ex libertis Polycletus, magna Neroni spe, OSSe auctoritate ejus, non modo inter legatum procuratoremque concordiam gigni; sed et rebelles barbarorum animo pace componi. Nec defuit Polycletus, quominiis, ingenti agmine Italiae Galliaeque gravis, postquam Oceanum tranSmiSerat, militibus quoque nostris terribilis incederet. Sed hostibus inrisui fuit, apud quos flagrante etiam tum libertate, nondum cognita libertorum potentia erat mirabanturque, quod duX, et exercitus tanti belli confector, servitiis obedirent. Cuncta tamen ad Imperatorem in mollius relata. DetentuSque rebus gerundis Suetonius, quod post paucas naves in littore, remigiumque in iis amiserat, tamquam durante bello tra- dere exercitum Petronio Turpiliano,' qui jam consulatu abierat, jubetur. Is non inritato hoste, neque laceSSitus, honestum paci nomen Segni otio imposuit. 4O EODEM anno Romae insignia celera, alterum Senatoris, Servili alterum audacia, admissa sunt. Domitius Balbu erat praetorius, Simul longa senecta, simul orbitate et
pecunia insidiis obnoxius t ei propinquus Valerius Fabianus, capessendis honoribus Vestinatus, subdidit testamentum,
Polyclitus. Inter Odiorum Omina merito annumerandus infra
Jam consulatu abierat. Ut Sia D secto consuli locus Pssot Petronii consulatum vidim Ia Supra Cap. 29. VOL. II. Ο
220쪽
adscitis Vincio Rufino et Terentio Lentino, equitibus Romanis. Illi Antonium Primum. et Asinium arcellum
Sociaverant. AntoniuS, audacia promtus; arcellus. Asinio Pollione proavo clarus, neque morum Spernendus habebatur, nisi quod paupertatem iraecipuum malorum credebat. Igitur Fabianus tabulas iis, quos memoravi, et aliis minus inlustribus, obsignat. Quod apud patres convictum. Et Fabianus Antoniusque cum Rufino et Terentio lege Comnelia ' damnantur. Marcellum memoria majorum, et preceSCaesaris, poenae magis, quam infamiae eXemere.
4I PERCULI is dies Pompeium quoque lianum, ju-Venem quaeStorium, tanquam flagitiorum Fabiani gnarum: eique Italia, et Hispania, in qua ortus erat, interdictum St. Pari ignominia Valerius Ponticus adficitur, quod reoS, eapud praefectum Urbis arguerentur, ad praetorem detu
Antoni tm Prism . Ingenio acerrimum, iam vitaque probro-SUm, de quo multa infra in libris Historiarum. Marcellus. Vide temma Pollionum in Ot et emend. ad An
haec digna scriptorum prudentiSSimo Vere, Vere OneCR EP. XVII. Si vis acare animo, aut pauper SiSoportet, aut pauperi similis.' Lege Cornelid. Lege Cornelia de salsis, quam tulit Cornelius Sylla dictator. De hac log Julius Paulus, Sentent. IV. Tit. p. De logo Cornelia, Leg. 1. Qui
testamentum satium scripSerit, recitaverit, ubecerit, ignaverit, SuppreSSerit, amoverit, reSignaverit,
deleverit, poen legis Cornelii e de falsis tenebitum id est, in insulam
deportatur. Eadem de re idem, Lib. v. it. 25. Ad logoni Corneliam iustamonturiam. Uz. l. HO- negitores quidem ii insulam deportantur, humiliores autem aut in
metallum damnantur, aut in crucem tolluntur. Servi autem, OS auemlδSum manumiSSi capite puniuntur Leviore poena, ordine tantum senatorio submotus est Antonius,
ut dicetur infra Hist. II. 6. Flagitiorum Fabiuni gnarum. Haec illustrat Paulus, Sentent. IV. Tit. 7. Leg. 2. Non tantum S, quite3famentum subjecit, Supprεδδit, delevit, poen legi Cornetro coercetur, Sed et is, iii sciens dolo
malo id fieri jussit, faciendumve curavit. Et Lib. v. it. 25. Leg. 2. Qui ob falsum testimonium perhibendum, vel verum non perhiabendum, pecuniam acceperit, dederit: judicem de, ut Sententiam ferat, et e non ferat, corruperit corrumpendumve curaverit humiliore capite puniuntur, honestiores publicatis bonis cum ipso judice in insulum deportantur.