Tractatus de beneficiis et censuris ecclesiasticis, ad vsum vtriusque fori. Continens integram materiam methodicè digestam. Auctore Melchiore Pastore ... Cui accessit liber posthumus ejusdem auctoris. De bonis temporalibus ecclesiæ acquirendis & cons

271쪽

itur.

De Beneficiis cc siasticus Lib. III. 8s

c. veniens, de trans ad Hon ib. Rota dccis ago Qxas vero con- si rimatur sine cognitione causae, Oblis:atreti idem contrahentes, borum haeredes, vi stipulationum rat non obligat successsiores cortina in munere vel ostici, ne ex facto illor tim deterior fiat conditio succcsidriina , d. c. veniens , ii si usu Wconsuetudine centcnaria in muneribus publicis illud praescriptum sit. 6. Varijs autem modis Concordatum soluit ursi Primo , ali sui modii

conam muni partium consensum, si Rc scripto Apostolico

ntindum connimatum sit nam post Placit tim confirmationis obtentum, ab eo sine notio Rescripto rclitare non licet. At quaeri soleta an ante placitum obtentum liceat alicri altero inuito a Cora cordato reced cre, nam a Concordati quae fiunt de re t cmporali hib beneplacito Curia sae uiariS, ante Placitum Curiae non licet recedere, ut constat ex Placitis Senatus Parisiensis, apud Ioannem Gallum I. Io. Sed diuer-At Ia est ratio Concorda tortim quae fiunt de re spirituali, aut mixta nam quae fiunt de re tena porali, solo placito: consensu partium firmantur,. Placitum Curia non desideratur per modum conditionis, sed per modii in solemnitatis extrii siccae ad roborandum ac tim , nisi aliud constet de Iarente contra lientium' scd Concordata de re spiritii ali alit mixta facta sub beneplacito Papae, conditionalia sunt, si Papae placuerint; imper tecta , do inces Papa fiterint appi Obata ideoque ante placitum obtentum alter altero inuito a Concordato potest recedere, quam ui jam Procuratoren constituerit ad consentiendum in Curia dc clausulam de non reuocando in mandato apposuerit, quae clausula aduersatur mandato,&pro non adiecta habenda est, i cum precarium, . de precario, modo retrocatio mandati fiat cmpestiue,&intilaretur parii, ut di x metus sit pra delac uocatione naandati ex causa per intitatiora is, quo casti sumptu Saltei pia stati debent , quo secit ante intimationem, .si pecuniam si . de condici causa data causa non secuta in ex notio Edictore Controile, arr. . sin alio Edicto modificativo anni 16 mandata quae si uiri ad consciatiendum Varroni, aut disti, lutio in vino,

272쪽

: De Beneficiis Ecclesia bici, Lissi III

nis creationi Vel extinctioni pensitonis annotanda sunt apud Actuarium intra mensem ab intimatione Rescripti numerandum, aliter nulla declarantur, idem nullam faciunt in Iudicio. . Secundo , Concordatuna soluitur conditionis defectu, si a Papa reijciatur Caut intra certum tempuS non appribetur, sit clausula resolutoria fuerit adjectas ut si intra tempus designatum approbatum non fuerit, nullius momenti sit sit vero certum tempus non sit adjectum, finito mandato aut morte Proci iratori constit tui ad consentiendum , vebanni lapsu his enim modis mandata huiusmodi finiri supra

diximus lib. s. it. f. concordatum durare creditus Walter ad postulationem alterius , de nouo mandare tenetur ad coissentiendum approbationi nisi malit Concordatum: solui.8. Tertio, Concordatum finitur morte naturali aut ciuili alterius , antequam illud a Papa fuerit approbatum; utroque enim modo potesta Procuratoris qui debet consentire expirat. Vnde si pensito fuerit reseruata in concordia mortuo resignatario ante homologationem, resignans non potest petere confirmationem, quia mandatum resig-

Arrectum natari est finitum , ut iudicatum fuit in hac Patria. Arreso

rilis Anno I 622. s. Quarth, ossicio Iudicis, restitutione in integrum, si causa ,-- iusta sit, vel appellatione emissa ab executione Rescripti

rescisionem, aut Apostolici tanquam ab abusu, si Concordatum illud sit con- restitu lossem ' bonos mores , Constitutiones Regni, Concordata ian.liation. quo calu idem ipse qui consensit admittitur ad appellan.

