장음표시 사용
41쪽
hii, contractuum , et testamentifactionis. Attamen glebae Vel fundo adscripti, cum fundo venduntur , dominisque Oeeras et censum debent, nec non quibusdam locis certam pecuniam pro libertate matrimonii, et praecipuum ex hereditate, veluti optimum caput, optimas exuuias cet. Vid. HARPRECHTI Tract. de iure mortuarii , et PoTGi EssERI Tract. de satu et cond. se . in Germania. Et hactenus seruiunt : reliqua sibi adquirunt.
Serui in Hi quoque vel nastumiar, vel fiunt. NAsCUNTUR ex ancil- Germa- lis, FIUNT non quidem per captiuitatem, sed alibi per addicti obesu nem volunt r/am, alibi Per nuptias cum aliena ancilla, alibi peres huhi.' spiam babuationem, domiciliumque iis locis constitutum, ubi v let adagium et Ater seruos reddit, die Lot machi esten, veluti in Algovia , Sueuiae tractu. Vid. HERT. et THOMAs. Disi de fi min. pro r. POTGIEs s. v. eis. s Cons. quoque Elem. nostr. iur. Germ. Lib. I. tis. I. J
Liberi Haec de seruis. His oppositi LIBER quum in ingenuos et homines libertinos distinguantur : I. 78. de illis titulo III1. de his
vel inge- titulo V. agitur. nui, vel o
thh.hu; T NGEN V , qui et μιτ' liberi dicuntur, a gignendo no- .h4. I men habent, quasi quibus ingenita est libertas , vel, ut ΙsI- dictis DOR. Orig. Lib. VIIII. cap. q. quasi qui in genere habent libertatem , non in facto.
. Exemplum est in L. 4. D. M ad textus Hiquot paullo diffessi iust. et iur. ubi V -Nus inuicem ros e plicandos. e. g. L 1. pr. C. 2 h. opponit liberos , seruos, et tertium ge- de liberali carassa. nus liberior. Quae obseruauo prodest
. LXXXVIIII. uuiniti Ingenum itaque est, qui satis, ut natus est, liber est. pr. svis Inst. b. t. s. LXXXX. Di j j eo by COOste
42쪽
Quum vero ad natales hic respiciatur r fauore ingenuitatis Axioma inualuit axioma e ingenuus es, quieumque es natus e matre , quae dς 'gς tempore vel conceptionis , vel partus , vel intermedis , dum uterum tu it, saltim per momentum libera fuit. d. pr. Inst. h. t. f. LXXXX I. . Ex quo consequitur , I) ut ingenuus nascatur ex parentibus libertinis, I nee non ex libera et seruo , 3 item Vulso qude UT M. situs , si mater sit mulier libera. C. Vt non ossiciat angenui n,ὼωα-tati manumissio, si quis ingenuus natus iniuste in seruitutem de- te. trusus fuerit, S. I. Inst. h. t. e. s. a latronibus captuS. L. 13. pr. D, qui testam. Dc mg. y . Vt liberi, olim permittente iure vetere a patre venumdati, vel noxae dediti, nec non obaerati, addicti creditoribus, posteaque manumissi, non libertini essent, sed ingenui. Qui κCTI Lia N. Ins. orat. Lb. R. cap. IO. et Lo. VII. cap. 3. Deciam. 311. 3F. et 3 a.
. Quamuis enim alias liberi sequam pater non intelligitur. Vnde extra ma-- eonditionem patris I id tamen non trimonium conditio matris spectatur. procedit extra nuptias , quia sine iis L. is. D. de saι. hominis
An quis statim , ut natus est, liber fuerit, facti quaestio est e De ius
suder ouibus uuaestionibus quum iusiurandum et res iudi- ui obcata pro veritate habeantur e L. 2 . D. de reg. ruri L. D. L. aereb. ereae consequens est, 6 ut et libertinus habeatur ingenuus , ,em tuli qui sententia iudicis ingenuus pronunciatus, L. as. D. de fiat. catam. hom. nee non qui deserente patrono iurauit , se ingenuum esse. L. 3o. S. . D. da iureiur. f Quod ad statum ingenuorum attinet, ea de re plura diximus in Elem. iser. Germ. Lib. I. m. 3.IT I T. V.
