장음표시 사용
21쪽
VI quadam INGENO GRAECI CUM ARTIBVS ITALI cIs MIx-τvRAη absolui. Scilicet Priscus, Corintho oriundus, suBTILE et AMOENvM INGENIVM, populare illud Graecorum decus, per artes et disciplinas circumtulerat. Inde ELEGANTIAE L AvisDEM reportauit. Iam uero abstrahendi regulas sequor. Mitto Tarquiniem Priscum. Mitto Graecum ingenium, itemque artes Italicas, et ELEGANTIAE LAUDEM , eX FLORI quidem mente, unicuique tribuo, qui EXCELLENS AMOENVΜQVE INGENIvM disciplinis et artibus miscet. Formato conceptu hoc uniuersali facile definiri potest, eum tandem ICtum ELEGANTIAE laude censeri, qui arti suae, iurisprudentiam intelligo, EXCELLENs ET AMOENvM1NGENIvM misceat. Haec scilicet est dos illa, quae, si in erudito 'conspicua sit, quamcunque demum ille artem profiteatur, ELEO ANTIAE LAUDEM operatur, t et, si in Iureconsulto deprehen. datur, Iu RECON a VLTVM facit ELEGANTIOREM.
. Fatetur C CERO pro RaGo eop. IV. se Gradicis tribuere multarum artium disciplinata,
sermoiris leporem, et INGENI DRUM ACU Al N. Tum, quis nescit Horatianum illudari. pora. u. Ias. Graecis i N G E N v M. Graecis dedit ore rotunda
Musa isqui. Non enim negaueriin, In omni scientia dari eleganter doctos, recteque dici ELEoa N.
22쪽
et Iu RECONs VLTvs ELEGANTIOR. Potest quis IvREco N. svLTI nomen tueri, licet ab ELEGANTIAE LAUDE longe absit, modo uirtutibus istis, quas recte Es SENTIALEs dicam, legum scientia, habituque interpretandi, sit instructus. Sed ad maiora comtendit IURE CONSvLaevs ELEGANTIOR. . Hic rerum satagit, ut non solum Iu RECON svLTI nomen, sed etiam, ut ELEGANTIAE LAUDEM , tueatur. Iam apparet, nihil earum rerum, quae ex idea IvRE CONSULTI fluunt, quaeque adeo in quovis Iure consulto requiruntur, pro ELEGANTIAE criterio haberi posse. Nihil ad arguendum Iureconsultum ELEGANTIOREM faciet, si
praeclara Iuris scientia instructus sit, si artem interpretandi leges probe calleat, si acri iudicio polleat, si praeceptis philosophicis
non leuiter tinctus, et artis inueniendi sit peritus. Certe, his uirtutibus, quantae quantae sint, ELEGANTIAE laus nondum comprehenditur. Sunt enim ita comparatae, ut eas in quolibet Iureconsulto, siue elegantior sit, siue minus, dummodo Iureconsiliti nomen seruare uelit, conspici oporteat. Quis enim non uiderit, fabulam sonare, Iureconsultum dari, sine iuris scientia, sine habitu interpretam
opponit Philosophiae Epicuri, et in Bruto s v A v I T A T EM, inesse A RT I M ED a C R R, im eap. XX. C. Sulpicium Gallum uocat TLE. ipse autor in hoc libello. in quo selectiora et GANTEM ORATOREM. Nec a MEDICI - atrioeniora artis salutaris capita tractat, seMA abhorrere ELEGANTtAM, superiori praestitit MEDICvM E LxGANTEM; Quam anno, uir quidam doctus , cum euulgaret laudem illi tribuere eo minus dubito . cum
23쪽
pretandi' Quis crederet, hominem, inerti iudicio notabilem, Iu- reconsulti nomen fastigiumque attingere posset Nec existimaus rim, legum interpretationem, nisi ab ingenio praeceptis philos, phicis imbuto, uel legum scientiam, si sensu legali accipiatur, sine arte inueniendi, expediri posse. Equidem haud dissimulo,
hisce uirtutibus soLIDI et PERFECTI IURE CONSULTI chara
cterem absolui. At enim uero non quilibet Iure consultus, qui Q. lidus et persectus audit, elegantiae laudem assequitur. Pauci, quod deinceps dicetur, hane metam attingunt. Hinc aliud quidpiam latet, quo ELEGANTIOR a ceteris, SOLIDIs alioquin, disce
nitur. Iam, nisi fallor, magna Vestrum pars in eam procliuis est sententiam, indubitatam solitasse ELEGANTIAE notam esse, si quis
audiam . eum antehae plura amoenioris et . elegantioris ingenii documenta publice edio ille. Sed MLDi Cr ELr GANYi A nihil ad Edictum. Hi ne aliis Lelinquo ei iuditandam. ρ Vid. o. RVRCHAED. M OLFIus de Iura. consulis Inil sopha f. II.ν Etenim secundum L. XVII. f. vi L 'νisus.