. . - dum, ob publicam utilitatem. Io. uinto, Concordatum soluitur si Beneficium de quo agebatur ab alio fuerit euictum, sine dolo aut culpa promis ri S. ii. In qui biis casibus, situ Concordatum dicatur nuIIum, siue rescindi petat tir cognitio est Iudicis Ecclesiasti

Regiis, Rescisionis, aut restitutionis , Iudex Regius fuerit

273쪽

De Beneficos Ecclesiiasticis Lib. III. 8s

delegatus , nisi per appellationem tanqtiam ab ab usu cognitio causae ad Senatum uerit deuoluta.

a Si tamen ille,cui debebat cedi beneficium vigore concordiae reperiatiir in possessione, non constet de beneplacito Papae, ex hoc non praesumitur simonia Flamin de consid.

Vt autem ex confirniatione Apostolica pacta hujusmodi circa beneficialia labe simonia explirgentur, duo requiruntur primo ut non solum reseruetur sed omnino obtineatur beneplacitum Papaei alterum ut nihil possit videli contra Papae mentem extortum , sed fuisse omnia bene explicata , ita ut non susticia narrare aliqua pacta illicita si magis illicita taceantur, nec potest praetendi eorum narrativam suppleri ex clausula relativa ad instrunaen tum Concordiae cum clausula quorum tenores, ilia non trahitur ad majora expressis, Lot ter de re bene sic lib. 3. q. 23. n. III. Nihilo ininus ut Concordia fiat, recedatur a lite, licet ratione expensarum aliquid detur, simoniacum non dicitur, o mei . ad Regul de annali post R. a. circa medium, pag. mihi SS. In totum vel pro parte, nam si aliqua clausula fuerit cancellata aut conditio vel modus rejecti sub quibus, Non aliter, partes concordare voluerunt, licet in reliquis sit stipplicatio signata, evanescit tota Concordia ex defectu consensus contrahentium, Gongas ad Regul. S. Canceu. glosi Ie. u. 6.

274쪽

8s Beo bis Eccle usuis Lib. III. TITVLVS IV.

De tacita renunciatione , per matrimoniumse adeptionem Episcopatus.

i. V Acita renunciatiosi in certis casibus Beneficia Ual cant ipso iure,in ipso facto. Primus est , sit Claricui

habens Benefici uin matrimonium contraxerit: nam acerdotium cum matrimonio retineri non potest, juxta na ore Spes mai=imo antiquos Romanorum, . duracus , ff. de donat inter tr. nium renunci . tix electoque latu confugali Clericus renunciaste s

' f 'o detur eneficies e. i. e. diuersiis, cum decorem, de curicit coniugatis , qui , ut ait Pontifex inta c. diuersis, cythara .cum salterio male concordat, ubi per Cytharam intelligiti 1m Laicalem per Isalterium vitam Clericalem .i seu Nec obstat quod in dicite Constitutionibus dicatur Clericos qui duxerint uxores est compellendo ad Beneficia dimittenda id enim de dimittenda possessione intelligitur, non de dimittendo Beneficio, cui ipso facto duces, do uxorem tacite Clericus renunciat, reo illam tactu

tam renunciationem ampli(is renunciare non potest , ut probatur ex c. iteras, c. cum nos i , de concessione prae benae Hoc iure Beneficia vacant, stitie matrimonium sit con summatum, siue non , etiam si uxor in domum mariti non-Permqtri ' dtim deducta sit, vel intitato propossitio in Religionem in-

gressi fuerit, ilerico remanenti in saeculo ad Bene fib

cium redire non licet, Panomiit in cum nostris. At per sponsalia defuturo , aut per matrimonium inualidum, Beneficia non vacant ipso iure' nam Constitutiones supra allegatae loquuntur de matrimonio,& de Matrimonio rato&valido intelligunt ut unde si matrimonium nondum contractum

275쪽

De Beneficiis Ecc fiasticis Lib. III. 8

contractum fuerit coram Poro chorim duobus testibus iuxti rniam Concili Trident iniri vel si ob aliquod Iuris

et intentum reperiatur nudum, Beneficitam Oncclisetur vacare ipsi iures, olintus de publicandis Fetna t. n. 38 . Garcias parte II. c. Si quoniam in poenalibus ciba cum ulc- citis uiritiitelligenda : tamen in istis casibus Iudici sententia Clericus priuandus est Benefici, ob suspicionem incontinentiae , Ordini illatam injuriam, ex corum dem sentcntia de aliorum clitentia , licet matrimonium sit nulliam ob aliquod Iuris impedimentit in , Beneficium ipso itne vacat ,

ipso facio, a Lot decis. os in antiquis, Aebiff. de pacis pcie . n. SI Aicius dicis. ano quam iuilani, sic arbitrarc si