HActenus de ingentiis. LiBERTINI , his Oppositi , sunt, Quinam qui ex iusta Ieruitute ν. 9 I. q. manumisi sunt. pr. IV. liberiim h. t. Ita 6. D. de sat. lom.
43쪽
αε ELEMENTA IVRIS. LIB. I. TIT. v.
. Libertini dicuntur rasone status I cap. 1. olim tamen libertus erat manu. liberti in relatione ad patronos. Illi tum millias, libertinus e liberto natus. Sua. απιλιυδι M. hi ἀπιλ υριωκοι. Uid. LAvR. TON. Ga L eap. 1 . VM L. Elegant. Las. Ensu. G. IIII.
Μinu MANUMISSIO est de manu datio. pr. Inst. b. t. Maniis autem missioni, potestatem denotat in iure nostro, ut et olim voteribus. Vid. definitio. LIv. Lb. XXXIIII. cap. II. Quum enim serui essent res r A. 77. dubium non erat , quin domini dominio suo se abdicare, adeoque seruis libertatem reddere possent.
Modi Modi manumittendi veteres et sollemnes erant CEMUS, TEs- manu- TAMENTUM, V4NDICTA. Cin. in Πρ. cap. a. ULPIAN. Fragm. in Dd tit. i. g. 8. Sed quum census luseratis iam a Vespasiani tem- bii. poribus ab Usu recessisset, CENSORIN. de die nata ev. I 8. nisiis.,. quod eum longo interuallo interiecto repetierat Decius : TR BELL. ΡοLia in Valerian. Constantinus Μ. in eius Iocum se stituit manumissionem IN sACROsANCTIS ECCLESIIs. LI. et 2. C. de his, qui in n. rectes quae solae restant ex tribus constitutionibus, quas eum in hanc rem edidisse tradit Sozoti. His. εια Lib. I. eap. I. Hinc, omisso censu, hunc tantum modum reliquis accenset Iustinianus S. I. Inst. h. t.
Modi Λ, biodi novi, et minus sollemnes erant plures Φ veluti PER L-ui et mi-PISTOLAM , INTER AMICOS , s. I. Inst. h. t. PER COMvIVIUM , nus sol- CAI. IV. Lib. I. tit. I. f. a. PER NOMINATIONEM FILII. s. II. lemnes. de adopt. . Caue enim existimes , hos sel
fuisse. Liberae enim v. C. fiebant a cillae , quas dominus matronali habitu ornauerat. Liberi credebamur serui , qui volente domino tabulas signaueram: QvINCTI L. Deciam. I. . ra 342. vel quos dominus domi dextra prehensos circumegetat. APPIAN. de bella citi. Lib. I. Sic puerum liberum iudieatum nouimus, cui bullam et praetextam togam imposueram venalicii. SuETON. ae esar. rheti cap. I. Cons. ΜΕ- RiLL. Obs Lib. VII. cap. I .
-;1b' ' Per CEN svri LUSTRALEM liberabantur serui, qui nomen suum est,suri n Cei sum , iussu domini , conserebant, VLP. Fragm. tit. I. g. 8. u1lia. ac deinde intererant lustro. CIC. de orat. Lib. I. ωρ. F. Fragm.lem. e Veteri ICto S. II apud SCHvLTING. Iurifruae antiqv. anteiu
sin. p. 8o9. Sed hic modus iam Iustiniani tempore pridem ab usu recesserat. S. 9F. . S. LXXXXVIII.
44쪽
In fACROsANCTIs ECCLEsiis liberabant seruos, qui die in- In aero primis paschali GREG. NYssEN. Orau. II. de resurr. Chrisi L. T. C. de feri) sub adspeetes sebis , adsistentibus Christianorum antistitibus, ita manumittebant, ut eropter facti memoriam vice actorum recitaretur libellus sollemrus , vel scriptura , in qua ipsi vice testium signarent. L. I. C. de his, qui in n. ecclesCons. IAC. GoTΗoFRED. ad L. vn. C. G. Lib. UIL tit. T. pag.