ι Ηane artem in Iureconsulto desiderat I .
tiam ineomparabilis ille ueterum iureconis
tb Insta s. XVIII. circa finem.
24쪽
quis scientiae legum iungat cognitionem literarum humaniorum, quarum uel sola elegantissima nomina non possint non elegantiae
laudem operari. Nunc audiunt L ITERAE POLITIORES, INTERIOR Es, RECONDITAE, nunc POLITIOR HUMANITAS , nunc
STUDIA MITIORA, AMOENIORA, et, quod potissimum huc
pertinet, ELEGANTIORA. Nonnemo' cas diXit S TvDIA, qvo-RvM AMOR NON, NISI GENEROSAS ANIMAS, TANGIT. hi id
igitur, si horum praesidio instructus sit Iureconsultus, anne ELEGANTi AE laus ei impertienda uidebitur Z Dabitis ueniam, si ipsam hanc notam paululum fallacem dixero. Non equidem renuo, Iureconsultum ELEGANTEM non dici, qui careat literarum humaniorum paratu. Sed utique intercedo, si quis contendat,
ω Admodum difficile est, definire, quae tandem imidia ad literas elegantiores Pertineant et quae cum legum studio coniungi debeant.
In definiendo tamen elaborarurit cum autO- rex, quos to. SΑΜ. BR VNR EL Lus in
Praelim. Historiae Iuris allegauit, tum sellacia illa praestatuissimorum lCtorum opuscula. ab Illustri CHRIST. Goa a L. avDERO collecta, et publiei iuris facta Duae ira . Deinde magna seriptorum pars in eo occupatur, ut suadeat, legum cultoribus nihil magis eordi esse debe. re, quam politiorum literarum cognitionem. Nemo tamen . quod recordor, maiori cum elegantia, an dicam calliditate, in hoc argumento uersatur . quam incomparabilis o CTA vi usν ERRAR vs. suadae saeris quondam in Gy- mnasio Patauino praesectus. Is, ut fidem faciat , neminem magis , quam lCtum . decere literarum humaniorum cultum, fingit Philologiam, clegantissimae formae Deam, mortales alia pleAus appetiis te, coactoque, a Patre eius,
Apolline, ex omni distiplinarum orne, docto. rum coetu, sedisse sponsam in aureo throno. oculos nutusque inter amantes dispensantem. blandouue aspectu tot Procorum si em acriusaeeendentem; Respexisse primum ad Grammaticos . tum ad oratores, po1tea ad Philosophos. mox ad astrologos deinde ad medicos; neminem
uero eκ his sponsae placuisse; Solos lCtos non inanem spem aluisse. sed ex his sponsalia sibi d . legisse. quem stabili sibi connubio iungeret. Ipsis
scriberem, si plagulae illud caperent. Partem saltem illius adsci ibam, quae ail l Ctos pertinet.
Pergit enim: Onmibus fere en son stum approbauerant a redui, soli pnestre non placiebant, quae, flare ad Icios Hearos custuque florenter Ocalor adrecerat, 'Malias ob eaπDr. libere pronuntiauit, non displicere sibi
25쪽
ELEGANTIAM Itire consulti, sola humaniorum literarum cognitione, absolui. Dari nempe potest: Iureconsultus, literis istis copiose imstriictus, qui tamen elegantiae laude excidat. Memorabile exemplum praebet praestantissimus silae aetatis Iu reconflatius, M. CATO. Huius in doctrina iuris ciuilis peritiam, eloquentiam, linguarum uernaculae et graecae facundiam, et Omnis fere sapientiae cultum, Tullius suspicit, passimque laudat. Nec tamen est, Ut miremini,
eum ab incomparabilis famae Iureconsulto, UL RICO HVBERO, uocari uirum antiquae seueritatis, et AB OMNI ELEGANTI Λ,
CULTU VE AMOENIORI, PENE MOROSE ALIENVM. Defuit
enim ipsi prasinaria Iureconsulti elegantioriS uirtus, INGENII AMOE-NiΥΛs et EXCELLENTIA. Haec certe si deficiat in Iureconsubto , si uel maxime uorauerit literas elegantiores, elegans tamen
γ Cinii igitur praesertim Ex INGENIO, inge nita illa hoininibus diuina ui, ELEGANTIA ueniat aestimanda, auum praestare, tu E.