Inatrimonium fuerit consummatum cIaccdtim ob injuriam ordini illatam,t mulieri, sed obscandalum,cum sit Iavans Q ctu per talem actum Clericum Beneficio reniinciare Voliti sic. q. Secundus casti cst in c. ci mi cunctis si cum aer, de

et stata , ubi dicitur quod si Clericus haben Lenesicrii minEpiscopum clectus fuerit, eiusque electio fuerit confirmata, is bonorum Ecclesiae administrationem assecutus sit, decurs tempore de coia secrandi Episcopi S a Canonibu de , h, sinito, is ad quem spectat collatio Beneficior tim quae Epis copiis habebat, de illis liberam habet disponendi faculta itan emtem quod de Beneficiis cilitiscumque generis intelligitur, ' - siue sint Dignitates , aut Bene siet a tirat , aut simplicia bitae in titulum, siue in Commendam concessa sint. Idem de sensionibus ipsis quae habentur loco Beneficii dimissi intelligendum putat, arcia parte II. c. f. in de inson b. q. f. Verum pensiones non veniunt nomine Benefici , Constitutiones supra allegatae derieneficij sol in loquuntur, non de pensioniblis. s. Eodem iure ne nescia Abbatis post confirmationcm adeptam pacificam po sessioncm vacant, quamuis is nondum fuerit benedicitis, Decius ind. c. cum in cune lis Oidradus cons r . Idem dicitur de eo qui ad Dignitatem Cardina-lti it c lectus est, Marcus I parte , . N S.

Excusatur aut cin isdem Constitutionibus Episco-

276쪽

188 De Beneficia Ecc i co Lib. III.

pus, si nonduin possessionem pacificam bonorum Ecclesiae in quam electus est fuerit adeptus aut saltem majoris p artis

eorumdem bonorum, ob motam controuersitam de ei ac in bonis, in iudicio, vel extra aut si nondum it consecratu S, modo non sit in mora petendic Asecrationem: censetur enim

est in mora post trimestre elapsum a confirmatione , si nullum fuerit legitimum impedimentum c. ordinationes d. Ti. re quoniam quidam , d Ioo Excusatur etiam si a Papa fuerit dispensatus ad retinenda Beneficia gloss. in c. hi qm a Iet. Idem de Abbatibus , Cardinalibus dici potest: quod de Abbate diximus, locum habet silue sit prouisus in titulum, siue in Commendam ad vitam jam tali Commenda aequiparatur titulo in multis, secus si ad tempus Commenda sit.

a Vettitisti contrahens fuerit sacris initiatus vel consanguilaeam duxerit, vel non seruata forma Concili Trid non enim decet ut stultus melioris, quam peritus conditionis existat, cap. cum qui de praeb. in G. nemo de improbitate fila consequitur actionem, . itaque ullo S. I. f. de

furti S.

Q nia priuatio imponenda non est niti in cassibus a jure expressis, glosis notabilis in cap. vlt. de jure pat. in cap. cum VOS, ita Verb. minus idonea in fine de Osric ordin. in clem. r. in verb suspensus , de vita non est cleric. text. in . cum igit tir in Auth de non elig. secund nub ibi: Nec est lex titim d tale dicens. His motitiis idem quod Auctor noster in subjecta quaestione tenet Hoteda de incompar. bene f. p. I. cap. q. ra. s. id a nobis dicta supra hoc lib. tit.