TEsT AHENTO seruus manumittitur , quia serui sunt res , Per testi- f. 77.9 et de rebus cuique legare permittit lex XII. tabui, Mentu rum. L. IIo. D. de verb. Mign. Fit hoc vel DIRECTE, vel per NODvM FIDEI COMMIMI. Directe ipse testator manumittit, vel ExpREs,E : Diebus liber esto; vel TACITE Diebus heres , vel tutor tiberarum meorum esto. Dum enim voluit seruum suum heredem , vel tutorem fieri, procul dubio et liberum fieri voluit. . a. Ins. qui ei ex quib. eausi. man. L. Penuit. C. de neces . seru. her. ins. s. I. Insi qui test. tui. dar. ptis L. 32. ν. 2. D. detestam. tui. Per modum fideicommisi, quum testator vel heredi vel legatario iniungit, ut seruum manumittat. g. a. Insi. de reb. sing. per fideis. res. . C. Manumissio PER v INDICTAM erat actis legis, ου. 69. a. et hine Per coram eo magistratu. apud quem erat legis actio, sollemni ritu et Α 'formula explicanda. Quia tamen simul erat actus iurisdictionis voluntariae: S. 69. a. notia opus erat, ut pro tribunali fieret , sed videbatur recte manumitti seruus, etiam quando pra tor aut praeses in balneum, vel in theatrum ibat. s. a. Ins. h.
r. L. T. D. de manum. vinae Qui ritus in eo constitit, quod
dominus seruum in gyrum ageret .PERs. Sat. V. v. 7s. colaphum eidem infliseret , at ita percussum e manu dimitteret, addita formula: Ην Ne Ηο- NINEM L BERUM EssR voLO. Quo facto , Iictor virgula, quae vindicta a Uindicio seruo , ita manumisse , dicebatur, Liv. Lb. IL cap. s. L. L. I. 1 . D. de orig. iuri caput serui per
cutiebat. Si DON. Carm. II. ad Anahim. v. ε . CLAUDIAN. consul. Honor. D.
Ηi modi sollemnes sunt manumissionis. PER EPIsTOLAM m, Per epi
numissio sine solumitate fiebat, . 96. unde et absens hoc stoi- in eccii Elamenta Iuris. D modo
45쪽
modo manumittebatur. I. aso. L. 38. pr. D. de adquir. vel amisi. 'fess. Postea Iusti manus primus requirebat quinque testium
subscriptionem. L. vn. s. I. C. de Lat. liberi. toli.
Inter a- INTER AMICOS manumittebat dominus, quando seruum mi s. quinque conuocatis testibus, liberum esse iubebat. L. m. s. a. C. de Lat. libera. tou.
Per eo, Quumque indecorum olim videretur, cum seruis accumbere uiuium dominum e Antiqv. nostr. Rom. h. t. f. 8. et is PER CONVI Vluri manumitisse censebatur, qui seruum adhibuerat mensae . CAr. Lib. I. Inst. tit. I. g. a.
Eo nonnulli, sed parum accurate , reserunt verba Seruatoris. Luri XII, 37.
ς Denique , vii olim seruus , a domino adoptatus, liber se-h ζωύ' ta iustinianus auctoritate Catonis aliorumque veterum sta' tuerat, ut is seruus, quem dominus , actis interuenientibus , FILIUM SvUM ADPELLAVERAT, liber erit, licet hoc ei ad ius filii accipiendum non sutrieret. s. Ia. Inst. de adopi. g. CV. olim omnes ita manumissi e seruis fiebant liberi, e rebus perso-kh ' nae. g. 6. Et olim quidem ex instituto Seruit Tullii Di
NYS. HALIC. Lib. IIII. eap. I 26.9 una erat omnium libemtinorum conditio, quoniam omnes non modo libertatem , sed et ciuitatis Romanae iura consequebantur. Cic. pro Corn. Bas.
Ex lege Posteaquam autem domini scelestissimos seruos ob varias s.. . eauma manumittere Coeperant, DIONYs. HALIC. ib. p. 228. 4esiam et ciuitas pessimorum hominum colluvie adfluere videbatur : a.v.C. liberii TS F. .sex. Aetio Cato et C. Sentio Saturnino coss. lege AELIA deditiάi. SENTIA cautum, ut serui sceleris aut noxae caussa publice caesi, vincti , torti, aut stigmate usti, ad ferrum damnati, bestiisue obiecti, impetrata a dominia quocumque modo libertate , non melioris essent conditionis, ac dedititii: DIO CAss. Lib. Q. p. sF6. SVET. Aug. ωρ. F. VLPIAN. Fragm. tit. I. f. I. CAI. Bist. Lib. I. tit. I. S. 3. id est, ii populi, qui se, diuina hum naque omnia Romanis dediderant. CAR. SIGON. de antiquo iure Bal. Lib. L cap. I. p. v.
