장음표시 사용
11쪽
8 Sctguet. Ec L. PAas IV. ORD. DoeT. eo viso fassus est, se incitatum ad pleniorem , uberioremque explicationem quando persecutionis tempore a lacris ministeriis interdum vacare cogeretur elucubrandam, qua nonnihil diversa methodo, organi-ch , Geometrich, Trigonometrich res ad ulteriorem perfectionem proveheretur; eli autem perduxit t- , ut satisfactum videatur Ruetolii voto lsi , qui ingeniosam bane inquisitionem, utilem , 9 eonsuetd Solariam, Eclipsis in eo utandaram matbodo Deiliorem, ulteriori eultura dignam propter Deunditatem Τbeorematum squa in gremio eontinet, judicaverat: Nam quae sunt, rogo , in nova methodo dissicultates , propter quas
Clariss. Dam id Greeoriar ad antiquam viam, sive Hi parchi, sive Ptolemaei deflecteret qu m longam & ex parte fallacem de praehenderunt alii cum P. Simouelli in Scholio Propos. 23ὸ Illas opinor, quas perstrinSit in Propositione XLVIII. Libri Quarti suae Astron
miae silentibus caeteris liceat nobis respondere, ne ex Celeb. viri auctoritate fiat bonae causae praejudietum primum, quod id fiat modo minus Geometries .euique ealeuius Trigonometriear vix inaedificari potest. At hic videret, si viveret, Geometricam non modo
subtilitatem, & exquisitam diligentiam adhibitam. sed
etiam calculum Trigonometricum nullo negotio superinstructum, ut non sit in ea parte allaborandum, dum relictas spicas praesertim circa eruditionem colligimus. Displicebat illi seeundo , quod res minus natarati procedat mid . & paulti longior videatεν. At quid con- naturalius, quam Considerare, ut Eclipsim Terrae, ubi
in defeetu Sol ipse non privatur luce, sed Tullus ejus radiis orbatur ρ Quod fundamentum totius aedificii Veterum Sapientioribus notissimum capite sequenti stendemus . Quid vero compendiosos, qudim suhlatis calculis Parallaxis non Horigontalis , Longitudinis ,
recto an, . quale editum fuit i numero a.
12쪽
Iuvlls T. III, CAP. I. ORD PRAEL. sLatitudinis, DecIinationis, Ascensonis Rectae, Altitudinis ad singula ferδ momenta variabilis substitueret unicum Typum pro innumeris aliis, quae condi possent, figuris pro quolibet loco, ex quo Eclipsis sit conis spicienda ρ Totum ipsum Tractatum nemo non videt esse brevissimum , etsi integram fermh verset materiem , breviorem sane multis aliis, artem praedicendi Eclipses quomodocumque tradentibus . An brevius perfici possint ea , quae in apparatu praerequiruntur, videbitur inserius: ea certh crimini verti non possunt, quamdiu sunt tam methodo Veterum , quam Recenistiorum communia . Causabatur Terti3 idem celebris Astronomus, qu bd Keplerus , qui certὸ inventi sui vires, limitesque satis noverat, in Rudolphinis Tabulis alteri institerit viae a Ptolemaeo Lib. VI Magnae Syntaxis indicatae. Hoc ver5 quid est aliud, quam quod
Replerus curram excogitarit, sed non ulus sit, quando aut nondum erat constructus, aut nondum absolutus pExemplum satis perspicuum habimus in Telescopio, de quo Replerus ipse in Disser vione cum Nuncios de reo: Nee nuper a Belgis prodiit, sed tot iam annis autea prodι tum a Danue Bopti a Porta i Neapoliatano Magia Naturatis L. XUlt, esp. Io. Tum con ferre jubet q iae ipsemet scripserat in Astronomia pri ca edita Francorarii anno 36o4 pag. tor, tibi similiter exhibet duorum vitrorum combinationem; alis
terum nempe utrinque Cori UeXum, alterum taculare
concavum , quae fuit prima forma Tubi Optici. Quam vis itaque Xeplerus nosset Telescopium jam pridem in Italia inventum, illudque sciret longδ utilissimum ad augendam speciem, & claritatem Objectorum praeseristim longε positorum, & jam post saepius editum Porutae librum quidam Artifex Belga ), sive is fuerit Z ebarias Hausen , sive Ioannes Liversein , sive Deobur B --