CONSvLTUM ELEG ANTIORE M non fieri.
'As cxN D AN T choc uero in Icto elegalitiori
26쪽
dicendus non erit. Subit animum mirari, cur celeberrimus. SCHEII Ius,' in eiungenda IURE CONSvLTI OPTIMI imagine, ad hanc, quam primariam dixi, uirtutem non respeXerit. Nempe INGENIO, quod postea ' dicetur, ad D IvINITATEM quandam accedere positamus. Quanto magis autem Iureconsultus INGENIO DIVINITATEM assequitur, tanto propius ad OPTIMI LAvDEM accedit. Iureconsulto igitur, INGENIVM cui sit, cui MENS DII IN IOR, atque OS MAGNA SONAT vRvM, nominis huius bovcirem
EX INGENII scilicet AMOENITATE et EXCELLENTIA aestimandam esse, contendo, Iureconsulti ELEGANTIAM. Est, est B et Omnino,
in dulcissimos amplexas suos passa est Posias, media σου bique uia incedentem, nec superstitiosum et ρημαι suis indulgentem, nec albis quaelibet deridotem dentibus, sid mitem, propriaeque seae is, cillitatis
b Nempe. KLoqvENT AM ab ELEGANTl separari uiκ polle innuit C iCERo de Orat. Lιώ. I. eap. a. uerbis: Soles a me .iisentire, quia a prudentietinorum bominam artibus eloquentiam contineri statuam, tu autem illam As ELEGANT A doctrinae s EGREGANDAM putas , et t. quodam ingenii seque exercitationis seuere pοueu-
ιθ His uerbis laudem ponet a comprehendit HORATI Us Lib. I. Sut. IV. 3. Liceat milii idem hoc ad i v a L C ci N s v L r v M O e T I M U M , et ELEGANTEM, transferre. Hic enim, q4'daliauoties in hae tractatione monebitur. in rebus ad Poet et funditudinein accedit.
27쪽
omnino, ea artis nostrae morositas, ut, nisi aliunde commenda tionem petat, amoenitatemque mutuetur, nihil habeat amoeni,
nihil, quod delectet.' Per se seuerior est disciplina, spinis dumisque
obsessa, in qua aridae materiae et salebrosa argumenta dominantur. Magna uero hominum pars , PLINIO iudice, STvDIOR vM AMOENITATES quaerit. Cetera, quae amoenitate carent, facile fasti. diuntur. Ne igitur idem hoc nostrae arti eveniat, habet omnino IURE CONs VLTI INGENI v Μ, in quo uim suam ostentet,s rerumque satagat, ut illam legum austeritatem quodammodo emo Lliat, S undique curiosius conquirendo, quicquid AD ORNANDAMartem, et, tum doceat, tum scribat, AD DELECTANDUM AU
quoddana propositionum genus constituere, nec incommode Voluntatum nomine insigniri. Voluntates uero, etiamsi demonstrationein non. nunquam patiantur . quousqt e tamen leges, iussa. edicta, sunt, quanto magis grauitatem legislatoris produnt, tanto magis a lusu et luxu ingenii, ab amoenitate et delectatione. sunt alienae. Lege, quae eam in rem scribit Frater dilectissimus, Io. MART. CHLADE N I v S in D eoria uoluntarem f. r. rs. et δε. quae inserta est Logicae mas sacrae Cap. III. pag. ιι e νL Nivs in Praefat. Histor. Natar. pax. I. edit.
D Sed quid audioi Inimica et noxia legibus este
Asν ara ρnt. Tacile uero res componi potest. Pereat utique tot ingenium. quod, Iibidine suadam correptum in legislatoriam potestatem Intradi . mentemque linis praetergrediendo in
interpretatione ita uerlatur, ut nouam Inagis legem condere, quam ueterem legem interpretari , uideatur. ELEGANTIAE uero L A V D E Mineremr ICtus . cuius INGENI v M in eo totum est, ut legitimam artem GRATIO EMessietat, AMOENIOREMque.
g Nemo unquam rectius sensit quam ICtus ille, qui tironi, ad elegantiae fastigium contendemti, suasor erat, nunquam a legali seueritate se
h Nempe. cum ingenia GRADv EXCELLEN.TIAE differant, et, is ocRAT E in Archidamo circa init. teste, intentim in ecusast, xt alios nisi Merermus, fieri aliter non potest, quam ut laus ingenii. ELEGANT A. gradus suos habeat. Et, cuin, LRvRENT Io v ALLA de Elegantiis Lia I. c. I a. iudice , comparativi natura sit. superare in ea qualitate . quam obtinet positiuus , ELEGANT OR is denui in erit dicendus, qui inter ipsos elegantes eminet, principarum
28쪽
DITOREM LECTORE14vE, facere uideatur. Has ipsas partes 'ubi explet Iurecolitus, ELEGANTIAE LAUDE excipiendus, tantoque ELEGANTIOR= dicendus, est, quanto AMOENIORI INGENio polleat, et quanto magi S DELECTET.