46쪽
Postea ob eandem caussam a. v. c. 7TI. M. Iunio Silano et Ex lege L. Iunio Norbano Cossi lata lege ΙvNIA NORBANA sancitrum, ut modis minus sollemnibus cf. 96. F. IOI. que ad A. I . 'ur' manumissi , quosve lex Aelia Sentia in libertate morari passa erat, non ciuitatis, sed Latinorum coloniariorum, iura conse- iactaquerentur. VLPIAN. Fra α tit. I. g. Io. CAI. In . ibid. f. II. Add. Comm. nostr. ad let. Lia et Pap. Popp. Lib. II cap. I g. CVIII. Ex eo ergo tripartitus esse coepit libertinorum status. Alii Trialbenim iuitam consequebantur libertatem, et fiebant Civ Es Ro- berano mani: f. ios. alii LATINI Ivu IANI : s. Io7. alii DEDiaei- Vm ς' Tu dicebantur. S. IO6. ν. 3. Ins. h. L
Civis gaudebant iuribus connubii. contractuum et testamen- Ciuium tisictionis , aliisque , quae ad ius publicum et priuatum Rom. Launo pertinebant. LATINI participes qui/em quodammodo erant iuris mim. νος commerciorum: VLP AN. Fragm. tis. I9. s. q. tit. m. s. 8. non autem testamenti factionis , neque iuris connubii, nisi hoc ἡ;i;. Relatim concessum esset. VLPIAN. eis. IT. g. I. et tit. s. s. q. EDITITII nullo horum iurium gaudebant, ac ne spes quidem illis supererat, ad meliorem conditionem iustamue libertatem adspirandi. CAl. Inst. Lib. I tit. I. s. q.
g. CX. At Iustinianus primo id discrimen sustulit e f. vli. D . b. Disti
t. L. vn. C. de List. Id. toli. et L. vn. C. de dedit. lib. toli. dein- men inde et ingenuitatem libertinis concessit, et ius aureorum annui rum dedit, adeoque omne fere discrimen ingenuorum et liber- htinorum aboleuit, saluo tamen IvRE PATRONATUS. NON. LXXVIII. p. nuo, et
. C X Ι. sublatum. Nimirum magna olim necessitudo erat inter manumittentem Patroni et libertum. f. 93. Liberius illi debebat, quod persona esse liberiin coeperat , quum antea in classe rerum esset. S. Ios. Ex quo con- nam Vei' sequebatur, ut patronus illi veluti pater ac proximus agnatus enset , cuius & nomen adsumere Elebat. LACTANT, Inst. divin. .ehiii. Lib. IIII. cap. 3. L. 9ε. D. de leg. 3. L. 88. g. 6. D. de leg. a. L. IO8. D. de condit. et dem. VINN. ad prine. Ins. de success tiberi. et quae nos ibi notauimus pag. s66.
47쪽
Iura pa- Quum itaque manumissores libertis essent instar parentum ruonatus. s. ID. consequens erat, ut testamento directe manumissipatronum non haberent; iniurecte libertatem ex fideleommissis consequuti, heredi vel legatario iura patronatus deberent. V de illi liberti reeini dicuntur , quasi qui patronum in orco h hent. CvIAC. Obs Lib. III. ev. 23. a Ut liberti patronis deberent obsequium et reuerentiam. α 9. D. de obsequ. parent. et patri praes. c 3 Vt illis obstricti essent ad praestangas operas οὐ liciales. L. 9. I. D. de operi libera. non autem ad fabriles, nisi sponsione vel Iureiurando promissas. L. 3. pr. L. D L. T. ν. 3. D. d. Vt patronus liberto , qui improles obierat , ab int stato succederet. pr. IV. de Dee. libera. s Vt libertus -- t
stamento ei relinquere teneretur partem tertiam bonorum, si esset centenario maior, alioquin patrono daretur tantae portionis
bonorum possessio contra tabulas. s. 3. Insi de sueresi liberi. 6 Ut
iura patronatus , quod ad operas ossiciales attinet, capitis deminutione quaeumque; reliqua maxima et media perimerentur. S. I. IV. do adquiset. per arrogat.