aὶ Dplerus in Disser. eum Nun Io l eem eiusdem Nuncii. Sider. pag. a. edit. Florent. t 6io l ιὶ Hugenius vult fuisse Zelandum apud Ioannem Caueum ad cal- l circa annum 6os. Dissit eo by Corale
13쪽
io SCIEM T. ECL. PARs IV. Ollh. Doc T. Metius , ut plerique volunt, breviori forma in usum deduceret; tamen hanc laudem reliquit Galilao, ut primus saltem Italorum; non enim est nostrum decidere lites, quas habuit cum Simone Mario circa Iovis Satellites, aut cum nostro Sebeinero circa macuis
las Solis , de quibus videri potest atqua Gassendi
compositio) longiorem Tubum , audito , non viis , ut ipsemet refert opificis Belgae arte facto, construi juberet, atque in Coelestia corpora dirigeret: unde pauld post summa cum felicitate emisit Nuncium Side- Teum, ejusque continuationem, ac verius reddidit illud Astronomorum elogium : Admomere oeulis diasantia sidera nos is . Patet igitur optimum caeter O- uin inventum, & ab omnibus approbatum aliquanis tu posse inter eruditos latere , nec illi quidquam
Praejudicare, qu5d non statim in usum fuerit deductum . I. III. Eorum, ime in a rommieis Constructionibus praῖν ponuntur , Ueritas in sensiu pbγsico , ω quoad sensum . oculus in axe illuminationis ; aut in aκe Telluris , . ω in qui altitudine, num ιn Sole. An ex Rura Terrae .el Sphaericἡ , vel Spheroide varietur quantitar Eclipsis , ω Tapi desicriptio , Solis parallaκis subtracta, quantum m nuat semidiametrum Disci Terrefris . --tus aequabilis durante Eclipisi, ω Sectio recta Coni umbrosi . Corremo penumbra Lunaris examor , ω Eclipticae declinatio.
Prima novae Methodi suppositio est, ut oculus intelligatur constitutus in linea recta conjungente centrum Solis, ac Terrae, sive in axe illuminationis Temrestris in ea altitudine, in qua centrum Lunae invenitur tempore Ecliptici Novilunii . Huic communi fundamento repugnare in speciem videtur Cl. EUaebius
14쪽
I suas T. III. Cap. I, ORDO PRAELIM .ebius Manstedi ὶ, ubi ait: in bae methodo eonsideratur Tellus tanquam a Solis centro misa tempore veraco unctionis , ejusque projectio in Lunarem spbaram
transfertur; nimirum intelligit radios a Solis centro,
vel potius a visbili Disci Solaris umbilico prodeuntes, qui perstricto corpore Lunae terminentur ad cir cum ferentiam Telluris: hanc enim constituit in superficie orbis Lunaris, cujus centrum sit centrum Lunae, semidiameter distantia ejusdem a centro Terrae. POMset etiam ita exponi, ut oculus quamvis in distantia o sermh semidiametrorum Terrestrium, optich reseris retur ad Solem, si ex centro Terrae spectaretur. Neque enim hic haerendum verborum cortici; tum quia non desunt qui censent ὶ, TeIuris semidiametrumae Sole misam sub augula prorsas impereeptibili , seu qui
oculis dimetui nequit apparere, 9 tauquam punctum iu- dimi bile et tum quia pro ratione parallaxis Solaris in Terra visae, vel Δ vel Io , vel ad summum I 49 seiscundorum appareret. Tota ver5 Telluris diameter e Sole conspecta Cassuo Seniori ponitur r8' vel ro': Damidi Gregoris a 4', ad elique impar ad repraesentandam sensibilem projectionem Eclipsis Terrestris , quae cum sit lucis Solaris privatio, e Sole nullatenus Conspiceretur, ex quo tantum videretur pars illuminata ; ergo ad videndam Eclipsim Terrestrem, ortam ex interpositione Lunae, non debet oculus in Sole colis locari, sed circa altitudinem Lunae. Qulid si quis v riare velit oeuli positionem , potest aliam eligere, tradiis tam a R. P. Messo Grammatici, in axe Telluris producto non tamen ultra Lunam ad evitandas mutationes curvitatis in lineis projectionis; sed quando umbra secat AEquatorem oporteret duplicem circulum exhibere, ut integra Eclipsis projectio haberetur. Oculum pariter polo Arctico imminentem constituit D.