Per promotionem ad Cardinatatum vacant indistincte omnia Beneficia curata, dignitates Wossicia per ca de multa de prael, ut resoluit Panorm in cap. Ecclesia vestra, lea. de elect non autem Beneficia simplicia, o te da, de incompat Benefic. p. I. cap. a. n. s. quia de his non loquitur capitulti inde multa , sed possunt imul retineri cum Cardinatatu etiamsi resistetitiam requirant ut in . cap. Ecclesia

277쪽

De Beneficiis Ecclesiastico Lib. III et 8s

vestrale a. quia is qui in diuiti Romani Pontificis est, a

residentia excus attir, cap. cum dilectus , cap. ad audientiam&cap de caetero, de cleric non resid. imo postquam itiis fuerit creatus Cardinali poterunt eidem praedicta Beneficia simplicia conferri, non tamen ea quae residentiam re . quir tint, nam haec conserenda non sunt eis qui residere non post uiri, cap. quia nonnulli, cap. relatum & cap. cum ad hoc, d. it. Et hac intelligenda suiu de Cardinale Diacono seu presbytero; non autem de Cardinale Episcopo nam hic nulla potest retinere Beneficia curata vel simplicia, cap. cum in cunctis S cum vero de elec .Pan. io ted ubi siti pra.

Nam Episcopatus, Abbati a iure parificantur, Ut

observat Rebuir de mandat Apostol. F. stat trimu in crae Monasteria in concordat. mprobatur in cap. ne pro defcctae . statuimus juncta glosi . in verb regula resin texi in cap. dilectus filius in fine de concessi praeb. can nullus Monachus 28. q. a. cap. decerimus, de iudic ubi Abbates nominantur inter Episcopos , orchiepiscopos .in cap. a. 2 ibi Archidiaconus de praeb ini non tamen eo modo vacatu Beneficia promoti in Epite opum quo vacant Bene fiet a promoti in Abbatem nam Beneficia Episcopi non vacant nisi possessio adepta sit, apiscopus sit consecratus, vel saltim sit lapsum spatium ruina mensium concessum ad obtinendam consecrationem cap. cum ita cuncti , .cum vero, de et S. At Beneficia Abbatis vacant statim post obtentam pacificam possessionem etiamsi non fuerit benedictus, Pan .i d. s. cum Vero, Vin cap. quanto de os fic ordita ratio differentiae est, quia Abbas ante benedictionem, dicitur Abbas, electus alitem in Episcopum Episcopus non est ante consecrationem, Pan. in cap. inter Monasterium, de re iudic.

278쪽

aso De Beneficiis Ecclesiasticio lib. III. T UT VAE V S XV. De vacatione Benefici per adeptionem securum s

i. mi Ertius casus est, si possessor Benefici adeptus sit

1 liud Beneficium incompatibile cum primori primum vacat ips iure , non tamen ipso facto jam in hoc , mincassibus supra relatis, in quibus diximus, per adeptionem Episcopatus , Abbatiae, vel Cardinatatus, Beneficia ante adepta vacare ipso iure in alijs casibus quos referemu infra, postes' corum dem Beneficiorum non prohibetur ea dimittere, ut pure , vel in fauorem , modo alteri non sitius quaesitum Unam licet Beneficia illa quae dimittere tenetur , ipso jure vacent, iton vacant ipso facto, ut per cessitim vel decessum, per matrimonium, se professionem vitae Religiosae: in quibus casibus postes est acite Bene sic ijs videtur renunciasse,&ineum statum transit ut renunciare non possit iuri quod habere des ij per tacitam renunciationem. Sic distinguntur casus in quibus Beneficium vacat ipso iure tantum , inqitibus possessori renunciare licet si Beneficium a I-

teri nondum collatum sit , .casus in quibus vacat ipso jure ipso facto , in quibus cessat renunciandi licentia. a. Olim prouisus de Beneficio incompatibili cum primo,

quod obtinebat, alterum illor una dimittere tenebatur,in alterum quod mallet poterat retinere, ex Concilio Turonensi ec referente, cyi praeterea , de praebendis Verum Concilio

Lateranensi cati tum fuit, post adeptam pacificam possessionem ei te fici incompatibilis vacare primum i de multa, de praebendis ipso tam vacat si qualitas Benefici sit notoria; si tialitas Benefici siit occulta, post temptis a Iudice praestitutinari, Dominicus inta. c. susceptum , posterioribus Constit titio ilibris cautum fuit post adeptam pacificam possessionem

279쪽

Beneficiis sicci si Fic s. Lib. III. etsi

secundi incompatibilis posscstorem teneri alterutrum dimittere intra metassem, eoqtie tempore elapso utrumque vacare, Extra uag. execrabilis , de praebendis , quae Constit titio nitans

severa visa est novissime in Concilio Tridentinosi . . de

reformat. c. q. Ius Concili Lateranens: fuit renouatum.

s. Ad hoc autem ut poste sidcincompatibilium ad inris.sionem primi obligetur ex Concilijs supra allegatis, trifcit si possessionem pacificam secundi adeptus sit: nam si primum sit litigiosum, eo citius dimitti debet .vacare centetur post adeptam pacificam possessionem secundi, Rebust in inde tacita renunctationes vers. 3 as,irrus cons. q. n. I. de praeb. Garcias parte II. G. D. Io T.