va, hu- Ceterum haec omnia hodie fere extra usum sunt. Manumit- nixdω tuntur homines proprii, ubi ea seruitus adhuc recepta: sed perctrinae solam fere epistolam. Cessant vero reliqui modi manumissionis: hodier cessat ius aureorum annulorum : cessant iura patronatus. In uni- ' uersum fere adhuc obtinet in Germania, quod iam obseruauerat TACIT. de mori Germ. eap. 26. Uberti non multum svra seruos sunt. Vid. POTG iESs. de satu es condit. serv. in Germ. Ub. III. s ut et Elem. nostr. iur. Germ. Ub. I. tit. 2. I
Romani saepe seruos imprudenter manumitterent: mitio ἱ lege AELIA SENTIA hanc manumittendi licentiam quoliberias dammodo
48쪽
dammodo fuisse cireumscriptam, iam supra monuimus. g. Io6.3 l g Dio CA s. m. IV, p. f. CX v. -- Eadem ergo Iex AELIA SENTIA inter alia et bina haec e Duoesuspita complectebatur. quorum altero cautum fuerat, ne quis in pμδfraudem creditorum manumitteret e pri Inst. h. t. Hiero, ne domino 'μς pς
. Non enim his duobus capitibus selis eonstabat lex Relia Sentia, ut nonnullis visum e veluti UOET. Elem. iur. h. t. f. I. sed plura alia passim memorantur. Uid. Antiqv. nostr. R m. h. L g. 3. seqq. Haec duo tantum recenset Iustinianus , quia ad hunc titulum sola pertinent. Totam legem ordini ae integritati suae restitutam reperies in editione tertia Amiruitatum
PRIOR L ergo capite cautum , ut is qui in fraudem ereditorum Caput manumittis , nihil agat. H. Ins. h. t. L. I 6. f. a. D. qui et a qui b. PUM manumisi. Id. Manumissio igitur ita facta erat nulla, et manumissi serui manebant, quia libertas semel data reuocari non Iotuisset actione Paulliana, qua alioquin creditores in fraudem iram alienata reuocant. L. I. D. de his , quae in frauae ereae
Improprie ergo loquuntur veteres ICti, ipsique principes , dum libertates per legem Aesam Sentiam dicunt ESCIND , I. s. g. v. D. qui et a quib. manumius. RETRAHI , L. ε .f. 3. D. de iur. Isc inusso et v AR . V 2. C. qai manum. non rigNon ausim enim cum Fa. BRo Eo ad h. g. erroris Iustinianum arguere. v. Aetio enim Paulliana dabatur tantum aduersus possessorem rei alie natae, fraudis coninum. L. I. pr. L. s. g. s. et L s. D. quae in Irarad. eria. Seruus vero manumissus rem Hienatam, id est seruitutem , non possidebat. Libertas . quam seruus conse fluvius erat, a domino non suerat alienata , nec seruus semper erat fravdis conscius.
FRAus vero et assectum vel consilium defraudandi inuoluit, eredito. et essectum, ut datis libertatibus desinat manumittens soluendo rum in esse. s. 3. Inst. b. t. L. IO. D. qui et a quo. manumius. Humine' f. C X VII I. . . Non ma Ex quo consequitur , I. ut ignoscendum sit et , qui dum nomittit amplius de facultatibus suis , quam in iis est , sperat, seruo ma infra numittit. d. 3. a. Inst. h. t. nasi libertas tantum fideicommissaria μ
data sit, ubi solus effectus sine fraudandi consilio susticit. L. F ἡό'is ' S. 19. f n. D. de fidele. liberi.
49쪽
Nee qui Ex eodem sequitur, a. ut non fit nulla manumissio, si d struum minus, qui soluendo non est, seruorum suorum unum. cum li-- s. bertate , Vel sine ea . heredem instituit necessarium , dum ne ἡ alium heredem ex eo testamento habeat. S. I. a. Ins. h. t. Non instituit. enim fraudandi, sed ignominiam, sibi mortuo imminentem . am liendi , animo id secisse videtur . f. I. Inst. eod.
Perquam enim ignominiosa erat Herede vero necessario instituto, bona possessio bonorum a creditoribus im- non deiuncti, sed heredis nomine v petrata. CIC. pro P. Quina. cap. II. nibant.