15쪽
I a. Maetb. Hassas in Explic. Tabb. Ecl. x Is, addito
tertio modo collocandi oculum ab occasu.
Secunda, & communis suppositio est, Tellurem
esse sebaricam : unde tam ejus Discus in Eclipsibus
Solaribus, qukm ejus umbrae sectio in Lunaribus as- .sumitur figurae ad sensum circularis, & non elliptiea ut nonnulli vellent. Quaeritur an inde irrepat aliquis error sensibilis in Eclipsum calculo, ac Typo. id aliqui vel conjiciunt, vel assirmant cum Cl. Cayno in Actis R. S. A. Paris. 3 o8, & P. Νι ea o Grammatici in Dissertatione de hoc argumento: alii negant cum hodierno Mathematicae in Collegio Romano Lectore, in Dissertatione de nova methodo adhibendi phasium observationes in Lunaribus Eclipsibus ; ubi advertit errores, qui obrepunt in calculo, vel Typo, aliunde posse provenire, praesertim ex nondum plenh pe specta Lunae Theoria ; longhque majores futuros, si figurae diversitas emet nudo oculo sens bilis, ut vole hal Cbild aus, qui e quibusdam Tychonis, & Kepleri observationibus umbram Terrestrem sub polis o longam inferebat. Qubd si uterque Cassinas tu Tellu-Tem ovi formem fecerunt aliquando sub polis elevatam; Eques Is Newou ex adverso Princi p. L. III, Pr pos. XIX ; & Hugenius de causa Gravitatis, Contendunt sphaeroiden ad polos depressam , elevatam sub AEquatore; quibus favere videntur Recentiores Obse Nationes ; quas tamen alii in aliam causam, vel instrumentorum diverstatem , vel subtilitatem humana diligentia maiorem refundunt. Huc perductam Quae-ctionem accipio , quando in Americam profecti Geographi experientissimi ad dimetiendos gradus Terr
stres ex repertis mensuris, statuunt axem Telluris ad axem aequatoris Terrestris esse ut i 4 ad x s o novi
smε vero alii Academici doctissimi, antequam illorum
observationes accepissent in Sueciam advenientes, re
tulerunt se invenisse easdem diametros, ut x ad et 8 ;
16쪽
32o8os 2 o 8 ci I AOPer 13a 688OI I 8 Iuvgset. III. CAp. I, ORDO PRAELIM. I 3 quare omissa hac hypothesi, ostendo sensibilem differentiam non induci sive in calculum Astronomicum, sue in Ecliptici Typi constructionem. Ac prim5 loquamur de Eetipsi Solari . Quoniam maxima parallaxis horizontalis Lunae in Cassinianis Tabulis est 62 , it , abjectis istis is V pro parallaxi Solari detrahenda , remanet radius Disci Terrestris sa : diameter Disci, quando est maxima II 6 , id est o . Fiat ut diameter AEquatoris I 8 ad Α- Tem T, ita T 4 4o ad quartum terminum hic eis rit 7398 . I Differentia ergo , qua in hoc primo casu diameter aequatoris in Disci
projectione excederet axem, minor
est quam 42V; adis eoque semidia meis 7398 ter AEquatoris seis
mi axem vix ar Ω- Peraret, quae tam
in Calculo, quama 48 . in formaticine Ty 15o a pi non inducunt
teroquin diligentissimi, & experientissimi quantitatem phasis metiantur, plerumque non minus dissidebunt. Radius Disti, quando est minimus, e Cassinian. Tabb. prodit 34 , a 3', sive 3 363', ad elique diameter AEquatoris 6 25 : tunc erit, ut I 8 ad x et, ita 6 as ad 5699 et . .' totalis differentia vix est ar : Excessus r
in Amicus vir eraeptam vellet casum desectus solaias cenitalis, veli vafi centralis.