DELECTET IGITUR, Oportet, si ELEOANTIAE LAUDEM attingere uelit, ' undecunque demum DELECTATIONIS ARGvMENTVM promat. Facile Ue: O, cum, auctore TVLLIO, nihilseraeius sit INGENIIs, iis praesertim, quae DISCIPLINIS EX-
nunt LE GRAND GRNrΕ. Ipsum. qia d imter timinaqiae intercedit, discrimen. melius uix expresseri in quam Nerbis SPECTAT RIS AN
GL Tom. II. I se i7. pag. ara. quae, Gallico quidem idiomate concepta. exhibebo: Fntre
mai)ιe, Iuvi einx, qui par u futi foree de leurstalem matureis, et sem ocis μοava des stras onder Alancer, Ont produit des O ntes, qui sesuntlas delicti ia Iems eontemporairu et I admirationde la posterire. It y a quelque ebose de nobie aumilien de ι ' irrigatiuit M' On tronτe dans eragranis gentes , qui est is ement plus Maa , quetom ces toWr et rette delicates , que tis stancoirapessent BEL Espa T, resta dire is genis peti par Ia eonversation , Ia reflexion, et Ia ulture derreri nins tes plus exares. Le Genis te plus εἰσἐ, qui res miD des aris et des sicκces, en contracte. is me sis , queste reinture, qui ι entare is I mitction, matre qu' i I en ait. Idem hoe isserimen animo agitasse uidetur CicTRO. eum Lib. I. de sim. P. t tr*kx hominum genas dari, contendit. Ahoe, inquit, Ex CELLENTA IN SENII MAGN - Non inepte in iv RECON svLTO ELEGAN-Ti o a x desidero L'HUM EUR JONIALE. quam Galli voeant, id est, INGENI vM AMOENUM et D ELECTAsILE. Poscit hoe sibi ipsa uox ELEGANTIAE. Diserte ait PLATO in Diaeui rubrum: Hippias maior, siue de pa ero; ELEGANs istud demum es, quod DELECTET. Imo. si quis in uocibus haerere uelit, inueniet, graecis ele ans idem fuisse, ae id, quod delectet. ιναιδ)οτητα et γλαSυροτητα rectissinie dici ELEGANTi A M. testis est xv L. CAE s. sCAL GER in Pejtis. G, I V. cap. r. pri. Il. Vtraque uero uox, si etymon sp
rara. Η LARITATEM, VENUSTATEM, A
idem esse uidetur, ae quod Galli uocant L ABAL a se i T. Λb hoc uero accurate discedi
29쪽
quo, si uel in sterili argumento uersetur, animum auditoris lectorisve agat, et uelut aculeos in auribus et an igio relinquat. Nunc
arti, per se morosae, LATINI SERMONIS MAIESTATEM cir
cumfundit, et, communi illo scientiarum condimento , ELO'vΕNTIA, commendabile efficit legum studium. Nunc amoenissima politiorum literarum uireta perambulat, hinc inde decerpens ele. gantias, arti suae ornatui suturas. Nunc, quae certissimum AMOE.