Posteriu, Posteriore capite cautum fuerat, Vt minor viginti annis non legis ca- aliter manumitteret, quam L Vindicta , S. I . II. ad consi- PM lium , quod Romae ex quinque senatoribus, totidemque equitibus , i. e. ex decemviris stlitibus iudicandis,) in prouinciis ex viginti quinque recuperatoribus ciuibus Rom. constabat, VLPIAN.tit. I. II. I . GER. N DT. de iurisdict. Lis. I. cap. Ia. III. ex iusta caussa, S. 4. Ius. h. t. qua semel probata , libertas non retractabatur , licet falsa adpareret f. 6. Inst. h. t.
Iustio Iusta vero caussa videbatur, si quis patrem aut matrem , fi- cautae, lium filiamve, aut fiat res sorore sue naturales, aut paedagogum,
quibuβ aut nutricem, aut educatorem , aut alumnum alumnamue , aut m QR . collactaneum manumitteret, aut seruum nora minorem xv I. a
Hi,2 nis procuratoris habendi caussa , aut ancillam matrimonii granii uebat. tia . tamen intra sex menses uxor duceretur, ni iusta caussa quales in L. II. D. de spons recensentur. impediret . g. s. Ins. h. t. L. 9. L. II. seqv. D. de manumisi. vindict.
Procul dubio ad lite me quum at e lege Aelia Semia sunt. Saltim eo id , ut quis est ius negotia eAtra iu- tempore nondum licebat ciui liberti-dicium procuret, nec libertate, nec nam ducere, quod lex demum Papia scp.endecim annorum aetate opus sit. Poppaea concessit a.v.C. 62. DIO CAss. Argum. L. I. g. I. I. L. 8. D. M iab. LIIII. p. 83 . Senaluseonsulto is tuor. Q. VOET. Hem. iur. h. i. g. 4. potius id ius adscribendum, teste VL- . Nec tamen hae caussae omnes PlANO L. I 3. D. de manumis vindict.
Ab ost, Verum id posterius caput eatenus sustulit Iustinianus , ut euitio eapitis uis post impletum xvii. annum manumittere liceret inter vivos rposterio- f. vlt. Inst. h. t. per testamentum autem cuiuis , qui ea aetate eLris. set, ut possiet testari. Nov. CXIX. ev. a. TIT.
50쪽
DE LEGE FUSIA CANINIA TOLLENDA.
TIT. VII DE LEGE FUSIA CANINIA TOLLENDA.6. CXXIII.
OVum tam imprudenter Romani inter vivos manumitterent: S. xo6.) facile ad existimandum est, multo liberaliores eos fuisse moribundos. Tunc sane saepe tota seruitia libertate donabant , tantum ut liberalitatis laudem ferrent post mortem , et libertini isti pileati defunctorum patronorum lecticas magno agmine prosequerentur. DIONYS. H AL I C A R M. Lib. IIII.
g. CXXIIII. Ne itaque dedecori reipublicae essent impurissimi illi pilei i
manumissionum huiusmodi modum terminandum putabat Augustus , SuET. Aug. cap. s. idque factum lege FVsIA CANisi A , Iata a. v. c. TFI. Sex. Furio Camillo et C. Caninio Gallo coss. Vid.
Ea cautum erat, I. Vt qui plures quam decem seruos non haberet, plus parte dimidia ne manumitteret e qui ad xxx, ne plus tertia: qui ad C, ne plus quarta οῦ qui ad ID , non plus quinta , nec unquam testator Plu S quam C libertate donaret. a. Vt, si quis iusto plures manumiserit, ii tantum , qui priores nomin ti, liberiatem consequerentur : 3. sin plures scripti, nemo no minatus , vel nomina , seu in orbe tereti scripta essent .. nullus liberasetur. VLPIAN. Fragm. tit. I. g. a . PAVLL. Sentem. Neept. Lib. IIII fit. IS. CAI. Inst. Lb. I. tit. v. s. I.
. Quid sit seribere M. G. . in luculenter et erudite docet EM. Ma-
circulo, in orbe tereti , ἔν-. xv ra L Fν --ἀRoma norum moribunis dorum
mittendisseruis. Lex Fufia Caninia ei OP posita. Eius I gis sanis
Verum hanc quoque legem, utut reip. antea utilissimam, fusi
tulit Iustinianus, interserens caussam parum idoneam , quod tan abros a. tumdem licere debeat morientibus , quantum vivis. g. vn. Inst. tio.