17쪽
IA SCIENT. ECL. PAEs IU, ORD. DOCT. dii supra semiaxem quae nec effent facith sensibilia, si semidiameter penumbrae ferE tota extra Diis scum perstringeret alterutrum polum Terrestremis; quanto minus sensibilis, ubi apparens centri Lunaris semita cadit intra Discum , & minus distat ab AEquatore, quam polus p tunc enim radius ductus a cen. tro Disci ad punctum initii, vel finis Eclipsis in Disco , minus differret a radio AEquatoris. In Eelipsibus Lanaribus idem evincitur; nam pen- umbra Terrestris e Cals n. Tabb. quando est maxima, habet pro semidiametro A , II : pro diametro gr. I, 34 , II , idest 3562', erit in eo casu ut i 8 ad III, ita 166a', ad 363o' cum differentia totali vix a ' inter diametros, sive i6 inter semidiametros. Quia vero Luna habet motum tardissimum , quando est circa suum apogeum , ut deliquium duret ad 4 horas, quamvis semidiameter umbrae Terrestris tunc si minima, id est 38 , as , adeoque diameter gr. 1, 16 , 3o , seu Actio , si fiat ut 3 8 ad x 7 , ita 46 Io
89OI4 9 II 6247 3 oI r 21 8ad quartum proporti innis terminum , erit hic s84 Differentia inter diametros vix est 16 : inter semidiam tros vix t 3 , adeoqu incapax, ut inducat eris . rorem sensibilem, siὐe ΑΙ ΑΠ ,ἐ in calculo, sue in schemate, praesertim in Eclipsibus totalibus Cenistralibus, in quibus a Pisparens Lunae semita longius distat a polis,& magis accedit ad AEquatorem. Qu5d si Eclipsium observati ia
18쪽
IMugs T. III. Car. I, ORDO PRAEL. Is Aequatoris Terrestris apparet sensibiliter major, quam axis ρ Nequaquam : nam si aliqua observatio illi hypothesi favere videtur, aliae sunt contrariae ut e X hoc titulo nihil pro alterutra eruatur; sic in Eclipsi Lunari anni I 36 proph aequinoctium autumnale nocte sequente diem Io Septembris Luna secuit umbram Terrestrem proph planum Aequatoris. Duratio deliquii, supposita Umbra circulari, juxta Tabulas Hirea. nas promittebatur a P. Futens hor. 4, r , I 8 : juxta Cassinianas a D. πιηρ. hor. 3 , 38 . Si prope Aequatorem diameter elset major ad sensum , debuisset E. et ipsis diutius perdurare, quam promittebatur ex istis Tabulis accuratioribus; & tamen fuit brevior, quia Cl. Marebis Polentis observavit Patavii durationem illius Eclipsis hor. 3, 34 , 18 . Caeterum nec veritati,
nec humanae industriae praejudicant verae caeteroquin anomaliae, quae Contemni solent, qu5d vel non cadant sub sensum , vel non turbent operationem Astronomicam. Sic radii Solis centrales utrinque Telluris
Discum tangentes, habentur physice pro parallelis λ, quia in tanta distantia , si qua est diversitas, ea tria Consideratione physica evanescit. Pariter in formando Disco Terrestri , ejus semidiameter exactior deberet fieri aequalis parallaxi Lunae hori Eontali , subtracta
parrallaxi Solari: alioquin ejus radius centralis non potiat exacth considerari, ut eidem Disco perpendicularis; sed quia Solis se rh nulla parallaxis se Vibilis Mcum Hireo si v s', Cassino io' certh minor rue ; idcirco in construendo Astronomico Typo unius palmi, vel pedis, vix potest attendi: qu5d si inter alias
sententias aliquando refertur parallaxis 3 o Ricciolii,& haec in aliquibus operationibus evanescit, a forintiori supradictae tantli minores. Haec mens Recenti O-Tum . Motus quoque Luminarium , durante Eclipsi, vul-gb assumitur aequabilis, cum plerumque sit inaequalis
19쪽
lis in fine ab eo, qui fuerat initio propter diversam