. Beneficia incompatibilia sunt, Dignitate , per natu S, ossicia quae requirunt residentiam c. de multa, de praeb. Ecclesiae Parrochiales , si Cura sit eis actu annexa , c. quia in tantum , depra, secus si Cura sit eis habitu annexa, per icarium exerceatur, alit si illae Ecclesiae, ut Prioratus rurales, in Cura per spati tim quadraginta annoruni rectae fuerint , quo tempore status Beneficiorum mutatur , ut diximus supra lib. I. uiri etiam incompatibile Vicariae perpetuae , chment Vic idem enim non potest duplici fungi militia, l. s. C. qui militare non possint ib. .nec diras habere uxores , ut aiebat Guilles in iis Parisiensis Episc. Absit 'ricum Ecclijsa mea sponsa habeam concubinani, referente Cosmam Pragmatica Sanctione. In compatibilia etiam dicuntur Beneficia simplicia ii sint conformia sub eodem tecto c. Literas, de concili prae, ut Praebendae: Semi praebendae, ne idem videatur duorum vicem fit stinere, Beneficia constita dantur,d cultus divinus minuatur WRector Ecclesiae Panochialis Vicariam perpetuam ei tisdem Ecclesiae sine dispensatione habere non potest, c. Ait de in . ibi Abbas id Clericus Regularis dii geneficia simplicia eiusdem ordinis in diversis Ecclesiis diuersorum Monasterior tim obtinere non potest sine dispentatio ire in titullina, Clim sp m 't. Pratat Loetus

lit A. D. . cum sit mancipatus&adscriptu vini. Praetcrea quae-d .anari et reficia simplicia, ctistii blatio ire . Stata io, vel cons icis

280쪽

dis et De Benesciis Ecclesiasticis Lib. II .

tudine, reqtiir ut residentiam, sin compatibilia censentur: sic Beneficia alia sunt incompatibilia ratione Curae, alia ratione residentie In quibus omnibus decretii Concilii loco citato locum habet.Verum in duabus Dignitatibus,aut personatibus, aut Parrochialibus Ecclesijs, vacatio inducitur ipso iure,&in duobus Beneficijs implicibus incompatibilibus vel uno simplici clina Parrochiali, Vel Dignitate, vel per sd natu, vacatio non inducitur ipso jure a sed per Iudici sententiam monitione praemissa Marcia parte II. c. s. Num 6 . s. Excipiuntur Beneficia via ita , . dudum, de eleel. e. eam te, de aetate 'qualitate Ordinandorum: Beneficia data in Commendam, si Commenda sit temporalis bonam si Commenda sit perpetua, supradictis Constit titionibus continetur; dc Iura loquentia de Benefici j titulatis locum habent mi Commendis perpetuis, Molineus de publicandis ref gnationibus D. OG. 6. Possessio pacifica dicitur ex quo prouisus Ecclesiam kredditiis illius, aut majorem eorum partem coepit pos sidere, sinae ulla controVersia mota in Iudicio, vel extra, si tibi concesso, de praeb ini Dominicus in c. commissa, de eli CL in S. nam silex consuetudine Vel Statuto prouisu non percipiat fructus primi anni, non tenetur Beneficium incompatibile dimittere nisi post annum primum elapsum, Garcias parite II. c. s. n. 23. nec dicitur pacificus cui statim controuersia mouetur s. c. comm a ubi l clement. gratiam, de Rescr. c. si quis iam transatus ar. a. Mascardus de probat. conci 18s nisi lis sit affectata nec dicitur possessio pacificanisi duret, ut non dicitur in rem versum quod non durat versum iam in successimi duratio requiritur.

. Non tamen statim post adeptam pacificam possessonem secundi incompatibilis, primum vacat ipso iures posses' enim habet aliqua te imporis inducia ad deliberandum, eligendum quod dimittere debeat, nempe decendium ex e. si pluribus , de praeb ini quo elapso primum vacat, cina Papa vel Legato aut ab Ordinario dari potest, .... de multis, issicet, de praeae in s. de Ordinaxio idem statui-