NIORIS INGENII argumentum tacit, GRATA UARIETATE,
quae uirtus in Poetis laudari solet,' condit omnia. Cum enim non alia
esse. Illos, qui iN GL NM MAGN TvDINE excellunt, diderem GRANDs GENIE s. Ilosi uero . qui V T R A RV R, RE Ornati. B Κ Α U κE S e R I r s. In Iureconsulto elegantiori το αζεσκον est LE BEL E SPRIT.ση iracdam tamen in iure nostro araumenta iterilitate tanta laborant . ut omnem iere elegantiam ex eludant. et pene indigna uideantur, quae ab ELEGANTIO Ri INGENIO Operole tractentur. Audias. quid euenerit GREGO- .RIO MAI ANS O, Ic t O. qui, si Hispaniam. in qua ille docuit et laripst, ς ogites, elegantii simus dicendus, imo dictus a IO. GOTI L. HLi NEC Cica in Praesit. mi Obsru. BYNκΕRHOERII I om. II. v. ix. it. Applicuerat ille animum ad illustiandos titulos de dotis et bono. rum collatione. Totus igitur in eo erat, ut liane iurispini dentiae partem explicitiorem redderet . simul et amoeniorem. Nam animumelias LMRNU MARTi Nus. iteratis literis, ad amoenitates et elegantias sectandas, pelle-κerat. In isto algumcnto cum uersaretur , A. 3 A N s r v s. mira causae fiducia. M A R T i N o sese libebat: Nane in rium:bas bi H o titulos de eo Iatione bonornm et dotis. Hvie tractatui pro uiritii conseram, qαicquid ex malia lectione collig.ere potui et obser M. . Et stero, me ita em it Aroin . ne inhilis Uentiae eano iis, post avulsit discultati. Dinar, qtubas prope erat isVenetrabilis. Ex quos mune immortalitatem mimo uersare iussisti me, iu- teritissimus Ibm huic enit retioni. Exani lata deindelatoris parte, specimen mittebat M ARTl No. ci cito, lit plausum, et elegantiae quandam l. iiidem, reportaret. Quam uero spes decollatae. rit. perspice eri ipsis M ARTi Ni literis: com ruenturieram morum de collatione F morti in specim en leti, distris. , ideo, te uerseri r N sTERI Lir ROvINC A, ARIDA et fi VAL DA . At, ouis Te in illam coniecit y 2γ.mdo ali hid elacubrare animo Tibi haeserat, satius multo fhit sit, iu
v Eloquentia nempe potissimum ingenii elegan.
Ο Altera Poetae uirtus est v AR iETAs, quae auditorem hiscentem ad finem usilue perducit. Eam deseribit iv L. CA s. s CALIGER Poe-tie. Lib. III. capεrι. quod inscribitur: v AR iEaris
30쪽
alia re magis, quam multiplici specie, uariisque rerum figuris, i
animus capiatur, illud inprimis agitat IURE CONSULTUS ELEGANT IO R, Ut, nunc acute, nunc acriter, ' dicendo, nunc seriis iucunda, nune iucundis seria, PROvT INGENIUM SUGGERIT, miscendo, animum auditoris lecto risue alliciat, et, uelut inuisum, trahat. ' Vt uero eo GRATIOR iit VARIETAS, non popularia, nec uulgaria, nec, quae ab aliis saepe dicta, tractat, aut certe,
si tractanda tamen sint, non uulgari modo proponit, ' sed aliquid admiscet, quod iis NovITAT Is quandam GRATIAM circumponat.
pa Sine figuris, quod ait tu L. CRES. 1 CA L .
ue, Potest esse quicquam q) Gradu enim differunt AC E et ACU Tu M.ACv TvM est, quod sententiam, per se languidam, penetrare facit in animos auditorum.
Ac Rx est, quod non solum mouet, ut acutum. sed etiam uellicat. Vid. IvL. CAES. SCA-Licilla ibid. Lib. IV. Gi P. 1. circa M. et ca P. II.ν Cum enim v AR ET Ar S Praecepti m. t ste ν L. CAE s. SCAL GERO POῆt. Lib. III.
cap. as. difficiles sint, cuiusque ingenio relim quendum est . qua tandem re GRATAM M-Cere possit v ARIETATEM. Certe idem hoe innuere uidetur C i C E R α, cum in descripti ne Iureeonsulti elegantis addite iNGEN I PRAEsID Io loguentem labentenulae popa tum aut ad deetis excitare, ara as errore reducere,
Iureconsultum hae laude notabilem Excell.
. Milicet, teste IvL. CAE s. s CALIGERO in Poet. Lib. IV. Cap. I. pag. s . elegantia in ,
eo ET A essicitur per uerDomin electorum NON v v LG A x xl coaptationem. Sic Iureconsul- tuin KLEGANT AE I. v DE ornamus, si NON V v L G A RI MODO res electas proponat. Certe
enim, ELEGANT 1 AM ab ELt G Nno diei. autor est C a C E o de Nat. Deor. Lib. II. cap. al. iit igitur uix fallar. si contendam, Iurecon 'sultum tanto esse ELEGANTIOREM, quanto magis dici meretur c dabis exoticae uoci u niam a noxi ME DE BON CHO x. qua lem describit a ALTHAsAR GRAC AN dam 'homme de Gur, max. xi. uerbis: Lx BON