distantiam ab apogeo. Similiter in ordine ad humanos sensus, sectio coni penumbrae, quam facit Luna, vel ejus projectio, consideratur ac si esset circularis :transitus verci centri per Curvam visus ex Terris in tam brevi spatio, ac si esset linea recta . Tertiδ. Major dissicultas suboriri posset ex penumbra Lunaris semidiametro , quae cum componatur e X aggregato horletontalium semidiametrorum Solis , &Lunae; Lunaris autem augeatur pro ratione altitudinis supra horizontem propter majorem viciniam Spectatoris, & minorem parallaxim, qui velit illius pen- umbrae semidiametrum exactiorem, subtrahere debet incrementum apparentis semidiametri Lunaris in ea altitudine , quam habuerit Luna in dato tempore supra hori Zontem loci. Incrementum illud ex Tabulae
XXIII Cassin. , ubi est maximum, & Luna per igea in vertice loci , ut in Zona Torrida, pervenire potest ada 8'; in altitudine si grad. sistit inter xi' ', & x3'. In altitudine go grad. non excedit ', vel 9' in altituis dine I 2 gr. restringitur ad 3', vel 4'. In idem recidit correctio, si horigontalis Lunae semidiameter poneretur durante Eclipsi non variari, & a semidiametro Solis tantum detraheretur, quantum deberet augeri Lunae semidiameter in data hora su . Haec viderunt doctissimi Viri; nihilominus in praxi , sive in actuali Typi constructione aliquando talem subtilitatem se non curasse declarant υ , ut praestitit uterque Cassinus in Typo Solaris Eclipsis i os, die ra Maji. Cassinianam methodum sese profitetur sequi Cl. Eu-sacb. Mansredi M, & tamen palam protestatur : Derementum quoque Lunaris semissiametri, quod pro δε-
n. LV, qui in Gnomiine S. Pori tronii multa habet de mutatione Lelipticae a
20쪽
Iuvas T. III. Car. I, ORDO PRAELIM . 'mersa. Luna a vertiae di fantia obsermatur, neglectum,
est, ejusque semidiameter borirontalis perpetuo in flu- ealis eurmarum punctis definiendis usurpata . In deliquiis Lunaribus minor sollicitudo , quia qud magis
Luna supra horizontem attollitur, elevatur etiam eo
nus umbrae Terrestris, ejusque sectio apparet major. Summa varietas ex dictis extenditur paulli ultra semi. minutum , quia haec est pars semidiametri Luna.
ris apparentis ; & Luna in vertice , ut in AEthiopia propior est Spectatori , quam in horizonte tota semidiametro Terrestri , quae est sera - distantiae Lunaris
Quart3. In Tabula Angulorum in Disto rili
ris axium AEquatoris, & Eclipticae , qua eodem artia ficio, lichi inverso ordine , construitur ac Tabula De. εIinationis Ecliptiea , nullus jure dissicultatem movere potest , quando non solum diligentissimi artifices se , sed etiam severiores Geometrae i. tam in operationiis hus Sciotericorum Horologiorum , quam in Eclipsium constructione procedunt in eadem hypothesi ac si tacliptica declinaret ab AEquatore gr. 23, 3O , C m tamen sciant ulteriorem praecisionem a Recentioribus requiri , qu m hic velut supervacaneam non attenisdunt. Quod si quis visus si minutorum secundorum etiam in hac parte rationem habere Illustrisi. Blanis inur, in Solutione Problematis Paschalis . exhibet Tabulam Declinationis Eclipticae ad obliquitatem grad.
23, 283, 3s', cum differentia etiam in minutis tertiis non fuit quod speraret tantam subtilitatem in Eclipsum delineatione, sed solum ne in praedicta Τabula fierent saltus inconcinni , praebere voluit specimen calculi diligentis io. In hypotbes maxima obligaitatis Eeliptica a 3 i grad.; sed cur illam b orbesis elegit, in qua exemplum calculi praeberet 8 an quia in oris